Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi làm quen với biểu tượng toán

Chia sẻ: Caphesua | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của sáng kiến này là tìm hiểu về một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán mà trẻ hứng thú thông qua các giờ học với những điểm mới đó là công tác bồi dưỡng chuyên môn; xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi làm quen với biểu tượng toán

1. PHẦN MỞ ĐẦU 1. 1. Lí do chọn đề tài: Nhận thức đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc sống của con người, trong hoạt động, trong giao tiếp... Nhận thức là cơ sở ban đầu, là tiền đề trẻ tiếp tục tiếp thu kiến thức khó hơn ở bậc học trên. Để thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non mới đòi hỏi người giáo viên mầm non phải giáo dục trẻ Phát triển toàn diện các lĩnh vực: Phát triển nhận thức, phát triển thể chất, phát triển ngôn ngữ, phát triển tình cảm xã hội, phát triển thẩm mỹ cho trẻ. Lĩnh vực phát triển nhận thức đặc biệt quan trọng trong đó môn Làm quen vơi toá ́ n nhằm hình thành cho trẻ những biểu tượng ban đầu về toán học là vô cùng quan trọng cho trẻ mầm non. Đối với giáo dục mầm non việc hình thành biểu tượng toán sơ đẳng cho trẻ thì chúng ta phải xây dựng một hệ thống các khái niệm về kiến thức toán học phải đảm bảo tính hệ thống, tính khoa học, tính vừa sức, tính phát huy tích cực cho trẻ và nguyên tắc đồng tâm phát triển từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ trực quan đến trừu tượng, đảm bảo tính liên thông giữa các độ tuổi. Phải chỉ ra mối quan hệ tương ứng nhằm giúp trẻ hiểu và có khả năng vận dụng vào cuộc sống hiện thực, gắn với cuộc sống và kinh nghiệm của trẻ. Đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời. Ở trường mầm non, trẻ được phát triển toàn diện thông qua quá tr ình giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ và trẻ. Các quá trình giao tiếp đó được thực hiện thông qua các hoạt động vui chơi, học tập, sinh hoạt. Trong đó toán học không đơn giản chỉ học cách để đếm, làm quen các con số, để biết đo lường, nhận biết hình học mà trẻ còn có khả năng tư duy logic sau này. Đặc biệt đối với những trẻ có tư duy logic sẽ thông minh hơn những trẻ khác. Giáo viên mầm non với công việc vừa chăm sóc vừa giáo dục trẻ, thông qua mọi hoạt động và trên từng tiết dạy tôi nhận ra việc dạy trẻ làm quen với toán là 1
một hoạt động đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Đặc biệt nó có tầm quan trọng rất lớn đối với việc phát triển trí tuệ sau này của trẻ. Trong chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay việc dạy trẻ làm quen với toán đóng vai trò trong việc cung cấp kiến thức ban đầu cho trẻ. Toán học là một môn khoa học cần có độ chính xác. Do trẻ ở độ tuổi mẫu giáo chưa có một biểu tượng khoa học nào. Nên nhiệm vụ của giáo viên là phải hình thành cho trẻ các biểu tượng toán học, cung cấp những kỹ năng cơ bản nhất để trẻ có thể vận dụng vào trong thực tế. Để có sự phát triển và hướng tới một nền giáo dục toàn diện như Bác Hồ đã từng nói: “ Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người” Chính vì vậy, đòi hỏi người giáo viên phải có sự đổi mới trong phương pháp giảng dạy tr ẻ theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Mọi hoạt độ ng đều hướ ng tới từng tr ẻ cũng như từng nhóm trẻ nhỏ và nhóm trẻ lớn để tạ o cơ hội cho tr ẻ đượ c học tập trong điều kiện cụ thể nhằm hỗ trợ tr ẻ phát triển ở tất cả các lĩnh vực. Các phươ ng th ức này chủ yếu dựa trên các hoạt động giáo dục giúp trẻ trải nghi ệm, t ìm tòi, khám phá bằng nhi ều cách khác nhau để đáp ứng các nhu cầu, lợi ích của trẻ theo ph ương châm “Chơi mà học, học mà chơi”. Vì vậy, làm thế nào để phát huy tính tích cực giúp trẻ học tốt môn toán, phát huy những biểu tượng toán sơ đẳng một cách có hiệu quả tốt nhất. Điều đó đã khiến tôi suy nghĩ, nghiên cứu, học hỏi để tìm ra biện pháp giúp trẻ học tốt môn làm quen vơi Toán. Chính v ́ ì thế tôi đã chọn sáng kiến: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán” để viết sáng kiến. 1.2 .Điểm mới của đề tài 2
Xác định tầm quan trọng của việc dạy trẻ làm quen với biểu tượng toán, xác định được yêu cầu và nhiệm vụ của người giáo viên mầm non bản thân tôi luôn tập trung nghiên cứu xây dựng kế hoạch để thực hiện tốt việc này. Đây là một sáng kiến kinh nghiệm với phạm vi nhỏ hẹp mà bản thân tôi nghiên cứu, tìm hiểu về một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán mà trẻ hứng thú thông qua các giờ học với những điểm mới đó là công tác bồi dưỡng chuyên môn; xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động. Các phong trào “Xây dựng trương hoc thân thiên hoc sinh tich c ̀ ̣ ̣ ̣ ́ ực”, vơi yêu câu tăng c ́ ̀ ường sự tham gia một cách hứng thú của trẻ trong các hoạt động giáo dục trong nhà trường, lớp và tại cộng đồng với thái độ tự giác, chủ động và ý thức sáng tạo. Trong những nôi dung th ̣ ực hiên co nôi dung ̣ ́ ̣ nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán. 1. 3. Phạm vi áp dụng đề tài, sáng kiến: Đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán” được áp dụng cho các lớp thực hiện chương trình 34 tuổi trong nhà trường, sau đó áp dụng rộng rãi cho các đơn vị có điều kiện, đặc điểm tình hình giống trường mầm non chúng tôi Hệ thống các giải pháp tôi đưa ra sau đây nó mang tính thực thi cao, phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, đặc thù vùng miền, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 34 tuổi, phù hợp với nội dung chương trình giáo dục trẻ trong giai đoạn hiện nay. 2. PHẦN NỘI DUNG 2. 1. Thực trạng của vấn đề mà đề tài, sáng kiến, giải pháp cần giải quyết Năm học 2019 2020 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 3 4 tuổi, với số trẻ trong lớp là 32 cháu. Với chuyên đề nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán đã được Tổ mầm non Phòng giáo dục huyện Lệ Thủy triển khai tập huấn rộng rãi; được nhà trường tổ chức 3
tập huấn về chương trình giáo dục mầm non; các hoạt động thao giảng đến từng giáo viên với nhiều giải pháp để thực hiện có hiệu quả. Tuy nhiên việc nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán còn gặp phải những thuận lợi và khó khăn sau. a.Thuận lợi: Được sự chỉ đạo sát sao về chuyên môn của Phòng Giáo Dục Huyện và sự quan tâm của Ban Giám Hiệu nhà trường tạo điều kiện đầu tư về cơ sở vật chất trường lớp khang trang, 100% nhóm lớp thực hiện giáo án điện tử phục vụ cho các hoạt động. Bản thân còn trẻ nên việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy được phát huy tối đa. Ngoài ra tôi luôn tìm tòi học tập các đồng nghiệp, đã được dự giờ các đồng nghịêp. Các hoạt động và dự thao giảng một số tiết mẫu của trường, của thành phố nên cũng đã được học tập một số kinh nghiệm trong phương pháp giảng dạy cho trẻ làm quen với toán. Được sự ủng hộ nhiệt tình của các bậc cha mẹ học sinh, các tổ chức đoàn thể xã hội, phối hợp với nhà trường nên tạo điều kiện giúp tôi làm tốt công tác chăm sóc, giáo dục trẻ tại nhóm lớp của mình. Với tổng số học sinh trong lớp là 32 cháu, các cháu khoẻ mạnh thông minh và cùng một độ tuổi nên rất thuận lợi cho công tác chăm sóc và giáo dục trẻ, để trẻ phát triển toàn diện. b. Khó khăn: Có một số trẻ lần đầu tiên đến trường, đến lớp, nên khả năng nhận thức và nề nếp của trẻ đang còn mang tính chất tự do, trẻ nhút nhát, rụt rè, chậm chạp, cũng ảnh hưởng đến chất lượng chung của lớp. Để đề ra được các biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 34 tuổi làm quen với biểu tượng toán có hiệu quả, ngay từ đầu năm học mới tôi đã đánh giá phân loại khả năng học toán trong lớp tôi phụ trách để từ đó có những giải pháp trong giảng dạy tốt hơn. Tổng số trẻ được khảo sát 32 cháu. 4
Đạt Không đạt Nội dung khảo sát Số lượng Tỉ lệ(%) Số lượng Tỉ lệ(%) Khả năng nhận biết về 26/32 81,3% 6/32 18,7% các biểu tượng toán Khả năng so sánh 25/32 78,1% 7/32 21,9% Khả năng chia tách phân 25/32 78,1% 7/32 21,9% nhóm Từ kết quả khảo sát khả năng học toán của trẻ 34 tuổi đồng thời trong quá trình dạy và tiếp xúc với trẻ tôi thấy rằng khả năng học toán của trẻ còn nhiều hạn chế về cách nhận biết về các biểu tượng toán, khả năng so sánh, khả năng chia tách phân nhóm. Khi trẻ học toán hầu hết đều phụ thuộc vào các hướng dẫn của cô, thực hiện các thao tác theo cô, trẻ chưa chủ động tư duy, hoặc tư duy không bền vững. chính vì vậy tôi thấy băn khoăn, lo lắng về vấn đề này và nghĩ bản thân mình phải tìm ra giải pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán một cách có hiệu quả nhất để giúp trẻ tự tin, chủ động hơn khi lĩnh hội kiến thức sơ đẳng về toán. 2.2. Các biện pháp thực hiện Trước thực tế như vậy bản thân tôi luôn trăn trở, suy nghĩ mình phải có biện pháp gì để nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán. 2.2.1. Biện pháp 1. Đi sâu nghiên cứu để hiểu đặc điểm nhận thức của trẻ. Trẻ 34 tuổi là giai đoạn tư duy trực quan Hành động, thích các hoạt động chân tay và khám phá bằng các giác quan. Có thể nắm các thông tin thông qua giao tiếp và các cách đơn giản, dễ hiểu. Hay đặt câu hỏi nhưng không phải lúc nào cũng hiểu câu trả lời. Bắt đầu nhận ra các mối quan hệ dưới dạng các câu hỏi đơn giản: Tại sao? Để làm gì? Như thế nào? Trẻ có thể móc nối các sự kiện 5
khi thảo luận nhưng có thể gặp khó khăn trong phát âm, diễn đạt bằng lời nói. Trẻ cần được người lớn chú ý nghe và nói lại rõ ràng hơn những gì trẻ nói. Học tốt nhất trong những tình huống cụ thể có ý nghĩa với bản thân chúng và khi có sự tin tưởng, khích lệ của người lớn. Có thể nói đây là giai đoạn khủng hoảng của trẻ lên 3, giai đoạn mà cả gia đình và nhà trường cần quan tâm hơn tới trẻ 3tuổi vì ở độ tuổi này trẻ rất nhạy cảm với những hành động, lời nói mà người lớn nói vói mình. * Ví dụ: Đang ở chủ đề Thế giới động vật, khi chưa vào tiết học cô và trẻ trò chuyện với nhau một cách vui vẻ, thoải mái. Khi cô chỉ lên bức tranh và hỏi các con đếm xem trong tranh có bao nhiêu con chim đang bay và bao nhiêu con chim đang đậu ở cành thì trẻ vui vẻ trả lời cô và rất chính xác. Nhưng khi vào tiết học chính cũng như câu hỏi tương tự cô gọi trẻ đứng lên thì trẻ chi đứng im và không trả lời. Lúc này cô sẽ động viên, khích lệ trẻ để trẻ trả lời. Điều này giúp trẻ tự tin, hứng thú hơn và thể hiện rõ năng lực của bản thân trẻ. Thậm chí khi trẻ hứng thú trả lời có thể khiến tư duy trẻ phát triển tốt hơn. Khi trẻ chơi hoạt động một mình, trong lớp học có bao nhiêu trẻ thì có bấy nhiêu sự khác biệt về cá nhân. Những sự khác biệt này bao gồm cả về thể chất, năng lực, hứng thú. Và tất cả các trẻTrẻ chơi hoạt động một mình, trong lớp học có bao nhiêu trẻ thì có bấy nhiêu sự khác biệt về cá nhân. Những sự khác biệt này bao gồm cả về thể chất, năng lực, hứng thú. Và tất cả các trẻ chơi hoạt động một mình, trong lớp học có bao nhiêu trẻ thì có bấy nhiêu sự khác biệt về cá nhân. Những sự khác biệt này bao gồm cả về thể chất, năng lực, hứng thú. Và tất cả các trẻ đều có quyền đòi hỏi được quan tâm, đáp ứng nhu cầu bản thân. Khi trẻ đến lớp, mỗi trẻ là một cá thể duy nhất, do đó trẻ sẽ hành động trong một môi trường theo cách riêng của mình. Chính vì vậy cô giáo cần tạo ra một tâm thế tốt khi ở lớp, một không khí tình cảm yêu thương tôn trọng trẻ. 2.2.2. Biện pháp 2.Tạo môi trường cho trẻ hoạt động. 6
Môi trường giáo dục có ảnh hưởng đến sự thành công trong học tập của trẻ và ảnh hưởng đến nội dụng và kết quả mong đợi có đạt được hay không. Môi trường bên trong và bên ngoài lớp học đểu rất quan trọng, chúng cung cấp nhiều cơ hội học và vui chơi khác nhau cho trẻ. Nhằm giúp các cháu quan sát sự vật hiện tượng một cách trực quan, trẻ có cơ hội trải nghiệm, từ đó trẻ có nhận thức sâu hơn về nội dung bài học góp phần thực hiện phương pháp đổi mới giáo dục mầm non. Cụ thể là: Xây dựng các góc học tập trong lớp nh ư góc xây dựng, góc học tập, góc phân vai, góc nghệ thuật, góc thiên nhiên, góc thư viện. Các góc này được bố trí sắp xếp hợp lí phù hợp ở trong lớp. Bên cạnh sắp xếp các góc hoạt động trong lớp ngăn nắp, hấp dẫn trẻ phải phù hợp mới giúp việc học của trẻ có hiệu quả cao. Không những cô giáo còn trang trí các góc, trang trí lớp học phù hợp chủ đề, phù hợp lứa tuổi, làm thêm đồ dùng đồ chơi ở các góc phong phú, đa dạng, gắn các hình ảnh, chữ số nhằm giúp trẻ tìm hiểu khám phá cái mới, có nhiều cơ hội để thực hành và học hỏi, Có nhiều lựa chọn, thể hiện hứng thú của mình. * Ví dụ : Chủ đề gia đình + Treo tranh về gia đình đông con, ít con để trẻ đếm số lượng người, kích thước của tùng thành viên trong gia đình như Bố thì cao nhất ... con thấp nhất và giáo dục trẻ. Tranh vẽ về gia đình ít con + Đồ dùng gia đình xếp ở giá đồ chơi để trẻ có thể luyện đếm. * VD: Ở góc xây dựng, tôi có thể hỏi trẻ : Các con đã xây được bao nhiêu ngôi nhà trong góc xây dựng của mình. * VD : Chủ đề " Thế giới thực vật". + Tôi treo tranh ở các góc và hỏi trẻ quả có số lượng 1 là quả gì ? 2 là số lượng của quả gì ? và quả gì có số lượng là 3 ? và con hãy sắp xềp theo trình tự : To 7
nhất, Nhỏ hơn, nhỏ nhất. Tương tự như vậy, thay đổi ở các góc theo từng chủ đề, để trẻ được đếm,tìm tòi và khám phá. 2.2.3. Biện pháp 3. Sử dụng đồ dùng trực quan. Sử dụng tốt đồ dùng dạy học, đồ chơi, đồ vật đẹp, rõ ràng phù hợp nội dung bài là một trong những biện pháp hổ trợ rất lớn cho việc giúp trẻ phát triển nhận thức. Đặc biệt là môn làm quen với toán. Vì nó phù hợp với đặc điểm tư duy của trẻ, là tư duy trực quan hình tượng trên tiết học để giúp trẻ hiểu được nội dung, biết đếm, đo lườn, so sánh, nhận biết, xác định vị trí, phân biệt hình khối, con số một cách nhanh hơn. Qua tranh ảnh trực quan gây được hứng thú cho trẻ, giúp trẻ trẻ có thể nhận biết nhanh hơn, nhớ lâu hơn và nói được kết quả chính xác hơn. Đồ dùng trực quan là chỗ dựa để hiểu sâu sắc bản chất kiến thức, là phương tiện có hiệu lực để hình thành các khái niệm, giúp trẻ nắm vững các quy luật của sự phát triển xã hội. Đồ dùng trực quan có vai trò rất lớn trong việc giúp trẻ nhớ kĩ, hiểu sâu những hình ảnh, những kiến thức đang học. Hình ảnh được giữ lại đặc biệt vững chắc trong trí nhớ là hình ảnh chúng ta thu nhận được bằng trực quan. Vì vậy, cùng với việc góp phần tạo biểu tượng và hình thành khái niệm, đồ dùng trực quan còn phát triển khả năng quan sát, trí tưởng tượng, tư duy và ngôn ngữ của trẻ. Sử dụng mô hình, sa bàn hoặc một câu chuyện, bài thơ, một trò chơi để dẫn dắt trẻ tham gia vào hoạt động làm quen với biểu tượng toán. * Ví dụ: Chủ đề: “Thế giới thực vật”. Tôi đọc cho trẻ nghe bài thơ “Củ cà rốt”. Sau đó tôi hỏi trẻ trong bài thơ nói về gì? (Trẻ trả lời: Nói về củ cà rốt), tôi đã chuẩn bị sẵn đồ dùng trực quan của mình. Vậy chúng mình xếp tương ứng củ cà rốt và lá để tạo nhóm mới. Trong các tiết học tôi thường sử dụng các câu hỏi: Tại sao? Làm thế nào? Và còn có những cách tạo nhóm nào?... Qua đó kích thích được tính tò mò, sáng 8
tạo, thông minh, nhanh nhẹn trong phán đoán, giúp trẻ giải quyết vấn đề bằng nhiều cách khác nhau và những cơ hội để phát triển khả năng đặc biệt. Việc gây hứng thú ngay từ đầu tiết học bằng đồ dùng trực quan không những tạo được sự chú ý cho trẻ ngày từ đầu, mà còn tạo cho trẻ một tâm lý thoải mái để trẻ dễ dàng tiếp thu nội dung trọng tâm của tiết học. Trong quá trình dạy trẻ tôi thường kết hợp giữa vật thật, tranh ảnh và mô hình với nhau. Đồ dùng trực quan phải đủ, đẹp, hấp dẫn, phù hợp với từng tiết học, đúng chủ đề, trẻ phải có đồ dùng trực quan như cô để thao tác và sử dụng cùng một lúc với cô nhịp nhàng. Thao tác cô đưa ra trực quan phải rõ ràng, dứt khoát để trẻ không lúng túng khi làm theo cô. Xuất phát từ đặc điểm nhận thức của trẻ 3 4 tuổi, do một số trẻ chưa học qua nhà trẻ nên trong quá trình dạy trẻ tôi thường kết hợp giữa vật thật, tranh ảnh, mô hình với nhau để trẻ hình dung và nắm kiến thức tốt hơn. Cô hướng dẫn trẻ sử dụng đồ dùng trực quan trong quá trình học tập phải đúng lúc. Các đồ dùng trực quan tôi chuẩn bị cho trẻ theo mức độ phức tạp dần. Khi trẻ sử dụng thành thạo tôi động viên khuyến khích trẻ, nếu trẻ còn lúng túng chưa thành thạo trẻ sẽ được hướng dẫn tỉ mỉ và sẽ được sửa luôn nếu sai sót. Đối với trực quan có nhược điểm riêng biệt, đặc biệt tôi sử dụng câu đố để đưa trực quan ra. Khi đưa trực quan là nội dung tích hợp của các hoạt động học khác, vào hoạt động làm quen với biểu tượng toán bằng câu hỏi nhẹ nhàng, hợp lý điều đó đã phát uy được tích cực một cách cao nhất ở trẻ, khi tham gia các hoạt động. * Ví dụ : Để khắc sâu kiến thức về khối cầu, khối trụ, khối vuông, khối chữ nhật tôi đặt câu hỏi : Con nào thích chơi khối cầu và khối trụ ? Con nào thích chơi khối vuông và khối chữ nhật ? Trẻ tự trả lời, tôi sẽ phân thành các nhóm. 9
+ Nhóm thích chơi khối cầu, khối trụ về nặn khối cầu, khối trụ. + Nhóm thích chơi khối vuông, khối chữ nhật về nhóm tìm hình bằng giấy màu tương ứng để dán các mặt khối, điều này trẻ rất hào hứng thi đua, khi cùng nhau tham gia vào các hoạt động. Với việc lựa chọn và sử dụng đồ dùng trực quan hợp lý, hấp dẫn trẻ tôi đã tạo ra tình huống liên tục trong suốt quá trình trẻ tham gia các hoạt động “làm quen với biểu tượng toán” giúp trẻ tiếp thu kiến thức một cách chính xác, sâu sắc và bền vững. 2.2.4. Biện pháp 4. Nâng cao khả năng ứng dụng công nghệ thông tin của bản thân. Phương pháp dạy học bằng Công nghệ thông tin trong giáo dục mầm non tạo ra một môi trường dạy học tương tác cao, sống động, hứng thú và đạt hiệu quả cao của quá trình dạy học đa giác quan cho trẻ. Nội dung, tư liệu bài giảng giới thiệu cho trẻ mang tính chân thực, phong phú. Trong bài giảng điện tử trẻ có thể làm quen với những hiện tượng tự nhiên, xã hội mà trẻ khó có thể tự bắt gặp trong thực tế. Giáo viên có thể chủ động khai thác tìm kiếm nguồn tài nguyên giáo dục qua mạng thông tin truyền thông, Internet,...Nguồn tài nguyên vô cùng phong phú với hình ảnh, âm thanh, văn bản, phim...sống động tự nhiên tác động tích cực đến sự phát triển trí tuệ của trẻ cũng như ảnh hưởng đến quá trình hình thành nhân cách toàn diện ở trẻ. Xác định vai trò của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, trong những năm qua tôi đã chủ động từng bước: Từ học hỏi đồng nghiệp, tham gia học các lớp đào tạo, bồi dưỡng về tin học. Bản thân không ngừng tìm tòi học hỏi, khai thác thông tin. Từ chỗ không biết, soạn giáo án cũng phải soạn đi soạn lại; từng ngày, từng tháng và từng năm tôi đã vun đắp kiến thức của mình. Đến nay tôi đã biết khai thác thông tin, soạn thảo giáo án điện tử. Không những vậy bản thân tôi còn có vai trò nòng cốt chi viện, hỗ trợ nhiều 10
đồng nghiệp khác trên lĩnh vực ứng dụng công nghệ thông tin. * Ví dụ: Khi học 1 tiết bài ”Đếm đến 3, nhận biết nhóm có 3 đối tượng’’ thường thì trẻ được xem vật mẫu bằng các thủ thuật của cô đưa ra, nhưng hầu hết các môn học khác đều có thủ thuật như vậy nên làm cho trẻ nhàm chán và ít chú ý. Nhưng khi tôi sử dụng thủ thuật trong bài soạn trên màn hình Powe point như: hình ảnh 2 con gà và 3 con bò cùng với tiếng kêu của chúng thì trẻ rất chú ý và quan sát . Khi trẻ quan sát trên màn hình đã giúp trẻ phát triển khả năng quan sát mà tôi sẽ lồng tiếng âm thanh của con vật đó phát ra , như vậy trẻ có thể vừa nhìn vừa nghe một lúc và dễ dàng phân biệt sự khác nhau giữa các con vật . Nếu trước đây giáo viên mầm non phải rất vất vả để có thể tìm kiếm những hình ảnh, biểu tượng, đồ dùng phục vụ bài giảng thì hiện nay với ứng dụng Công nghệ thông tin giáo viên có thể sử dụng Internet để chủ động khai thác tài nguyên giáo dục phong phú, chủ động quayphim, chụp ảnh làm tư liệu cho bài giảng điện tử. Chỉ cần vài cái "nhấp chuột" là hình ảnh những con vật ngộ nghĩnh, những bông hoa đủ màu sắc, những hàng chữ biết đi và những con số biết nhảy theo nhạc hiện ngay ra với hiệu ứng của những âm thanh sống động ngay lập tức thu hút được sự chú ý và kích thích hứng thú của học sinh vì được chủ động hoạt động nhiều hơn để khám phá nội dung bài giảng.Bên cạnh đó lại tiết kiệm được thời gian cho giáo viên và chi phí nhà cho trường. 2.2.5. biện pháp 5.Vận dụng sáng tạo một số trò chơi trong hoạt động làm quen với toán Tr ẻ học thông qua ch ơ i v ì vui ch ơi gi ữ vai tr ò ch ủ đạ o ở lứ a tu ổi mầm non, chú tr ọng đến các hoạt độ ng sao cho tr ẻ đượ c “Chơi mà họ c, h ọc bằng ch ơi” Trẻ tham gia tích cực trong việc học tập của mình qua trò chơi, giáo viên là người tạo cơ hội, hướng dẫn gợi ý các hoạt động vui chơi cho trẻ. Nên việc sử dụng trò chơi để được luyện tập, củng cố hiểu biết kỹ năng, lĩnh hội trí thức đã 11
thu nhận được. Cô giáo cần nghiên cứu và luôn tìm tòi, sáng tạo ra những trò chơi mới có nội dung phù hợp với từng bài dạy, từng môn, bằng nhiều hình thức khác nhau để giúp trẻ phát triển tốt nhận thức nhằm khuyến khích trẻ tham gia tích cực trong việc học, cho trẻ có nhiều lựa chọn, tham gia chơi cùng trẻ. Chính điều này góp phần đổi mới phương pháp giáo dục.Thực hiện theo phương pháp xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Ví dụ: Thông qua trò chơi: “ Ô cửa bí mật” nhằm giúp trẻ phát huy trí tuệ Cách chơi: Cô chuẩn bị 45 ô cửa, trẻ chọn ô cửa nào thì nói số ô cửa đó, cô sẽ mở ra và bên trong ô cửa có các hình ảnh, con vật hoặc bông hoa,… trẻ sẽ nêu đúng tên và nói đúng số lượng *Trò chơi: Chia nhóm đồ vật thành hai phần *Trò chơi: Nối đúng nhóm số lượng có chữ số tương ứng *Trò chơi: Chọn khối đúng với đặc điểm của cô yêu cầu *Trò chơi: Điền số còn thiếu vào ô trống * Các trò chơi trên kidsmart Như vậy qua trò chơi nhằm giúp trẻ củng cố được kiến thức về chữ số, nhóm số lượng, chia nhóm, nối tương ứng phát huy tính sáng tạo, nhanh nhẹn, thông minh tạo hứng thú cho trẻ tham gia vào học tập. Chơi đáp ứng được nhu cầu tự nhiên của trẻ như: Vận động, tình cảm, giao tiếp, nhận thức, ngôn ngữ, khám phá, sáng tạo. Chơi giúp trẻ làm được những điều mà trẻ không làm được trong cuộc sống thực, thoát khỏi sức ép căng thẳng của việc học. 2.2.6. Biện pháp 6. Các hoạt hoạt động hàng ngày: Giáo viên không những dạy trẻ trên tiết học toán mà phải dạy trẻ mọi lúc mọi nơi.Thường xuyên lồng ghép vào mọi hoạt động trong ngày của trẻ. Chẳng hạn: Mỗi buổi sáng vào lớp cô điểm danh và báo sỉ số: Cô hỏi trẻ tổ con hôm nay vắng ai? có mấy bạn vắng? Vậy tổ con đi đủ thì bao nhiêu bạn? 12
Nhằm để củng cố số lượng cho trẻ và trẻ biết tổ nào đi học nhiều hơn, tổ nào ít bạn hơn. * Hoạt động chơi ở các góc: Mỗi khi trẻ tham gia chơi, khi cô dẫn dắt vào hoạt động thỏa thuận chơi, cô hỏi trẻ: Hôm nay lớp mình có những góc chơi gì? ( Trẻ kể 5 góc) hoặc khi tham gia ch ơi cùng trẻ cô hỏi trẻ: Anh chị làm được những sản phẩm nào? Và bao nhiêu một ký lô? * Cho trẻ xác định vị trí phía trên, phía d ưới, phía trước, phía sau, phía phải phía tráicủa bản thân qua trò chơi. Cho trẻ xác định trên cơ mình, treo một số đồ dùng đồ chơi bên trên như bóng, lồng đèn. Sau một thời gian thực hiện một số biện pháp giúp trẻ xác định đúng vị trí trong không gian. * Trong giờ ăn của trẻ cô giáo cho trẻ đếm số chén, muỗng trong bàn của mình ngồi và đếm có bao nhiêu dãy bàn ăn? Giờ ngủ cũng vậy trẻ biết mình nằm gần bạn nào và dãy giường thứ mấy trong phòng ngủ. * Khi xếp hàng tập thể dục sáng cô yêu cầy xếp theo 3 tổ là 3 hàng dọc thì trẻ cũng thực hiện đúng yêu cầu của cô. Tre biế ̉ t tô nà ̉ o xếp trươc, tô nao xêp sau. ́ ̉ ̀ ́ *Chơi ngoài trời: Trẻ quan sát và đếm xem có bao nhiêu cây xanh sân trường, lắng nghe âm thanh, nhặt lá rụng xếp thành hình con vật, hình tròn, vuông,… Đong nước... Tùy vào từng hoạt động trong ngày của trẻ mà cô giáo có nhiều biện pháp hướng dẫn trẻ tham gia vào hoạt động phát triển nhận thức tư duy giúp trẻ lĩnh hội được những kiến thức về toán 2.2.7. Biện pháp 7. Công tác tuyên truyền và phối kết hợp với phụ huynh Thông qua buổi họp phụ huynh hay những buổi đón trả trẻ tuyên truyền với phụ huynh cách dạy trẻ học môn toán cho trẻ dễ tiếp thu nhất. Từ đấy phụ huynh biết được con mình học môn học này như thế nào, và tin tưởng hơn khi gửi con đến trường. Để trẻ học tốt môn toán này chúng ta phải biết phối kết 13
hợp giữa gia đình cùng với cô giáo để giúp trẻ học tốt hơn góp phần vào việc phát triển toàn diện cho trẻ . Hoặc tôi chỉ ra cho các bậc phụ huynh “Dạy trẻ học toán bằng các tình huống thực tế” Không chỉ có trong trường học mới cung cấp môi trường học toán cho trẻ, có rất nhiều cách học toán tự nhiên có thể thực hiện bên trong và bên ngoài gia đình và cha mẹ chính là những người thầy đầu tiên tốt nhất của trẻ. Cha mẹ có thể giúp trẻ lĩnh hội những khái niệm toán học cơ bản một cách nhẹ nhàng nhưng có hiệu quả, thông qua các hoạt động hằng ngày ở tại gia đình cha mẹ có thể thu hút trẻ vào các tình huống thực tế như : Khi làm công việc nhà, cha mẹ có thể giúp trẻ cảm nhận toán học đang hiện diện quanh mình như : Nấu ăn, gấp quần áo, học toán khi đi mua sắm, học toán khi đi tham quan… Để thực hiện tốt công tác phối hợp với các bậc phụ huynh thì trước hết giáo viên cần phải : + Nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, có tâm huyết với nghề. + Luôn tìm tòi, sáng tạo để có những hình thức và nội dung tuyên truyền phù hợp với các bậc phụ huynh. + Tạo mối quan hệ giữa phụ huynh và giáo viên. + Thường xuyên trao đổi với phụ huynh về tình hình thực tế của trẻ khi ở trường để kịp thời có biện pháp giáo dục trẻ sao cho hiệu quả nhất. * Những kết quả đạt được: Sau một năm áp dụng các biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán, tôi thấy khả năng học toán của trẻ được nâng lên rõ rệt, cụ thể như sau : Kết quả đó được thể hiện qua khảo sát như sau: Tổng số: 32trẻ Đạt Không đạt Nội dung khảo sát Số Tỉ lệ(%) Số lượng Tỉ lệ(%) lượng Khả năng nhận biết về 31 96,9% 1 3,1% 14
các biểu tượng toán Khả năng so sánh 30 93,7% 2 6,3% Khả năng chia tách 30 93,7% 2 6,3% phân nhóm Sau khi áp dụng "Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán" trong năm học 201920120 tôi thấy : Với việc áp dụng một số biện pháp cải tiến trong quá trình cho trẻ làm quen với toán, tôi thấy kết quả trên trẻ được nâng lên rõ rệt Tôi thấy biện pháp cải tiến của mình đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Đối với giáo viên biết cách áp dụng một cách linh hoạt và phù hợp hơn các phương pháp, biện pháp, hình thức tổ chức tiết dạy để tạo thêm hứng thú cho trẻ nhằm giúp trẻ tiếp thu tốt bài dạy của cô. Lựa chọn các bài dạy theo chủ đề, chủ điểm hợp lý dễ hiểu, dễ nhớ, gần gũi với trẻ. Đối với trẻ trong giờ học đa số các con nhớ được tên gọi của bài học, hiểu được bài giảng của cô, biết trả lời các câu hỏi của cô và tham gia hào hứng các trò chơi. Kiến thức của trẻ được nâng cao hơn, kỹ năng trả lời câu hỏi, kỹ năng chơi các trò chơi của trẻ cũng được nâng lên rõ rệt. Qua giờ học ngôn ngữ của trẻ cũng phong phú hơn, trẻ biết thêm được một số từ mới áp dụng trong toán học. 3.PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1.Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm: Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, mỗi dân tộc, mỗi quốc gia. Muốn tồn tại và phát triển xã hội văn minh, phồn vinh thì phải chăm sóc giáo dục trẻ. Đó là nhiệm vụ không chỉ đối với gia đình, nhà trường mà còn của toàn xã hội. 15
Đối với chương trình giáo dục trẻ mầm non, hoạt động “Làm quen với toán” là một trong những nội dung quan trọng, cần thiết không thể thiếu được. Thông qua hoạt động “Làm quen với toán” cô giáo giúp trẻ hình thành và lĩnh hội những kiến thức cũng như biểu tượng toán sơ đẳng ban đầu, là hành trang cho trẻ bước tiếp trên những chặng đường mới. Với những ý nghĩ như vậy và với yêu cầu giáo dục ngày càng cao đòi hỏi người giáo viên mầm non phải có nhận thức đúng đắn về việc dạy trẻ “Làm quen với toán” để có kỹ năng, kỹ xảo trong từng tiết dạy nhằm nâng cao hiệu quả giờ dạy cao hơn. Qua nghiên cứu thực hành và hướng dẫn trẻ làm quen với biểu tượng toán, bản thân tôi đã rút ra một số bài học sau : Muốn đạt được kết quả trong hoạt động làm quen với toán, trước khi lên lớp tôi soạn bài đầy đủ, nắm chắc giáo án, phương pháp lên lớp theo đúng trình tự, loại tiết để giảng dạy và đan xen với mọi hoạt động, để trẻ nắm chắc các nội dung bài học. Luôn tìm tòi học hỏi, nâng cao tay nghề và linh động trong quá trình dạy học, nhất là đồ dùng, đồ chơi đẹp, sáng tạo hấp dẫn trẻ, đưa trẻ vào thế giới ham học hỏi, tìm tòi. Khi có những thay đổi trong chuyên đề tôi đã kịp thời áp dụng ngay. Trong khi luyện tập cần phải động viên, khuyến khích trẻ kịp thời để tạo cho trẻ hứng thú học hơn. Từ những đồ dùng, đồ chơi làm ra cô giáo phải tạo môi trường cho trẻ được tiếp xúc, tạo tình huống cho trẻ hoạt động, mọi cách cho trẻ được trải nghiệm hòa mình vào các đồ chơi mà trẻ được làm quen. Thường xuyên đánh giá hiệu quả đồ dùng trực quan qua các bài dạy để thay đổi tình huống mới, gây sự bất ngờ chú ý của trẻ. Điều cần thiết là cần phải biết phối hợp chặt chẽ với phụ huynh làm tốt công tác tuyên truyền các bậc cha mẹ để nhận được sự giúp đỡ đồng tình, từ đó đưa con em mình ngày càng tiến bộ và có một lòng khao khát 16
thích học, không những hoạt động “Làm quen với toán” mà còn có ích cho các hoạt động khác nữa. Tôi luôn luôn không ngừng quan tâm, tìm tòi học hỏi và sáng kiến ra nhiều kinh nghiệm cho mình hơn nữa. 2. Một số đề xuất: * Đối với phòng giáo dục: Cung cấp đầy đủ tài liệu, trang thiết bị dạy học phù hợp với chương trình Giáo dục Mầm Non mới hiện nay. Mở các lớp chuyên đề về các tiết dạy mẫu để học tập, đúc rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. * Đối với lãnh đạo địa phương:. Tăng trưởng thêm về cơ sở vật chất cho nhà trường đảm bảo cho trẻ hoạt động. Phối hợp với nhà trường và gia đình để làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục. * Đối với nhà trường: Bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị tạo điều kiện tốt nhất để giáo viên cho trẻ hoạt động. Mua sắm thêm các nguồn tài liệu, sách báo, tạp chí để giáo viên có thể tham khảo, học tập, trau dồi thêm kiến thức và áp dụng. Tăng cường tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn hay dự giờ góp ý để giáo viên đúc rút kinh nghiệm. * Đối với phụ huynh: Cần quan tâm hơn nữa việc bồi dưỡng về lĩnh vực phát triển nhận thức cho con em mình. Phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Phụ huynh đưa đón con em đi học đúng giờ và chuyên cần để đảm bảo trẻ được tiếp thu kiến thức một cách có hệ thống, liên tục. Phụ huynh cần tạo điều kiện giúp đỡ cho giáo viên trong việc sưu tầm các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để phục vụ cho việc làm đồ dùng đồ chơi 17
phục vụ cho việc dạy và học của cô và trẻ. Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của tôi về đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 3 4 tuổi làm quen với biểu tượng toán” của bản thân tôi. Tuy đã có nhiều cố gắng và cũng đạt được kết quả đáng mừng nhưng trong quá trình nghiên cứu đề tài không tránh khỏi thiếu sót. Tôi mạnh dạn đưa ra để các cấp lãnh đạo, bạn bè đồng nghiệp xem xét góp ý cho bản kinh nghiệm của tôi được hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! 18