quá trình hình thành và phương pháp điều trị bệnh đái tháo đường trong y học p7

Chia sẻ: Vanthi Bichtram | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

62
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hôn mê do acid lactic tăng cao trong máu Xảy ra trên bệnh nhân lớn tuổi, điều trị bằng biguanides (phenformin) kèm thêm yếu tố suy hô hấp cấp, suy tim, kích xúc, nhiễm trùng huyết do vi trùng Gram âm, viêm tụy cấp, uống nhiều r ợu. a. Triệu chứng lâm sang va cận lâm sang Bệnh khởi đầu mau, hôn mê thật sự, bệnh nhân có nhịp thở Kussmaul. Thử máu: + pH máu

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: quá trình hình thành và phương pháp điều trị bệnh đái tháo đường trong y học p7

phøc t¹p h¬n nhiÒu. 4.2.4. H«n mª do acid lactic t¨ng cao trong m¸u X¶y ra trªn bÖnh nh©n lín tuæi, ®iÒu trÞ b»ng biguanides (phenformin) kÌm thªm yÕu tè suy h« hÊp cÊp, suy tim, kÝch xóc, nhiÔm trïng huyÕt do vi trïng Gram ©m, viªm tôy cÊp, uèng nhiÒu r îu. a. TriÖu chøng l©m sang va cËn l©m sang BÖnh khëi ®Çu mau, h«n mª thËt sù, bÖnh nh©n cã nhÞp thë Kussmaul. Thö m¸u: + pH m¸u < 7, dù tr÷ kiÒm gi¶m. + Acid lactic m¸u 10 20mEq/l (b×nh th êng 1mEq/l hoÆc 9mg%). + Acid pyruvic m¸u t¨ng gÊp 3 4 lÇn b×nh th êng (b×nh th êng = 0,214mEq/l). 349
Copyright@Ministry Of Health + Cl– gi¶m, K+ t¨ng, Na+ t¨ng. Kho¶ng trèng anion t¨ng B×nh th êng kho¶ng anion la: (Na+) (Cl– + HCO3) = 10 20mEq/l hoÆc 9mg%. b. Th¸i ®é xö trÝ: chuyÓn ngay bÖnh nh©n vao c¸c trung t©m cÊp cøu chuyªn khoa. – 5. §IÒU TRÞ §¸I TH¸O § êNG 5.1. Môc tiªu C¸c môc tiªu nay ¸p dông cho c¶ ®¸i th¸o ® êng typ 1 va typ 2, tuú thuéc vao mçi lo¹i cã thÓ cã thay ®æi Ýt nhiÒu. Lam gi¶m bít c¸c triÖu chøng: + L©m sang: uèng nhiÒu, nÕu cã tiÓu nhiÒu.
+ CËn l©m sang: ® a ® êng huyÕt vÒ møc gÇn b×nh th êng nhÊt, ® êng niÖu ©m tÝnh (víi ng êi lín tuæi ®Ò phßng h¹ ® êng huyÕt khi dïng thuèc liÒu cao, hoÆc cã kÌm theo c¸c nguyªn nh©n g©y h¹ ® êng huyÕt nh kh«ng ¨n ® îc, cã suy gan hoÆc suy thËn, tæng tr¹ng qu¸ kÐm). §¹t ® îc c©n nÆng hîp lý gÇn víi h»ng sè sinh lý, ®èi víi ®¸i th¸o ® êng typ 2 cã bÐo ph× cÇn lam gi¶m c©n. Lam chËm xuÊt hiÖn c¸c biÕn chøng, tr¸nh c¸c biÕn chøng nguy hiÓm nh h«n mª t¨ng ® êng huyÕt, suy thËn, ho¹i tö chi do t¾c m¹ch, viªm vâng m¹c..v.v. N©ng cao chÊt l îng ®êi sèng ng êi bÖnh. 5.2. Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ
§Ó ®iÒu trÞ cã hiÖu qu¶ ®¸i th¸o ® êng cÇn cã sù ®ãng gãp cña nhiÒu chuyªn nganh, chuyªn khoa; cÇn cã sù phèi hîp cña nhiÒu ph ¬ng ph¸p nh : 5.2.1. Ch ¬ng tr×nh huÊn luyÖn bÖnh nh©n Ch ¬ng tr×nh nay nh»m cung cÊp cho bÖnh nh©n: C¸c kiÕn thøc cÇn thiÕt vÒ bÖnh ®¸i th¸o ® êng: + BÖnh thùc tÕ cô thÓ cña hä ®Ó hä tù lam chñ bÖnh tËt cña m×nh. + §Ó bÖnh nh©n cã thÓ phèi hîp tèt víi thÇy thuèc trong ®iÒu trÞ va ch¨m sãc. C¸c kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó: + NhËn biÕt c¸c biÕn chøng nguy hiÓm nh h¹ ® êng huyÕt, nhiÔm trïng ban ch©n … va c¸ch ®Ò phßng. 350 Copyright@Ministry Of Health
+ BiÕt c¸ch tù theo dâi ® êng huyÕt, ® êng niÖu (nÕu cã ®iÒu kiÖn). + BiÕt c¸ch ¨n uèng hîp víi bÖnh tËt cña m×nh. + BiÕt sö dông insulin (®èi víi bÖnh nh©n §T§ typ 1). + BiÕt lîi Ých cña rÌn luyÖn c¬ thÓ va c¸ch thùc hiÖn sao cho phï hîp víi t×nh tr¹ng bÖnh cña m×nh. BÖnh ®¸i th¸o ® êng sÏ ® îc ®iÒu trÞ tèi u khi bÖnh nh©n cã th«ng tin ®Çy ®ñ. Ch ¬ng tr×nh huÊn luyÖn bÖnh nh©n cÇn nhÊn m¹nh tíi khÝa c¹nh thùc hanh va viÖc ®iÒu trÞ bao gåm: ChÕ ®é ¨n. Kü thuËt theo dâi ® êng huyÕt va ® êng niÖu. Ho¹t ®éng thÓ lùc va th¸i ®é t©m thÇn trong cuéc sèng. Dïng thuèc. 5.2.2. ChÕ ®é dinh d ìng hîp lý
Thøc ¨n cã nhiÒu glucid lam cho ® êng huyÕt t¨ng nhiÒu sau khi ¨n, thøc ¨n cã nhiÒu lipid dÔ g©y x¬ v÷a ®éng m¹ch ë ng êi ®¸i th¸o ® êng. V× thÕ ®iÒu c¬ b¶n trong chÕ ®é dinh d ìng cña bÖnh nh©n ®¸i th¸o ® êng la ph¶i h¹n chÕ glucid ®Ó tr¸nh t¨ng ® êng huyÕt sau khi ¨n va h¹n chÕ ¨n lipid nhÊt la c¸c acid bÐo b·o hßa TÊt c¶ bÖnh nh©n ®¸i th¸o ® êng, kh«ng kÓ ®¸i th¸o ® êng typ 1 hay 2 ®Òu ph¶i tu©n thñ chÕ ®é ¨n gi¶m glucid Kho¶ng 10% bÖnh nh©n ®¸i th¸o ® êng typ 2 ¸p dông chÕ ®é ¨n gi¶m glucid tèt gióp æn ®Þnh ® êng huyÕt l©u dai hay t¹m thêi ma kh«ng cÇn ph¶i dïng thuèc. Nhu cÇu vÒ n¨ng l îng: ng êi bÖnh ®¸i th¸o ® êng còng cã nhu cÇu n¨ng
l îng gièng nh ng êi b×nh th êng, còng t¨ng hay gi¶m thay ®æi tuú theo: + Tuæi: tuæi ®ang lín cÇn nhiÒu n¨ng l îng h¬n ng êi lín tuæi. + Theo lo¹i c«ng viÖc nÆng hay nhÑ. + Theo thÓ tr¹ng: mËp hay gÇy. 351 Copyright@Ministry Of Health Møc lao ®éng Nam N÷ TÜnh t¹i 30Kcalo/kg 25Kcalo/kg Võa 35Kcalo/kg 30Kcalo/kg nÆng 45Kcalo/kg 35Kcalo/kg Khi cÇn t¨ng thÓ träng: cho thªm 300 500Kcal/ngay Khi cÇn gi¶m thÓ träng: trõ ®i 500Kcal/ngay Tû lÖ c¸c lo¹i thøc ¨n: + Glucid 45 50%.
+ Protid 15 20%. + Lipid 35%. Trong c¸c s¸ch vÒ dinh d ìng va ®iÒu trÞ, va c¸c s¸ch chuyªn khoa ®¸i th¸o ® êng ng êi ta lËp ra c¸c thùc ®¬n víi c¸c møc n¨ng l îng kh¸c nhau (tham kh¶o thªm) tr¸nh sù nham ch¸n danh cho bÖnh nh©n khã tu©n thñ chÕ ®é ¨n kiªng, lam sao ®õng v ît qu¸ quü thøc ¨n cho phÐp, ®Æc biÖt la quü glucid. Ng êi ta còng chia thøc ¨n thanh tõng lo¹i cã ham l îng glucid kh¸c nhau: + 5% glucid (gåm ®a sè c¸c lo¹i rau xanh). + 10% glucid. + + 20% glucid. Ng êi bÖnh ®¸i th¸o ® êng cã thÓ ¨n: + Kh«ng h¹n chÕ c¸c lo¹i thøc ¨n cã 5% glucid.
+ H¹n chÕ ®èi víi c¸c lo¹i 10% 20% glucid. + Kiªng hay h¹n chÕ tuyÖt ®èi c¸c lo¹i ® êng hÊp thu nhanh (møt, kÑo, b¸nh ngät, n íc ngät, tr¸i c©y kh«). + CÇn ®¶m b¶o vitamin, c¸c yÕu tè vi l îng (s¾t, iod…) va sîi x¬... c¸c lo¹i nay th êng cã nhiÒu trong rau t ¬i, vá tr¸i c©y, g¹o kh«ng gi· kü... cã t¸c dông chèng t¸o bãn; gi¶m t¨ng ® êng huyÕt, cholesterol, triglycerid sau b÷a ¨n. + C¸c chÊt t¹o vÞ ngät: ®Ó ®¶m b¶o kh«ng dÉn tíi hiÖn t îng ch¸n ¨n ë ng êi gia cã thÓ dïng c¸c chÊt t¹o vÞ ngät. C¸c chÊt nay th êng cã ®é ngät cao h¬n nhiÒu lÇn so víi ® êng th êng dïng la sucrose, mét sè chÊt bÞ ph¸ hñy khi ®un nãng, mét sè chÊt cã d vÞ ®¾ng, ® îc dïng
phæ biÕn hiÖn nay cã saccharin, aspartam... C¸c chÊt nay kh«ng cung cÊp thªm n¨ng l îng hoÆc rÊt Ýt kh«ng ®¸ng kÓ, cã thÓ ® îc dïng thay thÕ cho ® êng glucose. 352 Copyright@Ministry Of Health Thay ®æi chÕ ®é ¨n la quan träng víi tÊt c¶ mäi lo¹i ®¸i th¸o ® êng kÓ c¶ víi bÖnh nh©n kÐm dung n¹p ® êng: + C¸c môc tiªu cña ®iÒu trÞ b»ng chÕ ®é ¨n kh¸c nhau tïy thuéc vao: • Typ tiÓu ® êng. • T×nh tr¹ng bÐo ph×. • L îng mì bÊt th êng trong m¸u. • Cã c¸c biÕn chøng cña tiÓu ® êng. • §ang ® îc ®iÒu trÞ néi khoa.
• Va c¶ theo së thÝch, kh¶ n¨ng tai chÝnh va yªu cÇu cña bÖnh nh©n. + C¸c môc tiªu cña calo ®Æt ra cÇn ph¶i ®¹t ® îc va gi÷ v÷ng c©n nÆng lý t ëng, gi¶m calo chØ ®Æt ra khi bÖnh nh©n qu¸ bÐo. + Gi÷ v÷ng thanh phÇn va thêi gian ¨n la quan träng, nhÊt la ®èi víi bÖnh nh©n dïng mét chÕ ®é insulin hoÆc thuèc sulfamid h¹ ® êng huyÕt cè ®Þnh. + Thanh phÇn mãn ¨n: thanh phÇn dinh d ìng tèi u cho ng êi tiÓu ® êng kh«ng cè ®Þnh. Sù quan t©m kh«ng chØ v× thøc ¨n ¶nh h ëng tíi ® êng huyÕt ma cßn lam gi¶m x¬ v÷a ®éng m¹ch va c¸c biÕn chøng m¹n tÝnh kh¸c. • Hydrat carbon (55 60%): la chÊt chñ yÕu cung cÊp calo ¨n vao. Thøc ¨n cã l îng ® êng cao ph¶i h¹n chÕ nh ng vÉn ph¶i cã ®Ó c©n
b»ng b÷a ¨n. • Protein (10 20%): ®ñ cung cÊp bilan nitrogen va t¨ng tr ëng. §èi víi c¸c bÖnh nh©n cã biÕn chøng thËn ph¶i giíi h¹n l îng protein. • Mì (25 30%): ph¶i hÕt søc h¹n chÕ. L îng cholesterol ¨n vao ph¶i d íi 300mg va mì b·o hßa ph¶i thay b»ng nhiÒu lo¹i mì kh«ng b·o hßa. • Thøc ¨n cã sîi 25g/1000Kcal cã thÓ lam chËm sù hÊp thu ® êng va gi¶m t¨ng ® êng sau khi ¨n. Thøc ¨n cã chøa sîi gåm ®Ëu, rau, thøc ¨n cã chøa keo, c¸m, cã thÓ lam gi¶m ® êng ®ång thêi h¹ cholesterol toan bé va lipoprotein tû träng thÊp (LDL). • C¸c chÊt ngät nh©n t¹o cã thÓ dïng thay ® êng trong n íc uèng va mét sè thøc ¨n. Aspartam va saccharin gióp lam gi¶m l îng ® êng