Phần mềm thiết kế ô tô part 3

Chia sẻ: Asgfkj Aslfho | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

187
lượt xem 52
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bên cạnh việc thiết kế, cải tiến, chúng ta đang nhập về sử dụng khá nhiều xe của nước ngoài. Vấn đề quan trọng ở đây là phải đánh giá được tính năng hoạt động của các hệ thống để kiểm định chất lượng các loại xe này. Ngoài việc sử dụng các phép đo bằng thực nghiệm như hiện có, xu hướng tính toán vμ mô phỏng trên máy tính đem lại kết quả nhanh chóng và khá chính xác.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phần mềm thiết kế ô tô part 3

g.PΣ jp max = (m/s2) (2.2.23) G.δ i Gia tèc phanh chËm dÇn cùc ®¹i ph¶i ®¶m b¶o theo TCVN 2.2.6.3. KiÓm tra thêi gian phanh Thêi gian phanh nhá nhÊt G.δ i (v1 − v 2 ) (s) t min = (2.2.24) g.PΣ Thêi gian phanh nhá nhÊt ph¶i ®¶m b¶o theo TCVN 2.2.6.4. KiÓm tra qu·ng ®−êng phanh Qu·ng ®−êng phanh nhá nhÊt G.δi 2 ( ) Smin = v1 − v 2 (m) (2.2.25) 2 2.g.PΣ Qu·ng ®−êng phanh nhá nhÊt ph¶i ®¶m b¶o theo TCVN Trong ®ã: PΣ : lùc phanh tæng céng t¸c dông lªn c¸c c¬ cÊu phanh G : träng l−îng toµn bé cña «t« ϕ : hÖ sè b¸m cña b¸nh xe víi ®−êng g : gia tèc träng tr−êng δi : hÖ sè tÝnh ®Õn ¶nh h−ëng c¸c träng khèi quay cña «t« (δi ≈ 1) - 38 -
III. S¬ ®å thuËt to¸n 3.1. S¬ ®å thuËt to¸n tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng phanh B¾t ®Çu NhËp d÷ liÖu DÉn ®éng phanh Th«ng sè kü thuËt C¬ cÊu phanh cña «t« Chän c¬ cÊu phanh Chän dÉn ®éng phanh §iÒu kiÖn lµm viÖc Phanh Phanh Kh«ng cã Cã trî lùc cña «t« ®Üa tang trèng trî lùc NhËp th«ng sè tham kh¶o TÝnh m«men phanh sinh NhËp th«ng sè tham kh¶o c¬ cÊu phanh ra ë mçi c¬ cÊu phanh dÉn ®éng phanh X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ TÝnh ®−êng kÝnh b¶n cña c¬ cÊu phanh xi lanh phanh b¸nh xe KiÓm tra Chän ®−êng kÝnh c¸c c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc xi lanh tæng phanh cña c¬ cÊu phanh Sai §óng TÝnh lùc t¸c dông TÝnh c¸c th«ng sè c¬ lªn c¬ cÊu phanh b¶n cña bé trî lùc KiÓm tra TÝnh bÒn hµnh tr×nh bµn ®¹p c¬ cÊu phanh Sai §óng Sai cña ng−êi l¸i §óng TÝnh bÒn dÉn ®éng phanh §óng Sai KÕt thóc H×nh 2.3.1. S¬ ®å l«gÝc thuËt to¸n tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng phanh - 39 -
Víi tr×nh tù c¸c b−íc tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng phanh nh− trªn, chóng t«i ®−a ra s¬ ®å thuËt to¸n cña bµi to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng phanh trªn H×nh 2.3.1. Trong s¬ ®å trªn cã c¸c khèi ch−¬ng tr×nh thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng sau: 3.1.1. Khèi nhËp d÷ liÖu: Khèi nµy thùc hiÖn chøc n¨ng lùa chän phÇn nhËp d÷ liÖu cña xe, c¬ cÊu phanh vµ dÉn ®éng phanh. 3.1.2. Khèi th«ng sè kü thuËt «t« Khèi nµy thùc hiÖn chøc n¨ng nhËp c¸c th«ng sè kü thuËt «t« bao gåm: - Träng l−îng toµn bé khi ®Çy t¶i - Träng l−îng trªn cÇu tr−íc - Träng l−îng trªn cÇu sau - ChiÒu dµi c¬ së - ChiÒu réng toµn bé - ChiÒu cao toµn bé - ChiÒu cao träng t©m - KÝch th−íc lèp: bÒ réng lèp, ®−êng kÝnh vµnh b¸nh xe 3.1.3. Khèi ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña «t« §©y lµ khèi ®−a vµo c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña «t« ph¶i thùc hiÖn, bao gåm: - HÖ sè b¸m víi mÆt ®−êng - Gia tèc phanh chËm dÇn cùc ®¹i - VËn tèc cña xe lóc b¾t ®Çu phanh - Lùc bµn ®¹p cña ng−êi l¸i 3.1.4. TÝnh m«men phanh sinh ra ë mçi c¬ cÊu phanh Khèi nµy thùc hiÖn viÖc tÝnh to¸n m«men phanh sinh ra ë c¸c c¬ cÊu phanh sau khi ®· nhËp d÷ liÖu xe vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc. KÕt qu¶ ®Çu ra cña khèi ®Ó thùc hiÖn b−íc x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña c¬ cÊu phanh. 3.1.5. Khèi c¬ cÊu phanh §©y lµ khèi thùc hiÖn nhãm c¸c khèi nhËp d÷ liÖu ®Çu vµo cña c¬ cÊu phanh. Khi thùc hiÖn t¸c ®éng vµo khèi nµy sÏ ®−a ra c¸c ph−¬ng ¸n lùa chän c¬ cÊu phanh. 3.1.6. Khèi chän c¬ cÊu phanh §Ó nhËp c¸c d÷ liÖu cÇn thiÕt cña c¬ cÊu phanh tr−íc hÕt ta ph¶i chän lo¹i c¬ cÊu phanh l¾p trªn xe. Khi chän c¬ cÊu phanh ta cã 2 lo¹i lµ phanh ®Üa vµ phanh tang trèng. Phanh ®Üa gåm 2 lo¹i: lo¹i 1 xi lanh Ðp vµ 2 xi lanh Ðp. Phanh tang trèng gåm 3 lo¹i: lo¹i 2 xi lanh bè trÝ ®èi xøng t©m, lo¹i 1 xi lanh kÐp. 3.1.7. NhËp th«ng sè tham kh¶o c¬ cÊu phanh Sau khi ®· lùa chän c¬ cÊu phanh, chóng ta nhËp c¸c th«ng sè tham kh¶o cña lo¹i c¬ cÊu phanh ®ã. C¸c th«ng sè tham kh¶o bao gåm: - 40 -
* §èi víi c¬ cÊu phanh tang trèng: - HÖ sè ma s¸t cña vËt liÖu lµm m¸ phanh - Gãc tÝnh tõ t©m chèt quay cña guèc phanh ®Õn chç t¸n m¸ phanh - B¸n kÝnh cña tang trèng - Gãc tõ t©m trèng phanh ®Õn xy lanh lùc (hoÆc t©m quay cña cam phanh) - Kho¶ng c¸ch tõ t©m trèng ®Õn xy lanh lùc (hoÆc t©m quay cña cam phanh) - Kho¶ng c¸ch tõ t©m trèng phanh ®Õn ®−êng nèi t©m quay c¸c guèc phanh (m) - Khe hë trung b×nh gi÷a m¸ phanh vµ trèng phanh - §é mßn h−íng kÝnh cho phÐp cña m¸ phanh - B¸n kÝnh trong cña trèng phanh - B¸n kÝnh ngoµi cña trèng phanh * §èi víi c¬ cÊu phanh ®Üa: - B¸n kÝnh ®Üa phanh - HÖ sè ma s¸t cña vËt liÖu lµm m¸ phanh - Khe hë trung b×nh gi÷a m¸ phanh vµ ®Üa phanh - §é mßn h−íng kÝnh cho phÐp cña m¸ phanh - Sè l−îng èng xi lanh 3.1.8. Khèi dÉn ®éng phanh §©y lµ khèi thùc hiÖn nhãm c¸c khèi nhËp d÷ liÖu ®Çu vµo cña dÉn ®éng phanh. Khi thùc hiÖn t¸c ®éng vµo khèi nµy sÏ ®−a ra c¸c ph−¬ng ¸n lùa chän dÉn ®éng phanh. 3.1.9. Khèi chän dÉn ®éng phanh §Ó nhËp c¸c d÷ liÖu cÇn thiÕt cña dÉn ®éng phanh tr−íc hÕt ta ph¶i chän lo¹i dÉn ®éng phanh l¾p trªn xe. Khi chän dÉn ®éng phanh ta cã ph−¬ng ¸n lµ kh«ng cã trî lùc vµ cã trî lùc. NÕu dÉn ®éng phanh cã trî lùc th× chóng ta l¹i ph¶i chän kiÓu trî lùc phanh: thuû lùc, ch©n kh«ng-thuû lùc, khÝ nÐn,v.v... 3.1.10. NhËp th«ng sè tham kh¶o dÉn ®éng phanh Sau khi ®· lùa chän dÉn ®éng phanh, chóng ta nhËp c¸c th«ng sè tham kh¶o cña lo¹i dÉn ®éng phanh ®ã. C¸c th«ng sè tham kh¶o bao gåm: - ¸p suÊt dÇu trong hÖ thèng - HiÖu suÊt cña dÉn ®éng thuû lùc - C¸c kÝch th−íc ®ßn cña bµn ®¹p - DiÖn tÝch cña piston trî lùc - Khe hë gi÷a thanh ®Èy víi piston ë xi lanh phanh chÝnh - B¸n kÝnh bªn trong cña ®−êng èng dÉn - ChiÒu dµy cña èng dÉn - HÖ sè bæ sung khi phanh ngÆt - 41 -
3.1.11. X¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña c¬ cÊu phanh Trong b−íc nµy chóng ta chän s¬ bé gãc «m m¸ phanh vµ bÒ réng m¸ phanh 3.1.12. KiÓm tra ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña c¬ cÊu phanh: Sau khi ®· chän c¬ bé c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña c¬ cÊu phanh chóng ta kiÓm tra c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña m¸ phanh nh− c«ng ma s¸t riªng, ¸p suÊt trªn bÒ mÆt m¸ phanh vµ thêi h¹n lµm viÖc cña m¸ phanh. - NÕu cã ®iÒu kiÖn lµm viÖc nµo ch−a ®¹t yªu cÇu th× chóng ta quay l¹i b−íc chän s¬ bé th«ng sè c¬ b¶n c¬ cÊu phanh - NÕu c¸c ®iÒu kiÖn ®Òu tho¶ m·n chóng ta tiÕp tôc b−íc tiÕp theo. 3.1.13. TÝnh lùc t¸c dông lªn c¬ cÊu phanh Víi c¸c c¬ cÊu phanh ®· chän vµ nhËp còng nh− tÝnh to¸n c¸c th«ng sè cña c¬ cÊu phanh, chóng ta tÝnh lùc t¸c dông lªn c¬ cÊu phanh. 3.1.14. TÝnh bÒn c¬ cÊu phanh Trong khèi nµy chóng ta tÝnh bÒn mét sè chi tiÕt cña c¬ cÊu phanh, nÕu kh«ng ®ñ bÒn th× quay l¹i ®iÒu chØnh ë b−íc x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña c¬ cÊu phanh, cßn nÕu ®ñ bÒn th× chóng ta tiÕp tôc phÇn tÝnh to¸n dÉn ®éng phanh. 3.1.15. TÝnh ®−êng kÝnh xi lanh b¸nh xe B¾t ®Çu tõ khèi nµy chóng ta tÝnh to¸n phÇn dÉn ®éng phanh. Tõ lùc t¸c dông lªn c¬ cÊu phanh ®· tÝnh ë trªn chóng ta x¸c ®Þnh ®−êng kÝnh xi lanh phanh b¸nh xe. 3.1.16. Chän ®−êng kÝnh xi lanh tæng phanh Trong khèi nµy chóng ta chän s¬ bé ®−êng kÝnh xi lanh tæng phanh dùa trªn tham kh¶o c¸c xe t−¬ng tù. 3.1.17. TÝnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña bé trî lùc Sau khi ®· chän s¬ bé ®−êng kÝnh xi lanh tæng phanh, chóng ta sÏ x¸c ®Þnh ®−îc ¸p suÊt cÇn thiÕt cho thiÕt kÕ trî lùc phanh. Tõ ®ã ta sÏ tÝnh to¸n c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña bé trî lùc. 3.1.18. KiÓm tra hµnh tr×nh bµn ®¹p cña ng−êi l¸i Khi ®· thiÕt kÕ s¬ bé dÉn ®éng phanh chóng ta còng ph¶i kiÓm tra l¹i hµnh tr×nh bµn ®¹p cña ng−êi l¸i, nÕu kh«ng ®¹t th× ph¶i quay l¹i b−íc chän s¬ bé kÝch th−íc dÉn ®éng phanh. 3.1.19. TÝnh bÒn dÉn ®éng phanh §©y lµ b−íc tÝnh to¸n cuèi cïng, chóng ta tiÕn hµnh kiÓm bÒn mét sè chi tiÕt trong dÉn ®éng phanh, nÕu ch−a ®¹t th× ph¶i quay l¹i b−íc chän s¬ bé kÝch th−íc dÉn ®éng phanh. 3.1.20. KÕt luËn Sau khi ®· hoµn thµnh tÝnh to¸n thiÕt kÕ, chóng ta ®−a ra b¶ng tæng hîp c¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n, trªn c¬ së ®ã lùa chän c¸c ph−¬ng ¸n kh¶ thi ®Ó tiÕn hµnh b−íc chÕ t¹o thùc tÕ. - 42 -
3.2. S¬ ®å thuËt to¸n tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm hÖ thèng phanh B¾t ®Çu NhËp d÷ liÖu DÉn ®éng phanh Th«ng sè kü thuËt C¬ cÊu phanh cña «t« Chän c¬ cÊu phanh Chän dÉn ®éng phanh §iÒu kiÖn lµm viÖc cña «t« Phanh Phanh Kh«ng cã Cã trî lùc ®Üa tang trèng trî lùc C¸c chØ tiªu ®¸nh NhËp th«ng sè NhËp th«ng sè gi¸ hiÖu qu¶ phanh c¬ cÊu phanh dÉn ®éng phanh TÝnh lùc t¸c dông lªn c¬ cÊu phanh TÝnh m«men phanh sinh ra ë mçi c¬ cÊu phanh KiÓm tra KiÓm tra c¸c c¸c ®iÒu kiÖn lµm hµnh tr×nh bµn ®¹p viÖc cña c¬ cÊu phanh cña ng−êi l¸i KiÓm tra bÒn KiÓm tra bÒn c¬ cÊu phanh dÉn ®éng phanh KiÓm tra c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ phanh KÕt luËn KÕt thóc H×nh 2.3.2. S¬ ®å l«gÝc thuËt to¸n tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm hÖ thèng phanh - 43 -
Víi tr×nh tù c¸c b−íc tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm hÖ thèng phanh nh− trªn, chóng t«i ®−a ra s¬ ®å thuËt to¸n cña bµi to¸n kiÓm nghiÖm hÖ thèng phanh trªn h×nh 2.3.2. Trong s¬ ®å trªn cã c¸c khèi ch−¬ng tr×nh thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng sau: 3.2.1. Khèi nhËp d÷ liÖu: Khèi nµy thùc hiÖn chøc n¨ng lùa chän phÇn nhËp d÷ liÖu cña xe, c¬ cÊu phanh vµ dÉn ®éng phanh. 3.2.2. Khèi th«ng sè kü thuËt «t« Khèi nµy thùc hiÖn chøc n¨ng nhËp c¸c th«ng sè kü thuËt «t« bao gåm: - Träng l−îng toµn bé khi ®Çy t¶i - Träng l−îng trªn cÇu tr−íc - Träng l−îng trªn cÇu sau - ChiÒu dµi c¬ së - ChiÒu réng toµn bé - ChiÒu cao toµn bé - ChiÒu cao träng t©m - KÝch th−íc lèp: bÒ réng lèp, ®−êng kÝnh vµnh b¸nh xe 3.2.3. Khèi ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña «t« §©y lµ khèi ®−a vµo c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña «t« ph¶i thùc hiÖn, bao gåm: - HÖ sè b¸m víi mÆt ®−êng - Gia tèc phanh chËm dÇn cùc ®¹i - VËn tèc cña xe lóc b¾t ®Çu phanh - Lùc bµn ®¹p cña ng−êi l¸i Ngoµi ra, trong khèi nµy còng ®−a ra mét sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho phÐp nh− lµ: - C«ng tr−ît m¸ phanh cho phÐp - ¸p suÊt trªn bÒ mÆt m¸ phanh cho phÐp - Hµnh tr×nh bµn ®¹p cùc ®¹i cho phÐp 3.2.4. Khèi chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ phanh §©y lµ khèi ®−a c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ phanh ®Ó so s¸nh, bao gåm: - Gia tèc phanh chËm dÇn cùc ®¹i cho phÐp - Thêi gian phanh nhá nhÊt cho phÐp - Qu·ng ®−êng phanh nhá nhÊt cho phÐp - Lùc phanh riªng lín nhÊt cho phÐp 3.2.5. Khèi c¬ cÊu phanh §©y lµ khèi thùc hiÖn nhãm c¸c khèi nhËp d÷ liÖu ®Çu vµo cña c¬ cÊu phanh. Khi thùc hiÖn t¸c ®éng vµo khèi nµy sÏ ®−a ra c¸c ph−¬ng ¸n lùa chän c¬ cÊu phanh. 3.2.6. Khèi chän c¬ cÊu phanh - 44 -
§Ó nhËp c¸c d÷ liÖu cÇn thiÕt cña c¬ cÊu phanh tr−íc hÕt ta ph¶i chän lo¹i c¬ cÊu phanh ®ang l¾p trªn xe. 3.2.7. NhËp th«ng sè c¬ cÊu phanh Sau khi ®· lùa chän c¬ cÊu phanh, chóng ta nhËp c¸c th«ng sè cña c¬ cÊu phanh l¾p trªn xe. C¸c th«ng sè tham kh¶o bao gåm: * §èi víi c¬ cÊu phanh tang trèng - HÖ sè ma s¸t cña vËt liÖu lµm m¸ phanh - Gãc «m cña m¸ phanh - Gãc tÝnh tõ t©m chèt quay cña guèc phanh ®Õn chç t¸n m¸ phanh - B¸n kÝnh cña tang trèng - BÒ réng m¸ phanh - Gãc tõ t©m trèng phanh ®Õn xy lanh lùc (hoÆc t©m quay cña cam phanh) - Kho¶ng c¸ch tõ t©m trèng ®Õn xy lanh lùc (hoÆc t©m quay cña cam phanh) - Kho¶ng c¸ch tõ t©m trèng phanh ®Õn ®−êng nèi t©m quay c¸c guèc phanh (m) - Khe hë trung b×nh gi÷a m¸ phanh vµ trèng phanh - §é mßn h−íng kÝnh cho phÐp cña m¸ phanh - B¸n kÝnh trong cña trèng phanh - B¸n kÝnh ngoµi cña trèng phanh * §èi víi c¬ cÊu phanh ®Üa: - Gãc «m m¸ phanh - B¸n kÝnh ®Üa phanh - B¸n kÝnh trong m¸ phanh - B¸n kÝnh ngoµi m¸ phanh - HÖ sè ma s¸t cña vËt liÖu lµm m¸ phanh - Khe hë trung b×nh gi÷a m¸ phanh vµ ®Üa phanh - §é mßn h−íng kÝnh cho phÐp cña m¸ phanh - Sè l−îng èng xi lanh 3.2.8. Khèi dÉn ®éng phanh §©y lµ khèi thùc hiÖn nhãm c¸c khèi nhËp d÷ liÖu ®Çu vµo cña dÉn ®éng phanh. Khi thùc hiÖn t¸c ®éng vµo khèi nµy sÏ ®−a ra c¸c ph−¬ng ¸n lùa chän dÉn ®éng phanh. 3.2.9. Khèi chän dÉn ®éng phanh §Ó nhËp c¸c d÷ liÖu cÇn thiÕt cña dÉn ®éng phanh tr−íc hÕt ta ph¶i chän lo¹i dÉn ®éng phanh ®ang l¾p trªn xe: kh«ng cã trî lùc hay cã trî lùc, nÕu dÉn ®éng phanh cã trî lùc th× chóng ta l¹i ph¶i chän kiÓu trî lùc phanh: thuû lùc, ch©n kh«ng-thuû lùc, khÝ nÐn,v.v... 3.2.10. NhËp th«ng sè tham kh¶o dÉn ®éng phanh Sau khi ®· lùa chän dÉn ®éng phanh ®ang l¾p trªn xe, chóng ta nhËp c¸c th«ng sè cña lo¹i dÉn ®éng phanh ®ã. C¸c th«ng sè tham kh¶o bao gåm: - 45 -
- §−êng kÝnh cña xi lanh tæng phanh - §−êng kÝnh cña xi lanh phanh b¸nh xe - HiÖu suÊt cña dÉn ®éng thuû lùc - C¸c kÝch th−íc ®ßn cña bµn ®¹p - DiÖn tÝch cña piston trî lùc - Khe hë gi÷a thanh ®Èy víi piston ë xi lanh phanh chÝnh - B¸n kÝnh bªn trong cña ®−êng èng dÉn - ChiÒu dµy cña èng dÉn - DiÖn tÝch mµng trî lùc - Lùc lß xo trî lùc 3.2.11. TÝnh lùc t¸c dông lªn c¬ cÊu phanh Sau khi nhËp c¸c th«ng sè cña hÖ thèng phanh, chóng ta tÝnh lùc t¸c dông lªn c¬ cÊu phanh. 3.2.12. TÝnh m«men phanh sinh ra ë mçi c¬ cÊu phanh Khèi nµy thùc hiÖn viÖc tÝnh to¸n m«men phanh sinh ra ë c¸c c¬ cÊu phanh. 3.2.13. KiÓm tra ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña c¬ cÊu phanh: Khèi nµy thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kiÓm tra c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña m¸ phanh nh− c«ng ma s¸t riªng, ¸p suÊt trªn bÒ mÆt m¸ phanh vµ thêi h¹n lµm viÖc cña m¸ phanh. 3.2.14. TÝnh bÒn c¬ cÊu phanh Trong khèi nµy chóng ta tÝnh bÒn mét sè chi tiÕt cña c¬ cÊu phanh. 3.2.15. KiÓm tra hµnh tr×nh bµn ®¹p cña ng−êi l¸i Trong khèi nµy chóng ta kiÓm tra l¹i hµnh tr×nh bµn ®¹p cña ng−êi l¸i. 3.2.16. TÝnh bÒn dÉn ®éng phanh Trong khèi nµy chóng ta tiÕn hµnh kiÓm bÒn mét sè chi tiÕt trong dÉn ®éng phanh. 3.2.17. KiÓm tra c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ phanh Trong khèi nµy chóng ta thùc hiÖn c«ng viÖc ®¸nh gi¸ toµn bé hÖ thèng theo c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ phanh cña TCVN. 3.2.18. KÕt luËn Sau khi ®· hoµn thµnh c¸c b−íc tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm, chóng ta ®−a ra b¶ng tæng kÕt c¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n, trªn c¬ së ®ã ®¸nh gi¸ ®−îc tæng thÓ hÖ thèng phanh ®ang l¾p ®Æt trªn xe. - 46 -
IV. X©y dùng ch−¬ng tr×nh cã giao diÖn tiÕng ViÖt Trªn c¬ së s¬ ®å thuËt to¸n cho hai bµi to¸n thiÕt kÕ vµ kiÓm nghiÖm hÖ thèng phanh, chóng t«i tiÕn hµnh x©y dùng ch−¬ng tr×nh cã giao diÖn b»ng tiÕng ViÖt ®Ó thùc hiÖn c¸c thao t¸c nµy mét c¸ch trùc quan trªn m¸y tÝnh. Ch−¬ng tr×nh ®−îc viÕt trªn nÒn ng«n ng÷ lËp tr×nh øng dông Matlab 5.3. Khi lùa chän tÝnh to¸n hÖ thèng phanh tõ ch−¬ng tr×nh tæng thÓ, ban ®Çu sÏ cã menu cho phÐp ng−êi dïng lùa chän bµi to¸n thiÕt kÕ hoÆc kiÓm nghiÖm: H×nh 2.4.1. Menu chÝnh NÕu bÊm chän "ThiÕt kÕ" sÏ thùc hiÖn phÇn ch−¬ng tr×nh thiÕt kÕ hÖ thèng phanh tõ c¸c th«ng sè hoµn toµn míi hoÆc trªn c¬ së c¸c xe cã s½n do ng−êi sö dông nhËp vµo. NÕu chän "KiÓm nghiÖm" sÏ thùc hiÖn phÇn ch−¬ng tr×nh tÝnh to¸n bµi to¸n kiÓm nghiÖm hÖ thèng phanh cña c¸c xe hiÖn cã ®Çy ®ñ c¸c th«ng sè. Chän "Tho¸t" ®Ó quay trë l¹i ch−¬ng tr×nh tæng thÓ toµn bé c¸c hÖ thèng trªn «t«. 4.1. Ch−¬ng tr×nh tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng phanh Khi lùa chän "ThiÕt kÕ" tõ menu chÝnh sÏ ch¹y phÇn ch−¬ng tr×nh tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng phanh cã giao diÖn nh− sau: H×nh 2.4.1.1. Menu chÝnh "ThiÕt kÕ hÖ thèng phanh" - 47 -
Trªn menu cã thanh c«ng cô cho phÐp chóng ta thùc hiÖn c¸c thao t¸c cña bµi to¸n thiÕt kª. Ban ®Çu lµ "NhËp d÷ liÖu", sau ®ã lµ "Xem kÕt qu¶" vµ kÕt thóc lµ "Tho¸t khái ch−¬ng tr×nh". Bªn c¹nh ®ã ng−êi sö dông cã thÓ xem phÇn "Trî gióp" ®Ó biÕt thªm th«ng tin gióp ®ì vÒ c¸ch thøc sö dông ch−¬ng tr×nh trong nh÷ng lÇn ®Çu tiªn. 4.1.1. NhËp d÷ liÖu §©y lµ phÇn ch−¬ng tr×nh rÊt quan träng, bao gåm c¸c modul nhËp d÷ liÖu chung cña xe, lùa chän vµ nhËp d÷ liÖu cña c¬ cÊu phanh, lùa chän vµ nhËp d÷ liÖu dÉn ®éng phanh, d÷ liÖu ®Ó tÝnh bÒn c¸c chi tiÕt trong hÖ thèng. Trong mçi modul nhËp d÷ liÖu ®Òu cã hai phÇn: NhËp d÷ liÖu tõ bµn phÝm vµ nhËp d÷ liÖu tõ tÖp. 4.1.1.1. NhËp d÷ liÖu tõ tÖp Khi bÊm chän nhËp d÷ liÖu tõ tÖp cña mçi modul sÏ hiÖn ra b¶ng lùa chän c¸c tÖp d÷ liÖu cña c¸c xe c¬ së ®· cã s½n c¸c th«ng sè cho phÐp ng−êi sö dông lùa chän ®Ó tham kh¶o khi thiÕt kÕ míi. H×nh 2.4.1.2. NhËp d÷ liÖu tõ tÖp Khi ta chän ®−îc tÖp d÷ liÖu th× ch−¬ng tr×nh sÏ hiÖn ra c¸c menu gièng nh− nhËp d÷ liÖu tõ bµn phÝm cho phÐp ng−êi sö dông cã thÓ tham kh¶o ®Ó gi÷ nguyªn hay söa ®æi c¸c th«ng sè cña xe ®ã (c¸c menu nµy sÏ ®−îc tr×nh bµy cô thÓ ë d−íi ®©y). 4.1.1.2. NhËp d÷ liÖu cña xe vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc Khi bÊm chän "NhËp d÷ liÖu tõ bµn phÝm" ®Ó nhËp d÷ liÖu xe, sÏ hiÖn ra menu ®Ó ng−êi sö dông nhËp c¸c th«ng sè phôc vô cho qu¸ tr×nh tÝnh to¸n: Sau khi ®· nhËp ®Çy ®ñ c¸c th«ng sè c¬ b¶n cña xe vµ c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc, chóng ta cã thÓ l−u l¹i c¸c th«ng sè nµy khi bÊm vµo "L−u l¹i", hoÆc cã thÓ bÊm "TiÕp tôc" ®Ó kÕt thóc phÇn nhËp d÷ liÖu xe, chuyÓn sang phÇn tiÕp theo. BÊm "Tho¸t" khi nhËp d÷ liÖu sai hoÆc kh«ng muèn nhËp d÷ liÖu n÷a. - 48 -
H×nh 2.4.1.3. NhËp d÷ liÖu xe 4.1.1.3. NhËp d÷ liÖu c¬ cÊu phanh Sau khi ®· nhËp d÷ liÖu cña xe, ch−¬ng tr×nh cho phÐp ng−êi sö dông lùa chän vµ nhËp d÷ liÖu cña c¬ cÊu phanh. Khi bÊm chän "D÷ liÖu/ Th«ng sè hÖ thèng phanh/ C¬ cÊu phanh" sÏ hiÖn ra menu lùa chän kÕt cÊu cña c¸c c¬ cÊu phanh cÇu tr−íc vµ cÇu sau: H×nh 2.4.1.4. Lùa chän c¬ cÊu phanh - 49 -
Ng−êi sö dông sÏ lùa chän kiÓu kÕt cÊu cña c¸c c¬ cÊu phanh cÇu tr−íc vµ cÇu sau, cã c¸c lo¹i c¬ cÊu phanh ®Üa (lo¹i 1 xilanh vµ 2 xi lanh), cí cÊu phanh tang trèng (lo¹i 1 xi lanh ®èi xøng t©m hoÆc 2 xi lanh ®èi xøng trôc). Sau khi bÊm "ChÊp nhËn" ®èi víi c¸c c¬ cÊu phanh cÇu tr−íc vµ cÇu sau sÏ ®i vµo nhËp c¸c th«ng sè cña c¬ cÊu phanh ®· lùa chän. KÕt thóc phÇn lùa chän vµ nhËp th«ng sè cña c¬ cÊu phanh, cã thÓ bÊm vµo "L−u l¹i" ®Ó l−u tr÷ c¸c sè liÖu võa nhËp, hoÆc "TiÕp tôc" ®Ó thùc hiÖn c¸c thao t¸c tiÕp theo. NÕu kh«ng muèn nhËp d÷ liÖu n÷a chóng ta cã thÓ bÊm vµo "Tho¸t". Khi ®· lùa chän c¬ cÊu phanh cho mçi cÇu xe (®Üa, trèng), ch−¬ng tr×nh sÏ hiÖn ra mét menu cho phÐp nhËp d÷ liÖu c¬ cÊu phanh. Cã hai modul chÝnh trong menu nµy lµ "NhËp d÷ liÖu cña c¬ cÊu phanh ®Üa" vµ "NhËp d÷ liÖu cña c¬ cÊu phanh tang trèng" a. NhËp d÷ liÖu c¬ cÊu phanh ®Üa Khi bÊm chän "ChÊp nhËn" sau khi ®· lùa chän lo¹i c¬ cÊu phanh lo¹i ®Üa, ch−¬ng tr×nh sÏ ®−a ra menu nhËp d÷ liÖu c¬ cÊu phanh ®Üa cho phÐp ng−êi sö dông lùa chän vµ ®−a c¸c th«ng sè cña c¬ cÊu phanh ®Üa: H×nh 2.4.1.5. NhËp th«ng sè c¬ cÊu phanh ®Üa KÕt thóc phÇn nhËp d÷ liÖu cña c¬ cÊu phanh ®Üa, bÊm vµo "TiÕp tôc", hoÆc bÊm "Tho¸t" khi kh«ng muèn tiÕp tôc nhËp d÷ liÖu c¬ cÊu phanh lo¹i ®Üa. b. NhËp d÷ liÖu c¬ cÊu phanh tang trèng Khi bÊm chän "ChÊp nhËn" sau khi ®· lùa chän lo¹i c¬ cÊu phanh lo¹i tang trèng, ch−¬ng tr×nh sÏ ®−a ra menu nhËp d÷ liÖu c¬ cÊu phanh tang trèng cho phÐp ng−êi sö dông lùa chän vµ ®−a c¸c th«ng sè cña c¬ cÊu phanh tang trèng: - 50 -
H×nh 2.4.1.6. NhËp th«ng sè c¬ cÊu phanh tang trèng KÕt thóc phÇn nhËp d÷ liÖu cña c¬ cÊu phanh tang trèng, bÊm vµo "TiÕp tôc", hoÆc bÊm "Tho¸t" khi kh«ng muèn tiÕp tôc nhËp d÷ liÖu c¬ cÊu phanh lo¹i tang trèng. 4.1.1.4. NhËp d÷ liÖu dÉn ®éng phanh Sau khi ®· chän vµ nhËp th«ng sè cña c¬ cÊu phanh, ch−¬ng tr×nh cho phÐp ng−êi sö dông lùa chän vµ nhËp c¸c th«ng sè cña dÉn ®éng phanh. Khi bÊm chän "D÷ liÖu/ Th«ng sè hÖ thèng phanh/ DÉn ®éng phanh" sÏ hiÖn ra menu nhËp c¸c th«ng sè cña dÉn ®éng phanh: H×nh 2.4.1.7. NhËp th«ng sè dÉn ®éng phanh - 51 -
Ch−¬ng tr×nh cho phÐp ng−êi sö dông lùa chän vµ nhËp th«ng sè cña dÉn ®éng phanh (lo¹i c¬ khÝ hoÆc cã trî lùc ch©n kh«ng). Sau khi thùc hiÖn viÖc nhËp c¸c th«ng sè, ng−êi sö dông còng cã thÓ lùa chän khi bÊm "L−u l¹i", "TiÕp tôc", "Tho¸t" nh− ë phÇn c¬ cÊu phanh. 4.1.1.5. NhËp d÷ liÖu tÝnh bÒn Sau khi ®· chän vµ nhËp th«ng sè cña dÉn ®éng phanh, ch−¬ng tr×nh cho phÐp ng−êi sö dông nhËp c¸c th«ng sè ®Ó tÝnh bÒn mét sè chi tiÕt cña hÖ thèng. Khi bÊm chän "D÷ liÖu/ Th«ng sè tÝnh bÒn" sÏ hiÖn ra menu nhËp c¸c th«ng sè cña c¸c chi tiÕt tÝnh bÒn: H×nh 2.4.1.8. NhËp th«ng sè tÝnh bÒn Ch−¬ng tr×nh cho phÐp ng−êi sö dông nhËp th«ng sè cña c¸c chi tiÕt tÝnh bÒn (tang trèng, ®−êng èng dÉn ®éng). Sau khi thùc hiÖn viÖc nhËp c¸c th«ng sè, ng−êi sö dông còng cã thÓ lùa chän khi bÊm "L−u l¹i", "TiÕp tôc", "Tho¸t" nh− ë phÇn tr−íc. 4.1.2. Xem kÕt qu¶ Sau khi ®· hoµn thµnh phÇn nhËp d÷ liÖu, ch−¬ng tr×nh sÏ tù ®éng tÝnh to¸n vµ c¸c kÕt qu¶ tÝnh sÏ ®−îc thÓ hiÖn khi ng−êi sö dông bÊm vµo phÇn "Xem kÕt qu¶" ë menu chÝnh. Khi bÊm vµo "Xem kÕt qu¶", lÇn l−ît c¸c b¶ng hiÖn kÕt qu¶ sÏ ®−îc thÓ hiÖn: Trªn c¸c b¶ng thÓ hiÖn kÕt qu¶, ng−êi sö dông cã thÓ lùa chän "Xem tiÕp" ®Ó chuyÓn qua b¶ng kÕt qu¶ tiÕp theo, hoÆc "Quay l¹i" khi muèn xem b¶ng kÕt qu¶ tr−íc ®ã. BÊm "Tho¸t" khi kÕt thóc phÇn xem kÕt qu¶. Sau khi xem xong kÕt qu¶ mµ kh«ng muèn thùc hiÖn c«ng viÖc thiÕt kÕ hÖ thèng phanh n÷a, th× ng−êi sö dông cã thÓ lùa chän "Tho¸t khái ch−¬ng tr×nh" ®Ó quay vÒ menu lùa chän bµi to¸n thiÕt kÕ hoÆc kiÓm nghiÖm nh− ban ®Çu ®Ó kÕt thóc phÇn "TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng phanh". - 52 -
H×nh 2.4.1.9. KÕt qu¶ tÝnh to¸n c¸c gi¸ trÞ ®Æc biÖt H×nh 2.4.1.10. KÕt qu¶ tÝnh to¸n c¬ cÊu phanh - 53 -
H×nh 2.4.1.11. KÕt qu¶ tÝnh to¸n dÉn ®éng phanh H×nh 2.4.1.12. KÕt qu¶ tÝnh bÒn - 54 -
4.2. Ch−¬ng tr×nh tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm hÖ thèng phanh Khi lùa chän "KiÓm nghiÖm" tõ menu chÝnh sÏ ch¹y phÇn ch−¬ng tr×nh tÝnh to¸n kiÓm nghiÖm hÖ thèng phanh cã giao diÖn nh− sau: H×nh 2.4.2.1. Menu chÝnh "KiÓm nghiÖm hÖ thèng phanh" 4.2.1. NhËp d÷ liÖu §©y lµ còng phÇn ch−¬ng tr×nh rÊt quan träng, bao gåm c¸c modul nhËp d÷ liÖu chung cña xe, nhËp d÷ liÖu cña c¬ cÊu phanh, dÉn ®éng phanh, d÷ liÖu ®Ó tÝnh bÒn vµ quan träng nhÊt lµ c¸c chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ phanh còng nh− c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho phÐp cña hÖ thèng phanh. T−¬ng tù nh− phÇn thiÕt kÕ khi nhËp d÷ liÖu cã thÓ b»ng hai c¸ch: nhËp d÷ liÖu tõ bµn phÝm vµ nhËp d÷ liÖu tõ tÖp. 4.2.1.1. NhËp d÷ liÖu tõ tÖp Khi bÊm chän nhËp d÷ liÖu tõ tÖp cña mçi modul sÏ hiÖn ra b¶ng lùa chän c¸c tÖp d÷ liÖu cña c¸c xe hiÖn ®ang sö dông t¹i ViÖt Nam do nhãm t¸c gi¶ thu thËp ®−îc. Ngoµi ra ng−êi sö dông còng cã thÓ l−u tr÷ l¹i bé th«ng sè cña c¸c xe kh¸c trong qu¸ tr×nh sö dông. H×nh 2.4.2.2. NhËp d÷ liÖu tõ tÖp 4.2.1.2. NhËp d÷ liÖu cña xe Khi bÊm chän "NhËp d÷ liÖu tõ bµn phÝm" ®Ó nhËp d÷ liÖu xe, sÏ hiÖn ra menu ®Ó ng−êi sö dông nhËp c¸c th«ng sè phôc vô cho qu¸ tr×nh tÝnh to¸n: 4.2.1.3. NhËp d÷ liÖu c¬ cÊu phanh Khi bÊm chän "D÷ liÖu/ Th«ng sè hÖ thèng phanh/ C¬ cÊu phanh" sÏ hiÖn ra menu cho phÐp ng−êi sö dông nhËp d÷ liÖu kiÓm nghiÖm c¬ cÊu phanh. Giao diÖn cña phÇn nhËp d÷ liÖu xe vµ c¬ cÊu phanh còng t−¬ng tù nh− ë phÇn ThiÕt kÕ. - 55 -