Nhân một trường hợp sarôm tạo xương giàu đại bào

Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP SARÔM TẠO XƯƠNG GIÀU ĐẠI BÀO <br /> Trần Minh Thông*, Phạm Quang Thông* <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Báo cáo bàn luận về trường hợp sarcôm tạo xương giàu đại bào ‐ một bệnh lý hiếm gặp thuộc nhóm sarcôm <br /> tạo xương qui ước. Bệnh nhân nam 22 tuổi, quốc tịch Campuchia, có một khối u đầu dưới xương đùi trái, rất <br /> đau, sưng, hạn chế vận động khớp gối, kèm theo triệu chứng sốt và sụt cân. Đặc biệt, hình ảnh vi thể có rất nhiều <br /> đại bào, dễ dẫn đến chẩn đoán nhầm với u đại bào xương. Kết luận chẩn đoán dựa trên giải phẫu bệnh, hình ảnh <br /> học và thông tin lâm sàng. <br /> Từ khóa: sarcôm tạo xương giàu đại bào, sarcôm tạo xương qui ước, u đại bào xương. <br /> <br /> SUMMARY <br /> CASE REPORT: GIANT CELL RICH OSTEOSARCOMA <br /> Tran Minh Thong, Pham Quang Thong <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ Supplement of No 1 ‐ 2013: 594 ‐ 599 <br /> This  report  discusses  a  case  of  giant  cell  rich  osteosarcoma,  which  is  a  rare  variant  of  conventional <br /> osteosarcoma. This patient is a 22 year old male Cambodian, who had a tumor in lower extremity of left femur <br /> with pain, swelling, limited joint mobility, fever and weight loss. Especially, microsections showed a lot of giant <br /> cells and were easy to be misdiagnosed as giant cell tumor. The exact diagnosis was based on histopathological <br /> diagnosis, imaging tests and clinical information. <br /> Keywords: giant cell rich osteosarcoma, conventional osteosarcoma, giant cell tumor. <br /> Những vị trí khác là xương sọ hoặc xương hàm <br /> TỔNG QUAN <br /> (8%) và xương chậu (8%)...(15). <br /> Sarcôm tạo xương là một ung thư phát triển <br /> Nguyên  nhân  của  bệnh  sarcôm  tạo  xương <br /> từ tế bào tạo xương có nguồn gốc trung mô và <br /> đến nay vẫn chưa xác định. Tuy nhiên bệnh có <br /> tạo  chất  dạng  xương  ác  tính.  Bệnh  chiếm  tỉ  lệ <br /> một  số  yếu  tố  nguy  cơ  rõ  rệt.  Sự  phát  triển <br /> 25% các ung thư nguyên phát ở xương(16). Nguy <br /> xương  nhanh  trong  thời  kì  thiếu  niên  làm  tăng <br /> cơ mắc bệnh ở giới nam cao hơn giới nữ với tỉ lệ <br /> nguy cơ bệnh. Chất phóng xạ làm tăng nguy cơ <br /> 1,5‐2/1(5).  Phân  bố  tuổi  của  sarcôm  tạo  xương <br /> sarcôm tạo xương thứ phát. Những bệnh nghịch <br /> thường có 2 đỉnh, với đỉnh tuổi thứ nhất là 10‐14 <br /> sản  xương  như  bệnh  Paget,  nghịch  sản  sợi,  u <br /> tuổi tương ứng với thời kì dậy thì. Đình tuổi thứ <br /> sụn,  đa  lồi  xương  di  truyền  và  u  nguyên  bào <br /> hai  là  người  trưởng  thành  trên  65  tuổi,  thường <br /> võng  mạc  (dòng  tế  bào  mầm)  là  những  yếu  tố <br /> kèm theo bệnh lí ác tính khác như bệnh Paget. Tỉ <br /> nguy cơ liên quan đến đột biến gen.  <br /> suất  mới  mắc  mỗi  năm  là  5,4/106  ở  nam  và <br /> Triệu chứng bệnh xuất hiện vài tuần đến vài <br /> 4,0/106 ở nữ. U thường phát triển từ vùng hành <br /> tháng  trước  khi  được  chẩn  đoán.  Theo  một <br /> xương gần đĩa tăng trưởng của xương dài. Vị trí <br /> nghiên  cứu  trên  102  bệnh  nhân  sarcôm  tạo <br /> u thường được xem là gần gối xa khuỷu do hay <br /> xương,  92%  bệnh  nhân  có  triệu  chứng  đau  tại <br /> gặp  nhất  ở  xương  đùi  (42%,  với  75%  ở  đầu <br /> chỗ, 85% căng đau, 56% đau từng cơn khi nghỉ <br /> dưới), xương chày (19%, với 80% ở đầu trên) và <br /> ngơi <br /> và  21%  đau  về  đêm.  39%  bệnh  nhân  sờ <br /> xương  cánh  tay  (10%,  với  90%  ở  đầu  trên). <br /> * Khoa Giải Phẫu bệnh, BV Chợ Rẫy  <br /> Tác giả liên lạc: BSCKII Trần Minh Thông, ĐT: 0918202941, Email: tranmthong2003@yahoo.com <br /> <br /> 594<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012 <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013 <br /> được  khối  u.  Khi  di  chuyển  khớp,  39%  bệnh <br /> nhân  đau  và  23%  bệnh  nhân  bị  giới  hạn  vận <br /> động khớp. Triệu chứng sốt chiếm 3%. 5% bệnh <br /> nhân  bị  teo  cơ.  31%  bệnh  nhân  đi  lại  khập <br /> khiễng. 47% bệnh nhân gặp chấn thương tại thời <br /> điểm bắt đầu xuất hiện triệu chứng(18). <br /> Về hình ảnh học, sarcôm tạo xương cho các <br /> hình  ảnh  như  khuyết  do  hủy  xương,  tăng  đậm <br /> độ do tăng sinh xương, phản ứng màng xương <br /> ác tính, vỡ vỏ xương… Không thể chỉ dùng một <br /> đặc điểm hình ảnh riêng lẻ để chẩn đoán bệnh. <br /> Trên  XQ,  hình  ảnh  tổn  thương  của  sarcôm  tạo <br /> xương  có  thể  chỉ  là  hủy  xương  (khoảng  30%), <br /> tạo xương (khoảng 45%) và dạng hỗn hợp. Phản <br /> ứng  màng  xương  cho  hình  ảnh  tam  giác <br /> Codman. U lan rộng qua màng xương có thể tạo <br /> thành  hình  ảnh  tia  sáng  mặt  trời  (khoảng  60% <br /> bệnh  nhân).  Dạng  sarcôm  tạo  xương  dạng  dãn <br /> mạch xa thường có dạng nang và có thể lầm với <br /> một nang xương phình mạch(7). CT scan giúp xác <br /> định vị trí và xâm  lấn  của  u  tốt  hơn.  Cũng  cần <br /> thực hiện XQ hoặc CT‐scan ngực để đánh giá di <br /> căn phổi. <br /> Về đại thể, sarcôm tạo xương thường là tổn <br /> thương lớn, đường kính hơn 5cm, phá vỡ màng <br /> xương và có thể lan rộng ra vùng mô mềm cũng <br /> như  vùng  nội  tủy.  Có  thể  thấy  những  ổ  tế  bào <br /> ung  thư  ở  vị  trí  xa  trong  khoang  tủy  xương <br /> bệnh.  Hình  ảnh  u  thay  đổi  theo  độ  biệt  hóa  và <br /> thường  lốm  đốm  nhiều  màu.  Có  thể  thấy  hình <br /> ảnh phản ứng màng xương dạng gai hoặc phiến <br /> xương.  Thường  thấy  hình  ảnh  những  ổ  chảy <br /> máu và hoại tử, những vùng lớn chứa đầy máu. <br /> Về  vi  thể,  cấu  trúc  giống  như  trung  mô <br /> xương  nguyên  thủy,  gồm  những  đám  tế  bào <br /> không  biệt  hóa,  đa  diện  hoặc  hình  thoi,  bào <br /> tương rõ, nhiều nhân quái, nhân chia. Tế bào u <br /> họp  thành  bè  tạo  nên  mô  xương  hoặc  dạng <br /> xương  kèm  mô  liên  kết  rất  giàu  mạch  máu. <br /> Cũng  có  thể  thấy  những  đám  mô  sụn,  mô  sợi, <br /> mô nhầy, đại bào nhiều nhân giống hủy cốt bào, <br /> nhiều vùng chảy máu(16).  <br /> Sarcôm tạo xương giàu đại bào lần đầu tiên <br /> được  mô  tả  bởi  Bathurst  và  cộng  sự  năm  1986, <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> thuộc  nhóm  sarcôm  tạo  xương  qui  ước.  Theo <br /> một số nghiên cứu, tỉ lệ bệnh chiếm từ 1‐3% tổng <br /> số  sarcôm  tạo  xương  qui  ước(1).  Tuy  nhiên  theo <br /> ghi  nhận  của  chúng  tôi,  chỉ  có  một  vài  trường <br /> hợp  sarcôm  tạo  xương  giàu  đại  bào  được  báo <br /> cáo trên thế giới và có lẽ chưa được báo cáo rộng <br /> rãi ở Việt Nam. <br /> <br /> Trường hợp lâm sàng <br /> Bệnh  nhân  Hóc  Đ.,  nam,  22  tuổi,  quốc  tịch: <br /> Campuchia, nghề nghiệp:  sinh  viên.  Nhập  viện <br /> ngày  21/9/2011  tại  bệnh  viện  Chợ  Rẫy.  Lí  do <br /> nhập viện: đau ở đầu gối chân trái. <br /> Cách nhập viện khoảng 10 tuần, bệnh nhân <br /> cảm  thấy  rất  đau  ở  vùng  gối  chân  trái,  không <br /> lan, kèm sốt liên tục 38,50C trong 5 ngày. Sau đó <br /> 1 tháng, đầu gối trái bệnh nhân bắt đầu sưng rõ <br /> làm bệnh nhân ngày càng gặp rất nhiều hạn chế <br /> trong đi lại và vận động. Bệnh nhân đến khám <br /> tại  bệnh  viện  Nam  Vang  (Campuchia),  được <br /> điều  trị  nội  khoa  và  theo  dõi.  Tình  trạng  sưng <br /> đau  ở  đầu  gối  trái  ngày  càng  tăng,  bệnh  nhân <br /> không thể đi lại được, sụt cân khoảng 3 kg trong <br /> 2 tháng, sốt 5‐6 đợt. Ngoài ra chưa ghi nhận các <br /> triệu chứng cơ năng khác. Bệnh nhân đến khám <br /> và nhập bệnh viện Chợ Rẫy với chẩn đoán ban <br /> đầu: U vùng dưới đùi trái. <br /> <br />  <br /> Hình 1: Vùng gối trái của bệnh nhân sau khi sinh <br /> thiết <br /> Tại bệnh viện Chợ Rẫy, qua thăm khám phát <br /> hiện ở phía dưới, mặt trong đùi trái có một khối <br /> u  kích  thước  lớn,  tròn,  mật  độ  chắc,  ấn  đau, <br /> không  di  động.  Màu  sắc  và  nhiệt  độ  da  vùng <br /> bướu  bình  thường.  Bệnh  nhân  không  đi  lại <br /> được. Biên độ vận động gấp duỗi của khớp gối <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> 595<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> chân  trái  là  900‐450‐00.  Mạch  mu  2  chân  rõ.  Đo <br /> chiều  dài  hai  chân  bằng  nhau.  Chưa  ghi  nhận <br /> bất thường khác ở chân và các cơ quan khác. <br /> <br /> Các kết quả xét nghiệm <br /> Xét nghiệm<br /> <br /> Bệnh nhân<br /> <br /> Công thức máu<br /> RBC<br /> Hgb<br /> Hct<br /> MCV<br /> MCH<br /> MCHC<br /> WBC<br /> <br /> 4,76 T/L<br /> 130 g/L<br /> 38,7 %<br /> 81,5 fL<br /> 27,4 pg<br /> 336 g/L<br /> 9,38 G/L<br /> <br /> Xét<br /> nghiệm<br /> Ion đồ<br /> Na<br /> K<br /> Cl<br /> Ca TP<br /> TPTNT<br /> pH<br /> SG<br /> <br /> 140 mmol/L<br /> 3,8 mmol/L<br /> 101 mmol/L<br /> 2,3 mmol/L<br /> <br /> Xét nghiệm<br /> <br /> Neu<br /> <br /> 64,3 %<br /> <br /> Glu<br /> <br /> neg<br /> <br /> Lym<br /> <br /> 24,2 %<br /> <br /> Pro<br /> <br /> neg<br /> <br /> Mono<br /> Eos<br /> Bas<br /> Plt<br /> Đường huyết<br /> AST<br /> <br /> 9,2 %<br /> 2,2 %<br /> 0,1 %<br /> 204 G/L<br /> 89 mg/dl<br /> 60 U/L<br /> <br /> Bi<br /> Uro<br /> Keton<br /> Blood<br /> Leu<br /> Nitrite<br /> <br /> neg<br /> nor 0,1 mg/dl<br /> neg<br /> neg<br /> neg<br /> Neg<br /> <br /> Xét<br /> Bệnh nhân<br /> nghiệm<br /> Đông máu<br /> <br /> ALT<br /> <br /> 59 U/L<br /> <br /> BUN<br /> <br /> 14 mg/dl<br /> <br /> PT<br /> <br /> 14,1 giây<br /> <br /> Cre<br /> <br /> 1,08 mg/dl<br /> <br /> APTT<br /> <br /> 40,2 giây<br /> <br /> INR<br /> FIB<br /> <br /> 1,17<br /> 5,44 g/l<br /> <br /> Bệnh nhân<br /> <br /> 6,5<br /> 1,015<br /> <br /> Bệnh nhân<br /> <br /> Bệnh nhân có  men  gan  tăng  ít.  Các  kết  quả <br /> xét nghiệm khác trong giới hạn bình thường. <br /> <br /> Hình ảnh học <br /> X‐ quang ngực thẳng <br /> Chưa  phát  hiện  hình  ảnh  bất  thường  trên <br /> phim. <br /> X‐quang xương vùng gối chân trái <br /> XQ thẳng và nghiêng vùng gối cho thấy một <br /> khối  giảm  đậm  độ  ở  vùng  hành  xương  đầu <br /> dưới,  mặt  trong  xương  đùi  trái,  kích  thước <br /> khoảng  8x8x7  cm.  Khối  u  phá  vỡ  màng  xương <br /> và lan vào vùng ống nội tủy, mô mềm. Có phản <br /> ứng màng xương và vôi hóa mô mềm. <br /> <br /> Hình 1: Hình ảnh X quang phổi (trái) và X quang vùng gối thẳng (giữa) và nghiêng (phải) <br /> bào  này  đều  có  nhân  giống  nhau,  hình  bầu <br /> Hình ảnh giải phẫu bệnh <br /> dục,  ít  nhân  chia.  Có  nhiều  tế  bào  có  nhân <br /> Đại  thể:  Bệnh  phẩm  gồm  4  mẫu  mô  kích <br /> không điển hình và nhân chia, hình thành  chất <br /> thước 0,5x1 cm, màu trắng, mềm. <br /> dạng xương, sụn không trưởng thành <br /> <br /> Vi thể <br /> <br /> Hình ảnh vi thể chính của u gồm nhiều đại <br /> bào  xương  và  tế  bào  đơn  nhân.  Cả  hai  loại  tế <br /> <br /> 596<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012 <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br />  <br /> Hình 2: Đại bào có nhiều nhân giống hủy cốt bào. <br /> Nhuộm H&E x100: <br /> <br /> Hình 4: Dương tính ở bào tương của các tế bào ung <br /> thư Nhuộm Vimentin x100: <br /> <br /> BÀN LUẬN <br /> Quan  sát  tiêu  bản  của  bệnh  nhân  này,  ghi <br /> nhận đầu tiên của bác sĩ giải phẫu bệnh là có rất <br /> nhiều  đại  bào  trên  các  vi  trường,  từ  đó  có  thể <br /> hướng đến chẩn đoán u đại bào xương. Đây là <br /> một  loại  u  giáp  biên  ác,  chiếm  tỉ  lệ  4  ‐  5%(17), <br /> đứng  thứ  3  trong  u  xương  nguyên  phát,  sau <br /> sarcôm tạo xương và u sụn xương..  <br /> Trong trường hợp bệnh nhân này, xuất hiện <br /> nhiều tế bào có nhân không điển hình và nhân <br /> chia,  hình  thành  chất  dạng  xương,  sụn  không <br /> trưởng  thành,  vị  trí  ở  hành  xương.  Từ  đó  lại <br /> hướng đến chẩn đoán bệnh thuộc nhóm sarcôm <br /> tạo xương qui ước. Đồng thời cùng với sự xuất <br /> hiện nhiều đại bào, chúng tôi nghĩ nhiều đây là <br /> sarcôm tạo xương giàu đại bào. Một số đặc điểm <br /> của sarcôm tạo xương giàu đại bào không có ở u <br /> đại  bào  xương  như:  sự  tạo  thành  chất  dạng <br /> <br /> Hình 3: Nhân chia không điển hình Nhuộm H&E <br /> x400. <br /> <br />  <br /> Hình 5: Mô chất dạng xương màu hồng trên mô nền <br /> bướu Nhuộm H&E x200: <br /> xương  trực  tiếp  từ  tế  bào  ung  thư,  hiện  tượng <br /> thoái sản của một số tế bào đệm(12,13).  <br /> Một bệnh khác cũng cần xét đến là bướu mô <br /> bào  sợi  ác  tính.  Đây  là  một  dạng  sarcôm  có <br /> nguồn  gốc  không  rõ  từ  cả  mô  mềm  và  xương, <br /> lần đầu tiên được mô tả năm 1961 bởi Kauffman <br /> và Stout. Dạng đa hình của bướu mô bào sợi ác <br /> tính có dạng những bó nhỏ tế bào thoi tỏa ra từ <br /> một  điểm  trung  tâm  chen  kẽ  với  những  tế  bào <br /> khổng lồ tân tạo. Trong một nửa số trường hợp, <br /> bướu  mô  bào  sợi  ác  tính  lại  chứa  những  ổ  nhỏ <br /> chất  dạng  xương  và  đại  bào  nhiều  nhân.  Tuy <br /> nhiên, thành phần tăng sinh chính là mô bào sợi <br /> có kiểu sắp xếp nan hoa(3), không giống cách sắp <br /> xếp  tế  bào  trong  trường  hợp  này.  Từ  đó  giúp <br /> chúng tôi loại trừ bướu mô bào sợi ác tính. <br /> Trong nhóm sarcôm tạo xương qui ước, đại <br /> bào xếp lan tỏa và chỉ chiếm tỉ lệ tối đa 1‐2%(12). <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> 597<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Trong trường hợp này, số lượng đại bào rất cao, <br /> giúp  phân  biệt  sarcôm  tạo  xương  giàu  đại  bào <br /> với  những  loại  khác  trong  nhóm  sarcôm  tạo <br /> xương qui ước. <br /> Về hóa mô miễn dịch, không có loại dấu ấn <br /> nào  giúp  chẩn  đoán  xác  định  sarcôm  tạo <br /> xương giàu đại bào. Hầu hết sarcôm tạo xương <br /> dương  tính  với  vimetin.  Những  protein  của <br /> chất  nền  xương  như  osteocalcin,  và <br /> osteonectin hiện diện trong sarcôm tạo xương, <br /> do  đó  dấu  ấn  của  chúng  có  tỉ  lệ  dương  tính <br /> cao. Một số dấu ấn khác như S100, actin, EMA <br /> có tỉ lệ dương tính thấp hơn trong sarcôm tạo <br /> xương.  Tuy  nhiên  các  dấu  ấn  này  không  đặc <br /> hiệu  cho  sarcôm  tạo  xương,  do  đó  việc  sử <br /> dụng để chẩn đoán phân biệt với những bướu <br /> xương khác còn gặp hạn chế. <br /> Về x‐quang, vị trí của u là vùng hành xương, <br /> khối u có bờ không rõ, kèm hùy xương, xơ hóa <br /> và phản ứng màng xương. Những hình ảnh này <br /> phù  hợp  với  sarcôm  tạo  xương  hơn  u  đại  bào <br /> xương  và  bướu  mô  bào  sợi  ác  tính.  U  đại  bào <br /> xương  có  vị  trí  thường  ở  vùng  đầu  xương  ở <br /> người trưởng thành, bờ không xơ hóa, không có <br /> phản ứng màng xương. Bướu mô bào sợi ác tính <br /> lại  ít  khi  có  phản  ứng  màng  xương  và  hiếm  có <br /> hiện tượng canxi hóa chất nền(9).  <br /> Về đặc điểm dịch tễ, bệnh nhân nam 22 tuổi, <br /> thuộc nhóm tuổi có nguy cơ cao nhất của sarcôm <br /> tạo xương giàu đại bào là ở thập niên niên thứ <br /> ba(6).  U  đại  bào  xương  thường  gặp  hơn  ở  nữ,  ở <br /> lứa tuổi 20‐40(11). Đối với bướu mô bào sợi ác tính <br /> có tỉ lệ xấp xỉ nhau ở cả hai giới, thường xảy ra ở <br /> lứa tuổi trung niên với độ tuổi trung bình là 50. <br /> Về  các  đặc  điểm  lâm  sàng,  bệnh  nhân  có <br /> khối  u  ở  vùng  dưới  xương  đùi  phải,  rất  đau, <br /> sưng,  nhiều  đợt  sốt  cao,  sụt  cân,  giới  hạn  vận <br /> động khớp gối. Những triệu chứng này phù hợp <br /> với  sarcôm  tạo  xương,  tuy  nhiên  cũng  gặp  ở <br /> nhiều  bệnh  lí  bướu  xương  khác,  trong  đó  có  u <br /> đại bào xương và bướu mô bào sợi ác tính.  <br /> Dựa vào các đặc điểm nêu trên giúp chúng <br /> tôi chẩn đoán đây là một trường hợp sarcôm tạo <br /> xương giàu đại bào. Sarcôm tạo xương có độ ác <br /> <br /> 598<br /> <br /> tính cao, có thể di căn đến nhiều cơ quan, nhiều <br /> nhất  là  phổi  và  xương.  Trên  bệnh  nhân  này <br /> chúng  tôi  có  thực  hiện  x‐quang  ngực  thẳng. <br /> Hình ảnh trên phim chưa phát hiện bất thường. <br /> Tuy nhiên, điều này cũng không giúp loại trừ di <br /> căn  vì  khoảng  80%  bệnh  nhân  đã  có  di  căn  ở <br /> mức  độ  vi  thể  ở  thời  điểm  chẩn  đoán(10),  trong <br /> khi hình  ảnh  học  chỉ  có  thể  phát  hiện  8‐15%  di <br /> căn(8,19). Mặc dù alkaline phosphatase trong máu <br /> tăng  trong  sarcôm  tạo  xương,  không  có  xét <br /> nghiệm  máu  nào  giúp  phát  hiện  di  căn  của <br /> sarcôm tạo xương ở mức độ vi thể.  <br /> Chính vì vậy, việc điều trị sarcôm tạo xương <br /> cần phẫu trị, thường là đoạn chi và có thể phối <br /> hợp  thêm  hóa  trị  trong  phần  lớn  trường  hợp. <br /> Vẫn còn nhiều tranh cãi xung quanh chỉ định và <br /> thời  gian  bắt  đầu  thực  hiện  hóa  trị  trước  hoặc <br /> sau phẫu thuật. Khi được điều trị thích hợp gồm <br /> phẫu  trị  và  hóa  trị,  tỉ  lệ  sống  sau  5  năm  là  55‐<br /> 60%(2,4). Những yếu tố làm giảm tiên lượng bệnh <br /> là vị trí gần đường giữa trục cơ thể, u kích thước <br /> lớn, di căn và quá trình điều trị kém đáp ứng với <br /> hóa trị. <br /> <br /> KẾT LUẬN <br /> Như  đã  đề  cập,  sarcôm  tạo  xương  giàu  đại <br /> bào là một bệnh hiếm gặp. Trên vi thể, bệnh lại <br /> rất  dễ  chẩn  đoán  nhầm,  đặc  biệt  với  u  đại  bào <br /> xương  là  một  bệnh  thường  gặp  trong  nhóm <br /> bướu xương. Do đó cần quan sát kĩ hình ảnh vi <br /> thể  cũng  như  kết  hợp  thêm  thông  tin  về  hình <br /> ảnh  học  và  lâm  sàng  để  kết  luận  chẩn  đoán. <br /> Diễn  tiến  gần  giống  với  các  bệnh  khác  thuộc <br /> nhóm sarcôm tạo xương qui ước. Hiện nay vẫn <br /> chưa có hướng dẫn cụ thể trong điều trị sarcôm <br /> tạo xương giàu đại bào, do đó việc điều trị bệnh <br /> tương  đối  giống  với  điều  trị  sarcôm  tạo  xương <br /> qui  ước.  Di  căn  có  tỉ  lệ  cao,  lại  khó  phát  hiện <br /> bằng  phương  tiện  cận  lâm  sàng,  do  đó  tiên <br /> lượng bệnh rất khó khăn.  <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO <br /> 1.<br /> 2.<br /> <br /> Bathurst, N.; Sanerkin, N. (1986). Osteoclast‐rich osteosarcoma. <br /> Bi J Radiol, 59: 667‐673. <br /> Bentzen, SM; Poulsen, H.X; Kaae. S; Jensen O.M.; Johansen, H.; <br /> Mouridsen,  H.T.  et  al.  (1988).  Prognostic  factors  in <br /> osteosarcomas. A regression analysis, cancer 62: 194–202. <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012 <br /> <br />