intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện ở trường THCS

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:26

49
lượt xem
9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện ở trường THCS" nhằm giúp học sinh nâng cao nhận thức, hiểu biết về những vấn đề trong đời sống. Đặc biệt là tạo cho học sinh có thói quen thích đọc sách và tạo cho các em có ý thức giữ gìn và bảo quản sách, bảo quản tài sản của thư viện. Đồng thời nhằm tìm ra những phương pháp tối ưu nhất trong việc tạo hứng thú cho học sinh trong các tiết học thư viện và góp phần đẩy mạnh công tác thư viện của nhà trường.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện ở trường THCS

  1. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. LỜI NÓI ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài “Thư viện là trái tim của nhà trường”, là bộ phận không thể thiếu trong  trường học, là người thầy siêu việt thắp sáng trong ta nguồn tri thức vô biên,   là nơi hội tụ kiến thức, tri thức của loài người, giúp cho thầy cô giáo và các   em học sinh không chỉ dạy tốt, học tốt mà còn mở mang trí tuệ, bồi đắp nhân   cách, xây dựng nền tảng và phong cách văn hóa cá nhân. Cùng với phong trào  thi đua xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực, nhiều thư  viện  trường học thân thiện ra đời đã thay đổi cách nhìn nhận về  vai trò của thư  viện trường học với trọng tâm hướng tới đảm bảo sự  phát triển toàn diện  của các em  với các tài liệu học tập và môi trường học tập thân thiện.  Hiện nay hầu hết ở các trường THCS, học sinh khối 6,7 đều được sắp   xếp theo thời khóa biểu 1 tiết/ tuần để  đến thư  viện đọc sách. Các tiết thư  viện với nhiều nội dung phong phú đã giúp các em say mê đọc sách.  Chính  công việc này đã làm cho chức năng giáo dục của thư viện trong trường học  được rõ nét hơn. Để  đảm bảo chức năng này, người cán bộ  thư  viện đóng   một vai trò cực kỳ  quan trọng. Cán bộ  thư  viện chính là người giáo viên  không bục giảng. Họ là cầu nối giúp các em tiếp cận với nguồn thông tin, tri  thức của nhân loại trên con đường nhận thức, hình thành và phát triển nhân  cách của các em. Tuy nhiên  cùng với sự  bùng nổ  của thông tin trên tất cả  các phương  tiện truyền thông đại chúng. Việc ngồi đọc một cuốn sách hay đã không còn  thu hút mọi người như  trước kia nữa và chỉ  cần một cái “click chuột” thì vô   số thông tin hiện ra trước mắt, mọi người không cần đến thư viện tìm kiếm  hoặc ngồi hàng giờ  trước một đống sách, báo để  tìm kiếm một thông tin nào  đó mà họ cần. Yếu tố giúp thư viện hoạt động hiệu quả chính là việc làm sao  thu hút nhiều bạn đọc đến đọc và nghiên cứu tài liệu càng tốt. Có như vậy tri   thức mới được truyền bá một cách rộng rãi, tài liệu được sử  dụng một cách   có hiệu quả. Vì vậy làm thế nào để thu hút các em đến thư viện, yêu thích các  tiết đọc sách là nỗi trăn trở của rất nhiều các bộ thư viện hiện nay.  Xuất phát từ nhận thức trên đã giúp tôi lựa chọn đề tài: “ Một số giải   pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS”.   Hi vọng, sáng kiến kinh nghiệm của tôi phần nào đó sẽ  giúp được các thư  viện bạn nâng cao hiêu qua trong công tac th ̣ ̉ ́ ư viên.  ̣ 1/23
  2. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. 2. Mục đích nghiên cứu Giúp học sinh nâng cao nhận thức, hiểu biết về những vấn đề trong đời  sống. Đặc biệt là tạo cho học sinh có thói quen thích đọc sách và tạo cho các   em có ý thức giữ gìn và bảo quản sách, bảo quản tài sản của thư viện. Đồng   thời nhằm tìm ra những phương pháp tối ưu nhất trong việc tạo hứng thú cho  học sinh trong các tiết học thư viện và góp phần đẩy mạnh công tác thư viện   của nhà trường. 3. Đối tượng và phạm vị nghiên cứu ­ Đối tượng nghiên cứu : Hoạt động đọc sách của học sinh trong tiết học thư  viện  ­ Phạm vi nghiên cứu: Thư viện trường THCS      4.  Phương pháp nghiên cứu: Điều tra bằng phiếu anket Phỏng vấn trực tiếp Tổng hợp, phân tích, so sánh các số liệu thống kê      Nghiên cứu tham khảo tài liệu liên quan đến đề tài 2/23
  3. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN 1.1.  Ảnh hưởng của sự  phát triển công nghệ  thông tin đến việc  đọc sách Xã hội ngày nay đã phát triển và thay đổi rất nhiều, dấu vết thời xưa  cũng đã dần phai nhoà.Vậy tại sao chúng ta có thể  biết được xã hội, con   người cuộc sống ngày xưa như thế nào. Để  biết được tất cả  những điều đó  chúng ta phải cần đến sách. Sách đã trở thành một món ăn tinh thần không thể thiếu của mỗi người.   Đọc sách giúp ta tích luỹ được nhiều kinh nghiệm, mở mang kiến thức và đặc  biệt   đọc   sách   giúp   ta   cảm   thấy   thoải   mái,   yêu   đời   hơn.   Giống   như  Môngtexkiơ đã nói:“thích đọc sách tức là biết đánh đổi những giờ phút buồn   tẻ không thể tránh được trong cuộc đời lấy những giờ phút kì thú”. Tuy nhiên, ngày nay cùng với sự  phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ  thuật, các phương tiện truyền thông điện tử, tin học đã đem đến rất nhiều  tiện ích cho con người. Sự phát triển của công nghệ thông tin đã làm cho việc  tìm kiếm thông tin trở nên dễ dàng hơn nhưng đồng thời nó cũng ảnh hưởng  rất lớn đến văn hóa đọc của giới trẻ hiện nay. Chúng ta đều biết trước khi có các phương tiện nghe nhìn, sách là con  đường lớn nhất để  con người tiếp cận thông tin, văn hóa, tri thức. Chúng ta  không hề thiếu sách, thậm chí có rất nhiều sách để lựa chọn. Thế nhưng giới  trẻ ngày nay có vẻ thờ ơ, lãnh cảm với văn hóa đọc sách. Sự phong phú, tràn  ngập của vô số  kênh thông tin trên mạng Internet, trên truyền hình… đã làm  cho họ không còn đủ sự kiên nhẫn để tìm kiếm những cuốn sách hay. Nhiều  người mất hàng giờ ngồi trong quán Game – Internet trong khi dành thời gian  cho việc học thì rất ít. Nhờ  tính cập nhật, nhanh và giao diện bắt mắt kèm  theo những hình ảnh minh họa độc đáo mà các phương tin thông tin ngày nay  được giới trẻ rất ưa chuộng.  3/23
  4. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. Nhà văn hóa Hữu Ngọc đã cơ  một lần nêu lên câu hỏi:   “Thế  kỷ  XXI   liệu có cần đến thơ  nữa không? Đến văn hóa đọc nữa không? Và ông đã tự   trả lời rằng: “có, dù cho ca nhạc trữ tình có làm được ít phần  việc của thơ   ca thì thơ  ca vẫn sẽ  mãi mãi được người đời  ưa chuộng”. Còn đối với văn   hóa đọc thì ông khẳng định: “bản thân hình  ảnh thì thoáng qua, từ  ngữ  mới   đọng lại lâu bền”. Văn hóa đọc sách đang đứng trước một cơ hội và một nguy cơ. Cơ hội   bởi mỗi người chúng ta đều được tiếp cận với một khối lượng tri thức khổng   lồ. Nhưng nó lại tiềm ẩn một nguy cơ làm mai một thói quen đọc vốn có bởi   sự  lấn át của các phương tiện nghe nhìn quá nhiều, quá hấp dẫn. Vậy sẽ  có  tương lai nào cho văn hóa đọc sách trong thời đại bùng nổ thông tin? Ngày nay, sách rất nhiều, nhưng sự  thờ   ơ  của người đọc hôm nay là  điều đáng quan tâm. Nhiều bạn trẻ cho rằng đọc sách là tốn thời gian, không   đọc sách cũng chẳng ảnh hưởng gì đến cuộc sống của mình, thiếu gạo, thiếu   thiếu tiền thì chết chứ  thiếu sách thì không thể  chết được. Đó là một quan   niệm sai lầm, nếu không có sách thì làm sao con người có thể  biết được tổ  tiên mình như thế nào, những tri thức kinh nghiệm mà không được đúc kết lại  thành sách thì làm sao có kiến thức mà chúng ta học đây. Cũng bởi do ít đọc, ít tìm hiểu, cập nhật thông tin qua sách báo, nên vốn  văn   chương   của   lớp   trẻ   bây   giờ   “cạn”   lắm.   Khi   chấm   những   bài   thi   tốt  nghiệp và bài thi đại học mới càng thấy rõ điều này. Những câu văn ngô nghê,  những cột mốc lịch sử bị sai lệch, rồi lấy râu ông nọ  cắm cắm bà kia... đang  gióng lên hồi chuông về văn hóa đọc hiện nay của giới trẻ.  Vậy làm thế nào để thu hút các em vào say mê đọc sách, nhằm nâng cao  chất lượng dạy và học. Đó chính là nỗi trăn trở của những người làm công tác   thư  viện. Học sinh đọc sách, báo  ở  thư  viện ngày càng nhiều, số  lượt sách   luân chuyển càng lớn, lượng kiến thức của học sinh ngày được nâng cao, đó  chính là yêu cầu cần có ở một thư viện trường học. 1.2. Ý nghĩa của việc đọc sách  Sách là kho tàng quý báu cất giữ  di sản tinh thần nhân loại, cần được   khai thác hiệu quả để  mở ra cánh cửa tri thức nhân loại, nhằm phát hiện thế  giới mới. Sách là chiếc chìa khóa vạn năng mở cửa lâu đài trí tuệ và tâm hồn  con người; là người thầy siêu việt thắp sáng trong ta nguồn tri thức vô biên,  dạy chúng ta biết sống và biết hy sinh. Có thể  nói sách chính là người bạn  4/23
  5. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. tâm giao chia sẻ mọi nỗi vui, buồn sâu kín của mỗi con người, và đọc sách từ  lâu đã trở thành một nhu cầu cần thiết của xã hội loài người trên thế giới. 1.2.1. Đọc sách giúp tăng cường khả năng giao tiếp Bạn có bao giờ thấy ngại ngùng khi đứng trước đám đông? Bạn có bao   giờ  run lẩy bẩy không biết diễn đạt ý mình như  thế  nào trước mọi người?  Bạn có bao giờ nói vòng vo một vấn đề và cố gắng giải thích mà người khác  vẫn không sao hiểu nổi? Đọc sách một thời gian lâu, bạn sẽ biết trình bày vấn đề một cách khúc   chiết, mạch lạc, có đầu có đũa gọn gàng, dễ hiểu. 1.2.2. Đọc sách giúp rèn luyện năng lực tưởng tượng, liên tưởng,   sáng tạo Sách được viết bằng hệ  thống ngôn ngữ, cụ  thể  là các chữ  viết được  nối kết liên tục với nhau tạo thành câu, dòng, đoạn, bài… Từ ngữ được dùng   luôn có nghĩa, và nét nghĩa đó lại được quy chiếu vào các sự  vật tương  ứng  trong cuộc sống. Thí dụ nói đến “tĩnh vật” chúng ta nghĩ đến một loạt các đồ  dùng hay cây trái được đặt trong trạng thái yên tĩnh, hoặc nói đến “hoa mai”  chúng ta nghĩ đến loại hoa nhiều cánh, nở  vào mùa xuân, đẹp và mọi người   thích thưởng thức… Như  vậy, quá trình đọc sách thực chất cũng là một quá  trình quan sát các sự  vật và hiện tượng trong cuộc sống thực mà chữ  viết  được quy ước tượng trưng thông qua quá trình tưởng tượng, liên tưởng. 1.2.3. Đọc sách giúp rèn luyện năng lực ngôn ngữ Bạn thường viết sai chính tả  và rất ngại viết vì sợ  mọi người chọc.   Bạn hãy viết những câu không đúng ngữ pháp tiếng Việt, không đủ các thành  phần chính. Cũng có thể bạn sử dụng những từ ngữ không hợp với đối tượng   bạn muốn đề cập. Hoặc bạn có vốn từ vựng quá ít, không đủ để huy động ra   trình bày sáng tỏ một vấn đề. … Việc đọc sách là biện pháp hữu hiệu nhất giúp bạn khắc phục những   sai sót đó trong việc sử dụng ngôn ngữ. Bạn đọc một cuốn sách văn chương  thấy tác giả dùng những từ ngữ rất hay để miêu tả bầu trời trong những trạng  thái khác nhau. Bạn sẽ thấy những câu văn bắt đầu bằng chủ ngữ hay vị ngữ,  bắt đầu bằng động từ  hoặc tính từ  mà vẫn đúng cấu trúc ngữ  pháp tiếng   Việt. 1.2.4. Đọc sách giúp sống tốt trong xã hội và làm người 5/23
  6. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. Ai cũng biết, người biết suy nghĩ phải trái, biết lý lẽ  là những người  không sống tùy tiện. Mọi lời nói, suy nghĩ và việc làm của họ luôn hướng tới   cái hay, cái đẹp; hướng tới lợi ích bản thân trong mối quan hệ  với lợi ích   chung của những người xung quanh. Cách sống đó là món trang sức quý giá  nhất mà mỗi người tự trang bị cho mình thông qua học vấn, cụ thể là từ việc   đọc sách. Đọc sách thể  dục thể  thao, chúng ta biết rèn luyện sức khỏe dẻo dai   bền bỉ  hơn. Đọc sách triết học, chúng ta nhận ra những quy luật và những   diễn biến ý thức hệ trong cuộc sống, từ đó hình thành cách nhìn và cách nghĩ  của bản thân. Đọc sách văn học để hình thành cảm xúc, thái độ  hợp lý trước   mọi cảnh ngộ, cuộc đời; xây dựng đời sống hài hòa, nhân văn, có chiều sâu…  Tóm lại, sách đem đến cho con người một cuộc sống tốt đẹp, hòa hợp   giữa bản thân với cộng đồng, môi trường xung quanh, xã hội và cả nhân loại. 6/23
  7. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TIẾT HỌC THƯ VIỆN Ở TRƯỜNG THCS  2.1 Đặc điểm vốn tài liệu của thư viện trường THCS  Vốn tài liệu là một yếu tố quan trọng cấu thành nên thư viện, và  là cơ  sở  để  thư  viện thỏa mãn nhu cầu tin của người dùng tin. Vốn tài liệu  của thư  viện trường THCS bao gồm: sách giáo khoa, sách nghiệp vụ, sách  tham khảo và báo, tạp chí. Đối với loại sách tham khảo theo tiêu chuẩn thư  viện trường học quy  định: Thư  viện phải đạt tiêu chuẩn về  sách tham khảo, có đủ  tên sách và số  lượng bản theo danh mục do Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn, được tính  bằng số bản/ học sinh như sau: Quy định về tiêu chuẩn sách tham khảo của TVTH Các mức đặt Đạt chuẩn Tiên tiến Xuất sắc Loại trường 2 2.5 3 Thành phố, đồng bằng Tiểu học 0.5 1 1.5 Miền núi, vùng sâu 3 3.5 4 Trung học Thành phố, đồng bằng Cơ sở 1 1.5 2 Miền núi, vùng sâu 4 4.5 5 Trung học Thành phô, đồng bằng Phổ thông 2 2.5 3 Miền núi, vùng sâu Ngoài ra, thư  viện phải có 12 đầu báo tạp chí như: báo Nhân dân, báo  Giáo dục và Thời đại, báo Thiếu niên tiền phong, tạp chí Văn học tuổi trẻ,   Toán học tuổi thơ...  Bên cạnh số lượng, chất lượng tài liệu đã được chú trọng nâng cao . Khi nói đến đặc điểm vốn tài liệu của thư  viện chúng ta không thể  không nhắc đến chính sách bổ  sung vốn tài liệu. Vốn tài liệu của thư  viện  7/23
  8. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. được bổ  sung thông qua các hình thức: Mua, quyên góp, biếu tặng, trao đổi.  Hàng năm, nhà trường dành kinh phí bổ sung cho thư viện từ 2 ­ 3% tổng ngân  sách giáo dục địa phương để mua sắm sách, báo, thiết bị sửa chữa, nâng cấp  thư viện thực hiện theo Thông tư liên Bộ Tài chính – Giáo dục và Đào tạo số  30/TTLB ngày 26/7/1990. Để hình thành thói quen đọc sách, bồi đắp cho học sinh niềm yêu thích  sách, báo, bên cạnh việc đầu tư  kinh phí mua sách, nhà trường còn huy động   các nguồn lực xã hội đóng góp ủng hộ.                               Đặc biệt, thư viện đã phát động các phong trào "Góp một cuốn   sách nhỏ đọc ngàn cuốn sách hay" trong toàn giáo viên và học sinh. Hoạt động này được tổ chức hàng năm, được xem là hoạt động truyền  thống của thư  viện cũng như  của nhà trường, được các em học sinh và các   thầy cô giáo trong trường hưởng  ứng nhiệt tình. Nhờ  đó thư  viện luôn luôn  được bổ  sung nguồn tài liệu phong phú, đa dạng. Chính vì hoạt động này mà  nhiều học sinh đã trở thành những cộng tác viên đắc lực hỗ trợ thư viện trong   công tác xử lý nghiệp vụ, phục vụ tuyên truyền một cách nhiệt tình.  Cụ  thể  trong đợt 1 năm học 2015 – 2016, thư  viện đã nhận được 180  cuốn sách do các em quyên góp, đợt 2 được 167 cuốn. Phong trào đọc và làm  8/23
  9. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. theo sách, báo đã góp phần không nhỏ vào kết quả giáo dục toàn diện của nhà  trường.  Một điểm sáng của thư  viện đó là đã xây dựng được tủ  sách góc lớp  giúp  học sinh dễ dàng tiếp cận với sách và tài liệu, hỗ  trợ  giáo viên việc tổ  chức các hoạt động trong lớp học và tăng cường tính tự quản của học sinh. Tổ chức hoạt động: + Học sinh có thể đọc sách để giải trí trong các giờ ra chơi,trước giờ đi  ngủ trưa để tạo tinh thần thoải mái cho các em trong những tiết học tiếp theo. + Tổ chức quyên góp sách. Tổ chức quản lí : + Xây dựng nhóm hỗ trợ, chịu trách nhiệm cho các bạn mượn sách, trả  sách, luân chuyển sách với các lớp khác hoặc mượn sách từ  thư  viện trường   nhằm xác định vai trò tự chủ của các em trong hoạt động. Hình ảnh minh học từ thư viện góc lớp: Qua các hoạt động này tạo điều kiện cho các em học sinh thể hiện tình  yêu đối với sách và ý thức chia sẻ nguồn tri thức với mọi người.  Ngoài ra, thư viện đã xây dựng được tủ  sách trao đổi với các thư  viện  khác trên cùng địa bàn như: thư viện trường THCS Gia Thụy, thư viện trường   THCS Ngọc Lâm, thư viện trường Tiểu học Bồ Đề...  Có thể nói đối với việc xây dựng và tổ chức vốn tài liệu trong thư viện  trường học, vai trò của người cán bộ  thư  viện là cực kỳ  quan trọng. Để  xây   9/23
  10. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. dựng được một vốn tài liệu đảm bảo tiêu chuẩn đòi hỏi cán bộ thư viện phải   nắm được đặc điểm của thư  viện và biết xây dựng một kế  hoạch bổ  sung   hợp lý.  10/23
  11. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. 2.2 Thực trạng tiết học thư viện của học sinh trường THCS  Thư  viện nhà trường  được xây dựng kiên cố, cao ráo, sách báo  được  bảo quản tốt, sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp và khoa học. Với tổng diện tích  120m2 chia làm ba phòng: phòng kho, phòng đọc học sinh và phòng đọc giáo   viên.  Trang thiết bị chuyên dùng đầy đủ và được bố trí hợp lý theo nghiệp vụ  quản lý thư viện (giá sách, tủ, bàn ghế, thư mục, máy vi tính, các phương tiện  nghe nhìn,...) từng bước được hiện đại hoá theo xu thế phát triển chung. Với cơ sở vật chất và trang thiết bị đầy đủ, cac phong đêu đ ́ ̀ ̀ ược bô tri ́ ́  ́ ̣ ngăn năp, sach se, thoang mat va đây đu anh sang, th ̃ ́ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ́ ư  viện có thể  đảm bảo  phục vụ 100% GV và học sinh nhà trường. Vơi vôn tai liêu phong phu, đa d ́ ́ ̀ ̣ ́ ạng lam sao đê lôi keo, thu hut b ̀ ̉ ́ ́ ạn đọc,  từ chô ch ̃ ưa thich đên chô thich va co y th ́ ́ ̃ ́ ̀ ́ ́ ưc đoc sach. Điêu đo đoi hoi th ́ ̣ ́ ̀ ́ ̀ ̉ ư viên  ̉ phai biêt tham m ́ ưu cung Ban Giam hiêu tim ra nh ̀ ́ ̣ ̀ ưng giai phap h ̃ ̉ ́ ưu hiêu, lâp ̃ ̣ ̣   ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̃ ̀ kê hoach hoat đông cu thê, ro rang, co kiêm tra đanh gia. ́ ̉ ́ ́ Ngay từ đâu năm hoc, th ̀ ̣ ư viên xây d ̣ ựng kê hoach va đa đ ́ ̣ ̀ ̃ ược sự đông y ̀ ́  ̉ ̣ cua Ban Giam hiêu. Tiên hanh phat đông phong trao đ ́ ́ ̀ ́ ̣ ̀ ọc sách đên toan thê giáo ́ ̀ ̉   ̣ viên và hoc sinh trong nha tr ̀ ương cung h̀ ̀ ưởng ưng. ́ ́ ̀ ́ ượng hoc sinh tham gia ch Luc đâu sô l ̣ ưa nhiêu, rai rac  ̀ ̃ ́ ở cac l ́ ơp, thâm ́ ̣   ́ ́ ơp ch chi co l ́ ưa co hoc sinh tham gia. Do cac em con ngai, không biêt m ́ ̣ ́ ̀ ̣ ́ ượn   sach gi, ch ́ ̀ ưa biêt cach tra c ́ ́ ưu muc luc, tim kiêm con châm, mât nhiêu th ́ ̣ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ́ ̀ ời   gian. Thây đ ́ ược kho khăn đo, th́ ́ ư  viên tiên hanh h ̣ ́ ̀ ướng dân s ̃ ử  dung tu muc ̣ ̉ ̣   ̣ ̉ luc. Điêm sach tham khao  ́ ̉ ở  cac bô môn theo t ́ ̣ ưng khôi l ̀ ́ ớp, đê khi cân tham ̉ ̀   ̉ khao, cac em dê tim va it mât th ́ ̃ ̀ ̀ ́ ́ ời gian. Dân vê sau, sô l ̀ ̀ ́ ượng hoc sinh đên đoc ̣ ́ ̣   sach, m ́ ượn sach ngay môt nhiêu h ́ ̀ ̣ ̀ ơn. Sô l ́ ượng sach luân chuyên cung cao ́ ̉ ̃   hơn. Ngoai s ̀ ự  quan tâm cua Ban Giam hiêu, th̉ ́ ̣ ư  viên con đ ̣ ̀ ược sự  hô tr ̃ ợ  ̣ ̀ ̉ nhiêt tinh cua cac đoan thê, tâp thê giao viên, la nh ́ ̀ ̉ ̣ ̉ ́ ̀ ững người luôn khuyên ́  ̉ ̃ ̣ khich, cô vu, đông viên hoc sinh đên th ́ ̣ ́ ư  viên đoc sach, bao, tim hiêu trao dôi ̣ ̣ ́ ́ ̀ ̉ ̀  ́ ức. kiên th Thư viện nhà trường phục vụ bạn đọc theo các hình thức: đọc tại chỗ,  mượn về  nhà, giới thiệu sách và các hoạt động ngoại khóa do thư  viện tổ  11/23
  12. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. chức. Hiện nay hình thức phục vụ  chủ  yếu vẫn là đọc tại chỗ  và mượn về  nhà.  Thư viện trường học cũng là một lớp học.  Ở đó các em được tổ  chức  hướng dẫn đọc sách, báo. Thư  viện trường học là một trong những yếu tố  quan trọng trong việc tạo dựng và phát triển văn hóa đọc cho học sinh. Đây là   cơ sở giúp học sinh tu dưỡng và rèn luyện bản thân về nhiều mặt cả năng lực  lẫn đạo đức. Đọc sách là phương thức hữu hiệu giúp các em tiếp cận tri thức  để có thể vận dụng tri thức vào thực tế hoạt động của mình và làm việc đạt  hiệu quả cao hơn. Thư  viện có lịch đọc cố  định theo thời khóa biểu dành cho học sinh  khối 6,7:  Thứ Lớp Tiết  (Chiều) Hai 6A2 3 Ba 7A2 2 7A3 3 Năm 6A1 1 7A1 3 Đến với thư viện, các em sẽ đọc sách theo chủ đề hàng tháng. Sau mỗi  buổi đọc sách, những sản phẩm độc đáo trong buổi đọc sách của các em sẽ  được trưng bày tại thư  viện như: viết cảm nhận của mình sau khi đọc xong  một cuốn sách yêu thích, vẽ tranh, gấp hoa... Nhu cầu tin của người dùng tin tại thư viện trường phụ thuộc vào hoạt  động của họ. Hoạt động chủ đạo ở đây là hoạt động học tập, vui chơi .  Đối với học sinh THCS: đây là thời điểm nhu cầu khám phá thế  giới  của các em rất lớn. Học sinh đã quan tâm sâu hơn tới các lĩnh vực khoa học.  Thời kỳ  này, các em có thể  đọc được các loại tài liệu có nhiều chữ. Tuy  nhiên, loại tài liệu có nhiều hình  ảnh trực quan vẫn sẽ  có tác động tích cực   đến hứng thú đọc của các em. Đối với cấp học này, ngoài các loại truyện, thư  viện cần tăng cường bổ sung tài liệu liên quan đến các môn học và tài liệu về  khoa học tự  nhiên, khoa học xã hội khác để  đáp  ứng nhu cầu khám phá thế  giới đang rất cao của học sinh. Dạng tài liệu truyền thống bằng tiếng Việt   vẫn là sự lựa chọn số một của đa số các em.  12/23
  13. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. Danh sách bạn đọc tích cực nhất của thư viện: STT HỌ TÊN LỚP 1 Đặng T. Minh Xu 9A 2 Nguyễn Quang Huy 9A 3 Nguyễn Diệu Linh 8A 4 Lã Thu Huyền 8A 5 Đào Quang Huy 8B 6 Nguyễn Lê Khánh Chi 7A1 7 Lê Đức Thiện 7A1 8 Nguyễn Hồng Nhung 7A2 9 Ngô Thị Tú 7A2 10 Nguyễn Thị Vũ Long 7A2 11 Trương Diệu Linh 6A1 12 Nguyễn Cẩm Tú 6A1 13 Vũ Hữu Hà Thành 6A2 14 Lại Hữu Toàn 6A2 15 Nguyễn Thị Huyền 6A2 Tuy nhiên cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, sự xuất hiện   của Internet đã lôi kéo nhiều học sinh mê Game hơn là đọc sách. Có nhiều em   bỏ  học để  đi chơi game, hoặc tiền bố  mẹ cho ăn sáng, đóng học nhưng các   em lại mang đi chơi điện tử. Khi thiếu nợ, nhiều trường hợp xảy ra: có em  gọi bạn đến cứu Net, sau cứu Net thì phải trả ơn người cứu hộ. Bên cạnh là một lớp học, một môi trường giáo dục, một cơ quan thông   tin, một trung tâm văn hóa thì thư  viện trường học còn là một trung tâm giải  trí cho các bạn đọc đặc biệt là cho các em học sinh. Tất cả mọi người đều có  nhu cầu giải trí, đặc biệt  ở  lứa tuổi học sinh phổ  thông thì nhu cầu này lại  càng cao. Ngoài thời gian lên lớp hàng ngày và tiết học đã được quy định bắt   buộc phải đến thư viện, thư viện còn là nơi lý tưởng cho học sinh đến đọc tài  liệu để giải trí.  Hoạt động chủ đạo của học sinh là học tập và vui chơi. Học sinh ở độ  tuổi càng nhỏ thì hoạt động vui chơi càng lớn. Thư viện trường học giúp các   em có thể  giải trí một cách hiệu quả  nhất thông qua hoạt động đọc sách. Ở  đây các em được tiếp xúc với các loại truyện: truyện tranh, truyện cổ tích,…   và các loại sách, báo thưởng thức khác.  13/23
  14. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. Thư  viện chính là môi trường lý tưởng để  các em tận hưởng những   giây phút bổ ích trong những thời gian rảnh rỗi sau giờ học. Thư viện chính là   nơi “học mà chơi, chơi mà học”. Cán bộ  thư viện có vai trò quan trọng trong  việc tổ  chức thư  viện một cách thân thiện với các hoạt động và nguồn tài   liệu phong phú, phù hợp với lứa tuổi tạo một môi trường vui chơi bổ ích cho  học sinh. Thông qua việc phục vụ  nhu cầu đọc sách, báo cho bạn đọc, thư  viện  đã thực hiện chức năng thông tin của mình. Thư viện trường học là nơi quản  trị và tổ chức thông tin để thỏa mãn nhu cầu thông tin của học sinh, giáo viên  nhà trường. Các thông tin từ tài liệu đã được chuyển giao cho bạn đọc.  Thư  viện là nơi lý tưởng để  học sinh có thể  thỏa mãn những mong   muốn tìm hiểu của mình về khoa học và về thế giới. Chính vì vậy chức năng  thông tin là một chức năng quan trọng trong hoạt động thư  viện trường học.  Người cán bộ thư viện được coi là nhà quản lý thông tin có vai trò quan trọng   trọng việc tổ chức và tạo cơ hội cho học sinh tiếp cận các nguồn thông tin.  Làm thế  nào để  thu hút, tạo hứng thú cho học sinh trong các tiết thư  viện tôi đã có một số  giải pháp được đề  cập trong chương 3 của sáng kiến   kinh nghiệm. 14/23
  15. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH TRONG  TIẾT HỌC THƯ VIỆN Ở TRƯỜNG THCS 3.1  Thỏa mãn và phát triển nhu cầu hứng thú đọc sách  Muốn việc phục vụ  bạn đọc đạt hiệu quả, cần phải nghiên cứu xem   người đọc muốn và thích đọc vấn đề  gì. Mục đích của việc nghiên cứu   nhu cầu đọc là làm cho mọi hoạt động của thư viện có cơ sở khoa học và  hiệu quả cao. Hiểu rõ ý nghĩa đó nên ngay từ đầu năm học, thư viện cũng   tiến hành điều tra, khảo sát nhu cầu đọc của học sinh để  từ  đó đề  ra kế  hoạch bổ sung cho phù hợp. Căn cứ vào kết quả điều tra ngẫu nhiên được thực hiện trong tháng 9/   2015 cho học sinh trong trường. Số phiếu phát ra là 290, số  phiếu thu về là  265. Thể loại Số lượng(phiếu) Tỷ lệ (%) Truyện cổ tích 120 45.3 Sách kĩ năng sống 225 85.0 Sách danh nhân 85 32.1 Sách em yêu khoa học 203 76.7 Truyện tranh 52 19.7 Kết quả điều tra cho thấy: tỉ lệ học sinh thích đọc sách về kĩ năng sống  chiếm tỉ lệ cao nhất. Thông qua việc điều tra nhu cầu tin này, cán bộ thư viện   sẽ có chính sách bổ sung hợp lí.  Bên cạnh đó nhiệm vụ  quan trọng của cán bộ  thư  viện là hướng dẫn  đọc cho các em.Trong quá trình hướng dẫn đọc, cần định hướng cho các em   lựa chọn những cuốn sách có giá trị cao về nội dung và nghệ thuật đồng thời   phù hợp với tâm lý lứa tuổi cũng như trình độ hiểu biết của các em. Đặc biệt  chú trọng giới thiệu cho các em những tác phẩm văn học thiếu nhi đặc sắc  của Việt Nam và nước ngoài, những cuốn sách vừa có giá trị  nội dung tư  tưởng tốt vừa có giá trị nghệ thuật cao, những tác phẩm đã vượt thời gian và  15/23
  16. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. không gian đến với lứa tuổi thiếu nhi của nhiều thế hệ ở nhiều nước trên thế  giới. Hiện nay, chương trình học tập của học sinh có xu hướng chú trọng các  hoạt động ngoại khóa, lồng ghép trong từng môn học. Do đó, cán bộ thư viện   phối hợp với các giáo viên bộ môn để nắm sát yêu cầu về bổ sung cũng như  phục vụ nhu cầu đọc cho học sinh giúp các em biết cách đọc sách và làm việc  với sách, coi sách như người thầy thứ hai của mình. 3.2.  Mở rộng mô hình thư viện đa chức năng Để tạo cảm giác thoải mái, gần gũi cho các em trong các giờ đọc sách,   thư  viện xây dựng các góc giúp các em hình thành các kĩ năng cơ  bản và thể  hiện năng khiếu của bản thân  như: góc đọc, góc viết, góc sáng tạo nghệ  thuật… * Góc đọc: Góc đọc trong thư viện thân thiện hướng tới mục đích: + Hình thành và phát triển thói quen đọc sách của học sinh + Nâng cao kĩ năng đọc cho học sinh + Bổ sung kiến thức vào bài học của của các em + Học sinh được giải trí Các hoạt động có thể tổ chức ở góc đọc là: + Đọc cá nhân, đọc theo nhóm.    . + Thi đọc nhiều sách.      + Tóm tắt sách.                               Bài trí góc đọc:  + Nên sử  dụng bàn ghế  đơn để  kê được nhiều kiểu khác  nhau + Màu sơn tươi sáng.   * Góc viết: Góc viết trong thư viện thân thiện hướng tới mục đích: + Phát triển năng khiếu viết + Thúc đẩy tư duy sáng tạo + Cung cấp thông tin + Rèn chữ đẹp + Hình thành và phát triển kĩ năng viết( đúng câu, đúng chính tả,   đúng ngữ pháp, đúng thể loại) 16/23
  17. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. Các hoạt động có thể tổ chức ở góc viết là: + Viết thư         + Làm thơ, viết văn + Viết báo  + Viết bảng tin + Sáng tác truyện + Làm sách + Viết đẹp Bài trí góc viết: + Bàn ghế nên kê ở vị trí yên tĩnh + Chiều cao đúng kích cỡ để học sinh ngồi viết thoải mái + Bảng ghi rõ “góc viết”   * Góc nghệ thuật: Góc nghệ thuật tại thư viện thân thiện hướng tới mục đích: + Tạo không gian cho học sinh được thư  giãn, được thực hiện  các sở thích về nghệ thuật. + Tạo cơ  hội cho học sinh thể  hiện sự  khéo léo, tính kiên trì, tỉ  mỉ, phát huy tưởng tượng. + Phát triển khả  năng quan sát, cảm nhận, sáng tạo, thẩm mĩ và  năng khiếu về hội họa, tạo hình. + Giúp tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp Các hoạt động: + Vẽ tranh   + Làm thẻ đánh dấu sách + Làm đồ chơi + Nặn tượng + Nghe nhạc, đóng kịch, múa, hát….. Bài trí góc nghệ thuật: + Trang trí bằng sản phẩm do chính các em làm ra để  tạo  cảm hứng nghệ thuật cho các em. 3.3.  Sử dụng giỏ sách mini theo chủ đề Theo   phương   pháp   truyền  thống,   thư   viện   tổ   chức   phòng  đọc theo hình thức kho đóng và  kho mở. Tuy nhiên, cả  hai  hình  thức trên đều không có mấy tác  dụng   tích   cực   với   việc   tìm   tài  liệu của học sinh. Chọn sách  ở  kho  đóng:  học sinh không  được  17/23
  18. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. chọn sách trực tiếp mà phải thông qua hệ thống mục lục, gây nhiều lúng túng,  mất thời gian. Còn chọn sách ở kho mở : Vì kho quá nhiều sách nên học sinh   khó tìm được cuốn sách sát đúng yêu cầu. Việc lựa chọn sách vì vậy gây lãng  phí thời gian, dẫn đến sự chán nản.  Do đó, cán bộ thư viện sắp sách theo từng giỏ riêng, gắn với từng chủ  đề cụ thể. Sau hàng tuần, cán bộ thư viện sẽ thay đổi sách ở các giỏ sao cho  phù hợp với chương trình học và nhu cầu của các em. Với hình thức này các  em được chọn sách theo đề tài cụ thể, rút ngắn thời gian tìm sách và dễ dàng  tìm kiếm sách theo nhu cầu.  18/23
  19. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. 3.4.  Tổ chức các trò chơi hái hoa dân chủ  Bên cạnh thời gian đọc sách, cán bộ thư viện cũng nên sáng tạo tổ chức  cho các em những trò chơi giải trí như sưu tầm một số câu hỏi liên quan đến  các chủ đề của tháng như: chào mừng ngày lễ 8/3 với các câu hỏi như sau:  1.  Ai là nữ vương đầu tiên trong lịch sử Việt Nam?  Trả lời:    ­ Danh hiệu này dành cho hai chị em Bà Trưng : Trưng Trắc  và Trưng Nhị. 2. Kể tên 5 nữ anh hùng dân tộc mà bạn biết? Trả lời:  ­ Nguyễn Thị Định, Võ Thị Sáu, Nguyễn Thị Minh Khai, Chị  Út Tịch, Lê Thị Bạch Cát, Lê Thị Riêng.. 3.   Người mẹ có nhiều con hy sinh trong kháng chiến nhất là ai?  Trả  lời  : ­ Đó là mẹ  Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị  Thứ, sinh năm  1904 tại Điện Quang, Điện Bàn, Quảng Nam. Mẹ  có 10 con ( 9 con trai, 01  con rể ) và 02 cháu nội hi sinh trong chiến tranh. 4.  Kể tên 5 bài hát về phụ nữ mà bạn biết?     Trả lời: ­ Huyền thoại mẹ, Nội tôi, Tấm áo chiến sĩ mẹ vá năm xưa,  Chị tôi, Mẹ, Bà tôi, Mẹ Việt Nam,… 5.  Người phụ nữ quan trọng nhất trong cuộc đời của bạn là ai? Vì sao?  6. Theo bạn thế nào là một người phụ nữ hiện đại? 7.  Bạn thích nhận được quà gì nhất trong ngày 8/3? Vì sao?  8.  Theo bạn, món quà ý nghĩa nhất trong ngày 8/3 là gì? Vì sao? Việc tổ  chức các trò chơi hái hoa dân chủ  không chỉ  là một sân chơi   giải trí mà còn mang lại cho học sinh chúng ta nhiều kiến thức phong phú về  thiên nhiên, về  xã hội… Mỗi câu đố  là một cách trình bày trí nhớ, giáo dục   cho các em nhiều điều hay lẽ phải, phù hợp với tâm lí lứa tuổi và tư duy của   các em. Với hoạt động này, sẽ làm cho các em thích thú và yêu thích các tiết học  thư viện.  3.5. Tổ chức cuộc thi kể chuyện theo sách, giới thiệu sách. Sau mỗi cuốn sách đã được đọc trong giờ thư viện, cán bộ  thư viện có   thể tổ  chức cuộc thi kể chuyện theo sách cho các em. Đây là một hoạt động  rất có ý nghĩa nhằm khuyến khích phong trào đọc sách, báo trong học sinh,  tạo môi trường phát triển năng khiếu kể  chuyện, từ  đó giáo dục cho các em  về truyền thống dân tộc, tình yêu quê hương đất nước, tình cảm gia đình, tính  19/23
  20. Một số giải pháp tạo hứng thú cho học sinh trong tiết học thư viện  ở trường THCS .................................................................................................. nhân văn cao cả… được thể  hiện qua những trang sách. Đây cũng chính là  một trong những sân chơi lành mạnh  tạo điều kiện cho học sinh được giao  lưu, vui chơi bổ  ích. Ngoài giọng kể  truyền cảm, mỗi thí sinh còn chọn cho  mình một cách minh họa khác nhau để  tạo thêm sức hấp dẫn, sự  sinh động  cho câu chuyện, để  người nghe cảm thụ  tốt hơn, cảm nhận sâu sắc hơn về  những bài học, thông điệp mà câu chuyện các em muốn nói. 3.6. Viết bài thu hoạch  Hàng tháng, cán bộ thư viện hướng dẫn các em viết bài thu hoạch. Đó  có thể là cảm nhận của em sau khi đọc xong một cuốn sách mà em yêu thích,   một nhân vật em ngưỡng mộ.  Đó cũng có thể  là một bức tranh, một bài   thơ….:  Em Trang lớp 7A2 chia sẻ: “ Em rất thích quyển sách Hoàng Sa ­   Trường Sa trong vòng tay Tổ quốc. Em đã rất xúc động khi đọc cuốn sách ấy   và càng thêm yêu biển đảo, quê hương đất nước Việt Nam hơn”. Rất nhiều em tích cực muốn chia sẻ về quyển truyện mình đã từng  đọc. Trong lớp 6A1 có em Xuân Minh cả  bố  mẹ  đều đi làm ăn xa  ở  nước  ngoài, em ở nhà với ông bà, thường ngày đến lớp em rất tự ti, nhút nhát, ít khi  nói   chuyện   với   bạn   bè,   thầy   cô.   Trong   bài   thu   hoạch   của   mình,   em   chia  sẻ: “Các bạn ơi! Khi đến thư viện mình đã tìm đọc được câu chuyện rất hay   và ý nghĩa, đó là câu chuyện: Những chú cún con thích ốm”. Câu chuyện đó  nói về ba chú cún con rất nghịch ngợm không nghe lời mẹ, lúc nào cũng muốn  được mẹ cưng chiều, chăm sóc nên đã đi dầm mưa để được ốm như bạn Cún  Trắng và ba chú  ốm thật. Các chú tranh nhau vòi vĩnh mẹ, mẹ  thì hết lòng   chăm sóc, chiều theo ý của chúng. Thế rồi mẹ chúng lăn ra ốm. Khi đó chúng   mới thấm thía được tình cảm của mẹ dành cho mình. Qua lời chia sẻ của em   Minh, em đã phần nào bày tỏ được tâm tư, tình cảm của mình bấy lâu nay khi   em phải ở xa bố mẹ. Thông qua tiết đọc thư viện, tôi thấy sự cởi mở giữa giáo viên với học   sinh, sự  gắn bó giữa các em với thư  viện của nhà trường ngày càng  khăng   khít và chặt chẽ hơn.  3.7.  Trau dồi chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ thư viện Cán bộ thư viện là linh hồn của thư  viện. Cán bộ  thư  viện là cầu nối   giữa bạn đọc và vốn tài liệu, giữ  vai trò then chốt để  mối quan hệ  qua lại  giữa hai thực thể này được thông suốt. Nhiệm vụ của người cán bộ thư viện  đa dạng, phức tạp. Chính họ là người tổ chức thu thập, xử lý, sắp xếp và giới  20/23
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2