Nguồn gen đậu tương kháng bệnh gỉ sắt (Phakopsora pachyrhizi Sydow) ở miền Bắc Việt Nam

Chia sẻ: Leon Leon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

130
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bệnh gỉ săt là bênh hại quan trong trên cây đậu tương do nấm Phakopsora pachyrhizi Sydow gây ra. Đây là loài ký sinh chuyên tính. Nấm gỉ sắt đậu truong đầu tiền được phát hiện ở Nhật Bản năm 1992. Bệnh lan rộng, phổ biến ở hầu hết các vùng trồng đậu trên thế giới

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nguồn gen đậu tương kháng bệnh gỉ sắt (Phakopsora pachyrhizi Sydow) ở miền Bắc Việt Nam

NGU N GEN Đ U TƯƠNG KHÁNG B NH G S T (Phakopsora pachyrhizi Sydow) MI N B C VI T NAM Nguy n Th Bình, Tr n Th Trư ng, Nguy n Th Thanh Tuy t, Vũ Văn Ba Summary Rust - resistant soybean genotypes in Vietnam Soybean rust, caused by the fungus Phakopsora Pachyrhizi Sydow, is a serious disease on soybean. Under favorable conditions, it would cause yield losses from 30 to 90%. Evaluation of local soybean lines and lines imported from Australia, Taiwan (AVRDC) and the United States were conducted at the Vietnam Academy of Agricultural Sciences (VAAS) in 2005 -2006. The result showed that 5 local Plant Introductions (Nhat Tien Huu Lung Lang Son, §au tuong hat xanh, Bien Hoa 2, Vang Phu Nhung, Vang Muong Khuong) and 15 imported lines were identified as having resistance to Phakopsora Pachyrhizi isolate maintained at Thanhtri - Hanoi - Vietnam, in addition to 2 resistant lines which were confirmed in previous study. In another study conducted at the USDA-ARS Foreign Disease-Weed Science Research Unit (FDWSRU) containment greenhouses at Ft. Detrick, Maryland, ten soybean lines identified as resistant in field trial in Vietnam were included in a differential set of 20 soybean lines and challenged with ten geographically different isolates (Brazil:1, Paraguay:1, Taiwan: 2, India:1, Thailand:1, Zimbabwe:1 and the US.:3). The results of resistance identified in those lines were promising:PI459025B resistant to ten isolates, DT 95, GC84058- 18 - 4: seven isolates, DT 2000 Cao Bang U8352: six isolates, Nhat Tien Huu Lung Lang Son: five isolates, DT96: one isolate. These lines will serve as a valuable source for breeding programs in Vietnam. Keywords: Soybean rust, resistant genotype, geographically different isolate. v cho ch n gi ng kháng b nh. Dư i ây là I. TV N k t qu ánh giá tính kháng b nh g s t c a B nh g s t là b nh h i quan tr ng trên m t s gi ng a phương và nh p n i c a cây u tương do n m Phakopsora Vi n B o v th c v t trong năm 2006. pachyrhizi Sydow gây ra. ây là loài ký sinh chuyên tính (Green, 1984). N m g s t u II. V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP tương u tiên ư c phát hi n Nh t B n NGHIÊN C U năm 1902. B nh lan r ng, ph bi n h u h t các vùng tr ng u trên th gi i. ông 1. V t li u nghiên c u bán c u b nh có th làm gi m năng su t - 45 m u gi ng u tương a phương trung bình t 10 - 30%, có năm gi m năng và 9 gi ng m i ch n t o t các cơ quan: B su t n trên 50% (Bromfield, 1980; Green, môn Mi n d ch th c v t (Vi n B o v th c 1984). Vi t Nam có nh ng v b h i n ng v t), Trung tâm Nghiên c u và Phát tri n n 81% (Trung tâm u nh Trư ng, u (Vi n Cây lương th c và cây th c 1985). châu Phi, t i Zimbawea thi t h i có phNm), Trung tâm Tài nguyên th c v t. th lên n 80% năng su t. nh ng vùng c canh là 100% (Caldwell & Laing, 2002). - 44 m u gi ng nh p n i t Trung tâm Vì v y công tác ch n t o gi ng kháng b nh N ghiên c u và Phát tri n rau châu Á g s t là vi c làm h t s c c n thi t. Vi c (AVRDC) tuy n ch n ngu n gen kháng b nh c n ư c ti n hành thư ng xuyên, chính xác ph c
- 14 dòng u tương nh p n i t T Lên lu ng r ng 1 m, lu ng cách lu ng ch c Khoa h c và Công ngh Liên bang Úc 0,4 m. u tương ư c tr ng theo m t (CSIRO). cây cách cây 5m, hàng cách hàng 20 cm, trên 1 hàng tr ng 4 dòng (5 cây/dòng). M i - Gi ng i ch ng: i ch ng kháng gi ng nh c l i 3 l n. b nh: T2000, Cao B ng U8352. Bón phân: 7 kgN +20 kgP2O5 + 10 kgK20 - i ch ng nhi m b nh: T12. (b ng 1/3 lư ng phân bón theo quy ph m - Thí nghi m ánh giá tính kháng b nh g kh o nghi m gi ng u tương qu c gia. s t Ft.Detrick, Maryland tháng 8/2006 s Chăm sóc theo Quy ph m kh o nghi m d ng 20 m u gi ng u tương ã ư c xác gi ng u tương qu c gia 2001. nh kháng g s t Vi t N am và Paragoay. Phương pháp nhi m b nh nhân t o theo Các gi ng có ngu n g c t Vi t N am: 7 gi ng, N guy n Th Bình, 1990. Trung Qu c: 5, N h t B n: 3, AVRDC: 2, Xác nh tính kháng b nh g s t c a các M : 1, N ga: 1, n : 1. Thí nghi m s d ng dòng, gi ng u tương: ánh giá tính kháng 10 nòi n m g s t: TW72 - 1, TW80 - 2 ( ài b nh c a các dòng, gi ng ư c ti n hành Loan), IN 73 - 1 ( n ), TH 01 - 1 (Thái sau khi nhi m b nh 14 ngày, ánh giá t 3 - Lan), BZ 01 - 1 (Brazil), PG 01 - 2 (Paragoay) 4 l n, m i l n cách nhau t 7 - 10 ngày cho ZM 01 - 1 (Zimbabwe), AL 04 - 1, AL 04 - 3 n khi gi ng i ch ng t c p b nh cao (Alabana, USA) LA 04 - 1 (Louisiana, USA). nh t v i 3 ch tiêu: gu n b nh: N gu n b nh ư c l y t (1) M c nhi m b nh các lá nhi m b nh c a gi ng u tương T12 và V74 tr ng trong nhà lư i t i Vi n ánh giá theo thang i m sau: i m 1: Khoa h c N ông nghi p Vi t N am, Thanh không có v t b nh, i m 2: 1 - 100 v t b nh, i m 3: 100 - 500 v t b nh, i m 4: > 500 Trì - Hà N i. v t b nh. M i gi ng ánh giá 5 cây. S d ng ch s nhi m b nh tích lũy theo th i gian 2. Phương pháp thí nghi m (AUDPC) tính m c nhi m b nh trung ánh giá tính kháng b nh g s t u bình c a gi ng theo chương trình GLM c a tương giai o n cây non trong nhà lư i. SAS 9.1 (SAS instituto, carry NY): Công th c tính ch s AUDPC: n   k  j  ∑ ∑ ∑ (0,5.T . R i i +1 − R i ) + R i .Ti   k =1  j=1  i =1   AUDPC trung bình = n Trong ó: Ti: Kho ng th i gian gi a l n ánh giá th i và i +1. Ri: Ch s b nh c a cây c a l n ánh giá th i. Ri+1: Ch s b nh c a cây l n ánh giá th i+1. j: T ng s l n ánh giá. k: T ng s t ng c a cây ư c ánh giá. n: T ng s cây th c t trong m t gi ng. (2) M u s c v t b nh - V t b nh có m u nâu ho c nâu - V t b nh có m u nâu vàng c trưng en c trưng cho gi ng kháng b nh ký cho gi ng nhi m b nh ký hi u là TAN. hi u là RB.
- Trên lá có c hai lo i v t b nh TAN 1. ánh giá kh năng kháng b nh g s t và RB g i là gi ng có ph n ng trung gian c a các gi ng u tương nh p n i v i ký hi u là MIX. ngu n b nh g s t Thanh Trì, Hà i (3) M c hình thành bào t ánh giá tính kháng b nh g s t u - Bào t hình thành ít, thư ng có trên tương c a 44 m u gi ng nh p n i t v t b nh RB. AVRDC, 14 m u gi ng nh p n i t CSIRO trong v xuân 2006, ã xác nh - Bào t hình thành trung bình. ư c 10 gi ng kháng b nh (5 gi ng t - Bào t hình thành nhi u, thư ng có AVRDC, 5 gi ng t CSIRO). Các gi ng trên v t b nh. này có ph n ng kháng RB r t i n hình Các gi ng u tương kháng b nh ph i và có m c hình thành bào t ít. c bi t t ư c các tiêu chuNn sau: là gi ng G10428 (PI459025B) là m t trong - Có v t b nh ki u: RB. nh ng gi ng ch th v kháng b nh g s t - Ch s AUDPC b ng v i gi ng chuNn c a AVRDC, trong năm 2001 ti n hành kháng. nhi m b nh v i các ngu n b nh thu th p t m ts a phương mi n B c Vi t N am III. K T QU N GHIÊN C U VÀ TH O (Hà Tây, Vĩnh Phúc, B c Giang, Hoà LU N Bình) u th hi n kháng b nh. B ng 1. Các gi ng u tương nh p n i kháng v i ngu n b nh g s t Ngu n TGST NS KL TT Ký hi u gi ng Ngu n g c ch n l c AUDPC 2 g c (Ngày) g/m 100 h t 1 GC00138-29 (CH#1 x Anoka) AVRDC 52.6 105 - 110 188.6 15.5 x (Clark 63 x 64-4) 2 GC86004 - 9 {{[(Shih Shih x SRF 400) x PI AVRDC 49.0 105 - 110 182.6 14.9 459025] x (Shih Shih x SRF 400) x (Shih Shih x SRF 400)}} 3 GC84051 - 9 - 1 TN4 x (Shih Shih x SRF 400) AVRDC 54.8 105 - 110 189.6 15.1 4 GC84058 - 21 - 4 PI 79712613 AVRDC 51.0 105 - 110 199.6 15.6 x (PI 79712613 x SJ) 5 G 10428 PI459025B AVRDC 60.2 102 - 105 229.6 26.6 6 Fikeby 5 Không rõ CRSIO 55.8 105 - 110 155,7 11.2 7 99084B - 28 Không rõ CRSIO 58.7 100 - 103 182.5 14.1 8 99084A - 30 Không rõ CRSIO 56.0 100 - 103 209.5 14.6 9 99084A - 26 Không rõ CRSIO 55.6 100 - 103 185.8 14.1 10 H173 - 2 Không rõ CRSIO 56.3 105 - 110 150.5 10.7 11 ĐT12 (đ i ch ng nhi m) Không rõ Trung Qu c 74.6 76 - 80 149.5 17.93 12 ĐT12000 (đ i ch ng kháng) Ch n l c t GC 00138 - 29 Vi t Nam 55.4 105 - 110 223.8 18.0 LSD0,05 2.4 2. ánh giá kh năng kháng b nh c a kháng b nh g s t u tương c a 45 m u các gi ng u tương a phương v i gi ng a phương và 9 gi ng m i ch n t o: ngu n b nh g s t Thanh Trì - Hà i Có 5 gi ng a phương và 3 gi ng m i ch n Trong v xuân năm 2006 ánh giá tính t o th hi n kháng b nh g s t (B ng 2). B ng 2. Các gi ng u tương Vi t am kháng v i ngu n b nh g s t Thanh Trì - Hà i (V xuân 2006)
Ngu n g c TGST NS KL TT Gi ng Nơi lưu gi AUDPC 2 ch n l c (ngày) g/m 100 h t 1 Nh t Ti n - H u Lũng - Trung tâm Tài nguyên th c v t Thu th p 69.1 90 - 95 147.3 9.55 L ng Sơn 2 Đ u tương h t xanh Trung tâm Tài nguyên th c v t Thu th p 69.7 88 - 95 144.6 9.07 3 Vàng Mư ng Khương Trung tâm Tài nguyên th c v t Thu th p 64.4 88 - 95 145.5 9.75 4 Vàng Phú Nhung Trung tâm Đ u đ Thu th p 65.0 86 - 92 146.4 9.60 5 Biên Hoà 2 Trung tâm Đ u đ Thu th p 64.8 82 - 86 150.3 9.97 6 ĐT26 Trung tâm Đ u đ ĐT12 x ĐT2000 55.7 92 - 95 222.6 17.80 7 DT95 Vi n Di truy n Nông nghi p Đ t bi n t 59.7 100 - 105 223.5 17.2 AK04 8 DT96 Vi n Di truy n Nông nghi p DT84 x DT90 71.6 95 - 100 223.2 18.80 9 ĐT12 (đ i ch ng nhi m) Trung Qu c 74.6 76 - 80 145.5 17.93 10 ĐT2000 (đ i ch ng kháng) Vi t Nam 55.4 105 - 110 223.8 18.0 LSD0,05 0.8 Các gi ng Nh t Ti n H u Lũng L ng 3. M c kháng v i các nòi g s t khác Sơn, u tương h t xanh, Biên Hoà 2, nhau trên th gi i c a m t s gi ng u Vàng Phú Nhung, Vàng Mư ng Khương là tương kháng v i ngu n b nh g s t ngu n gen a phương kháng v i b nh g Vi t am s t, tuy nhiên năng su t h t c a các gi ng Tháng 8/2006, ti n hành thí nghi m này u th p.Các gi ng T26, DT95 là ánh giá tính kháng b nh g s t c a 20 m u nh ng gi ng có m c nhi m b nh th p gi ng kháng b nh Vi t Nam và Paragoay nh t. Nh ng gi ng này c n ư c gi i thi u, v i 10 isolate n m g s t c a 7 nư c. K t phát tri n r ng rãi ngoài s n xu t trong v qu ư c trình bày B ng 3. ông và v xuân mi n B c nư c ta. Báng 3. K t qu ánh giá tính kháng b nh g s t c a 20 gi ng u tương v i 10 nòi g s t (Ft. Detrick, Maryland, USA tháng 8 - 2006) Tên nòi TW IN TW BZ TH ZM PG AL LA AL Xu t x Ký hi u gi ng 72-1 73-1 80-2 01-1 01-1 01-1 01-2 04-1 04-1 04-1 PI 200492(Rpp1) T TM T T T T T T RB T Nh t B n PI 230970(Rpp2) RB RB T RB RB RB RB RB RB RB Nh t B n PI462312(Rpp3) T T T M T T M T RB T nĐ PI459025B(Rpp4 RB RB RB RB RB RB RB RB RB RB Trung Qu c PI581886 RB RB RB RB RB RB RB RB T RB Trung Qu c PI587905 RB RB RB RB RB RB RB RB T RB Trung Qu c PI594754 RB IM RB RB RB RB RB RB T RB Trung Qu c PI605833 RB RB RB RB RB RB RB RB T RB Vi t Nam PI423972 T T RB M RB RB M T RB T Nh t B n PI437323 T T T T T T M T RB T Nga Cao B ng U8352 T RB RB RB RB RB M RB T T Vi t Nam ĐT2000 T RB RB M RB RB T RB RB T Vi t Nam DT95 T RB RB RB RB RB M RB RB T Vi t Nam DT96 T RB T T T T T T T T Vi t Nam GC84058-18-4 T RB RB RB T RB RB RB RB T Đài Loan M103 T T T T T T T T T T Vi t Nam Nh tTi n HLLS T T RB RB RB RB M RB T T Vi t Nam VX93 T T T T T T T T RB T Vi t Nam ĐT12 T T T T T T T T T T Trung Qu c Williams 82-USA T T T T T T T T T T Trong 20 gi ng tham gia thí nghi m có b nh Thanh Trì, Hà N i: PI230970 (Rpp2), 10 gi ng ã ư c xác nh kháng v i ngu n PI459025B (Rpp4), PI423972, PI437323,
GC84058-18-4 (k t qu ánh giá tính ánh giá ngu n gen c n ư c ti n hành kháng b nh g s t c a các gi ng nh p n i t thư ng xuyên liên t c. Các gi ng kháng M ), T2000, Cao B ng U8352 (gi ng b nh ã xác nh, trong ó có 2 gi ng là chuNn kháng), N h t Ti n HLLS, DT95, Cao B ng U8352 và GC84058-18-4 ư c DT96. K t qu ánh giá tính kháng v i 10 ánh giá là nh ng gi ng có m c nhi m isolate n m g s t có ngu n g c t 7 nư c b nh th p (3 i m/5 i m) th c s là ngu n trên th gi i cho th y 10 gi ng này th hi n gen quý ph c v cho ch n t o gi ng kháng tính kháng b nh v i m c r t khác nhau: b nh g s t u tương c a Vi t N am. M c kháng cao nh t th hi n gi ng PI459025B kháng v i c 10 isolate, DT96 4. Gi ng u tương ch u ư c b nh g s t PI437323 ch kháng v i 1 isolate. K t qu Trong quá trình ánh giá tính kháng này kh ng nh các gi ng kháng b nh b nh g s t c a các gi ng nh p n i t năm Vi t N am mà chúng tôi xác nh u mang 2005 - 2006 chúng tôi xác nh ư c m t gen kháng. gi ng u tương ch u ư c b nh g s t: Trong các gen kháng b nh ã ư c xác Gi ng PI 549017 (USA). Gi ng có v t b nh nh gen kháng Rpp2, gen Rpp4 là nh ng TAN r t i n hình, bào t hình thành nhi u, gen kháng v i nhi u isolate nh t. Các gi ng m c nhi m b nh (AUDPC) v th PI581886, PI587905, PI594754, PI605833 nh t cao hơn gi ng i ch ng, nhưng hai cũng là nh ng gi ng kháng ư c v i h u v sau u b ng ho c th p hơn i ch ng h t các isolate trong thí nghi m, gi ng kháng T2000. ây là m t c i m c a PI605833 có ngu n g c t Hà Giang Vi t gi ng ư c các nhà ch n gi ng kháng b nh N am cũng trùng v i k t qu ánh giá c a r t quan tâm. N u gi ng có ti m năng năng chúng tôi. N hư v y trong ngu n gen a su t cao thì hoàn toàn có th phát tri n ra phương c a Vi t N am th c s có ngu n gen s n xu t. Tuy nhiên Vi t Nam gi ng kháng b nh g s t, vì v y công tác thu th p PI549017 cho năng su t th p. B ng 4. M c nhi m b nh c a gi ng ch u ư c b nh g s t PI549017 t i Thanh Trì - Hà i (2005 - 2006) AUDPC TT Gi ng Xuân 2005 Đông 2005 Xuân 2006 1 PI 549017 USA 160,6 64,2 54,8 2 Williams 82 (đ i ch ng nhi m) USA 247,7 225,9 125,3 3 ĐT2000 (đ i ch ng kháng) Vi t Nam 85,3 87,0 55,0 LSD0,5 = 25,5 LSD0,5 = 29,2 LSD0,5 = 27,8 Phú Nhung), 10 gi ng nh p n i kháng IV. K T LU N VÀ N GHN b nh, 01 gi ng ch u ư c b nh (PI459017), trong ó 5 m u gi ng nh p n i t AVRDC 1. K t lu n là GC00138-29, GC86004-9, GC84051-9, - ã xác nh ư c 5 gi ng u tương GC84058-21-4, G10428, 5 m u gi ng nh p a phương kháng v i ngu n n m g s t u n i t CSIRO là Fikeby 5, 99084B-28, tương Thanh Trì - Hà N i (Nh t Ti n 99084B-30, 99084B-26, H 173-2. H u Lũng L ng Sơn, u tương h t xanh, - ánh giá tính kháng b nh g s t u Biên Hoà 2, Vàng Mư ng Khương và Vàng tương c a 10 m u gi ng kháng b nh Vi t
Nam v i 10 nòi n m g s t thu c 7 nư c soybean rust in Vietnam. National trên th gi i kh ng nh các gi ng này u Soybean Rust Symposium November 29 mang gen kháng và ph n l n kháng ư c - December 1 St. Louis, Missouri. v i nhi u nòi. gư i ph n bi n: guy n Văn Vi t 2. ngh - C n ti p t c công tác thu th p ánh giá ngu n gen kháng b nh. - C n xác nh b n ch t di truy n c a các gi ng mang gen kháng ph c v t t cho công tác ch n t o gi ng kháng b nh.. Tài li u tham kh o 1 guy n Th Bình, 1990. Nghiên c u ánh giá kh năng ch ng ch u b nh g s t (Phakopsora pachyrhizi) c a t p toàn u tương mi n B c Vi t Nam. Lu n văn Ti n s Nông nghi p. Vi n Khoa h c K thu t Nông nghi p Vi t Nam, Hà N i. 2 T.D.Vuong, B.T. guyen, L.D.Tran, A.T.Pham, H.T. guyen, Toai V.T, M.R.Miles, and G.L.Hartman, 2006. Evaluation of quantitative resistance to Phakopsora pachyrhizi in Vietnam. National Soybean Rust Symposium November 29 - December 1 St. Louis, Missouri. 3 T.A.Pham, B.T. guyen, L.D.Tran, T.D.Vuong, H.T. guyen, Toai T.V, M.R.Miles, and G.L.Hartman, R. D.Frederick, 2006. Characterizing resistance of soybean accessions to soybean rust (Phakopsora pachyrhizi Syd.) National Soybean Rust Symposium November 29 - December 1 St. Louis, Missouri. 4 Binh.T. guyen Long.D.Tran Truong.T.Tran, Chinh.T. guyen, Tuyet.T.T guyen, Cham.T.Luu, Ba.V.Vu, Hieu.T. guyen, 2006. Evaluation of local and imported soybean accessions for
T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam 7

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học

207 tài liệu

1455 lượt tải

ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn