intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST
Báo xấu
271
lượt xem 90
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sự hình thành chất thải rắn Nguyên vật liệu, sản phẩm, và các thành phần thu hồi và tái sử dụng Chất thải Chất thải rắn sinh hoạt sinh ra từ hoạt động hàng ngày của con người. Rác sinh hoạt thải ra ở mọi nơi mọi lúc trong phạm vi thành phố hoặc khu dân cư, từ các hộ gia đình, khu thương mại, chợ và các tụ điểm buôn bán, nhà hàng, khách sạn, công viên, khu vui chơi giải trí, các viện nghiên cứu, trường học,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN SINH HOẠT

  1. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ HEÄ THOÁNG KYÕ THUAÄT QUAÛN LYÙ CHAÁT THAÛI RAÉN SINH HOAÏT 1.1 SÖÏ HÌNH THAØNH CHAÁT THAÛI RAÉN SINH HOAÏT Chaát thaûi Nguyeân vaät lieäu Chaát thaûi Cheá bieán Thu hoài vaø taùi cheá Cheá bieán laàn 2 Tieâu thuï Thaûi boû Hình 1.1 Söï hình thaønh chaát thaûi raén Ghi chuù: Nguyeân vaät lieäu, saûn phaåm, vaø caùc thaønh phaàn thu hoài vaø taùi söû duïng Chaát thaûi Chaát thaûi raén sinh hoaït sinh ra töø hoaït ñoäng haøng ngaøy cuûa con ngöôøi. Raùc sinh hoaït thaûi ra ôû moïi nôi moïi luùc trong phaïm vi thaønh phoá hoaëc khu daân cö, töø caùc hoä gia ñình, khu thöông maïi, chôï vaø caùc tuï ñieåm buoân baùn, nhaø haøng, khaùch saïn, coâng vieân, khu vui chôi giaûi trí, caùc vieän nghieân cöùu, tröôøng hoïc, caùc cô quan nhaø nöôùc… Cuoäc caùch maïng veà coâng nghieäp ñaõ mang laïi nhieàu lôïi ích cho con ngöôøi nhö naâng cao möùc soáng, coâng taùc phuïc vuï ngaøy caøng toát hôn, nhöng ñoàng thôøi cuõng sinh ra moät löôïng chaát thaûi raén khaù lôùn. Nhöõng naêm ñaàu cuûa thaäp kyû 80, chaát thaûi raén coâng nghieäp ñaëc bieät laø chaát thaûi ñoäc haïi ñaõ trôû thaønh vaán ñeà moâi tröôøng ñang ñöôïc quan taâm haøng ñaàu. Cho ñeán nhöõng naêm 1990, khi caùc thoâng tin khoa hoïc ñang trình baøy caùc vaán ñeà coù theå xaûy ra thì chaát thaûi raén ñaõ TS: Nguyeãn Trung Vieät 1-1 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  2. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT lieân tuïc gaây aûnh höôûng lôùn ñeán moâi tröôøng vaø nhieàu nöôùc ñaõ phaûi ñaàu tö khoâng nhoû ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy baèng caùc chöông trình moâi tröôøng ñaëc bieät. 1.2 HEÄ THOÁNG QUAÛN LYÙ CHAÁT THAÛI RAÉN SINH HOAÏT 1.2.1 Cô caáu vaø sô ñoà toå chöùc quaûn lyù chaát thaûi raén ñoâ thò Quaûn lyù chaát thaûi raén laø vaán ñeà then choát cuûa vieäc ñaûm baûo moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi maø caùc ñoâ thò phaûi coù keá hoaïch toång theå quaûn lyù chaát thaûi raén thích hôïp môùi coù theå xöû lyù kòp thôøi vaø coù hieäu quaû. Moät caùch toång quaùt, caùc hôïp phaàn chöùc naêng cuûa moät heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén sinh hoaït ñöôïc minh hoaï ôû hình 1.2 Sô ñoà toång theå cuûa heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén ôû moat soá ñoâ thò lôùn ôû Vieät Nam ñöôïc trình baøy ôû hình1.3 Nguoàn phaùt sinh chaât thaûi Gom nhaët, taùch vaø löu tröõ taïi nguoàn Thu gom Trung chuyeån vaø Taùch, xöû lyù vaø vaän chuyeån taùi cheá Tieâu huyû Hình1.2 Nhöõng hôïp phaàn chöùc naêng cuûa moät heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén. TS: Nguyeãn Trung Vieät 1-2 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  3. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT 1.2.2 Nhieäm vuï cuûa caùc cô quan chöùc naêng trong heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén ôû moat soá ñoâ thò lôùn ôû Vieät Nam. Boä Khoa Hoïc Coâng Ngheä Vaø Moâi Tröôøng chòu traùch nhieäm vaïch chieán löôïc caûi thieän moâi tröôøng chung cho caû nöôùc, tö vaán cho Nhaø nöôùc trong vieäc ñeà xuaát luaät leä chính saùch quaûn lyù moâi tröôøng quoác gia. Boä xaây döïng höôùng daãn chieán löôïc quaûn lyù vaø xaây döïng ñoâ thò, quaûn lyù chaát thaûi. Uyû ban nhaân daân thaønh phoá chæ ñaïo Uyû ban nhaân daân caùc quaän, huyeän, sôû Khoa Hoïc Coâng Ngheä Vaø Moâi Tröôøng vaø sôû Giao Thoâng Coâng Chính thöïc hieän nhieäm vuï baûo veä moâi tröôøng ñoâ thò, chaáp haønh nghieâm chænh chieán löôïc chung vaø luaät phaùp chung veà baûo veä moâi tröôøng cuûa Nhaø nöôùc thoâng qua vieäc xaây döïng caùc quy taéc, quy cheá cuï theå trong vieäc baûo veä moâi tröôøng cuûa thaønh phoá. Coâng ty moâi tröôøng vaø ñoâ thò laø cô quan tröïc tieáp ñaûm nhaän nhieäm vuï xöû lyù chaát thaûi raén, baûo veä veä sinh moâi tröôøng theo nhieäm vuï cuûa sôû Giao Thoâng Coâng Chính giao. Boä khoa hoïc coâng ngheä Boä xaây döïng UBND thaønh phoá vaø moâi tröôøng Sôû GTCC Sôû khoa hoïc coâng ngheä vaø moâi tröôøng Coâng ty moâi tröôøng ñoâ UBND caáp thò döôùi Chieán löôïc, ñeà xuaát luaät Thu gom, vaän chuyeån phaùp loaïi Quy taéc, Xöû lyù, tieâu huyû boû chaát thaûi quy cheá loaïi boû Chaát thaûi raén chaát thaûi Cö daân vaø khaùch vaõn lai(nguoàn taïo ra chaát thaûi raén) Hình 1.3: Sô ñoà heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi ôû moät soá ñoâ thò lôùn ôû Vieät Nam. TS: Nguyeãn Trung Vieät 1-3 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  4. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT CHÖÔNG 2 NGUOÀN PHAÙT SINH, THAØNH PHAÀN,TÍNH CHAÁT CUÛA CHAÁT THAÛI RAÉN SINH HOAÏT 2.1 NGUOÀN PHAÙT SINH CTRSH Caùc nguoàn chuû yeáu phaùt sinh chaát thaûi raén sinh hoaït bao goàm: + Töø caùc khu daân cö; + Töø caùc trung taâm thöông maïi; + Töø caùc vieän nghieân cöùu, cô quan, tröôøng hoïc, caùc coâng trình coâng coäng; + Töø caùc dòch vuï ñoâ thò, saân bayï; + Töø caùc traïm xöû lyù nöôùc thaûi vaø töø caùc oáng thoaùt nöôùc cuûa thaønh phoá; + Töø caùc khu coâng nghieäp; Caùc hoaït ñoäng kinh teá xaõ hoäi cuûa con ngöôøi Caùc quaù Hoaït ñoäng Caùc hoaït Caùc hoaït trình phi soáng vaø taùi ñoäng quaûn ñoäng giao saûn xuaát lyù saûn sinh tieáp vaø ñoái con ngöôøi ngoaïi CHAÁT THAÛI SINH HOAÏT Hình 2.1: Caùc nguoàn phaùt sinh chaát thaûi sinh hoaït. TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-1 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  5. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT 2.2 THAØNH PHAÀN CTRSH Thaønh phaàn lyù, hoaù hoïc cuûa chaát thaûi raén ñoâ thò raát khaùc nhau tuyø thuoäc vaøo töøng ñòa phöông, vaøo caùc muøa khí haäu, vaøo ñieàu kieän kinh teá vaø nhieàu yeáu toá khaùc. Baûng 2.1 : Ñònh nghóa thaønh phaàn cuûa CTRSH Thaønh phaàn Ñònh nghóa Ví duï 1. caùc chaát chaùy ñöôïc a. Giaáy Caùc vaät lieäu laøm töø giaáy boätCaùc tuùi giaáy, maûnh bìa, giaáy vaø giaáy. veä sinh… b. Haøng deät Coù nguoàn goác töø caùc sôïi. Vaûi, len, nilon… c. Thöïc phaåm Caùc chaát thaûi töø ñoà aên thöïc Coïng rau, voû quaû, thaân caây, phaåm. loãi ngoâ… d. Coû, goã cuûi, rôm raï Caùc vaät lieäu vaø saûn phaåm Ñoà duøng baèng goã nhö baøn, ñöôïc cheá taïo töø goã, tre, rôm… gheá, ñoà chôi, voû döøa… e. Chaát deûo Caùc vaät lieäu vaø saûn phaåm Phim cuoän, tuùi chaát deûo, chai, ñöôïc cheá taïo töø chaát deûo. loï. Chaát deûo, caùc ñaàu voøi, daây ñieän… f. Da vaø cao su Caùc vaät lieäu vaø saûn phaåm Boùng, giaøy, ví, baêng cao su… ñöôïc cheá taïo töø da vaø cao su. 2. Caùc chaát khoâng chaùy a. Caùc kim loaïi saét Caùc vaät lieäu vaø saûn phaåm Voû hoäp, daây ñieän, haøng raøo, ñöôïc cheá taïo töø saét maø deã bò dao, naép loï… nam chaâm huùt. b. Caùc kim loaïi phi saét Caùc vaät lieäu khoâng bò nam Voû nhoâm, giaáy bao goùi, ñoà chaâm huùt. ñöïng… c. Thuyû tinh Caùc vaät lieäu vaø saûn phaåm Chai loï, ñoà ñöïng baèng thuyû ñöôïc cheá taïo töø thuyû tinh. tinh, boùng ñeøn… d. Ñaù vaø saønh söù Baát kyø caùc loaïi vaät lieäu Voû chai, oác, xöông, gaïch, ñaù, khoâng chaùy khaùc ngoaøi kim goám… loaïi vaø thuyû tinh. 3. Caùc chaát hoãn hôïp Taát caû caùc vaät lieäu khaùc Ñaù cuoäi, caùt, ñaát, toùc… khoâng phaân loaïi trong baûng naøy. Loaïi naøy coù theå chia thaønh hai phaàn: kích thöôùc lôùn hôn 5mm vaø loaïi nhoû hôn 5 mm. TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-2 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  6. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT Baûng 2.2 Caùc loaïi chaát thaûi ñaëc tröng töø nguoàn thaûi sinh hoaït. Nguoàn thaûi Thaønh phaàn chaát thaûi Chaát thaûi thöïc phaåm Khu daân cö vaø thöông maïi Giaáy Carton Nhöïa Vaûi Cao su Raùc vöôøn Goã Caùc loaïi khaùc: Taõ loùt, khaên veä sinh,… Nhoâm Kim loaïi chöùa saét Chaát thaûi theå tích lôùn Chaát thaûi ñaëc bieät Ñoà ñieän gia duïng Haøng hoaù (white goods) Raùc vöôøn thu gom rieâng Pin Daàu Loáp xe Chaát thaûi nguy haïi Gioáng nhö trình baøy trong muïc chaát thaûi khu daân cö vaø khu Chaát thaûi töø vieän nghieân cöùu, thöông maïi. coâng sôû Röûa ñöôøng vaø heûm phoá: Buïi, raùc, xaùc ñoäng vaät, xe maùy hoûng. Chaát thaûi töø dòch vuï Coû, maãu caây thöøa, goác gaây, caùc oáng kim loaïi vaø nhöïa cuõ. Chaát thaûi thöïc phaåm, giaáy baùo, carton, giaáy loaïi hoãn hôïp, chai nöôùc giaûi khaùt, can söõa vaø nöôùc uoáng, nhöïa hoãn hôïp, vaûi, gieû raùch,… 2.3 TÍNH CHAÁT CUÛA CTRSH 2.3.1 TÍNH CHAÁT LYÙ HOÏC CUÛA CTRSH Nhöõng tính chaát lyù hoïc quan troïng cuûa chaát thaûi raén sinh hoaït bao goàm khoái löôïng rieâng, ñoä aåm, kích thöôùc haït vaø söï phaân boá kích thöôùc, khaû naêng giöõ nöôùc vaø ñoä xoáp (ñoä roãng) cuûa raùc ñaõ neùn. TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-3 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  7. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT 2.3.1.1 Khoái löôïng rieâng Khoái löôïng rieâng ñöôïc ñònh nghóa laø khoái löôïng vaät chaát treân moät ñôn vò theå tích, tính baèng lb/ft3, lb/yd3, hoaëc kg/m3. Ñieàu quan troïng caàn ghi nhôù raèng, khoái löôïng rieâng cuûa chaát thaûi raén sinh hoaït seõ raát khaùc nhau tuyø töøng tröôøng hôïp: raùc ñeå töï nhieân khoâng chöùa trong thuøng, raùc chöùa trong thuøng vaø khoâng neùn, raùc chöùa trong thuøng vaø neùn. Do ñoù, soá lieäu khoái löôïng rieâng cuûa chaát thaûi raén sinh hoaït chæ coù yù nghóa khi ñöôïc ghi chuù keøm theo phöông phaùp xaùc ñònh khoái löôïng rieâng. Khoái löôïng rieâng cuûa moät soá thaønh phaàn chaát thaûi coù trong raùc sinh hoaït chöùa trong thuøng, coù neùn, hoaëc khoâng neùn ñöôïc trình baøy trong Baûng 2.1. Khoái löôïng rieâng cuûa raùc seõ raát khaùc nhau tuyø theo vò trí ñòa lyù, muøa trong naêm, thôøi gian löu tröõ,… Do ñoù, khi choïn giaù trò khoái löôïng rieâng caàn phaûi xem xeùt caû nhöõng yeáu toá naøy ñeå giaûm bôùt sai soá keùo theo cho caùc pheùp tính toaùn. Khoái löôïng rieâng cuûa raùc sinh hoaït ôû caùc khu ñoâ thò laáy töø caùc xe eùp raùc thöôøng dao ñoäng trong khoaûng töø 300 ñeán 700 lb/yd3 (töø 178 kg/m3 ñeán 415 kg/m3), vaø giaù trò ñaëc tröng thöôøng vaøo khoaûng 500 lb/yd3 (297 kg/m3). 2.3.1.2 Ñoä aåm Ñoä aåm cuûa chaát thaûi raén thöôøng ñöôïc bieåu dieãn theo moät trong hai caùch: tính theo thaønh phaàn phaàn traêm khoái löôïng öôùt vaø thaønh phaàn phaàn traêm khoái löôïng khoâ. Trong lónh vöïc quaûn lyù chaát thaûi raén, phöông phaùp khoái löôïng öôùt thoâng duïng hôn. Baûng 2.3 Khoái löôïng rieâng vaø haøm löôïng aåm cuûa caùc chaát thaûi coù trong raùc sinh hoaït. Khoái löôïng rieâng (lb/yd3) Ñoä aåm (% khoái löôïng) Loaïi chaát thaûi Khoaûng dao Ñaëc tröng Khoaûng dao Ñaëc tröng ñoäng ñoäng Raùc khu daân cö (Khoâng neùn) Thöïc phaåm 220-810 490 50-80 70 Giaáy 70-220 150 4-10 6 Carton 70-135 85 4-8 5 Nhöïa 70-220 110 1-4 2 Vaûi 70-170 110 6-15 10 Cao su 170-340 220 1-4 2 Da 170-440 270 8-12 10 Raùc vöôøn 100-380 170 30-80 60 Goã 220-540 400 15-40 20 Thuyû tinh 270-810 330 1-4 2 Lon thieác 85-270 150 2-4 3 Nhoâm 110-405 270 2-4 2 Caùc kim loaïi khaùc 220-1940 540 2-4 3 TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-4 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  8. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT Buïi, tro, 540-1685 810 6-12 8 Tro 1095-1400 1255 6-12 6 Raùc röôûi 150-305 220 5-20 15 Raùc vöôøn Laù (xoáp vaø khoâ) 50-250 100 20-40 30 Coû töôi (xoáp vaø öôùt) 350-500 400 40-80 60 Coû töôi (öôùt vaø neùn) 1000-1400 1000 50-90 80 Raùc vöôøn (vuïn) 450-600 500 20-70 50 Raùc vöôøn (composted) 450-650 550 40-60 50 Raùc khu ñoâ thò Xe eùp raùc 300-760 500 15-40 20 Taïi baõi raùc - Neùn bình thöôøng 610-840 760 15-40 25 - Neùn toát 995-1250 1010 15-40 25 Raùc khu thöông maïi Raùc thöïc phaåm (öôùt) 800-1600 910 50-80 70 Thieát bò gia duïng 250-340 305 0-2 1 Raùc khu thöông maïi (tt) Thuøng goã 185-270 185 10-30 20 Phaàn reûo caây 170-305 250 20-80 5 Raùc chaùy ñöôïc 85-305 200 10-30 15 Raùc khoâng chaùy 305-610 505 5-15 10 Raùc hoãn hôïp 235-305 270 10-25 15 Raùc xaây döïng vaø phaù dôõ Raùc khu phaù dôõ (khoâng 1685-2695 2395 2-10 4 chaùy) Raùc khu phaù dôõ (chaùy ñöôïc) 505-675 605 4-15 8 Raùc xaây döïng (chaùy ñöôïc) 305-605 440 4-15 8 Betoâng vôõ 2020-3035 2595 0-5 - Raùc coâng nghieäp Buøn hoaù chaát (öôùt) 1350-1855 1685 75-99 80 Tro 1180-1515 1350 2-10 4 Vuïn da 170-420 270 6-15 10 Vuïn kim loaïi naëng 2530-3370 3000 0-5 - Traùi caây thaûi boû (hoãn hôïp) 420-1265 605 60-90 75 Phaân boùn (öôùt) 1515-1770 1685 75-96 94 Rau coû thaûi boû (hoãn hôïp) 340-1180 605 60-90 75 Vuïn kim loaïi nheï 840-1515 1245 0-5 - Vuïn kim loaïi (hoãn hôïp) 1180-2530 1515 0-5 - Daàu, haéc ín, nhöïa ñöôøng 1350-1685 1600 0-5 2 Maït cöa 170-590 490 10-40 20 TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-5 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  9. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT Vaûi thaûi 170-370 305 6-15 10 Goã thaûi (hoãn hôïp) 675-1140 840 30-60 25 Raùc noâng nghieäp Raùc noâng nghieäp (hoãn hôïp) 675-1265 945 40-80 50 Xaùc suùc vaät 340-840 605 - - Lb/yd3 x 0.5933 = kg/m3 2.3.1.3 Kích thöôùc vaø söï phaân boá kích thöôùc Kích thöôùc vaø söï phaân boá kích thöôùc cuûa caùc thaønh phaàn coù trong chaát thaûi raén ñoùng vai troø quan troïng ñoái vôùi quaù trình thu hoài vaät lieäu, nhaát laø khi söû duïng phöông phaùp cô hoïc nhö saøng quay vaø caùc thieát bò taùch loaïi töø tính. 2.3.1.4 Khaû naêng tích aåm (Field Capacity) Khaû naêng tích aåm cuûa chaát thaûi raén laø toång löôïng aåm maø chaát thaûi coù theå tích tröõ ñöôïc. Ñaây laø thoâng soá coù yù nghóa quan troïng trong vieäc xaùc ñònh löôïng nöôùc roø ræ sinh ra töø baõi choân laáp. Phaàn nöôùc dö vöôït quaù khaû naêng tích tröõ cuûa chaát thaûi raén seõ thoaùt ra ngoaøi thaønh nöôùc roø ræ. Khaû naêng tích aåm seõ thay ñoåi tuyø theo ñieàu kieän neùn eùp raùc vaø traïng thaùi phaân huyû cuûa chaát thaûi. Khaû naêng tích aåm cuûa chaát thaûi raén sinh hoaït cuûa khu daân cö vaø khu thöông maïi trong tröôøng hôïp khoâng neùn coù theå dao ñoäng trong khoaûng 50-60%. Hình 2.1 Kích thöôùc ñaëc tröng cuûa caùc thaønh phaàn coù trong hoãn hôïp raùc khu daân cö vaø khu thöông maïi. TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-6 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  10. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT 2.3.1.5 Ñoä thaåm thaáu cuûa raùc neùn (Hydraulic conductivity) Tính daãn nöôùc cuûa chaát thaûi ñaõ neùn laø thoâng soá vaät lyù quan troïng khoáng cheá söï vaän chuyeån cuûa chaát loûng vaø khí trong baõi choân laáp. Ñoä thaåm thaáu thöïc, chæ phuï thuoäc vaøo tính chaát cuûa chaát thaûi raén, keå caû söï phaân boá kích thöôùc loã roãng, beà maët, vaø ñoä xoáp. Giaù trò ñoä thaåm thaáu ñaëc tröng ñoái vôùi chaát thaûi raén ñaõ neùn trong moät baõi choân laáp thöôøng dao ñoäng trong khoaûng 10-11 ñeán 10-12 m2 theo phöông thaúng ñöùng vaø khoaûng 10-10 m2 theo phöông ngang. 2.3.2 TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC CUÛA CHAÁT THAÛI RAÉN SINH HOAÏT Tính chaát hoaù hoïc cuûa chaát thaûi raén ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc löïa choïn phöông aùn xöû lyù vaø thu hoài nguyeân lieäu. Ví duï, khaû naêng chaùy phuï thuoäc vaøo tính chaát hoaù hoïc cuûa chaát thaûi raén, ñaëc bieät trong tröôøng hôïp chaát thaûi laø hoãn hôïp cuûa nhöõng thaønh phaàn chaùy ñöôïc vaø khoâng chaùy ñöôïc. Neáu muoán söû duïng chaát thaûi raén laøm nhieân lieäu, caàn phaûi xaùc ñònh 4 ñaëc tính quan troïng sau: 1. Nhöõng tính chaát cô baûn 2. Ñieåm noùng chaûy 3. Thaønh phaàn caùc nguyeân toá 4. Naêng löôïng chöùa trong raùc Ñoái vôùi phaàn raùc höõu cô duøng laøm phaân compost hoaëc thöùc aên gia suùc, ngoaøi thaønh phaàn nhöõng nguyeân toá chính, caàn phaûi xaùc ñònh thaønh phaàn caùc nguyeân toá vi löôïng. 2.3.2.1 Nhöõng tính chaát cô baûn Nhöõng tính chaát cô baûn caàn phaûi xaùc ñònh ñoái vôùi caùc thaønh phaàn chaùy ñöôïc trong chaát thaûi raén bao goàm: 1. Ñoä aåm (phaàn aåm maát ñi khi saáy ôû 1050C trong thôøi gian 1 giôø) 2. Thaønh phaàn caùc chaát chaùy bay hôi (phaàn khoái löôïng maát ñi khi nung ôû 9500C trong tuû nung kín) 3. Thaønh phaàn carbon coá ñònh (thaønh phaàn coù theå chaùy ñöôïc coøn laïi sau khi thaûi caùc chaát coù theå bay hôi) 4. Tro (phaàn khoái löôïng coøn laïi sau khi ñoát trong loø hôû). Tính chaát cô baûn cuûa caùc thaønh phaàn chaùy ñöôïc coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït. 2.3.2.2 Ñieåm noùng chaûy cuûa tro TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-7 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  11. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT Ñieåm noùng chaûy cuûa tro laø nhieät ñoä maø taïi ñoù tro taïo thaønh töø quaù trình ñoát chaùy chaát thaûi bò noùng chaûy vaø keát dính taïo thaønh daïng raén (xæ). Nhieät ñoä noùng chaûy ñaëc tröng ñoái vôùi xæ töø quaù trình ñoát raùc sinh hoaït thöôøng dao ñoäng trong khoaûng töø 2,000 ñeán 22000F (11000C ñeán 12000C). 2.3.2.3 Caùc nguyeân toá cô baûn trong chaát thaûi raén sinh hoaït Caùc nguyeân toá cô baûn trong chaát thaûi raén sinh hoaït caàn phaân tích bao goàm C (carbon), H (Hydro), O (Oxy), N (Nitô), S (Löu huyønh), vaø tro. Thoâng thöôøng, caùc nguyeân toá thuoäc nhoùm halogen cuõng thöôøng ñöôïc xaùc ñònh do caùc daãn xuaát cuûa clo thöôøng toàn taïi trong thaønh phaàn khí thaûi khi ñoát raùc. Keát quaû xaùc ñònh caùc nguyeân toá cô baûn naøy ñöôïc söû duïng ñeå xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc cuûa thaønh phaàn chaát höõu cô coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït cuõng nhö xaùc ñònh tyû leä C/N thích hôïp cho quaù trình laøm phaân compost. Baûng 2.4 Tính chaát cô baûn vaø naêng löôïng cuûa caùc thaønh phaàn coù trong chaát thaûi raén khu daân cö, khu thöông maïi vaø chaát thaûi raén coâng nghieäp Tính chaát cô baûn Naêng löôïng (Btu/lb) Ñoä aåm Chaát Carbon Raùc thu Raùc Raùc khoââ Loaïi chaát thaûi bay hôi coá ñònh Khoâng gom Khoâ khoâng chaùy tro Thöïc phaåm Môõ 2,0 95,3 2,5 0,2 16.135 16.466 16.836 Chaát thaûi thöïc phaåm 70,0 21,4 3,6 5,0 1.797 5.983 7.180 Traùi caây thaûi boû 78,7 16,6 4,0 0,7 1.707 8.013 8.285 Thòt thaûi boû 38,8 56,4 1,8 3,1 7.623 12.455 13.120 Giaáy Carton 5,2 77,5 12,3 5,0 7.042 7.428 7.842 Taïp chí 4,1 66,4 7,0 22,5 5.254 5.478 7.157 Giaáy in baùo 6,0 81,1 11,5 1,4 7.975 8.484 8.612 Giaáy (hoãn hôïp) 10,2 75,9 8,4 5,4 6.799 7.571 8.056 Giaáy neán 3,4 90,9 4,5 1,2 11.326 11.724 11.872 Nhöïa Nhöïa (hoãn hôïp) 0,2 95,8 2,0 2,0 14.101 14.390 16.024 Polyethylene 0,2 98,5 < 0,1 1,2 18.687 18.724 18.952 Polystyrene 0,2 98,7 0,7 0,5 16.419 16.451 16.430 Polyurethane 0,2 87,1 8,3 4,4 11.204 11.226 11.744 Polyvinyl chloride 0,2 86,9 10,8 2,1 9.755 9.774 9.985 Vaûi, Cao su, Da Vaûi 10,0 66,0 17,5 6,5 7.960 8.844 9.827 Cao su 1,2 83,9 4,9 9,9 10.890 11.022 12.250 TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-8 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  12. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT Da 10,0 68,5 12,5 9,0 7.500 8.040 8.982 Goã, caây,… Raùc vöôøn 60,0 30,0 9,5 0,5 2.601 6.503 6.585 Goã (goã töôi) 50,0 42,3 7,3 0,4 2.100 4.200 4.234 Goã cöùng 12,0 75,1 12,4 0,5 7.352 8.354 8.402 Goã (hoãn hôïp) 20,0 68,1 11,3 0,6 6.640 8.316 8.383 Thuyû tinh, kim loaïi, … Thuyû tinh vaø khoaùng saûn 2,0 - - 96-99+ 84* 86 60 Kim loaïi, lon thieác 5,0 - - 94-99+ 301* 319 317 Kim loaïi chöùa saét 2,0 - - 96-99+ - - - Kim loaïi maøu 2,0 - - 94-99+ - - - Caùc thaønh phaàn khaùc Raùc vaên phoøng 3,2 20,5 6,3 70,0 3.669 3.791 13.692 Raùc khu daân cö 21,0 52,0 7,0 20,0 5.000 6.250 8.333 (15-40) (40-60) (2-45) (10-30) Raùc khu thöông maïi 15,0 - - - 5.500 6.470 - (10-30) Raùc sinh hoaït noùi chung 20,0 - - - 4.600 5.750 - (10-30) * Naêng löôïng coù töø lôùp phuû, nhaõn hieäu vaø nhöõng vaät lieäu ñính keøm Btu x 1,0551 = kJ Baûng 2.5 Thaønh phaàn caùc nguyeân toá cuûa caùc chaát chaùy ñöôïc coù trong chaát thaûi raén khu daân cö, khu thöông maïi vaø chaát thaûi raén coâng nghieäp Phaàn traêm khoái löôïng khoâ (%) Loaïi chaát thaûi Carbon Hydro Oxy Nitô Löu huyønh Tro Thöïc phaåm Môõ 73,0 11,5 14,8 0,4 0,1 0,2 Chaát thaûi thöïc phaåm 48,0 6,4 37,6 2,6 0,4 5,0 Traùi caây thaûi boû 48,5 6,2 39,5 1,4 0,2 4,2 Thòt thaûi boû 59,6 9,4 24,7 1,2 0,2 4,9 Giaáy Carton 43,0 5,9 44,8 0,3 0,2 5,0 Taïp chí 32,9 5,0 38,6 0,1 0,1 23,3 Giaáy in baùo 49,1 6,1 43,0 < 0,1 0,2 1,5 Giaáy (hoãn hôïp) 43,4 5,8 44,3 0,3 0,2 6,0 Giaáy neán 59,2 9,3 30,1 0,1 0,1 1,2 Nhöïa Nhöïa (hoãn hôïp) 60,0 7,2 22,8 - - 10,0 Polyethylene 85,2 14,2 - < 0,1 < 0,1 0,4 TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-9 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  13. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT Polystyrene 87,1 8,4 4,0 0,2 - 0,3 Polyurethane(1) 63,3 6,3 17,6 6,0 < 0,1 4,3 Polyvinyl chloride(1) 45,2 5,6 1,6 0,1 0,1 2,0 Vaûi, Cao su, Da Vaûi 48,0 6,4 40,0 2,2 0,2 3,2 Cao su 69,7 8,7 - - 1,6 20,0 Da 60,0 8,0 11,6 10,0 0,4 10,0 Goã, caây,… Raùc vöôøn 46,0 6,0 38,0 3,4 0,3 6,3 Goã (goã töôi) 50,1 6,4 42,3 0,1 0,1 1,0 Goã cöùng 49,6 6,1 43,2 0,1 < 0,1 0,9 Goã (hoãn hôïp) 49,5 6,0 42,7 0,2 < 0,1 1,5 Goã vuïn 48,1 5,8 45,5 0,1 < 0,1 0,4 Thuyû tinh, kim loaïi, … Thuyû tinh vaø khoaùng saûn(2) 0,5 0,1 0,4 < 0,1 - 98,9 (2) Kim loaïi (hoãn hôïp) 4,5 0,6 4,3 < 0,1 - 90,5 Caùc thaønh phaàn khaùc Raùc vaên phoøng 24,3 3,0 4,0 0,5 0,2 68,0 Daàu, sôn 66,9 9,6 5,2 2,0 - 16,3 44,7 6,2 38,4 0,7 < 0,1 9,9 RDF (Refuse-derived fuel) (1) Phaàn coøn laïi laø Clo (2) Naêng löôïng coù töø lôùp phuû, nhaõn hieäu vaø nhöõng vaät lieäu ñính keøm Baûng 2.6 Thaønh phaàn caùc nguyeân toá cuûa caùc chaát chaùy ñöôïc coù trong chaát thaûi raén khu daân cö Phaàn traêm khoái löôïng khoâ (%) Thaønh phaàn Carbon Hydro Oxy Nitô Löu huyønh Tro Chaát höõu cô Chaát thaûi thöïc phaåm 48,0 6,4 37,6 2,6 0,4 5,0 Giaáy 43,5 6,0 44,0 0,3 0,2 6,0 Carton 44,0 5,9 44,6 0,3 0,2 5,0 Nhöïa 60,0 7,2 22,8 - - 10,0 Vaûi 55,0 6,6 31,2 4,6 0,15 2,5 Cao su 78,0 10,0 - 2,0 - 10,0 Da 60,0 8,0 11,6 10,0 0,4 10,0 Raùc vöôøn 47,8 6,0 38,0 3,4 0,3 4,5 Goã 49,5 6,0 42,7 0,2 0,1 1,5 Chaát voâ cô Thuyû tinh(1) 0,5 0,1 0,4 < 0,1 - 98,9 Kim loaïi(1) 4,5 0,6 4,3 < 0,1 - 90,5 Buïi, tro,… 26,3 3,0 2,0 0,5 0,2 68,0 TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-10 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  14. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT (1) Naêng löôïng coù töø lôùp phuû, nhaõn hieäu vaø nhöõng vaät lieäu ñính keøm 2.3.2.4 Naêng löôïng chöùa trong caùc thaønh phaàn cuûa chaát thaûi raén Naêng löôïng chöùa trong thaønh phaàn chaát höõu cô coù trong raùc sinh hoaït coù theå xaùc ñònh ñöôïc baèng caùch: (1) söû duïng loø hôi nhö moät thieát bò ño nhieät löôïng, (2) thieát bò ño nhieät löôïng trong phoøng thí nghieäm vaø (3) tính toaùn neáu bieát thaønh phaàn caùc nguyeân toá. Tuy nhieân, phöông aùn söû duïng loø hôi khoù thöïc hieän neân haàu heát soá lieäu veà naêng löôïng cuûa caùc thaønh phaàn chöùa trong raùc ñeàu ñöôïc xaùc ñònh baèng maùy ño nhieät löôïng trong phoøng thí nghieäm. Baûng 2.7 Naêng löôïng vaø phaàn chaát trô coù trong raùc sinh hoaït töø khu daân cö Phaàn chaát trô(1) (%) Naêng löôïng(2) (Btu/lb) Thaønh phaàn Khoaûng dao ñoäng Ñaëc tröng Khoaûng dao ñoäng Ñaëc tröng Chaát höõu cô Chaát thaûi thöïc phaåm 2-8 5,0 1.500-3.000 2.000 Giaáy 4-8 6,0 5.000-8.000 7.200 Carton 3-6 5,0 6.000-7.500 7.000 Nhöïa 6-20 10,0 12.000-16.000 14.000 Vaûi 2-4 2,5 6.500-8.000 7.500 Cao su 8-20 10,0 9.000-12.000 10.000 Da 8-20 10,0 6.500-8.500 7.500 Raùc vöôøn 2-6 4,5 1.000-8.000 2.800 Goã 0,6-2 1,5 7.500-8.500 8.000 Chaát höõu cô khaùc - - - - Chaát voâ cô 50-100(3) Thuyû tinh 96-99+ 98,0 60 100-500(3) Lon thieác 96-99+ 98,0 300 Nhoâm 90-99+ 96,0 - - 100-500(3) Kim loaïi khaùc 94-99+ 98,0 300 Buïi, tro,… 60-80 70,0 1.000-5.000 3.000 5.000(4) Chaát thaûi raén sinh hoaït 4.000-6.000 (1) Sau khi chaùy hoaøn toaøn (2) Theo thaønh phaàn thu gom ñöôïc (3) Naêng löôïng coù töø lôùp phuû, nhaõn hieäu vaø nhöõng vaät lieäu ñính keøm (4) Giaù trò naêng löôïng trong baûng naøy lôùn hôn caùc giaù trò töông öùng, chuû yeáu do (1) löôïng chaát thaûi thöïc phaåm bò giaûm vaø (2) thaønh phaàn phaàn traêm nhöïa gia taêng (7% thay vì 4%) ñoái vôùi chaát thaûi raén sinh hoaït laáy töø khu daân cö. Btu/lb x 2,326 = kJ/kg. TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-11 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  15. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT 2.3.2.5 Chaát dinh döôõng vaø nhöõng nguyeân toá caàn thieát khaùc Neáu thaønh phaàn chaát höõu cô coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït ñöôïc söû duïng laøm nguyeân lieäu saûn xuaát caùc saûn phaåm thoâng qua quaù trình chuyeån hoaù sinh hoïc (phaân compost, methane, vaø ethanol,…). Soá lieäu veà chaát dinh döôõng vaø nhöõng nguyeân toá caàn thieát khaùc trong chaát thaûi ñoùng vai troø quan troïng nhaèm baûo ñaûm dinh döôõng cho vi sinh vaät cuõng nhö yeâu caàu cuûa saûn phaåm sau quaù trình chuyeån hoùa sinh hoïc. Chaát dinh döôõng vaø nhöõng nguyeân toá caàn thieát coù trong thaønh phaàn chaát höõu cô cuûa chaát thaûi raén sinh hoaït ñöôïc trình baøy trong Baûng 2.6. Baûng 2.8 Caùc nguyeân toá coù trong caùc chaát höõu cô caàn thieát cho quaù trình chuyeån hoaù sinh hoïc Nguyeân lieäu cung caáp (tính theo khoái löôïng khoâ) Thaønh phaàn Ñôn vò Giaáy in baùo Giaáy coâng sôû Raùc vöôøn Raùc thöïc phaåm NH4-N ppm 4 61 149 205 NO3-N ppm 4 218 490 4278 P ppm 44 295 3500 4900 PO4-P ppm 20 164 2210 3200 K % 0,35 0,29 2,27 4,18 SO4-P ppm 159 324 882 855 Ca % 0,01 0,10 0,42 0,43 Mg % 0,02 0,04 0,21 0,16 Na % 0,74 1,05 0,06 0,15 B ppm 14 28 88 17 Se ppm -22 -
  16. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT 4. Môõ, daàu vaø saùp laø nhöõng ester cuûa röôïu vaø acid beùo maïch daøi. 5. Lignin laø hôïp chaát cao phaân töû chöùa caùc voøng thôm vaø caùc nhoùm methoxyl (-OCH3). 6. Lignocellulose 7. Proteins laø chuoãi caùc amino acid. Ñaëc tính sinh hoïc quan troïng nhaát cuûa thaønh phaàn chaát höõu cô coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït laø haàu heát caùc thaønh phaàn naøy ñeàu coù khaû naêng chuyeån hoaù sinh hoïc taïo caùc thaønh khí, chaát raén höõu cô trô, vaø caùc chaát voâ cô. Muøi vaø ruoài nhaëng sinh ra trong quaù trình chaát höõu cô bò thoái röõa (raùc thöïc phaåm) coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït. 2.3.3.1 Khaû naêng phaân huyû sinh hoïc cuûa caùc thaønh phaàn chaát höõu cô Haøm löôïng chaát raén bay hôi (VS), xaùc ñònh baèng caùch nung ôû nhieät ñoä 5500C, thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù khaû naêng phaân huyû sinh hoïc cuûa chaát höõu cô trong chaát thaûi raén sinh hoaït. Tuy nhieân, vieäc söû duïng chæ tieâu VS ñeå bieåu dieãn khaû naêng phaân huyû sinh hoïc cuûa phaàn chaát höõu cô coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït laø khoâng chính xaùc vì moät soá thaønh phaàn chaát höõu cô raát deã bay hôi nhöng raát khoù bò phaân huyû sinh hoïc. (ví duï giaáy in baùo, vaø nhieàu loaïi caây kieång). Baûng 2.10 Thaønh phaàn coù khaû naêng phaân huyû sinh hoïc cuûa moät soá chaát thaûi höõu cô tính theo haøm löôïng lignin Thaønh phaàn VS (% cuûa chaát Haøm löôïng lignin Phaàn coù khaû naêng phaân huyû sinh hoïc (BF)* raén toång coäng TS) (LC), (% VS) Raùc thöïc phaåm 7-15 0,4 0,82 Giaáy Giaáy in baùo 94,0 21,9 0,22 Giaáy coâng sôû 96,4 0,4 0,82 Carton 94,0 12,9 0,47 Raùc vöôøn 50-90 4,1 0,72 * Tính theo phöông trình (2-11) 2.3.3.2 Söï hình thaønh muøi Muøi sinh ra khi toàn tröõ chaát thaûi raén trong thôøi gian daøi giöõa caùc khaâu thu gom, trung chuyeån vaø thaûi ra baõi raùc nhaát laø ôû nhöõng vuøng khí haäu noùng do quaù trình phaân huyû kî khí caùc chaát höõu cô deã bò phaân huyû coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït. Ví duï, trong ñieàu kieän kî khí , sulfate coù the bò khöû thaønh sulfide (S2-), sau ñoù sulfide keát hôïp vôùi hydro taïo thaønh H2S. Quaù trình naøy coù theå bieåu dieãn theo caùc phöông trình sau: TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-13 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  17. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT 2 CH3CHOHCOOH + SO42- → 2 CH3COOH + S2- + H2O + CO2 (2-12) Lactate Sulfate Acetate Sulfide 2- 2- 4H2 + SO4 → S + 4H2O (2-13) S2- + 2H+ → H2S (2-14) Ion Sulfide coù theå keát hôïp vôùi muoái kim loaïi saün coù, ví duï muoái saét, taïo thaønh sulfide kim loaïi: S2- + Fe2+ → FeS (2-15) Maøu ñen cuûa chaát thaûi raén ñaõ phaân huyû kî khí ôû baõi choân laáp chuû yeáu laø do söï hình thaønh caùc muoái sulfide kim loaïi. Neáu khoâng taïo thaønh caùc muoái naøy, vaán ñeà muøi cuûa baõi choân laáp seõ trôû neân nghieâm troïng hôn. Caùc hôïp chaát höõu cô chöùa löu huyønh khi bò khöû seõ taïo thaønh nhöõng hôïp chaát coù muøi hoâi nhö methyl mercaptan vaø aminobutyric acid. +2H CH3SCH2CH2CH(NH2)COOH CH3SH + CH3CH2CH2(NH2)COOH (2-16) Methionine Methyl mercaptan Aminobutyric acid Methylmercaptan coù theå bò thuyû phaân taïo thaønh methyl alcohol vaø hydrogen sulfide: CH3SH + H2O → CH4OH + H2S (2-17) 2.3.3.3 Söï sinh saûn ruoài nhaëng Vaøo muøa heø cuõng nhö taát caû caùc muøa cuûa nhöõng vuøng coù khí haäu aám aùp, söï sinh saûn ruoài ôû khu vöïc chöùa raùc laø vaán ñeà ñaùng quan taâm. Quaù trình phaùt trieån töø tröùng thaønh ruoài thöôøng ít hôn 2 tuaàn keå töø ngaøy ñeû tröùng. Thoâng thöôøng chu kyø phaùt trieån cuûa ruoài ôû khu daân cö töø tröùng thaønh ruoài coù theå bieåu dieãn nhö sau: Tröùng phaùt trieån : 8-12 giôø Giai ñoaïn ñaàu cuûa aáu truøng : 20 giôø Giai ñoaïn thöù hai cuûa aáu truøng : 24 giôø Giai ñoaïn thöù ba cuûa aáu truøng : 3 ngaøy Giai ñoaïn nhoäng : 4-5 ngaøy Toång coäng : 9-11 ngaøy TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-14 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  18. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT 2.3.4 CHUYEÅN HOAÙ LYÙ HOÏC, HOAÙ HOÏC, SINH HOÏC CUÛA CHAÁT THAÛI RAÉN 2.3.4.1 Chuyeån hoaù lyù hoïc Nhöõng bieán ñoåi lyù hoïc cô baûn coù theå xaûy ra trong quaù trình vaän haønh heä thoáng quaûn lyù chaát thaûi raén bao goàm (1) phaân loaïi, (2) giaûm theå tích cô hoïc, (3) giaûm kích thöôùc cô hoïc . Nhöõng bieán ñoåi lyù hoïc khoâng laøm chuyeån pha (ví duï töø pha raén sang pha khí) nhö caùc quaù trình bieán ñoåi hoaù hoïc vaø sinh hoïc. Baûng 2.11 Caùc quaù trình chuyeån hoaù söû duïng trong quaûn lyù chaát thaûi raén Söï chuyeån hoaù hoaëc caùc saûn phaåm Quaù trình Phöông phaùp thöïc hieän chuyeån hoaù cô baûn Lyù hoïc Phaân loaïi Phaân loaïi thuû coâng hoaëc Caùc thaønh phaàn rieâng reõ coù trong cô khí chaát thaûi raén sinh hoaït Giaûm theå tích Neùn, EÙp Giaûm theå tích chaát thaûi Giaûm kích thöôùc Caét, xay, nghieàn Giaûm kích thöôùc chaát thaûi Hoaù hoïc Ñoát Oxy hoaù CO2, SO2,, caùc saûn phaåm khaùc, tro Nhieät phaân Chöng caát phaân huyû Doøng khí chöùa nhieàu chaát khí khaùc nhau, haéc ín, hoaëc daàu, vaø than. Khí hoaù Ñoát thieáu khí Khí naêng löôïng thaáp, than chöùa carbon vaø chaát trô coù saün trong nhieân lieäu, vaø daàu pyrolic. Sinh hoïc Laøm phaân compost hieáu khí Bieán ñoåi sinh hoïc hieáu khí Phaân compost Phaân huyû kî khí Bieán ñoåi sinh hoïc kî khí CH4, CO2, buøn Laøm phaân compost kî khí Bieán ñoåi sinh hoïc kî khí CH4, CO2, chaát thaûi ñaõ phaân huyû Phaân loaïi chaát thaûi. Phaân loaïi chaát thaûi laø quaù trình taùch rieâng caùc thaønh phaàn coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït, nhaèm chuyeån chaát thaûi töø daïng hoãn taïp sang daïng töông ñoái ñoàng nhaát. Quaù trình naøy caàn thieát ñeå thu hoài nhöõng thaønh phaàn coù theå taùi sinh taùi söû duïng ñöôïc coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït, taùch rieâng nhöõng thaønh phaàn mang tính nguy haïi vaø nhöõng thaønh phaàn coù khaû naêng thu hoài naêng löôïng. TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-15 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  19. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT Giaûm theå tích cô hoïc Phöông phaùp neùn, eùp thöôøng ñöôïc aùp duïng ñeå giaûm theå tích chaát thaûi. ÔÛ haàu heát caùc thaønh phoá, xe thu gom thöôøng ñöôïc laép ñaët boä phaän eùp raùc nhaèm taêng khoái löôïng raùc coù theå thu gom trong moät chuyeán. Giaáy, carton, nhöïa vaø lon nhoâm, lon thieác thu gom töø chaát thaûi raén sinh hoaït ñöôïc ñoùng kieän ñeå giaûm theå tích chöùa, chi phí xöû lyù vaø chi phí vaän chuyeån ñeán trung taâm xöû lyù Hieän nay, moät soá heä thoáng neùn aùp suaát cao ñöôïc duøng ñeå saûn xuaát nhöõng vaät lieäu thích hôïp cho nhieàu muïc ñích söû duïng khaùc nhau nhö cheá taïo thanh ñoát loø söôûi töø giaáy vaø carton. Thoâng thöôøng, caùc traïm trung chuyeån ñeàu ñöôïc laép ñaët heä thoáng eùp raùc ñeå giaûm chi phí vaän chuyeån raùc thaûi ñeán baõi choân laáp. Töông töï nhö vaäy, ñeå taêng thôøi gian söû duïng baõi choân laáp, raùc thöôøng ñöôïc neùn tröôùc khi phuû ñaát. Giaûm kích thöôùc cô hoïc Giaûm kích thöôùc chaát thaûi nhaèm thu ñöôïc chaát thaûi coù kích thöôùc ñoàng nhaát vaø nhoû hôn so vôùi kích thöôùc ban ñaàu cuûa chuùng (Hình 2.8). Caàn löu yù raèng giaûm kích thöôùc chaát thaûi khoâng coù nghóa laø theå tích chaát thaûi cuõng phaûi giaûm. Trong moät soá tröôøng hôïp, theå tích cuûa chaát thaûi sau khi giaûm kích thöôùc seõ lôùn hôn theå tích ban ñaàu cuûa chuùng. 2.3.4.2 Chuyeån hoaù hoaù hoïc Bieán ñoåi hoaù hoïc chaát thaûi raén bao haøm caû quaù trình chuyeån pha (töø pha raén sang pha loûng, töø pha raén sang pha khí, …). Ñeå giaûm theå tích vaø thu hoài caùc saûn phaåm, nhöõng quaù trình chuyeån hoaù hoaù hoïc chuû yeáu söû duïng trong xöû lyù chaát thaûi raén sinh hoaït bao goàm (1) ñoát (quaù trình oxy hoaù hoaù hoïc), (2) nhieät phaân, vaø (3) khí hoaù. Ñoát (Oxy hoaù hoaù hoïc) Ñoát laø phaûn öùng hoaù hoïc giöõa oxy vaø chaát höõu cô coù trong raùc taïo thaønh caùc hôïp chaát bò oxy hoaù cuøng vôùi söï phaùt saùng vaø toaû nhieät. Neáu khoâng khí ñöôïc cung caáp vôùi löôïng thöøa vaø döôùi ñieàu kieän phaûn öùng lyù töôûng, quaù trình ñoát thaønh phaàn chaát höõu cô coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït coù theå bieåu dieãn theo phöông trình phaûn öùng sau: Chaát höõu cô + Khoâng khí (dö) → N2 + CO2 + H2O + O2 + Tro + Nhieät (2-18) Löôïng khoâng khí ñöôïc caáp dö nhaèm ñaûm baûo quaù trình chaùy xaûy ra hoaøn toaøn. Saûn phaåm cuoái cuûa quaù trình ñoát chaùy chaát thaûi raén sinh hoaït bao goàm khí noùng chöùa N2, CO2, H2O, vaø O2, vaø phaàn khoâng chaùy coøn laïi. Trong thöïc teá, ngoaøi nhöõng thaønh phaàn naøy coøn coù moät löôïng nhoû caùc khí NH3, SO2, NOx, vaø caùc khí vi löôïng khaùc tuyø theo baûn chaát cuûa chaát thaûi. TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-16 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
  20. Tel: (08)5150181 COÂNG TY MOÂI TRÖÔØNG Fax: (08)4452694 GREE TAÀM NHÌN XANH www.gree-vn.com GREEN EYE ENVIRONMENT Nhieät phaân Vì haàu heát caùc chaát höõu cô ñeàu khoâng beàn nhieät, chuùng coù theå bò caét maïch qua caùc phaûn öùng cracking nhieät vaø ngöng tuï trong ñieàu kieän khoâng coù oxy, taïo thaønh nhöõng phaàn khí, loûng vaø raén. Traùi vôùi quaù trình ñoát laø quaù trình toaû nhieät, quaù trình nhieät phaân laø quaù trình thu nhieät. Ñaëc tính cuûa 3 phaàn chính taïo thaønh töø quaù trình nhieät phaân chaát thaûi raén sinh hoaït nhö sau: (1) doøng khí sinh ra chöùa H2, CH4, CO, CO2 vaø nhieàu khí khaùc tuyø thuoäc vaøo baûn chaát cuûa chaát thaûi ñem nhieät phaân, (2) haéc ín vaø/hoaëc daàu daïng loûng ôû ñieàu kieän nhieät ñoä phoøng vaø chöùa caùc hoaù chaát nhö acetic acid, acetone vaø methanol, vaø than bao goàm carbon nguyeân chaát cuøng vôùi nhöõng chaát trô khaùc. Quaù trình nhieät phaân cellulose coù theå bieåu dieãn baèng phöông trình phaûn öùng sau: 3(C6H10O5) → 8H2O + C6H8O + 2CO + 2CO2 + CH4 + H2 + 7C (2-19) Trong Phöông trình 2.19, thaønh phaàn haéc ín vaø/hoaëc daàu thu ñöôïc chính laø C6H8O. Khí hoaù Quaù trình khí hoaù bao goàm quaù trình ñoát chaùy moät phaàn nhieân lieäu carbon ñeå taïo thaønh khí nhieân lieäu chaùy ñöôïc giaøu CO, H2 vaø moät soá hydrocarbon no, chuû yeáu laø CH4. Khí nhieân lieäu chaùy ñöôïc sau ñoù ñöôïc ñoát chaùy trong ñoäng cô ñoát trong hoaëc noài hôi. Neáu thieát bò khí hoaù ñöôïc vaän haønh ôû dieàu kieän aùp suaát khí quyeån söû duïng khoâng khí laøm taùc nhaân oxy hoaù, saûn phaåm cuoái cuûa quaù trình khí hoaù seõ laø (1) khí naêng löôïng thaáp chöùa CO2, CO, H2, CH4, vaø N2, (2) haéc ín chöùa C vaø caùc chaát trô saün coù trong nhieân lieäu, vaø (3) chaát loûng ngöng tuï ñöôïc gioáng nhö daàu pyrolic. 2.3.4.3 Chuyeån hoaù sinh hoïc Caùc quaù trình chuyeån hoaù sinh hoïc phaàn chaát höõu cô coù trong chaát thaûi raén sinh hoaït coù theå aùp duïng ñeå giaûm theå tích vaø khoái löôïng chaát thaûi, saûn xuaát phaân compost duøng boå sung chaát dinh döôõng cho ñaát, vaø saûn xuaát khí methane. Nhöõng vi sinh vaät chuû yeáu tham gia quaù trình chuyeån hoaù sinh hoïc caùc chaát thaûi höõu cô bao goàm vi khuaån, naám, men, vaø antinomycetes. Caùc quaù trình naøy coù theå ñöôïc thöïc hieän trong ñieàu kieän hieáu khí hoaëc kî khí, tuyø theo löôïng oxy saün coù. Nhöõng ñieåm khaùc bieät cô baûn giöõa caùc phaûn öùng chuyeån hoaù hieáu khí vaø kî khí laø baûn chaát cuûa caùc saûn phaåm cuoái cuûa quaù trình vaø löôïng oxy thöïc söï caàn phaûi cung caáp ñeå thöïc hieän quaù trình chuyeån hoaù hieáu khí. Nhöõng quaù trình sinh hoïc öùng duïng ñeå chuyeån hoaù chaát höõu cô coù trong chaát thaûi sinh hoaït bao goàm quaù trình laøm phaân compost hieáu khí, quaù trình phaân huyû kî khí vaø quaù trình phaân huyû kî khí vôùi ôû noàng ñoä chaát raén cao. TS: Nguyeãn Trung Vieät 2-17 TS: Traàn Thò Myõ Dieäu © Copyright 2007 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ nguồn khi bạn phát hành lại thông tin từ trang này.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2