zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Phẫu thuật cắt rộng bướu vùng chậu: Báo cáo ca lâm sàng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

23
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết báo cáo 1 trường hợp sarcom sụn vùng cành chậu mu và ổ cối được điều trị tại Khoa Bệnh học Cơ- Xương- Khớp bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP. Hồ Chí Minh bằng phẫu thuật cắt rộng bướu, tái tạo ổ cối.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phẫu thuật cắt rộng bướu vùng chậu: Báo cáo ca lâm sàng

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 1 * 2022 Nghiên cứu Y học PHẪU THUẬT CẮT RỘNG BƯỚU VÙNG CHẬU: BÁO CÁO CA LÂM SÀNG Ngô Viết Nhuận1, Lê Văn Thọ2 TÓM TẮT Bướu xương vùng chậu thường được phát hiện khi đã phát triển lâu, có kích thước lớn, bên cạnh đó giải phẫu vùng chậu rất phức tạp nên việc đảm bảo bờ phẫu thuật trong phẫu thuật cắt rộng bướu vùng chậu là thách thức với các phẫu thuật viên. Trước thập niên 70, bướu xương ác tính vùng chậu đa số được điều trị bằng phẫu thuật tháo nửa chậu. Tuy nhiên, hiện nay, với sự phát triển của các phương tiện hình ảnh học giúp khảo sát tỉ mỉ tổn thương; các phương pháp điều trị tân hỗ trợ như: hóa trị và xạ trị giúp giới hạn rõ bờ tổn thương, bên cạnh đó các phương pháp tái tạo từ đơn giản đến phức tạp giúp phục hồi khớp háng, phẫu thuật cắt rộng bướu trong bướu xương ác tinh vùng chậu đã dần thay thế phẫu thuật tháo nửa chậu, góp phần cải thiện rõ rệt chức năng cho bệnh nhân. Trong nghiên cứu này chúng tôi báo cáo 1 trường hợp sarcom sụn vùng cành chậu mu và ổ cối được điều trị tại Khoa Bệnh học Cơ- Xương- Khớp bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP. Hồ Chí Minh bằng phẫu thuật cắt rộng bướu, tái tạo ổ cối. Qua theo dõi 6 tháng sau mổ, kết quả ban đầu cho thấy: (1) kết quả về ung thư học: chưa phát hiện tái phát bướu tại chỗ; (2) kết quả chức năng chi: tốt, bệnh nhân có thể đi chống chân toàn bộ; (4) biến chứng: chưa biến chứng nào được ghi nhận. Từ khóa: sarcom sụn, cắt bướu vùng chậu ABSTRACT PELVIC BONE TUMOR RESECTION A CASE REPORT AND LITERATURE REVIEW Ngo Viet Nhuan, Le Van Tho * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Vol. 26 - No 1 - 2022: 178-182 The complexity of pelvic anatomy and the extent of tumor growth makes treatment of patients of primary bone sarcomas in the pelvis difficult in terms of local control. Before the 1970s, most tumors in the bony pelvis were surgically treated with hindquarter amputation. Currently, improved techniques for clinical imaging, adjuvant treatments and development of reconstruction techniques make limb-salvage surgery alternatives to hemipelvectomy. One case of chondrosarcoma of pubis and acetabulum was treated at the Department of Orthopaedics Oncology, Hospital for Traumatology & Orthopaedics with wide resection and reconstruct the acetabulum. With the follow-up period of 6 months after surgery, the results show: (1) oncological results: no local recurrence; (2) function result: full weight bearing; (3) no complications were observed. Key words: chondrosarcoma, pelvic resection ĐẶT VẤN ĐỀ tính vùng chậu đa số được điều trị bằng phẫu thuật tháo nửa chậu. Tuy nhiên, hiện nay, với sự Bướu xương vùng chậu thường được phát phát triển của các phương tiện hình ảnh học hiện khi đã phát triển lâu, có kích thước lớn, bên giúp khảo sát tỉ mỉ tổn thương; các phương pháp cạnh đó giải phẫu vùng chậu rất phức tạp nên điều trị tân hỗ trợ như: hóa trị và xạ trị giúp giới việc đảm bảo bờ phẫu thuật trong phẫu thuật cắt hạn rõ bờ tổn thương, bên cạnh đó các phương rộng bướu vùng chậu là thách thức với các phẫu pháp tái tạo từ đơn giản đến phức tạp giúp phục thuật viên. Trước thập niên 70, bướu xương ác hồi khớp háng, phẫu thuật cắt rộng bướu trong Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh 1 Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP. Hồ Chí Minh 2 Tác giả liên lạc: BS. Ngô Viết Nhuận ĐT: 0934114697 Email: ngonhuan@gmail.com 178 Chuyên Đề Ngoại Khoa
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 1 * 2022 bướu xương ác tinh vùng chậu đã dần thay thế ngấm canxi (Hình 2). Hình ảnh cộng hưởng từ phẫu thuật tháo nửa chậu, góp phần cải thiện rõ cho thấy tổn thương lan ra phía sau, nằm sát rệt chức năng cho bệnh nhân. bàng quang và phần phụ (Hình 3). Trong nghiên cứu này chúng tôi báo cáo 1 Bệnh nhân được mổ sinh thiết, chẩn đoán trường hợp sarcom sụn vùng cành chậu mu và ổ giải phẫu bệnh: sarcom sụn biệt hóa rõ. Bệnh cối được điều trị tại khoa Bệnh học Cơ- Xương- nhân được phẫu thuật cắt rộng bướu bao gồm: Khớp bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP. cành ngồi mu, chậu mu (P), bờ trên trong ổ cối Hồ Chí Minh bằng phẫu thuật cắt rộng bướu, tái (P) và một phần cành ngồi mu, chậu mu (T). Tái tạo ổ cối. tạo vùng ổ cối bằng xương ụ ngồi (P) (Hình 4). CA LÂM SÀNG Bệnh nhân nữ 48 tuổi phát hiện khối bướu vùng háng (P) khoảng 4 năm, không đau, không giới hạn vận động. Cách nhập viện 2 tháng, bệnh nhân thấy bướu phát triển nhanh nên đến khám. Thăm khám lâm sàng phát hiện khối bướu vùng chậu bẹn lan xuống mặt trong đùi (P), kích thước khoảng 14x15cm, ấn không đau, mật độ cứng, không di động. Khớp háng (P) không giới hạn tầm vận động. Bệnh nhân không có triệu chứng về đường tiêu hóa và tiết niệu. Khảo sát hình ảnh học về Xquang: tổn thương hủy xương có giới hạn không rõ vùng Hình 1: Hình ảnh Xquang tổn thương hủy xương cành ngồi mu, chậu mu (P) (Hình 1). Hình ảnh vùng cành ngồi mu, chậu mu (P). Nguồn: hình chụp chụp cắt lớp vi tính: tổn thương lan đến sát khớp thực tế mu và bờ trên trong ổ cối; bên trong tổn thương Hình 2: Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính tổn thương hủy xương có hình ảnh ngấm canxi, lan đến sát khớp mu và bờ trên trong ổ cối (Nguồn: hình chụp thực tế) Chuyên Đề Ngoại Khoa 179
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 1 * 2022 Nghiên cứu Y học Hình 3: Hình ảnh cộng hưởng từ tổn thương lan ra phía sau, nằm sát bang quang và phần phụ (Nguồn: hình chụp thực tế) Hình 4: Hình ảnh trong mổ (Nguồn: hình chụp thực tế) Hình 5: Hình ảnh Xquang sau mổ 9 tháng (Nguồn: hình chụp thực tế) Hình 6: Hình ảnh lâm sàng sau mổ 9 tháng (Nguồn: hình chụp thực tế) 180 Chuyên Đề Ngoại Khoa
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 1 * 2022 Sau phẫu thuật 9 tháng, vết mổ khô sạch, quang, phần phụ và nhóm cơ khép đùi (P), bệnh nhân đi lại chống chân (P) hoàn toàn. Hình chúng tôi lên kế hoạch cắt bướu sát các nội tạng ảnh Xquang kiểm tra cho thấy bờ trên trong của quan trọng cũng như cắt bướu kèm nhóm cơ khớp háng (P) được tái tạo và cố định vững bằng khép, cơ thon, cơ lược đùi (P). nẹp vít (Hình 5, 6). Bên cạnh đó, để tránh tổn thương các cơ BÀN LUẬN quan quan trọng khi cắt rộng bướu, chúng tôi thực hiện một số thao tác: bộc lộ phẫu trường Trước đây, tháo nửa chậu thường là phẫu rộng rãi với đường mổ chậu bẹn mở rộng, bao thuật ưu tiên hàng đầu trong điều trị các bướu gồm đường mổ chính xuất phát từ gai chậu xương nguyên phát ác tính vùng chậu(1). Tuy trước trên (P) đến khớp mu, kết thúc ở cành nhiên với sự phát triển của các phương pháp chậu mu (T) và đường rạch dọc khoảng 8cm điều trị tân hỗ trợ như: hóa trị, xạ trị; sự phát vuông góc với đường mổ chậu bẹn; bộc lộ và triển của các phương tiện hình ảnh học giúp đánh dấu các cấu trúc giải phẫu quan trọng như: khảo sát tổn thương; bên cạnh đó các phương thần kinh bì đùi ngoài, bó mạch thần kinh đùi, pháp tái tạo từ đơn giản đến phức tạp giúp phục dây chằng tròn; bóc tách mặt sau tổn thương nhẹ hồi khớp háng, các phẫu thuật bảo tồn chi đã nhàng nhằm tránh tổn thương bàng quang, dần được áp dụng rộng rãi nhằm nâng cao chất phần phụ sau đó tấn gạc kĩ lưỡng để bảo vệ các lượng sống cho bệnh nhân(2). cơ quan này; sử dụng mài cao tốc cắt xương Khi lựa chọn phẫu thuật bảo tồn chi để điều giúp giảm nguy cơ tổn thương các cấu trúc giải trị bướu xương nguyên phát ác tính, phẫu thuật phẫu lân cận cũng như rơi vãi mô bướu. viên cần đảm bảo bờ phẫu thuật đủ rộng để hạn Sau khi cắt rộng bướu xương ác tính vùng chế tối đa tỉ lệ tái phát bướu tại chỗ nhưng cũng chậu, việc tái tạo khuyết hổng rất quan trọng không gây tổn thương các cấu trúc giải phẫu lân nhằm giúp bệnh nhân sớm phục hồi chức năng. cận(3). Điều này đặc biệt quan trọng khi tổn Tác giả Enneking chia phẫu thuật cắt bướu thương nằm ở vùng chậu – nơi tập trung nhiều xương chậu thành 4 nhóm: nhóm 1 – tổn thương cấu trúc quan trọng như: bó mạch thần kinh đùi, vùng cánh chậu, không lan đến ổ cối; nhóm 2 – thần kinh tọa, bàng quang, trực tràng. Để đạt tổn thương vùng ổ cối; nhóm 3 – tổn thương được 2 tiêu chí trên, việc khảo sát tỉ mỉ tổn vùng cành ngồi mu, chậu mu; nhóm 4 – tổn thương trước mổ dựa trên hình ảnh chụp cắt lớp thương vùng xương cùng hoặc khớp cùng vi tính, cộng hưởng từ rồi sau đó đưa ra kế chậu(3). Trong bảng phân loại này, tổn thương hoạch phẫu thuật chi tiết rất quan trọng(4). nhóm 1 hoặc 3 không ảnh hưởng đến khớp háng Ca lâm sàng của chúng tôi, một trường hợp và độ vững của khung chậu nên không cần tái sarcom sụn biệt hóa rõ vùng cành ngồi mu chậu tạo, ngược lại tổn thương nhóm 2 hoặc 4 cần mu. Sarcom sụn biệt hóa rõ là bướu xương ác phải tái tạo(5). Tuy nhiên các tổn thương xương tính có tốc độ phát triển chậm, không nhạy với vùng chậu thường được phát hiện khi đã có kích hóa trị và xạ trị nên phẫu trị là phương pháp thước lớn nên đa số nằm trong 2 nhóm theo điều trị cốt lõi. Khi khảo sát hinh ảnh học, chúng phân loại Enneking như: 1 + 2 hoặc 2 +3(6). tôi nhận thấy bướu xuất phát từ vùng cành chậu Ca lâm sàng của chúng tôi, tổn thương xuất mu, một phần cành ngồi mu (P), lan đến khớp phát từ vùng cành chậu mu, một phần cành ngồi mu và bờ trên trong ổ cối để đảm bảo bờ phẫu mu (P), lan đến khớp mu và bờ trên trong ổ cối thuật đủ rộng, chúng tôi lên kế hoạch cắt xương nên thuộc nhóm 2 và 3 theo phân loại Enneking. ở 3 vị trí: bờ trên trong ổ cối cách tổn thương Tổn thương lan đến ổ cối nhưng không ảnh 1cm; cành ngồi mu (P); cành ngồi mu và chậu hưởng đến vùng chịu lực chính là trần ổ cối mà mu (T) kèm khớp mu. Ngoài ra, tổn thương còn chỉ xâm lấn vùng trên trong của ổ cối nên chúng lan ra phía sau và xuống dưới, nằm sát bàng Chuyên Đề Ngoại Khoa 181
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 1 * 2022 Nghiên cứu Y học tôi chỉ tái tạo lại vùng này bằng phần xương sarcom sụn vùng cành ngồi mu, chậu mu được vùng ụ ngồi (P). điều trị bảo tồn chi bằng phẫu thuật cắt rộng bướu và tái tạo ổ cối tại bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP. Hồ Chí Minh bước đầu cho kết quả tốt và có thể được sử dụng, giúp nâng cao chất lượng sống cho các bệnh nhân. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bickels J (2004). Overview of pelvic resections: surgical considerations and classification. In Malawer M, Sugarbaker P. Musculoskeletal cancer surgery, pp.203-213. Springer Science and Business Media. 2. Wilson RJ, Freeman TH Jr, Halpern JL, Schwartz HS, Holt GE (2018). Surgical outcomes after limb-sparing resection and reconstruction for pelvic sarcoma: a systematic review. JBJS Reviews, 6(4):e10. Hình 7: Bảng phân loại của Enneking về cắt bướu 3. Kunisada T, Gulia A, Pruthi M (2016). Limb salvage surgery for xương vùng chậu. Nguồn: Bickels J(1)) pelvic osteosarcoma. Osteosarcoma, 48(3):273-278. 4. Mayerson JL, Wooldridge AN, Scharschmidt TJ (2014). Pelvic KẾT LUẬN resection: current concepts. JAAOS-Journal of the American Phẫu thuật bảo tồn chi vùng chậu dần dần Academy of Orthopaedic Surgeons, 22(4):214-222. 5. Mavrogenis F, Soultanis K, Patapis P, Guerra G, et al (2012). được áp dụng rộng rãi cho sự phát triển của các Pelvic resections. Orthopedics, 35(2):232-243. phương pháp điều trị tân hỗ trợ, các phương 6. Traub F, Andreou D, Niethard M, Tiedke C, Werner M, Tunn PU (2013). Biological reconstruction following the resection of tiên hình ảnh học cũng như các phương pháp malignant bone tumors of the pelvis. Sarcoma, doi: phẫu thuật tái tạo hiện đại. Tuy nhiên phẫu 10.1155/2013/745360. thuật cắt bướu vùng chậu vẫn còn là thách thức lớn với các phẫu thuật viên vì cấu trúc giải phẫu Ngày nhận bài báo: 05/12/2021 vùng chậu phức tạp và tổn thương thường lớn Ngày nhận phản biện nhận xét bài báo: 10/02/2022 khi điều trị. Qua một trường hợp lâm sàng Ngày bài báo được đăng: 15/03/2022 182 Chuyên Đề Ngoại Khoa

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.