intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang

Chia sẻ: Hòa Phát | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:25

31
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của sáng kiến kinh nghiệm này nhằm đưa ra một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tham gia tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang; tìm hiểu và nghiên cứu thực trạng, đưa ra các biện pháp sư phạm để cải thiện thực trạng; áp dụng một số biện pháp sư phạm trong hoạt động giáo dục âm nhạc.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang

  1. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang I. Phần mở đầu 1. Lý do chọn đề tài. Trẻ  em là thế  hệ  tương lai của đất nước. Vì vậy, việc phát triển toàn   diện cho trẻ là vấn đề mà những nhà giáo dục cần phải quan tâm. Và giáo dục  âm nhạc cho lứa tuổi mầm non đóng một vai trò không nhỏ trong việc giáo dục  toàn diện cho trẻ  mầm non. Hát múa, đó là hoạt động chủ  yếu trong chương   trình giáo dục âm nhạc  ở  lứa tuổi mầm non. Quá trình trẻ  tiếp xúc và hoạt   động âm  nhạc như  nghe cô  hát, trẻ  tự  ca hát, nhẩy múa, chơi trò chơi âm  nhạc… sẽ  hình thành  ở  trẻ  những yếu tố  của một nhân cách phát triển toàn  diện, hài hòa, đó là sự phát triển về thẩm mĩ, đạo đức, trí tuệ và thể lực có mối   quan hệ chặt chẽ với nhau. Trẻ  em  ở  độ  tuổi mầm non rất nhạy cảm với âm nhạc, trẻ  thích nghe   nhạc và hứng thú tham gia vào các hoạt động âm nhạc. Giáo dục âm nhạc hình   thành cho trẻ  tình yêu thiên nhiên, Tổ  quốc, tình yêu thương con người; hình   thành và phát triển  ở trẻ những thói quen tốt trong sinh hoạt tập thể như: tính   tổ chức kỷ luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người.  Ở trường mầm non, tổ chức hoạt động âm nhạc bao gồm hoạt động hát,  vận động theo nhạc và nghe nhạc. Quá trình tham gia các hoạt động với âm   nhạc như nghe hát, trẻ tự hát, vận động theo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc… sẽ  hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hòa,  đó là sự  phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ  và thể  lực tạo điều kiện cho  trẻ phát triển các chức năng tâm lí, năng lực hoạt động và sự hiểu biết.  Âm nhạc được coi là một trong những phương tiện tạo nên sự hình thành  và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ. Trong chương trình giáo dục hiện   hành, âm nhạc là hoạt động giáo dục không thể  thiếu trong các trường mầm  non. Trẻ nghe hiểu âm nhạc, nắm được một số  kĩ năng cơ  bản, thường xuyên   ca hát, vận động theo nhạc không những phát triển tính tích cực, năng động,  sáng tạo mà có vai trò quan trọng trong việc phát triển năng khiếu. Giáo dục thẩm mĩ trong trường mầm non là tạo môi trường giáo dục phát  triển thẩm mĩ phù hợp với lứa tuổi mầm non, những điều kiện cần thiết nhằm   giúp trẻ có khả năng thể hiện cảm xúc, sáng tạo trong các hoạt động âm nhạc;  đặc biệt là tạo cho trẻ niềm yêu thích, hào hứng tham gia vào các hoạt động âm  nhạc.  Chính vì vậy, giáo dục âm nhạc cho trẻ  mầm non là một nhiệm vụ  vô   cùng quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách trẻ em. Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   1
  2. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Là một giáo viên, hơn ai hết tôi hiểu rõ các hoạt động giáo dục âm nhạc  cho trẻ đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ. Chính   vì những lý do trên, tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích   cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang”. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. ­ Mục tiêu của đề tài là: đưa ra một số biện pháp giúp trẻ  5­6 tuổi tham  gia  tích cực trong  hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ  Lang. ­ Nhiệm vụ của đề tài:  + Tìm hiểu và nghiên cứu thực trạng, đưa ra các biện pháp sư  phạm để  cải thiện thực trạng. + Áp dụng một số biện pháp sư phạm trong hoạt động giáo dục âm nhạc. 3. Đối tượng nghiên cứu. Giúp trẻ 5­ 6 tuổi tích cực tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc. 4. Giới hạn của đề tài. Nội dung nghiên cứu: Một số  biện pháp giúp trẻ tham gia  tích cực trong  hoạt động giáo dục âm nhạc. Đối tượng khảo sát: Học sinh  5­  6  tuổi, lớp  lá  phân hiệu buôn Dur 1,  trường Mầm non Hoa Pơ Lang xã Dur Kmăl, huyện Krông Ana, tỉnh Đăklăk. Thời gian: Từ tháng 9/2016 đến tháng 2 /2017. 5. Phương pháp nghiên cứu. a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận ­ Phương pháp phân tích – tổng hợp tài liệu; ­ Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập. b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn ­ Phương pháp điều tra; ­ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục; ­ Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm. c) Phương pháp thống kê toán học II. Phần nội dung  Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   2
  3. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang 1. Cơ sở lý luận Giáo dục âm nhạc là một hoạt động trong lĩnh vực giáo dục phát triển   thẩm mĩ cho trẻ mầm non nhằm hướng tới sự phát triển toàn diện cho trẻ mầm  non, góp phần hình thành những yếu tố  đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị  cho  trẻ vào học lớp 1.  Giáo dục âm nhạc là một hoạt động nghệ  thuật, nhằm phát triển  ở  trẻ  khả năng cảm nhận và thể hiện cái đẹp, hoạt động âm nhạc góp phần giáo dục  trẻ mối quan hệ thẩm mĩ, tình cảm thẩm mĩ.  Âm nhạc là loại hình nghệ  thuật biểu hiện bằng âm thanh có sức tác  động mạnh mẽ  đến tình cảm của con người. Ngôn ngữ  âm nhạc chính là giai   điệu, âm sắc, cường độ, nhịp độ, hòa âm, tiết tấu… diễn ra cùng với thời gian   đã thu hút, hấp dẫn, làm thỏa mãn nhu cầu tình cảm của trẻ,  đồng thời là   phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển ngôn ngữ, quan   hệ  giao tiếp, trao đổi tình cảm… Trẻ  mầm non dễ  xúc cảm, vốn ngây thơ,  trong sáng nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu.  Âm nhạc ảnh hưởng đến quá trình hoàn thiện cơ thể trẻ. Trước hết, âm  nhạc được coi là phương tiện hữu hiệu để phát triển tai nghe cho trẻ. Tính chất  đa dạng của âm nhạc gợi ra những phản  ứng gắn với sự  thay  đổi nhịp tim   mạch, sự trao đổi máu.  Vì vậy, giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non là vô cùng cần thiết, đòi   hỏi người giáo viên phải có trình độ chuyên môn, thường xuyên rèn luyện để có  khả  năng biểu diễn. Trong quá trình dạy và học cần cho trẻ  làm quen với âm  nhạc trong tất cả  hoạt động, cùng với tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc  đối với sự phát triển toàn diện của trẻ thì cách tổ  chức hình thức giáo dục âm  nhạc như  thế  nào để  phát huy được hết tất cả  tính tích cực của trẻ  là điều  chúng ta cần quan tâm.  Đối với trẻ  mầm non nói chung, trẻ  5­6 tuổi nói riêng, âm nhạc là một  trong những loại hình nghệ  thuật phát triển năng lực cảm xúc, tưởng tượng,  sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả hứng thú của trẻ.  Trẻ 5­ 6 tuổi có khả năng tri giác toàn vẹn hình tượng âm nhạc. Cảm giác   tai nghe và kinh nghiệm nghe nhạc của trẻ cũng được tích lũy nhiều hơn. Trẻ  có   thể   vận   động   theo   nhạc   một   cách   nhịp   nhàng,   uyển   chuyển,   có   thể   di   chuyển các đội hình khác nhau, động tác truyền cảm, đôi khi có sự  sáng tạo  ở  một mức độ nhất định.  Trẻ  biết thể  hiện nhu cầu đối với âm nhạc và biết xác định được tính  chất âm nhạc vui, buồn, âm thanh cao, thấp, to nhỏ, nhanh, chậm. Vì vậy, để  Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   3
  4. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang mục tiêu giáo dục âm nhạc cho trẻ  đạt hiệu quả  cao, người giáo viên cần áp   dụng các biện pháp tổ  chức hoạt động giáo dục âm nhạc một cách linh hoạt,  lấy trẻ làm trung tâm, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ.  Căn cứ  thông tư  số  17/2009/TT­BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của  Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành chương trình Giáo dục mầm non,  quy định chương trình giáo dục mẫu giáo 3 đến 6 tuổi phát triển hài hòa về các  mặt thể  chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kỹ  năng xã hội và thẩm mỹ  chuẩn bị cho trẻ vào học ở trường Tiểu học.  Căn   cứ   vào   thông   tư   36/2011/TT­BGDĐT   ban   hành   chương   trình   bồi  dưỡng thường xuyên giáo viên mầm non.  Căn cứ  vào nhiệm vụ  trọng tâm trong năm học 201 6­2017  của trường  Mầm non Hoa Pơ  Lang. Bản thân tôi xây dựng kế  hoạch, nội dung chương   trình giáo dục  âm nhạc cho  trẻ  5­6  tuổi,  lớp lá phân hiệu buôn Dur 1  trường  Mầm non Hoa Pơ Lang bao gồm:  + Cảm nhận và thể  hiện cảm xúc trước vẻ  đẹp của thiên nhiên, cuộc   sống gần gũi xung quanh trẻ và trong các tác phẩm âm nhạc.  + Một số  kĩ năng trong hoạt động âm nhạc (nghe, hát, vận động theo   nhạc). + Thể hiện sự sáng tạo khi tham gia các hoạt động giáo dục âm nhạc.  2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu Trước khi thực hiện đề tài, trong quá trình giảng dạy nhà trường luôn tạo  điều kiện giúp đỡ  về  một số  trang thiết bị, dụng cụ  dạy hoạt động giáo dục  âm nhạc. Trẻ  ngoan ngoãn, thích tham gia vào các hoạt động do giáo viên tổ  chức. Tổng số học sinh của lớp trong năm học 2016 ­ 2017 là: 32 trẻ Trong đó: Nữ là 16 cháu Dân tộc là 20 cháu Nữ dân tộc là 11 cháu Giáo viên chủ nhiệm: 2 giáo viên.  Trình độ  chuyên môn giáo viên: Đạt chuẩn. Trong đó, bản thân tôi có   trình độ trên chuẩn. Khảo sát đầu năm: TT Nội dung đánh giá Đạt Chưa đạt Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   4
  5. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Tổng  Tỷ lệ Tổn Tỷ lệ số (%) g số (%) 1 Trẻ hứng thú, tích cực tham gia giờ học 16/32 50 16/3 50 2 2 Trẻ  hát   đúng   giai   điệu,   lời   ca   và   thể  19/32 59,4 13/3 40,6 hiện sắc thái, tình cảm của bài hát 2 3 Khả năng vận động sáng tạo theo nhạc 15/32 46,9 17/3 53,1 2 4 Trẻ  hứng   thú   tham   gia   biểu   diễn   văn  14/32 43,8 18/3 56,3 nghệ 2   Qua bảng khảo sát trên, trong quá trình giảng dạy tôi nhận thấy trẻ biết  tham gia các hoạt động theo hướng dẫn của cô, tuy nhiên trẻ còn thụ động chưa  tích cực, chưa hứng thú, chưa sáng tạo vận động, chưa biết cách thể  hiện sắc   thái, tình cảm của bài hát khi tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc.  * Ưu điểm: Nhà trường luôn tạo điều kiện giúp đỡ  một số  trang thiết bị dụng cụ, đồ  dùng phục vụ hoạt động âm nhạc. Trẻ ngoan ngoãn, nhiều trẻ thích vận động, có trẻ còn rất hiếu động, thích  tham gia vào các hoạt động do giáo viên tổ chức. Lớp có 2 giáo viên đạt trình độ  chuẩn, trong đó bản thân tôi là một giáo   viên có trình độ trên chuẩn, được đào tạo bài bản. Bản thân tôi luôn có tâm huyết   với nghề, luôn có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, luôn quan   sát nắm bắt đặc điểm phát triển thẩm mĩ, đặc điểm tâm sinh lý, thói quen của  từng trẻ  trong lớp. Giáo viên biết khắc phục những khó khăn của nhà trường,   nghiên cứu kỹ chương trình và xây dựng phương pháp tổ chức giáo dục phù hợp  với lứa tuổi của trẻ. * Tồn tại:  Trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin, chỉ biết làm theo hướng dẫn của  cô, chưa tích cực vận động. Trẻ  còn thụ  động khi tiếp thu kiến thức, không tự  tin trong khi thực hiện các vận động, nhiều trang thiết bị, đồ dùng, dụng cụ giáo  dục âm nhạc còn thiếu thốn. Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   5
  6. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Giáo viên chưa có kiến thức sâu, rộng, chưa nhiều kinh nghiệm  giảng  dạy. Nhiều phụ  huynh chưa quan tâm và chưa dành thời gian để  phối hợp với  giáo viên trong việc giáo dục âm nhạc cho trẻ. * Nguyên nhân chủ quan:  Một số phương pháp giảng dạy của giáo viên chưa thật sự hấp dẫn, chưa   lôi cuốn trẻ, chưa sáng tạo. Giáo viên chưa nắm bắt kịp thời những đặc điểm  phát triển tâm sinh lý của trẻ, chưa  đầu tư nhiều đồ dùng dạy học trong giờ giáo  dục âm nhạc mọi lúc mọi nơi, thông qua các giờ học khác, trong các giờ học âm   nhạc, giờ hoạt động góc. * Nguyên nhân khách quan:  Lớp học có loa, đầu đĩa, ti vi và một số  dụng cụ  âm nhạc như  xắc xô,   mõ. Cơ  sở  vật chất nhà trường  còn thiếu thốn  như: Trang thiết bị, đồ  dùng,  dụng cụ phục vụ cho hoạt động giáo dục âm nhạc. Diện tích lớp học chật hẹp,  chưa đúng quy định tại Điều lệ trường mầm non. 100% phụ huynh học sinh làm nghề  nông, trình độ  học vấn thấp, kinh tế  còn nhiều khó khăn nên phụ  huynh cũng không quan tâm đến việc giáo dục âm   nhạc cho trẻ.  Đối tượng học sinh có tới 62,5% học sinh là đồng bào dân tộc thiểu số,  sống trong vùng kinh tế khó khăn, trẻ không được va chạm nhiều với làng xóm,   thế giới xung quanh vì vậy đa phần trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, còn thụ  động trong các hoạt động. Trẻ còn hạn chế về Tiếng Việt, chưa tự tin trong giao  tiếp.  Chính vì những bất cập khi tổ  chức các hoạt động giáo dục âm nhạc , tôi  luôn băn khoăn suy nghĩ, tìm tòi, học hỏi để  tìm ra những biện pháp để giúp trẻ  tích cực tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc và tôi đã tìm ra một số  giải pháp  như sau. 3. Nội dung và hình thức của giải pháp:  a. Mục tiêu của giải pháp Xây dựng môi trường thân thiện, đầy đủ  về  đồ  dùng, dụng cụ  và một số  thiết bị phục vụ hoạt động giáo dục âm nhạc. Góp phần giúp trẻ phát triển toàn  diện về mặt thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm­ xã hội, thẩm mĩ. Làm cho giờ  học sinh động, lôi cuốn, giúp trẻ  hứng thú, tích cực , chủ  động, sáng tạo khi tham gia hoạt động, khơi dậy năng khiếu âm nhạc cho trẻ.  Giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách sâu sắc hơn. Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   6
  7. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Trẻ  được hoạt động tích cực, trải nghiệm những cảm xúc tích cực, vui   tươi qua các giai điệu, lời ca, trò chơi âm nhạc cũng như giúp trẻ mạnh dạn, tự  tin hơn, nói năng, ứng xử lưu loát hơn. Trẻ được trực tiếp trải nghiệm với dụng  cụ  âm nhạc, trang phục biểu diễn văn nghệ,  những kỹ  năng của trẻ  cũng trở  thành những kỹ xảo khi trẻ tích cực hoạt động. Giúp cho phụ huynh nhận thức được sự cần thiết phải quan tâm đến hoạt  động giáo dục âm nhạc cho trẻ. Giáo viên có nhiều kinh nghiệm hơn, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp  vụ trong hoạt động giáo dục âm nhạc. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp. Để giúp trẻ tích cực hứng thú trong thực hiện nội dung giáo dục phát triển  vận động, tôi đã thực hiện một số giải pháp, biện pháp cụ thể: * Giải pháp 1: Xây dựng môi trường giúp trẻ hoạt động âm nhạc Trẻ mầm non được tiếp xúc với hoạt động âm nhạc thông qua giờ học âm  nhạc, mọi lúc mọi nơi, giờ hoạt động góc, các giờ học khác, qua biểu diễn văn   nghệ. Vì thế, giáo viên cần tạo môi trường thân thiện, không khí vui tươi giúp  cho trẻ  hứng thú, tích cực tham gia hoạt động âm nhạc; giúp trẻ  có được nhiều  cảm xúc và rèn luyện những kĩ năng xã hội cho trẻ.  Trường lớp đảm an toàn, gần gũi với trẻ, trang trí phòng lớp đẹp giúp trẻ  hứng thú tham gia hoạt động. Cô giáo luôn chú ý đến những hành vi, cử chỉ, lời   nói, thái độ  của mình phải thân thiện, gần gũi trẻ, đúng tác phong sư  phạm để  trẻ học tập. Giáo  viên sử  dụng các đồ  dùng, đồ  chơi, nguyên vật liệu sẵn có, quen  thuộc, gần gũi với trẻ  sẽ  tạo cho trẻ  thêm phần hứng thú tham gia hoạt động.  Chuẩn bị  cho trẻ  nhiều đồ  dùng, đồ  chơi, nguyên vật liệu sẵn có, quen thuộc,  gần gũi với trẻ như: tre, nứa, lá cây, hộp nhựa, sắt tây, và có thể  sử  dụng thìa,  đũa, vung xoong, nồi, chảo, đá, chai lọ, xắc xô, các nguyên vật liệu sẵn có của  địa phương như: kèn, khèn, sáo…  Ví dụ: Dạy vận động bài “Lá xanh” cho trẻ cầm lá cây vận động, múa hát  và chơi trò chơi về lá cây… Giáo viên có thể tự làm một số đồ dùng dụng cụ âm nhạc ví dụ như:  Xúc xắc: Từ  một vỏ  chai nước khoáng, đổ  những viên sỏi vào chai với  một lượng nhất định, dùng mảnh vải màu chùm lên, buộc lại và thắt nơ phía đáy   chai cho đẹp. Cầm lắc lên sẽ  tạo ra tiếng kêu mà sau này có thể  dùng để  chơi  nhiều trò khác nhau. Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   7
  8. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Phách tre: Từ  những đoạn tre dài khoảng một gang tay, chẻ  tre ra từng   mảnh to bằng ngón tay, vót tre cho mịn lớp bề mặt, quét sơn màu những đoạn tre  đã vót để có những cặp phách màu sắc đẹp.  Tận dụng những phế  thải như: Dùng những hộp sắt tây đựng bánh, kẹo  để tạo nên những tiếng kêu sinh động… Khu vực hoạt động âm nhạc cần được bố  trí, sắp xếp một cách hài hòa,  nhẹ  nhàng, khuyến khích và tạo cơ  hội cho trẻ  được hoạt động tích cực, trải  nghiệm những cảm xúc tích cực, vui tươi qua các giai điệu, lời ca, trò chơi âm  nhạc cũng như  giúp trẻ  mạnh dạn, tự  tin hơn, nói năng,  ứng xử  lưu loát hơn.   Những đồ  dùng, đồ  chơi âm nhạc được sắp xếp theo từng nhóm riêng nhưng   đảm bảo gọn gàng, đẹp mắt và thuận tiện khi giáo viên và trẻ  lấy ra sử  dụng.  Đồ dùng, trang phục cho hoạt động hát múa, biểu diễn văn nghệ gần gũi với trẻ,  đậm đà bản sắc dân tộc. * Giải pháp 2: Giúp trẻ hứng thú, tích cực hoạt động âm nhạc thông qua   giờ học giờ học âm nhạc, mọi lúc mọi nơi, giờ hoạt động góc, các giờ học khác,   qua biểu diễn văn nghệ. * Giáo dục âm nhạc trong giờ học âm nhạc. Một giờ dạy âm nhạc giáo viên xây dựng theo các cách khác nhau, mỗi giờ  học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động. ­ Nếu trọng tâm là nghe hát, nghe nhạc thì giáo viên cần lựa chọn bài hát,  bản nhạc phù hợp với chủ  đề, lứa tuổi, thực tế   ở  địa phương, độ  dài của bài  vừa phải. Giáo viên lựa chọn các bài cho trẻ nghe trong một năm học phải khác   nhau về  nội dung, hình thức và thể  loại. Cần tuyển chọn tác phẩm chứa đựng  tính nhân đạo, đi sâu vào thế  giới tình cảm của trẻ, có hình  ảnh vừa sức (phù  hợp) với trẻ  em. Các tác phẩm nghe nhạc, nghe hát phải phong phú, không bó   hẹp trong chương trình quy định. Giáo viên nên lựa chọn những bài hát mới, trẻ  chưa hề được nghe thì trẻ sẽ có sự hứng thú, tò mò và muốn khám phá. Với các  bài hát quen thuộc thì trẻ  có thể  hòa nhập với bài ngay bằng cách hát theo, làm  điệu bộ theo, nhưng nó rất dễ gây cho trẻ sự nhàm chán, mất tập trung. Để  tạo không khí phấn khởi, vui tươi, hào hứng cho trẻ  thì lớp học cần   được trang trí một vài thứ  khác với mọi ngày, có một vài đồ  dùng, vật dụng,   tranh  ảnh phát họa nội dung bài, giáo viên mặc trang phục phù hợp với bài hát.  Chuẩn bị các thiết bị, nhạc cụ hỗ trợ như âm thanh, ti vi, máy tính, máy chiếu… Ví dụ: Bài hát “Cò lả”­ dân ca Bắc Bộ  thì mặc trang phục dân ca vùng  đồng bằng Bắc Bộ… Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   8
  9. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Trong quá trình cho trẻ nghe nhạc, tất cả các hoạt động phải được diễn ra   một cách liên hoàn, nhịp nhàng và linh hoạt, tránh sự  nhàm chán, đơn điệu, tẻ  nhạt. Khi bắt đầu tiến hành cho trẻ  nghe nhạc, giáo viên cần giới thiệu bằng   ngôn ngữ trong sáng, súc tích, sinh động, hấp dẫn về hình tượng âm nhạc, tên tác  phẩm, tác giả, cần thiết dựa vào lời ca, sự biểu cảm hoặc vận động để khơi gợi  trí tưởng tượng của trẻ. Ví dụ: Nghe hát bài “Những đám mây sẽ kể” – sáng tác Đỗ Trí Dũng Bước 1: Giới thiệu trước khi cho trẻ nghe. Giáo viên giới thiệu: Thiên nhiên trong cuộc sống của chúng ta rất tươi   đẹp và thú vị: các con hãy lắng nghe bài hát sau đây của nhạc sĩ Đỗ  Trí Dũng  xem “những đám mây, dòng sông, mùa xuân…” kể về điều gì nhé! Hoặc dùng powerpoint trình chiếu những hình  ảnh có liên quan đến nội  dung bài hát “Những đám mây sẽ  kể” kết hợp  đàm thoại về  thiên nhiên để  hướng sự  chú ý của trẻ  tới nội dung tác phẩm sắp được nghe. Có thể  cho trẻ  nghe một đoạn nhạc bài hát để làm tăng thêm sự chú ý của trẻ… Bước 2: Hát cho trẻ nghe Giáo viên hát thể hiện tình cảm, hát kết hợp với nhạc không lời. Sau khi cho trẻ  nghe nhạc, giáo viên hỏi trẻ  về  tên bài hát, tên tác giả.   Cũng có thể cho trẻ tự đặt tên bài hát sáng tạo. Hỏi trẻ về tính chất âm nhạc êm   dịu hay sôi nổi, vui vẻ hay êm ái… Giáo viên tâm tình với trẻ về nội dung bài hát (kèm hình ảnh minh họa nội  dung bài hát). Giáo viên làm động tác, múa minh họa theo băng cát­ xét, đĩa tiếng, có thể  mời trẻ cùng tham gia phụ họa.  Giáo viên mở nhạc có lời do ca sĩ hát, giáo viên và trẻ cùng làm động tác,  múa minh họa.  Mời các nhóm nam, nữ thi tài làm động tác, múa minh họa theo nhạc. Cho trẻ xem, nghe đĩa hình bài hát “Cò lả” do ca sĩ hát. Các tổ thi đua làm động tác, múa minh họa theo nhạc. Giáo viên mời một số trẻ thể hiện tài năng hát và vận động minh họa theo   nhạc… ­ Nếu trọng tâm là dạy hát, giáo viên cần tập trung vào nội dung chính là  tập cho trẻ hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng nhạc. Tùy vào đối tượng học sinh   mà giáo viên lựa chọn bài hát theo chủ đề sao cho vừa sức với trẻ của lớp mình.   Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   9
  10. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Cần tuyển chọn các bài hát có chất lượng nghệ thuật, giàu lòng nhân ái và mang  đậm tính nhân văn, gần gũi với đời sống tình cảm và đáp  ứng được nhu cầu  hứng thú với âm nhạc của trẻ. Giáo viên giới thiệu cho trẻ tên bài hát, tên tác giả, dẫn dắt trẻ nghe bằng   các thủ thuật với mục đích tập trung sự chú ý của trẻ đến nội dung, hình tượng  nghệ thuật, khơi gợi trí tưởng tượng và sự hình dung ở trẻ.  Ví dụ: Bài hát nào nói lên ba con vật nuôi trong gia đình? Đó là bài hát: “Gà   trống, mèo con và cún con”. Nếu là bài hát dân ca, hát ru thì giải thích cho trẻ là bài hát có nhiều người  sáng tác hoặc bài hát được ra đời từ một vùng miền nào đó.  Ví dụ: Bài hát “Lí cây xanh” – dân ca Nam Bộ, là do người dân sinh sống ở  Nam Bộ sáng tác từ “ngày xửa ngày xưa”, “từ lâu lắm rồi”… Giáo viên giới thiệu nội dung và tính chất bài hát bằng từ  ngữ, hình  ảnh  gần gũi với trẻ để giúp trẻ hiểu rõ hơn, ghi nhớ tốt hơn, hứng thú lắng nghe cô   giới thiệu nội dung và tính chất của bài hát. Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật, dạy bài hát “Đố bạn”có thể kết hợp cho   trẻ xem clip về các con vật tương  ứng với mỗi câu hát, đến câu hát về  con vật  nào thì trẻ xem hình ảnh tương ứng về con vật đó…  Để lôi cuốn trẻ hứng thú lắng nghe cô hát mẫu bài hát thì giáo viên cần sử  dụng biện pháp trực quan truyền cảm, cô biểu diễn bài hát trọn vẹn, hát đúng,  hát hay, rõ lời, hát cùng với giai điệu của đàn hoặc mở đĩa nhạc không lời, để trẻ  cảm thụ  được bài hát theo đúng nội dung, tình cảm của bài hát cũng như  từng  cung bậc âm thanh của bài.  Ví dụ: Cho trẻ nghe giai điệu bài hát “Rước đèn dưới ánh trăng” của Phạm  Tuyên ở nhịp độ vừa phải; cần nhấn rõ vai trò tiết tấu bằng cách kết hợp tiếng  trống sư tử.  Trong quá trình dạy trẻ hát, giáo viên cho trẻ nghe và hát nhiều lần theo cô,  theo giai điệu của bài hát trên đàn, hoặc băng đĩa nhạc không lời nhằm giúp trẻ  hứng thú, tích cực học hát cùng cô và bạn. Trong quá trình cho trẻ hát, giáo viên  lắng nghe để  phát hiện trẻ  hát sai, phát âm sai thì sau khi hát hết bài, giáo viên   động viên khuyến khích trẻ tập hát lại chỗ đó vài lần (giáo viên chú ý không chê  bai trẻ khi trẻ hát sai), trong giờ học, giáo viên chú ý khen những trẻ hát đúng, hát   hay, vận động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ  học tốt hơn, tích   cực hơn trong học tập. ­ Nếu trọng tâm là vận động theo nhạc, giáo viên hướng dẫn trẻ cách vận  động theo bài hát để  tạo cho bài hát hay hơn, trẻ  hứng thú hơn. Cho trẻ  vận   Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   10
  11. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang động theo nhạc nhằm giúp trẻ  cảm nhận và thể  hiện nhịp điệu âm nhạc bằng  các vận động của cơ  thể  phù hợp với nhịp điệu của các bài hát, bản nhạc, qua  đó giúp trẻ có cơ hội thể hiện sự sáng tạo trong hoạt động âm nhạc. Căn cứ  vào nội dung của bài, giáo viên phác họa một số  động tác vận  động hợp lý và nhẹ nhàng, hài hòa, phù hợp với giai điệu, tiết tấu của bài hát để  giúp trẻ hứng thú, tích cực tham gia vận động.  Một bài hát nhanh – vui không thể có những động tác chậm chạp; ngược  lại, một bài vừa phải­ nhẹ nhàng không thể có những động tác nhanh được. Khi  trẻ  làm tốt các động tác vận động đơn giản, giáo viên hướng dẫn cho trẻ  múa   một số động tác cơ bản và khuyến khích trẻ sáng tạo bằng những động tác của  chính mình. Ví dụ: Vận động bài hát “Bác đưa thư vui tính” ­ nhạc và lời: Hoàng Lân,  giáo viên cho trẻ làm các động tác như sau:  Động tác 1: “Kính coong, bác đưa thư  đang tới nhà em. Xe đạp kêu kính  kính coong. Thấy chiếc xe em chạy lon ton” 2 tay giả động tác cầm ghi đông xe đạp. Người lắc lư theo xe đi từ  ngoài   vào lớp.  Động tác 2: “Cầm lấy thư nói cảm ơn. Này em bé ngoan”  Tay phải vẫy nhẹ theo nhịp bài hát. “…Cầm ngay lá thư”  Tay phải từ từ lật bàn tay, đưa thư. “….Mau đưa thư cho bố nhé!” Tay phải chỉ, dùng ngón trỏ chỉ theo nhịp bài hát.  Động tác 3: “Kính coong kính coong. Bác đưa thư đi rồi” 2 tay giả  động tác cầm ghi đông xe đạp người lắc lư  theo xe đi ra khỏi  lớp. Cô cho từng cặp hai trẻ: Một trẻ đóng vai người đưa thư, một trẻ đóng vai   người nhận thư vận động theo nhạc. Sau đó cho trẻ tự sáng tạo động tác theo ý  thích của trẻ. Do trẻ  học thông qua bắt chước nên giáo viên phải làm mẫu nhiều lần.  Những động tác múa cần rõ ràng, đúng tính chất âm nhạc, có đường nét đẹp, có   diễn cảm. Nếu là hát kết hợp vận động vỗ tay, gõ… theo nhịp bài hát, phách lời   ca, phách, nhịp thì giáo viên thể hiện đồng thời một cách dễ dàng; trong tổ chức   có nhiều trẻ tham gia vận động, di chuyển đội hình múa, động tác cháu trai khác  Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   11
  12. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang cháu gái,… thì giáo viên cần phải sử dụng biện pháp trình bày kết hợp dùng lời   giải thích động tác của cháu trai trước, cháu gái sau.  Ví dụ: Vận động bài hát “Rước đèn dưới ánh trăng” – nhạc và lời: Phạm  Tuyên. Cô đeo trống cơm và múa cho trẻ xem, động tác múa như sau: Động tác nam: Động tác 1: “Tùng dinh dinh dinh cắc tùng dinh dinh dinh” Chân trái chống gót chếch sang trái một bước, chân phải hơi khuỵu, hai tay  giả  làm động tác đánh trống vỗ  vào phách mạnh của ô nhịp thứ  hai đến “cắc   tùng dinh dinh dinh” đổi bên. Động tác 2: “Rước vui theo trăng rồi phá cỗ linh đình” Hai tay chống hông chân nhảy lò cò theo nhịp bài hát từng chân một. Động tác 3: “Kìa ông trăng thanh lướt trời mây bao la” Hai tay làm hình vòng cung trên đầu quay tròn hai vòng tại chỗ. Động tác 4: “Ánh trăng vàng tươi càng thêm sáng sân nhà” Hai tay giang sang bên, lòng bàn tay nắm hờ, chân trái nhảy lò cò chân phải  đá lăng, rồi đổi bên theo nhịp bài hát. Động tác nữ: Động tác 1: “Tùng dinh dinh dinh cắc tùng dinh dinh dinh” Chân trái chống gót chếch sang trái một bước vào phách mạnh ô nhịp thứ  hai vào chữ “dinh” hai tay chống hông, rồi đổi bên theo nhịp bài hát.  Động tác 2: “Rước vui theo trăng rồi phá cỗ linh đình” Tay trái giơ  cao, tay phải đưa ngang ngực cuộn cổ  tay nhảy lò cò từng  chân một theo nhịp bài hát rồi đổi bên. Động tác 3: “Kìa ông trăng thanh lướt trời mây bao la” Hai tay giang sang hai bên vẫy nhẹ, quay tại chỗ một vòng. Động tác 4: “Ánh trăng vàng tươi càng thêm sáng sân nhà” Hai tay giang sang bên, lòng bàn tay nắm hờ, nhảy lò cò từng chân một   theo nhịp bài hát. Cô cho trẻ hát (hai lần) theo nhạc để cô múa cho trẻ xem cả động tác nam   và nữ. Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   12
  13. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Sau đó cô mời bạn nam múa với cô, bạn nữ hát theo nhạc. Cô mời bạn nữ  múa với cô, bạn nam hát theo nhạc. Cho từng đôi nam – nữ múa theo nhạc… ­ Nếu trọng tâm là trò chơi âm nhạc, giáo viên xác định mục tiêu phát triển  khả năng âm nhạc, ôn luyện kiến thức, kỹ năng cho trẻ. Thông qua trò chơi, trẻ  trực tiếp thực hiện và cảm nhận sự nhanh chậm, cao thấp, to nhỏ của âm thanh  một cách tự nhiên nhất.  Có nhiều loại trò chơi âm nhạc, trong đó các trò chơi cho trẻ làm quen với  cao độ và tiết tấu sẽ giúp trẻ bước đầu làm quen và cảm thụ âm nhạc một cách  thuận lợi nhất. Khi tổ  chức chơi, giáo viên giới thiệu trò chơi, phổ  biến cách  chơi một cách ngắn gọn, rõ ràng và chơi mẫu cho trẻ xem trước.  Ví dụ: Trò chơi “Âm thanh của bé” Mục đích: Cho trẻ  làm quen với tiết tấu đơn giản và phân biệt âm thanh   phát ra từ vật có chất liệu khác nhau. Chuẩn bị: Một  ống tre, một bát ăn bằng nhựa, một ca bằng inox, một  trống cơm, một đôi đũa… Cách chơi: Xếp các đồ lần lượt theo thứ tự từ trái sang phải như sau: ống   tre – bát – ca – trống. Giáo viên dùng đũa đánh mẫu tiết tấu từ dễ đến khó, mỗi   tiết tấu gọi 1 đến 2 trẻ lên hỏi gõ vào đồ vật nào, rồi để trẻ gõ lại. Khi trẻ  chơi quen, giáo viên gọi một trẻ  lên tự  sáng tạo các tiết tấu của  riêng mình rồi mời trẻ khác lên gõ lại. Trong khi tổ chức cho trẻ chơi, cần khuyến khích, động viên các trẻ tham   gia, cổ vũ, nâng cao dần yêu cầu chơi. Ví dụ: Trò chơi “Tai ai thính” Mục đích: Rèn luyện cho trẻ nghe phân biệt âm sắc giọng hát của bạn, âm  thanh của một số  dụng cụ  gõ và nhận ra những bài đã học (tên bài hát, tên tác   giả). Chuẩn bị: Mũ chóp kín, một số  dụng cụ gõ phách tre, xắc xô, trống… và  một số bài hát theo chủ đề đang thực hiện. Cách chơi: Cô gọi một trẻ lên đội mũ chóp kín và chỉ  định một cháu khác   hát một bài hát bất kỳ theo chủ đề  đã học. Cô bỏ  mũ chóp và hỏi trẻ: Bạn nào  hát? Bạn hát bài gì? Những lần chơi tiếp theo có thể thay đổi và hỏi thêm: Một  bạn hay nhiều bạn hát? Bạn hát và cô gõ nhạc cụ gì? Bài hát do ai sáng tác? ... Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   13
  14. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Trong quá trình giảng dạy, giáo viên lựa chọn các phương pháp giáo dục   âm nhạc phù hợp với tình hình thực tế  của lớp, khả  năng của trẻ  để  giúp trẻ  hứng thú, tích cực tham gia trong các hoạt động. * Giáo dục âm nhạc ở mọi lúc, mọi nơi. Khả  năng cảm thụ  âm nhạc của trẻ  không thể  tự  phát triển, vì vậy giáo   viên cần cho trẻ làm quen với âm nhạc mọi lúc mọi nơi như: Trong giờ đón trẻ,  trả trẻ, giờ thể dục buổi sáng, giờ  hoạt động ngoài trời, giáo viên lựa chọn các  bài hát, bản nhạc nhẹ nhàng, mở  đĩa với âm lượng nhỏ  để  làm nền khi trẻ  ăn,   lúc đi ngủ trưa, trong giờ chơi tự do buổi chiều… Ví dụ: Vào giờ  đón trẻ, cho trẻ  nghe nhạc, nghe những bài hát trong và  ngoài chương trình phù hợp với lứa tuổi trẻ  mầm non như: “Em đi mẫu giáo”,  “Cháu đi mẫu giáo”, “Vui đến trường”, “Lời chào buổi sáng”, “Đi học”… Vào giờ thể dục buổi sáng, giáo viên lựa chọn những bài hát hành khúc có  giai điệu vui, khỏe khoắn.  Âm nhạc trong giờ thể dục tạo không khí sôi nổi, phấn chấn, giúp trẻ vận  động nhịp nhàng với giai điệu bài hát. Giáo viên lựa chọn cho trẻ  nghe nhạc và  tập các động tác theo nhạc các bài hát phù hợp với chủ đề như: Chủ đề thực vật,  cho trẻ tập các động tác hô hấp, tay, chân, bụng, bật theo nhạc bài hát “Em yêu  cây xanh”… Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc; lựa chọn các  bài hát trong lúc dạo chơi có giai điệu vui tươi, trong sáng, nội dung gần gũi, dễ  hiểu, phù hợp với phong cảnh thiên nhiên, sự  vật hay hiện tượng trẻ đang tiếp   xúc. Hát khi đi dạo làm tăng khả  năng cảm thụ  của trẻ trước vẻ đẹp của thiên   nhiên. Cho trẻ hát những bài hát có nội dung theo chủ đề, qua đó giáo dục cho trẻ  thông qua nội dung lời ca của các bài hát đó.  Ví dụ: Giờ hoạt động ngoài trời: Quan sát vườn hoa.  Sau khi cho trẻ  quan sát xong, giáo viên cho trẻ  hát bài “Hoa trường em”,  qua đó, trẻ  được củng cố  lại bài hát đã được học. Giáo dục cho trẻ  biết chăm   sóc vườn hoa, hình thành ở trẻ tình yêu thiên nhiên, môi trường xung quanh, biết  vâng lời cô giáo, yêu trường mến lớp. Vào giờ  trẻ  ăn cùng bạn bè, cho trẻ  nghe bài hát như: Mời bạn ăn (Trần   Ngọc)… thay cho lời mời và động viên nhau ăn ngon miệng. Trước giờ  đi ngủ  là thời điểm thích hợp cho trẻ  nghe từ  bài có tính chất  nhắc nhở  như  “Đi ngủ” của Hoàng Văn Yến, đến những bài hát ru: Ru con   (Nguyễn Văn Tý), khúc hát ru của người mẹ trẻ (Phạm Tuyên)… giúp trẻ đi vào   giấc ngủ đầm ấm, dễ chịu. Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   14
  15. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Buổi chiều, sau khi ngủ dậy, trẻ cũng cần được nghe các bài ca, bản nhạc  không lời mang tính chất vui vẻ, thanh thản, nhộn nhịp. Trẻ được nghe nhạc sau  khi ngủ dậy giúp cho trẻ tỉnh táo hơn sau giấc ngủ trưa. Trong hoạt động chiều, cô có thể tổ chức cho trẻ hoạt động âm nhạc theo   ý muốn, trẻ  hát, múa, chơi trò chơi âm nhạc, cô động viên khuyến khích tất cả  trẻ trong lớp cùng tham gia để trẻ có cơ  hội học hỏi lẫn nhau, chia sẻ cảm xúc  và cùng hợp tác biểu diễn. Trong giờ  chơi tự  do và chờ  bố  mẹ  đến đón về, giáo viên cho trẻ  nghe  những bài hát mà trẻ ưa thích, nội dung bài lành mạnh: dân ca, ca khúc thiếu nhi,  hoặc nghe củng cố bài đã học,sắp học. Trẻ  được nghe nhạc nhiều lần sẽ  cảm nhận được giai điệu của bài hát,  thích nghe hát, muốn được thể hiện bài hát, hát được như bạn… Như  vậy,  ở  trường mẫu giáo từ  lúc hát đến trường cho đến khi bố  mẹ  đón, âm nhạc luôn luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí tươi mát.  Nếu vắng bóng lời ca tiếng hát thì trường lớp đối với các cháu thật buồn   tẻ. Âm nhạc là chu kỳ thời gian, là nhịp sống hàng ày của trẻ, làm cho trẻ  thêm  linh hoạt, tươi vui. Âm nhạc thực sự là người bạn thân của trẻ thơ. * Giáo dục âm nhạc thông qua các giờ học khác. Trong mọi hoạt động, âm nhạc là một trong các nội dung bổ trợ nhằm gây  hứng thú cho trẻ  vào học nội dung mới, giáo viên có thể  tích hợp với giáo dục  âm nhạc theo từng bài học phù hợp với chủ đề.  Ví dụ: Giờ hoạt động làm quen văn học. Đề  tài: Thơ  “Làm anh”, giáo viên cho trẻ  hát bài “Cả  nhà thương nhau”,   “Nhà mình rất vui”… khi trò chuyện dẫn dắt, chuyển hoạt động, khi tổ chức trò   chơi… qua đó giúp trẻ làm quen một số bài hát mới hoặc củng cố những bài hát  đã học, không những giúp trẻ  làm quen âm nhạc mà còn làm cho trẻ  hứng thú  hơn trong giờ học. Giờ tổ chức hoạt động khám phá khoa học:  Đề tài: Trò chuyện về một số động vật nuôi trong gia đình, có các hát bài  “Gà trống, mèo con và cún con”; “Ai cũng yêu chú mèo”; “Con gà trống”; “Một  con vịt”… qua đó hình thành cho trẻ  tình cảm đối với các con vật, giáo dục trẻ  biết lợi ích của vật nuôi đối với đời sống con người, cách chăm sóc và bảo vệ  các con vật nuôi… Giờ tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình: Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   15
  16. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Đề tài: Vẽ con gà trống, nghe nhạc kết hợp “Con gà trống” – nhạc sĩ Tân  Huyền. Đề tài: Xé, dán đàn cá, nghe nhạc kết hợp “Cá vàng bơi” – nhạc sĩ Hà Hải. Trong hoạt động làm quen với toán, giáo viên có thể sử dụng âm nhạc giúp  trẻ làm quen với các con số một cách tự nhiên, nhẹ nhàng thông qua các trò chơi  với lời ca có số, số người tham gia… Tích hợp âm nhạc trong các hoạt động giáo dục thể chất thì các vận động   của trẻ trở nên dễ dàng và giúp trẻ học hứng thú hơn nhiều. Giáo viên có thể mở  những đoạn nhạc có tiết tấu nhịp nhàng cho các vận động chạy, nhảy, hay nhạc   vui nhộn hoặc nhẹ nhàng cho các hoạt động tinh… Mọi tiết học đều có thể tích hợp giáo dục âm nhạc, ngoài việc ôn lại các   bài hát đã học, làm quen các bài hát mới, việc tích hợp giáo dục âm nhạc còn giúp  cho giờ học nhẹ nhàng, lôi cuốn, hấp dẫn giúp trẻ thoải mái ham thích học hơn. * Giáo dục âm nhạc thông qua giờ hoạt động góc. Trong một giờ  hoạt động chung, tất cả  trẻ  không thể  hát thuộc và vận  động thành thạo bài hát, vì lứa tuổi này trẻ rất dễ nhớ nhưng mau quên. Cần cho   trẻ làm quen âm nhạc mọi lúc mọi nơi đặc biệt là hoạt động ở góc.  Trong giờ hoạt động góc, trẻ chơi rất hồn nhiên, mạnh dạn, thích hát múa  lại những bài hát đã được học và thích phản ảnh lại những việc làm của người  lớn. Hoạt động góc giúp trẻ  ôn luyện, củng cố, vận dụng kĩ năng vào các trò  chơi, hoạt động sáng tạo. Giáo viên giúp trẻ  thực hiện các hoạt  động nghệ  thuật: Nghe nhạc, xem đĩa hình, sử dụng nhạc cụ, diễn kịch. Ví dụ: Trong ngày thứ 5, sau giờ học âm nhạc, học hát bài “Cô giáo miền  xuôi”, thì khi đến giờ  hoạt động góc,  ở  góc phân vai cho trẻ  chơi trò chơi: Cô  giáo, cô dạy hát bài “Cô giáo miền xuôi”, “cô và mẹ”… trẻ rất thích thú chơi và   đóng vai cô giáo, học sinh, dạy hát và làm theo các cử  chỉ  của cô như  trẻ  là cô   giáo thật. Ở góc âm nhạc, trẻ cũng được hát, vận động, biểu diễn các bài hát trẻ đã  được học, những bài hát trẻ  yêu thích trong chủ  đề, trẻ  hứng thú thể  hiện vai   nhạc công, vai ca sĩ… * Giáo dục âm nhạc thông qua các hoạt động biểu diễn văn nghệ. Biểu diễn văn nghệ  được tổ  chức sau mỗi chủ  đề  và biểu diễn vào các  ngày lễ hội. Thông qua biểu diễn văn nghệ, trẻ được củng cố, rèn luyện các kĩ  năng hoạt động nghệ  thuật, qua đó trẻ  được trải nghiệm những cảm xúc mới   mẻ, tăng cường khả  năng cảm thụ  âm nhạc, mở  rộng nhận thức cho trẻ. Biểu   Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   16
  17. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang diễn văn nghệ  còn giúp trẻ  mạnh dạn, tự  tin trình bày trước người khác cũng  như sự phối hợp giữa các thành viên trong nhóm. Biểu diễn văn nghệ  theo chủ  đề: Cuối mỗi chủ  đề, giáo viên khuyến  khích trẻ  thể  hiện lại những bài hát, điệu múa, trò chơi… cô cùng tham gia với  trẻ dưới hình thức biểu diễn văn nghệ. Trước khi tổ chức biểu diễn văn nghệ 1­ 2 ngày, giáo viên dặn dò trẻ ngày mai đi học mặc quần áo đẹp hơn, sạch sẽ hơn.   Giáo viên và trẻ cùng tạo ra một số sản phẩm để trang trí lại lớp học và góc âm  nhạc nhằm nhấn mạnh nội dung chủ  đề  hơn, bên cạnh đó giúp trẻ  hào hứng,  tích cực tham gia hoạt động. Ví dụ: Ở chủ đề thực vật biểu diễn bài hát “Màu hoa” cô giáo có thể trang   trí  ở  lớp một số  loại hoa tươi, một số  loại hoa  được làm từ  giấy màu, giấy   nhún, màu nước… để thu hút trẻ. Biểu diễn văn nghệ trong dịp lễ hội như: Ngày hội đến trường, tết trung  thu, ngày nhà giáo Việt Nam… Giáo viên sưu tầm, tập cho trẻ  thêm những bài  hát, điệu múa ngoài chương trình từ  vài tuần trước để  các cháu là hạt nhân văn  nghệ trong lớp tham gia biểu diễn văn nghệ  do nhà trường tổ  chức… Trẻ biễu   diễn một số bài phù hợp với chủ đề; các hình thức đơn ca, song ca, tốp ca, múa  phụ  họa…xen kẽ  hài hòa; trang phục có màu sắc tươi sáng, sặc sỡ, chú ý phù  hợp với nội dung của tiết mục biểu diễn, phù hợp với vùng miền, dân tộc. Ví dụ: Trong ngày lễ hội đến trường, cho trẻ biểu diễn bài hát “Ngày vui   của bé”, “Ngày đầu tiên đi học”… Trong ngày tết trung thu, cho trẻ  biểu diễn bài hát “Rock vầng trăng”,  “Chiếc đèn ông sao”… Sự cảm thụ tích cực của trẻ với âm nhạc không chỉ ở việc cho trẻ hát lại   những bài hát được cô giáo truyền thụ. Những tri thức, kỹ năng âm nhạc ở trẻ sẽ  được hình thành và tồn tại lâu bền hơn khi trẻ được rèn luyện thường xuyên và   được tham gia biểu diễn… Tất cả  các hình thức biểu diễn tác phẩm âm nhạc   như: đồng ca, đơn ca, hát kết hợp múa, hát kết hợp trò chơi, vận động theo   nhạc… đều tạo cho trẻ cảm hứng tích cực, hứng thú tham gia hoạt động.  * Giải pháp 3: Tuyên truyền, trao đổi với phụ huynh về công tác giáo dục   âm nhạc cho trẻ tại nhà.  Ở lớp, một tiết hoạt động âm nhạc ngắn ngủi không đủ thời gian cho trẻ  thể  hiện hết khả  năng, năng lực của trẻ, vì vậy việc phối kết hợp với phụ  huynh rất quan trọng trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Bởi vì cha mẹ  trẻ  là  người hiểu rõ khả  năng của trẻ, hỗ  trợ   giáo viên trong việc thực hiện các yêu  cầu giáo dục âm nhạc của trường mầm non tại nhà. Cha mẹ  trẻ  là người xây  Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   17
  18. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang dựng môi trường giáo dục âm nhạc phù hợp, an toàn cho trẻ tại gia đình. Vì thế,  thông qua giờ  đón trẻ, trả  trẻ, ban đại diện hội cha mẹ  học sinh của lớp, các   cuộc họp cha mẹ học sinh để giáo viên tuyên truyền, trao đổi, phối hợp với cha  mẹ trẻ giáo dục âm nhạc cho trẻ tại gia đình. Lên bảng tin về chương trình dạy  trẻ  theo chủ  đề  và thay tin hàng tuần để  phụ  huynh biết và phối hợp với giáo  viên rèn luyện thêm cho trẻ. Tuyên   truyền,   trao   đổi   với   phụ   huynh   hướng   dẫn,   động   viên,   khuyến  khích trẻ  thực hiện tích cực các nhiệm vụ  vận động của trẻ  tại gia đình, nhằm   củng cố  và phát triển kết quả  hoạt động giáo dục âm nhạc  mà giáo viên đã  giảng dạy. Ví dụ: Phụ  huynh có thể  hỏi trẻ  “Hôm nay đến lớp con được cô dạy bài  hát gì? Con hãy hát cho bố mẹ  cùng nghe nào”… Tùy vào quá trình học tập của  trẻ, có thể  phụ  huynh hướng dẫn cho trẻ  thêm hoặc cho trẻ  nghe nhạc, xem   video các bài hát thiếu nhi lứa tuổi mầm non nhằm giúp trẻ  mở  rộng kiến thức  và phát triển tài năng âm nhạc sau này…  Phụ huynh cho trẻ  tham gia các buổi lễ hội  ở trong buôn làng như: lễ hội  “Mừng được mùa”, lễ hội “Cồng chiêng” … qua đó trẻ được cảm nhận nét âm  nhạc đậm đà bản sắc dân tộc, vùng miền. Trẻ   ở  độ  tuổi mầm non thường trú trọng vào các kỹ  năng cảm thụ  âm   nhạc, vận động trong môi trường “Học bằng chơi, chơi mà học”. Vì vậy, phụ  huynh có thể  sưu tầm, mua những đĩa nhạc dành cho em bé, hoặc những link  nhạc cổ  điển êm diệu như  các bản Sonate của Mozart trên Youtube để  cho trẻ  nghe tại nhà. Các bậc phụ  huynh cũng có thể  sử  dụng những bản nhạc êm dịu   để ru trẻ ngủ, tập cho trẻ có thói quen nghe những loại âm nhạc lành mạnh cũng  giống như  việc tập cho trẻ  yêu đọc sách hay. Trẻ  được tham gia với các hoạt  động giáo dục âm nhạc còn giúp trẻ hình thành sự nhạy cảm âm nhạc và tăng chỉ  số EQ ở trẻ.  Ví dụ: Vận động phụ  huynh hỗ trợ vật liệu mở để  làm đồ  dùng dạy học   giáo dục âm nhạc như: thùng giấy, lon sửa, bóng, chai nhựa, quần áo cũ, dụng  cụ hóa trang… Vì thế  giáo viên cần trao đổi, tuyên truyền với phụ  huynh tạo mọi điều  kiện tốt nhất để  trẻ được phát triển tiềm năng cảm thụ  âm nhạc. Sự  phối hợp   giữa môi trường âm nhạc  ở  trường lớp, từ  cô giáo và tại gia đình cùng phụ  huynh sẽ tạo điều kiện cộng hưởng cho trẻ tiếp thu tốt giai điệu âm nhạc. Âm   nhạc chính là một ngôn ngữ, một kỹ năng, một thế giới tốt đẹp cho trẻ học tập,   bồi dưỡng và phát triển năng khiếu. c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   18
  19. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang Giải pháp đầu là tiền đề; giải pháp thứ  hai là giải pháp giữ  vai trò quan   trọng, then chốt quyết định cho sự  thành công của đề  tài khi khảo nghiệm, thử  nghiệm và áp dụng thực tiễn; giải pháp cuối cùng là giải pháp hỗ  trợ  cho giải   pháp hai đạt kết quả tốt nhất. Và giữa chúng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau ,  phối hợp đồng bộ và sát với tình hình thực tế nhằm mục đích là giúp trẻ tích cực  trong hoạt động giáo dục âm nhạc. d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi  và hiệu quả ứng dụng.  Khi vận dụng linh hoạt sáng tạo các phương pháp trong hoạt động giáo  dục âm nhạc giúp trẻ  phát triển về  thẩm mĩ, đạo đức, trí tuệ  và thể  lực một  cách rõ rệt. Trẻ tham gia học tập một cách tích cực, hứng thú, biết hát  đúng giai  điệu, lời ca và thể hiện tốt sắc thái, tình cảm của bài hát, biết vận động sáng tạo  theo nhạc từ đó hình thành ở trẻ những kĩ năng, kĩ xảo trong hoạt động âm nhạc.  Kết quả thu được trong quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài đó là:  TT Nội dung đánh giá Khảo sát đầu năm Khảo sát cuối năm Đ ạt Tỷ lệ CĐ Tỷ lệ Đ ạt Tỷ lệ CĐ Tỷ lệ (%) (%) (%) (%) 1 Trẻ   hứng   thú,   tích   cực  16/32 50 16/32 50 32/32 100 0 tham gia giờ học 2 Trẻ  hát   đúng   giai   điệu,  19/32 59,4 13/32 40,6 31/32 96,9 1/32 3,1 lời   ca   và   thể   hiện   sắc  thái, tình cảm của bài hát 3 Khả năng vận động sáng  15/32 46,9 17/32 53,1 30/32 93,8 2/32 6,2 tạo theo nhạc 4 Trẻ  hứng   thú   tham   gia  14/32 43,8 18/32 56,3 30/32 93,8 2/32 6,2 biểu diễn văn nghệ Qua bảng khảo sát trên tôi nhận thấy chất lượng giáo dục âm nhạc tăng rõ  rệt, chứng tỏ việc vận dụng các giải pháp, biện pháp trên có hiệu quả cao. Đối với trẻ: Trẻ mạnh dạn, hòa đồng với các bạn, thích tham gia vào các  hoạt động cùng với các bạn, có mối quan hệ  gần gũi, cởi mở  với cô giáo. Trẻ  tích cực, hứng thú tham gia vào các hoạt động giáo dục  âm nhạc.  Trẻ  có khả  năng cảm nhận vẻ đẹp trong thiên nhiên, cuộc sống gần gũi xung quanh trẻ  và  Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   19
  20. Một số biện pháp giúp trẻ 5­6 tuổi tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc  tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang trong tác phẩm nghệ  thuật; có khả  năng thể  hiện cảm xúc, sáng tạo trong các  hoạt động âm nhạc; yêu thích, hào hứng tham gia vào các hoạt động âm nhạc.   Nhận thức của trẻ cũng tăng lên, ngôn ngữ của trẻ phong phú hơn, yêu thích cái  đẹp, thích đến trường tới lớp mầm non đồng thời trẻ  cũng khỏe mạnh, nhanh   nhẹn, hoạt bát, trẻ mạnh dạn, tự tin hơn, nói năng, ứng xử lưu loát hơn. Đối với cô: Có thêm kiến thức và nhiều kinh nghiệm giảng dạy, có sự linh  hoạt, sáng tạo trong bộ môn giáo dục âm nhạc. Biết xây dựng kế hoạch phù hợp  với tình hình thực tế của trẻ trong lớp, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Đối với phụ huynh: Nhận thấy được sự cần thiết phải giúp trẻ phát triển   tốt về  mặt nhận thức thẩm mĩ nói chung, giáo dục âm nhạc nói riêng. Thường  xuyên trao đổi với cô giáo về cách giáo dục âm nhạc cho trẻ khi ở nhà, để mang  đến sự phát triển tốt nhất về  khả năng cảm thụ âm nhạc, phát triển năng khiếu  cho trẻ. III. Phần kết luận, kiến nghị  1. Kết luận:  Việc sử  dụng linh hoạt sáng tạo các giải pháp trong hoạt động giáo dục  âm nhạc cho trẻ rất quan trọng và cần thiết. Giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non   nói chung và trẻ 5 ­ 6 tuổi trường Mầm non Hoa Pơ Lang nói riêng, có nhiệm vụ  hết sức đặc trưng là hình thành nhằm phát triển ở trẻ khả năng cảm nhận và thể  hiện cái đẹp, hướng tới sự phát triển toàn diện cho trẻ mầm non, góp phần hình  thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị  cho trẻ vào học  ở  trường  Phổ  thông. Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề  tài cho trẻ  ở  lớp tôi, tôi  nhận thấy rằng cô giáo cần chuẩn bị nhiều đồ dùng đồ chơi cho hoạt động giáo  dục âm nhạc được linh động và sáng tạo về phương pháp giảng dạy. Nội dung  dẫn dắt vào các hoạt động phải tùy vào từng đề  tài, lồng ghép theo chủ  đề  và  chú trọng tích hợp các môn học khác. Khi thực hiện chú ý đến tính chủ động của  trẻ, không gò bó hay áp đặt trẻ.  Thông qua việc áp dụng đề  tài “Một số  biện pháp giúp trẻ  5­6 tuổi tích  cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm non Hoa Pơ Lang” vào  thực tế, tôi nhận thấy tất cả  trẻ trong lớp mạnh dạn tự tin,  đi học chuyên cần  hơn, tích cực tham gia vào mọi hoạt động, sáng tạo trong hoạt động âm nhạc.  Bản thân tôi có nhiều kinh nghiệm trong việc tổ chức các hình thức giáo dục âm  nhạc cho trẻ. Xây dựng kế hoạch cụ thể, rõ ràng, thống nhất. Giáo viên có nhiều  hiểu biết, kiến thức sâu, rộng về  chăm sóc, giáo dục trẻ. Biết cách xử  lý tình  huống,  chịu khó nghiên cứu tài liệu giảng dạy.  Nâng cao chất lượng giáo dục  cho trẻ  mầm non là bài học giúp giáo viên có kiến thức vững vàng trong công   cuộc xây dựng và đổi mới giáo dục hiện nay trong đó có giáo dục mầm non. Vì  Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Đào   20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2