Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 1 học tốt phân môn vẽ tranh môn Mĩ thuật

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 1 học tốt phân môn vẽ tranh môn Mĩ thuật<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Nội dung đề mục<br /> <br /> TT<br /> <br /> Trang<br /> <br /> 1<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> <br /> 2<br /> <br /> 4<br /> <br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br /> <br /> 2<br /> <br /> 5<br /> <br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> 3<br /> <br /> 6<br /> <br /> 4. Phạm vi nghiên cứu<br /> <br /> 3<br /> <br /> 7<br /> <br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> 3<br /> <br /> 8<br /> <br /> II. PHẦN NỘI DUNG<br /> <br /> 3<br /> <br /> 9<br /> <br /> 1.Cơ sở lí luận<br /> <br /> 3<br /> <br /> 10<br /> <br /> 2.Thực trạng<br /> <br /> 4<br /> <br /> 11<br /> <br /> 3. Giải pháp, biện pháp<br /> <br /> 8<br /> <br /> 12<br /> <br /> 4. Kết quả<br /> <br /> 18<br /> <br /> 13<br /> <br /> III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br /> <br /> 19<br /> <br /> 14<br /> <br /> 1. Kết luận<br /> <br /> 19<br /> <br /> 15<br /> <br /> 2. Kiến nghị<br /> <br /> 20<br /> <br /> 16<br /> <br /> NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> 20<br /> <br /> 17<br /> <br /> Tài liệu tham khảo<br /> <br /> 21<br /> <br /> Người thực hiện: Hà Thị Phương Thảo – Trường TH Hoàng Văn Thụ<br /> <br /> 1<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 1 học tốt phân môn vẽ tranh môn Mĩ thuật<br /> <br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài.<br /> Trong cuộc sống của chúng ta ngày nay có muôn vàn cái đẹp. Cái đẹp trong<br /> thiên nhiên, cái đẹp trong mối quan hệ xã hội, cái đẹp trong nghệ thuật, ...Sẽ thiệt<br /> thòi biết bao nhiêu nếu chúng ta không rung cảm trước vẻ đẹp ấy. Mĩ thuật giúp<br /> con người biết cảm thụ và sáng tạo ra cái đẹp, đồng thời đấu tranh loại trừ cái xấu<br /> làm cho cuộc sống ngày một hoàn thiện, hoàn mĩ hơn. Vẽ tranh chính là hình thức<br /> rèn luyện cho học sinh vận dụng những hiểu biết đã học để có thể tiếp cận và sáng<br /> tạo ra cái đẹp, tạo điều kiện để phát triển năng khiếu mĩ thuật, ...Vẽ tranh có tính<br /> chất tổng hợp kiến thức của các phân môn, kích thích thói quen quan sát, tìm tòi và<br /> khám phá cái đẹp của thiên nhiên và cuộc sống xung quanh. Qua đó, vẽ tranh làm<br /> giàu thêm kiến thức, phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo, rèn luyện cho học sinh<br /> thói quen làm việc chăm chỉ, nghiêm túc, say mê. Đó cũng là cơ sở để học sinh hoạt<br /> động, tiếp xúc với ngôn ngữ mĩ thuật, bước đầu nhận thức cái đẹp và thể hiện được<br /> sự hiểu biết của mình trên bức tranh.<br /> Là người giáo viên dạy Mĩ thuật, tôi luôn mong ước với kiến thức của mình<br /> có thể giúp các em, nhất là các em mới vào lớp một nhìn nhận và thể hiện cái đẹp<br /> thông qua các bài vẽ tranh đề tài.<br /> Nhằm phát huy cách vẽ hồn nhiên, ngây thơ của các em học sinh lớp một,<br /> giúp các em ngày càng yêu thích bộ môn Mĩ thuật, làm nền tảng cho việc giáo dục<br /> thẩm mĩ cho học sinh khi học những lớp tiếp theo. Chình vì vậy tôi chọn đề tài :<br /> "Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp một học tốt phân môn Vẽ tranh môn<br /> Mĩ thuật" với mong muốn giúp các em có bài vẽ hoàn chỉnh hơn, nét vẽ thật tự<br /> nhiên, sắp xếp hình ảnh chính phụ rõ ràng, cân đối, phù hợp trong khuôn khổ giấy,<br /> màu sắc hài hòa, tươi sáng có đậm có nhạt. Thể hiện được những tình cảm, lòng say<br /> mê, óc sáng tạo trong môn Mĩ thuật.<br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br /> a. Mục tiêu<br /> Học sinh lớp một các em còn nhỏ tuổi nên sắp xếp hình vẽ trong khung tranh<br /> chưa cân đối; còn rời rạc không thuận mắt; màu sắc thiếu đậm, nhạt hoặc phối hợp<br /> màu chưa hài hòa và cũng có em vẽ hình đẹp nhưng do chưa biết sắp xếp hình ảnh<br /> hợp lí và trọng tâm trong tranh, có em vẽ đẹp nhưng chưa biết phối hợp màu cũng<br /> làm cho các bức tranh chưa đẹp. Để giúp các em vẽ tốt được phân môn vẽ tranh thì<br /> người giáo viên luôn phải tạo cho các em những kĩ năng vẽ hình phù hợp vào<br /> Người thực hiện: Hà Thị Phương Thảo – Trường TH Hoàng Văn Thụ<br /> <br /> 2<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 1 học tốt phân môn vẽ tranh môn Mĩ thuật<br /> <br /> khung tranh, sắp xếp hình trong tranh hợp lí, nổi bật về nội dung đề tài, tạo nét vẽ<br /> tự nhiên; ngộ nghĩnh; ngây thơ; trong sáng; biết thể hiện và chiêm ngưỡng cái đẹp,<br /> càng ngày càng yêu quý môn học, thể hiện bài vẽ theo cảm nhận và sự sáng tạo<br /> riêng. Muốn đạt được những điều đó thì người giáo viên luôn luôn phải đổi mới<br /> phương pháp dạy học, có phương pháp và hình thức dạy học phù hợp gây hứng thú<br /> tạo cho các em sự tự tin và lòng yêu thích môn học ngay từ khi bước chân vào cấp<br /> tiểu học, với tiêu chí giúp trẻ làm quen với môn Mĩ thuật – cụ thể là với ngôn ngữ<br /> của mĩ thuật (đường nét, hình mảng, bố cục, màu sắc).<br /> b. Nhiệm vụ<br /> Để thành công đề tài này người giáo viên cần nắm được tâm lý lứa tuổi học<br /> sinh, khả năng nhận thức, tư duy, tưởng tượng của các em. Cần chọn các phương<br /> pháp và hình thức dạy học phù hợp; sử dụng đồ dùng dạy học hợp lý. Luôn tạo<br /> hứng thú và sự tự tin cho học sinh khi thể hiện các bài vẽ tranh. Do đó dựa vào các<br /> kiến thức đã học, tôi thấy mình có nhiệm vụ phải truyền thụ lại cho học sinh, nhất<br /> là học sinh lớp một cách vẽ hình, tìm bố cục thuận mắt trong tranh, sắp xếp các<br /> hình ảnh phù hợp với khổ giấy; thể hiện đuợc nội dung đề tài càng ngày càng yêu<br /> thích môn Mĩ thuật, hào hứng khi được học môn Mĩ thuật.<br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> - Học sinh lớp 1A, 1D một trường Tiểu học Hoàng Văn Thụ.<br /> 4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu<br /> - Cấu trúc chương trình môn Mĩ thuật lớp một ở Tiểu học. Tài liệu bồi dưỡng<br /> giáo viên. Tâm lí học đại cương, mạng Internet, Các phương pháp dạy học, đồ dùng<br /> dạy học và trò chơi lồng ghép trong môn học, học sinh khối lớp 1A, 1D trường TH<br /> Hoàng Văn Thụ.<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> - Nghiên cứu tài liệu, sách vở;<br /> - Phương pháp thực nghiệm sư phạm;<br /> - Phương pháp trực quan.<br /> - Phương pháp trò chơi học tập<br /> II. NỘI DUNG<br /> 1. Cơ sở lí luận để thực hiện đề tài<br /> Đặc điểm tâm lý của học sinh lớp một.<br /> - Học sinh lớp một là lứa tuổi ngây thơ trong sáng, biểu hiện tình cảm yêu<br /> ghét rõ ràng. Đây là lứa tuổi mà các em bắt đầu làm quen với cái mới, hình thành<br /> những kiến thức cơ bản, cần thiết về đường nét, hình khối, đậm nhạt, màu sắc, bố<br /> cục.<br /> Người thực hiện: Hà Thị Phương Thảo – Trường TH Hoàng Văn Thụ<br /> <br /> 3<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 1 học tốt phân môn vẽ tranh môn Mĩ thuật<br /> <br /> - Các em bắt đầu tập quan sát, qua đó phát triển tư duy, trí tưởng tượng,<br /> sáng tạo, bước đầu cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống, con người,<br /> biết vận dụng những kĩ năng đó vào trong cuộc sống. Trong quá trình làm bài, các<br /> em thường e ngại, sợ sai nên phần nào hạn chế, không thể hiện được hết ý tưởng<br /> của mình.<br /> - Sự phát triển thể chất tâm lý, trí tuệ của các em thường không đồng đều,<br /> không phải em nào cũng có năng khiếu mĩ thuật, đa phần các em còn bỡ ngỡ vụng<br /> về trong khi vẽ, điều chỉnh hình vẽ nét bút không theo suy nghĩ của bản thân, và<br /> lứa tuổi này còn ở tuổi ham thích vui chơi hoạt động, do đó trong bài vẽ đặc biệt là<br /> các bức tranh đề tài thể hiện rõ dấu ấn của sự hồn nhiên ngây thơ, ngộ nghĩnh và<br /> hết sức chân thành.<br /> - Ở lớp một đa số các em thích vẽ theo suy nghĩ, ý thích của mình hơn là vẽ<br /> theo sự hướng dẫn của giáo viên, nghĩ gì và vẽ nấy, đặt bút vào là vẽ không theo<br /> trình tự khuôn khổ các bước vẽ hoặc các em cũng thường làm giống với những bài<br /> mẫu tham khảo được. Ở lứa tuổi này tri giác của các em mang tính đại thể, ít đi sâu<br /> vào chi tiết, tri giác những gì gây ấn tượng mạnh đối với các em hoặc tri giác những<br /> gì yêu thích. Tình cảm có ảnh hưởng đến độ nhanh, độ bền. Tư duy của các em còn<br /> mang tính đại thể cho nên cần có đồ dùng trực quan trong mỗi tiết học để các em tri<br /> giác tốt hơn. Nắm vững đặc điểm tâm sinh lí của học sinh tiểu học, cụ thể là học<br /> sinh lớp một, giúp cho bản thân tôi rất tự tin trong việc nghiên cứu hướng dẫn cho<br /> các em vẽ tốt các bài vẽ tranh đề tài.<br /> 2. Thực trạng<br /> a. Những thuận lợi và khó khăn khi thực hiện đề tài<br /> * Thuận lợi<br /> - Được sự quan tâm giúp đỡ, chỉ đạo sát xao của Ban giám hiệu nhà trường;<br /> sự quan tâm của cha mẹ học sinh, giáo viên chủ nhiệm lớp;<br /> - Bản thân là giáo viên được đào tạo hệ sư phạm chính quy, được tham gia<br /> bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ của cấp trên tổ chức, có đủ điều kiện để<br /> đáp ứng cho việc dạy học môn Mĩ thuật ở trường tiểu học;<br /> - Trường có tương đối đầy đủ về thiết bị, đồ dùng dạy học như : tranh vẽ về<br /> các đề tài khác nhau cỡ lớn;<br /> - Có nhiều cha mẹ học sinh quan tâm đến việc học hành của con em. Học<br /> sinh ngoan, ham mê học vẽ;<br /> - Có được sự hợp tác tốt giữa giáo viên và học sinh;<br /> - Qua quá trình học tập, tìm hiểu qua sách báo, tài liệu cũng như quá trình<br /> giảng dạy đã giúp cho tôi có những kinh nghiệm thiết thực trong khi thực hiện.<br /> Người thực hiện: Hà Thị Phương Thảo – Trường TH Hoàng Văn Thụ<br /> <br /> 4<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 1 học tốt phân môn vẽ tranh môn Mĩ thuật<br /> <br /> * Khó khăn:<br /> - Bên cạnh những thuận lợi nêu trên thì vẫn còn một số khó khăn còn gặp<br /> phải:<br /> + Hầu hết học sinh ở đây đều là con em thuần nông, con em dân tộc thiểu<br /> số nên điều kiện đầu tư cho các em còn hạn chế, điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến<br /> tinh thần học tập của các em;<br /> + Do quan niệm của một số cha mẹ học sinh về môn học này cho rằng đó là<br /> môn học phụ, chưa coi trọng kết quả của giáo viên và học sinh, thiếu sự quan tâm<br /> mua sắm đồ dùng học tập, điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng học tập của<br /> học sinh và giảng dạy của giáo viên, gây cảm giác chán nản, không tự tin khi đến<br /> trường của các em;<br /> + Trường chưa có phòng học chức năng riêng biệt, nên sản phẩm làm ra của<br /> học sinh không thể trưng bày và giữ gìn lâu được;<br /> + Ngoài ra tài liệu tham khảo cho giáo viên và học sinh trong nhà trường<br /> chưa phong phú, chưa phù hợp các bài học cụ thể… Vì thế ảnh hưởng lớn đến kết<br /> quả học tập và giảng dạy của giáo viên và học sinh.<br /> b. Những thành công và hạn chế khi thực hiện đề tài.<br /> *Thành công<br /> - Phân môn vẽ tranh nhằm phát triển khả năng tư duy sáng tạo và bồi dưỡng<br /> óc thẩm mĩ cho học sinh, giúp học sinh hiểu khái quát về cách vẽ tranh, biết tạo ra<br /> những bức tranh đẹp, đồng thời qua phân môn này giáo dục học sinh thêm yêu cuộc<br /> sống và con người. Từ đó, các em có ý thức quan sát tinh tế về sự vật, hiện tượng<br /> trong cuộc sống, là cơ sở để học tốt các môn học khác. Là giáo viên giảng dạy Mĩ<br /> thuật để có những kiến thức truyền thụ lại cho các em thì bản thân cũng phải không<br /> ngừng tìm tòi, học hỏi qua sách báo, mạng Internet, đồng nghiệp, tài liệu chuyên<br /> môn, luôn luôn đổi mới phương pháp và hình thức dạy học, luôn tạo không khí lớp<br /> học sôi nổi, tạo cảm giác hứng thú trong mỗi tiết học. Vận dụng tốt các phương<br /> pháp và hình thức dạy học giúp học sinh luôn thoải mái, tự tin thể hiện những bài<br /> vẽ, nét vẽ ngộ nghĩnh, đáng yêu, tạo ra những bức tranh đầy cảm xúc, có bố cục cân<br /> đối, hài hòa, màu sắc tươi sáng có đậm, có nhạt.<br /> *Hạn chế<br /> - Học sinh chưa nắm bắt được cách xây dựng hình tượng điển hình, bài vẽ<br /> còn chung chung, mang nặng tính hình thức.<br /> <br /> Người thực hiện: Hà Thị Phương Thảo – Trường TH Hoàng Văn Thụ<br /> <br /> 5<br /> <br />