intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Quan điểm lịch sử cụ thể với công cuộc đổi mới hiện nay - 1

Chia sẻ: Cao Tt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

115
lượt xem
13
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

A.Đặt Vấn Đề Bước vào thiên niên kỷ mới, loài người đã và đang có những bước tiến quan trọng trong công cuộc trinh phục thế giới. Những thành tựu trong lĩnh vực khoa học - kỹ thuật nói riêng và trong mọi mặt của đời sống xã hội nói chung đã nâng dần loài người lên một tầm cao mới. Trong sự chuyển biến mạnh mẽ đó, Việt Nam chúng ta cũng không ngừng biến đổi vận động. Tính đến nay nước ta đã thực hiện công cuộc đổi mới được hơn một thập kỷ, bên cạnh những thành...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Quan điểm lịch sử cụ thể với công cuộc đổi mới hiện nay - 1

  1. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com A. Đ ặt Vấn Đề B ư ớc v ào thiên niên k ỷ mới, lo ài ng ư ời đ ã v à đ ang có nh ững b ư ớc tiến q uan tr ọng trong công cuộc trinh phục thế giới. Những th ành t ựu trong l ĩnh vực khoa học - k ỹ thuật nói ri êng và trong m ọi mặt của đ ời sống x ã h ội nói chung đ ã n âng d ần lo ài n g ư ời lên m ột tầm cao mới. Trong sự chuyển biến mạnh mẽ đ ó , Vi ệt Nam chúng ta cũng không ngừng biến đ ổi v ận đ ộng. Tính đ ến nay n ư ớc ta đ ã th ực hiện công cuộc đ ổi mới đ ư ợc h ơn m ột thập kỷ, b ên c ạnh những th ành tựu đ a đ ạt đ ư ợc, những vấn đ ề của nền k inh t ế lu ôn đ ặt ra những thách thức cho các nh à kinh t ế. So với thế giới, n ư ớc ta vẫn l à m ột n ư ớc ngh èo, n ền kinh tế c òn yếu kém, chậm phát triển, n h ững t àn d ư c ủa nền kinh tế tập trung quan li êu bao c ấp vẫn còn t ồn tại đ a kìm ham s ự phát triển của nền kinh tế. Chí nh vì th ế chúng ta phải n ghiên c ứu t ìm ra h ư ớng đ i đ ú ng đ ắn cho nền kinh tế, ph ù h ợp với đ i ều k i ện, ho àn c ảnh đ ất n ư ớc, ph ù h ợp với khu vực thế giới v à th ời đ ại. Đ i ều đ ó c ũng có nghĩa l à ph ải phân tích các yếu tố kinh tế trong tổng thể các m ối quan hệ, tro ng sự vận đ ộng, phát triển không ngừng. Do vậy việc vận d ụng quan đ i ểm lịch sử cụ thể của triết học Mác - L ênin vào qúa trình đ ối m ới kinh tế ở Việt Nam l à r ất cần thiết. Quán tri ệt quan đ i ểm lịch sử cụ thể v ào quá trình đ ối mới kinh tế ở Việt Nam s ẽ giúp cho n ền kinh tế n ư ớc ta có đ ư ợc h ư ớng đ i đ ú ng đ ắn. Vì v ậy, t rong bài vi ết tiểu luận triết học của m ình em đ a ch ọn đ ề t ài: “Quan đ i ểm l ịch sử cụ thể với công cuộc đ ối mới kinh tế ở Việt Nam hiện nay”. 1
  2. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Tuy nhiên, do ki ến thức còn h ạn hẹp sẽ không tránh khỏi n hi ều sai xót. Do v ậy, em kính mong nhận đ ư ợc sự góp ý v à h ư ớng dẫn của các thầy cô t rong khoa đ ể b à vi ết của em có kết quả tốt h ơn. B . Nội dung I . Quan đ i ểm lịch sử cụ thể 1 . C ơ s ở khách quan của quan đ i ểm lịch sử cụ thể Nguyên lý v ề mối li ên h ệ phổ biến v à nguyên lý v ề sự phát triển l à c ơ s ở h ình thành quan đ i ểm lịch sử cụ thể. Mọi sự vật hiện t ư ợng của thế giới đ ều tồn tại, vận đ ộng v à phát tri ển trong những đ i ều kiện không gian v à t h ời gian cụ thể xác đ ịnh. Đ i ều kiện kh ô ng gian và th ời gian có ảnh h ư ởn g t r ực tiếp tới tính chất, đ ặc đ i ểm của sự vật. C ùng m ột sự vật nh ư ng n ếu t ồn tại trong những đ i ều kiện không gian v à th ời gian cụ thể khác nhau th ì t ính ch ất, đ ặc đ i ểm của nó sẽ khác nhau, thậm trí có thể l àm thay đ ổi h òan t oàn b ản chất của sự vật. 2 . Yêu cầu của quan đ i ểm lịch sử cụ thể Quan đ i ểm lịch sử có 3 yêu c ầu: T h ứ nhất: Khi phân tích xem xét sự vật, hiện t ư ợng phải đ ặt nó trong đ i ều k i ện không gian v à th ời gian cụ thể của nó, phải phân tích xem những đ i ều k i ện không gian ấy có ảnh h ư ởng nh ư t h ế n ào đ ến tính chất, đ ặc đ i ểm của sự vật, hiện t ư ợng. Phải phân tích cụ thể mọi t ình hình c ụ thể ảnh h ư ởng đ ến sự vật, hiện t ư ợng. T h ứ hai: Khi nghi ên c ứu một lý luận, một luận đ i ểm khoa học n ào đ ó c ần p h ải phân tích nguồn gốc xuất xứ, ho àn c ảnh l àm n ảy sinh l ý lu ận đ ó . Có 2
  3. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com n h ư v ậy mới đ ánh giá đ ú ng giá tr ị v à h ạn chế của lý luận đ ó . Vi ệc t ìm ra đ i ểm mạnh v à đ i ểm yếu có tác dụng trực tiếp đ ến quá tr ình v ận dụng sau n ày. T h ứ ba: Khi vận dụng một lý luận n ào đ ó v ào th ực tiễn phải tính đ ến đ i ều k i ện cụ thể của n ơ i đ ư ợc vận dụng. Đ i ều kiện n ày s ẽ ảnh h ư ởng trực tiếp đ ến kết quả của sự vận dụng đ ó . 3 . T ại sao phải vận dụng quan đ i ểm lịch sử v ào quá trình xây d ựng nền k inh t ế thị tr ư ờng đ ịnh h ư ớng XHCN ở Việt Nam? Tr ư ớc ti ên c ần phải khẳng đ ịnh rằng KTTT đ ịnh h ư ớng X HCN c ũng l à m ột dạng vật chất. Nền kinh tế Việt Nam l à m ột dạng vật chất xa hội theo sự phân loại của triết học Mác - Lênin. Chính vì th ế nền KTTT đ ịnh h ư ớng XHCN Vi ệt Nam cũng tồn tại, vận đ ộng v à phát tri ển theo những nguyên l ý, quy lu ật của triết học Mác - Lênin, mà c ụ thể l à trong nh ững đ i ều kiện k hông gian th ời gian theo quan đ i ểm lịch sử cụ thể. S ự ra đ ời v à phát tri ển kinh tế h àng hoá nhi ều th ành ph ần h ơn 10 n ăm qua đ a góp ph ần thay đ ổi bộ mặt đ ất n ư ớc, nâng cao đ ời sống nhân dân. Tuy n hiên đ ó c h ư a ph ải l à cái đ í ch cu ối cùng c ủa Đảng ta v à nhân dân ta, b ởi n ền kinh tế n ư ớc ta vẫn c òn ch ậm phát triển. Khi chúng ta vừa chuyển từ n ền kinh tế tập trung quan li êu bao c ấp sang c ơ ch ế thị trư ờng, từ một nền k inh t ế yếu kém lạc hậu với hệ thống sản xuất, hệ thốn g qu ản lý kinh tế v ới những cán bộ mang nặng t ư t ư ởng ỷ lại sang nền KTTT n ăng đ ộng, do đ ó k hó có th ể tránh khỏi những vấp váp sai lầm. Th êm n ữa, thời đ i ểm chúng ta b ắt đ ầu đ ổi mới, chuyển sang nền KTTT l à quá mu ộn so với các 3
  4. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com n ư ớc trên th ế giới v à khu v ực khi mà các n ư ớc t ư b ản nh ư M ỹ, Nhật, Tây Âu,...đ a ti ến h ành c ơ ch ế thị tr ư ờng v à phát tri ển v ư ợt xa ta mấy tr ăm n ăm. Nh ờ sử dụng triệt đ ể KTTT, CNTB đ a đ ạt đ ư ợc những th ành t ựu về k inh t ế - x a h ội, phát triển lực l ư ợng sản xuất, nâng cao n ăng su ất lao đ ộng , qu ản lý xa hội đ a đ ạt đ ư ợc những th ành t ựu về v ăn minh hành chính, v ă n minh công cộng, con ng ư ời nhậy cảm tinh tế với khả n ăng sáng t ạo...v à có c ả những ti êu cực: sự gay gắt dẫn đ ến t ình tr ạng “cá lớn nuốt cá bé” sự phân cách gi àu nghèo ngày càng l ớn, ô n hi ễm môi tr ư ờng, t ài n guyên c ạn kiệt, tệ nạn xa hội...Tuy nhi ên, là n ư ớc đ i sau và theo CNXH, chúng ta có c ơ h ội kế thừa v à phát tri ển những th ành t ựu của nhân loại m à t r ư ớc hết l à s ử dụng v ă n minh cu ả KTTT, loại bỏ những khuyết tật của nó đ ể xây dựng CNX H có hi ệu quả h ơn. C hính vì nh ững lẽ đ ó , chúng ta c ần phải vận dụng quan đ i ểm lịch sử cụ t h ể v ào vi ệc nghi ên cứu quá tr ình xây d ựng nền KTTT đ ịnh h ư ớng XHCN ở Việt Nam. I I. Quá trình xây d ựng nền kinh tế thị tr ư ờng đ ịnh h ư ớng xa hội chủ nghĩa d ư ới góc nh ìn c ủa quan đ i ểm lịch sử cụ thể 1 . Nh ững đ i ều kiện cụ thể ảnh h ư ởng đ ến quá tr ình xây d ựng nền kinh tế t h ị tr ư ờng đ ịnh h ư ớng xa hội chủ nghĩa a. Nh ững đ i ều kiện trong n ư ớc Đầu ti ên chúng ta c ần t ìm hi ểu xuất phát đ i ểm về kinh tế của n ư ớc ta khi b ắt đ ầu đ ổi m ới. Bức tranh chung của kinh tế Việt Nam n ă m tr ư ớc đ ổi mới l à t ă ng tr ư ởng thấp 3,7%/n ăm, làm không đ ủ ă n và d ựa v ào ngu ồn viện trợ 4
  5. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com b ên ngoài r ất lớn. Thu nhập quốc dân trong n ư ớc, sản xuất chỉ đ á p ứng đ ư ợc 80 - 90% thu nh ập quốc dân sử dụng. Đ ến n ăm 1985 t ỷ t r ọng thu từ b ên ngoài chi ếm 10,2% thu nhập quốc dân sử dụng, nợ n ư ớc ngo ài lên t ới 8 ,5 t ỷ rúp v à 1,9 t ỷ USD. Cũng v ào các n ăm đ ó n ền kinh tế rơ i vào tình t r ạng khủng khoảng trầm trọng, si êu l ạm phát ở mức 774,7% v ào n ăm 1 986 kéo theo giá c ả leo thang v à vô ph ươ ng ki ểm soát. S ự t àn phá c ủa chiến tranh v à n ền kinh tế bao cấp yếu kém kéo d ài đ a đ ể l ại nhiều hậu quả nặng nề: c ơ sở vật chất thấp kém với nền KH - C N, k ỹ t hu ật lạc hậu, hầu hết các hệ thống máy móc trong các xí nghiệp đ ều do L iên Xô c ũ giúp đ ỡ t ừ trong chiến tranh n ên n ăng su ất thấp, chất l ư ợng k ém. Đi ều kiện đ ịa lý cũng l à m ột nhân tố quan trọng ảnh h ư ởng mạnh mẽ đ ến n ền kinh tế. Về đ ịa h ình, n ư ớc ta trải d ài trên nhi ều vĩ tuyến, bề ngang h ẹp, đ ịa h ình ph ức tạp mang đ ậm nét của sự phân dị sâu s ắc về đ i ều kiện t ự nhi ên, kinh t ế, xa hội. Các đ ặc đ i ểm n à y chi ph ối sự phân công lao đ ộng xa hội theo lanh thổ v à phát tri ển các v ùng kinh t ế. Nằm ở Tây Thái B ình D ương và Đô ng Nam á, khu vực phát triển cao, ổn đ ịnh, n ơ i c ửa ngõ của giao l ư u qu ốc tế, Việt Nam có nhi ều khả n ăng đ ể phát triển nhiều loại h ình kinh t ế khác nhau dựa tr ên nh ững lợi thế về vận tải biển, dịch vụ viễn t hông, du l ịch. Tài nguyên khoáng s ản phân bố không đ ều tr ên các vùng, n gay ở m ỗi v ùng c ũng phân tán v à thi ếu đ ồng bộ không gắn với n hau gây k hó kh ăn cho vi ệc khai thác sử dụng chúng v à ảnh h ư ởng đ ến việc bố chí 5
  6. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com k inh t ế của các v ùng. V ề dân số, n ư ớc ta có dân số đ ô ng, ngu ồn lao đ ộng d ồi d ào nh ư ng phân b ố cũng không đ ồng đ ều. Về chế đ ộ chính trị: Quan hệ giữa kinh tế v à chính tr ị l à m ộ t trong nh ững v ấn đ ề c ơ b ản của công cuộc đ ổi mới ở Việt Nam. Theo các nh à kinh đ i ển của chủ nghĩa Mác - L ênin thì kinh t ế quyết đ ịnh chính trị “ chính trị l à sự b i ểu hiện tập trung của kinh tế, chính trị không phải l à m ục đ í ch mà ch ỉ l à p h ươ ng ti ện đ ể thự c hi ện mục đ í ch kinh t ế.” L ênin đ a ch ỉ rõ: “ đ ể thoả man n h ững lợi ích kinh tế th ì quyền lực chính trị chỉ đ ư ợc sử dụng l àm ph ương t i ện đ ơn thu ần.” Khẳng đ ịnh đ ó của L ênin không có ngh ĩa l à ph ủ nhận vai t rò quyết đ ịnh của kinh tế đ ối với chính trị m à mu ốn n h ấn mạnh tác đ ộng của chính trị đ ối với kinh tế. Vấn đ ề kinh tế không thể tách rời vấn đ ề chính tr ị m à nó đ ư ợc xem xét giải quyết theo một lập tr ư ờng chính trị nhất đ ịnh. Nh ư v ậy chúng ta có thể khẳng đ ịnh rằng kinh tế v à chính tr ị thống n h ất biện chứng vớ i nhau trên n ền tảng quyết đ ịnh của kinh tế. S au khi mi ền Bắc giải phóng v à t ừ sau n ăm 1975 th ống nhất đ ất n ư ớc, cả n ư ớc ta đ a kiên quyết đ i theo con đ ư ờng XHCN - đ â y là l ựa chọn tất yếu v à đ ú ng đ ắn. Tuy nhi ên, vì không qua giai đ o ạn TBCN, chúng ta đ a g ặp n hi ều khó kh ăn và b ỡ ngỡ trong công cuộc xây dựng một hệ thống chính t r ị vững mạnh. Th êm vào đ ó , khi ta đ ang trong tình tr ạng ban đ ầu của công cu ộc đ ổi mới, một giai đ o ạn quan trọng m à chính tr ị l à yếu tố đ ịnh h ư ớng dẫn đ ư ờng th ì CNXH ở L i ên Xô cũ v à các n ư ớc Đô ng Âu sụp đ ổ h àng lo ạt đ a gây nhi ều hoang mang cho Đảng v à nhân dân ta. Đi ều n ày 6
  7. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com cũng chứng tỏ rằng đ ang có rất nhiều thế lực phản đ ộng không ngừng t ìm cách phá ho ại, lật đ ổ chế đ ộ CNXH ở n ư ớc ta. b . Nh ững đ i ều kiện thế giới v à khu v ực S au khi chi ến t ranh l ạnh kết thúc, mặc d ù th ế giới c òn nhi ều diễn biến p h ức tạp nh ư ng hoà bình và h ợp tác l à xu th ế chủ đ ạo, l à đ ò i h ỏi bức xúc của các dân tộc v à các qu ốc gia. Các cuộc cách mạng khoa học v à công n gh ệ đ ạt đ ư ợc những b ư ớc tiến v ư ợt bậc đ ặc biệt trong lĩ nh v ực tin học, v i ễn thông, sinh học, vật liệu mới v à n ăng l ư ợng mới đ ang đ ẩy mạnh quá t rình qu ốc tế hoá cao đ ộ các lực lư ợng sản xuất dẫn đ ến sự phân công lao đ ộng quốc tế ng ày càng sâu s ắc. Nh ư v ậy có nghĩa l à ngày nay, không m ột n ền kinh tế n ào có th ể đ ứng tách ra khỏi cộng đ ồng quốc tế. T ình hình đ ó đ ò i h ỏi một sự hợp tác ng ày càng r ộng tạo n ên th ế tuỳ thuộc lẫn nhau giữa các n ư ớc d ù l ớn hay nhỏ, phát triển hay đ ang phát tri ển. Trong lịch sử p hát tri ển của xa hội có lẽ ch ư a bao gi ờ có một sự hợp tác đ ể p hát tri ển r ộng rai đ an xen l ồng ghép v à nhi ều tầng lớp nh ư h i ện nay với sự h ình t hành nhi ều tổ chức kinh tế nh ư ASEAN (Hi ệp hội các n ư ớc Đ ô ng Nam á), WTO (t ổ chức th ương m ại thế giới) AFTA, EU,... Đối với các khu vực, Việt Nam nằm trong khu vực Đ ô ng Nam á , Châu á T hái Bình D ương, m ột khu vực đ ư ợc coi l à có n ền kinh tế n ăng đ ộng v à có t ốc đ ộ t ăng tr ư ởng cao nhất thế giới trong những n ăm g ần đ â y. Hầu hết các n ư ớc trong khu vực nh ư S ingapore, Thái Lan, In đô nêsia đ ều đ a ti ến h ành n ền KTTT đ ư ợc mấy thập kỷ v à m ột số n ư ớc đ a trở th ành các n ư ớc công nghi ệp mới (NIC). 7
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2