Phẫu thuật nội soi cắt chỏm nang gan

Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> PHAÃU THUAÄT NOÄI SOI CAÉT CHOÛM NANG GAN<br /> Nguyeãn Hoaøng Baéc*, Vuõ Trí Thanh*<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Ñaët vaán ñeà. Nang gan laø moät beänh laønh tính, coù nhieàu caùch thöùc ñieàu trò, caét choûm nang gan cho keát<br /> quaû toát. Phaãu thuaät noäi soi thích hôïp ñeå ñieàu trò beänh lyù naøy.<br /> MUÏC TIEÂU. ñaùnh giaù hieäu quaû vaø nhöõng öu ñieåm cuûa phaãu thuaät noäi soi caét choûm nang gan.<br /> PHÖÔNG PHAÙP. Hoài cöùu taát caû caùc tröôøng hôïp nang gan ñöôïc phaãu thuaät noäi soi taïi beänh vieän Ñaïi hoïc<br /> Y Döôïc töø 1-1-1999 ñeán 31-12-2002. Tyû leä nöõ/nam laø 27/6. Tuoåi trung bình laø 60.5 (43 ñeán 77 tuoåi).<br /> Keát quaû. Chuùng toâi ñaõ thöïc hieän 34 laàn moå, trong ñoù caét choûm nang gan noäi soi laø 31 (91.1%), bôm<br /> Ethanol vaøo nang 2 tröôøng hôïp (5.8%), chuyeån moå hôû 1. Nang gan ôû thuyø phaûi laø 22 tröôøng hôïp (64.7%),<br /> thuøy traùi laø 8 tröôøng hôïp (23.5%), caû 2 thuøy laø 4 tröôøng hôïp (11.7%). Nang gan ñôn ñoäc laø 28 tröôøng hôïp<br /> (82.3%), 4 tröôøng hôïp coù töø 2-4 nang (11.7%), vaø 2 tröôøng hôïp coù raát nhieàu nang coù kích thöôùc lôùn nhoû khaùc<br /> nhau. Keát quaû toát laø 23 tröôøng hôïp (67.6%), trung bình laø 9 tröôøng hôïp (26.4%). Coù 2 tröôøng hôïp taùi phaùt.<br /> Keát luaän. Phaãu thuaät caét choûm nang gan noäi soi laø moät phöông phaùp coù nhieàu öu ñieåm: hieäu quaû, an<br /> toaøn, deã thöïc hieän, tính thaåm myõ cao, thôøi gian naèm vieän ngaén neân coù theå aùp duïng phöông phaùp naøy moät<br /> caùch roäng raõi ñaëc bieät ñoái vôùi nhöõng nang gan ñôn ñoäc, naèm noâng treân beà maët.<br /> <br /> SUMMARY<br /> LAPAROSCOPIC HEPATIC CYST DEROOFING<br /> Nguyen Hoang Bac, Vu Tri Thanh * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 7 * Supplement of No 1 * 2003: 29 - 34<br /> <br /> BACKGROUND. Hepatic cyst is a benign lesion, which has many different treating modalities. Deroofing<br /> of hepatic cyst has favorable outcome. Laparoscopic approach is<br /> OBJECTIVES. The aim of this study is to evaluate efficacy and benefits of laparoscopic hepatic cyst<br /> deroofing.<br /> METHODS. From January 1999 to December 2002, 34 laparoscopic deroofing of hepatic cysts at<br /> University Medical Center were reviewed in our retrospective study. There were 27 women and 6 men with<br /> a mean age of 60,5 (ranging from 43-77).<br /> RESULTS. Among 34 procedures, there were 31 laparoscopic deroofing (91,1%), 2 ethanol injection<br /> (5,8%), and 1 conversion to open surgery. Hepatic cysts were found located in the right lobe in 22 patients<br /> (64,7%), the left lobe in 8 patients (23,5%), and in both lobes in 4 patients (11,7%). 28 patients had a solitary<br /> cyst (82,3%). 4 patients had 2 to 4 cysts (11,7%). 2 patients had multiple hepatic cyst with different size.<br /> Optimal result was obtained in 23 patients (67,6%), acceptable result in 9 patients (26,4%). Recurrence<br /> occurred in 2 patients.<br /> CONCLUSION. Laparoscopic deroofing of hepatic cyst is a simple, safe and efficient procedure with<br /> cosmetic benefit and a shorter hospital stay. Therefore, a broad indication to laparoscopic deroofing is<br /> recomended especially for superficial solitary hepatic cysts.<br /> <br /> * Bs.Ths giaûng vieân boä moân ngoaïi tröôøng ÑHYD TP.HCM<br /> ** Bs.Noäi truù boä moân ngoaïi tröôøng ÑHYD TP.HCM<br /> <br /> Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br /> <br /> 29<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br /> Thôøi gian nghieân cöùu:<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> Nang gan laø moät toån thöông gan laønh tính, ít<br /> gaëp, thöôøng khoâng thoâng vôùi ñöôøng maät, hay gaëp ôû<br /> löùa tuoåi 40-70, nöõ nhieàu hôn nam. Tavignot laàn ñaàu<br /> ñaõ moâ taû nang gan vaøo naêm 1840. Bristowe ñaõ moâ<br /> taû gan ña nang keøm thaän ña nang vaøo naêm 1856.<br /> Naêm 1918, Von Meyenburg cho raèng trong quaù trình<br /> phoâi thai hình thaønh ñöôøng maät, xoang khoâng bò<br /> thoaùi trieån ñi vaø khoâng thoâng noái vôùi ñöôøng maät daãn<br /> ñeán söï hình thaønh nang gan.<br /> 17<br /> <br /> Taïi Vieät Nam, naêm 1968, Phaïm Nhöït Höôùng<br /> ñaõ baùo caùo nhaân moät tröôøng hôïp gan ña nang ñöôïc<br /> phaãu thuaät taïi beänh vieän Bình daân. Naêm 1980,<br /> Nguyeãn Döông Quang15 ñaõ baùo caùo toång keát nang<br /> gan ñöôïc ñieàu trò taïi beänh vieän Vieät Ñöùc. Naêm 1996,<br /> Nguyeãn Thaønh Leâ16 ñaõ baùo caùo toång keát 10 naêm<br /> phaãu thuaät nang gan taïi beänh vieän Chôï Raãy.<br /> Tröôùc ñaây, coù nhieàu phöông phaùp ñieàu trò nang<br /> gan nhö choïc huùt nang gan coù hay khoâng keøm vôùi<br /> chích chaát taïo xô vaøo nang gan, caét boû toaøn boä nang<br /> gan, caét gan laáy nang, daãn löu nang gan vaøo ruoät<br /> non kieåu Roux-en-Y.<br /> Neáu chæ choïc huùt nang gan ñôn thuaàn, tyû leä taùi<br /> phaùt seõ laø 100%. Choïc huùt keøm vôùi chích chaát taïo<br /> xô, tyû leä taùi phaùt cuõng raát cao.<br /> Naêm 1968, Lin13 ñöa ra phöông phaùp caét choûm<br /> nang. Töø ñoù, phaãu thuaät naøy ñaõ trôû thaønh moät phaãu<br /> thuaät kinh ñieån ñöôïc aùp duïng roäng raõi trong ñieàu trò<br /> nang gan.<br /> Naêm 1989, Mazza14 caét choûm nang gan qua noäi<br /> soi oå buïng. Taïi nöôùc ta, ñaõ coù vaøi beänh vieän thöïc<br /> hieän caét choûm nang gan qua noäi soi, nhöng chöa<br /> mang tính chaát phoå bieán.<br /> Nghieân cöùu naøy nhaèm ñaùnh giaù hieäu quaû vaø<br /> nhöõng öu ñieåm cuûa phaãu thuaät noäi soi caét choûm<br /> nang gan.<br /> <br /> ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br /> CÖÙU<br /> Thieát keá nghieân cöùu:<br /> Tieàn cöùu vaø hoài cöùu theå loaïi öùng duïng laâm saøng.<br /> <br /> 30<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Töø 01/01/1999 ñeán 31/12/2002<br /> Choïn maãu:<br /> Ñoái töôïng nghieân cöùu:<br /> Taát caû beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn nang gan<br /> trong thôøi gian nghieân cöùu, taïi beänh vieän Ñaïi hoïc Y<br /> Döôïc.<br /> Tieâu chuaån choïn beänh<br /> <br /> Taát caû beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn nang<br /> gan vaø ñöôïc phaãu thuaät.<br /> KYÕ THUAÄT MOÅ<br /> Cuoäc moå ñöôïc chuaån bò nhö caùc cuoäc moå noäi soi<br /> oå buïng thoâng thöôøng.<br /> Beänh nhaân naèm tö theá ngöûa, ñaàu cao. Phaãu<br /> thuaät vieân ñöùng beân traùi beänh nhaân. Kính soi ñöôïc<br /> ñöa qua trocar 10mm ñaët ôû ngay döôùi roán, 2 trocar<br /> 5mm ñöôïc ñaët ôû 2 beân hoâng, cao thaáp phuï thuoäc vò<br /> trí nang khi quan saùt ñöôïc trong moå. Trong tröôøng<br /> hôïp vò trí nang naèm ôû voøm gan thì trocar thöù 3 ñaët ôû<br /> thöôïng vò. Nhöõng nang gan ôû maët sau beân, haï phaân<br /> thuøy VII, VIII hay maët döôùi hoaëc nang gan vieâm dính<br /> thöôøng khoù khaên hôn. Duøng duïng cuï veùn gan ñeå laät<br /> gan, quan saùt heát toaøn boä maët treân, maët döôùi gan ñeå<br /> ñaùnh giaù soá löôïng, vò trí, kích thöôùc nang. Nhöõng<br /> nang gan coù theå caét choûm qua noäi soi laø nhöõng<br /> nang coù vaùch moûng, thaønh nang gaàn nhö trong<br /> suoát, khoâng coøn nhu moâ gan. Choïc thuûng vaùch<br /> nang moät loã nhoû, huùt dòch nang quan saùt maøu saéc,<br /> thöû sinh hoùa. Ñaët oáng huùt, huùt saïch dòch nang, ñaùnh<br /> giaù löôïng dòch trong nang. Coù theå bôm Ethanol vaøo<br /> trong nang ñeå vaøi phuùt tröôùc khi huùt saïch ñeå laøm xô<br /> vaùch nang. Neáu nang gan coù choài phaûi sinh thieát töùc<br /> thì ñeå loaïi tröø ung thö gan. Tieán haønh caét boû toaøn boä<br /> choûm nang gan, ñöôøng caét caùch nhu moâ gan laønh.<br /> Caàm maùu caån thaän, khoâng caàn coá gaéng laáy heát phaàn<br /> nang gan naèm quaù saâu trong nhu moâ gan vì raát deã<br /> chaûy maùu vaø raát khoù caàm. Sau khi caét nang gan vaø<br /> caàm maùu, nheùt maïc noái lôùn vaøo loøng nang, khaâu<br /> ñính maïc noái lôùn vôùi rìa nang gan. Choûm nang ñöôïc<br /> ñem ra ngoaøi qua trocar 5mm, ño dieän tích vaùch<br /> <br /> Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br /> <br /> nang caét ñöôïc. Chæ ñaët daãn löu khi dòch nang xuaát<br /> huyeát hay dòch ñuïc.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ<br /> Toång soá 33 beänh nhaân, moät beänh nhaân ñöôïc<br /> moå 2 laàn do nang gan taùi phaùt ôû vò trí khaùc. Tyû leä<br /> nöõ/nam laø 27/6. Tuoåi trung bình laø 60.5 (43 ñeán 77<br /> tuoåi). Ña soá beänh nhaân nhaäp vieän vì ñau buïng ôû<br /> thöôïng vò hay haï söôøn phaûi (81.8%). Trieäu chöùng<br /> thaêm khaùm chuû yeáu laø gan to hay sôø thaáy moät khoái<br /> u buïng to (45%). Taát caû caùc tröôøng hôïp ñeàu ñöôïc<br /> sieâu aâm chaån ñoaùn moät hay nhieàu laàn tröôùc nhaäp<br /> vieän. 2 tröôøng hôïp ñöôïc chaån ñoaùn baèng CT Scan.<br /> Coù 9 tröôøng hôïp ñaõ ñöôïc choïc huùt dòch nang gan<br /> qua sieâu aâm töø 1 ñeán 5 laàn nhöng nang khoâng nhoû<br /> hoaëc lôùn hôn.Trong taát caû tröôøng hôïp Bilirubin<br /> trong maùu, TQ, TCK bình thöôøng. 9 tröôøng hôïp<br /> SGOP vaø SGOT taêng nheï.<br /> Chuùng toâi ñaõ thöïc hieän 34 laàn moå, trong ñoù caét<br /> choûm nang gan noäi soi laø 31 (91.1%); Choïc huùt dòch<br /> nang sau ñoù bôm Ethanol vaøo nang 2 tröôøng hôïp<br /> (5.8%), 1 do nang naèm saâu trong nhu moâ gan vaø 1<br /> do nang naèm ôû maët sau saùt voøm hoaønh; Chuyeån moå<br /> hôû 1 tröôøng hôïp vì beänh nhaân coù beänh tim vaø quaù<br /> dính do ñaõ ñöôïc moå hôû caét töû cung tröôùc ñoù.<br /> Quan saùt nang gan trong luùc moå chuùng toâi nhaän<br /> thaáy söï phaân boá nang gan ôû thuyø phaûi laø 22 tröôøng<br /> hôïp (64.7%), thuøy traùi laø 8 tröôøng hôïp (23.5%), caû 2<br /> thuøy laø 4 tröôøng hôïp (11.7%). Nang gan ñôn ñoäc laø<br /> 28 tröôøng hôïp (82.3%), 4 tröôøng hôïp coù töø 2-4 nang<br /> (11.7%), vaø 2 tröôøng hôïp coù raát nhieàu nang coù kích<br /> thöôùc lôùn nhoû khaùc nhau. Kích thöôùc nang gan<br /> trung bình laø 10.7 cm (5-20 cm). Löôïng dòch nang<br /> trung bình laø 800 ml (60-2500 ml). Maøu saéc dòch<br /> nang ña soá tröôøng hôïp laø traéng trong (67.6%).Chuùng<br /> toâi laáy dòch nang laøm caùc xeùt nghieäm sinh hoùa, caùc<br /> tröôøng hôïp Bilirubin ñeàu aâm tính. 2 tröôøng hôïp soi<br /> vaø caáy tìm saùn laù gan ñeàu aâm tính. Vaùch nang<br /> thöôøng moûng (82.3%). Keát quaû giaûi phaãu beänh nang<br /> ñôn thuaàn laø 27 tröôøng hôïp (79.4%), coù 2 tröôøng<br /> hôïp laø vaùch boïc moâ xô vaø 1 tröôøng hôïp laø nang<br /> giaû.Thôøi gian moå trung bình laø 57 phuùt (25-150<br /> phuùt). Thôøi gian naèm vieän trung bình laø 3.9 ngaøy (2-<br /> <br /> Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br /> <br /> 8 ngaøy). Taát caû tröôøng hôïp khoâng duøng khaùng sinh<br /> ñieàu trò. Duøng khaùng sinh döï phoøng 31 tröôøng hôïp<br /> (91%). Khoâng coù caùc bieán chöùng chaûy maùu trong luùc<br /> moå vaø sau moå, khoâng toån thöông ñöôøng maät vaø toån<br /> thöông ruoät, khoâng bieán chöùng nhieãm truøng veát<br /> moå.<br /> Keát quaû toát laø 23 tröôøng hôïp (67.6%), trung bình<br /> laø 9 tröôøng hôïp (26.4%). Coù 2 tröôøng hôïp taùi phaùt,<br /> trong ñoù 1 tröôøng hôïp moå laàn ñaàu nang gan lôùn ôû<br /> thuøy phaûi, laàn sau taùi phaùt ôû thuøy traùi, caû 2 laàn ñeàu<br /> ñöôïc moå caét choûm noäi soi; tröôøng hôïp coøn laïi nang<br /> taùi phaùt nhöng kích thöôùc nhoû hôn vaø khoâng coù<br /> trieäu chöùng gì, theo doõi sieâu aâm kích thöôùc nang<br /> khoâng lôùn hôn neân khoâng ñieàu trò gì theâm.<br /> <br /> TÖ LIEÄU BEÄNH NHAÂN<br /> Trieäu chöùng cô naêng<br /> Ñau buïng Khoù tieâu Ñaày buïng Sôø thaáy u<br /> 27<br /> 13<br /> 5<br /> 3<br /> <br /> Meät<br /> 3<br /> <br /> Soát<br /> 1<br /> <br /> Trieäu chöùng thaêm khaùm<br /> Gan to<br /> 11<br /> <br /> AÁn gan ñau<br /> 2<br /> <br /> U to buïng<br /> 4<br /> <br /> Vaøng da<br /> 0<br /> <br /> Phöông phaùp moå<br /> Caét choûm nang noäi Caét choûm nang moå Choïc huùt qua noäi soi<br /> soi<br /> hôû<br /> 31<br /> 1<br /> 2<br /> <br /> Vò trí nang gan trong luùc moå<br /> Gan phaûi<br /> 22<br /> <br /> Gan traùi<br /> 8<br /> <br /> Hai thuøy<br /> 4<br /> <br /> Phaân loaïi nang gan<br /> Nang gan ñôn ñoäc<br /> 28<br /> <br /> Gan nhieàu nang<br /> 4<br /> <br /> Beänh gan ña nang<br /> 2<br /> <br /> Kích thöôùc nang gan trung bình laø 10.7<br /> cm<br /> 8 cm<br /> 26<br /> <br /> Maøu saéc dòch nang gan<br /> Traéng trong<br /> 23<br /> <br /> Vaøng trong<br /> 5<br /> <br /> Naâu ñen<br /> 5<br /> <br /> Theå tích dòch chöùa trong nang<br /> 2000 ml<br /> ml<br /> ml<br /> ml<br /> 7<br /> 3<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> 31<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br /> Vaùch nang<br /> Vaùch moûng<br /> 28<br /> <br /> Vaùch daày<br /> 5<br /> <br /> Vaùch coù choài<br /> 1<br /> <br /> Vaùch boïc moâ xô<br /> 2<br /> <br /> Nang giaû<br /> 1<br /> <br /> Giaûi phaãu beänh<br /> Nang gan ñôn ñoäc<br /> 27<br /> <br /> Keát quaû<br /> Toát<br /> 23<br /> <br /> Trung bình<br /> 9<br /> <br /> Taùi phaùt<br /> 2<br /> <br /> BAØN LUAÄN<br /> Trong 4 naêm, nghieân cöùu cuûa chuùng toâi taïi<br /> beänh vieän ÑH Y Döôïc coù 33 beänh nhaân. Theo<br /> Sanchez20, nang gan laønh tính xuaát hieän trong 5%<br /> daân soá, nhöng döôùi 5% gaây trieäu chöùng. Theo<br /> Baker4, gan ña nang chieám töø 1/1500-1/5000 vaø<br /> nang gan ñôn ñoäc laø 2.5%.<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Quan saùt nang gan trong moå, chuùng toâi nhaän<br /> thaáy söï phaân boá nang gan ôû thuyø phaûi laø 22 tröôøng<br /> hôïp (64.7%), thuøy traùi laø 8 tröôøng hôïp (23.5%), caû 2<br /> thuøy laø 4 tröôøng hôïp (11.7%).Theo y vaên22, caùc nang<br /> coù theå phaân boá ôû thuøy phaûi, traùi hoaëc caû 2 thuøy,<br /> nhöng thöôøng hôn ôû thuøy phaûi.<br /> Chuùng toâi nhaän thaáy 28 tröôøng hôïp laø nang gan<br /> ñôn ñoäc (82.3%), 4 tröôøng hôïp coù töø 2-4 nang<br /> (11.7%), vaø 2 tröôøng hôïp laø beänh gan ña nang coù raát<br /> nhieàu nang vôùi kích thöôùc lôùn nhoû khaùc nhau.<br /> Theo caùc taùc giaû5, nang gan coù kích thöôùc caøng<br /> lôùn caøng deã gaây trieäu chöùng. Haàu heát nang gan<br /> trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi coù kích thöôùc treân 8<br /> cm (76.5%). Kích thöôùc nang gan trung bình laø 10.7<br /> cm (5-20 cm).<br /> Löôïng dòch nang trung bình laø 800 ml (60-2500 ml).<br /> <br /> Theo y vaên, nang gan laø moät beänh laønh tính ít<br /> khi gaây trieäu chöùng. Haàu heát caùc tröôøng hôïp ñöôïc<br /> phaùt hieän tình côø qua sieâu aâm hay CT Scan. Chæ coù<br /> moät soá tröôøng hôïp nang gan lôùn gaây cheøn eùp caùc<br /> caáu truùc laân caän gaây ra caùc trieäu chöùng laâm saøng vaø<br /> caùc bieán chöùng nhöng hieám khi beänh naëng vaø töû<br /> vong1,6,7,10,11. Caùc trieäu chöùng thöôøng gaëp laø ñau<br /> buïng aâm æ vuøng thöôïng vò hay haï söôøn phaûi, chaùn<br /> aên, aên chaäm tieâu. Ít gaëp hôn laø khoù thôû, ñau buïng<br /> caáp, soát, vaøng da. Raát hieám gaëp caùc bieán chöùng vôõ<br /> nang, xoaén, ung thö hoaù 25,2.<br /> <br /> Maøu saéc dòch nang ña soá tröôøng hôïp laø trong<br /> (67.6%).<br /> <br /> Chuùng toâi gaëp nhieàu nhaát laø ñau aâm æ thöïông vò<br /> vaø haï söôøn phaûi vôùi tyû leä 79.4%, vaø gan to laø 32%.<br /> <br /> Coù nhieàu phöông phaùp ñieàu trò nang<br /> gan.<br /> <br /> Taát caû caùc tröôøng hôïp cuûa chuùng toâi ñeàu ñöôïc<br /> sieâu aâm chaån ñoaùn moät hay nhieàu laàn tröôùc moå vôùi<br /> tyû leä chính xaùc tuyeät ñoái laø 87.8% tröôøng hôïp, sai<br /> 2.9%, caùc tröôøng hôïp coøn laïi phaùt hieän coù nang<br /> nhöng chöa chính xaùc veà vò trí hoaëc soá löôïng nang.<br /> <br /> Lai12 vaø Saini19 ñaõ chöùng minh: choïc huùt ñôn<br /> thuaàn seõ ñöa ñeán taùi phaùt 100%. Chuùng toâi ghi<br /> nhaän coù 9 tröôøng hôïp coù tieàn söû ñöôïc choïc huùt<br /> nang ñôn thuaàn qua sieâu aâm töø 1 ñeán 5 laàn tröôùc<br /> moå ñeàu taùi phaùt.<br /> <br /> CT Scan coù theå chaån ñoaùn raát chính xaùc nang<br /> gan, ñaëc bieät hình aûnh cuûa CT scan cho pheùp bieát<br /> chính xaùc ñoä daøy cuûa choûm nang, giuùp chæ ñònh moå<br /> vaø tieân löôïng khaû naêng thaønh coâng cuûa phaãu thuaät.<br /> Tuy nhieân giaù thaønh khaù cao neân chöa theå aùp duïng<br /> roäng raõi cho taát caû tröôøng hôïp. Chuùng toâi chuïp CT<br /> Scan cho 2 tröôøng hôïp vaø tyû leä chính xaùc laø 100%.<br /> <br /> 1956, Rosenberg18 duøng Formalin tieâm vaøo<br /> nang ñeå ñieàu trò.<br /> <br /> 32<br /> <br /> Theo y vaên, nang gan laø moät toån thöông gan<br /> laønh tính, chæ ñieàu trò khi nang coù kích thöôùc lôùn gaây<br /> trieäu chöùng cheøn eùp, hoaëc coù bieán chöùng. Trong<br /> nghieân cöùu cuûa chuùng toâi, 31 tröôøng hôïp coù trieäu<br /> chöùng, chuû yeáu laø ñau haï söôøn phaûi vaø ñau thöôïng<br /> vò; 1 tröôøng hôïp khoâng coù trieäu chöùng nhöng theo<br /> doõi treân sieâu aâm thaáy nang lôùn nhanh; 2 tröôøng hôïp<br /> caét nang cô hoäi treân beänh nhaân bò vieâm tuùi maät do<br /> soûi vaø u nang buoàng tröùng lôùn.<br /> <br /> 1982, Bean vaø Rordan3 duøng Ethanol 900 tieâm<br /> vaøo nang xuyeân gan qua da döôùi höôùng daãn sieâu aâm<br /> 1988, Sigeyasu tieâm Minocycline Hydrochloride<br /> vaøo nang ñeå ñieàu trò.<br /> <br /> Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br /> <br /> Phöông phaùp chích caùc chaát gaây xô hoùa cho keát<br /> quaû khaù toát tuy nhieân coù theå gaây hoaïi töû nhu moâ<br /> gan, toån thöông caùc maïch maùu vaø ñöôøng maät trong<br /> gan, nguy cô nhieãm truøng vaø tyû leä taùi phaùt cao.<br /> Nghieân cöùu cuûa chuùng toâi coù 2 tröôøng hôïp choïc huùt<br /> vaø bôm Ethanol vaøo nang, moät do nang naèm saâu<br /> trong nhu moâ gan vaø moät do nang naèm ôû maët<br /> hoaønh gan neân noäi soi khoâng theå tieáp caän, keát quaû<br /> nang nhoû ñi roõ reät vaø khoâng taùi phaùt trieäu chöùng.<br /> Coù nhieàu phöông phaùp phaãu thuaät nhö: daãn löu<br /> ngoaøi phuùc maïc, noái nang vaøo ñöôøng tieâu hoùa, caét<br /> troïn nang, caét choûm nang, trong ñoù caét choûm nang<br /> ñöôïc thöïc hieän nhieàu nhaát. Phöông phaùp naøy ñöôïc<br /> thöïc hieän laàn ñaàu tieân bôûi Lin13 naêm 1968, laø moät<br /> phöông phaùp ñôn giaûn, baûo toàn nhu moâ gan toái ña,<br /> ít gaây toån thöông ñöôøng maät vaø maïch maùu trong<br /> gan ñoàng thôøi keát quaû khoâng khaùc so vôùi caùc phöông<br /> phaùp phaãu thuaät khaùc.<br /> Gaàn ñaây, söï phaùt trieån cuûa phaãu thuaät noäi soi oå<br /> buïng vôùi nhieàu öu ñieåm so vôùi moå hôû nhö giaûm ñau<br /> haäu phaãu, vaän ñoäng sôùm, thôøi gian naèm vieän ngaén<br /> vaø tính thaåm myõ cao, neân nhieàu taùc giaû caùc nöôùc ñaõ<br /> öùng duïng kyõ thuaät naøy ñeå caét choûm nang gan.<br /> Naêm 1989, Mazza14 thöïc hieän caét choûm nang<br /> gan qua noäi soi oå buïng, keát quaû raát toát. Töø ñoù, caùc<br /> taùc giaû26,27,28,29 ôû nhieàu nöôùc ñaõ aùp duïng ngaøy caøng<br /> roäng raõi phöông phaùp naøy. Chuùng toâi thöïc hieän 31<br /> tröôøng hôïp caét choûm nang gan noäi soi, keát quaû toát laø<br /> 22 (71%), trung bình 7 (22.5%), taùi phaùt 2 (6.5%).<br /> Hai tröôøng hôïp taùi phaùt laø gan ña nang, nang taùi<br /> phaùt ôû vò trí khaùc vôùi vò trí ôû laàn moå ban ñaàu. Chuùng<br /> toâi nhaän thaáy caét choûm nang gan noäi soi tyû leä taùi<br /> phaùt khaù cao ôû nhöõng beänh nhaân gan ña nang, vaø coù<br /> khoù khaên trong tröôøng hôïp nang naèm ôû maët sau cuûa<br /> gan, vì ñaây laø vuøng phaãu thuaät noäi soi khoù tieáp caän.<br /> Nhöõng tröôøng hôïp nang gan ôû maët tröôùc vaø maët<br /> beân, ñaëc bieät laø nang ñôn ñoäc thì raát phuø hôïp vôùi<br /> phöông phaùp moå noäi soi oå buïng.<br /> Coù hai tröôøng hôïp khi quan saùt qua kính soi,<br /> khoâng thaáy choûm nang, phaûi xaùc ñònh vò trí nang<br /> baèng sieâu aâm trong moå vaø choïc huùt nang gan. Caû<br /> hai tröôøng hôïp naøy ñeàu khoâng coù hình aûnh CT scan<br /> tröôùc moå neân khoâng ñaùnh giaù ñöôïc beà daøy cuûa vaùch<br /> <br /> Chuyeân ñeà Ngoaïi khoa<br /> <br /> nang. Sau khi choïc huùt cho nang xeïp, bôm Ethanol<br /> vaøo trong nang laøm xô hoùa. Caét choûm nang trong<br /> tröôøng hôïp naøy chaûy maùu raát nhieàu, khoù kieåm soaùt.<br /> Chuùng toâi thaáy CT scan laø phöông tieän raát caàn thieát<br /> ñeå ñaùnh giaù chính xaùc ñoä daøy cuûa vaùch nang.<br /> <br /> KEÁT LUAÄN<br /> Phaãu thuaät caét choûm nang gan noäi soi laø moät<br /> phöông phaùp coù nhieàu öu ñieåm: hieäu quaû, an toaøn,<br /> deã thöïc hieän, tính thaåm myõ cao, thôøi gian naèm vieän<br /> ngaén neân coù theå aùp duïng phöông phaùp naøy moät<br /> caùch roäng raõi ñaëc bieät ñoái vôùi nhöõng nang gan ñôn<br /> ñoäc. Thaønh coâng cuûa phaãu thuaät phuï thuoäc raát<br /> nhieàu vaøo söï chính xaùc trong chaån ñoaùn vò trí vaø ñoä<br /> daøy choûm nang.<br /> <br /> TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br /> 1<br /> <br /> Akriviadis EA, Steindel H, Ralls P, et al: Spontaneous<br /> rupture<br /> of<br /> nonparasitic<br /> cyst<br /> of<br /> the<br /> liver.<br /> Gastroenterology 1989; 97:213-215.<br /> 2<br /> Banbury J, Colon KC, Ghossein R, Brennan M:<br /> Primary squamous cell carcinoma within a solitary<br /> nonparasitic hepatic cyst. J. Surg. Oncol 1994; 57:210212.<br /> 3<br /> Bean WJ, Rodan BA. Hepatic cysts: Treatment with<br /> alcohol. Ann Surg 1985; 205:45-48.<br /> 4<br /> Beker<br /> Simon:<br /> Cyst<br /> of<br /> the<br /> liver.<br /> Bockus<br /> Gastroenterology, vol.3, Liver and biliary tract, 1995;<br /> Chap. 125:2393-2404.<br /> 5<br /> Benchimol D, Mouroux J,et al: Les kystes bilaires<br /> solitaires du foie compliques. J. Chir 1991; 128:221225.<br /> 6<br /> Benhamou JP, Menu Y: Non- parasitic cystic disease of<br /> the liver and intrahepatic biliary tree. In: Blumgart<br /> LH, ed. Surgery of the liver and biliary tract. 2nd ed.<br /> New York: Churchill Livingstone Inc; 1994:1197-1210.<br /> 7<br /> Bourgeois N, Kinnaert P, Vereerstraeten P, et al:<br /> Infection<br /> of<br /> hepatic<br /> cysts<br /> following<br /> kidney<br /> transplantation in polycystic disease. World J Surg<br /> 1983; 7: 629-631.<br /> 8<br /> Flagg Richard S, Robinson DW: Solitary nonparacitic<br /> hepatic cysts: Report of oldest known case and review<br /> of the literature. Arch. Surg 1967; 95:964-973.<br /> 9<br /> Fritschy P, Robotti G, Schneekloth: Measurement of<br /> liver volume by ultrasound and computed tomography.<br /> J. Clin. Ultrasound 1983; 11: 299-303.<br /> 10 Gadzijev E, Dragan S, Verica FM, et al: Hepatobiliary<br /> cystadenoma protruding into the common bileduct,<br /> mimicking complicated hydatid cyst of the liver. Report<br /> of a case. Hepatogastroenterology 1995;42: 1008-1010.<br /> 11. Hanazaki K, Wakabayashi M, Mori H, et al:<br /> Hemmorrhageinto a simple cyst:diagnostic implications<br /> of a recent case. J Gastroenterol 1997;32: 848-851.<br /> 12. Lai Edward CS, Wong J: Symtomatic nonparasitic<br /> cysts of the liver. Word. J. Surg. 1990; 14: 452-456.<br /> <br /> 33<br /> <br />