Nguyên nhân và cách phòng ngừa loãng xương

Chia sẻ: Trần Thị Em | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

91
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bệnh loãng xương xảy ra khi cơ thể bị mất cân bằng giữa quá trình tái tạo xương và hủy xương. Bệnh diễn tiến âm thầm, không triệu chứng nhưng gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nguyên nhân và cách phòng ngừa loãng xương

Nguyên nhân và cách phòng ngừa loãng xương Bệnh loãng xương xảy ra khi cơ thể bị mất cân bằng giữa quá trình tái tạo xương và hủy xương. Bệnh diễn tiến âm thầm, không triệu chứng nhưng gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, theo khuyến cáo của các bác sĩ, phòng ngừa loãng xương cần được đặt lên vị trí hàng đầu trong chiến lược chăm sóc sức khoẻ ngay khi còn trẻ. Nguyên nhân gây loãng xương: Do thói quen ăn uống, chế độ dinh dưỡng thấp, nghèo calci Theo khuyến cáo của Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) và Tổ Chức Lương Nông Thế Giới (FAO), lượng calci cần thiết cho cơ thể là từ 1.000 – 1.200 mg và 400 IU vitamin D, giúp xương hấp thu calci dễ dàng hơn. Tuy nhiên, do cuộc sống thời công nghiệp bận rộn nên thông thường bữa ăn hàng ngày chỉ cung cấp được khoảng 500mg calci – theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Trung Ương. Việc thiếu calci cung cấp cho cơ thể thường xuyên, kéo dài như vậy sẽ dẫn đến nguy cơ loãng xương. Những thay đổi âm thầm khi mãn kinh Bước vào giai đoạn mãn kinh, cơ thể bắt đầu giảm sản xuất estrogen. Estrogen là hormone nữ ảnh hưởng đến khung xương cũng như cơ quan khác trong cơ thể như ngực và tử cung. Giai đoạn mãn kinh, lượng estrogen có thể giảm đến 80%, tiến
trình mất xương xảy ra nhanh hơn tiến trình tái tạo, khiến xương trở nên xốp nhẹ và giòn. Các nghiên cứu cho thấy, trong vòng 5 năm sau khi mãn kinh, 1/3 khối lượng xương đốt sống có thể bị mất đi, nếu không có biện pháp phòng ngừa hữu hiệu, kịp thời sẽ dẫn đến loãng xương và nguy hiểm hơn nữa là gãy xương. Lối sống ít vận động Với cuộc sống công nghiệp hiện đại, hầu hết mọi người thường ít có điều kiện vận động, thường xuyên ngồi một chỗ, ít hoạt động ngoài trời, đặc biệt đối với nữ nhân viên văn phòng, công chức…khiến các tế bào huỷ xương tăng hoạt tính làm cho quá trình huỷ xương diễn ra nhanh hơn, quá trình tái tạo xương hoạt động kém hiệu quả do thiếu vitamin D (có trong ánh nắng). Vì vậy dễ dẫn đến nguy cơ loãng xương và gãy xương. Hướng dần người bệnh và cung cấp đầy đủ thông tin về bệnh Phòng ngừa bệnh loãng xương:
Dù bạn chưa, hay đang có nguy cơ loãng xương, thậm chí bạn đang bị loãng xương thì việc chẩn đoán, phòng ngừa và điều trị vẫn không bao giờ là quá muộn. Đo loãng xương định kỳ từ 3 – 6 tháng/ lần để tầm soát nguy cơ loãng xương và bổ sung kịp thời calci và vitamin D cho cơ thể nếu có nguy cơ. Nên: - Tăng cường vận động thể lực, đi bộ ngoài trời, duy trì lối sống năng động. - Tránh các thói quen xấu như uống nhiều rượu – bia, café… - Chế độ ăn uống hợp lý, đầy đủ các protein và khoáng chất, đặc biệt là calci và vitamin D hoặc dùng các chế phẩm có chứa calci Bên cạnh đó, mỗi ngày bạn chỉ cần 1 viên sủi bổ sung calci pha với 200ml nước, uống sau bữa ăn chính. Là bạn đã có một loại thức uống phòng ngừa loãng xương với vị cam thơm mát, dễ uống. Việc sử dụng viên sủi này rất tiện lợi, giúp hấp thu nhanh, tuýp 10 viên nhỏ gọn dễ mang theo để sử dụng mọi lúc, mọi nơi. Hàm lượng calci và vitaminh D phù hợp với nhu cầu cần thiết của cơ thể. Việc phòng ngừa loãng xương cần phải được thực hiện thường xuyên và lâu dài mới đạt hiệu quả cao. Viên sủi bổ sung calci với vị cam dễ uống và mức giá kinh tế, phù hợp với túi tiền của nhiều người, giúp bạn phòng ngừa loãng xương lâu dài và hiệu quả. Phòng ngừa loãng xương sớm ở người cao tuổi Loãng xương, chứng rối loạn xương vốn có thể dẫn đến nứt và gãy xương, không còn là bệnh của người già. Ngày càng nhiều người trẻ mắc bệnh này. Các chuyên gia đã đưa ra một số cách ngăn chặn nguy cơ loãng xương sớm.
>>> Bổ sung chất dinh dưỡng giúp ngăn loãng xương ở nữ giới >>> Hỗ trợ trị loãng xương bằng bài thuốc đông y Phơi nắng Dưới làn da của chúng ta, có vitamin D. Khi tiếp xúc với nắng, vitamin này sẽ được kích hoạt và chuyển đổi thành vitamin D3. Dạng hoạt tính của vitamin này hữu dụng đối với việc duy trì mật độ và sức khỏe xương. Không cần mất nhiều thời gian cho việc kích hoạt vitamin D3 trong cơ thể. Chỉ 10 phút trước 9 giờ sáng và sau 3 giờ chiều. Việc hấp thu đầy đủ calcium và vitamin D thời trẻ là điều quan trọng phải xem xét nếu bạn muốn tránh bị loãng xương.
Sữa cung cấp calcium tốt cho xương Uống sữa Sữa được xem là nguồn cung cấp calcium tốt nhất để ngăn chặn tình trạng mất xương. Hãy tập thói quen thường xuyên uống sữa và các loại thực phẩm chứa calcium khác như hạnh nhân, cá mòi, cá hồi, ngũ cốc, nước cam và rau xan Tập thể dục Hoạt động thể chất là chìa khóa để duy trì sức khỏe xương. Hãy đảm bảo tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày. Hãy chọn môn thể dục có tác dụng căng duỗi xương để tăng cường mật độ xương. Bạn có thể lựa chọn các loại hình vận động như tập yoga, chạy hoặc các bài tập tăng cường sức bền. Hạn chế rượu và soda Việc uống rượu hay soda quá mức làm tăng nguy cơ loãng xương bởi nó có thể làm giảm khả năng hấp thu calcium và làm cạn kiệt nguồn dự trữ loại khoáng chất này. Vì vậy, bạn nên hạn chế uống. Không hút thuốc
Hút thuốc cản trở quá trình điều trị gãy xương và làm giảm khả năng tái tạo xương của cơ thể. Bạn có thể gia tăng sức mạnh của xương và khả năng phục hồi sau chấn thương ngay khi ngừng hút thuốc. Giảm muối Cho dù chưa khẳng định chắc chắn là muối có tác động tới bệnh loãng xương nhưng có một mối quan hệ giữa lượng sodium cao và mất xương, đặc biệt đối với người huyết áp cao. Nói chung, muối làm tăng lượng calcium bài tiết trong nước tiểu và mồ hôi, từ đó có thể thúc đẩy sự mất xương nếu bạn đã thiếu hụt calcium. Thuốc men Một số loại thuốc dùng để trị bệnh trầm cảm, chứng trào ngược a xít... có thể làm tăng nguy cơ loãng xương. Vì vậy, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng những loại thuốc này. Tăng cường hoạt động giúp xương chắc khỏe Thực nghiệm khoa học đã chứng minh: có mối tương quan tỉ lệ thuận giữa hoạt động thể lực và khối lượng xương. Người nào càng năng hoạt động thì xương càng chắc khỏe và ngược lại, những ai ít hoạt động thì xương bị mềm yếu, nguy cơ thưa xương, loãng xương đã cận kề. >>> Xương chắc khỏe cần bổ sung canxi và chăm luyện tập
Hoạt động thể lực làm cho xương chắc khỏe Nhiều nghiên cứu đã cho thấy: có liên quan tỷ lệ thuận giữa hoạt động thể lực và khối lượng xương. Trong cơ thể, tùy vị trí và sự tác động của cơ bắp khi vận động mà có mật độ xương khác nhau. Chẳng hạn ở người chăm lao động hoặc tập luyện như các vận động viên thể thao, mật độ chất khoáng cao thấy ở xương đùi, xương cánh tay, xương gót, xương sống và xương bàn chân hơn hẳn so với người bình thường cùng lứa tuổi và cân nặng. Vận động viên chạy cự ly dài có hàm lượng chất khoáng trong xương cao hơn tới 20% so với những người bình thường. Loãng xương chậu do ít vận động.
Nữ vận động viên và nữ sinh đều có nhiều chất khoáng trong xương hơn là người bình thường. Đặc biệt, phụ nữ sau tuổi mãn kinh mà hoạt động tích cực về thể lực thì mật độ xương càng khác biệt nhiều so với phụ nữ mãn kinh ít hoạt động. Nếu bạn là phụ nữ thích khiêu vũ và đi bộ thì đó là một việc làm rất đáng biểu dương bởi vì cả hai hoạt động này đều giữ cho bộ xương tốt nhất ở phụ nữ sau tuổi mãn kinh. Bạn sẽ trẻ khỏe hơn hẳn so với những phụ nữ mãn kinh mà không tham gia hai môn này hoặc ít hoạt động. Sự chênh lệch mật độ xương càng thấy rõ ở độ tuổi cao hơn. Ví dụ người từ 50-70 tuổi năng hoạt động có mật độ chất khoáng trong xương cao hơn 40% so với người không hoạt động cùng độ tuổi. Người ta thấy rằng, từ 50 tuổi trở lên thì các hoạt động thể lực có tác dụng lên bộ xương càng lớn. Ở người cao tuổi, nhiều nghiên cứu đã chứng minh được tác dụng có lợi của hoạt động thể lực kể cả khi đó là liều lượng hoạt động thấp như đi bộ và tập 1 giờ, với 2-3 lần/tuần. Ở xương chày của người cao tuổi, chỉ sau 16 tháng tập luyện, chất khoáng trong xương tăng cao hơn khoảng 5-10% so với trước lúc tập luyện hoặc so với người không tập luyện. Trọng lực và vận động ảnh hưởng đến xương Tác dụng của “sức hút trái đất”: khối lượng cơ thể tỷ lệ thuận với khối lượng xương, đó là tác dụng của trọng lực. Nghiên cứu ở các nhà du hành vũ trụ cho thấy: tình trạng mất trọng lực khi lên cao đã gây ra sự bài tiết canxi nhanh chóng
qua nước tiểu và làm tổn hao chất khoáng hóa của xương. Những biến đổi này tuy có thể phục hồi nhưng không hoàn toàn. Hàm lượng chất khoáng của xương tăng cao tại chỗ vận động nhiều. Điều này được thực nghiệm và chứng minh ở các vận động viên quần vợt: ở xương của tay cầm vợt có mật độ cao hơn hẳn ở tay không cầm vợt. Tác dụng tại chỗ này cũng thấy rõ ở vận động viên bóng chày và vận động viên chạy. Muốn xương chắc khỏe, mọi người nên năng hoạt động thể lực. Cường độ tập luyện càng cao thì mật độ chất khoáng trong xương càng nhiều và xương càng chắc khỏe. Tuy nhiên, cường độ tập luyện phải phù hợp với độ tuổi và
sức khỏe mới có tác dụng tốt cho xương. Chạy dai sức và chơi tennis nâng cao khối lượng xương ở người trên 50 tuổi. Trái lại, ở tuổi 45 mà bạn còn tập cử tạ thì lại mất đi phần chất khoáng trong xương mà bạn có được khi hoạt động ở tuổi 20-25. Như vậy, một sự tích lũy vốn xương ở tuổi trẻ có thể không kéo dài được suốt đời. Do đó, các chuyên gia khuyên: bạn nên tiếp tục một môn hoạt động thể lực suốt đời hơn là hoạt động rất nhiều trong một thời kỳ. Hoạt động cơ bắp: khi vận động, các bắp thịt đặt tải lên bộ xương nên có liên quan giữa mức độ hoạt động cơ bắp và sự cứng rắn của xương. Cơ bắp khỏe thì xương khỏe. Nghiên cứu cho thấy: vùng bắt chéo của cơ thắt lưng có tỷ lệ thuận với khối lượng xương của các xương sống. Ở người cao tuổi, do ít hoạt động, tỷ lệ gãy xương do loãng xương ở háng, cổ tay, xương cánh tay và các xương khác tăng. Sức nắm tay yếu là dấu hiệu chỉ điểm cho nguy cơ ngã và gãy xương liên tiếp ở người cao tuổi. Rõ ràng có mối tương quan giữa hệ cơ bắp và chất lượng xương đối với nguy cơ ngã và gãy xương. Từ đó cho thấy việc luyện tập thể dục đối với người cao tuổi rất có hiệu quả phòng ngừa tai nạn ngã và gãy xương. Tác hại của tình trạng không hoạt động: nếu bạn không hoạt động có tác dụng xấu cả với cơ bắp lẫn bộ xương. Trường hợp bạn nằm nghỉ (do bệnh tật) gây ra sự giảm sút khối lượng xương khoảng 1% mỗi tuần. Tuy nhiên, không phải tất cả các chất khoáng đều có thể mất và trạng thái ổn định sẽ đạt được khi đã mất 30-40% chất
khoáng của xương. Sự mất chất khoáng của xương như vậy không nhất thiết đi kèm sự mất khối lượng thân thể, nghĩa là bạn vẫn không bị sụt cân. Điều nguy hiểm là sự teo xương bởi trạng thái mất trọng lượng hoặc nằm lâu quá không hồi phục hoàn toàn. Tuy bộ xương còn chịu tác động của nhiều yếu tố khác như dinh dưỡng, bệnh tật, việc sử dụng thuốc chữa bệnh, hormon… nhưng rõ ràng là hoạt động thể lực có lợi ích làm cho xương chắc khỏe ở mọi lứa tuổi. Vì vậy, tất cả chúng ta muốn xương chắc khỏe đều phải năng hoạt động.