Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi

Chia sẻ: Caphesua | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non được hoàn thành với một số biện pháp như: Lập kế hoạch tổ chức cho trẻ vận động và xây dựng góc vận động; Tăng cường cho trẻ hoạt động giáo dục thể chất mọi lúc, mọi nơi; Sử dụng hình thức tổ chức phong phú, đa dạng; Sử dụng đồ dùng phát triển thể chất từ nguyên vật liệu địa phương, dễ kiếm, dễ làm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh Phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC THAM GIA HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT CỦA TRẺ 5 6 TUỔI NĂM HỌC: 2014 2015 1
Quảng Bình, tháng 3 năm 2015 Phần I 2
PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài: Chúng ta đã bước sang thế kỷ 21 thế kỷ của nền văn minh trí tuệ, sự phát triển như vũ bảo của khoa học công nghệ đòi hỏi con người cần phải phát triển toàn diện về trí tuệ, đạo đức, tình cảm và đặc biệt là phải có thể lực tốt, sự khéo léo, năng động, sáng tạo để đáp ứng với sự phát triển của thời đại. Bác Hồ nói “Có sức khỏe để bảo vệ Tổ Quốc”. Trẻ em là công dân của xã hội, là thế hệ tương lai của đất nước nên ngay từ thửơ lọt lòng chúng ta cần chăm sóc giáo dục trẻ thật chu đáo. Đặc biệt giáo dục thể chất cho trẻ càng có ý nghĩa quan trọng hơn. Nghị quyết Trung ương 4 về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân có ghi rõ: “Sức khỏe là cái vốn quí nhất của mỗi con người và của toàn xã hội, là nhân tố quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Trẻ từ 56 tuổi là độ tuối phát triển nhanh nhất về thể lực.Hoạt động giáo dục phát triển thể chất là một trong những hoạt động có tác động rất lớn phát triển về thể lực, nó chiếm một phần quan trọng về sức khỏe của trẻ. Thông qua vận động giúp trẻ phát triển hệ cơ, xương, sự phối hợp khéo léo của các giác quan. Mỗi chúng ta ai cũng nhận thức được rằng “Uốn cây từ thuở còn non” việc giáo dục phát triển thể lực cũng như vậy, phải bắt đầu từ độ tuổi ấu thơ. Vì đó là cơ sở ban đầu cho việc hình thành và phát triển một con người về cả “Đức, Trí, Thể, Mĩ”. Đây là thời điểm quan trọng nhất, có ảnh hưởng rất lớn, quyết định sự trưởng thành sau này của trẻ. Chăm sóc giáo dục trẻ em ngay từ những năm, tháng đầu tiên của cuộc đời đứa trẻ là một việc làm hết sức cần thiết và có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong sự nghiệp chăm lo đào tạo và bồi dưỡng thế hệ trẻ trở thành những con người tương lai của đất nước. Hoạt động Giáo dục thể chất ở trường mầm non là một hoạt động mang tính tập thể, có sự động viên khích lệ. Hoạt động Giáo dục thể chất có vai trò giúp trẻ tăng khả năng hoạt động với đồ vật, các phương tiện trực quan, cụ thể bằng các thao tác như chạy, nhảy, ném, bắt...giúp trẻ phát triển hệ cơ xương và thị giác qua quá trình hoạt động. Qua hoạt động Giáo dục thể chất giúp trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát, năng động; rèn luyện sự khéo léo, sức chịu đựng, tính kiên trì, dẽo dai…. Trong hoạt động Phát triển thể chất đòi hỏi trẻ phải tự tin, khéo léo, nhanh nhẹn và khả năng sáng tạo cao. Trẻ hoạt động nhiều giúp cơ thể phát triển hài hoà, cân đối và kết hợp nhịp nhàng, điều hoà chức năng hoạt động giữa hệ thần kinh, hệ tiêu hoá, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp…. 3
Trên thực tế chất lượng các giờ hoạt động Phát triển thể chất ở các trường Mầm non thuộc vùng đặc biệt khó khăn như trường tôi chưa đảm bảo bởi trẻ em chủ yếu là người Đồng bào dân tộc thiểu số, trong các giờ hoạt động giáo dục thể chất trẻ chưa nắm được kỹ năng, chưa hiểu lời hướng dẫn, giải thích của cô, từ đó trẻ chưa tích cực hứng thú tham gia, chưa phát triển hết khả năng, năng lực của từng trẻ; một số giáo viên chưa hiểu sâu sắc các kỹ năng bài tập vận động cơ bản, nghiên cứu chưa kỹ các động tác nên thực hiện bài tập thiếu sự chính xác về mặt kỹ thuật. Với lòng nhiệt huyết, say mê nghề nghiệp là người giáo viên mầm non cần phải xác định rõ trách nhiệm của mình, phải năng động sáng tạo, phải tự đổi mới nội dung phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động giáo dục để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường. Xuất phát từ những lí do trên mà tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi” 1.2 Điểm mới của đề tài: Thực hiện đề tài này chúng tôi đã thực hiện một số biện pháp: Lập kế hoạch tổ chức cho trẻ vận động và xây dựng góc vận động Tăng cường cho trẻ hoạt động giáo dục thể chất mọi lúc, mọi nơi. Sử dụng hình thức tổ chức phong phú, đa dạng Sử dụng đồ dùng phát triển thể chất từ nguyên vật liệu địa phương, dễ kiếm, dễ làm. Phát huy hết khả năng, năng lực của từng trẻ. Tổ chức tốt trò chơi vận động Lồng ghép các bài hát vào tiết thể dục 1.3 Phạm vi áp dụng đề tài sáng kiến Đề tài: “Một số biện pháp phát huy tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo lớn” có thể áp dụng cho giáo viên dạy lớp mẫu giáo lớn 5 6 tuổi các trường Mầm non trong huyện và còn có thể áp dụng cho giáo viên dạy lớp mẫu giáo lớn các trường Mầm non trong tỉnh. * Đề tài này được kết cấu theo những nội dung chính sau đây: Phần I: Phần mở đầu Phần II: Nội dung Phần III: Kết luận Tuy nhiên, đề tài này cũng không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót, rất mong quý đọc giả, bạn bè đồng nghiệp và các đồng chí cán bộ quản lí, lãnh đạo ngành góp ý để đề tài hoàn thiện hơn. 4
Phần II NỘI DUNG 2.1. Thực trạng của vấn đề mà đề tài, sáng kiến, giải pháp cần giải quyết Năm học 2014 2015 bản thân tôi được Ban Giám Hiệu phân công dạy lớp Mẫu giáo lớn tại khu vực xa xôi và khó khăn nhất của trường. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tôi gặp những thuận lợi, khó khăn như sau: * Thuận lợi: Được Ban giám hiệu nhà trường tích cực bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, quan tâm giúp đỡ, động viên tinh thần, trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi trong lớp. Phòng học mới được xây dựng rộng rãi, sân chơi thoáng mát nên việc tổ chức giảng dạy và tổ chức các hoạt động cho trẻ cũng dễ dàng. Bản thân có trình độ chuyên môn Đại học sư phạm mầm non nhờ đó kiến thức, năng lực chuyên môn nghiệp vụ vững vàng. Có lập trường tư tưởng chính trị, kiên định, có phẩm chất đạo đức tốt, yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình trong công tác, có ý thức tích cực tự học tập, rèn luyện, bồi dưỡng năng lực chuyên môn. Được sự giúp đỡ của đồng nghiệp trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ và tổ chức các hoạt động. Lớp học theo đúng độ tuổi. Mặc dù, có nhiều thuận lợi song tôi vẫn gặp không ít khó khăn sau đây: * Khó khăn: Trường thuộc vùng đặc biệt khó khăn của huyện Lệ Thủy, trong đó có cụm mà tôi đang giảng dạy cách xa cụm trung tâm, địa hình phức tạp, giao thông cách trở, đường sá đi lại vừa xa xôi, vừa vượt qua nhiều khe suối, dốc đèo nguy hiểm. Mặt khác, ở khu vực này chưa có điện sáng, nước phục vụ sinh hoạt cho cô và trẻ phải dùng nước suối... Trong sinh hoạt gia đình, cộng đồng người dân ở đây thường sử dụng Tiếng mẹ đẻ theo bản năng nên khi đến trường trẻ rất khó hiểu, khó nghe, khó nói được Tiếng Việt, trẻ ngại giao tiếp với bạn bè, cô giáo và mọi người xung quanh nhất là người lạ. Mặt khác, ngữ điệu, giọng nói của người Đồng bào nơi đây không đúng thanh điệu, âm điệu Tiếng Việt nên trẻ thiếu tự tin trong mọi hoạt động. Một số dụng cụ thể dục chưa phù hợp, chưa đầy đủ, chưa phong phú. 5
Nhận thức của phụ huynh về giáo dục mầm non nói chung, giáo dục phát triển thể chất nói riêng chưa đúng đắn, chưa coi trọng và quan tâm đúng mức. Giáo viên ít có thời gian để tiếp cận với phụ huynh; gia đình các cháu ở xa, bố mẹ ít đưa đón trẻ đến trường nên khó gần gũi để Phối hợp thực hiện chương trình chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ. * Điều tra thực tiễn: Vào đầu năm học khảo sát chất lượng đầu vào cũng như đánh giá trẻ 5 tuổi theo Chuẩn của Bộ lớp tôi đạt kết quả như sau: Kết quả TS KG TB Y trẻ TT Nội dung / Tỷ lớp Tỷ Tỷ SL lệ SL SL lệ % lệ % % Số trẻ nắm được kỷ năng 35,3 21 47,3 1 vận động giáo dục thể 19 6 4 9 % % 6 % chất. Trẻ tích cực, hứng thú 26,3 26,3 47,3 2 19 5 5 9 tham gia vận động % % 6 % Trẻ mạnh dạn, kiên trì, 21 21 57,8 3 19 4 4 11 hoạt động % % % Trẻ khỏe mạnh, nhanh 26,3 31,5 42 4 19 5 6 8 nhẹn, có thể lực tốt. % 7 % % Từ những thuận lợi, khó khăn trên đây và từ những kết quả điều tra thực tiễn với vai trò trách nhiệm của người giáo viên bản thân tôi luôn trăn trở, suy nghĩ và tìm ra một số biện pháp nhằm “Phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo lớn” sau đây là một số biện pháp cơ bản: 2.2. Các biện pháp: Biện pháp 1: Lập kế hoạch tổ chức cho trẻ vận động và xây dựng góc vận động Trên cơ sở kế hoạch năm của nhà trường xây dựng và căn cứ vào nội dung trong chương trình theo độ tuổi; Căn cứ vào thời gian, thời điểm thực hiện bài tập ở vào giai đoạn nào của chương trình năm học; Căn cứ vào mức độ phát triển, khả năng thực tế của trẻ, tôi đã xây dựng kế hoạch nội dung các vận động tập luyện cho trẻ, xác định độ khó của từng bài tập và sắp xếp theo trình tự để đưa vào hướng dẫn trẻ cho phù hợp đi từ dễ đến khó đảm bảo củng cố, 6
phát triển những vận động trẻ đã biết, đồng thời chuẩn bị cho những kỹ năng vận động cao hơn. Như chúng ta đã biết chương trình giáo dục mầm non mới đòi hỏi giáo viên phải có sự linh hoạt và sáng tạo trong xây dựng nội dung, lựa chọn phương pháp, hình thức tổ chức. Để nâng cao được chất lượng tổ chức hoạt động Giáo dục thể chất nói chung và của trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi nói riêng thì việc lựa chọn các nội dung hoạt động sao cho đảm bảo được mục tiêu đặt ra, phù hợp với đặc điểm nhận thức chung của trẻ trong độ tuổi và thực tế nhận thức của trẻ em Đồng bào Bru Vân Kiều là khâu đầu tiên có ý nghĩa quan trọng để nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động giáo dục nói chung và hoạt động Giáo dục thể chất nói riêng. Để làm được điều đó thì trước hết bản thân tôi cần nắm vững các nội dung ở chương trình khung, các mục tiêu cần đạt. * VD: Kế hoạch tổ chức các hoạt động Giáo dục thể chất KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT LỚP MẪU GIÁO LỚN NĂM HỌC 2014 2015 TT CHỦ ĐỀ NỘI DUNG YÊU CẦU CẦN ĐẠT 1 Trường Mầm Đi nối bàn chân Đi nối gót chân, đầu chân này non tiến lùi nối vào gót chân kia, tiến về phía Bò chui qua cổng trước. Bò phối hợp chân nọ, tay kia, khi chui qua cổng thân người Đi trên ván kê dốc không chạm vào cổng. 30 độ Đi tự nhiên, thẳng hướng phối hợp chân nọ tay kia. 2 Bản thân Đi trên ván kê dốc Đi tự nhiên, thẳng hướng, phối 30 độ hợp chân nọ tay kia. Tung bóng lên cao Tung bóng lên thẳng hướng, và bắt bóng bằng 2 không làm rơi bóng và bắt bóng tay bằng 2 tay. Tung bóng lên cao Tung bóng lên thẳng hướng, và bắt bóng bằng 2 không làm rơi bóng và bắt bóng tay bằng 2 tay. 3 Gia đình Đập và bắt bóng Đập bóng xuống đất, khi bóng bằng 2 tay nảy lên thì bắt bóng bằng 2 tay. Đi thăng bằng trên Đi thăng bằng trên ghế không ghế thể dục dục làm rơi túi cát. 7
đầu đội túi cát. Đi thăng bằng trên ghế thể dục dục đầu đội túi cát. 4 Nghề nghiệp Ném xa bằng 1 tay Biết cách cầm túi cát và ném mạnh về phía trước. Bật sâu 40 45 cm Bật nhẹ nhàng bằng 2 đầu bàn chân. Giữ được thăng bằn khi chạm đất. Bật xa 40 45 cm Chạm đất nhẹ nhàng bằng hai đầu bàn chân và giữ được thăng bằng. Nhảy qua tối thiểu 50 cm Bật liên tục vào 7 vòng, chân Bật liên tục vào 7 không chạm vào các vòng. vòng Bật qua vật cản Bật qua vật cản chính xác, bật 15 20 cm không va chân vào vật cản, giữ được thăng bằng. 5 Thế giới động Bò bằng 2 bàn tay, Bò phối hợp chân nọ tay kia, vật bàn chân 4 5m mắt nhìn thẳng về phía trước. Chạy 18 m trong Chạy nhanh đúng hướng. khoảng 10 giây Chạy 18 m trong khoảng 10 giây 6 Thế giới thực Ném xa bằng 2 tay Ném đúng kỷ năng. vật (2 tiết) Trườn từ 3 4 m phối hợp chân, tay, mắt và dùng kết hợp trèo qua sức để trườn sấp và kết hợp trèo ghế dài qua “ghế” một cách linh hoạt và 1, 5m x 30cm (2 nhịp nhàng. tiết) Trèo lên, xuống liên tục phối Trèo lên xuống hợp chân nọ tay kia. ghế. Chạy liên tục Chạy chậm, đều liên tục. 150m không hạn 8
chế thời gian. 7 Một số PT và Bò dích dắc qua 7 Biết bò qua khe của hộp, không luật lệ giao điểm, khoảng cách làm chạm hộp. thông giữa các điểm dích dắc cách nhau 1m. Ném trúng đích thẳng đứng cao 1,5m x xa 2m Ném bao cát vào đích. 8 Nước Hiện Ném trúng đích Ném bao cát vào đích. tượng tự nhiên thẳng đứng cao 1,5m x xa 2m Ném và bắt bóng bằng 2 tay khoảng Biết cách ném bóng và bắt bóng cách xa 4m. bằng 2 tay không làm rơi bóng. 9 Quê hương Ném và bắt bóng Biết cách ném bóng và bắt bóng Đất nước Bác bằng 2 tay khoảng bằng 2 tay không làm rơi bóng. Hồ Trường cách xa 4m. Tiểu học Ném trúng đích Ném trúng bao cát vào đích. nằm ngang. Bật tách chân, khép chân qua 7 ô. Bật liên tục tách và khép chân đúng ô. Để xây dựng được kế hoạch phù hợp với mục tiêu phát triển chung của độ tuổi, đảm bảo nguyên tắc từ dễ đến khó và đảm bảo tính vừa sức đối với trẻ thì ngoài việc nắm vững nội dung chương trình khung, chương trình giáo dục trẻ 5 6 tuổi đối với vùng khó; đặc điểm giáo dục phát triển thể chất của độ tuổi mẫu giáo 5 6 tuổi thì tôi cần nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý, khả năng vận động và đặc điểm nhận thức của trẻ để có cách xây dựng kế hoạch cụ thể phù hợp với khả năng của trẻ trong lớp lớp, phù hợp với chủ đề. Trong từng chủ đề cần lựa chọn nội dung nào đưa vào hoạt động học, nội dung nào đưa vào các hoạt động khác sao cho phù hợp để đảm bảo cho việc cung cấp kiến thức và rèn luyện kỷ năng một cách khoa học, đảm bảo tính vừa sức. Sau khi xây dựng kế hoạch nội dung các vận động tập luyện cho trẻ tôi tiếp tục xây dựng “Góc vận động”. Xây dựng góc vận động, để thuận tiện cho trẻ sử dụng và tuyên truyền đến tất cả các bậc phụ huynh, tôi chọn vị trí trước cửa lớp sắp xếp các đồ dùng dụng cụ để cho trẻ dễ lấy, dễ sử dụng, đến mỗi 9
hoạt động như thể dục sáng, giờ học thể dục, hoạt động ngoài trời trẻ có thể tự lấy đồ dùng đồ chơi phù hợp với vận động mà cô giáo yêu cầu. Ngoài ra, khi xây dựng góc vận động trẻ có thể tự tham gia vận động khi trẻ dược bố mẹ đón và cho chơi ở sân trường, trẻ có thể rủ bạn cùng tập lại bài tập mà buổi sáng đã học cho bố mẹ xem. Khi xây dựng góc vận động tôi nhận thấy trẻ lớp tôi tiến bộ nhiều hơn, trẻ tham gia vận động tự nhiên và tích cực hơn, đồng thời phụ huynh lớp tôi thấy được rõ hơn tầm quan trọng của giáo dục thể chất, họ quan tâm hơn đến sự vận động của con mình, xem với vận động này, vận động kia con mình thực hiện được đến đâu, có thực hiện tốt bài tập không, có mạnh dạn tự tin khi trèo thang hay đi trên cầu thăng bằng không,… Biện pháp 2: Thường xuyên cho trẻ tập thể dục sáng Như chúng ta đã biết, tác dụng của tập thể dục buổi sáng đối với trẻ em hàng ngày có ý nghĩa to lớn về giáo dục và sức khỏe cho trẻ em, đặc biệt là trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo. Tập thể dục thường xuyên giúp trẻ hít thở sâu, điều hòa nhịp thở, tăng cường quá trình trao đổi chất và tuần hoàn trong cơ thể, giúp các khớp, dây chằng được mềm dẻo, linh hoạt, đồng tời hỗ trợ cho những hoạt động trong ngày của trẻ thêm nhịp nhàng, nhanh nhẹn, giảm động tác thừa và tạo cho trẻ tâm trạng sảng khoái, vui tươi đón ngày hoạt động mới. Vì vậy tôi cho trẻ tập thể dục sáng hàng ngày vào một thời gian nhất định sau giờ đón trẻ. Thời gian tập khoảng 10 – 15 phút. Trang bị dụng cụ như gậy, nơ, vòng, hoa tua, cờ …thể dục phù hợp với động tác để tạo hứng thú cho trẻ tập. Khi trẻ tập giáo viên quan sát cách đứng của trẻ, tư thế đầu, vai, mông và đặc biệt là cột sống của trẻ. Trẻ cần đứng thẳng, vai thả đều, không lên gân, tay cử động thoải mái, không cúi đầu. Giữ cho trẻ tư thế đứng ngay cả khi nghỉ, khi đi bộ, chạy và làm các cử động khác. Số lần lặp lại mỗi bài tập phụ thuộc vào tính chất mỗi động tác, cũng như trình độ thể lực của trẻ. Những bài tập khó, có khối lượng vận động lớn chỉ nên lặp lại 2 3 lần, còn động tác phát triển chung đối với tay, chân thì nên từ 46 lần. Chọn động tác và sắp xếp bài tập cho trẻ cần theo một số quy định. Trước hết động tác phải phù hợp và hấp dẫn đối với trẻ em. Để nâng cao cảm xúc, gây cho trẻ cảm giác phấn khởi và vận động được uyển chuyển hơn, tôi thường cho trẻ thực hiện các động tác thể dục kết hợp với bài hát có nhịp 2/4. Với trẻ 56 tuổi tôi lựa chọn những bài hát dài hơn và tiết tấu nhanh, mạnh, tình cảm vui tươi như bài: Bé yêu biển lắm, Chú gà trống gọi, Lá thuyền ước mơ... Nó không chỉ mang tính rèn luyện sức khỏe mà còn mang tính trình diễn đẹp mắt. Biện pháp 3: Sử dụng hình thức tổ chức phong phú, đa dạng Để thực hiện nhiệm vụ giáo dục thể chất cho trẻ, người ta tiến hành thông qua nhiều hình thức giáo dục như trong tiết học và ngoài tiết học, bao 10
gồm thể dục sáng, thể dục chống mệt mỏi, trò chơi vận động, dạo chơi, thăm quan, hội khỏe, giáo dục cá biệt, nhưng hình thức tiết học là cơ bản vì trên tiết học thể dục các tri thức, kỹ năng, kỹ xảo vận động được truyền thụ một cách có mục đích, hệ thống, tổ chức và có kế hoạch. Toàn bộ nội dung giáo dục thể chất được diễn ra trên tiết học, còn các hình thức khác chỉ rèn luyện một khía cạnh nào đó của giáo dục thể chất. Hiệu quả của việc phát triển tính tích cực vận động không chỉ phụ thuộc vào cánh lựa chọn các phương pháp dạy học, mà con phụ thuộc đáng kể vào các hình thức dạy học. Vì vậy trong tiết học giáo dục thể chất tôi đã sử dụng các hình thức sau: 1. Hình thức tập cả lớp đồng loạt: Khi áp dụng hình thức này có nghĩa là tôi cho tất cả trẻ cùng thực hiện một bài tập vận động giống nhau. Hình thức dạy học này cho phép giáo viên cùng một lúc chỉ đạo toàn bộ trẻ, tăng lượng vận động, tạo điều kiện củng cố kỹ năng vận động, phát triển tố chất thể lực, tính tập thể, khả năng phối hợp vận động khi thực hiện bài tập. Ví dụ: Khi dạy trẻ “Ném xa bằng 1 tay” tôi cho trẻ tập ném mô phỏng đồng loạt tai chỗ. 2. Hình thức tập cả lớp – nối tiếp: Khi áp dụng hình thức này, tôi cho trẻ cùng thực hiện một bài tập, liên tiếp trẻ nọ nối tiếp trẻ kia. Có thể một nhóm có từ 3 5 trẻ tập xong bài tập rồi tiếp theo đến nhóm khác, giống như tập quay vòng. Tập theo nhóm nối tiếp trẻ rất hứng thú và thi đua nhau tập. 3. Hình thức tập theo nhóm: Khi áp dụng hình thức này, trong thời gian cho trẻ thực hiện tôi chia lớp thành 2 hoặc 3 nhóm , mỗi nhóm tập bài tập ở các vị trí khác nhau và có giáo viên hoặc trẻ có năng lực tổ chức phụ trách. Trong khi thực hiện bài tập theo nhóm, nếu vận động mới có một bài tập vận động cơ bản thì tập theo kiểu nhóm không chuyển đổi, các nhóm tập xong bài tập đã cho thì cả lớp chuyển sang phần tiếp theo của buổi tập. Nếu bài tập vận động mới có 2 vận động cơ bản thì tôi cho trẻ tập theo kiểu nhóm chuyển đổi, chia lớp thành 2 nhóm: Nhóm 1 tập xong vận động thứ nhất, cùng lúc nhóm 2 tập xong vận động thứ hai. Sau đó nhóm 1 tập vận động 2 đồng thời nhóm 2 tập vận động 1. Cuối cùng cả lớp chuyển sang phần tiếp theo của buổi tập. Tôi đưa hình thức tập theo nhóm này vào buổi tập giúp cho trẻ phát triển khả năng tự lực và tự tổ chức theo tốp nhỏ, tăng lượng vận động và rèn luyện kỹ năng vận động cho trẻ. 4. Hình thức tập cá nhân Khi tiến hành hình thức này, trẻ tập lần lượt một bài tập, cô giáo hướng dẫn, kiểm tra chất lượng bài tập, các trẻ còn lại quan sát và nhận xét ưu, nhược 11
điểm của trẻ khi thực hiện bài tập. Hình thức này áp dụng khi cần có sự giúp đỡ, đảm bảo an toàn, phù hợp với giai đoạn đầu hình thành vận động. Biện pháp 4: Sử dụng đồ dùng trực quan Trẻ mầm non có tư duy và nhận thức theo lối trực quan cảm tính, vì vậy mọi hoạt động giảng dạy đối với lứa tuổi này đều cần phải sử dụng những hình mẫu trực tiếp và hấp dẫn. Giáo viên cần hình thành cho trẻ những thói quen vận động dựa trên cơ sở cảm giác một cách trực tiếp với động tác. Có hai hình thức giảng dạy trực quan là làm mẫu trực tiếp cho trẻ quan sát (trực quan trực tiếp) và dùng lời nói để mô tả động tác kèm với phim, ảnh, mô hình cho trẻ hình dung ra cách tập (trực quan gián tiếp). Khi giảng dạy giáo dục thể chất cho trẻ mầm non cô cần phải phối hợp vận dụng cả hai loại trực quan trên, nhất là ở giai đoạn đầu khi mới học động tác vì ở giai đoạn này, nguyên tắc trực quan là tiền đề để trẻ tập và làm quen với động tác mới. Mặt khác, trẻ dân tộc Bru Vân Kiều nhận thức của trẻ còn han chế, việc làm mẫu cần phải chậm từng phần để trẻ nắm bắt được cách tập từng bước. Ví dụ: Bài tập vận động “Bật xa”, lần đầu tôi làm mẫu toàn bộ, sau đó chú ý đến tư thế chuẩn bị, tư thế nhảy của chân, cuối cùng là cách vung tay, bật nhún. Khi trẻ nắm bắt được các phàn cơ bản của bài tập, thì tôi cho trẻ quan sát mẫu của bạn mình, tự nhận xét, phát hiện ra cái sai của bạn. Biện pháp 5: Tổ chức tốt trò chơi vận động trong giờ thể dục Trò chơi vận động là một hình thức trong giáo dục phát triển vận động, nó có vị trí quan trọng trong cuộc sống và hoạt động hàng ngày của trẻ. Trong giáo dục thể chất, trò chơi vận động là một cách thức hoàn thiện kỹ năng vận động cho trẻ. Ví dụ: Muốn hoàn thiện vận động chạy, tôi sử dụng các trò chơi vận động “Mèo và chim sẻ”, “ Chim sẻ và ô tô”....Ngoài ra, nó còn có tác dụng hình thành những điều kiện thuận lợi để phát triển, rèn luyện các tố chất thể lực cho trẻ. Ví dụ: trong trò chơi”Đuổi bắt”, trẻ phải thể hiện sự nhanh nhẹn, chạy thật nhanh, luồn khéo để khỏi bị bắt. Chủ đề và qui tắc của trò chơi đã được xác định, nhưng chỉ đề ra hướng chủ yếu, còn trẻ phải tự lực giải quyết nhiệm vụ vận động một cách nhanh trí, sáng tạo và khéo léo. Ví dụ: trong trò chơi vận động “Mèo đuổi chuột”, qui tắc chơi qui định là chuột chạy trốn, mèo đuổi chuột. Nhưng chuột và mèo chạy trốn và đuổi như thế nào là do trẻ tự thỏa thuận. Tổ chức trò chơi vận động còn làm thỏa mãn cảm xúc, đem lại sự vui sướng, tăng quá trình tuần hoàn, hô hấp của cơ thể trẻ, làm thay đổi trạng thái cơ thể giữa các hoạt động, giúp trẻ trở về trạng thái cân bằng. Biện pháp 6: Lồng ghép các bài hát vào tiết thể dục Theo chương trình giáo dục trẻ mầm non cấu trúc một tiết học giáo dục thể chất bao gồm 3 phần: Phần khởi động, trọng động và hồi tĩnh. Thường thì các 12
giáo viên tổ chức phần khởi động cho trẻ hát bài: “ Một đoàn tàu” đi các kiểu chân sau đó về hàng tập bài tập phát triển chung là các động tác tay – Bụng – chân – bật với nhịp hô của cô,… nếu tiết thể dục nào tôi cũng cho trẻ tập như vậy thì trẻ sẽ chán, uể oải trong giờ học, không phát huy tính tích cực vận động ở trẻ, trẻ sẽ không đạt chỉ số 14: “Tham gia hoạt động học tập liên tục và không có biểu hiện mệt mỏi trong khoảng 30 phút”. Vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa yếu tố âm nhạc vào trong giờ dạy thể dục. Cụ thể: Với phần khởi động tôi dẫn dắt hoặc kể câu chuyện phù hợp với chủ đề cho trẻ hát một bài hát phù hợp với chủ đề và đi khởi động kết hợp các kiểu chân. Sau đó cho trẻ về đội hình hàng dọc điểm số, tách hàng để tập bài tập phát triển chung. Bài tập phát triển chung tôi lựa chọn những bài hát có nhịp 2/4, vui tươi, có động tác phù hợp với bài tập vận động cơ bản đầy đủ các động tác tay – Bụng – chân – bật có nhịp dầy đủ, có động tác nhấn mạnh cho vận động cơ bản. Và khi tập vận động cơ bản, quá trình trẻ tập tôi cho trẻ tập cùng nhạc, nhạc là những bài hát phù hợp với chủ đề, khi tập cùng bài hát trẻ rất hào hứng thực hiện bài tập của mình. Đến phần hồi tĩnh tôi chọn những bài hát có nền nhạc nhẹ nhàng tạo cho trẻ thấy thoải mái và vui vẻ hoàn thành bài tập. Khi đưa biện pháp này vào dạy trẻ trong tiết học giáo dục thể chất tôi thấy trẻ lớp tôi học tốt hơn, hứng thú hơn và kiến thức, kỹ năng của trẻ được nâng lên rõ rệt. 2.3 Kết quả đạt được: Nhờ xây dựng kế hoạch chi tiết, rõ ràng phù hợp với điều kiện thực tế, áp dụng một số biện pháp nêu ở phần trên trong quá trình tổ chức cho trẻ tham gia vận động, trẻ ở lớp tôi có sự thay đổi nhiều. Vì trẻ ở đây 100% là con em dân tộc Bru Vân Kiều, trẻ ít được tiếp xúc với người lạ nên trẻ thường hay nhút nhát, sợ sệt. Nhưng giờ đây, những trẻ nhút nhát đã mạnh dạn, không e de sợ sệt nữa, đa số trẻ đều có kiến thức và kỹ năng tập các bài tập vân động. Những trẻ lười vận động đến bây giờ đã chăm chỉ luyện tập hơn, có lúc các trẻ tự ra góc vận động lấy đồ dùng ra và tự tập với nhau, ngay cả khi giờ trả trẻ, có nhiều trẻ được bố mẹ đón ra ngoài, cho chơi đồ chơi ngoài trời nhưng có mấy trẻ tạo thành một nhóm tự ra góc vận động lấy đồ dùng thể dục ra và luyện tập lẫn nhau. Từ đó phụ huynh lớp tôi cũng quan tâm hơn tới khả năng vận động của con. Cụ thể: + Sự tập trung chú ý, hứng thú của trẻ khi tham gia vận động đạt 90% + Trẻ tích cực tự giác trong học tập đạt 92% + Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, có thể lực tốt đạt 90% + Trẻ có kỷ năng kỹ xảo vận động tốt đạt 95% Phần III: Kết luận 13
Thực hiện đề tài này cá nhân tôi xoay quanh ‘‘Một số biện pháp phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chât”. Tôi đúc rút từ kinh nghiệm những năm tháng giảng dạy, học tập qua nhiều tài liệu có liên quan, qua các phương tiện thông tin đại chúng.... Từ những biện pháp tổ chức trên giờ thể dục trở nên sinh động, thoải mái, trẻ hứng thú và tích cực hơn, trẻ mạnh dạn, linh hoạt và nhanh nhẹn hơn. Việc giúp trẻ tích cực vận động trong giáo dục thể chất đó là điều mà giáo viên nào cũng mong muốn đạt được, vì vậy cần tận dụng các biện pháp và hình thức lồng ghép các lĩnh vực khác, đặc biệt là âm nhạc sao cho phù hợp và gây hứng thú cho trẻ. Để trẻ thực hiện tốt bài tập vận động cần xây dựng bài tập vận động dảm bảo tính khoa học và hệ thống, đảm bảo tính vừa sức và coi trọng đặc điểm cá nhân của trẻ. Mặc dù trong điều kiện còn nhiều khó khăn, nhưng tôi đã cố gắng vươn lên tự tìm tòi, học hỏi để nâng cao chất lượng dạy và học của cô và trò góp phần tạo được niềm tin lớn trong phụ huynh. Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của bản thân, xuất phát từ lòng yêu nghề mến trẻ. Rất mong được sự giúp đỡ của các bạn đồng nghiệp và quý độc giả góp ý để bản Sáng kiến kinh nghiệm được hoàn thiện hơn. Kim thủy, ngày tháng 3 năm 2015 XÁC NHẬN CỦA HĐKH Người viết NHÀ TRƯỜNG Nguyễn Thị Minh Loan 14