Phẫu thuật nội soi cắt thùy phổi trong điều trị ung thư phổi giai đoạn sớm

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> PHẪU THUẬT NỘI SOI CẮT THÙY PHỔI TRONG ĐIỀU TRỊ UNG THƯ<br /> PHỔI GIAI ĐOẠN SỚM<br /> Nguyễn Hoàng Bình*, Vũ Hữu Vĩnh*, Nguyễn Đức Khuê,* Trương Văn Lê Phong*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Nghiên cứu này nhằm đánh giá những kinh nghiệm ban đầu của PTNSLN cắt thùy phổi trong<br /> điều trị ung thư phổi giai đoạn sớm tại khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu, Bệnh viện Chợ Rẫy.<br /> Đối tượng & Phương pháp: Tiền cứu các biểu hiện lâm sàng, chỉ định, phương pháp phẫu thuật và kết quả<br /> sớm PTNSLN cắt thùy phổi tại Bệnh Viện Chợ Rẫy.<br /> Kết quả: Trong thời gian từ 9/2009 đến 12/2011, chúng tôi đã PTNSLN cắt thùy phổi cho 18 bệnh nhân.<br /> Giới: 6 nữ, 12 nam. Tuổi trung bình là 57,8. Trong đó: 1 bệnh nhân ung thư tế bào gai, 17 bệnh nhân ung thư tế<br /> bào tuyến. PTNSLN cắt thùy phổi: 18 bệnh nhân ra viện tốt, 2 bệnh nhân có biến chứng chảy máu trong lúc mổ,<br /> mổ mở cầm máu, bệnh nhân xuất viện. Theo dõi 27 tháng: có 2 bệnh nhân tử vong do bệnh tiến triển.<br /> Kết luận: PTNSLN cắt thùy phổi an toàn, hiệu quả chấp nhận được cho bệnh nhân ung thư phổi, tiên lượng<br /> lâu dài cần có thời gian nghiên cứu lâu hơn, số lượng bệnh nhân nhiều hơn.<br /> Từ khóa: PTNSLN cắt thùy phổi<br /> <br /> ABSTRACT<br /> LAPAROSCOPIC SURGERY PULMONARY LOBECTOMY IN EARLY LUNG CANCER TREATMENT<br /> Nguyen Hoang Binh, Vu Huu Vinh, Nguyen Duc Khue, Truong Van Le Phong<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 - Supplement of No 1 - 2013: 258 - 262<br /> Objective: Evaluate ability, effectiveness of video assisted thoracoscopic (VATS) lobectomy for treatment<br /> early stage lung cancer at Chợ Rẫy hospital<br /> Method: Prospective study of patients were operated video assisted thoracoscopic lobectomy at Cho Ray<br /> hospital<br /> Results: During 2 years (9/2009-12/2011), there were 18 patients were operated. Males: 12, females: 6.<br /> Mean age: 57.8. Almost patients are adenocarcinoma. 18 patients were discharged safely. 2 patients: convert to<br /> open operation; 2 patients died after 14 month following up.<br /> <br /> Conclusion: VATS lobectomy is good and safety in early stage lung cancer patient<br /> Keywords: VATS (video assisted thoracoscopic surgery) lobectomy<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Phẫu thuật nội soi lồng ngực cắt thùy phổi<br /> (PTNSLN) được thực hiện đầu tiên vào những<br /> năm đầu của thập niên 1990. PTNSLN cắt thùy<br /> phổi đã cho thấy có thể thực hiện khả thi, an<br /> toàn có hiệu quả và có nhiều ưu điểm so với<br /> phẫu thuật mổ mở như: giảm đau sau mổ, ít suy<br /> <br /> giảm chức năng hô hấp sau mổ. PTNSLN đã<br /> được sử dụng cho điều trị ung thư phổi giai<br /> đoạn sớm kể từ đầu năm 1990 và đã được chấp<br /> nhận như một phương pháp cắt thùy phổi, tuy<br /> nhiên vẫn còn có một số tranh cãi về tính khả thi<br /> cũng như hiệu quả của PTNSLN trong điều trị<br /> ung thư phổi(4,7).<br /> <br /> * Khoa Ngoại Lồng ngực-Mạch máu - BV Chợ Rẫy<br /> Tác giả liên lạc: BS. Nguyễn Hoàng Bình<br /> ĐT: 0908334789<br /> <br /> 258<br /> <br /> Nghiên cứu của chúng tôi nhằm đánh giá<br /> <br /> Email: nguyenhoangbinh06@yahoo.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> bước đầu về phương pháp phẫu thuật, sự an<br /> toàn, kết quả phẫu thuật cũng như hiệu quả về<br /> mặt ung thư học.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Tất cả bệnh nhân giai đoạn I, II không có<br /> chống chỉ định với PTNSLN<br /> Loại trừ: bệnh nhân giai đoạn III, IV, u >T3, u<br /> thấy khi soi phế quản, hạch trung thất nghi ngờ<br /> hay đã được chẩn đoán, bệnh nhân đã được hóa<br /> trị, xạ trị trước.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Tiền cứu mô tả<br /> <br /> Phương pháp<br /> Bệnh nhân được chụp X quang phổi, Chụp<br /> cắt lớp (CT Scans), nội soi phế quản, chức năng<br /> phổi, PET, các xét nghiệm tiền phẫu.<br /> Phương pháp phẫu thuật<br /> Bệnh nhân được gây mê nội khí quản 1 phổi,<br /> nằm nghiêng. Đặt 3 trocar qua đường rạch da<br /> khoảng 1cm: trong đó 1 trocar cho camera, 1<br /> trocar cho dụng cụ kéo phổi, 1 trocar để thao tác,<br /> thường được mở rộng 4-6cm để thao tác khi cần<br /> thiết cũng như lấy phổi ra.<br /> Sinh thiết lạnh trước nếu không có kết quả<br /> giải phẫu bệnh trước mổ.<br /> Dùng stapler cắt phế quản, tĩnh mạch, động<br /> mạch<br /> Lấy bệnh phẩm với túi nylon để tránh mô<br /> tiếp xúc thành ngực gây gieo rắc tế bào ung thư.<br /> Sau khi cắt, lấy thùy phổi, hạch rốn phổi,<br /> trung thất được bóc tách lấy mẫu gửi giải phẫu<br /> bệnh, không tiến hành nạo hạch thường quy.<br /> <br /> Hậu phẫu<br /> Thời gian hậu phẫu, rút ống dẫn lưu, ra viện.<br /> Bệnh nhân được đánh giá mức độ đau: thang<br /> điểm (0 = không đau, 1 = đau nhẹ, 2 = đau trung<br /> bình, 3 = đau nặng) được hỏi bởi bác sĩ hay điều<br /> dưỡng. thêm vào đó, bệnh nhân được chia theo<br /> tiêu chuẩn sử dụng thuốc giảm đau như: Mức độ<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> I: không thuốc giảm đau, thuốc giảm đau:<br /> paracetamol. Mức độ II: Paracetamol có sử dụng<br /> thêm thuốc kháng viêm không steroid khi còn<br /> đau. Mức độ III: sử dụng hoàn toàn thuốc kháng<br /> viêm không steroid hay thuốc á phiện và thuốc<br /> kháng viêm không steroid.<br /> Đánh giá, ghi nhận các biến chứng như: rung<br /> nhĩ, suy hô hấp, mủ màng phổi…biến chứng<br /> nhỏ: dò khí, rung nhĩ khônng đặt máy, viêm<br /> phổi không suy hô hấp, nhiễm trùng tiểu, viêm<br /> mô tế bào.<br /> Đánh giá, phân tích nguyên nhân tử vong,<br /> <br /> Theo dõi<br /> Ghi nhận lâm sàng lúc tái khám: triệu chứng,<br /> u xuất hiện lại trên X quang. Chụp cắt lớp điện<br /> toán sau 1 năm hay 6 tháng. Đánh giá thất bại<br /> điều trị, tái phát: tại chỗ hay di căn xa. (đòi hỏi<br /> hình ảnh và mô học)<br /> Định nghĩa tái phát tại chỗ: khi bệnh tái phát<br /> tại chỗ hay gần vị trí nguyên phát, rốn phổi,<br /> trong phế quản phổi hay hạch trung thất tại chỗ.<br /> Tái phát di căn xa khi: bệnh xuất hiện ở thùy<br /> khác, phổi đối bên, di căn xa<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> 18 bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn I, II<br /> được PTNSLN cắt thùy phổi trong thời gian từ<br /> 9/2009 – 12/2011 tại khoa Ngoại Lồng ngực –<br /> Mạch máu, Bệnh viện Chợ Rẫy.<br /> Nam: 12 (67,7%)<br /> <br /> Nữ: 6 (33,3%)<br /> <br /> Tuổi: lớn nhất: 75 tuổi, nhỏ nhất: 35 tuổi,<br /> trung bình: 57,8%<br /> Triệu chứng lâm sàng:<br /> Ho và ho ra máu: 11 bệnh nhân (61,1%). Đau<br /> ngực: 15 bệnh nhân (83,3%).<br /> <br /> Vị trí u phổi<br /> Vị trí u<br /> Thùy trên phổi phải<br /> Thùy giữa phổi phải<br /> Thùy dưới phổi phải<br /> Thùy trên phổi trái<br /> Thùy dưới phổi trái<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> Số lượng<br /> 6<br /> 3<br /> 6<br /> 0<br /> 3<br /> <br /> Phần trăm<br /> 33,3%<br /> 16,7%<br /> 33,3%<br /> 0%<br /> 16,7%<br /> <br /> 259<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> nhân được phân giai đoạn lại T2N2M0 sau mổ)<br /> <br /> Mô học<br /> Loại tế bào<br /> Tế bào gai<br /> Tế bào tuyến<br /> Tiểu phế quản, phế nang<br /> <br /> Số lượng<br /> bệnh nhân<br /> 1<br /> 13<br /> 4<br /> <br /> Phần trăm<br /> <br /> Trước mổ<br /> 13 (72,2%)<br /> 3 (16,7%)<br /> 0 (0%)<br /> 2 (11,1%)<br /> 0 (0%)<br /> <br /> Sau mổ<br /> 9 (50%)<br /> 1 (5,6%)<br /> 4 (22,2%)<br /> 2 (11,1%)<br /> 2 (11,1%)<br /> <br /> 5,6%<br /> 72,8%<br /> 22,6%<br /> <br /> Giai đoạn bệnh<br /> Giai đoạn<br /> T1N0M0<br /> T2N0M0<br /> T1N1M0<br /> T2N1M0<br /> T2N2M0<br /> <br /> Kích thước của khối u<br /> Lớn nhất: 5 cm; Nhỏ nhất: 2 cm; Trung bình:<br /> 3,25 cm.<br /> Thời gian phẫu thuật: trung bình 226,6 phút.<br /> Lâu nhất: 300 phút (5 giờ); Nhanh nhất: 120<br /> phút (3 giờ).<br /> Thời gian nằm viện sau mổ: 5,39 ngày.<br /> Lâu nhất: 8 ngày (1 bệnh nhân). Nhanh nhất:<br /> 4 ngày (2 bệnh nhân).<br /> Lượng máu mất: Trung bình: 63,89 ml.;<br /> Nhiều nhất: 510ml; Thấp nhất: 10ml.<br /> <br /> Giảm đau sau mổ<br /> Thuốc giảm đau sau<br /> mổ<br /> Mức độ I<br /> Mức độ II<br /> Mức độ III<br /> <br /> Số lượng<br /> bệnh nhân<br /> 10<br /> 4<br /> 4<br /> <br /> Phần trăm<br /> 55,6%<br /> 22,2%<br /> 22,2%<br /> <br /> Biến chứng<br /> Không ghi nhận biến chứng trầm trọng<br /> Biến chứng<br /> Tràn khí dưới da<br /> Tràn dịch màng phổi<br /> lượng ít<br /> <br /> Số lượng bệnh Phần trăm<br /> nhân<br /> 1<br /> 5,6%<br /> 1<br /> 5,6%<br /> <br /> Chuyển mổ mở: 2 bệnh nhân do chảy máu<br /> từ nhánh động mạch phổi<br /> <br /> Theo dõi lâu dài<br /> Thời gian theo dõi: 27 tháng<br /> 2 bệnh nhân mất, 1 bệnh nhân mất sau 14<br /> tháng do bệnh lý ung thư tiến triển, 1 bệnh nhân<br /> u di căn não sau đó mất sau 7 tháng (2 bệnh<br /> <br /> 260<br /> <br /> 3 bệnh nhân được điều trị hóa trị tiếp tục về<br /> sau: phác đồ paclitaxel và carboplastin<br /> Tái phát: không ghi nhận tái phát<br /> Không có sự gieo rắc qua vết mổ.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Kể từ khi Mc Kenna PTNSLN cắt thùy phổi<br /> từ năm 1992, kỹ thuật này đã trở thành một<br /> phương pháp kỹ thuật ngày càng phổ biến trên<br /> thế giới, đây cũng là kỹ thuật được ưa thích và<br /> ứng dụng ở nhiều trung tâm phẫu thuật cắt thùy<br /> phổi hiện nay. PTNSLN cắt thùy phổi có thể<br /> thực hiện an toàn với nhiều ưu điểm như ít đau<br /> sau mổ, xuất viện sớm(1,9).<br /> <br /> PTNSLN cắt thùy phổi an toàn<br /> Phẫu thuật nội soi cắt thùy phổi thành công<br /> phụ thuộc vào dụng cụ thao tác, sự phát triển<br /> của các kỹ thuật bóc tách, cột mạch máu hay cắt<br /> mạch máu bằng stapler.<br /> Sự an toàn và hiệu quả của PTNSLN cắt thùy<br /> phổi đã được chứng minh trong nhiều nghiên<br /> cứu, trong đó có cả các nghiên cứu tiền cứu,<br /> ngẫu nhiên. Độ an toàn của phẫu thuật mổ mở<br /> cắt thùy phổi và PTNSLN cắt thùy phổi là tương<br /> đương nhau, tỷ lệ tử vong là gần tương đượng<br /> theo công trình nghiên cứu của tác giả Mc<br /> Kenna. Phẫu thuật cắt thùy phổi mổ mở: có tỷ lệ<br /> các biến chứng thay đổi từ 28 – 38%, tỷ lệ tử<br /> vong 1,2 – 2,9% bệnh nhân. Trong khi đó<br /> PTNSLN cắt thùy phổi: tỷ lệ biến chứng thay đổi<br /> từ 9 – 19%, tỷ lệ tử vong: 0,8 – 1,2%(5).<br /> Trong số các biến chứng, dò khí là biến<br /> chứng thường gặp nhất, điều trị bằng bơm<br /> dính với bột talc, sau này các tác giả đã sử<br /> dụng keo sinh học, giúp cho loại trừ biến<br /> chứng này về sau(3,8).<br /> Một trong những vấn đề bàn cãi nhất khi<br /> PTNSLN cắt thùy phổi là tính an toàn, khả<br /> năng kiểm soát khi có biến chứng chảy máu<br /> xảy ra. Mặc dù nguy cơ chảy máu khi bóc tách<br /> mạch máu gây ra nhiều lo lắng cho các phẫu<br /> thuật viên, tỷ lệ xảy ra biến chứng này rất<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> thấp, không có nhiều nghiên cứu báo cáo biến<br /> chứng chảy máu khi phẫu thuật. Mặt khác, tổn<br /> thương động mạch phổi trong lúc phẫu thuật<br /> có thể kiểm soát tốt bằng cách đè nơi tổn<br /> thương bằng gạc, sau đó khâu lại qua nội soi<br /> hay chuyển mổ mở khi cần thiết(3,8).<br /> <br /> tiên lượng sống 4 năm là 78% (n = 117 bệnh nhân<br /> ung thư phổi giai đọan I) của tác giả khác 5 năm<br /> là 97%, tỷ lệ phẫu thuật mổ mở lần lượt là 61%<br /> và 82%. Tuy nhiên, các nghiên cứu so sánh đôi<br /> khi cũng không thuần nhất vì bệnh nhân với<br /> PTNSLN thường được chọn lọc hơn(7).<br /> <br /> Một số kỹ thuật khác cũng được phát triển<br /> để ngăn chặn biến chứng chảy máu, tránh<br /> chuyển sang mổ mở như dùng màng phổi tạng<br /> làm lớp đệm đường khâu stapler, sử dụng mũi<br /> khâu trực tiếp ngoài lồng ngực(1).<br /> <br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi: tuy thời<br /> gian theo dõi còn ngắn nên chúng tôi chỉ rút ra<br /> một số đặc điểm sau:<br /> <br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, tuy số liệu<br /> còn ít, nhưng tỷ lệ biến chứng hầu như không<br /> đáng kể: 1 bệnh nhân (5,6%) bị tràn khí dưới da<br /> sau mổ, 1 bệnh nhân (5,6%) bị tràn dịch màng<br /> phổi lượng ít sau mổ, được điều trị nội khoa.<br /> Hai bệnh nhân (11,1%) bị chảy máu trong lúc<br /> mổ phải chuyển sang mổ mở cầm máu. Trong<br /> đó: một bệnh nhân, do chúng tôi chưa có kinh<br /> nghiệm, bị rách nhánh động mạch phổi khi cắt<br /> bằng stapler, bệnh nhân được chuyển mổ mở<br /> cầm máu, truyền 2 đơn vị máu. Một bệnh nhân,<br /> thuộc nhóm được phẫu thuật đầu tiên, bị chảy<br /> máu khi bóc tách nhánh động mạch phổi. Vì<br /> chưa có kinh nghiệm cầm máu nên chúng tôi<br /> chuyển mổ mở.<br /> Không có bệnh nhân nào tử vong trong<br /> nghiên cứu của chúng tôi.<br /> <br /> Về mặt ung thư học<br /> Phẫu thuật cắt u hay cắt phổi không điển<br /> hình cho điều trị ung thư phổi không phải là<br /> phẫu thuật ung thư. Bởi vì không xác định được<br /> vi thể của bờ khối u được cắt và sự di căn tới<br /> hạch bạch huyết vùng(2).<br /> Nghiên cứu của nhóm nghiên cứu ung thư<br /> phổi The Lung Cancer Study Group (LCSG): so<br /> sánh phương pháp cắt thùy phổi với cắt phổi<br /> không điển hình cho thấy tỷ lệ tử vong ung thư<br /> là 8,5% và tái phát là 9,3% sau phẫu thuật cắt<br /> thùy phổi ở bệnh nhân giai đoạn IA(2,9).<br /> Các nghiên cứu khác cho thấy PTNSLN cắt<br /> thùy phổi cũng có kết quả tương đương với<br /> phẫu thuật mổ mở cắt thùy phổi. Theo Walker,<br /> <br /> Đa số bệnh nhân được phẫu thuật trong<br /> nhóm nghiên cứu chúng tôi là giai đoạn sớm:<br /> giai đoạn I, II. Sau thời gian theo dõi 27 tháng,<br /> chúng tôi chưa nhận thấy trường hợp tái phát.<br /> Hầu hết bệnh nhân là ung thư tế bào tuyến<br /> (94,6%), điều này cũng phù hợp với lâm sàng<br /> vì đa số bệnh nhân được lựa chọn trong mẫu<br /> nghiên cứu chúng tôi là u ngoại biên, nội soi<br /> phế quản đều trong giới hạn bình thường,<br /> không có u.<br /> Tuy nhiên có 2 trường hợp tử vong, cả 2<br /> bệnh nhân đều ở giai đoạn III sau mổ. Một<br /> trường hợp tử vong sau 7 tháng do di căn não,<br /> một trường hợp bệnh ung thư tiến triển tại chỗ.<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, do<br /> PTNSLN cắt thùy phổi mới bắt đầu triển khai tại<br /> khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu chúng tôi,<br /> nên chúng tôi chỉ tiến hành cắt thùy phổi, lấy<br /> hạch làm giải phẫu bệnh chứ không tiến hành<br /> nạo hạch thường quy. Chúng tôi chỉ chọn bệnh ở<br /> giai đoạn sớm, không có hạch trung thất trên<br /> phim chụp cắt lớp trước mổ. Vì vậy đôi khi vẫn<br /> có những trường hợp bệnh nhân đã có hạch<br /> trung thất trong mổ, nên tiên lượng sống 5 năm<br /> chưa chính xác. Chúng tôi không làm thống kê<br /> Kaplan – Meier, cần có những nghiên cứu thêm,<br /> với số lượng bệnh nhân nhhiều hơn, thời gian<br /> theo dõi lâu hơn.<br /> <br /> Đau sau mổ, thời gian nằm viện, xuất viện<br /> Ưu điểm lớn nhất của VATS là cải thiện chất<br /> lượng sống cho bệnh nhân sau mổ. Đau sau mổ<br /> của bệnh nhân VATS thường ít hơn so với bệnh<br /> nhân mổ mở và được giải thích phần nào là do<br /> phản ứng viêm giảm. Bệnh nhân xuất viện có thể<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> 261<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> tự đi không cần sự giúp đỡ của người nhà, nằm<br /> viện ngắn hơn và đòi hỏi thuốc giảm đau ngắn<br /> hơn.<br /> Theo nghiên cứu của Daniel G Nicastri và cs:<br /> 47% không sử dụng thuốc giảm đau 2 tuần sau<br /> mổ, 26% bệnh nhân chỉ sử dụng thuốc kháng<br /> viêm không steroid khi cần, 22% dùng thuốc<br /> giảm đau gây nghiện khi cần, và 27% dùng<br /> thuốc giảm đau gây nghiện(6). Thời gian lưu ống<br /> dẫn lưu khoang màng phổi là 3 ngày, thời gian<br /> nằm viện trung bình là 4 ngày.<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi: 55,6%<br /> bệnh nhân chỉ sử dụng thuốc giảm đau mức<br /> độ I: 2 ống thuốc kháng viêm không steroid<br /> chích ngày 1 sau mổ, những ngày sau sử dụng<br /> paracetamol 0,5g uống 4 viên trong 1 ngày.<br /> 22,2% bệnh nhân sử dụng thuốc giảm đau<br /> mức độ II: 2 ống thuốc kháng viêm không<br /> steroid chích ngày 1 sau mổ, những ngày sau<br /> khi đau nhiều, và paracetamol 0,5g uống 4<br /> viên trong 1 ngày đến khi xuất viện. 22,2%<br /> bệnh nhân dùng 2 ống thuốc kháng viêm<br /> không steroid chích mỗi ngày 1 sau mổ đến<br /> khi xuất viện, trong đó có 2 trường hợp<br /> chuyển mổ mở.<br /> Ngày nằm viện trung bình là 5,39 ngày.<br /> Trường hợp bệnh nhân nằm viện lâu nhất ở hậu<br /> phẫu là bệnh nhân đã chuyển mổ mở: 8 ngày. Đa<br /> số bệnh nhân được rút dẫn lưu vào ngày hậu<br /> phẫu thứ 2.<br /> <br /> 262<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> PTNSLN cắt thùy phổi là phương pháp phẫu<br /> thuật an toàn, có thể thực hiện cho bệnh nhân<br /> ung thư phổi giai đọan sớm. Bệnh nhân cải thiện<br /> chất lượng sống hơn, ít đau sau mổ, xuất viện<br /> sớm. Để đánh giá tác động miễn dịch ít hơn,<br /> hiệu quả ung thư, dung nạp hóa trị sau phẫu<br /> thuật nội soi cắt thùy phổi tốt hơn, cần có theo<br /> dõi, đánh giá bệnh nhân lâu dài và những<br /> nghiên cứu đối chứng ngẫu nhiên so sánh giữa<br /> mổ mở và nội soi thêm.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> Flores RM and Alam NZ. (2007) Video-Assisted Thorascopic<br /> Surgery. Major Lung Resections. Difficult decision in thoracic<br /> surgery, p 140 -146<br /> Gharagozloo F, Tempesta B, Margolis M, et al. (2003) VideoAssisted Thoracic Surgery Lobectomy for Stage I Lung Cancer.<br /> Ann Thorac Surg ;76:1009 –15<br /> Kirby TJ, Brian P Priest.(1994) Video assisted thoracoscopic<br /> lobectomy. Atlas of video-assisted thoracic surgery. p221-226.<br /> McKenna RJ Jr. (2005) Video-Assisted Thoracic Surgery for<br /> Wedge Resection, Lobectomy, and Pneumonectomy. General<br /> Thoracic Surgery, p524 -532<br /> McKenna RJ, Jr. (2007) Anatomic pulmonary Resections by<br /> videoassisted Thoracic surgery. Advanced theraphy in<br /> thoracic surgery, p68-74<br /> Nicastri DG, Wisnivesky JP, Litle VR, Yun J, Chin C,<br /> Dembitzer FR, Swanson SJ (2008). Thoracoscopic lobectomy:<br /> Report on safety, discharge independence, pain, and<br /> chemotherapy tolerance. J Thorac Cardiovasc Surg.;135:642-7<br /> Onaitis M & D’Mico TA (2005). Lung Cancer: Minimally<br /> Invasive Approaches. Surgery of the Chest, p277-284.(sab)<br /> Roviaro G, Varoli F, Rebuffat C, Vergani C, Scalambra SM, et<br /> Maciocco M (1994) Video thoracoscopic lobectomy and<br /> pneumonectomy. Atlas of video-assisted thoracic surgery.<br /> p226-236.<br /> Swanson SJ and Batirel HF (2002). Video-assisted thoracic<br /> surgery (VATS) resection for lung cancer. The surgical<br /> clinics of North America, p 541-561<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br />