Nghiên cứu, xây dựng khung năng lực hiệu trưởng, chủ tịch hội đồng trường các trường đại học ngành tài nguyên và môi trường trong bối cảnh mới

VJE<br /> <br /> Tạp chí Giáo dục, Số 431 (Kì 1 - 6/2018), tr 16-20<br /> <br /> NGHIÊN CỨU, XÂY DỰNG KHUNG NĂNG LỰC HIỆU TRƯỞNG,<br /> CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG TRƯỜNG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC<br /> NGÀNH TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG BỐI CẢNH MỚI<br /> Nguyễn Anh Tuấn - Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội<br /> Ngày nhận bài: 15/03/2018; ngày sửa chữa: 20/03/2018; ngày duyệt đăng: 27/04/2018.<br /> Abstract: The Rector and the Chairman of the University’s Council play an especially important<br /> role in the realization of the higher educations’ mission. The new context seriously, scientifically<br /> and urgently raises the research, development and enactment of the capacity framework for the<br /> Rector and the Chairman of the University’s Council of the universities of natural resources and<br /> environment. The capacity framework is composed of six standards; 18 criteria and 50 indicators.<br /> The University Council Capacity’s Framework is composed of four standards; ten criteria and 28<br /> indicators. The Rector and the Chairman of the University’s Council, when meeting the Capacity<br /> Framework will lead and administrate the college in following the raised goals and targets. This<br /> article addresses this issue for universities in the sector of natural resources and environment in our<br /> country today.<br /> Keywords: Capability Framework, Rector, chairman of the university’s council, university<br /> autonomy, industrial revolution 4.0.<br /> 1. Mở đầu<br /> Giáo dục đại học là bậc học có trình độ đào tạo cao<br /> nhất trong hệ thống giáo dục quốc dân và giữ vị trí hết<br /> sức quan trọng trong hệ thống này. Cùng với sự đổi mới<br /> “căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng<br /> chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội<br /> nhập quốc tế”, giáo dục đại học cũng đứng trước sự đổi<br /> mới mạnh mẽ trong bối cảnh mới. Bối cảnh mới của các<br /> trường đại học của ngành Tài nguyên và Môi trường cụ<br /> thể gồm: Xu thế tự chủ đại học, những thách thức từ biến<br /> đổi khí hậu và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Cùng<br /> với sứ mệnh đã được xác định, các trường đại học thuộc<br /> ngành Tài nguyên và Môi trường phải được vận hành,<br /> quản trị và phát triển theo một hướng mới; theo đó, đội<br /> ngũ lãnh đạo (gồm Hiệu trưởng (HT) và Chủ tịch Hội<br /> đồng (CTHĐ) trường) phải đáp ứng được những tiêu<br /> chuẩn nhất định về năng lực trong bối cảnh mới. Và hiển<br /> nhiên, khung năng lực (KNL) đó phải được xem là mẫu<br /> lí thuyết có tính nguyên tắc, được công khai và có tính xã<br /> hội hóa, được đặt ra bằng quyền lực hành chính hoặc<br /> chuyên môn; bao gồm những tiêu chuẩn và tiêu chí cụ<br /> thể được kết hợp logic với nhau.<br /> 2. Nội dung nghiên cứu<br /> 2.1. Những căn cứ pháp lí để xây dựng Khung năng lực<br /> - Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 về đổi<br /> mới căn bản, toàn diện GD-ĐT...; Nghị quyết Hội nghị<br /> lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI.<br /> - Luật Giáo dục đại học ban hành ngày 18/6/2012 của<br /> Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.<br /> <br /> 16<br /> <br /> - Luật Công chức năm 2008.<br /> - Nghị định số 36/2013/NĐ-CP ngày 24/4/2013 của<br /> Chính phủ về vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức;<br /> - Điều lệ trường đại học ban hành kèm theo Quyết<br /> định số 70/2014/QĐ-TTg ngày 10/12/2014 của Thủ<br /> tướng Chính phủ;<br /> - Quyết định số 1188/QĐ-BTNMT ngày 23/6/2014<br /> của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định<br /> chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của<br /> Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.<br /> - Quyết định số 1720/QĐ-BTNMT ngày 08/3/2011 của<br /> Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc ban hành<br /> quy chế tổ chức và hoạt động của Trường Đại học Tài<br /> nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh.<br /> Ngoài các căn cứ pháp lí nêu trên, việc nghiên cứu và<br /> xây dựng KNL của HT, CTHĐ trường các trường đại<br /> học ngành Tài nguyên và Môi trường phải dựa trên một<br /> số cơ sở sau: - Thực tiễn công tác quản lí (QL) của HT<br /> và CTHĐ trường của 2 trường đại học thuộc ngành Tài<br /> nguyên và Môi trường; - Những đặc thù của ngành trong<br /> hiện tại và bối cảnh mới.<br /> 2.2. Một số nguyên tắc nghiên cứu và xây dựng Khung<br /> năng lực<br /> KNL phải tuân thủ quy định đối với HT, CTHĐ<br /> trường đại học trong các văn bản quy định của Nhà nước<br /> hiện hành. KNL phải thể hiện được sự tiếp thu, kế thừa<br /> có chọn lọc và vận dụng kinh nghiệm của các trường đại<br /> học trên thế giới và khu vực về công tác đánh giá HT,<br /> <br /> VJE<br /> <br /> Tạp chí Giáo dục, Số 431 (Kì 1 - 6/2018), tr 16-20<br /> <br /> kiểm định chất lượng giáo dục; tiếp cận được với KNL<br /> HT các trường đại học lớn trên thế giới và khu vực, đặc<br /> biệt đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. KNL phải phản<br /> ánh sự đặc thù trong công tác QL các lĩnh vực của ngành<br /> Tài nguyên và Môi trường và góp phần phục vụ công tác<br /> QL đó. Việc nghiên cứu và xây dựng KNL phải có cơ sở<br /> khoa học rõ ràng, KNL phải đảm bảo tính pháp lí, ý nghĩa<br /> thực tiễn và khả thi; có độ mở nhất định.<br /> 2.3. Mô tả phương pháp nghiên cứu và xây dựng<br /> Khung năng lực<br /> Để nghiên cứu và xây dựng được KNL, chúng tôi đã<br /> sử dụng phương pháp tiếp cận hệ thống (KNL cũng có<br /> thể được xem như một hệ thống gồm nhiều yếu tố cấu<br /> thành và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau); tiếp cận<br /> chuẩn (KNL gồm nhiều tiêu chuẩn, mỗi tiêu chuẩn gồm<br /> nhiều tiêu chí kết hợp logic với nhau); tiếp cận năng lực<br /> (KNL phản ánh những yêu cầu về năng lực cụ thể đối với<br /> các lĩnh vực liên quan đến hoạt động lãnh đạo của HT,<br /> CTHĐ trường); tiếp cận hoạt động - nhân cách (KNL<br /> phải được hình thành, phát triển và thể hiện qua hoạt<br /> động lãnh đạo, QL của HT, CTHĐ trường và được xem<br /> xét trong mối quan hệ với tư cách là một bộ phận cấu<br /> thành của nhân cách).<br /> Căn cứ Nghị định số 36/2013/NĐ-CP ngày<br /> 24/4/2013 của Chính phủ về vị trí việc làm và cơ cấu<br /> ngạch công chức, chúng tôi tiến hành mô tả những công<br /> việc cụ thể, nhiệm vụ chi tiết của từng vị trí lãnh đạo HT,<br /> CTHĐ trường theo cách tiếp cận quản trị đại học. Bản<br /> mô tả vị trí việc làm của HT và CTHĐ trường phải bám<br /> sát các lĩnh vực liên quan đến hoạt động lãnh đạo của họ;<br /> từ đó xác định chính xác các mối quan hệ công tác của<br /> HT, CTHĐ trường trong nội bộ trường với các đơn vị, cá<br /> nhân phạm vi bên ngoài trường. Sau khi có bản mô tả vị<br /> trí việc làm của HT, CTHĐ trường, chúng tôi tham khảo<br /> kinh nghiệm quốc tế và tổ chức lấy ý kiến về bản mô tả<br /> đó. Đồng thời, tiến hành phỏng vấn sâu đối với HT và<br /> CTHĐ trường để xin ý kiến về KNL và bản mô tả vị trí<br /> việc làm; khảo sát và phân tích phiếu hỏi đối với bản thân<br /> đối tượng và các đối tượng khác có liên quan (cán bộ chủ<br /> chốt thuộc phạm vi trường đại học và các đơn vị, cá nhân<br /> có mối quan hệ công tác với HT, CTHĐ trường). Từ kết<br /> quả khảo sát, chúng tôi hoàn thiện bản mô tả vị trí việc<br /> làm của HT, CTHĐ trường cũng như xác định những nội<br /> dung cần đào tạo, bồi dưỡng đối với HT, CTHĐ trường<br /> để đạt chuẩn KNL.<br /> 2.4. Một số kinh nghiệm quốc tế trong việc nghiên cứu<br /> và xây dựng Khung năng lực Hiệu trưởng, Chủ tịch<br /> Hội đồng trường các trường đại học ngành Tài nguyên<br /> và Môi trường<br /> <br /> 17<br /> <br /> Hệ thống giáo dục đại học của Việt Nam có những<br /> điểm tương đồng và khác biệt so với giáo dục đại học<br /> của khu vực, thế giới. Nhiều trường đại học trên thế giới<br /> và khu vực đều là đại học đa ngành, trong khi ở Việt<br /> Nam vẫn có các đại học đơn ngành - điển hình là<br /> Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội và<br /> Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí<br /> Minh. Tuy nhiên, hệ thống giáo dục đại học của Việt<br /> Nam đã và đang chuyển dần sang xu thế đa ngành. Xu<br /> thế này được thể hiện ngay trong 2 trường nêu trên. Bên<br /> cạnh việc đào tạo các ngành phục vụ công tác QL ngành<br /> Tài nguyên và Môi trường (môi trường, trắc địa, đất<br /> đai, khí tượng...), các trường cũng đã triển khai đào tạo<br /> một số ngành (ngoài tài nguyên và môi trường) để đáp<br /> ứng nhu cầu xã hội, phục vụ sự nghiệp xây dựng đất<br /> nước (kinh tế, công nghệ thông tin). Vì vậy, việc xây<br /> dựng KNL HT, CTHĐ trường của các trường đại học<br /> ngành Tài nguyên và Môi trường vừa bao gồm những<br /> năng lực chung (như các trường đại học khác trong khu<br /> vực và thế giới) và những năng lực cụ thể đối với ngành<br /> Tài nguyên và Môi trường.<br /> Trong quá trình nghiên cứu, xây dựng KNL của HT,<br /> CTHĐ trường các trường đại học ngành Tài nguyên và<br /> Môi trường, chúng tôi đã tham khảo kinh nghiệm và kế<br /> thừa KNL của một số quốc gia trong khu vực và thế giới,<br /> cụ thể:<br /> - Tại Singapore, KNL của HT nói riêng và HT các<br /> trường đại học nói chung gồm 5 tiêu chuẩn cụ thể: + Tầm<br /> nhìn cho trường học; + Lập kế hoạch chiến lược và quản<br /> trị; + QL và phát triển nhân viên toàn diện; + QL các<br /> nguồn lực và quá trình học; + Kết quả chung của trường<br /> học.<br /> - Trong khi đó, các trường đại học của Cộng hòa Pháp<br /> yêu cầu KNL của HT gồm 7 tiêu chuẩn: + Tầm nhìn và<br /> định hướng; + Quản trị sự thay đổi; + Gây ảnh hưởng và<br /> thể hiện qua lãnh đạo; + Tư duy chiến lược; + Khích lệ<br /> và hỗ trợ thành viên; + Học tập và phát triển; + Hướng<br /> đích.<br /> - Tại Anh, KNL của HT bao gồm nhiều tiêu chuẩn<br /> tương đồng với Cộng hòa Pháp. Cụ thể như: + Xác định<br /> mục tiêu và định hướng theo mục đích; + Gây ảnh hưởng<br /> và thể hiện qua lãnh đạo; + Tư duy chiến lược; + Khích<br /> lệ và hỗ trợ thành viên; + Học tập và phát triển; + Hướng<br /> đích.<br /> Từ đó, chúng tôi nhận thấy: KNL được xây dựng tập<br /> trung vào 7 lĩnh vực cụ thể sau đây:<br /> - Tầm nhìn: Hơn bất cứ một thành viên nào của<br /> trường đại học, HT, CTHĐ trường phải thể hiện tầm nhìn<br /> thông qua việc đặt mục tiêu cao cho một giai đoạn dài<br /> trong tương lai và vận động để phát triển đạt mục tiêu đó.<br /> <br /> VJE<br /> <br /> Tạp chí Giáo dục, Số 431 (Kì 1 - 6/2018), tr 16-20<br /> <br /> Tầm nhìn của HT, CTHĐ trường thể hiện trong “chiến<br /> lược phát triển” của trường đại học.<br /> - Xây dựng kế hoạch chiến lược và thực hiện: Từ tầm<br /> nhìn với các mục tiêu cao cho một giai đoạn dài trong<br /> tương lai, HT, CTHĐ trường cụ thể hóa bằng kế hoạch,<br /> chiến lược cụ thể và phù hợp với điều kiện của Trường<br /> để đạt được các mục tiêu, chiến lược đặt ra.<br /> - Văn hóa: Đó vừa là mục tiêu, vừa là động lực cho<br /> sự phát triển của trường đại học. Chiến lược phát triển<br /> văn hóa phải bao quát và thể hiện thông qua tất cả các<br /> hoạt động, lĩnh vực của nhà trường, tạo nên bản sắc riêng<br /> của mỗi trường đại học.<br /> - Hoạt động đào tạo và nghiên cứu khoa học<br /> (NCKH): Các hoạt động của HT, CTHĐ trường phải<br /> hướng vào việc lãnh đạo, chỉ đạo và quản trị hai hoạt<br /> động có tính chất cốt lõi của mỗi trường. Đây chính là<br /> lĩnh vực thể hiện tập trung nhất của KNL.<br /> - Quản trị và phát triển đội ngũ: Đây là lĩnh vực rất<br /> quan trọng trong tổng thể hoạt động lãnh đạo và quản trị<br /> của HT, CTHĐ trường. Kế hoạch chiến lược quản trị và<br /> phát triển đội ngũ thể hiện tầm nhìn của HT, CTHĐ trường.<br /> Việc quản trị và phát triển đội ngũ thành công sẽ quyết định<br /> sự thành công của các lĩnh vực còn lại.<br /> - Quản trị tài chính: Với xu thế tự chủ hiện nay và<br /> tương lai, hoạt động quản trị tự chủ của HT, CTHĐ<br /> trường sẽ đóng vai trò cực kì quan trọng trong quản trị<br /> trường đại học. Kế hoạch quản trị tự chủ thể hiện qua<br /> việc phát triển các nguồn lực tài chính từ hoạt động đào<br /> tạo, NCKH, chuyển giao công nghệ, hoạt động dịch vụ<br /> và các nguồn thu hợp pháp khác; đồng thời, tạo nên sự<br /> hợp lí, cân đối trong cơ cấu nguồn lực tài chính.<br /> - Sự phát triển và lãnh đạo cá nhân: Lĩnh vực này thể<br /> hiện bản lĩnh tự phấn đấu, tự rèn luyện của bản thân HT,<br /> CTHĐ trường. HT, CTHĐ trường phải là những tấm<br /> gương để đội ngũ cán bộ, giảng viên phấn đấu noi theo.<br /> 2.5. Khung năng lực Hiệu trưởng, Chủ tịch Hội đồng<br /> trường các trường đại học ngành Tài nguyên và Môi<br /> trường<br /> 2.5.1. Khung năng lực Hiệu trưởng các trường đại học<br /> ngành Tài nguyên và Môi trường<br /> Tiêu chuẩn 1: Phẩm chất nghề nghiệp và năng lực<br /> cá nhân<br /> - Tiêu chí 1.1. Phẩm chất chính trị: + Gương mẫu<br /> chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách<br /> pháp luật của Nhà nước; + Tích cực tham gia các hoạt<br /> động chính trị, xã hội; + Chịu trách nhiệm về kết quả hoạt<br /> động của nhà trường.<br /> <br /> 18<br /> <br /> - Tiêu chí 1.2. Đạo đức nghề nghiệp: + Giữ gìn phẩm<br /> chất, danh dự, uy tín nhà giáo, tâm huyết với nghề<br /> nghiệp; + Ngăn ngừa và kiên quyết đấu tranh chống<br /> những biểu hiện tiêu cực; + Đảm bảo dân chủ trong hoạt<br /> động nhà trường.<br /> - Tiêu chí 1.3. Phát triển bản thân: + Tầm nhìn và<br /> nắm vững sứ mệnh, các giá trị cốt lõi và các chức năng<br /> cơ bản của giáo dục đại học trong xã hội hiện đại;<br /> + Phong cách làm việc doanh nghiệp và chú trọng chất<br /> lượng; + Truyền thông, giao tiếp có hiệu quả.<br /> Tiêu chuẩn 2: Năng lực quản trị chiến lược<br /> - Tiêu chí 2.1. Xây dựng chiến lược phát triển nhà<br /> trường: + Xây dựng: Sứ mệnh, Tầm nhìn và các giá trị<br /> văn hóa của nhà trường, Mục tiêu tổng thể/chiến lược và<br /> định hướng các giải pháp thực hiện chiến lược của nhà<br /> trường; + Truyền đạt, tạo động lực để đội ngũ cán bộ QL,<br /> giảng viên, nhân viên và người học sẵn sàng thực hiện<br /> chiến lược phát triển nhà trường; + Làm việc với cơ quan<br /> chủ quản và các bên liên quan để chắc chắn Sứ mệnh,<br /> Tầm nhìn, Mục tiêu tổng thể/chiến lược của nhà trường<br /> được thống nhất, hiểu và chia sẻ rõ ràng.<br /> - Tiêu chí 2.2. Quản trị sự thay đổi: + Nhận diện, định<br /> hướng và thiết lập quá trình thay đổi của nhà trường;<br /> + Lãnh đạo, khuyến khích đồng nghiệp cấp dưới thích<br /> nghi với thay đổi và giải quyết được các tác động xảy ra<br /> trong quá trình thay đổi.<br /> Tiêu chuẩn 3: Năng lực tổ chức bộ máy và phát triển<br /> đội ngũ<br /> - Tiêu chí 3.1. Tổ chức bộ máy: + Xây dựng cơ cấu<br /> tổ chức phù hợp với sứ mệnh, nhiệm vụ chiến lược phát<br /> triển nhà trường và xu thế phát triển của giáo dục đại học;<br /> + Xây dựng cơ chế làm việc, chính sách phát triển và ban<br /> hành các văn bản QL điều hành của nhà trường.<br /> - Tiêu chí 3.2. Quản trị nhân lực: + Xây dựng quy<br /> hoạch phát triển đội ngũ, đề án vị trí việc làm, cơ cấu lao<br /> động phù hợp với chiến lược phát triển nhà trường; + Tổ<br /> chức tuyển dụng, đánh giá và bổ nhiệm cán bộ, viên<br /> chức; + Xây dựng và thực hiện chính sách tạo niềm tin,<br /> thu hút và động lực phát triển đội ngũ; + Đào tạo và phát<br /> triển cấp dưới.<br /> Tiêu chuẩn 4: Quản trị thực hiện chức năng giáo dục<br /> đại học<br /> - Tiêu chí 4.1. QL hoạt động đào tạo: + Tổ chức xây<br /> dựng và phát triển chương trình đào tạo đảm bảo tính cập<br /> nhật, hiện đại và đáp ứng nhu cầu đào tạo nhân lực trình<br /> độ cao; + Xây dựng phương án, thực hiện tuyển sinh phù<br /> hợp với nhu cầu xã hội và khả năng đảm bảo chất lượng<br /> của nhà trường; + Tổ chức hoạt động giảng dạy, học tập<br /> và các hoạt động giáo dục khác đúng quy định hiện hành<br /> và đảm bảo chất lượng đào tạo.<br /> <br /> VJE<br /> <br /> Tạp chí Giáo dục, Số 431 (Kì 1 - 6/2018), tr 16-20<br /> <br /> - Tiêu chí 4.2. QL hoạt động khoa học và công nghệ:<br /> + Tổ chức có hiệu quả hoạt động và nhiệm vụ NCKH,<br /> các dự án phát triển khoa học công nghệ; + Đề xuất,<br /> tuyển chọn, tư vấn, phản biện các nhiệm vụ khoa học<br /> công nghệ; + QL, hỗ trợ công bố kết quả nghiên cứu và<br /> xác lập, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.<br /> - Tiêu chí 4.3. QL hoạt động hợp tác quốc tế: + Tổ<br /> chức QL và triển khai các chương trình, dự án hợp tác<br /> quốc tế; + Định hướng phát triển các hoạt động hợp tác<br /> quốc tế trong các hoạt động đào tạo, nghiên cứu, trao đổi<br /> giảng viên, sinh viên.<br /> - Tiêu chí 4.4. Đánh giá và kiểm định chất lượng giáo<br /> dục: + Tham gia kiểm định chất lượng và tổ chức thực<br /> hiện kế hoạch cải tiến các hoạt động của nhà trường<br /> nhằm không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục; + Xây<br /> dựng văn hóa chất lượng.<br /> - Tiêu chí 4.5. Quản trị tài chính: + Thực hiện đúng<br /> chức trách của chủ tài khoản; + Định hướng và xây dựng<br /> cơ chế phát triển nguồn lực tài chính cho nhà trường;<br /> + Minh bạch các nguồn thu, khoản chi trong nhà trường.<br /> - Tiêu chí 4.6. Quản trị tài sản: + Xây dựng cơ<br /> chế/quy định khai thác hiệu quả cơ sở hạ tầng, trang thiết<br /> bị - tài sản của nhà trường; + Xây dựng kế hoạch phát<br /> triển hạ tầng trang thiết bị, tài sản của nhà trường theo<br /> từng năm, từng giai đoạn.<br /> Tiêu chuẩn 5: Năng lực tạo lập các mối quan hệ và<br /> phát triển văn hóa nhà trường<br /> - Tiêu chí 5.1. Phát triển mối quan hệ của nhà<br /> trường: + Gắn kết nhà trường với doanh nghiệp, cá nhân,<br /> tổ chức trong nước và nước ngoài để nâng cao chất lượng<br /> đào tạo, NCKH; + Cung cấp và chia sẻ tri thức, kinh<br /> nghiệm NCKH chuyển giao công nghệ để dịch vụ và<br /> phục vụ cộng đồng; + Phát triển các mối quan hệ với các<br /> cơ sở giáo dục, các Hiệp hội của cơ sở giáo dục đại học<br /> trong nước và quốc tế; các bên liên quan.<br /> - Tiêu chí 5.2. Xây dựng văn hóa nhà trường: + Xây<br /> dựng môi trường nhà trường thân thiện, hợp tác, an toàn;<br /> + Xây dựng môi trường học thuật, môi trường văn hóa<br /> để nhà trường trở thành một tổ chức biết học hỏi của một<br /> tập thể trí thức trong xã hội hiện đại.<br /> Tiêu chuẩn 6: Tiêu chuẩn đặc thù ngành Tài nguyên<br /> và Môi trường<br /> - Tiêu chí 6.1. Am hiểu về các lĩnh vực do ngành tài<br /> nguyên và môi trường QL: + Kiến thức chuyên môn<br /> chung về ngành tài nguyên và môi trường; + Hiểu biết về<br /> QL ngành tài nguyên và môi trường; + Nhận thức và dự<br /> báo về biến đổi khí hậu.<br /> - Tiêu chí 6.2. Dự báo được nhu cầu về nhân sự cho<br /> ngành tài nguyên và môi trường: + Dự báo ngắn hạn về<br /> nhu cầu nhân sự; + Dự báo chiến lược về nhu cầu nhân sự;<br /> <br /> 19<br /> <br /> + Xây dựng kế hoạch đào tạo của trường đại học đáp ứng<br /> nhu cầu nhân sự cho ngành Tài nguyên và Môi trường.<br /> - Tiêu chí 6.3. Chuẩn bị và triển khai đào tạo các<br /> nguồn lực đáp ứng nhu cầu nhân sự cho ngành tài<br /> nguyên và môi trường: + Chuẩn bị và phát triển đội ngũ<br /> giảng viên; + Chuẩn bị các điều kiện về cơ sở vật chất,<br /> trang thiết bị; + Chuẩn bị mở các ngành đào tạo mới;<br /> + Tổ chức, triển khai đào tạo phục vụ ngành Tài nguyên<br /> và Môi trường.<br /> 2.5.2. Khung năng lực Chủ tịch Hội đồng trường đại học<br /> ngành Tài nguyên và Môi trường<br /> Tiêu chuẩn 1: Phẩm chất chính trị, đạo đức nghề<br /> nghiệp và phát triển bản thân<br /> - Tiêu chí 1.1. Phẩm chất chính trị: + Gương mẫu<br /> chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách<br /> pháp luật của Nhà nước; + Tích cực tham gia các hoạt<br /> động chính trị, xã hội; + Cam kết thực hiện giải trình về<br /> kết quả hoạt động của nhà trường.<br /> - Tiêu chí 1.2. Đạo đức nghề nghiệp: + Thực hiện<br /> nhiệm vụ trung thực không vụ lợi; + Thực hiện dân chủ,<br /> công bằng trong công việc; + Ngăn ngừa và kiên quyết<br /> đấu tranh chống những biểu hiện tiêu cực.<br /> - Tiêu chí 1.3. Phát triển bản thân: + Tư duy sáng tạo,<br /> tư duy đổi mới; + Tạo dựng quan hệ, làm việc nhóm;<br /> + Phân tích, tổng hợp.<br /> Tiêu chuẩn 2: Năng lực lãnh đạo nhà trường<br /> - Tiêu chí 2.1. Xây dựng chương trình nghị sự của<br /> Hội đồng trường: + Xây dựng chương trình nghị sự, kế<br /> hoạch hoạt động của Hội đồng trường theo nhiệm kì và<br /> từng năm; + Phân công nhiệm vụ các thành viên trong<br /> Hội đồng trường.<br /> - Tiêu chí 2.2. Định hướng, phê duyệt chiến lược phát<br /> triển nhà trường: + Tổ chức quyết nghị về chiến lược,<br /> quy hoạch, kế hoạch phát triển và quy chế tổ chức và hoạt<br /> động của trường; + Tổ chức quyết nghị về phương hướng<br /> hoạt động đào tạo, khoa học công nghệ, hợp tác quốc tế<br /> và đảm bảo chất lượng giáo dục; + Tổ chức quyết nghị<br /> về việc thành lập, sáp nhập, chia, tách, giải thể các tổ<br /> chức của nhà trường.<br /> - Tiêu chí 2.3. Tổ chức thực hiện công tác nhân sự<br /> HT/Phó HT: + Tổ chức giới thiệu nhân sự Hiệu trưởng,<br /> Phó Hiệu trưởng để thực hiện quy trình bổ nhiệm theo<br /> quy định; + Thực hiện đánh giá hàng năm việc hoàn<br /> thành nhiệm vụ của HT, Phó HT; + Kiến nghị cơ quan<br /> có thẩm quyền miễn nhiệm HT, các Phó HT.<br /> Tiêu chuẩn 3: Năng lực kiểm tra, giám sát hoạt động<br /> nhà trường<br /> <br /> VJE<br /> <br /> Tạp chí Giáo dục, Số 431 (Kì 1 - 6/2018), tr 16-20<br /> <br /> - Tiêu chí 3.1. Giám sát, kiểm soát các hoạt động theo<br /> chiến lược phát triển nhà trường: + Tổ chức giám sát<br /> việc thực hiện các nghị quyết của Hội đồng trường;<br /> + Giám sát việc thực hiện quy chế dân chủ trong hoạt<br /> động nhà trường.<br /> - Tiêu chí 3.2. Kiểm soát, cống bố thông tin, đảm bảo<br /> minh bạch và giải trình: + Báo cáo giải trình với các cơ<br /> quan Nhà nước và xã hội về các điều kiện đảm bảo chất<br /> lượng, các kết quả hoạt động, việc thực hiện các cam kết<br /> và tài chính của trường; + Kiểm soát các hoạt động để<br /> đảm bảo các hoạt động của nhà trường phát triển theo<br /> định hướng chiến lược và mục tiêu đã đề ra.<br /> Tiêu chuẩn 4: Tiêu chuẩn đặc thù ngành Tài nguyên<br /> và Môi trường<br /> - Tiêu chuẩn 4.1. Am hiểu về các lĩnh vực do ngành<br /> Tài nguyên và Môi trường QL: + Kiến thức chuyên môn<br /> chung về ngành; + Hiểu biết về QL ngành Tài nguyên và<br /> Môi trường; + Nhận thức và dự báo về biến đổi khí hậu.<br /> - Tiêu chuẩn 4.2. Dự báo được nhu cầu về nhân sự<br /> cho ngành Tài nguyên và Môi trường: + Dự báo ngắn<br /> hạn về nhu cầu nhân sự; + Dự báo chiến lược về nhu cầu<br /> nhân sự; + Xây dựng kế hoạch đào tạo của trường đại<br /> học đáp ứng nhu cầu nhân sự cho ngành.<br /> - Tiêu chuẩn 4.3. Chuẩn bị và triển khai đào tạo các<br /> nguồn lực đáp ứng nhu cầu nhân sự cho ngành Tài<br /> nguyên và Môi trường: + Chuẩn bị và phát triển đội ngũ<br /> giảng viên; + Chuẩn bị các điều kiện về cơ sở vật chất,<br /> trang thiết bị; + Chuẩn bị mở các ngành đào tạo mới phục<br /> vụ ngành; + Tổ chức và triển khai đào tạo phục vụ ngành<br /> Tài nguyên và Môi trường.<br /> 3. Kết luận<br /> Sức mạnh của đại học là kiến tạo tri thức mới thông<br /> qua NCKH; lưu trữ, truyền bá, phổ biến tri thức; đào tạo<br /> chuyên gia, nhân lực trình độ cao có nền tảng văn hóa,<br /> nhân văn tốt; chuyển giao công nghệ và thực hiện các<br /> dịch vụ xã hội. Ngoài sứ mệnh trên, các trường đại học<br /> của ngành Tài nguyên và Môi trường còn được giao đào<br /> tạo và chuẩn bị nguồn nhân lực phục vụ công tác QL nhà<br /> nước của ngành Tài nguyên và Môi trường trong các lĩnh<br /> vực QL. Vì vậy, KNL của HT, CTHĐ trường các trường<br /> đại học ngành Tài nguyên và Môi trường vừa kế thừa<br /> KNL chung và bổ sung những năng lực, có tính chất đặc<br /> thù của ngành.<br /> Việc nghiên cứu xây dựng KNL của HT, CTHĐ<br /> trường ngành Tài nguyên và Môi trường là vấn đề khoa<br /> học, nghiêm túc và đặc biệt cấp thiết trong bối cảnh mới<br /> (xu thế tự chủ đại học; thách thức của biến đổi khí hậu và<br /> cách mạng công nghệ 4.0). Việc ban hành KNL vừa giúp<br /> HT, CTHĐ trường và các cấp QL của các trường đại học<br /> tự phấn đấu, tự rèn luyện và tự giám sát; từ đó, giúp công<br /> <br /> 20<br /> <br /> khai và minh bạch hiệu quả hoạt động của HT, CTHĐ<br /> trường qua khảo sát, đánh giá; vừa giúp các cấp QL của<br /> cơ quan chủ quản (Bộ Tài nguyên và Môi trường) triển<br /> khai hoạt động quy hoạch, lựa chọn, đào tạo và bồi<br /> dưỡng đội ngũ HT, CTHĐ trường và các cấp QL của các<br /> trường đại học ngành Tài nguyên và Môi trường trực<br /> thuộc giúp họ đạt Chuẩn KNL.<br /> Tài liệu tham khảo<br /> [1] Đào Thị Ngọc Ánh (2017). Cơ chế tự chủ về học thuật<br /> của các trường đại học trước xu hướng của cuộc cách<br /> mạng công nghiệp 4.0. Kỉ yếu Hội thảo khoa học<br /> quốc tế, Học viện Quản lí giáo dục, tr 35-44.<br /> [2] Bộ Nội vụ (2012). Thông tư số 14/2012/TT-BNV,<br /> hướng dẫn thực hiện Nghị định số 41/2012/NĐ-CP<br /> ngày 08/5/2012 của Chính phủ quy định về vị trí việc<br /> làm trong đơn vị sự nghiệp công lập.<br /> [3] Quốc hội (2013). Luật Giáo dục đại học. NXB<br /> Chính trị Quốc gia - Sự thật.<br /> [4] Trương Thị Thu Hương (2017). Nâng cao năng lực<br /> đội ngũ cán bộ quản lí giáo dục cấp bộ môn tại các<br /> trường đại học trong bối cảnh cách mạng công<br /> nghiệp 4.0. Kỉ yếu Hội thảo khoa học quốc tế. Học<br /> viện Quản lí giáo dục, tr 45-53.<br /> [5] Quốc hội (2010). Luật Giáo dục sửa đổi, bổ sung<br /> năm 2009. NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật.<br /> [6] Lê Quân (2016). Khung năng lực lãnh đạo quản lí<br /> khu vực hành chính công. NXB Đại học Quốc gia<br /> Hà Nội.<br /> [7] Le Kim Sa - Nguyen Cam Nhung - Le Van Chien Nguyen Anh Tuan - Pham Van Tu (2017). Green<br /> material selection using an integrated fuzzy multicriteria decision making model. Asian Journal of<br /> scientific Research, ISSN: 1992-1454, Vol. 38, No.<br /> 8, pp. 72-79.<br /> [8] Nguyễn Anh Tuấn (2017). Personnel evaluation<br /> and selection using a generalized fuzzy multicriteria decision making. International Journal of<br /> Soft Computing, No32223-IJSC, ISSN: 1816- 9503,<br /> Vol. 17, No. 9, pp 36-43.<br /> [9] Nguyễn Anh Tuấn - Trần Thị Vượng (2017). Một số<br /> biện pháp phát triển năng lực cho đội ngũ cán bộ<br /> chủ chốt của Trường Đại học Tài nguyên và Môi<br /> trường Hà Nội trong bối cảnh cách mạng công<br /> nghiệp 4.0. Kỉ yếu Hội thảo khoa học quốc tế, Học<br /> viện Quản lí giáo dục, tr 73-80.<br /> [10] Lưu Hoàng Tùng - Nguyễn Hiền Trang (2017).<br /> Những rào cản trong quá trình thực hiện tự chủ đại<br /> học ở nước ta hiện nay. Tạp chí Quản lí Giáo dục,<br /> số 10, tr 14-19.<br /> <br />