Ngôn ngữ của người dẫn chương trình trò chơi

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

960
lượt xem 193
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Có thể nói, các chương trình trò chơi là một phần không thể thiếu của truyền hình hiện đại. Với chủ đề đa dạng, nội dung phong phú, với hình thức biểu đạt sinh động, hấp dẫn, chúng vừa giúp cho người xem có những phút giây thư giãn đầy sảng khoái, vừa mang đến cho họ nhiều tri thức bổ ích về mọi lĩnh vực của cuộc sống. Và có lẽ thật khó tìm ra một ai lại không hề hứng thú với bất cứ chương trình trò chơi nào trên truyền hình....

Chủ đề:

Bình luận(1) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ngôn ngữ của người dẫn chương trình trò chơi

NGÔN NG C A NGƯ I D N CHƯƠNG TRÌNH TRÒ CHƠI TRÊN TRUY N HÌNH Có th nói, các chương trình trò chơi là m t ph n không th thi u c a truy n hình hi n i. V i ch a d ng, n i dung phong phú, v i hình th c bi u t sinh ng, h p d n, chúng v a giúp cho ngư i xem có nh ng phút giây thư giãn y s ng khoái, v a mang n cho h nhi u tri th c b ích v m i lĩnh v c c a cu c s ng. Và có l th t khó tìm ra m t ai l i không h h ng thú v i b t c chương trình trò chơi nào trên truy n hình. S thành công c a m t chương trình trò chơi trên truy n hình ph thu c vào nhi u y u t . Song trong ó, y u t có ý nghĩa quan tr ng hàng u chính là ngôn ng c a ngư i d n: Nó t o nên sinh khí cho trò chơi, kích thích ý chí quy t tâm c a ngư i trong cu c, khơi d y ni m háo h c say mê c a hàng tri u công chúng ang ng i trư c màn hình.Vì th , ây s là i tư ng kh o sát c a bài vi t này. Ngôn ng c a ngư i d n chương trình trò chơi truy n hình, theo chúng tôi, có các c i m chính sau ây: 1. Là ngôn ng nói Ngôn ng nói t n t i ư i d ng th c âm thanh và ng i u. Nó hư ng t i thính giác c a ngư i nghe. Vì th , mu n t hi u qu giao ti p cao, trư c h t ngư i d n chương trình trò chơi truy n hình ph i có ch t gi ng t t; phát âm rõ ràng, chu n xác; s d ng ng i u tinh t , h p lý. Bên c nh ó, ngôn ng nói l i luôn ư c i kèm theo dáng v , c ch , nét m t. i u này giúp cho l i nói c a ngư i d n chương trình trò chơi truy n hình v a giàu tính bi u c m l i v a chuy n t i ư c lư ng thông tin
l n hơn nhi u so v i nh ng gì n m trong ý nghĩa c a ngôn t , và do v y, có kh năng tác ng c bi t m nh m . Tuy nhiên, dáng v , c ch i kèm theo l i nói c n h t s c t nhiên và có "li u lư ng” không gây ph n c m cho khán gi ho c khi n h b phân tán tư tư ng (ch t p trung s chú ý vào ngư i d n mà sao nhãng nhi m v chính là theo dõi trò chơi). 2. Là s k t h p gi a ngôn ng ư c chu n b trư c và ngôn ng không ư c chu n b trư c ( ng kh u) Ngôn ng ư c chu n b trư c ph i rõ ràng, d hi u và ch t ch , m ch l c (thư ng thu c v văn phong vi t). Có như v y, nó m i b o m ư c tính chính xác và tính thuy t ph c c a các câu h i cũng như các áp án tr l i ư c s d ng trong m i trò chơi. Còn ngôn ng không chu n b trư c (ngôn ng ng kh u) là ngôn ng phát sinh trong nh ng tình hu ng ngoài k ch b n không ư c d li u trư c (th c t cho th y là trò chơi càng h p d n thì nh ng tình hu ng như v y càng nhi u). Nó là nhân t c bi t h u hi u trong vi c “hâm nóng” b u không khí ho c duy trì tính liên t c c a cu c chơi. Song cho dù có không ư c chu n b trư c thì ki u ngôn ng này cũng không ư c phép là m t th kh u ng t nhiên mang trong mình các y u t có tính ch t su ng sã, tuỳ ti n (th m chí thông t c), mà là m t th ngôn ng văn hoá ư c dùng trong nh ng hoàn c nh giao ti p theo nghi th c, t c là nó ph i có tính ch t ng n, nghiêm túc, hoàn ch nh, áp ng ư c các chu n m c xã h i v giao ti p, ng x . 3. Là ngôn ng thiên v hình th c i tho i Ngư i d n chương trình trò chơi truy n hình thư ng xuyên ph i kh i xư ng và tham gia vào các cu c i tho i ( i tho i v i ngư i chơi, i tho i v i khán gi ). Nh ng cu c i tho i này, m t m t, làm cho ngôn ng c a chương trình tr nên a t ng, a thanh; m t khác, kích thích tính ch
ng tích c c c a nh ng ngư i có liên quan. Và nh th , trò chơi s sinh ng, h p d n hơn. Khi t n t i dư i hình th c i tho i, ngôn ng c a ngư i d n chương trình trò chơi truy n hình có nh ng nét c trưng d nh n th y sau ây: a. S d ng nhi u tình thái t v i nhi u ch c năng khác nhau. Ch ng h n: - th hi n m c ích phát ngôn: à, ch , chăng, không, nh ... (trong câu h i, ví d : Như v y i có nơ có x ng áng ư c nh n quà không các em nh ?); i, v i, nhé, nào, thôi... (trong c u c u khi n, ví d : Các con hãy tr v ch b m i nào!); - bi u th c m xúc: a, ôi, ...ví d : A! Th là b n Nam ã ném trúng r i! - g i áp: ơi, , này, vâng, d , ...ví d : - Bác nh oán luôn hay là quay ti p ?...- Vâng, vâng, xin m i bác. b. Có nhi u y u t dư ho c t nh lư c Nh ng l i i tho i c a ngư i d n chương trình trò chơi trên truy n hình xuát hi n trong m t b i c nh giao ti p c bi t, ó ch th phát ngôn luôn ph i ch u s c ép t nhi u phía: b u không khí trong trư ng quay, thái và ph n ng c a ngư i i tho i, s b th m nh ngay l p t c c a m i s n ph m ngôn t ,...Do v y, chúng dù có ư c chu n b trư c cũng không tránh kh i mang trong mình nh ng thành t dư (l p th a). Còn n u l i i tho i c a ngư i d n có tính ng u phát (v a nói v a nghĩ) thì hi n tư ng l p th a l i càng ph bi n. Ví d : - c sách báo thì... c sách báo thì ch thích c nh ng lo i sách nào ?
- Th ch ... có th c m t câu thơ ngăn ng n... mà nói lên ư c...mà toát lên ư c cái c nh p c a quê hương ch ư c không ? Ngoài ra, trong ngôn ng i tho i, xu t phát t nguyên t c ki m l i, ngư i ta cũng hay s d ng th pháp lư c b t m t s y u t ư c xem là ã xác nh và vi c nh c chúng l i là không c n thi t. Vi c lư c b t như v y không h làm c n tr s ti p nh n c a ngư i nghe, mà ngư c l i, còn làm n i rõ tr ng tâm thông tin, ng th i giúp cho cu c i tho i có ti t t u nhanh hơn, sôi n i hơn. Ví d : - Tôi oán ch y. - Y dài hay i ng n ? (Câu y là: Anh oán y dài hay i ng n ?). Bên c nh ó, tránh hi n tư ng l p i l p l i cùng m t câu h i trong nh ng th i i m g n nhau, ngư i ta cũng có th dùng th pháp lư c b t. Ví d : - Và bây gi thì...? (Câu y là: Và bây gi thì ch oán hay là ch quay ti p ?). c. Có ch b ng t quãng, không li n m ch Khi ng kh u, ngư i d n chương trình trò chơi không th nói trôi ch y như trong hoàn c nh ư c chu n b trư c. Anh ta v a nói, v a tư duy, vì th s v p váp, ng t quãng là r t khó tránh kh i. Bi t v y, khán gi s n sàng ch p nh n chuy n ó (th m chí có ngư i còn cho r ng nó làm cho ngôn ng c a anh ta tr nên t nhiên hơn, mang d u n cá nhân rõ nét hơn). Ví d : - Tôi thì...à r t...à thích chơi bóng. Nhưng tâng bóng thì...à...không th o. Tuy nhiên, m i th u có gi i h n: n u s ng t quãng di n ra thư ng xuyên và v i l n vư t quá m c cho phép v th i gian, ch c ch n nó s
làm gián o n quá trình ti p nh n thông tin, gây khó ch u cho ngư i nghe. Vì th ngư i d n chương trình trò chơi c n thư ng xuyên rèn luy n k năng nói h n ch t i m c th p nh t nh ng va v p không áng có trong m i thình hu ng. Ngay c ph n ngôn ng c tho i c a ngư i d n chương trình trò chơi trên truy n hình cũng ph i s d ng nhi u phương ti n c a i tho i nh m t o nên s g m gũi, thân m t v i khán, thính gi , khi n cho h có c m giác là mình ang ư c tr c ti p tham d vào di n bi n c a trò chơi. 4. Là ngôn ng giàu các thành t g i c m Các thành t g i c m ây ư c hi u là nh ng t ng , l i nói giàu hình nh ho c m i l , in m d u n cá nhân. ó có th là thành ng - t c ng , ch t li u văn h c, hình nh so sánh, ví von... và th m chí là c t ng ư c vay mư n t ti ng nư c ngoài. Vi c dùng chúng m t cách chính xác và úng th i i m luôn mang l i hi u qu to l n: v a gia tăng giá tr th m m cho l i nói ( khi n cho ngư i nghe th y sinh ng, h p d n hơn ), v a th hi n ư c t m vóc văn hoá c a ngư i d n chương trình. Không ph i tình c , trong cu n sách "Dagestan c a tôi” nhà văn Liên Xô n i ti ng Rasul Gamdatôv t ng kh ng nh: “K ngu làm kinh ng c b i ti ng gào, ngư i thông minh làm kinh ng c b ng câu t c ng d n ra úng ch ”. 5. Là ngôn ng mang s c thái tr trung, sôi n i Các trò chơi truy n hình thư ng di n ra trong m t b u không khí sôi ng, náo nhi t (th hi n s ganh ua căng th ng trư c h t v phương di n th i gian gi a nh ng ngư i tham gia trò chơi và s c vũ cu ng nhi t c a các khán gi có m t t i trư ng quay).Tương ng v i b u không khí y ch có th là m t ch t gi ng kho kho n, tr trung, sôi n i, có kh năng “truy n l a” không ch cho ngư i chơi mà cho t t c nh ng ai ang theo dõi trò chơi
- k c nh ng ngư i trư ng quay cũng như nh ng ngư i ng i trư c vô tuy n truy n hình. Th c t cho th y, nh ng ngư i có ch t gi ng y u, l i nói v i âm i u u u, khó có th d n thành công m t trò chơi truy n hình. 6. Là ngôn ng không th thi u ch t hài i v i các chương trình trò chơi trên truy n hình, ti ng cư i có ý nghĩa r t quan tr ng. Nó giúp cho ngư i chơi cũng như khán gi gi i to ư c tâm lý h i h p, căng th ng và tr nên g n gũi, thân thi n v i nhau hơn. Chính vì l ó, ngư i d n chương trình, trong nh ng th i i m thích h p, ph i bi t t o nên các tình hu ng gây cư i thông qua nh ng câu nói dí d m, hài hư c c a mình. Ch có i u, nh ng câu nói ó không ư c vư t quá ngư ng mà chu n m c v giao ti p xã h i cho phép. Ngư i xem khó có th ch p nh n nh ng câu nói ùa ki u sau ây: - N u anh là o di n, anh s m i b n Vũ óng Trư Bát Gi i vì b n Vũ có cái mũi và cái m m gi ng lão Trư . (Chương trình Vư n c tích, 12/5/2002); - B n nói con trai th i nay r t ga-lăng...Th các c nhà ta ngày xưa thì không ga-lăng à? ( u i hình - B t ch , 20/3/2004 ). v.v. Hi n nay, trên truy n hình (c trung ương l n a phương) có không ít ngư i d n các chương trình trò chơi; tuy nhiên, s ngư i d n th c s thành công, có kh năng l i d u n trong lòng khán gi , v n còn quá ít. i u này, theo chúng tôi, ch y u là do chúng ta còn chưa có m t quy trình ào t o bài b n, mà ó, y u t ngôn ng nh t nh ph i ư c coi tr ng úng m c.