intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm: Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2

Chia sẻ: Sinh Sinh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:20

57
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiện nay, việc dạy hát ở trường tiểu học nói chung đã đổi mới về phương pháp giảng dạy. Nhìn chung, học sinh đã hát đúng các bài hát trong chương trình học, còn hát có hay và truyền cảm hay không còn phụ thuộc vào năng khiếu biểu hiện âm nhạc đối với từng đối tượng học sinh cụ thể.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2

  1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HOẰNG HOÁ ................&................ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên đề tài: Để học sinh hát tốt  các bài hát trong chương trình  Âm nhạc 2   Họ và tên: Trần Thị Hồng Nhung   Chức vụ  : Giáo viên   Đơn vị công tác: Trường tiểu học Hoằng  Phú   SKKN thuộc môn:  Âm nhạc
  2. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 Năm học 2010 ­ 2011 A. ĐẶT VẤN ĐỀ I/ LỜI MỞ ĐẦU  Như  chúng ta đã biết, trong nền giáo dục thì bậc tiểu học là bậc học rất  quan trọng cho việc hình thành nhân cách của học sinh. Mục tiêu hàng đầu của  bậc tiểu học là cung cấp những tri thức ban đầu về  tự  nhiên, xã hội... trang bị  phương pháp và kỹ năng ban đầu về hoạt động nhận thức, hoạt động thực tiễn   và bồi dưỡng kiến thức cơ  bản. Nhưng vui chơi và giải trí cũng là một trong   những hình thức trao đổi không thể thiếu với lứa tuổi của các em. Trong cuộc sống, Âm nhạc là nhu cầu không thể  thiếu được, đặc biệt là  đối với trẻ em. Ngay từ khi chào đời, trẻ đã được nghe tiếng hát ru của mẹ. Thật vậy, ca hát là một nhu cầu của con người, có vị  trí quan trọng trong  đời sống tinh thần. Tiếng hát là một “nhạc cụ” bẩm sinh, ai cũng có thể bộc lộ.  Hoạt động ca hát  ảnh hưởng trực tiếp đến con người bằng tác động của giai  điệu và lời ca. Âm nhạc có lời (âm nhạc cho giọng hát) có ảnh hưởng trực tiếp  và sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm, cảm xúc của mọi người. Ca hát đặc biệt gần  gũi và phù hợp với các lứa tuổi, đặc biệt là trẻ nhỏ. Ca hát là một hoạt động có   tác dụng giáo dục nhẹ nhàng và hấp dẫn. Những nội dung phong phú với nhiều   cung bậc tình cảm của bài hát sẽ  bổ  sung cho vốn sống và đời sống tinh thần  2 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  3. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 của các em. Hoạt động ca hát là người bạn đồng hành của các em lúc học tập,   khi vui chơi… Chính vì vậy, bộ môn Âm nhạc đã được đưa vào chương trình học, là môn  học giúp các em thư giãn, giải trí để  làm cơ  sở  học tốt cho tất cả  các môn học   khác. Đồng thời, môn âm nhạc cũng làm nổi bật những sinh hoạt hàng ngày   trong đời sống xã hội, nhờ  có âm nhạc mà những cảnh tượng quê hương đất  nước, những âm thanh tự nhiên và cả những niềm vui nỗi buồn cũng được diễn  tả một cách rất tự nhiên mà thông qua âm nhạc con người vẫn cảm nhận được. Thật vậy, âm nhạc là bộ môn đặc thù. Nói đến phương pháp giảng dạy bộ  môn âm nhạc là nói đến một tổ  hợp các phương pháp giáo dục và giảng dạy   khác nhau. Mục tiêu chung là hình thành và phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc   của học sinh, tạo cho các em có trình độ  văn hoá âm nhạc nhất định, góp phần   giáo dục toàn diện và hài hoà nhân cách, bước đầu giúp các em làm quen với một   số  khả  năng về  ca hát và thói quen tập hát đúng. Tạo cho học sinh hứng thú,  niềm vui khi học hát, nghe ca nhạc. Giáo dục năng lực cảm thụ  âm nhạc, kích  thích tiềm năng nghệ  thuật, làm cho đời sống tinh thần của trẻ  thêm phong phú,  tạo điều kiện để học sinh bộc lộ và phát triển năng khiếu âm nhạc . Hiện nay, việc dạy hát ở trường tiểu học nói chung đã đổi mới về phương  pháp giảng dạy. Nhìn chung, học sinh đã hát đúng các bài hát trong chương trình  học, còn hát có hay và truyền cảm hay không còn phụ thuộc vào năng khiếu biểu  hiện âm nhạc đối với từng đối tượng học sinh cụ  thể. Vì vậy, để  khắc phục   được những học sinh mà năng khiếu âm nhạc thể  hiện chưa rõ, tôi đã đưa ra  phương pháp riêng, xuất phát từ  thực tế giảng dạy, tôi mạnh dạn trình bày về:  “Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2”. Qua học hát các em có ý thức phân biệt sự chính xác cao độ, trường độ và  bước đầu tập diễn cảm theo nội dung tính chất của mỗi bài. 3 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  4. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 Qua   học   hát,   giúp   học   sinh   phát   triển   năng   khiếu   nếu   có   sự   tiếp   xúc  thường xuyên, có định hướng, có phương pháp vơí âm nhạc, có thể  thu nhận   những cơ  sở  giáo dục thẩm mỹ, có thể  giữ  đựơc những cảm xúc, ấn tượng về  cái đẹp trong suốt cuộc đời hiểu biết, đánh giá nghệ  thuật, hướng tới sáng tạo  nghệ thuật. Để tạo cho học sinh hứng thú, niềm vui khi học hát và có tâm hồn phong   phú, tính tập thể, tính kỷ  luật, tính chính xác khoa học. Mỗi giáo viên phải có   trách nhiệm, phải là nhịp cầu nối cho các em đến với thế giới âm nhạc. II/ THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1/ Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu  a. Đối tượng nghiên cứu  Tập trung đi sâu vào tìm hiểu, nghiên cứu khả  năng hát các bài hát trong   chương trình của các em học sinh lớp 2.  b. Phạm vi nghiên cứu Các em học sinh Trường tiểu học Hoằng Phú ­ Hoằng Hoá Thanh Hoá 2. Những thuận lợi và khó khăn  a.  Những thuận lợi  ­ Nhìn chung học sinh có ý thức học tập, có tinh thần ham học hỏi và đặc   biệt là rất yêu bộ môn âm nhạc. ­ Các em đã được tiếp xúc với âm nhạc qua các chương trình thiếu nhi...... ­ Có nhiều học sinh biểu hiện năng khiếu về âm nhạc rất tốt. ­ Với sự quan tâm, giúp đỡ của các đồng nghiệp và nhất là ban giám hiệu   nhà trường tạo điều kiện cho tôi giảng dạy tốt bộ môn: Âm nhạc. 4 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  5. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2  b.  Những khó khăn ­ Vẫn còn một số học sinh chưa chịu khó học môn âm nhạc, số ít học sinh  và phụ huynh cho rằng môn âm nhạc là môn phụ, chưa quan tâm đúng mức, chưa   tạo điều kiện cho con có thời gian học tập môn âm nhạc. ­  Tài liệu tham khảo bộ môn còn hạn chế. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I/ CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN  ­  Sưu tầm tài liệu tham khảo phục vụ cho công tác giảng dạy của mình. ­ Yêu cầu học sinh phài có đầy đủ sách tập bài hát. ­ Sau hai tuần học đầu tiên của năm học mới, tôi đã tiến hành phân loại   học sinh, phát hiện ra những em thể  hiện tốt năng khiếu âm nhạc để  làm lực  lượng nòng cốt của lớp giúp đỡ, kèm cặp những học sinh chưa thể  hiện được  năng khiếu âm nhạc. ­ Đề  nghị  học sinh phải hát thuộc bài và hát đúng giai điệu của bài hát   ngay tại lớp. Muốn vậy, giáo viên phải không ngừng nâng cao kỹ  năng hát của  mình, trước hết giáo viên phải thuộc bài hát, hát thật chuẩn xác giai điệu, tiết   tấu và thể hiện tốt sắc thái tình cảm của bài hát. 5 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  6. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 II/ CÁC BIỆN PHÁP ĐỂ TỔ CHỨC THỰC HIỆN Sử dụng một số phương pháp chính như sau + Phương pháp điều tra + Phương pháp phân tích + Phương pháp quan sát đàm thoại + Phương pháp thực nghiệm và tổng hợp kinh nghiệm Dựa vào cơ  sở  thực tiễn qua giảng dạy và được dự  giờ  của các đồng  nghiệp tôi chọn các phương pháp trên là chủ  yếu. Tôi nhận thấy từ  những năm  học trước, đa số  các giáo viên chưa trú trọng đến một tiết học hát có đạt được  hiệu quả như mong muốn từ học sinh hay không mà chỉ dạy hát cho hết giờ, hết  các hoạt động trong tiết dạy, có thể học sinh chỉ hát đúng giai điệu thuộc lời ca  mà chưa thể hiện được tính chất, tình cảm có trong nội dung của bài hát. Vì vậy,  tôi mạnh dạn đưa ra phương pháp  dạy phân môn tập hát cho học sinh, để  học   sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc lớp 2. Thật vậy, dạy học sinh hát một bài hát, giáo viên phải giải quyết hai vấn đề  then chốt. Làm cho học sinh nắm bắt được và thực hiện chính xác các bước cần  thiết của quá trình học hát và rèn luyện nhân cách, thực hiện các bước đó một  cách thành thạo. Giúp các em biết vận dụng các khả  năng, năng lực, năng khiếu mà mình   vốn có, để cảm thụ âm nhạc và thể hiện nó thích hợp với từng bài hát có những  tính chất, giai điệu khác nhau. Quy trình học một bài hát cần qua những bước sau: + Giới thiệu bài + Nghe hát mẫu (hoặc nghe băng) bài hát. + Chia câu hát, đánh dấu những chỗ lấy hơi khi hát. 6 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  7. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 + Đọc lời ca, giải thích những từ khó (nếu có). + Khởi động giọng. + Dạy hát từng câu theo lối móc xích. + Hát cả bài, hát kết hợp gõ đệm . + Luyện tập theo tổ, nhóm, cá nhân....kiểm tra, đánh giá. Thực tiễn dạy hát đã khẳng định các bước học trên. Để  làm cho học sinh   có thói quen và kỹ  năng áp dụng các bước học, giúp các em từng bước nắm   được và biết cách thực hiện, vận dụng ngay từ  tiểu học. Trong quá trình dạy chúng ta cần nghiên cứu kỹ hơn các bước học để giúp  các em nắm vững kiến thức một cách khoa học và dễ hiểu nhất. Qua quá trình học hát, ta thấy học sinh phải sử dụng khả năng, năng lực có  tính chính xác để hát thuộc và hát đúng giai điệu, lời ca bài hát. Phải có khả năng   cảm thụ  âm nhạc bằng một tình cảm trong sáng, lành mạnh để  diễn đạt được  tính chất bài hát. II.1/ Giới thiệu bài  Trước tiên khi dạy một bài hát giáo viên cần giới thiệu cho học sinh biết   về tác giả, tác phẩm. Giới thiệu tác giả, tác phẩm là một bước rất quan trọng vì  nó là bước khởi đầu cho việc học hát. Nếu học sinh có ấn tượng trong lời dẫn   dắt vào bài hát thì sẽ tạo cho học sinh hứng thú học hát ngay từ đầu, đó chính là   đòn bẩy cho nhừng bước học tiếp theo. Chính vì thế, về  phía giáo viên không  những cần có sự  giới thiệu đầy đủ, chính xác mà còn phải hay để  lôi cuốn sự  chú ý của học sinh. Về phía học sinh, do ngôn ngữ các em còn hạn chế nên ảnh   hưởng đến việc nghe và hiểu biết ý truyền đạt của giáo viên trong lời giới thiệu  bài, do tâm sinh lý của các em chưa được ổn định, nên việc không tập trung quan   7 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  8. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 sát dễ xảy ra. Do vậy, trong việc nghe giới thiệu tác giả,  tác phẩm giáo viên phải  biết kết hợp các phương pháp khác nhau để truyền đạt: Ví dụ: Sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với phương pháp trực   quan (tranh  ảnh, chân dung......) kết hợp một vài ý câu hỏi nhỏ  cho học sinh tò  mò đoán và trả lời để nhớ bài hơn. Trong phần giới thiệu do thời gian hạn chế, giáo viên truyền tải cho học   sinh ba nội dung chính. Hai thủ pháp: trực tiếp và gián tiếp để: + Giới thiệu tác giả, xuất xứ bài hát + Giới thiệu tác phẩm: Nội dung và tính chất của bài hát. + Giới thiệu những điểm đáng lưu ý trong bài hát (nếu có). Đối với nội dung giới thiệu giáo viên tuỳ thuộc vào từng bài hát và các tác  giả khác nhau để giới thiệu đến cho học sinh. Cụ thể:  Đối với bài hát “Chú ếch con” nhạc và lời: Phan Nhân. Giáo viên treo bức tranh vẽ hình ảnh chú ếch đang ngồi học bài, bên cạnh  là hình  ảnh những chú cá trê, cá rô....cho học sinh quan sát và hỏi học sinh trong   tranh vẽ  những hình  ảnh gì? Khi học sinh trả  lời, giáo viên giới thiệu luôn, đó  chính là hình  ảnh xuất hiện trong bài hát “Chú ếch con” Nhạc và lời Phan Nhân  mà hôm nay các em sẽ  được học. Tiếp theo giáo viên giới thiệu đến tác giả:  Nhạc sĩ Phan Nhân là tác giả của nhiều ca khúc thiếu nhi như: Tiếng chim rừng   cọ, Hàng cây  ơn Bác.... Một trong số  những bài hát ông viết cho thiếu nhi rất   đặc sắc và gần gũi đó là bài hát “Chú ếch con”. Với lối giới thiệu bài như  vậy các em sẽ  hứng thú cho những phần học  tiếp theo. Có nhiều phương pháp để giới thiệu bài hát cho học sinh, nhưng dù là bất  kỳ cách giới thiệu nào giáo viên cũng phải đảm bảo giới thiệu đầy đủ, chính xác   8 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  9. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 và cho học sinh nắm bắt được trọng tâm của bài hát: Tên bài, tên tác giả và nội  dung bài hát. Khi nêu nội dung của bài hát, bao giờ người giáo viên cũng cần phải  lồng  vào để giáo dục đạo đức cho các em thông qua nội dung của bài hát đang học. Ví dụ: Đối với bài hát: Chú ếch con : Qua bài hát này, các em phải chăm   ngoan, học tập thật tốt giống như chú ếch con trong bài hát nhé... II.2/ Giáo viên hát mẫu (hoặc cho học sinh nghe băng) bài hát Hát mẫu là một bước nắm vai trò then chốt trong việc dạy học hát, ở bất   kỳ tiết học hát nào cũng không thể thiếu bước đi quan trọng này. Theo như  tôi,  sự hấp dẫn của một bài hát khi giáo viên trình bày hoặc cho học sinh nghe băng  nhạc sẽ có ấn tượng tốt đối với các em. Nghe băng nhạc để  đảm bảo tính nghệ  thuật và sự  chuẩn mực, nhưng nếu giáo viên hát mẫu cho học sinh nghe sẽ  vô  cùng thú vị  đối với các em, đặc biết hơn là khi giáo viên hát mẫu kèm theo các   động tác diễn xuất lại càng làm cho các em thích thú hơn, tạo ra sự chú ý và hào  hứng khi chuẩn bị học bài hát mới. Vì thế đối với giáo viên hát mẫu tức là diễn  mẫu. Có như  vậy học sinh mới hứng thú và có cảm giác nóng lòng muốn học  ngay bài hát và cố gắng hát giống như cô giáo vừa thể hiện . Muốn tạo được một tiết dạy hay, hát mẫu để lôi cuốn học sinh, thì người   giáo viên trước khi lên lớp cần phải chuẩn bị thật kỹ càng, trước hết là phải hát  đúng giai điệu, thuộc lời ca và hát phải thể  hiện được “cái hồn” của nhạc, có   sức   biểu   cảm   với   những   trạng   thái   khác   nhau   như:   vui   vẻ,   hồn   nhiên,   nhí  nhảnh..... Đối với học sinh, tuy nhiệm vụ  chính là nghe hát mẫu, nhưng điều quan   trọng không chỉ là nghe giai điệu và lời ca không, mà còn phải thật nhạy cảm với   cách thể  hiện bài hát của giáo viên, học sinh nắm được những chỗ  luyến láy,   chỗ ngắt, nghỉ lấy hơi thế nào...... 9 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  10. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 Giáo viên trao đổi với học sinh sau khi đã nghe hát mẫu là để  các em nói   lên những hiểu biết về bài hát, qua đó giáo viên tìm hiểu năng lực cảm thụ  âm  nhạc, cảm thụ bài hát của học sinh... Tập cho học sinh phát biểu những cảm xúc  của mình, nhận biết các phương tiện diễn tả âm nhạc được dung trong bài hát,  tập sử dụng các thuật ngữ âm nhạc như hành khúc, giai điệu, tiết tấu, sắc thái...  để  mô tả  tính chất âm nhạc, nội dung bài hát. Qua đó, học sinh được chuẩn bị  dần dần cho quá trình nhận thức, tập đánh giá, nhận xét các tác phẩm âm nhạc   từ chi tiết đến khái quát. II.3/ Đọc lời ca theo tiết tấu Đối với học sinh tiểu học việc đọc lời ca theo tiết tấu vẫn còn gặp nhiều   khó khăn. Vì thế hoạt động đọc lời ca theo thứ tự là rất cần thiết. Trước khi đọc lời ca, giáo viên cần phải giải thích những từ khó trong bài,   thậm chí giáo viên còn phải tập cho học sinh đánh vần những từ khó đó.... Giáo viên cho học sinh đọc lời ca từng câu ngắn một. Giáo viên đọc từng câu đã   phân định cụ thể, đọc theo tiết tấu của bài hát sau đó hướng dẫn các em đọc theo   từng câu như vậy. Những chỗ nào có tiết tấu khó thì giáo viên cần nhấn mạnh  và có thể  cho học sinh đọc thật kỹ  chỗ  đó. Khi hướng dẫn cụ  thể  xong, giáo  viên cho học sinh tự đọc lời ca toàn bài theo tiết tấu của bài, để  học sinh phần  nào đó hình dung được tính chất của bài hát là nhanh, chậm, hay vừa phải, để từ  đó khi tập hát từng câu học sinh sẽ  tiếp thu nhanh hơn, tốt hơn,  chính xác hơn.  Đọc lời ca giúp các em cảm nhận nội dung của bài và phát âm đúng. II.4/ Luyện giọng khởi động (Luyện thanh) Luyện thanh là một bước rất quan trọng khi tập một bài hát hoặc khi biểu  diễn một bài hát. Để  giọng hát được hay hơn, hát tốt những câu hát có cao độ,   những âm thanh phát ra được mềm mại hơn.... thì cần phải luyện giọng. Quá  trình phát âm phải là sự phối hợp chính xác của các hoạt động lấy hơi, đẩy hơi  10 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  11. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 và các hoạt động khác của cơ quan phát âm, như phối hợp với thanh quản với bộ  phận nhiều âm. Vì vậy, tôi đã cho học sinh luyện giọng khởi động trước khi hát.  Khi luyện thanh học sinh không đơn giản là làm theo giáo viên mà còn phải biết  cách mở khẩu hình, biết cách lấy hơi, giữ hơi theo đúng cách giáo viên đã hướng   dẫn. Mở khẩu hình là khi hát tạo hình dáng của mồm và môi, bởi hình dáng của  mồm và môi thay đổi theo sự phát âm của từng tiếng hát. Đối với học sinh tiểu học, giáo viên không nên chọn bài luyện thanh với   những âm vực khó, quãng rộng mà nên chọn những quảng cơ  bản, đơn giản.  Tôi dùng giai điệu hơi ngắn một chút, đánh đàn theo giai điệu đó, giai điệu đó  được nâng lên dần dần (nửa cung) rồi sau đó lại đi xuống và trở  về  giai điệu  thấp như ban đầu. Có như  vậy độ mở của âm thanh phát ra sẽ  rõ hơn, cao hơn,  thanh hơn và mềm mại hơn... Với hoạt động khởi động giọng này nếu học sinh   tập chung nghe đàn chuẩn xác thì sẽ  đạt được mục tiêu, đặt ra cho hoạt động  này và sẽ tạo được nền tảng cho bước tập hát tiếp theo. II.5/Dạy hát từng câu Đã có nhiều phương pháp khác nhau để  thực hiện hoạt động này. Tuy  nhiên ngày nay do sự phát triển của đất nước, công cụ lao động được nâng cao.  Dạy hát đã có những nhạc cụ  cần thiết để  giảng dạy như  đàn Oóc ­ gan, đàn  Melodion..... Giáo viên dạy cho học sinh hát từng câu ngắn. Trước hết, giáo viên hát   mẫu từng câu kết hợp đàn giai điệu câu hát đó để  học sinh nghe giai điệu và tập   hát theo từng câu giáo viên hướng dẫn, cứ  thực hiện tập hát nối tiếp từng câu  như vậy cho đến hết bài. Trong khi dạy hát từng câu, giáo viên cần phải kết hợp   kiểm tra cá nhân học sinh hát lại từng câu ngắn đó, để qua đó kiểm tra xem các  em tiếp thu bài đến đâu, nếu học sinh hát chưa chuẩn thì giáo viên cần phải uốn  nắn và sửa sai trực tiếp luôn. Nếu trường hợp học sinh chưa thể hiện được năng   11 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  12. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 khiếu hát mặc dù giáo viên đã uốn nắn mãi mà em đó vẫn không thực hiện được   thì giáo viên không nhất thiết phải buộc học sinh hát tốt ngay lúc đó mà giáo viên   cho học sinh thời gian để nghe các bạn khác hát và nhẩm lại bài rồi kiểm tra sau   cũng chưa muộn, có thời gian học sinh sẽ thấm nhuần tốt hơn . Giáo viên cần chú ý trong lúc học sinh tập hát hoặc trước khi học sinh tập   hát, giáo viên cần uốn nắn học sinh tư  thế  ngồi, đứng hát cho đúng quy cách   (ngồi ngay ngắn, lưng thẳng không nghiêng vẹo .....). Tư  thế  đứng hát tạo cho  việc hít thở  thoải mái, đồng thời phát âm, nhả  chữ  rõ ràng. Luyện tập tư  thế  đứng hát không đòi hỏi điều gì đặc biệt nhưng giáo viên cần lưu ý kiểm tra   thường xuyên để  sửa chữa, uốn nắn những sai sót về  tư  thế  trong khi tập hát.  Giáo viên cần chú ý bảo vệ  giọng hát cho các em, không để  các em hát quá to,   quá mạnh, hạn chế sự  hưng phấn của trẻ  khi hát như  gào thét ảnh hưởng đến  thanh đới. Giáo viên phải biết cách điều khiển, chỉ huy để học sinh biết lấy hơi   vào đầu các câu hát, không lấy hơi vào giữa các tiếng trong một câu hát. Nên  đánh dấu những chỗ lấy hơi trong bài hát để học sinh có thể thực hiện đúng. Trong khi hát, việc hát chính xác có tầm quan trọng đặc biệt. Hát chính xác   có nghĩa là hát đúng giai điệu, tiết tấu của bài hát. Mức độ  hát chính xác của   từng học sinh phụ thuộc vào khả  năng nghe nhạc và khả  năng của các cơ  quan   phát âm. Nếu học sinh tập trung chú ý, phân biệt rõ được độ  cao, thấp, nhanh,   chậm của âm thanh, ghi nhớ được giai điệu, tiết tấuthì khi giáo viên hát mẫu các  em có thể nhắc lại chính xác. Để chủ động trong quá trình dạy hát, giáo viên cần  thuộc lời ca, hát đúng cao độ, trường độ, và tập hát diễn cảm từng câu hát ngắn.   Khi tập hát, các yêu cầu hát đồng đều chính xác và hát đúng lời ca luôn phải đặt   ra và có biện pháp giúp các em từng bước thực hiện tốt, giáo viên cần lưu ý phải   lấy giọng phù hợp với tầm cữ  giọng chung của các em. Nếu học sinh phải hát  cao hơn hoặc thấp hơn giọng hát trung bình của bản thân thì có thể  ảnh hưởng  12 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  13. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 ngay đến việc hát chính xác. Một trong những điều kiện để  giúp cho học sinh   phát triển khả  năng hát chính xác là việc giáo viên phải lựa chọn giọng hát cho   phù hợp với âm vực giọng của các em, thực hiện được như  vậy sẽ giúp các em  dễ dàng sử  dụng giọng của mình để  hát đúng cao độ  bài hát, đồng thời tập cho   các em bắt vào bài chuẩn xác, đồng đều. Lấy giọng ở tầm cữ cao quá hoặc thấp  quá đều gây khó khăn cho các em, tiếng hát sẽ  mất đi vẻ  tự  nhiên, trong sáng,  mềm mại, dễ tạo ra sự  chệch choạc khi vào bài. Khi bắt nhịp cho học sinh hát giáo viên lưu ý bắt nhịp một cách chuẩn xác   để  học sinh hát chính xác trọng tâm của từng câu hát, giáo viên cần để ý số  chỉ  nhịp, đến ô nhịp đầu để  đếm nhịp 1­2; 2­1; 2­3... cho học sinh hát. Đối với học   sinh phần học hát là trọng tâm, cho nên học sinh phải tập trung vào tiếng đàn để  phân biệt chỗ ngân, nghỉ, chậm, chỗ móc giật....; học sinh phải biết hát theo nhịp  của đàn và đồng thời phải biết cảm nhận được nội dung bài hát đó, phát huy tính  tích cực trong khi học để đạt được kết quả cao. Trong khi học hát, giáo viên và học sinh đều phải đảm bảo được những   yêu cầu sau: + Âm thanh chuẩn xác + Tiết tấu rõ ràng + Nhịp điệu đều + Hơi thở thống nhất + Phát âm rõ ràng, thoải mái Lúc tập hát, giáo viên có thể cho học sinh hát với tốc độ chậm, nhưng khi   đã học xong toàn bài thì phải cho các em hát đúng tốc độ bài hát cần thể hiện. Hướng   dẫn   hát   kết   thúc   bài   là   một   yêu   cầu   đáng   quan   tâm.   Thường   thường, khi hát đến câu cuối cùng và tiếng cuối cùng của bài, các em ngắt giọng   ngay. Đó là thói quen cần khắc phục. Phải hát câu cuối cùng của bài thật đầy đủ,  13 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  14. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 chú trọng đến âm kết để  câu kết thúc được khắc hoạ  đậm nét, rõ ràng, có tác   dụng mạnh đến tình cảm và nhận thức của chính bản thân người hát và người   nghe. Giáo viên cho học sinh hát hoàn chỉnh bài hát một vài lần, có thể trực tiếp  cho từng cá nhân thực hiện để sửa sai luôn. Giáo viên cần tập cho học sinh phát âm rõ ràng, chuẩn xác, không hát "êa"  với từng tiếng nhưng lại phải biết ngân giọng ở những tiếng có độ ngân dài. Tư  thế đứng hát là thuận lợi nhất, nhưng để các em đỡ mệt mỏi có thể thay đổi lúc   ngồi, lúc đứng, thay nhau vừa hát vừa nghe tránh mệt mỏi, luân phiên các tổ hát  để các em có thời gian tạm nghỉ. Giáo viên cho các em tập nhiều lần để hát đúng  giai điệu và thuộc lời ca. Luân phiên hát giữa các tổ, nhóm, cá nhân là hình thức   quen dùng để  củng cố  bài, tạo không khí làm việc tích cực, có tác dụng động  viên đến tất cả đối tượng học sinh đều tham gia học bài . Đối với học sinh, phần học hát là trọng tâm cho nên học sinh phải tập   trung, nghe đàn để phân biệt cho chuẩn xác những chỗ ngân, nghỉ, móc giật hoặc  những chỗ  sử  dụng những kí hiệu âm nhạc khác...Học sinh hát đúng giai điệu  nhưng đồng thời phải biết cảm nhận nội dung bài hát đó, phát huy được tính tích  cực trong khi học hát để giờ học hát đạt hiệu quả cao. II.6/ Hát kết hợp với vận động phụ hoạ Như  chúng ta đã biết, để  hoàn thiện việc học một bài hát, học sinh phải   biết hát kết hợp vận động phụ  hoạ. Trước hết, học sinh phải biết hát kết hợp   gõ đệm hoặc vỗ  tay theo phách, theo nhịp, theo tiết tấu lời ca. Hát kết hợp với   vỗ  tay (hoặc dùng nhạc cụ) gõ đệm theo là một hình thức rèn luyện về  nhịp   điệu, tiết tấu rất quan trọng cần phải tận dụng. Muốn thực hiện tốt hoạt động  này học sinh phải thực sự  chú ý khi giáo viên hướng dẫn để  tập làm theo, đối   với các em lớp 2 thì việc tự phân biệt được đâu là phách mạnh, nhẹ để gõ đệm   14 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  15. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 thì rất là khó, cho nên ở lứa tuổi này, ở hoạt động này, giáo viên cần hướng dẫn  thật kỹ để học sinh thực hiện theo là cách làm tốt nhất. Vì vậy, trong hoạt động  này sự hướng dẫn của giáo viên đúng cách kết hợp với sự sáng tạo của học sinh   thì tạo ra hiệu quả cao trong mỗi lần học của học sinh. Ngoài gõ đệm, vận động theo nhạc là hoạt động thường xuyên để  sử  dụng trong giờ học âm nhạc. Hoạt động này rất cần thiết cho học sinh tiểu học.   Vì vận động đóng vai trò rất quan trọng trong sự  phát triển thể  chất và trí tuệ  của trẻ em. Hát kết hợp với vận động giúp học sinh rèn luyện về tai nghe và hỗ  trợ cho nhịp điệu khi hát tốt hơn, tạo cho các em sự thư thái tự nhiên. Hoạt động  này làm học sinh thấy vui và thích thú khi học hát. Trong sách giáo khoa âm nhạc  vận động theo nhạc có thể dùng những từ ngữ sau: Vận động phụ hoạ, động tác  phụ  hoạ, múa đơn giản..... Đã có nhiều cách gọi khác nhau, cách gọi tên phải  phụ  thuộc vào các động tác dễ  hay khó của hình thức phụ  hoạ. Hiện chưa có  người nào nghiên cứu, tìm hiểu về  hình thức vận động theo nhạc của học sinh   tiểu học. Vận động theo nhạc là hướng dẫn mang tính sáng tạo và theo năng klực   cảm nhận riêng của mỗi học sinh. Giáo viên chỉ là người hướng dẫn, hình thành  và chỉ ra các hoạt động sao cho phù hợp với bài hát. Còn học sinh qua sự  hướng dẫn của giáo viên các em không những làm  theo giáo viên mà còn nghĩ và sáng tạo ra các động tác phù hợp mang tính nâng  cao, đó là sự sáng tạo của các em. Cụ  thể: Khi học sinh đã thuộc bài và hát tốt giai điệu, thuộc lời ca, giáo   viên có thể  cho các em hát kết hợp vận động thân thể  (tay, chân, mình...) hoặc  làm động tác phụ  họa, hát kết hợp với trò chơi hoặc từng nhóm tập biểu diễn  trước lớp. Đến phần này, giáo viên cần linh hoạt tổ chức cho các em biểu diễn  trước lớp, giáo viên cần xếp những em có năng khiếu kèm những em thể  hiện   15 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  16. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 năng khiếu chưa tốt, để các em dìu dắt nhau, cho cân bằng và đều giữa các em,  tạo cho các em có cảm giác thoải mái và thích thú hơn. Giáo viên cần nên có  những động tác múa đơn giản cho các em thể  hiện phù hợp với từng nội dung   bài hát. Trong khi học sinh biểu diễn bài hát, giáo viên cần đệm đàn cho các em  biểu diễn bài hát, lời ca của bài hát còn biểu hiện nội dung cụ  thể  về  một sự  vật, sự việc. Mỗi bài hát là một cảm xúc, tâm trạng, một cách nhìn thế giới quan  và thể hiện nội tâm được diễn tả bằng ngôn ngữ  văn học và âm nhạc. Kết quả  của việc học hát được đánh giá rõ nhất là thông qua một hoạt  động cụ  thể  là trình bày, biểu diễn bài hát. Tập biểu diễn giúp các em mạnh   dạn, tự tin, có ý thức cố gắng nhiều trong quá trình học tập để có thể biểu diễn  được. Khi biểu diễn, tính tập thể, tính kỷ luật được nâng cao, các em có ý thức   về một giá trị thẩm mỹ do chính bản thân pgải góp sức sáng tạo thực hiện. Khi biểu diễn không chỉ có nhiệm vụ  hát đúng, hát đều mà còn có những   động tác diễn xuất phù hợp để  minh hoạ  cho bài hát. Mỗi nhóm, cá nhân phải   sáng tạo trong khi trình diễn. Điều này đòi hỏi học sinh phải tìm tòi, suy nghĩ để  tạo được nét riêng, nét độc đáo của mỗi tiết mục khi từng nhóm trình bày. Giờ  học hát là một dịp để  các em tập biểu diễn, tập làm quen hát trước  bạn bè, qua đó tự  khẳng định mình và đồng cảm với sự  hưởng  ứng, động viên  của tập thể lớp. Điều này rất có tác dụng nhìn từ góc độ giáo dục chung và giáo  dục âm nhạc nói riêng. 16 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  17. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 C. KẾT LUẬN Lứa tuổi học sinh tiểu học là lứa tuổi hồn nhiên ngây thơ  nhất, các em rất   tích cực hoạt động âm nhạc, rất hứng thú vận động âm nhạc và đặc biệt là rất   thích hát. Chính vì vậy, năng khiếu âm nhạc của từng em bộc lộ rất rõ khi các em  hát. Bởi vì: Hát là một quá trình dạo âm thanh với sự phối hợp của tai nghe có tác   động qua lại và có mối quan hệ chặt chẽ. Sự phát triển của tai nghe làm cho âm   điệu của giọng phát ra được chính xác, ngược lại chất lượng hoạt động của bộ  máy phát thanh lại góp phần hoàn thiện tai nghe. Vì vậy, dựa trên những đặc điểm   như  vậy, khi giáo viên dạy hát, học sinh sẽ  dễ  tiếp thu hơn, học sinh sẽ  hát hay  hơn. Điều này cần phải có sự chỉ dẫn tận tình của các thầy, cô giáo giảng dạy bộ  môn âm nhạc. Thông qua việc học hát, học sinh đã học hỏi được những điều bổ ích và lý   thú, học sinh sẽ có thêm những kiến thức về Văn hoá âm nhạc phù hợp với lứa   tuổi của các em, các em được rèn luyện kỹ năng hát kết hợp vận động. Để năng cao chất lượng giảng dạy bộ môn âm  nhạc cho các em thì người  giáo viên phải tìm tòi một cách linh hoạt các phương pháp trong quá trình giảng  dạy. Bậc tiểu học, mỗi tiết chỉ có 35 phút, nếu giáo viên có phương pháp tốt thì  đó là một tiết học rất bổ ích và lý thú, nhưng nếu giáo viên có trình độ  còn hạn   17 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  18. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 chế, chưa chịu khó học hỏi và tìm tòi thì đó là một tiếtdạy “mẫn cảm”, học sinh   học “đối phó”. Vì vậy tùy từng đối tượng học sinh, tùy từng nội dung bài hát mà  người giáo viên phải linh hoạt nhạy bén để khắc phục có hiệu quả. Là   một   người   giáo   viên   dạy   môn   âm   nhạc,   ngoài   việc   nắm   chắc   các   phương pháp lên lớp thì điều đầu tiên là phải yêu nghề, mến trẻ và say mê trong  công việc, không ngừng học hỏi, luôn luôn trau dồi cho mình những kiến thức   mới, và luôn có sự  sáng tạo trong giảng dạy. Có được điều đó thì bản thân tôi   phải có ý thức trong nghề nghiệp cũng như phải biết cách phối hợp hài hoà đúng  lúc, đúng chỗ, đúng đối tượng..... trong giảng dạy. Với sự nổ lực nhiệt tình giảng dạy của giáo viên, cùng với sự say mê yêu   ca hát của các em học sinh, qua từng tiết dạy, tôi nhận thấy các em đã có sự tiến   bộ rõ rệt, kết quả giờ học được nâng cao. Trong năm học 2010 ­ 2011, tôi đã thực hiện phương pháp giảng dạy này  và đã đạt được kết quả hết sức khả quan. Có từ  80 ­ 90 % học sinh hát tốt, chuẩn xác các bài hát khi học ở trên lớp   (số còn lại vướng vào những em học sinh năng khiếu âm nhạc còn hạn chế, đặc   biệt là một vài học sinh cộng đồng). Cụ thể: Có 60 ­ 70 % học sinh hoàn thành tốt môn học. Còn lại các em đều hoàn thành môn học. Qua việc áp dụng phương pháp mới, các em đã biết hát đúng nhạc điệu, rõ   lời ca, biết biểu diễn các bài hát bằng nhiều hình thức khác nhau, biết hát với  tiếng hát nhẹ  nhàng, trong sáng, thể  hiện đúng tính chất của bài hát. Điều đó  cũng làm bản thân tôi vui mừng, phấn chấn và càng thêm yêu nghề  hơn. Tuy   nhiên, để  có kết quả  tốt như    mong muốn qua từng tiết dạy, người giáo viên  18 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  19. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 phải tự tìm tòi, nghiên cứu các phương pháp dạy học và vận dụng linh hoạt các  phương pháp đó trong các giờ dạy một cách có hiệu quả. Ngoài học phần kiến thức âm nhạc theo phân phối chương trình, tôi còn   thực hiện phương châm học vui ­ vui học đã được thể  hiện trong từng hoạt   động, từng tiết học cụ thể, nhằm khích lệ  học sinh hứng thú học tập, hăng hái  tham gia hoạt động âm nhạc làm cho đời sống tinh thần phong phú, lành mạnh,   tạo điều kiện để  các em bộc lộ  và phát triển năng khiếu âm nhạc của mình.  Hình thành và phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc của học sinh, tạo cho các em   có trình độ  văn hoá âm nhạc nhất định, góp phần giáo dục toàn diện và hài hoà  nhân cách cho các em. Thông qua hoạt động dạy hát nói riêng và giảng dạy bộ  môn âm nhạc nói  chung trong một trường tiểu học, người giáo viên cũng cần phải có phương pháp  phát hiện những học sinh có năng khiếu âm nhạc đặc biệt rõ rệt, để giúp các em  phát triển năng khiếu của mình, tạo ra những hạt giống tương lai cho nền âm nhạc   nước nhà. Đối với giáo viên tiểu học phải thấy được tầm quan trọng của môn học   này để dạy đúng quy trình, đúng thao tác. Động viên, khích lệ học sinh yêu thích   môn học nhằm nâng cao chất lượng  ở  tiết dạy. Âm nhạc chính là món ăn tinh   thần không thể  thiếu trong đời sống của con người, vuôn vươn tới cái hay, cái  đẹp của con người mới Việt Nam. Giáo viên phải tự  rèn luyện cho mình cách sống chuẩn mực, có như  vậy   mới là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Giáo viên là những nhà sư  phạm có tâm huyết với nghề, có trách nhiệm   đào tạo thế hệ trẻ phát triển toàn diện, để trở  thành những công dân tốt, những   hạt nhân có đức, có tài cho đất nước.Vì vậy, người giáo viên phải không ngừng  phấn đấu, quyết tâm dạy tốt môn học này để đạt được hiệu quả cao nhất. 19 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
  20. Để học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình Âm nhạc 2 Năm học 2010­2011 vừa qua, bằng sự  nổ lực, phấn đấu của mình, tôi đã  đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Tuy  đạt được kết quả  như  vậy,   nhưng tôi vẫn không ngừng cố gắng, học tập để ngày càng nâng cao chất lượng   dạy môn âm nhạc. Trên đây là phương pháp để  học sinh hát tốt các bài hát trong chương trình  Âm nhạc 2 mà tôi đã đúc kết được trong quá trình giảng dạy của mình. Rất mong   được sự  góp ý, bổ  sung của các chuyên viên, của các thầy cô giáo, của các đồng   nghiệp để  tôi có thêm kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy môn âm nhạc của   mình./. Tôi xin chân thành cảm ơn!                        Thanh Hoá , ngày 10 tháng 5 năm 2011 TÁC GIẢ TIỂU LUẬN Trần Thị Hồng Nhung MỤC LỤC 20 Trần Thị Hồng Nhung – Trường tiểu học Hoằng Phú
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2