intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Những vấn đề phải chứng minh tại điều 417 dự thảo sửa đổi bộ luật Tố tụng hình sự

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

37
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày đối tượng chứng minh trong vụ án hình sự do người bị mất hoặc hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi thực hiện; những vấn đề phải chứng minh trong vụ án hình sự tại Điều 417 Dự thảo Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi); kiến nghị bổ sung, hoàn thiện quy định về những vấn đề phải chứng minh trong vụ án hình sự tại Điều 417 Dự thảo Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi)...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Những vấn đề phải chứng minh tại điều 417 dự thảo sửa đổi bộ luật Tố tụng hình sự

  1. BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ PHAÃI CHÛÁNG MINH TAÅI ÀIÏÌU 417 DÛÅ THAÃO SÛÃA ÀÖËI BÖÅ LUÊÅT TÖË TUÅNG HÒNH SÛÅ VŨ XUÂN THAO* 1. Đối tượng chứng minh trong vụ án hình để tiến hành các hoạt động tố tụng theo quy sự do người bị mất hoặc hạn chế khả năng định của pháp luật. nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành Khi giải quyết vụ án hình sự, việc chứng vi thực hiện minh người thực hiện HVNH có bị mắc BTT Khoản 1 Điều 13 Bộ luật Hình sự hoặc bệnh lý khác làm mất hoặc hạn chế khả (BLHS) năm 1999 quy định: “Người thực năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hiện hành vi nguy hiểm (HVNH) cho xã hội hành vi hay không, không chỉ có ý nghĩa trong khi đang mắc bệnh tâm thần (BTT) trong việc áp dụng biện pháp bắt buộc chữa hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận bệnh, mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của việc xác định trách nhiệm hình sự của người mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình đã thực hiện HVNH; xác định phương hướng sự, đối với người này phải áp dụng biện pháp điều tra, thu thập chứng cứ để giải quyết bắt buộc chữa bệnh”1. Tuy nhiên, theo Điều đúng đắn vụ án… Theo quy định của pháp 311 Bộ luật Tố tụng hình sự (TTHS) hiện luật hiện hành, việc kết luận người thực hiện hành thì chỉ có Viện Kiểm sát hoặc Tòa án HVNH có mắc BTT hoặc bệnh khác làm rối mới có thẩm quyền quyết định vấn đề năng loạn tâm thần hay không, người bệnh có mất lực trách nhiệm hình sự của người có hoặc hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả HVNH2. Vì vậy, khi người thực hiện HVNH năng điều khiển hành vi hay không thuộc có dấu hiệu bị BTT hoặc bệnh khác làm rối thẩm quyền của Hội đồng giám định pháp y loạn tâm thần (kể cả trong trường hợp biết rõ tâm thần. Vì vậy, trong quá trình điều tra, thu người thực hiện HVNH là người mất khả thập chứng cứ của vụ án, nếu có nghi ngờ về năng nhận thức, hoặc khả năng điều khiển năng lực trách nhiệm hình sự của bị can, hành vi do mắc BTT hoặc bệnh khác), thì Cơ hoặc có căn cứ cho rằng bị can mắc BTT quan điều tra vẫn phải khởi tố vụ án hình sự hoặc bệnh lý khác ảnh hưởng đến khả năng * ThS. Bệnh viện Y học cổ truyền, Bộ Công an. 1 Xem: BLHS năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009), Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2009, tr. 46. 2 Xem: GS.TS Võ Khánh Vinh (chủ biên), Bình luận khoa học Bộ luật TTHS, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2012, tr. 680. NGHIÏN CÛÁU Söë 22 (302) T11/2015 LÊÅP PHAÁP 37
  2. BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi ra một trong hai khả năng sau: (i) Nếu bệnh của họ, thì sau khi xác định được HVNH và mà người đó mắc không ảnh hưởng hoặc chỉ người đã thực hiện HVNH, Cơ quan điều tra hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng cần phải trưng cầu giám định pháp y tâm điều khiển hành vi của người thực hiện thần theo quy định để kết luận người đã thực HVNH thì Cơ quan điều tra phải tiến hành hiện HVNH có bị mắc BTT hoặc bệnh khác điều tra, thu thập chứng cứ để giải quyết vụ làm rối loạn tâm thần hay không, người bệnh án như các vụ án thông thường khác. Đối với có mất hoặc hạn chế khả năng nhận thức người bệnh mà tình trạng bệnh làm hạn chế hoặc khả năng điều khiển hành vi hay không. khả năng nhận thức hoặc khả năng điều Căn cứ kết luận giám định của Hội đồng khiển hành vi thì họ vẫn phải chịu trách giám định pháp y, nếu người thực hiện nhiệm hình sự về hành vi đã thực hiện nhưng HVNH không bị mắc BTT hoặc bệnh khác được xét hưởng tình tiết giảm nhẹ trách làm mất hoặc hạn chế khả năng nhận thức, nhiệm hình sự theo quy định tại điểm n, hoặc khả năng điều khiển hành vi thì việc khoản 1 Điều 46 BLHS hiện hành; (ii) Nếu điều tra, thu thập chứng cứ để giải quyết vụ người thực hiện HVNH mất khả năng nhận án được thực hiện như các vụ án thông thức hoặc khả năng điều khiển hành vi thì thường khác (chứng minh các nhóm tình tiết theo quy định của Bộ luật TTHS năm 2003, làm căn cứ để xác định tội phạm, các nhóm Cơ quan điều tra phải đề nghị Viện Kiểm sát tình tiết làm căn cứ để xử lý người phạm tội cùng cấp ra quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với bị can và ra quyết và nhóm tình tiết có ý nghĩa đối với việc giải định tạm đình chỉ điều tra đối với bị can nếu quyết toàn bộ vụ án hình sự đúng đắn, khách như Viện Kiểm sát ra quyết định áp dụng quan, đúng quy định của pháp luật…). Nếu biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với họ. người thực hiện HVNH bị mắc BTT hoặc Trong quá trình áp dụng biện pháp bắt buộc bệnh khác làm mất hoặc hạn chế khả năng chữa bệnh nếu bị can khỏi bệnh thì theo nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi khoản 2 Điều 13 BLHS hiện hành, người thì Cơ quan điều tra phải chứng minh các thực hiện HVNH có thể phải chịu trách tình tiết sau: nhiệm hình sự về tội phạm mà họ đã thực - Chứng minh thời điểm mắc bệnh của hiện. người thực hiện HVNH. + Trường hợp người thực hiện HVNH bị Nếu kết quả giám định pháp y cho thấy mắc bệnh trước hoặc tại thời điểm thực hiện người thực hiện HVNH mắc BTT hoặc bệnh hành vi thì Cơ quan điều tra phải chứng khác ảnh hưởng đến khả năng nhận thức minh, làm rõ tại thời điểm thực hiện hành vi, hoặc khả năng điều khiển hành vi thì Cơ người thực hiện HVNH có mất khả năng quan điều tra cần phải chứng minh, làm rõ nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi người thực hiện HVNH bị mắc bệnh khi hay không. Ở trường hợp này sẽ xảy ra một nào? Trước, tại thời điểm hay sau khi thực trong hai khả năng sau: (i) Nếu tại thời điểm hiện hành vi? Việc chứng minh tình tiết này thực hiện hành vi, tình trạng bệnh làm cho có ý nghĩa quan trọng đối với việc xác định người thực hiện HVNH mất khả năng nhận trách nhiệm hình sự của người đã thực hiện thức hoặc khả năng điều khiển hành vi thì HVNH và việc ra quyết định của Cơ quan theo quy định tại khoản 1 Điều 13 BLHS điều tra trong quá trình điều tra giải quyết vụ hiện hành, người thực hiện HVNH không án. Bởi vì: phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi đã + Trường hợp người thực hiện HVNH thực hiện. Theo quy định của Bộ luật TTHS mắc bệnh sau khi thực hiện hành vi thì sẽ xảy năm 2003, Cơ quan điều tra phải đề nghị NGHIÏN CÛÁU 38 LÊÅP PHAÁP Söë 22 (302) T11/2015
  3. BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT Viện Kiểm sát cùng cấp ra quyết định áp hành vi. Việc chứng minh thời điểm mắc dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với bệnh của người thực hiện HVNH sẽ là căn người đã có HVNH, nếu Viện Kiểm sát ra cứ để xác định điều kiện thứ nhất. Chứng quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa minh tại thời điểm thực hiện hành vi, người bệnh đối với bị can thì Cơ quan điều tra phải thực hiện HVNH có mất khả năng nhận thức ra quyết định đình chỉ điều tra đối với bị can; hoặc khả năng điều khiển hành vi hay không (ii) Nếu tại thời điểm thực hiện hành vi, tình sẽ là cơ sở để xác định điều kiện thứ hai. Để trạng bệnh không ảnh hưởng hoặc chỉ làm chứng minh tình tiết này, trước hết cần phải hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng phân biệt BTT và bệnh khác (không phải là điều khiển hành vi của người thực hiện BTT nhưng cũng làm rối loạn hoạt động tâm HVNH thì Cơ quan điều tra phải điều tra, thu thần) ảnh hưởng đến khả năng nhận thức thập chứng cứ để giải quyết vụ án như các hoặc khả năng điều khiển hành vi của người vụ án thông thường khác vì người thực hiện bệnh. HVNH vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về Các BTT thường gặp là: trầm cảm, tâm hành vi đã thực hiện. Người thực hiện thần phân liệt, bệnh mất trí, bệnh tâm lý, các HVNH được xét hưởng tình tiết giảm nhẹ rối loạn tăng động ở trẻ em, ảo giác, hoang trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm tưởng… và ở những mức độ nhất định các n khoản 1 Điều 46 BLHS hiện hành nếu như BTT đều gây ra các rối loạn tâm thần và họ bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả hành vi cho người bệnh3. Ngoài BTT thì các năng điều khiển hành vi. bệnh khác như: trạng thái đi khi đang ngủ, lú Từ sự phân tích như trên cho thấy, để xác lẫn sau chấn thương sọ não hoặc lú lẫn sau định đúng đắn trách nhiệm hình sự của người cơn động kinh, các bệnh về thần kinh… có thực hiện HVNH thì đối với những người bị thể hạn chế hoặc làm mất khả năng nhận mắc bệnh trước hoặc tại thời điểm thực hiện thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của hành vi, Cơ quan điều tra phải chứng minh người bệnh. Điều này đã được y học nghiên tại thời điểm thực hiện hành vi, người thực cứu và khẳng định: “…trạng thái đi khi đang hiện HVNH có mất khả năng nhận thức hoặc ngủ, lú lẫn sau chấn thương sọ não hoặc lú khả năng điều khiển hành vi hay không. lẫn sau cơn động kinh, tội phạm mắc phải - Chứng minh tại thời điểm thực hiện trong các trạng thái trên có thể được lợi từ hành vi, người thực hiện HVNH có mất khả việc tuyên án là hành động vô thức song năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển không phải là người điên (BTT), có nghĩa là hành vi hay không sự tuyên bố trắng án”4. Theo khoản 1 Điều 13 BLHS hiện hành Các tài liệu nghiên cứu về y học nêu trên thì người thực hiện HVNH không phải chịu cho thấy BTT có nguồn gốc và biểu hiện trách nhiệm hình sự về hành vi mình đã thực phức tạp, đa dạng. Ngoài BTT thì một số hiện nếu tại thời điểm thực hiện hành vi, bệnh khác như lú lẫn sau chấn thương sọ não, người thực hiện hành vi có đồng thời hai điều lú lẫn sau cơn động kinh hoặc các bệnh về kiện sau: Một là, đang mắc BTT hoặc bệnh thần kinh… ít hay nhiều đều gây ra các rối khác làm rối loạn tâm thần. Hai là, mất khả loạn về tâm thần và hành vi của người bệnh. năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển Nhưng BTT và các bệnh lý nêu trên không 3 Xem: Tổ chức Y tế thế giới (1992), Phân loại bệnh quốc tế lần thứ 10 về các rối loạn tâm thần và hành vi, (Nhóm tác giả dịch, GS Nguyễn Việt hiệu đính), Viện Sức khỏe tâm thần - Bệnh viện Tâm thần Trung ương, Hà Nội. 4 Xem: Sidney Bloch và Bruce S.Singh (2003), Cơ sở của lâm sàng tâm thần học, Nxb. Y học, Hà Nội, tr. 427. NGHIÏN CÛÁU Söë 22 (302) T11/2015 LÊÅP PHAÁP 39
  4. BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT phải lúc nào và bệnh nào cũng làm mất khả hành vi, người thực hiện HVNH có bị mất năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển khả năng nhận thức hoặc khả năng điều hành vi của người bệnh mà khả năng nhận khiển hành vi hay không thì bên cạnh việc thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của căn cứ vào kết luận giám định pháp y tâm người bệnh phụ thuộc vào bệnh người đó bị thần, Cơ quan điều tra cần phải căn cứ vào mắc là bệnh gì, mức độ bệnh như thế nào, các biểu hiện khách quan (như hoạt động, di bệnh đang ở giai đoạn nào v.v.. Điều này đã chuyển, cách ăn mặc, thái độ, lời nói và các được khẳng định trong Phân loại bệnh quốc hành động khác v.v..) của họ xung quanh thời tế lần thứ 10 về các rối loạn tâm thần và điểm thực hiện hành vi và trong quá trình hành vi của Tổ chức Y tế thế giới: “Trong điều tra để đánh giá, kết luận về khả năng một môi trường văn hóa xã hội ít đòi hỏi kết nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi quả học tập, một số mức độ chậm phát triển của người thực hiện HVNH. tâm thần nhẹ bản thân nó có thể không gây Tại thời điểm thực hiện hành vi, nếu ra vấn đề gì”5. người thực hiện HVNH không bị mất mà chỉ Theo quy định của pháp luật TTHS hiện bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng hành, việc kết luận người thực hiện HVNH điều khiển hành vi thì họ vẫn phải chịu trách bị mắc bệnh hay không, nếu mắc bệnh thì nhiệm hình sự về hành vi đã thực hiện, bệnh đó là bệnh gì, bệnh đang ở giai đoạn nhưng được xét hưởng tình tiết giảm nhẹ nào, khả năng nhận thức hoặc khả năng điều trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm khiển hành vi của người bệnh ra sao… thuộc n khoản 1 Điều 46 BLHS hiện hành. Nếu tại chức năng, nhiệm vụ của Cơ quan giám định thời điểm thực hiện hành vi, người thực hiện tâm thần pháp y và kết luận này chỉ có ý HVNH bị mất khả năng nhận thức hoặc khả nghĩa chính xác, sát thực tại thời điểm người năng điều khiển hành vi thì người thực hiện thực hiện hành vi được giám định. Một tài HVNH không phải chịu trách nhiệm hình sự liệu nghiên cứu về bệnh học tâm thần đã viết: về hành vi mình đã thực hiện, trong trường “Trong các trường hợp phạm tội có bệnh lý hợp này Cơ quan điều tra đề nghị Viện Kiểm rối loạn tâm thần và phạm tội một cách vô sát cùng cấp ra quyết định áp dụng biện pháp thức, các bác sĩ tâm thần có thể được yêu cầu bắt buộc chữa bệnh đối với người đã có để cho ý kiến: Trạng thái tâm thần cụ thể của HVNH, nếu Viện Kiểm sát ra quyết định áp bị cáo ra sao tại thời điểm phạm tội, có thể dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với có ảnh hưởng ra sao tới năng lực bị cáo khi bị can thì Cơ quan điều tra phải ra quyết định tạo ra một chủ ý phạm tội”6. Trên thực tế, đình chỉ điều tra đối với bị can. việc trưng cầu giám định pháp y thường - Chứng minh tình trạng bệnh và tâm được tiến hành sau khi HVNH được thực thần của họ có liên quan đến sự nguy hiểm hiện nên việc kết luận của Cơ quan giám cho bản thân họ, cho những người xung định pháp y về tình trạng bệnh và tâm thần quanh hoặc có thể gây nên những thiệt hại cũng như khả năng nhận thức hoặc khả năng khác cho xã hội hay không. điều khiển hành vi của người thực hiện hành Trong trường hợp người thực hiện vi cho xã hội tại thời điểm thực hiện hành vi HVNH bị mắc BTT hoặc bệnh lý khác làm cũng chỉ mang tính chất tương đối. Vì vậy, mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều để xác định chính xác tại thời điểm thực hiện khiển hành vi thì Cơ quan điều tra cần phải 5 Xem: tldđ, tr. 217. 6 Xem: Sidney Bloch và Bruce S.Singh (2003), Cơ sở của lâm sàng tâm thần học, Nxb Y học, Hà Nội, tr. 426. NGHIÏN CÛÁU 40 LÊÅP PHAÁP Söë 22 (302) T11/2015
  5. BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT chứng minh tình trạng bệnh và tâm thần của biện pháp bắt buộc chữa bệnh đối với người họ có liên quan đến sự nguy hiểm cho bản có HVNH trong giai đoạn điều tra, đồng thời thân họ, hoặc có thể gây nên các thiệt hại định hướng giải quyết cho Cơ quan điều tra khác cho cộng đồng hay không. Việc chứng khi Viện kiểm sát ra quyết định áp dụng biện minh tình tiết này thực chất nhằm bảo vệ pháp bắt buộc chữa bệnh đối với bị can. người có HVNH, đồng thời còn nhằm mục Những sửa đổi, bổ sung nêu trên là căn cứ đích phòng ngừa, ngăn chặn họ thực hiện pháp lý nhằm bảo vệ quyền lợi cho bị can là hành vi nguy hiểm mới. Bởi vì, nếu tình người không có năng lực trách nhiệm hình trạng bệnh làm mất khả năng nhận thức hoặc sự khi họ thực hiện HVNH. Tuy nhiên, khả năng điều khiển hành vi thì họ có thể gây những tình tiết cần làm sáng tỏ tại khoản 1 nên những nguy hiểm cho chính bản thân họ của điều luật để xác định tại thời điểm thực (rơi từ trên cao xuống, ngã xuống ao hồ, lao hiện hành vi, người thực hiện HVNH có vào phương tiện giao thông…), hoặc họ bị năng lực trách nhiệm hình sự hay không tấn công lại từ các nguồn nguy hiểm khác (bị hoặc năng lực trách nhiệm của họ có hạn chế người khác đánh đập, sát hại…), hoặc cũng hay không lại chưa được bổ sung, sửa đổi. có thể họ sẽ gây nên những nguy hiểm khác Từ lý luận chung về những vấn đề cần phải cho những người xung quanh, hoặc gây ra chứng minh trong vụ án hình sự do người bị các thiệt hại khác về vật chất cho xã hội. Vì hạn chế hoặc mất năng lực nhận thức hoặc vậy, cần phải chứng minh tình tiết này để năng lực điều khiển hành vi thực hiện cho thấy được có cần thiết phải áp dụng biện thấy, khoản 1 Điều 417 Dự thảo Bộ luật pháp bảo vệ đối với họ hay không hoặc có TTHS (sửa đổi) còn một số hạn chế sau: cần áp dụng biện pháp phòng ngừa, ngăn - Thứ nhất, chưa quy định việc chứng chặn các hành vi nguy hiểm mới mà họ có minh bệnh khác (không phải BTT) mà bệnh thể gây ra hay không. đó cũng có thể làm mất hoặc hạn chế khả 2. Những vấn đề phải chứng minh trong năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển vụ án hình sự tại Điều 417 Dự thảo Bộ luật hành vi của người thực hiện HVNH. Tố tụng hình sự (sửa đổi) - Thứ hai, chưa quy định việc chứng Đối chiếu Điều 312 Bộ luật TTHS hiện minh thời điểm mắc bệnh của người thực hành cho thấy, Điều 417 Dự thảo Bộ luật hiện HVNH. TTHS được bổ sung, sửa đổi tương đối - Thứ ba, chưa quy định việc chứng nhiều7. Một là, sửa đổi khoản 2 với nội dung: minh tại thời điểm thực hiện hành vi, người Khi tiến hành tố tụng, Cơ quan điều tra phải thực hiện HVNH có mất khả năng nhận thức bảo đảm có người bào chữa tham gia tố tụng hoặc khả năng điều khiển hành vi hay không. từ khi xác định được người thực hiện HVNH - Thứ tư, chưa quy định việc chứng minh mắc bệnh khác (không phải là BTT) làm mất tình trạng bệnh và tâm thần của họ có liên khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi. quan đến sự nguy hiểm cho bản thân họ, cho Hai là, bổ sung mới khoản 3 và khoản 4 để những người xung quanh hoặc có thể gây phân định rõ ràng trách nhiệm giữa Cơ quan nên những thiệt hại khác cho xã hội hay điều tra và Viện Kiểm sát trong việc áp dụng không. 7 Xem: Dự thảo Bộ luật TTHS (sửa đổi, bổ sung), http://duthaoonline.quochoi.vn. NGHIÏN CÛÁU Söë 22 (302) T11/2015 LÊÅP PHAÁP 41
  6. BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT 3. Kiến nghị bổ sung, hoàn thiện quy định do người bị bệnh lý làm rối loạn tâm thần về những vấn đề phải chứng minh trong gây ra thì cơ quan có thẩm quyền phải chứng vụ án hình sự tại Điều 417 Dự thảo Bộ luật minh, làm rõ các tình tiết về thời gian, địa Tố tụng hình sự (sửa đổi) điểm, phương pháp và những tình tiết khác Theo Điều 311 Bộ luật TTHS hiện hành của hành vi phạm tội; tính chất và mức độ và Điều 416 Dự thảo Bộ luật TTHS (sửa đổi) thiệt hại do hành vi nguy hiểm gây ra; thời thì việc quyết định vấn đề năng lực trách điểm mắc bệnh của người có HVNH; dự báo nhiệm hình sự và áp dụng biện pháp bắt buộc tình huống nguy hiểm mới để có biện pháp chữa bệnh đối với người thực hiện HVNH bảo vệ hoặc phòng ngừa đối với họ9. thuộc thẩm quyền của Viện Kiểm sát hoặc Trên cơ sở nhận thức lý luận về những Tòa án tùy thuộc vào từng giai đoạn tố tụng vấn đề cần phải chứng minh trong vụ án hình cụ thể. Tuy nhiên, để Viện Kiểm sát hoặc Tòa sự do người bị mất hoặc bị hạn chế khả năng án thực hiện được quyền năng của mình theo nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi quy định của pháp luật thì trong giai đoạn thực hiện và trên cơ sở tham khảo quan điểm điều tra, Cơ quan điều tra cần phải tiến hành của một số chuyên gia trong lĩnh vực tư pháp điều tra thu thập chứng cứ, chứng minh “ai hình sự trong nước, tham khảo kinh nghiệm là người thực hiện HVNH và người đó có lập pháp trong pháp luật TTHS nước ngoài căn cứ cho rằng mắc BTT hoặc một bệnh lý về nội dung này, chúng tôi xin đề xuất giải khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả pháp hoàn thiện quy định về những vấn đề năng điều khiển hành vi của mình hay phải chứng minh trong vụ án hình sự tại Điều không; người bệnh khi thực hiện HVNH có 417 Dự thảo Bộ luật TTHS (sửa đổi) như tình trạng tâm thần và loại BTT gì; người đã sau: thực hiện HVNH có mất đi khả năng nhận Điều 417. Áp dụng biện pháp bắt buộc thức hoặc điều khiển hành vi của mình trong chữa bệnh trong giai đoạn điều tra khi thực hiện tội phạm hay không; tính chất 1. Đối với vụ án có căn cứ quy định tại và mức độ thiệt hại do HVNH gây ra v.v..”8 khoản 1 Điều 416 của Bộ luật này, Cơ quan Căn cứ vào kết quả điều tra, kết luận giám điều tra phải làm sáng tỏ: định pháp y tâm thần và hồ sơ vụ án, Viện 1.1. HVNH đã xảy ra và ai là người thực Kiểm sát hoặc Tòa án mới có cơ sở để quyết hiện hành vi đó; tính chất và mức độ thiệt hại định vấn đề năng lực trách nhiệm hình sự và do hành vi đã thực hiện gây ra; và trưng cầu quyết định áp dụng hay không áp dụng biện giám định pháp y tâm thần theo quy định tại pháp bắt buộc chữa bệnh đối với người thực khoản 1 Điều 416 Bộ luật này. hiện HVNH. 1.2. Kết quả giám định pháp y tâm thần Nghiên cứu quy định tương ứng trong kết luận người thực hiện HVNH mắc BTT pháp luật TTHS một số nước, đặc biệt là hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức trong pháp luật TTHS Liên bang Nga cho hoặc điều khiển hành vi thì cần phải làm rõ thấy, bên cạnh việc quy định những tình tiết những tình tiết sau: phải chứng minh như pháp luật TTHS của nước ta, pháp luật TTHS Liên bang Nga còn (Xem tiÕp trang 55) quy định thêm khi giải quyết vụ án hình sự 8 Xem: GS.TS Võ Khánh Vinh (chủ biên), Bình luận khoa học Bộ luật TTHS, Sđd. tr. 680, 681. 9 Xem: Viện Khoa học kiểm sát – Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ luật TTHS của nước Cộng hòa Liên bang Nga, (tài liệu dịch tham khảo), Hà Nội, 2002, tr. 190. NGHIÏN CÛÁU 42 LÊÅP PHAÁP Söë 22 (302) T11/2015
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2