Pháp luật về đấu giá hàng hóa trong thương mại ở Việt Nam (Sách chuyên khảo): Phần 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:84

Thêm vào BST

Báo xấu

13
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Pháp luật về đấu giá hàng hóa trong thương mại ở Việt Nam (Sách chuyên khảo): Phần 2 cung cấp cho người đọc những kiến thức như: kinh nghiệm điều chỉnh pháp luật một số nước về đấu giá; phương hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật thương mại về đấu giá hàng hoá ở Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Pháp luật về đấu giá hàng hóa trong thương mại ở Việt Nam (Sách chuyên khảo): Phần 2

Chương 3 KINH NGHIỆM DIẾU CHỈNH PHÁP LUẬT MỘT SÔ Nưức VẼ DẤU GIÁ Là một hoạt động dân sự thương mại phổ biến, hầu hết pháp luật của các quốc gia trên thê giới đều quy định vê đấu giá tài sản nói chung và đấu giá hàng hóa nói riéng. Trong đó, các nội dung chính của đấu giá như chủ thể bán đấu giá, hàng hóa bán đấu giá, trình tự thủ tục bán dấu giá, cơ quan quản lý bán đấu giá được quy định một cách cụ thể. I. CHỦ THỂ ĐẤU GIÁ HÀNG HÓA Chủ thể đâu giá là nội dung đầu tiên, quan trọng được nhấn mạnh như một điều kiện đảm bảo cho giao dịch đâ'u giá được thực hiện một cách hợp pháp. Theo pháp luật của Cộng hoà Pháp1 điều kiện bắt buộc đối , 1. Xem Bộ luật dãn s ự của nước Cộng hoà Pháp, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1998. 209
VỚI hoạt động đấu giá hàng hóa là phải do những cá nhân, tố chức đủ điều kiện nhất định tiến hành. Điểu L320-1 quy định: K hông a i có thê sử dụ n g đấu g iá h àn g h óa như một phương p h á p thông dụng đẽ thực hiện h oạt động thương m ại của họ. Việc bán đấu giả hàng hóa là động sản tự nguyện chỉ được tiến hành khi có hàng hóa cũ hoặc hàng hóa mới do người bán sản xuất ra, nếu người bán không phải là một thương nhân hoặc người làm nghề thủ công. Việc bán này phải được Công chứng viên và thừa phát lại tiến hành thông qua hoạt động bổ trợ. Hoạt động này sẽ được thực hiện tại Văn phòng và họ được chỉ định là người chủ sở hữu hàng hóa. Ngoài cá nhân thì pháp luật của nước Pháp quy định các công ty đấu giá động sản tự nguyện được thực hiện hoạt động đấu giá, tuy nhiên bị hạn chê vê giá trị động sản. Các công ty bán đấu giá động sản tự nguyện củng sẽ hoạt động như người đại diện chủ sở hữu tài sản nhưng họ không có quyền nhân danh cá nhân họ mua hoặc bán trực tiếp hoặc gián tiếp động sản đưa ra đấu giá. Quy định này có hiệu lực đối với cả giám đốc công ty và các thành viên của công ty. Những người này có thể bán hàng hóa của mình thông qua công ty. Các công ty bán đấu giá động sản tự nguyện chỉ có thể thực hiện hoạt động của họ sau khi có sự cho phép của ủ y ban quản lý vê bán đấu giá động sản tự nguyện được thành lập bảo đảm cơ cấu tổ chức, cơ sỏ vật chất và tài chính đầy đủ theo quy định của pháp 210
luật. Công ty phải bảo đảm tính trung thực và kinh nghiệm cáa người điều hành và kê hoạch đê bảo đảm an toàn cho các giao dịch với khách hàng. Các công ty bán đấu pá động sản tự nguyện nơi mà hoạt động bán đấu giá thường được tổ chức. Pháp luật đấu giá hàng hóa của Trung Quốc được điểu chỉrh bởi Luật về bán đấu giá hàng hóa năm 1996'. Luật này được ban hành nhằm tiêu chuẩn hoá hoạt độnf bán đâu giá; áp dụng đôi VỚI hoạt động bán Đấu giá 00 các doanh nghiệp bán đấu giá, Đấu giá viên tiến hành trong lãnh thổ của Trung Quốc. Theo đó, việc bán đấu giá hàng hóa do các doanh nghiệp bán đấu giá hàng hóa thực hiện. Doanh nghiệp bán đấu giá là doanh ng.nệp có tư cách pháp nhân được thành lập để tiến hành hoạt động bán đấu giá theo quy định của Luật vê bìn đấu giá hàng hóa và Luật doanh nghiệp. Để đuỢc phép hoạt động trong lĩnh vực bán đấu giá hàng hóa doanh nghiệp phải đáp ứng đủ các tiêu chuẩn như: Phải có vốn đăng ký ít nhất là một triệu nhân dân tệ; có tên, cơ cấu tổ chức, trụ sở và điểu lệ riêng; có đấu giá viên và nhân viên đủ tiêu chuẩn đê tiến hành hoạt động bán đấu giá; có quy chế bán đấu giá phù háp với pháp luật vê bán đấu giá tài sản và các quy định của pháp luật có liên quan; có giấy phép hành 1. Xem L uật bán đấu giá tài sản của T ru n g Quốc, Nxb. Chính trị qiốc gia, Hà Nội, 1999. 211
nghề kinh doanh đặc biệt do cơ quan Công an cấp; tuân theo những quy định của Chính phủ vê phát triển hoạt động bán đấu giá; đáp ứng những yêu cầu khác theo quy định của pháp luật. Riêng đôi VỚI các doanh nghiệp bán đấu giá cổ vật văn hoá thì mức vốn đăng ký ít nhất là mười triệu nhân dân tệ và có một đội ngũ nhân viên có kinh nghiệm trong việc bán đấu giá cổ vật. Người trực tiếp chủ trì cuộc bán đấu giá do doanh nghiệp bán đấu giá nhận uỷ quyền là các đấu giá viên. Người muôn trở thành đấu giá viên trước hết phải đáp ứng các điều kiện như: Có bằng tốt nghiệp đại học và kinh nghiệm chuyên môn vê bán đấu giá; đã làm việc cho doanh nghiệp bán đấu giá từ hai năm trở lên; có tư cách đạo đức tốt. Người uỷ quyển bán đấu giá theo pháp luật Trung Quốc là các cá nhân, pháp nhân hoặc tổ chức uỷ quyền cho doanh nghiệp bán đấu giá, có các quyền và nghĩa vụ như: Có thể tự mình hoặc uỷ quyền cho người khác tiến hành các thủ tục uỷ quyền bán đấu giá tài sản; có quyền đưa ra giá khởi điểm của hàng hóa bán đấu giá cho doanh nghiệp bán đấu giá; có thể lấy lại hàng hóa bán đấu giá trước khi diễn ra cuộc bán đấu giá. Trong trường hợp này, người uỷ quyền phải trả các chi phí theo thoả thuận với doanh nghiệp bán đấu giá. Trong trường hợp không có thoả thuận giữa người uỷ quyền và doanh nghiệp bán đấu giá thì người uỷ quyền phải trả cho doanh nghiệp bán đấu giá các chi phí hợp lý; có 212
trách nhiệm thông báo vê nguồn gốc và .tình trạng của hàng hóa bán đấu giá; không được tham gia trả giá hoặc uỷ quyền cho người khác tham gia trả giá cho mình tại cuộc bán đấu giá hàng hóa; có trách nhiệm chuyên giao hàng hóa bán đấu giá cho người mua được hàng hóa bán đấu giá sau khi cuộc đấu giá kết thúc (nếu có thoả thuận vê việc chuyên giao hàng hóa bán đấu giá). Doanh nghiệp bán đấu giá có quyển yêu cầu người uỷ quyền bán đấu giá thông báo về nguồn gốc và tình trạng hàng hóa bán đấu giá; có trách nhiệm giữ bí mật danh phận của người uỷ quyển hoặc người mua nếu người uỷ quyền hoặc ngưòi mua để nghị; khi nhận uỷ quyền bán đấu giá thì không được uỷ quyển cho người bán đấu giá khác, trừ khi được người uỷ quyển đồng ý; không được bán đấu giá hàng hóa của chính mình tại phiên đấu giá do mình tổ chức; có trách nhiệm xác minh giấy tò, tài liệu mà người uỷ quyền cung cấp. Nếu chấp nhận uỷ quyển thì người bán đấu giá phải ký hợp đồng uỷ quyển với ngưòi được uỷ quyền; có trách nhiệm thông báo về việc bán đấu giá 7 ngày trưóc khi tổ chức bán đấu giá; có nghĩa vụ bảo quản hàng hóa bán đấu giá do ngưòi uỷ quyền giao để bán đấu giá và phải công bô" nội dung bán đấu giá và những vấn để cần thiết khác trước khi tiến hành bán đấu giá. Người tham gia đấu giá là cá nhân, pháp nhân hoặc tổ chức tham gia cuộc đấu giá hàng hóa. Người tham gia 213
đấu giá có thê tham gia đấu giá hoặc uý quyển cho người khác tham gia đấu giá cho mình; có quyền được thông báo vê tình trạng hàng hóa bán đấu giá, kiểm tra hàng hóa bán đấu giá và tham khảo ý kiến vê hàng hóa bán đấu giá; không được rút lại giá đã trả khi giá đã được công bố; không được cô ý cấu kết với những người tham gia đấu giá khác nhằm gây thiệt hại cho những người khác. Theo quy định của pháp luật bang Phơlôriđa (Florida) (Hoa Kỳ)1 những quy định vê doanh nghiệp đấu giá, Đấu giá viên và quy định vê tiêu chuẩn nghê nghiệp đối với đấu giá viên cũng được quy định rất chặt chẽ. Doanh nghiệp bán đấu giá hay Công ty đâu giá được hiểu là công ty một chủ, công ty hợp danh, liên doanh mà trong hoạt động kinh doanh thường xuyên như sắp xếp, quản lý, quảng cáo, xúc tiến thương mại, hoặc thực hiện việc bán đấu giá, có thuê Đấu giá viên để tiến hành cuộc bán đấu giá; sử dụng hoặc cho phép sử dụng cơ sở vật chất của mình để phục vụ cho việc bán đấu giá. Đê thành lập công ty đấu giá, chủ sở hữu công ty phải nộp đơn đê nghị cấp phép tói ủ y ban đấu giá Phơlôriđa để được cấp giấy phép, ngoại trừ các trường hợp được miễn việc cấp giây phép. 1. Dự án V IE /0 1/004 On Integration Study - Extension, Bộ Thương mại Hoa Kỳ, tài liệu dịch của Bộ Thương mại và Chương trình phát triển Liên hợp quốc, Hà Nội, 2003. 214
Đấu giá viên tập sự là những người được đào tạo như một Đấu giá viên chính thức và dưối sự hướng dẫn của Đấu giá viên chính thức. Trong giai đoạn tập sự, Đấu giá viên tập sự phái chịu sự hưống dẫn đào tạo của Đấu giá viên hướng dẫn theo đúng chương trình đã được Ưỷ ban đấu giá Phơlônđa quy định; phải tham gia tích cực vào các hoạt động bán đấu giá theo quy định của ưỷ ban đấu giá Phơlôriđa; phải lưu giữ hồ sơ cho từng cuộc bán đấu giá để làm cơ sở đê xác nhận sự tham gia của mình. Đấu giá viên tập sự không được phép thực hiện hoạt động bán đấu giá khi chưa có sự chấp thuận rõ ràng bằng văn bản của người hướng dẫn. Đấu giá viên tập sự và Đấu giá viên hướng dẫn tập sự phải gửi báo cáo kết quả tập sự, hướng dẫn cho ủ y ban đấu giá Phơlôriđa. Đấu giá viên tập sự có thê thay đổi Đấu giá viên hướng dẫn được chỉ định trong giấy phép trước đó bằng cách nộp đơn để nghị cấp phép mới và một khoản lệ phí cấp phép. Sau khi đã có giấy phép Đấu giá viên tập sự, đã trải qua thời gian tập sự hành nghê một năm hoặc đã hoàn thành một khoá đào tạo với ít nhất là tám mươi giờ hướng dẫn trên các tiêu chuẩn đã được Ưỷ ban đấu giá Phơlôriđa thông qua, Đấu giá viên tập sự phải trải qua kỳ thi viết do ư ỷ ban đấu giá Phơlôriđa phê chuẩn. Nội dung kiểm tra kiến thức Đấu giá viên tập sự bao gồm: Pháp luật của bang liên quan tới các quy định của Bộ luật thương mại Liên bang về bán đấu giá hàng hóa, 215
pháp 'ỉuật vê đại lý và các quy định của Đạo luật của Phơlôriđa vể bán đấu giá hàng hóa; đặc biệt là các quy định pháp luật vê hợp đồng. Nếu được Uý ban đấu giá Phơlôriđa chấp thuận, Đấu giá viên sẽ được cấp giấy phép hành nghê Đấu giá viên chính thức và độc lập tham gia vào hoạt động bán đấu giá hàng hóa tại Phơlôriđa. Giây phép hành nghê của Đấu giá viên tập sự có thời hạn là hai năm và có thể được gia hạn. Đấu giá viên là người phải trải qua một giai đoạn tập sự Đấu giá viên hay chức danh Đấu giá viên tập sự rất nghiêm ngặt như trên do Ưỷ ban đấu giá Phơlôriđa đưa ra. Sau khi đã hết thời gian tập sự với chức danh Đấu giá viên tập sự, Đấu giá viên được cấp giấy phép hành nghề có thời hạn là hai năm và có thể gia hạn giấy phép1. II. HÀNG HÓA ĐẤU GIÁ Trung Quốíc coi đấu giá hàng hóa như một trong những hình thức mua bán hàng hóa thông thường. Vì thế, cũng như trong các giao dịch dân sự, hàng hóa được đem bán đấu giá theo quy định của Luật này phải là các hàng hóa được phép giao dịch tại Trung Quốc. Chủ sở hữu hoặc người có quyền xử lý hàng hóa sẽ uỷ 1. Đấu giá viên, chương 4 6 8 tiêu đề X X X II quy định nghề nghiệp Đạo luật Florida (Phơlôriđa), 2003. 216
quyền cho doanh nghiệp bán đấu giá thực hiện việc bán đấu giá hàng hóa. Đối vói các hàng hóa mà việc chuyên giao quyền sở hũu phải được sự chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyển theo quy định của pháp luật hoặc của Chính phủ thì việc bán đấu giá chỉ được thực hiện sau khi có sự chấp thuận đó. Trong trường hợp hàng hóa bán đấu giá là các cổ vật văn hoá thì trước khi đưa ra bán đấu giá cần có sự đánh giá và cho phép của cơ quan quản lý văn hoá, nơi doanh nghiệp bán đấu giá có trụ sỏ. ở Thái Lan, đấu giá được quy định trong Bộ luật dân sự và thương mại1. Theo đó, hàng hóa mang bán đấu giá bao gồm những vật cũng như các đối tượng không cụ thể, có thể có giá trị và có thể chiếm dụng được. Hàng hóa đem bán đấu giá do chủ sở hữu tự nguyện mang bán đấu giá hoặc bắt buộc bán đấu giá trong việc xử lý hàng hóa thê chấp. Theo pháp luật của Cộng hòa Pháp thì hàng hóa đem bán đấu giá chủ yếu là hàng hóa không chia phần, cụ thể: Nếu một vật chung của nhiều người không thể chia ra từng phần một cách thuận tiện và không gây tổn thất hoặc nếu trong thoả thuận chia hàng hóa chung, có một vài người cùng được chia không thê nhận hoặc không muốn nhận thì bán đấu giá và chia tiên cho 1. Xem Bộ luật dãn s ự và T h ươ n g mại Thái Lan, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995. 217
các chủ sỏ hữu chung. Mỗi chủ sở hữu có quyển yêu cầu mời thêm những người ngoài tham gia đâu giá; nếu một trong các chủ sỏ hữu chung là người chưa thành niên thì nhát thiết phải mòi người ngoài tham gia đấu giá. Phương thức đấu giá thực hiện theo quy định tại chương thừa kê và Bộ luật tố tụng dân sự. Vê hàng hóa bán đấu giá, pháp luật bán đấu giá của các nước quy định rất cụ thể rõ ràng trong pháp luật th ế nào là hàng hóa bán đấu giá và hàng hóa không được bán đấu giá, hàng hóa bán đấu giá hạn chế. Điều 6 Luật về bán đấu giá hàng hóa của Trung Quốc quy định: Hàng hóa bán đấu giá là hàng hóa do người ủy quyển bán đấu giá sở hữu hoặc có quyền xử lý theo quy định pháp luật. Điểu 7 của Luật này cũng quy định: Không được bán đấu giá hàng hóa mà pháp luật cấm mua bán. Điểu 8 quy định: Việc bán các hàng hóa phải được sự chấp thuận của cơ quan nhà nưóc có thẩm quyền theo quy định của pháp luật hoặc của Chính phủ chỉ được thực hiện sau khi có sự chấp thuận đó. Các cổ vật văn hóa phải được sự đánh giá và được phép của cơ quan quản lý văn hóa, nơi người bán đấu giá cư trú, trước khi đưa ra bán đấu giá. Trong khi đó pháp luật về bán đấu giá ở nước ta chỉ quy định các loại hàng hoá được bán đấu giá tại điểm 2 Điều 3 Luật thương mại năm 2005 gồm hai nhóm hàng hoá (tất cả các loại động sản, kể cả động sản hình thành trong tương lai và những vật gắn liền với đất đai) và 218
Nghị định sô 17/2010/NĐ-CP quy định gồm sáu nhóm hàng hóa (hàng hóa để thi hành án theo quy định của pháp luật vê thi hành án; hàng hóa là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tịch thu sung quỹ nhà nước theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính: hàng hóa bảo đảm trong trường hợp pháp luật vể giao dịch bảo đảm quy định phải xử lý bằng bán dấu giá; hàng hóa nhà nước được xử lý bằng bán đâu giá theo quy định của pháp luật vê quản lý, sử dụng hàng hóa nhà nước; hàng hóa là quyền sử dụng đất trong trường hợp Nhà nưóc giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất được bán đấu giá theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyển; các hàng hóa khác phải bán đấu giá theo quy định của pháp luật), còn việc quy định các loại hàng hóa không được bán đấu giá hoặc đấu giá hạn ch ế thì được quy định trong các luật chuyên ngành như các loại ma túy theo quy định của Luật phòng chông ma túy năm 2000 sửa đổi, bổ sung năm 2008; L u ật quản lý, sử dụng tài sản nhà nước năm 2008. III. HỘP ĐỎNG ỦY QUYỂN ĐẤU GIÁ HÀNG HÓA Hợp đồng ủy quyển đấu giá được ký kết trước khi tiến hành phiên bán đấu giá. Theo quy định của pháp luật Trung Quốc thì hợp đồng ủy quyền bán đấu giá hàng hóa được ký kết giữa người ủy quyền và doanh 219
nghiệp bán đấu giá. Nội dung của hợp dồng uỷ quyển gồm có: Tên và địa chi của người uý quyền và doanh nghiệp bán đấu giá; tên, đặc tính, sô lượng và chất lượng hàng hóa bán đấu giá; giá khởi điểm của hàng hóa bán đấu giá; thời gian và địa điếm bán đấu giá; việc giao hàng hóa bán đấu giá hoặc thời gian và phương thức chuyển giao hàng hóa; phương thức, thời gian thanh toán tiền thu được từ việc bán đấu giá hàng hóa; trách nhiệm do vi phạm hợp đồng và những vấn đê khác theo thoả thuận của các bên. Theo pháp luật bang Phơlôriđa (Hoa Kỳ), trước khi tiến hành một cuộc bán đấu giá, Đấu giá viên hoặc công ty đấu giá phải ký kết một hợp đồng bằng văn bản với chủ sở hữu, hoặc đại diện của chủ sỏ hũu vê loại hàng hóa dược yêu cầu bán, nội dung hợp đồng gồm có: Tên và địa chủ của chủ sở hữu hàng hóa; tên và địa chỉ của người thuê Đấu giá viên hoặc công ty đấu giá trong trường hợp người này không phải chủ sở hữu hàng hóa; các điểu kiện liên quan đến việc nhận hàng hóa để bán và chuyển tiền thu được từ việc bán đấu giá hàng hóa cho chủ sở hữu của Đấu giá viên hoặc công ty đấu giá. IV. TRÌNH Tự, THỦ Tực ĐAU g iá h à n g h ó a Để bảo đảm yếu tố đặc trưng cơ bản của mua bán đấu giá là trình tự mua bán đấu giá công khai, có nhiều 220
người cùng tham gia trả giá. pháp luật của các quốc gia có quy định rất chặt chẽ về trình tự, thủ tục đâu giá. Theo pháp luật của Cộng hoà Liên bang Đức thì đấu giá hàng hóa được quy định trong Bộ luật dân sự. còn đấu giá hàng hóa bắt buộc được quy định trong Bộ luật tô" tụng dân sự. Và theo quy định từ Điểu 813 đến Điều 825 của Bộ luật tô tụng dân sự thì bán đấu giá hàng hóa bắt buộc như hàng hóa bị tịch biên được định giá theo mức giá bán thông thường, việc định giá hàng hóa quý có giá trị phải do giám định chuyên môn. Hàng hóa bị tịch biên được bán công khai: vê thòi gian, địa điểm, giá cả. Thủ tục bán đấu giá được thực hiện từ Điều 123 đến Điều 156 Bộ luật dân sự. Hợp đồng mua bán đâu giá được hình thành từ thời điểm giá cao nhất được trả, mỗi lần trả giá được rao ít nhất là ba lần. Ngoài ra, pháp luật của Cộng hoà Liên bang Đức còn quy định vê việc kinh doanh bán đấu giá, nghĩa là, người bán đấu giá chỉ được phép bán đấu giá trên cơ sở hợp đồng uỷ thác bán đấu giá. Định giá hoặc giám định: theo đê nghị của người uỷ quyển, người bán đâu giá phải để cho một Giám định viên đã được công nhận, công khai, có tuyên thệ trước Toà án hoặc Giám định viên do phòng Thương mại và Công nghiệp cử để định giá hoặc giám định hàng hóa bán đấu giá. Thông báo và dán bô" cáo chậm nhất là một ngày trước ngày mỏ bán đấu giá, ngưòi bán đấu giá phải thông báo theo phương thức thông thường của địa 221
phương vê địa điểm thời gian bán đấu giá, địa điểm thời gian xem hàng hóa bán đấu giá, cũng như mô tả chung về hàng hóa bán đấu giá. Không được bán đấu giá vào ngày lễ và ngày Chủ nhật, tuy nhiên đưực tạo điểu kiện để công chúng xem hàng hóa bán đấu giá vào những ngày này. Nghị định còn quy định cụ thể về cung cấp thông tin, điểu hành bán đấu giá, rao bán, đê nghị giá, trúng giá, biên bản đấu giá, cấm không được phân phát đồ uống kích thích, cấm “gà giá” (giả vò cho người tham gia trả giá dẫn dắt việc định giá cao hơn) và xử lý vi phạm hành chính vê bán đấu giá. Như vậy, pháp luật đấu giá hàng hóa của Cộng hoà Liên bang Đức đã quy định cơ bản chặt chê về quy trình, thủ tục bán đấu giá hàng hoá nhằm bảo vệ quyền lợi giữa người bán, người mua và quyền lợi của Nhà nước trong quá trình bán đấu giá. Theo quy định của pháp luật Cộng hòa Pháp, mỗi phiên bán đấu giá hàng hóa tự nguyện sẽ được công bố công khai theo cách thức phù hợp. Giá đăng ký, thông báo giá thấp nhất được bên bán đồng ý, nếu thấp hơn thì hàng hóa sẽ không được bán. Nếu hàng hóa đã được định giá, giá này sẽ không thể cao hơn giá thấp nhất đã được định giá và thông báo công khai bởi người điều hành phiên đấu giá và xác định trong biên bản đấu giá (Điều L321-11 Bộ luật thương mại Cộng hòa Pháp). 222
Người điều hành phiên đấu giá có quyển tự điều hành phiên đấu giá, xác định người trả giá cao nhất là người mua được hàng hóa hoặc công bô hàng hóa không được bán và lập biên bản đấu giá. Biên bản đấu giá phải được lập trong thời hạn một ngày sau ngày kết thúc phiên đấu giá. Biên bản phải xác định tên, địa chỉ của người sở hữu mới đã được tuyên bố là người mua được hàng hóa bán đấu giá, danh tính của người bán, mô tả hàng hóa và giá bán hàng hóa đó. Trong thời hạn mười lăm ngày kê từ ngày bán, thông qua công ty bán đấu giá, người bán hàng hóa có thể tự bán hàng hóa đôi với hàng hóa đã bị công bô không bán sau khi kết thúc phiên đấu giá. Yêu cầu về trưng bày và công khai trước khi bán sẽ không áp dụng đối với giao dịch này. Trong trường hợp này, hàng hóa sẽ không được bán với giá thấp hơn giá ngưòi trả cuối cùng trước khi hàng hóa đó bị rút ra khỏi phiên đấu giá hoặc trong trường hợp không có ai trả giá hoặc trả giá thấp hơn giá đăng ký. Người trả giá cao nhất (nếu có) sẽ được thông tin về điểu này. Giao dịch này sẽ được ghi vào biên bản kèm theo biên bản bán đấu giá. Công ty bán đấu giá có trách nhiệm lưu giữ hồ sơ bán đấu giá. Bộ luật thương mại của Cộng hòa Pháp còn cho phép công ty tổ chức bán đấu giá có thể bảo đảm về giá tối thiểu cho người có hàng hóa được bán đấu giá. Giá này được thanh toán nếu như hàng hóa được bán. Phương thức này được áp dụng đối với các công ty đã ký 223
hợp đồng bảo hiểm với công ty bảo hiểm hoặc một tố chức tín dụng mà theo đó công ty bảo hiểm hoặc tô chức tín dụng cam kết trong trường hợp công ty dó bị thất bại thì công ty bảo hiểm hoặc tổ chức tín dụng này phải ihanh toán số tiền chênh lệch giữa giá bảo đảm và giá bán thực tê nếu như hàng hóa không được bán với giá bảo đảm trong phiên đấu giá. Công ty bán đấu giá động sản có thể đưa cho người bán tiền tạm ứng giá bán đôi với hàng hóa được đưa ra bán. Công ty phải chịu trách nhiệm đối với bên bán và bên mua vê giá cả và việc chuyên hàng hóa mà công ty bán. B ất kỳ điêu khoản nào được đưa ra với mục đích né tránh hoặc hạn chê trách nhiệm này sẽ coi như chưa được đưa vào hợp đồng. Hàng hóa chỉ có thể chuyển tới người mua khi công Ly nhận được tiền theo giá bán hàng hóa hoặc khi có bảo lãnh về việc thanh toán của người mua. Nếu người mua được hàng hóa bán đấu giá không thanh toán tiền, sau khi đã nhận được thông báo chính thức mà không có sự hồi âm thì hàng hóa sẽ được bán lại theo yêu cầu của người bán. Nếu ngưòi bán không đưa ra yêu cầu bán lại trong vòng một tháng kể từ phiên đấu giá, việc bán đấu giá đó sẽ tự bị hủy, thiệt hại sẽ do người mua chịu trách nhiệm bồi thường. Pháp luật đấu giá hàng hóa của Thái Lan quy định việc mua bán qua đấu giá được hoàn tất, khi người bán đấu giá thông báo việc hoàn thành đấu giá bằng cách gõ búa, hoặc bằng bất cứ cách nào khác theo tập quán. 224
Cho đên lúc có sự thông báo đó, bất cứ người nào đã trả giá cũng có thê rút lại giá mà mình đã trả. Người mua qua đấu giá bị ràng buộc bởi những điều khoản của thông háo quảng cáo việc mua bán đó và bởi mọi lòi tuyên bô khác của người đứng ra bán đấu giá trước lúc mở màn dâu giá cho từng lô cụ thể. Người bán đâu giá không được phép tham gia trả giá, hoặc thuê bất cứ người nào để tham giá trả giá trong một cuộc bán đấu giá mà mình điểu khiển. Người bán hàng hóa củng không được phép tham gia trả giá hoặc thuê bất cứ người nào trả giá, trừ khi điều đó được tuyên bô rõ trong quảng cáo vê bán đấu giá là người đó có quyển đó. Người bán đấu giá có thể rút lại hàng hóa đưa bán đấu giả. vào bất cứ lúc nào mà người đó cho rằng giá được trả cao nhất vẫn không đạt yêu cầu. Người tham gia trả giá không bị ràng buộc bởi giá của mình đã trả khi có người khác trả giá cao hơn, bất kể hiệu lực của giá được trả cao hơn như th ế nào hoặc ngay sau khi lô hàng đã được rút lại khỏi cuộc bán đấu giá. Người trả giá cao nhất phải trả giá mua bằng tiền mặt khi kết thúc việc bán đấu giá, hoặc vào lúc quy định trong thông báo quảng cáo bán đấu giá. Nếu người trả giá cao nhất không trả tiền mua thì người bán đấu giá tiếp tục bán đấu giá hàng hóa đó. Nếu tổng sô' tiền thu được từ việc bán đấu giá lại không tự trang trải giá mua và chi phí của lần bán đấu giá đầu tiên, thì người trả giá lúc đầu phải chịu trách 225
nhiệm về sô tiên chênh lệch. Người bán đấu giá chịu trách nhiệm vế bất cứ phần chưa thanh toán nào của cuộc bán đấu giá, nếu việc đó là do người bán đấu giá không thi hành đúng theo các quy định trên. Pháp luật đấu giá hàng hóa của Nhật Bản được quy định trong Bộ luật thương mại và những ngoại lệ đặc biệt vê kiểm soát1, theo đó, có hai hình thức đấu giá là đấu giá bất động sản và đấu giá động sản: - Đấu giá bất động sản: do Toà án ra quyết định tô chức bán đấu giá hàng hóa. cho kê biên hàng hóa nhằm mục đích cấm việc tẩu tán bất động sản. Sau khi kê biên, chấp hành viên sẽ điểu tra xem ai đang sử dụng bất động sản và định mức giá tối thiểu khi đưa ra bán đấu giá. Sau đó, niêm yết để công khai thông tin bán đấu giá rộng rãi cho những người muôn mua. Việc tiến hành bán đấu giá theo đúng thủ tục và quyết định cho người trả giá cao nhất được mua. Khi người mua nộp tiền xong, thì quyển sơ hữu bất động sản đó được chuyển cho người mua. Toà án sẽ thanh toán tiên bất động sản cho các chủ nợ và kết thúc vụ án. Để người mua được giao bất động sản một cách suôn sẻ, Toà án còn có chê độ mệnh lệnh buộc người sử dụng bất động sản phải giao trả bất động sản cho người mua. 1. Xem Bộ luật thương mại uà những ngoại lệ đặc biệt về kiểm soát của N hật Bản, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1994. 226
+ Thủ tục đấu giá bất động sản bao gồm yêu cầu bán đấu giá sau khi có phán quyết của Toà án hoặc không thông qua phán quyết của Toà án mà yêu cầu bán đấu giá bằng cách xuất trình cho Toà án giấy tờ ĩhứng nhận sự hiện hữu của quyển lợi đôi với hàng hóa bảo đảm. Vì thủ tục tương đối đơn giản, đa sô vụ việc yêu cầu là trình giấy tò bàng chứng. Trong trường hợp yêu cầu bán đấu giá sau khi có phán quyết thì cũng cần xuất trình tiêu đề nghĩa vụ như bản án. Thủ tục yêu :ầu bán đấu giá được thực hiện bằng cách đệ đơn, kèm theo một sô" giấy tờ cần thiết đến Toà án như bản sao sổ ¿tăng ký bất động sản. Yêu cầu bằng miệng không được :hấp nhận. Ngoài ra, người yêu cầu bán đấu giá phải ;hịu các chi phí cần thiết cho việc bán đấu giá bất động sản, chi phí này được tính trong một phạm vi nhất định theo luật định như: Tiền tạm ứng chi phí, lệ phí nộp đơn, tem bưu chính, lệ phí đăng ký. + Trình tự đấu giá bất động sản gồm có hai hình thức là: trả giá bằng thư kín và đấu giá công khai. Hình thức trả giá bằng thư kín lại có hai loại là trả giá vào ngày đã định và trả giá trong suốt thời hạn đã âịnh. Còn hình thức đấu giá công khai là cách kéo giá mua dần lên trong ngày đấu giá (trước khi Luật thi hành án dân sự của Nhật Bản được ban hành thì cách thức này được áp dụng khá phổ biến nhưng hiện nay iách thức này không được Toà án áp dụng nữa). T rả giá vào ngày đã định là việc những người muốn mua bất 227
động sản sẽ phải tập hợp vào một ngày đã định, mỗi người sẽ viết một phiếu ghi giá muôn mua, các phiếu này sẽ được mở công khai ngay tại chỗ và quyết định người được mua. Trả giá trong suốt thời hạn đã định là thủ tục nhận trả giá bằng thư kín trong một thời hạn đã định (khoảng hai tuần lễ), sau đó, mở thư vào một ngày đã định để quyết định người được mua. Xem h ồ sơ: Trước khi bỏ thư giá, người có nguyện vọng muốn mua cần biết hiện trạng và giá bán tối thiểu của bất động sản thì Toà án sẽ đặt bản báo cáo của Chấp hành viên, bản báo cáo của người đánh giá và bản chi tiết của bất động sản bán đấu giá ở một nơi nhất định trong Toà án, cho người muốn mua được xem trong một thời hạn nhất định (hai tuần lễ trước khi mở dầu thời hạn bỏ thư giá). Toà cũng yêu cầu những người muốn mua nên đọc thật kỹ các hồ sơ này. Thủ tục trả g iá bằn g thư tín: Là ngưòi có nguyện vọng muốn mua phải đến Toà án nhận mẫu thư ttrả giá, điển vào những khoản cần thiết và đưa cho Chấp hành viên hoặc qua đường bưu điện. Thư trả giá được quy định phải sử dụng một mẫu duy nhất, không thể bỏ thư trả giá bằng loại giấy tò nào khác. Thư trả giá được bỏ vào một phong bì niêm phong kỹ và được bỏ vào một thùng kín thật bền chắc. Chấp hành viên có trách nhiệm phải bảo quản nghiêm ngặt thùng thư này. Thủ tục m ở thư trả g iá : Được mỏ côrg k h a i tại phòng đấu giá hàng hóa, các thư trả giá được mồ từ giá 228