Phẫu thuật cắt da qui đầu ứng dụng keo dán sinh học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 6 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> PHẪU THUẬT CẮT DA QUI ĐẦU ỨNG DỤNG KEO DÁN SINH HỌC<br /> Nguyễn Thanh Trúc*, Lê Nguyễn Ngọc Diễm*, Trần Vĩnh Hậu *<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá kết quả của phẫu thuật cắt da qui đầu dán keo ứng dụng trên bệnh nhi tại Việt Nam so<br /> với phương pháp cắt da qui đầu thông thường trước đây.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Đây là nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng trên 134 trẻ cắt da qui đầu tại khoa<br /> Phẫu Thuật Trong Ngày - Bệnh viện Nhi Đồng 2 từ tháng 01/2013 đến tháng 06/2014, được chia ngẫu nhiên<br /> thành hai nhóm gồm 63 trẻ được sử dụng keo dán sinh học và 71 trẻ sử dụng chỉ khâu.<br /> Kết quả: Thời gian phẫu thuật trung bình của nhóm sử dụng keo dán sinh học (13,6 phút) nhanh hơn<br /> nhóm dùng chỉ khâu (22,5 phút) với p < 0,05. Không ghi nhận có sự khác biệt về biến chứng ở hai nhóm. Thang<br /> điểm thẩm mỹ của nhóm sử dụng keo dán tốt hơn nhóm sử dụng chỉ khâu có ý nghĩa thống kê với p < 0,05.<br /> Kết luận: Cắt da qui đầu sử dụng keo dán sinh học là phương pháp mang lại nhiều lợi ích khi làm giảm thời<br /> gian phẫu thuật, làm tăng tính thẩm mỹ, không làm thay đổi biến chứng so với sử dụng chỉ khâu và có thể dễ<br /> dàng áp dụng tại các trung tâm phẫu thuật nhi khoa trong nước.<br /> Từ khoá: Cắt da qui đầu, keo dán sinh học.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> MALE CIRCUMCISION APPLYNG TISSUE ADHESIVE IN PEDIATRIC<br /> Nguyen Thanh Truc, Le Nguyen Ngoc Diem, Tran Vinh Hau<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - No 6 - 2014: 109 - 113<br /> Objective: In this study, we first applied and assessed if circumcision using tissue glue is a feasible surgery<br /> in our country.<br /> Methods: A prospective randomized controlled trial for circumcision was carried out on 134 boys in Day surgery<br /> unit at Children’s Hospital 2, from Jan – 2013 to Jun – 2014, glue was used on 63 boys, sutures on 71 boys.<br /> Results: The mean time taken for skin closure by tissue glue (13.6 minutes) is much faster than by suture<br /> (22.5 minutes) significantly. There was no difference between the two groups in the rate of complications.<br /> Cosmetic appearance was statistically better in the tissue glue group.<br /> Conclusion: Circumcision using tissue glue has potentially significant advantages such as faster, better<br /> cosmetic result and feasible at any pediatric surgery center. This is a feasible alternative to sutures<br /> for circumcision in children.<br /> Key words: Circumcision, tissue adhesive.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Cắt da qui đầu (CDQĐ) là phẫu thuật đã<br /> được thực hiện từ nhiều thế kỷ nay. Có nhiều<br /> phương pháp CDQĐ như kỹ thuật sử dụng<br /> Mogen Clamp, sử dụng Gomco, sử dụng<br /> Plastibell hay phương pháp được áp dụng<br /> thường nhất ở Việt Nam hiện nay là không sử<br /> dụng dụng cụ. Đây là một phẫu thuật tuy đơn<br /> giản nhưng cũng có thể có biến chứng như chảy<br /> máu, nhiễm khuẩn, sẹo xấu mà thường nhất là<br /> chảy máu và nhiễm khuẩn (8). Phẫu thuật CDQĐ<br /> <br /> sử dụng keo dán sinh học đã được áp dụng và<br /> nghiên cứu ở nhiều nước tiên tiến trên thế giới<br /> như một phương pháp thay thế cho CDQĐ<br /> thông thường với những ưu điểm là làm giảm<br /> thời gian phẫu thuật, giảm biến chứng, ít đau<br /> sau mổ, thẩm mỹ hơn (4,3,6). Tuy nhiên, tại Việt<br /> Nam chưa có một nghiên cứu nào về phương<br /> pháp này. Đây cũng là lần đầu tiên phương<br /> pháp này được áp dụng tại Bệnh viện Nhi Đồng<br /> 2. Do đó chúng tôi đã áp dụng và tiến hành<br /> nghiên cứu nhằm đánh giá tính khả thi của<br /> <br /> * Bệnh viện Nhi Đồng 2.<br /> Tác giả liên lạc: Bs Nguyễn Thanh Trúc, ĐT:0838295723, Email: nguyenthanhtruc@gmail.com<br /> <br /> 109<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> phương pháp CDQĐ dán keo so với phương<br /> pháp CDQĐ thông thường tại Việt Nam<br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Đánh giá kết quả của phẫu thuật cắt da qui<br /> đầu dán keo ứng dụng trên bệnh nhi tại Việt<br /> Nam so với phương pháp cắt da qui đầu thông<br /> thường trước đây.<br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Trong thời gian từ tháng 01/2013 đến tháng<br /> 06/2014, chúng tôi đã tiến hành phẫu thuật<br /> CDQĐ dưới gây mê cho 63 trẻ sử dụng keo dán<br /> sinh học (nhóm 1) và cho 71 trẻ sử dụng chỉ<br /> khâu (nhóm 2) tại khoa Phẫu Thuật Trong Ngày<br /> - Bệnh viện Nhi Đồng 2. Tất cả các trẻ này đều<br /> không có bệnh lý kèm theo, được người bảo hộ<br /> đồng ý tham gia vào nghiên cứu và được phẫu<br /> thuật bởi cùng một phẫu thuật viên.<br /> Đối với nhóm 1, sau khi cắt phần da niêm<br /> qui đầu và cầm máu như thông thường, chúng<br /> tôi khâu hai mũi với chỉ Viryl 6-0 ở vị trí 0 giờ và<br /> 6 giờ, sau đó dùng keo sinh học Histoacryl® (2butyl cyanoacrylate) để dán phần da niêm qui<br /> đầu lại với nhau. Đối với nhóm 2 thì tiến hành<br /> khâu lại toàn bộ phần da niêm qui đầu bằng<br /> Viryl 6-0 mũi rời. Sau phẫu thuật trẻ được theo<br /> dõi, xuất viện trong ngày và được tái khám sau 3<br /> ngày, 1 tuần, 1 tháng sau.<br /> Các biến số ghi nhận là tuổi, tình trạng xơ<br /> chai da qui đầu trước phẫu thuật, thời gian phẫu<br /> thuật, các biến chứng sau phẫu thuật và tính<br /> thẩm mỹ. Thời gian phẫu thuật được tính từ lúc<br /> phẫu thuật viên bắt đầu thực hiện (không tính<br /> thời gian gây mê, sát khuẩn và trải săn) đến lúc<br /> phẫu thuật viên kết thúc (không tính thời gian<br /> băng lại). Các biến chứng sau phẫu thuật gồm có<br /> đánh giá chảy máu, đánh giá nhiễm trùng theo<br /> thang điểm ASEPSIS Score. Đánh giá thẩm mỹ<br /> dựa vào The Modified Hollander Cosmesis Scale<br /> gồm 6 yếu tố: (1)chồng mép (2) mép khâu lồi lên<br /> (3) mép không đều (4) viêm quá phát (5) hở vết<br /> mổ (6) tổng thể xấu. Mỗi yếu tố tương đương 1<br /> điểm, từ thẩm mỹ nhất là 0 điểm giảm dần đến<br /> xấu nhất là 6 điểm (4)<br /> <br /> 110<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 6 * 2014<br /> Nhập số liệu bằng phần mềm Microsoft<br /> Office Excel 2007 và xử lý bằng phần mềm Stata<br /> 10.0. Chúng tôi sử dụng phép kiểm Student's t<br /> để so sánh tuổi trung bình và thời gian phẫu<br /> thuật trung bình, phép kiểm χ (2) để so sánh tỉ lệ<br /> các biến chứng và phép kiểm Mann-Whitney để<br /> so sánh thang điểm thẩm mỹ ở hai nhóm.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Trong thời gian từ tháng 01/2013 đến tháng<br /> 06/2014, chúng tôi đã tiến hành phẫu thuật<br /> CDQĐ dưới gây mê cho 63 trẻ sử dụng keo dán<br /> sinh học và cho 71 trẻ sử dụng chỉ khâu. Đặc<br /> điểm của hai nhóm được ghi nhận như sau :<br /> Bảng 1 : Đặc điểm trẻ CDQĐ ở hai nhóm<br /> Đặc điểm<br /> Tuổi (năm)<br /> Tình trạng xơ chai (%)<br /> <br /> Nhóm 1<br /> (n1=63)<br /> 6,8±3,1<br /> (1-13)<br /> 9,5<br /> <br /> Nhóm 2<br /> (n2=71)<br /> 5,8±3,2<br /> (1-13)<br /> 12,7<br /> <br /> p<br /> 0,17<br /> 0,56<br /> <br /> * Nhận xét: Tuổi trung bình phẫu thuật ở hai<br /> nhóm lần lượt là 6,8 và 5,8 tuổi, trong đó tuổi<br /> nhỏ nhất đều là 1 tuổi và lớn nhất là 13 tuổi.<br /> Tình trạng viêm xơ hoá da qui đầu trước mổ là 6<br /> trên tổng số 63 trẻ (9,5%) ở nhóm dùng keo dán<br /> sinh học và 9 trong số 71 trẻ (12,7%) ở nhóm<br /> dùng chỉ khâu. Đặc điểm của 2 nhóm trẻ sử<br /> dụng hai phương pháp phẫu thuật là khác nhau<br /> không có ý nghĩa thống kê.<br /> Tất cả trẻ trong hai nhóm được phẫu thuật<br /> bởi một phẫu thuật viên là người nghiên cứu<br /> chính. Thời gian phẫu thuật trung bình của phẫu<br /> thuật sử dụng keo dán sinh học là 13,6±2,8 phút,<br /> ngắn nhất là 8 phút và dài nhất là 25 phút. Trong<br /> khi đó, nhóm CDQĐ dùng chỉ khâu mất trung<br /> bình 22,5±2,9 phút, ngắn nhất là mất 15 phút và<br /> dài nhất là 29 phút. Sự khác biệt về thời gian này<br /> được chúng tôi kiểm định bằng phép kiểm<br /> Student’s T và ghi nhận sự khác biệt là có ý<br /> nghĩa thống kê với p=0,00, độ tin cậy 95%.<br /> Theo dõi sau phẫu thuật 3 ngày, 1 tuần và 1<br /> tháng sau chúng tôi ghi nhận: trong 63 trẻ ở<br /> nhóm sử dụng keo dán sinh học có 3 trường hợp<br /> hở vết mổ gồm 2 trường hợp hở 10% sau đó diễn<br /> tiến tự lành tốt, 1 trường hợp hở vết mổ 50%<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 6 * 2014<br /> buộc phải khâu lại, không có trường hợp nào bị<br /> chảy máu, nhiễm khuẩn hay biến chứng nào<br /> khác. Trong 71 trẻ ở nhóm dùng chỉ khâu thì<br /> không có trường hợp nào hở vết mổ, không có<br /> trường hợp chảy máu, 1 trường hợp nhiễm<br /> khuẩn, không ghi nhận biến chứng khác.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> * Nhận xét : Nhóm 1 có hai trường hợp hở<br /> vết mổ 10% sau tự lành tốt và điểm thẩm mỹ là<br /> 0, một trường hợp hở vết mổ 50% phải khâu lại<br /> sau đánh giá thì hai mép không đều. Nhóm 2 có<br /> khoảng 21% điểm 0, gần 65% điểm 1 và còn lại là<br /> 2 điểm, không có trường hợp nào hơn 2 điểm.<br /> Sau khi kiểm định bằng phép kiểm MannWhitney thì chúng tôi nhận thấy nhóm 1 có<br /> thang thẩm mỹ tốt hơn nhóm 2 có ý nghĩa thống<br /> kê với p=0,00, độ tin cậy 95%.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Chúng tôi đã tiến hành chọn ngẫu nhiên trẻ<br /> CDQĐ vào hai nhóm nghiên cứu đồng thời thực<br /> hiện phẫu thuật bởi cùng một phẫu thuật viên<br /> để hạn chế sai lệch và gây nhiễu. Kết quả là đặc<br /> điểm về tuổi và tình trạng xơ chai da qui đầu<br /> trước mổ ở hai nhóm là tương đồng nhau, như<br /> vậy những yếu tố này cũng không làm ảnh<br /> hưởng những so sánh giữa hai nhóm.<br /> Thời gian phẫu thuật chúng tôi ghi nhận<br /> Hình 1: Cắt da qui đầu dùng keo dán a)ngay sau cắt,<br /> b)1 tháng sau cắt.<br /> <br /> được trong nhóm 1 ngắn nhất là 8 phút và dài<br /> <br /> Đánh giá sau mổ được ghi nhận trong bảng 2:<br /> <br /> ngắn nhất là 15 phút và dài nhất là 29 phút,<br /> trung bình là 22,5 phút. Thời gian này là ngắn<br /> <br /> Bảng 2 : Các biến chứng gặp trong hai nhóm.<br /> Biến chứng Nhóm 1 (n1=63) Nhóm 2 (n2=71)<br /> Hở vết mổ<br /> 3 (4,8%)<br /> 0 (0,0%)<br /> Chảy máu<br /> 0 (0,0%)<br /> 0 (0,0%)<br /> Nhiễm khuẩn<br /> 0 (0,0%)<br /> 1 (1,4%)<br /> <br /> nhất là 25 phút, trung bình là 13,6 phút, nhóm 2<br /> <br /> P<br /> 0,18<br /> 0,34<br /> 0,34<br /> <br /> * Nhận xét: Như vậy, trong nghiên cứu này<br /> chúng tôi không ghi nhận có sự khác biệt về biến<br /> chứng của hai phương pháp phẫu thuật.<br /> <br /> hơn so với trong nghiên cứu của tác giả<br /> <br /> Arunachalam P và cs.(1) thực hiện ở Úc với kết<br /> quả là 16,6 phút đối với dán keo, 23,7 phút đối<br /> với dùng chỉ khâu, tương tự với tác giả Kaye<br /> <br /> JDvà cs(5) khi tác giả này ghi nhận thời gian<br /> trung bình đối với sử dụng keo dán là ngắn hơn<br /> <br /> Về mặt thẩm mỹ, đánh giá theo thang điểm<br /> Modified Hollander Cosmesis Scale, chúng tôi<br /> ghi nhận được:<br /> <br /> 15 phút, đối với chỉ khâu là trên 15 phút. Tuy<br /> <br /> Bảng 3: Điểm thẩm mỹ của hai nhóm.<br /> <br /> chỉ dùng dao điện cầm máu. Việc sử dụng dao<br /> <br /> Thẩm mỹ<br /> 0<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> <br /> Nhóm 1 (n=63)<br /> 1 (1,6%)<br /> 0 (0,0%)<br /> 0 (0,0%)<br /> 0 (0,0%)<br /> 0 (0,0%)<br /> 0 (0,0%)<br /> 0 (0,0%)<br /> P= 0,00<br /> <br /> Nhóm 2 (n=71)<br /> 15 (21,1%)<br /> 46 (64,8%)<br /> 10 (14,1%)<br /> 0 (0,0%)<br /> 0 (0,0%)<br /> 0 (0,0%)<br /> 0 (0,0%)<br /> <br /> nhiên tác giả này thực hiện CDQĐ dùng dao<br /> điện hoàn toàn còn chúng tôi sử dụng kéo cắt và<br /> điện giúp cầm máu nhanh hơn và rút ngắn thời<br /> gian hơn nữa nhưng cũng làm tăng nguy cơ như<br /> phạm vào niệu đạo, gây thiếu máu. Trong<br /> nghiên cứu của chúng tôi, thời gian phẫu thuật<br /> trung bình cho nhóm sử dụng keo dán ngắn hơn<br /> nhóm sử dụng chỉ khâu có ý nghĩa thống kê<br /> cũng tương tự với hai nghiên cứu trên và nhiều<br /> <br /> 111<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 6 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> nghiên cứu khác về sử dụng keo dán trong<br /> CDQĐ<br /> <br /> Về mặt thẩm mỹ, đa số các nghiên cứu trên<br /> <br /> . Như vậy, có thể nói sử dụng keo dán<br /> <br /> thế giới đều kết luận sử dụng keo dán đem lại<br /> <br /> sinh học giúp làm rút ngắn thời gian rõ rệt cho<br /> <br /> thẩm mỹ cao hơn so với chỉ khâu do không có<br /> <br /> phẫu thuật CDQĐ.<br /> <br /> những mối chỉ ở vết mổ(1,6,7), một số ít thì ghi<br /> <br /> (3,4,9)<br /> <br /> Về các biến chứng, chúng tôi ghi nhận có 3<br /> <br /> nhận không khác nhau(2,4). Trong nghiên cứu<br /> <br /> trường hợp (4,8%) hở vết mổ, trong đó 2 trường<br /> <br /> này, dựa vào thang điểm đã nói ở trên, so sánh<br /> <br /> tự lành tốt, 1 trường hợp hở vết mổ 50% phải<br /> <br /> thang điểm của hai nhóm bằng phép kiểm<br /> <br /> khâu lại. Trường hợp này được ghi nhận là do<br /> <br /> Mann-Whitney, chúng tôi cũng nhận thấy tính<br /> <br /> bệnh nhi tự bóc phần keo dán khô lại. Qua quá<br /> <br /> thẩm mỹ cao hơn khi dùng keo dán, phù hợp<br /> <br /> trình tái khám khoảng 4 tuần vết mổ không tự<br /> <br /> với đa số các nghiên cứu.<br /> <br /> lành có khả năng do mô dưới da nhiều và chèn<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> <br /> vào giữa phần niêm và da nên việc lành vết mổ<br /> <br /> Phương pháp cắt da quy đầu sử dụng keo<br /> <br /> khó khăn, còn 2 ca khác vết mổ tự lành không<br /> <br /> dán sinh học lần đầu chúng tôi áp dụng tại bệnh<br /> <br /> cần can thiệp gì. Không ghi nhận có biến chứng<br /> <br /> viện Nhi Đồng 2 đã cho thấy đây là phương<br /> <br /> nào khác trong 63 ca sử dụng keo dán sinh học.<br /> <br /> pháp mang lại nhiều lợi ích khi làm giảm thời<br /> <br /> So với tác giả Kelly BD và cs. thì có 2,2% chảy<br /> <br /> gian phẫu thuật, làm tăng tính thẩm mỹ, không<br /> <br /> máu, 1,4% tụ máu, 4% nhiễm khuẩn vết mổ,<br /> <br /> làm thay đổi biến chứng so với phương pháp sử<br /> <br /> 0,2% dị ứng và 0,8% hở vết mổ. Biến chứng tác<br /> <br /> dụng chỉ khâu truyền thống. Phương pháp này<br /> <br /> giả này ghi nhận nhiều hơn có lẽ do thực hiện<br /> <br /> đã được áp dụng như phương pháp thay thế<br /> <br /> trên số lượng bệnh nhân lớn hơn (502 ca trong<br /> <br /> phương pháp truyền thống tại các nước tiên tiến<br /> <br /> vòng 9 năm) so với nghiên cứu của chúng tôi.<br /> <br /> trên thế giới và ở bệnh nhi của chúng ta cũng có<br /> <br /> Tuy vậy thì tác giả này cũng nhận định tỉ lệ biến<br /> <br /> thể áp dụng phương pháp này. Đồng thời đây là<br /> <br /> chứng cũng không khác nhau so với phương<br /> <br /> phương pháp đơn giản, dễ thực hiện nên có thể<br /> <br /> pháp dùng chỉ khâu và nghiên cứu của chúng<br /> <br /> dễ dàng hướng dẫn áp dụng tại các trung tâm<br /> <br /> tôi cũng ghi nhận tương tự. Đa số các nghiên<br /> <br /> phẫu thuật nhi khoa trong nước.<br /> <br /> cứu khác cũng đưa ra kết quả tương tự(1,2,7,10). Chỉ<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> có ít nghiên cứu ghi nhận phương pháp dùng<br /> <br /> 1.<br /> <br /> (6)<br /> <br /> keo dán có ít biến chứng hơn về mặt thống kê,<br /> đặc biệt là biến chứng chảy máu do keo dán<br /> giúp làm kín mặt vết mổ hơn<br /> <br /> 2.<br /> <br /> . Như vậy, dù<br /> <br /> (3)<br /> <br /> vẫn còn những tranh cãi là dán keo có giảm biến<br /> <br /> 3.<br /> <br /> chứng hơn so với dùng chỉ khâu thì cũng không<br /> có nghiên cứu nào ghi nhận dán keo làm tăng tỉ<br /> <br /> 4.<br /> <br /> lệ biến chứng. Nhìn chung thì sử dụng keo dán<br /> có biến chứng hở vết mổ có nhiều hơn, còn<br /> <br /> 5.<br /> <br /> những biến chứng khác thì có thể ít hơn hay<br /> tương đương.<br /> <br /> 112<br /> <br /> 6.<br /> <br /> Arunachalam P, King PA, Orford J (2003). A prospective<br /> comparison of tissue glue versus sutures for circumcision.<br /> Pediatr Surg Int., 19: pp 1-2.<br /> Cheng W, Saing H (1997). A prospective randomized study of<br /> wound approximation with tissue glue in circumcision in<br /> children. J Paediatr Child Health., 33(6): pp 515-516.<br /> Elemen L, Seyidov TH, Tugay M (2011). The advantage of<br /> cyanoacrylate wound closure in circumcision. Pediatr Surg Int.,<br /> 27(8): pp 879-883.<br /> Hiren DP, Supreet DB (2012). The sutureless circumcision – an<br /> alternative to the standard technique, national journal of<br /> medical research. NJIRM, 4(3): pp 85-89.<br /> Kaye JD, Kalisvaart JF, Cuda SP, Elmore JM, Cerwinka<br /> WH, Kirsch AJ (2010). Sutureless and scalpel-free circumcision-more rapid, less expensive and better?J Urol. 184(4):pp 17581762.<br /> Kelly BD, Lundon DJ, Timlin ME, Sheikh M, Nusrat NB, D'Arcy<br /> FT, Jaffry SQ (2012). Paediatric sutureless circumcision--an<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 6 * 2014<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> 9.<br /> <br /> alternative to the standard technique. Pediatr Surg Int. 28(3): pp<br /> 305-308.<br /> Ozkan KU, Gonen M, Sahinkanat T, Resim S, Celik M(2005).<br /> Wound approximation with tissue glue in circumcision, Int J<br /> Urol, 12(4):pp 374-377.<br /> Stephen CR (2010). “Circumcision”. Ashcraft’s pediatric<br /> surgery, 5th edition, Saunders Elsevier, Philadelphia, pp 791-795.<br /> Subramaniam R, Jacobsen AS (2004). Sutureless circumcision: a<br /> prospective randomised controlled study. Pediatr Surg<br /> Int., 20(10):pp 783-785.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> 10. Tiwari P, Tiwari A, Kumar S, Patil R, Goel A, Sharma P, Kundu<br /> AK (2011). Sutureless circumcision: An Indian experience.<br /> Indian J Urol. 27(4):pp 475-478.<br /> <br /> Ngày nhận bài báo<br /> <br /> 10-09-2014.<br /> <br /> Ngày phản biện đánh giá bài báo<br /> <br /> 08-10-2014.<br /> <br /> Ngày bài báo được đăng:<br /> <br /> 14-11-2014.<br /> <br /> 113<br /> <br />