Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Đổi mới các hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho HS lớp 10 trường THPT Quỳnh Lưu 4 gắn với các tiêu chí đổi mới

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:50

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài tập trung thực hiện đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho học sinh lớp 10 nói riêng và học sinh THPT ở Trường THPT Quỳnh Lưu 4, thông qua đổi mới hình thức đánh giá các sản phẩm, dự án, mô hình học tập, thiết kế của cá nhân, nhóm, tổ, lớp. Đổi mới các tiêu chí đánh giá nhằm tăng sức hấp dẫn, phong phú và hiệu quả của bộ môn Ngữ Văn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Đổi mới các hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho HS lớp 10 trường THPT Quỳnh Lưu 4 gắn với các tiêu chí đổi mới

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI ĐỔI MỚI HÌNH THỨC ĐÁNH GIÁ MÔN NGỮ VĂN CHO HỌC SINH LỚP 10 THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT VÀ NĂNG LỰC Ở TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU 4 Môn: Ngữ Văn
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU 4 …………………… SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI ĐỔI MỚI HÌNH THỨC ĐÁNH GIÁ MÔN NGỮ VĂN CHO HỌC SINH LỚP 10 THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT VÀ NĂNG LỰC Ở TRƯỜNG THPT QUỲNH LƯU 4 Môn:Ngữ Văn Tác giả: Trần Thị Việt Hằng Tổ chuyên môn: Văn Anh Năm: 2022 Số điện thoại liên hệ: 0397801157
TT MỤC LỤC Trang PHẦN I ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1 Lý do chọn đề tài 1 1.2 Tính mới của đề tài 2 1.3 Mục đích nghiên cứu 2 1.4 Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 3 1.5 Nhiệm vụ nghiên cứu 3 1.6 Phương pháp nghiên cứu 3 PHẦN II NỘI DUNG 2.1 Cơ sở lí luận 4 2.2 Cơ sở thực tiễn 4 2.3 Các giải pháp nâng cao đổi mới hình thức 6 đánh giá môn Ngữ Văn cho học sinh theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực ở lớp 10, Trường THPT Quỳnh Lưu 4 2.4 Kết quả nghiên cứu 39 PHẦN III KẾT LUẬN 3.1 Kết luận 42 3.2 Bài học kinh nghiệm 43 3.3 Kiến nghị 43 TÀI LIỆU THAM KHẢO 45
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1. Lí do chọn đề tài Bản thân tôi tự nhận thấy việc giảng dạy môn Ngữ Văn hiện nay còn nhiều bất cập, việc đánh giá chủ yếu thông qua hình thức viết bài nên chưa phát huy được tính tích cực chủ động cũng như phẩm chất năng lực của HS. Nguyện vọng mong được đổi mới từ hình thức, phương pháp giảng dạy đến đổi mới hình thức đánh giá học sinh tạo cơ hội cho học sinh được học tập chủ động, sáng tạo. Từ thực tế xã hội: Bối cảnh đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội... có nhiều thay đổi, đòi hỏi người học không chỉ có kiến thức lí luận mà cần có các kĩ năng, phẩm chất và năng lực cần thiết để đáp ứng xu thế phát triển của xã hội. Trong thực tế việc đổi mới dạy học môn Ngữ Văn đang được tiến hành khá khẩn trương nhưng chủ yếu đang dừng lại ở việc đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học chứ chưa tiếp cận nhiều đến mục đích của việc đổi mới phương pháp và hình thức dạy học cần hướng đến đổi mới hình thức đánh giá học sinh, tạo cơ hội để học sinh phát triển phẩm chất và năng lực qua thực hành. Từ thực tế đội ngũ giáo viên: Một bộ phận không nhỏ giáo viên đang sử dụng hình thức đánh giá học sinh theo hình thức truyền thông chỉ dựa vào bài viết, thiếu đổi mới, thiếu sáng tạo, chưa hấp dẫn, chưa bám sát sự thay đổi của đời sống, chưa kịp thời nắm bắt được nhu cầu, đặc điểm tâm lý, năng lực đa diện của HS dẫn tới thiếu hiệu quả trong giảng dạy. Học sinh chủ yếu được đánh giá thông qua hình thức, kĩ năng viết bài trong thực tế học sinh cần thành thạo cả 4 kĩ năng: Nghe nói, đọc viết, thực hành, trải nghiệm... Từ thực tế học sinh: Học sinh hiện nay tiếp cận công nghệ thông tin sớm nên việc nắm bắt kiến thức cơ bản của bài học học sinh có thể chủ động tự học, tự khám phá và tự hoàn thiện. Giáo viên chọn đổi mới hình thức đánh giá học tập của học sinh sẽ tạo điều kiện học sinh phát huy nhiều năng lực như năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, công nghệ thông tin, tự chủ tự học, thẩm mỹ và phát triển phẩm chất trách nhiệm, chăm chỉ, trung thực, nhân ái, yêu nước... HS cần phải biết nghe, nói, đọc, viết và biết sử dụng công nghệ thông tin, thuyết trình, làm dự án, làm phim, trình bày trước đám đông, thiết kế một sản phẩm giáo dục.. Yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và định hướng đổi mới phương pháp giáo dục và đánh giá kết quả giáo dục theo định hướng phẩm chất
năng lực của Chương trình GDPT 2018: áp dụng các phương pháp tích cực hoá hoạt động của học sinh, trong đó giáo viên đóng vai trò tổ chức, hướng dẫn hoạt động cho học sinh, tạo môi trường học tập thân thiện và những tình huống có vấn đề để khuyến khích học sinh tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, tự phát hiện năng lực, nguyện vọng của bản thân, rèn luyện thói quen và khả năng tự học, phát huy tiềm năng và những kiến thức, kĩ năng đã tích luỹ được để phát triển. Đây là nhiệm vụ hàng đầu của các nhà trường, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, ngành giáo dục đang đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng cán bộ quản lí và đội ngũ giáo viên thực hiện Chương trình GDPT 2018. Tầm quan trọng của các đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn sẽ tăng tính tự giác, khả năng sáng tạo, định hướng được sở trường, năng khiếu, nghề nghiệp cho học sinh trong tương lai. Quá trình thực hiện đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho HS khối 10 nói riêng, học sinh THPT nói chung theo định hướng phẩm chất, năng lực học sinh ở trường THPT Quỳnh Lưu 4 nhằm đáp ứng yêu cầu triển khai Chương trình GDPT 2018. 1.2. Tính mới của đề tài Đề tài tập trung thực hiện đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho học sinh lớp 10 nói riêng và học sinh THPT ở Trường THPT Quỳnh Lưu 4, thông qua đổi mới hình thức đánh giá các sản phẩm, dự án, mô hình học tập, thiết kế của cá nhân, nhóm, tổ, lớp. Đổi mới các tiêu chí đánh giá nhằm tăng sức hấp dẫn, phong phú và hiệu quả của bộ môn Ngữ Văn. Đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá môn Ngữ Văn theo định hướng phát ,triển phẩm chất, năng lực thông qua giờ học sáng tạo phát huy hiệu quả cao trong việc đổi mới phương pháp học tập của học sinh. Tạo nhiều sân chơi để học sinh được phát huy khả năng sáng tạo thông qua các hoạt động cụ thể. 1.3. Mục đích nghiên cứu Thực hiện yêu cầu đổi mới phương pháp giáo dục và hình thức đánh giá kết quả học tập và giáo dục HS. Hình thành và phát triển cho người học các phẩm chất: Yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm. Phát triển các năng lực, kĩ năng: giao tiếp và hợp tác; tự chủ và tự học; giải quyết vấn đề; thích ứng và sáng tạo; năng lực cảm thụ thẩm mĩ, sử dụng ngôn ngữ… Phát huy được sự chủ động, sáng tạo trong vận dụng các hình thức dạy học tích cực của giáo viên và hình thức đánh giá kết quả học tập của học sinh đa dạng phong phú, đổi mới. 1.4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lí luận về các phương pháp, hình thức tổ chức các hình thức đánh giá kết quả học tập của học sinh nhằm đổi mới giờ học sáng tạo, tạo hứng thú cho học sinh. Khảo sát điều tra thực trạng và nhu cầu của giáo viên về đổi mới các hình thức đánh giá học sinh. So sánh đánh giá học sinh theo hình thức truyền thống và các hình thức đánh giá của GV theo hướng đổi mới đối với HS lớp 10 Trường THPT Quỳnh Lưu 4. Khảo sát điều tra thực trạng thực hiện hình thức đánh giá của đội ngũ giáo viên môn Ngữ Văn tại trường THPT Quỳnh Lưu 4 hiện nay và hiệu quả sau khi đổi mới hình thức đánh giá HS của GV. Đề xuất với nhóm chuyên môn, tổ chuyên môn và Ban Giám hiệu tổ chức các giờ dạy sáng tạo, hội thảo chuyên đề về đổi mới giờ dạy từ đó nhằm đổi mới hình thức đánh giá nâng cao chất lượng học tập cho HS và phương pháp, hình thức dạy học của đội ngũ GV. 1.5. Đối tượng nghiên cứu Đổi mới các hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho HS lớp 10 trường THPT Quỳnh Lưu 4 gắn với các tiêu chí đổi mới. 1.6. Phương pháp nghiên cứu Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến phương pháp, hình thức tổ chức các môn môn học nói chung và môn Ngữ Văn nói riêng Phương pháp điều tra, khảo sát lấy ý kiến của học sinh về việc đổi mới hình thức đáng giá HS thông qua thông qua giờ học. Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Tiến hành tổ chức thực hiện các hoạt động đổi mới các hình thức đánh giá HS qua các giờ dạy và rút ra kết luận, kiểm nghiệm tính khả thi của đề tài. PHẦN II: NỘI DUNG ĐỀ TÀI 2.1. Cơ sở lí luận Chương trình GDPT cấp THPT năm 2006 và Chương trình GDPT mới 2018 bao gồm hệ thống chương trình các môn học và các hoạt động giáo dục bắt buộc. Trong đó đề cao đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và đa dạng các hình thức kiểm tra đánh giá HS. Các hình thức đáng giá bao gồm: Đánh giá ở lớp, đánh giá ở nhà, đánh giá thông qua các hoạt động giáo dục, trải nghiệm, sáng tạo dự án học tập, sản phẩm, mô hình học tập. Bên cạnh những giờ học đã quy định còn có thêm các giờ học tự chọn, giờ hoạt động trải nghiệm… Mục tiêu thông qua các hình thức đánh giá kết quả của HS là cơ sở để đánh giá sự hình thành và phát triển nhân cách con người, giúp HS tiếp tục phát triển những phẩm chất, năng lực cần thiết đối với người lao động, ý thức và nhân cách công dân, khả năng tự học và ý thức học tập suốt đời, khả năng lựa
chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích, điều kiện và hoàn cảnh của bản thân để tiếp tục học lên, học nghề hoặc tham gia vào cuộc sống lao động, khả năng thích ứng với những thay đổi trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0. Đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn đối với HS là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong đổi mới dạy và học của các nhà trường hiện nay, nhất là khi toàn ngành giáo dục đang tích cực triển khai Chương trình GDPT mới 2018. Đổi mới các hình thức đánh giá HS là hình thức đánh giá khả năng tiếp nhận kiến thức, phát triển phẩm chất năng lực học tập của người học và các năng lực hoạt động giáo dục trong đó giáo viên chủ động đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực HS để từ đó làm cơ sở cho việc đổi mới hình thức đánh giá HS. Dưới sự hướng dẫn, tổ chức dạy học của giáo viên, từng cá nhân học sinh (HS) được tham gia trực tiếp vào các hoạt động đổi mới với tư cách là chủ thể hoạt động. 2.2. Cơ sở thực tiễn Dạy học môn Ngữ Văn hiện nay GV cần chủ động, tích cực đổi mới các phương pháp, hình thức dạy học để đáp ứng nhu cầu của xã hội và tạo nguồn cảm hứng đối với người học. Học sinh được giao nhiệm vụ, chủ động thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, tự nghiên cứu, trải nghiệm và thực hành, xây dựng kế hoạch, mục tiêu học tập, mô hình, dự án. Qua đó hình thành, rèn luyện các kĩ năng và thể hiện được phẩm chất, năng lực; bổ trợ và cùng với các hoạt động giáo dục khác trong chương trình thực hiện tốt nhất mục tiêu giáo dục. Những khó khăn khi thực hiện các hoạt động giáo dục thông qua đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn 10 ở Trường THPT Quỳnh Lưu 4. + Những tồn tại, khó khăn: Năm học 2021 2022 tình hình dịch Covid 19 đang diễn biến phức tạp, việc đến trường học trực tiếp của HS còn phụ thuộc vào kế hoạch của từng địa phương, trường học. GV đang thực hiện nhiệm vụ giảng dạy trực tuyến, trực tiếp và kết hợp cả 2 hình thức. Do đó việc đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh phải được tiến hành linh hoạt, chủ động. Bên cạnh đó đa số giáo viên đang sử dụng hình thức kiểm tra đánh giá ở lớp thông qua các bài kiểm tra viết, có nghĩa mới chỉ phát huy kĩ năng đọc hiểu và tạo lập văn bản. Trong khi đó mục tiêu giáo dục hướng đến phát triển phẩm chất năng lực cho HS. Đặc biệt đặc trưng của bộ môn Ngữ văn hướng học sinh ngoài kĩ năng tạo lập văn bản còn phát huy kĩ năng nghe, nói, đọc, viết. Các năng lực tự học, hợp tác, giải quyết vấn đề, năng sử dụng công nghệ thông tin… + Khảo sát và so sánh mức độ hài lòng của GV đối với đánh giá HS qua các bài kiểm tra truyền thống và các hình thức đánh giá mới.
Chưa Kiểm tra hình thức Chưa Kiểm tra hình Hài đánh giá mới Hài TT hài hài thức truyền thống lòng lòng lòng lòng Hỏi bài cũ Hỏi bài cũ, xây dựng bài, báo cáo sản phẩm, KT Xây dựng bài trong 43% 57% hùng biện, sưu tầm tài 87% 13% miệng giờ học liệu, thông tin, làm video… Kiểm tra kiến thức Thuyết trình, báo cáo tại lớp sản phẩm, hồ sơ học tập dự án học tập, làm KT 15 36% 64% video, xây dựng mô 86% 14% phút hình học tập, viết bài luyện tập (ở lớp, ở nhà, cá nhân, nhóm…). Kiểm tra kiến thức Kết hợp kiểm tra viết, tại lớp thuyết trình, đánh giá Giữa kì 43% 57% 65% 35% năng lực, tư duy phản biện. Kiểm tra kiến thức Kết hợp kiểm tra viết, tại lớp thuyết trình, đánh giá Cuối kì 47% 53% 62% 38% năng lực, tư duy phản biện. + Khảo sát mức độ hài lòng của HS đối với các hình thức đánh giá truyền thống và các hình thức đánh giá mới Làm Báo Hồ Bài XD video cáo sơ TT Hình thức kiểm tra cũ/ bài Mô sản học viết hình phẩm tập GV tổ chức kiểm tra thường 60% 20% 10% 10% 0% Lớp xuyên (M) dưới hình thức nào? 10A2 GV tổ chức kiểm tra thường Viết SL44 xuyên (15 phút) dưới hình thức bài 0% 0% 0% 0% nào? 100% Lớp GV tổ chức kiểm tra thường 32% 20% 10% 10% 28% xuyên (M) dưới hình thức nào?
GV tổ chức kiểm tra thường Viết 10 A4 xuyên (15 phút) dưới hình thức bài SL43 nào? 0% 30% 30% 20% 20% GV tổ chức kiểm tra thường 60% 20% 10% 10% 0% Lớp xuyên (M) dưới hình thức nào? 10A6 GV tổ chức kiểm tra thường Viết SL43 xuyên (15 phút) dưới hình thức bài nào? 0% 20% 30% 20% 30% GV tổ chức kiểm tra thường 30% 20% 10% 10% 30% Lớp 10 xuyên (M) dưới hình thức nào? A7 GV tổ chức kiểm tra thường Viết SL 43 xuyên (15 phút) dưới hình thức bài nào? 25% 25% 20% 10% 20% GV tổ chức kiểm tra thường 70% 10% 10% 10% 0% Lớp xuyên (M) dưới hình thức nào? 10A9 GV tổ chức kiểm tra thường Viết SL42 xuyên (15 phút) dưới hình thức bài 0% 0% 0% 0% nào? 100% + Đánh giá thực trạng thực hiện: Khi tiến hành đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho HS lớp 10 tôi nhận thấy một số điểm nổi bật như sau: Với giáo viên chủ động xây dựng kế hoạch giảng dạy, nội dung kiến thức và có nhiều đổi mới các hình thức đánh giá HS. Thông qua các hình thức đánh giá đa dạng như thuyết trình, hùng biện, sổ tay văn học, nhật kí học tập, video, báo cáo cá nhân… học sinh được phát huy nhiều kĩ năng và phẩm chất năng lực, hạn chế gây áp lực học tập cho học sinh. Về phía HS có sự chuẩn bị, hợp tác, tích cực, chủ động và rất sáng tạo, ý thức tự giác cao và có trách nhiệm hơn với việc học tập của bản thân. Đánh giá hiệu quả đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực, GV đã tổ chức thực hiện trong quá trình giảng dạy HS khối 10 ở trường THPT Quỳnh Lưu 4. + Đa dạng các hình thức đánh giá môn Ngữ Văn đối với HS + Xây dựng các tiêu chí đánh giá môn Ngữ Văn đối với HS; + Sự chủ động, linh hoạt, sáng tạo của GV trong việc lựa chọn các giờ dạy. + Hiệu quả của đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho HS trong và sau khi GV tiến hành thực hiện.
2.3. Các giải pháp nâng cao đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho học sinh theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực ở lớp 10, Trường THPT Quỳnh Lưu 4 2.3.1 Thực hiện nhiệm vụ đổi mới dạy học môn Ngữ Văn theo hướng toàn diện: từ đổi mới phương pháp, hình thức, kỹ thuật dạy học đến đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho HS theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực phù hợp yêu cầu của chương trình đổi mới 2018. Mục đích: Thống nhất quan điểm đổi mới của xã hội, ngành giáo dục và chỉ đạo, lãnh đạo chuyên môn, tổ nhóm chuyên môn nhà trường. Yêu cầu: GV kết hợp đổi mới phương pháp, hình thức, kĩ thuật, lựa chọn nội dung dạy học phù hợp với thực tiễn. Thời gian: Tiến hành trong quá trình giảng dạy Cách thức thực hiện: Xây dựng các kế hoạch, các hình thức đánh giá, tiêu chí đánh giá HS theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực cho HS. + Xây dựng kế hoạch dạy học gắn với đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá: Kế hoạch đổi mới trong kiểm tra đánh giá gắn với bài dạy. Các bước tiến hành Nội dung công việc Thực hiện nhiệm vụ thực hiện của GV học tập của HS Bước 1: GV xây dựng GV lập kế hoạch dự HS nhận kế hoạch và kế hoạch dạy học gắn định các nội dung, hình lập kế hoạch thực hiện với đổi mới kiểm tra, thức đổi mới trong kiểm đánh giá học sinh tra đánh giá HS (báo cáo, mô hình, dự án, hồ sơ) học tập. Bước 2: GV triển khai GV giao nhiệm vụ học HS tiến hành nhiệm vụ các hình thức kiểm tra tập cho HS (nội dung, học tập theo kế hoạch đánh giá thông qua quá hình thức, mục đích, tiêu trình giảng dạy chí, ứng dụng) Bước 3: GV tiến hành HS báo cáo sản phẩm, HS rút kinh nghiệm, kiểm tra, đánh giá việc kết quả học tập hoàn thành sản phẩm thực hiện nhiệm vụ của theo yêu cầu của GV sau HS khi được nhận xét. Bước 4: GV chấm GV thực hiện ghi chép ý HS tiếp tục luyện tập, điểm, nhận xét thực thức học tập, tinh thần, củng cố và tìm tòi mở hiện nhiệm vụ của HS thái độ và sự tiến bộ của rộng kiến thức HS trong học tập. Vận dụng vào thực
tiễn. Dự kiến các nội dung đổi mới kiểm tra, đánh giá môn Ngữ Văn lớp 10 tại các lớp 10A4, 10A6, 10A7 trường THPT Quỳnh Lưu 4 Năm học 2021 2022 Xác định việc đổi mới trong kiểm tra, đánh giá HS chủ yếu tập trung vào đánh giá thường xuyên từ đó làm cơ sở, đòn bẩy trong đổi mới kiểm tra giữa kì và cuối kì cho các năm học tiếp theo. Đặc biệt hình thức đánh giá giữa kì và cuối kì chưa thay đổi vẫn giữ hình thức truyền thông (viết bài tự luận) thì GV cần chủ động đổi mới cách ra đề theo hướng mở để hạn chế tối đa việc HS viết bài theo văn mẫu, thiếu tính sáng tạo, sử dụng tài liệu. GV giảng dạy chủ động xây dựng kế hoạch nội dung và hình thức trong đổi mới kiểm tra đánh giá để từ đó giúp học sinh chủ động trong học tập, giáo viên linh hoạt trong các hình thức đánh giá sau: Hình Hình thức đánh TT Học kì 1 Học kì 2 thức giá đánh giá Chủ đề: VHDG Viết bài báo cáo, Chủ đề văn Làm luyện tập. thuyết minh: video + Sưu tầm VHDG, diễn xướng VHGD. Báo cáo sản làm video, Thuyết (Sử thi, cổ tích, phẩm sau khi học thuyết trình, báo trình truyền thuyết, bài (viết, video, cáo sản phẩm. Báo sáo truyện cười, ca tin nhắn, thư điện sản phẩm dao...) tử..) học tập + Học tập dự án: Hồ sơ học tập Hùng Bảo tồn và phát Sổ tay văn học biện triên Dân ca ví dặm trong trường học Nhật kí học tập Kiể Học tập dự án m Làm video. tra Thuyết trình, hùng TX biện
Chủ đề: Trình Làm video, Chủ đề: Báo cáo bày một vấn đề thuyết trình, Những yêu cầu sản phẩm Báo cáo sản của việc sử Thuyết phẩm. dụng Tiếng trình, Thuyết trình, Việt Báo cáo hùng biện hùng biện sản phẩm cá Tổ chức nhân với các cuộc thi Tổ chức cuộc thi chủ đề: + Tiếng Việt trong tôi! Khoảnh khắc tháng 3! Cảm ơm mẹ! Thực hiện theo Đổi mới cách thức Thực hiện theo Đổi mới định hướng của tổ/ đặt vấn đề, cách định hướng của cách thức nhóm chuyên môn ra đề bài theo tổ / nhóm đặt vấn Kiể + Đọc hiểu: Tự sự hướng mở chuyên môn đề, cách m dân gian + Đọc hiểu: ra đề bài tra + Làm văn: Tự sự, Nghị luận trung theo đại hướng Giữa thuyết minh, nghị mở kì luận + Làm văn: Nghị luận tự sự trung đại Thực hiện theo định Đổi mới cách thức Thực hiện theo Đổi mới hướng của tổ/ đặt vấn đề, cách định hướng của cách thức nhóm chuyên môn ra đề bài theo tổ / nhóm đặt vấn Kiể + Đọc hiểu: Trữ hướng mở chuyên môn đề, cách m tình dân gian + Đọc hiểu: ra đề bài tra + Làm văn: Nghị Nghị luận trung theo đại hướng Cuối luận thơ trung đại mở kì + Làm văn: Nghị luận thơ trung đại 2.3.2. Giáo viên tiến hành tổ chức “Giờ dạy giáo viên sáng tạo” Mục đích: Trước hết muốn đổi mới hình thức đánh môn ngữ Văn cho học sinh thì giáo viên phải chủ động đổi mới cách thức tổ chức giờ dạy giáo viên sáng tạo theo chuyên đề, chủ đề để phát huy tính tích cực, sáng tạo của HS, nâng cao năng lực, phẩm chất cho HS làm cơ sở cho HS hoạt động để từ đó đổi
mới hình thức đánh giá HS. Hiện nay nhiều giờ học Văn vẫn nặng lí thuyết, kiến thức trong khi thực tế với sự phát triển của công nghệ thông tin nội dung kiến thức HS có thể tiếp cận từ nhiều kênh, nguồn khác nhau. Do đó giáo viên nên chủ động xây dựng các hoạt động học tập phù hợp, lôi cuốn, hấp dẫn để HS chủ động tham gia. HS được nói, được diễn, được đặt câu hỏi, được tranh luận, được phản biện. Thông qua những giờ dạy sáng tạo giáo viên có thể phát hiện những năng lực của HS, những điểm còn hạn chế và quá trình tiến bộ trong ý thức học tập làm cơ sở cho việc đánh giá lấy điểm hoặc cộng điểm khuyến khích để động viên, ghi nhận các em. Yêu cầu: GV thiết kế giáo án theo phương pháp đổi mới, HS thực hiện tốt nhiệm vụ học tập được giao. Cách thức thực hiện: Giờ dạy giáo viên sáng tạo + Giáo viên xây dựng KH dạy học; các tiêu chí của bài dạy và đánh giá HS như sau: Hình thức đổi Tiêu chí đánh giá Đánh giá kết mới quả học tập, Bài dạy xây dựng bài, hợp tác của HS Kiến thức Sự chuẩn bị (kịch bản, Chia 3 nhóm: VHDG về thể phục trang, đạo cụ…) + Nhóm 1: Dân loại, đặc trưng, Kịch bản, diễn xuất ca Bắc bộ Khái quát giá trị GV định + Nhóm 2: Dân văn học dân hướng cho HS Tinh thần hợp tác, sự chủ ca Trung bộ gian tự tìm hiểu động sáng tạo, + Nhóm 3: Dân ca Nam bộ Tập trung thi hát Đánh giá công bằng, ghi dân ca ba miền nhận, khuyến khích HS bằng lời khen, điểm số. Sân khấu hóa: Sự chuẩn bị (kịch bản, GV cho nhóm, phục trang…) tổ chấm điểm + Đóng vai các thành viên Truyện Kị ch bả n, di ễn xu ấ t cười + Diễn kịch trong tổ. Tinh thần hợp tác, sự chủ GV kiểm tra, +Tam đại động sáng tạo, nhận xét, đánh con gà giá và lấy điểm Đánh giá công bằng, ghi +Nhưng nó miệng, 15 phút nhận, khuyến khích HS. phải bằng các HS tham hai mày Hiểu được mâu thuẫn, gia vào các xung đột và ý nghĩa của hoạt động học truyện cười. tập.
Sân khấu hóa: Sự chuẩn bị (kịch GV cho nhóm, bản, phục trang, đạo cụ, tổ chấm điểm + Tổ chức sự các thành viên kiện (đám cưới) dẫn chương trình MC …) trong tổ. + Đóng vai Kịch bản, diễn GV kiểm tra, xuất nhận xét, đánh Ca dao hài + Diễn kịch hước Tinh thần hợp tác, giá ý thức, thái sự chủ động sáng tạo. độ học tập của Bài ca dao số HS và lấy điểm 1 Đánh giá công bằng, miệng, 15 phút ghi nhận, khuyến khích (Lời dẫn cho các HS HS. cưới và tham gia vào thách cưới) Hiểu được lời dẫn cưới các hoạt động dí dỏm thông minh của học tập. chàng trai và lời thách cưới khéo léo của cô gái. Ý nghĩa nhân văn đằng sau bài ca dao hài hước. a. Tổ chức thi hát dân ca ba miền Để chuẩn bị bài học Khái quát văn học dân gian Việt Nam GV chủ động và hướng dẫn HS tiếp nhận kiến thức văn học dân gian với những đặc trưng, thể loại giá trị đồng thời có thể chọn nội dung để dạy phù hợp với tinh thần đổi mới. Muốn đạt hiệu quả với hình thức dạy học dưới hình thức sân khấu hóa thì GV cần có kế hoạch giao nhiệm vụ học tập cho HS sưu tầm những câu ca dao dân ca, bài hát ru, dân ca 3 miền... Mục đích: + Hướng HS vào hình thức học tập sáng tạo + Phát huy khả năng diễn xuất, sáng tạo, làm việc nhóm... + GV đổi mới hình thức đánh giá điểm số cho HS thông qua ý thức, thái độ, năng lực. Yêu cầu: Hát đơn ca, song ca, tốp ca có phụ họa, đóng vai Thời gian: Lồng vào trong Bài dạy Khái quát VHDG theo PPCT Hình thức: Chia 3 nhóm tổ chức cuộc thi: Hát dân ca ba miền có phụ họa (Nhóm 1: Dân ca miền Bắc, Nhóm 2: Dân ca Miền Trung, Nhóm 3: Dân ca Miền Nam) Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS, tiến hành kiểm tra quá trình thực hiện (trước 1 tuần)
Bước 2: HS chịu trách nhiệm phân công nhiệm vụ, hình thức, kịch bản, diễn viên, dụng cụ phương tiện hỗ trợ học tập. Đăng kí tiết mục biểu diễn. Bước 3: Tổ chức thực hiện tại lớp Hoạt động 1: + MC Dẫn chương trình giới thiệu về dân ca 3 miền (văn hóa, đời sống, lao động, mơ ước…) từ đó mang đến những lời ca tiếng hát. Ý nghĩa lời ca tiếng hát để xua tan nỗi vất vả trong lao động sản xuất, gửi gắm những ước mơ, khát vọng, quan niệm về cuộc sống, bồi đắp đời sống tâm hồn cho người dân. Thể hiện đặc trưng văn hóa mỗi vùng miền. + GV dẫn dắt, giới thiệu về bài dạy. Hoạt động 2: Tiến trình dạy học. Các nhóm trình bày tiết mục đã đăng kí + Nhóm 1: Tiết mục Bèo dạt mây trôi + Nhóm 2: Tiết mục Anh yêu em như câu hò ví dặm (Âm hướng dân ca) + Nhóm 3: Tiết mục Áo mới Cà Mau Hoạt động 3: Luyện tập + Viết cảm nhận chung của em về giai điệu, âm hưởng của dân ca? Hoạt động 4: Mở rộng, tìm tòi: Thử sức với lời mới cho bài dân ca: Giận thương (Dân ca xứ Nghệ) Đánh giá kết quả thực hiện: + Các tổ nhóm thể hiện rõ tình thần hợp tác từ khâu chuẩn bị chọn bài đến xây dựng tiết mục, tập luyện, tìm những phương tiện hỗ trợ cho tiết mục của nhóm mình. Nhiều em thể hiện năng khiếu của bản thân, được tham gia hỗ trợ bè, phụ họa…
(Hình ảnh tại tiết học VHDG của lớp 10 A4 năm học 20212022) + Định hướng cho HS thưởng thức âm nhạc, dàn dựng tiết mục phát huy năng lực thẩm mĩ, sáng tạo. Kết nối văn học và âm nhạc. + HS cảm nhận được sức hấp dẫn, sắc thái riêng của văn học dân gian, đặc biệt dân ca ba miền thông qua hình tượng, ca từ, giai điệu. b.Tổ chức sân khấu hóa VD: Khi dạy bài Ca dao hài hước (số 1 SGK Ngữ văn 10 tập 1), GV chọn hình thức sân khấu hóa hoạt động giáo dục. Mục đích: + Hướng HS vào hình thức trải nghiệm diễn xướng VHDG + Phát huy khả năng diễn xuất, sáng tạo, thẩm mĩ... + GV đổi mới hình thức đánh giá điểm số cho HS thông qua ý thức, thái độ, năng lực. Yêu cầu: Các nhóm nắm vững công việc của nhóm mình dựa trên việc tìm hiểu văn bản ca dao hài hước số 1 Thời gian: Tổ chức dạy học tại lớp theo PPCT Hình thức: Phân công 2 nhóm (Nhóm 1 gia đình nhà trai và nhóm 2 gia đình nhà gái) Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS, tiến hành kiểm tra quá trình thực hiện (trước 1 tuần). Bước 2: HS chịu trách nhiệm phân công nhiệm vụ, hình thức, kịch bản, diễn viên, dụng cụ phương tiện hỗ trợ học tập. Bước 3: Tổ chức thực hiện tại lớp Hoạt động 1: Khởi động + HS hát tập thể bài hát: “Đám cưới về trên đường quê” hoặc bài “Đám cưới chuột” để tạo không khí vui tươi rộn ràng cho tiết học.
+ GV dẫn dắt, giới thiệu về bài dạy Hoạt động 2: Tiến trình dạy học + MC: Dẫn chương trình xuất hiện và giới thiệu về tình yêu của chàng trai cô gái trong bài ca dao. Từ tình yêu đến hôn nhân phù hợp với truyền thống văn hóa và khát vọng của đôi lứa, hai bên gia đình. Truyền thống của người Việt lễ cưới hỏi phải được tổ chức theo nghi lễ truyền thống với các thủ tục: chơi nhà, dạm ngõ, ăn hỏi, nạp tài, xin dâu… Sau quá trình tìm hiểu gia đình chàng trai sang nhà gái ăn hỏi tổ chức nghi lễ dẫn cưới. + MC: Giới thiệu gia đình nhà trai với gia đình nhà gái cùng nghi lễ dẫn cưới gồm: (Tượng trưng). Mời đại diện gia đình nhà trai phát biểu. Mời cô dâu đáp lời (thách cưới) và đại diện nhà gái đáp lễ. Hai gia đình trên tinh thần thấu hiểu, chia sẻ, tôn trọng. + MC: Đan xen chương trình các nhóm, cá nhân: Văn nghệ, lời chúc phúc…. + GV: Cho HS thảo luận, tranh luận, nhận xét lời dẫn cưới của chàng trai lễ vật mà chàng dự định sẽ dẫn sang để cưới nàng gồm (Voi, trâu, bò) và sau đó chàng dần “con chuột béo”. Nhưng rõ ràng chẳng ai dẫn cưới lại dẫn “chuột” vì vậy đây chỉ là cách nói khéo léo của chàng trai và niềm tin người nông dân về
hạnh phúc. Bởi điều quan trọng là tình cảm chàng giành cho nàng. Lời thách cưới của cô gái “Nhà em thách cưới một nhà khoai lang”. HS dựa vào hình ảnh, lời dẫn, cảm xúc và nghệ thuật diễn xuất của các diễn viên để tìm hiểu nội dung ý nghĩa bài ca dao hài hước. + GV khen ngợi tinh thần chuẩn bị, biểu diễn của các em. + GV: Dẫn dắt để HS bày tỏ cảm xúc, cách đánh giá về hình tượng chàng trai và cô gái. Rút ra vẻ đẹp nghĩa tình của người lao động và ý nghĩa nhân văn trọng nghĩa tình hơn vật chất của người Việt. Tinh thần lạc quan của người lao động trong mọi hoàn cảnh. Hoạt động 3: Luyện tập + Hình dung của em về chàng trai và cô gái trong bài ca dao hài hước. + Hình thức: Ghi nhanh lên bảng những ấn tượng về chàng trai và cô gái. (Chàng trai: Thông minh, hóm hỉnh, dí dỏm, hài hước, khoác lác, khéo mồm. Cô gái: duyên dáng, tinh tế, tâm lí, hiểu chuyện, biết điều) Hoạt động 4: Mở rộng, tìm tòi: Sưu tầm bài ca dao hài hước Đánh giá kết quả thực hiện: Với hình thức sân khấu hóa, diễn xướng VHDG cá nhân tôi nhận thấy: +Về kiến thức: HS có nhiều góc nhìn để tiếp nhận văn bản VHDG theo đúng đặc trưng thể loại. +Về năng lực: HS được tham gia vào quá trình tiếp nhận văn bản qua hình thức diễn xướng, nhiều em được phát huy khả năng diễn xuất, thể hiện tư duy sáng tạo, tính thẩm mĩ. + Không khí lớp học vui vẻ, HS hào hứng đúng màu sắc của ca dao hài hước. + Ý nghĩa: lan tỏa tinh thần lạc quan, yêu cuộc sống. + GV dựa vào ý thức học tập, tình thần tự giác, sáng tạo của HS để đổi mới hình thức đánh giá HS về ý thức, thái độ học tập, sự hợp tác, sáng tạo, kết
nối, kiến thức, kĩ năng… Với hình thức đánh giá này sẽ khuyến khích tinh thần tự học, sáng tạo của các em. + GV chấm điểm cho những HS tham gia vào các hoạt động học tập. 2.3.3. Tiến hành đổi mới hình thức đánh giá môn Ngữ văn cho HS lớp 10 dưới các hình thức khác nhau. Mục đích: Trước hết muốn đổi mới các hình thức đánh giá môn Ngữ Văn 10 theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực cho HS thì giáo viên phải chủ động GV giao nhiệm vụ học tập cho HS cụ thể, tạo điều kiện cho HS được thể hiện năng lực của bản thân như: thuyết trình hùng biện, mô hình sáng tạo, dự án học tập, làm các sản phẩm học tập…. Qua các hình thức đánh giá, GV chủ động hơn trong giảng dạy và HS tích cực, sáng tạo trong học tập. Trên cơ sở đổi mới các hình thức đánh giá môn Ngữ Văn cho HS lớp 10, GV xác định năm học 2021 2022 diễn biến dịch Covid 19 đang phức tạp, các trường chủ yếu tiến hành hình thức dạy học trực tuyến và kết hợp trực tiếp và trực tuyến. Vì vậy giáo viên cần chủ động xây dựng kế hoạch dạy học, nội dung và tiêu chí gắn với đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá để theo dõi chất lượng học tập, sự chủ động tự học, ý thức tự giác học tập của học sinh làm cơ sở đánh giá việc tiếp nhận kiến thức của học sinh kịp thời, phát triển các kĩ năng, năng lực và phẩm chất cho các em. Qua đó khuyến khích tinh thần tự học, sáng tạo, ý thức tự giác, trách nhiệm đối với việc học tập của bản thân. HK1 Nội dung đánh giá Tiêu chí đánh giá Kiểm Kiến thức văn học dân gian: Nội dung kiến thức tra TX (4) + Sử thi Đăm Săn đoạn trích “Chiến Hình thức, tính thẩm thắng Mtao Mxây”: Bình luận về hành mĩ động giết Mtao Mxây của Đăm Săn?
+ Truyện cổ tích Tấm Cám: Viết tin Tư duy logic nhắn, thư, thông điệp. Tính sáng tạo + Truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu Trọng Thủy: Thực hành rèn luyện tu đức + Ca dao hài hước + Sưu tầm dân ca ví dặm Kiến thức trình bày một vấn đề: Chia Thời gian hoàn thành 4 nhóm. Thực hiện sản phẩm báo cáo Nội dung, thông tin dưới hình thức video và thuyết trình có kiến thức hình ảnh Tinh thần hợp tác, tự + Nhóm 1: Bạo lực học đường giác, hoạt động nhóm + Nhóm 2: Thực trạng tham gia giao Tính thẩm mĩ thông của HS trường THPT Quỳnh Lưu 4 Khả năng tư duy, sáng tạo + Nhóm 3: Bảo vệ môi trường ở địa phương em + Nhóm 4: Sống lành mạnh Kiểm tra Tập trung vào mảng VHDG thể loại tự Khả năng cảm thụ giữa kì I sự (Văn tưởng tượng, nghị luận) văn học đến kĩ năng viết bài (Theo kế + VHGD: hoạch của Đề 1: Em hãy tưởng tượng mình là Tư duy logic, sáng tổ chuyên chiếc nỏ thần để kể lại câu chuyện An tạo môn nhưng Dương Vương và Mị Châu Trọng Tư duy lập luận, có linh Thủy? phản biện hoạt theo Để 2: Em hãy hóa thân vào quả thị để Hạn chế tình trạng hoàn cảnh kể lại câu chuyện của cuộc đời Tấm? HS sử dụng tài liệu, thực tiễn) sao chép máy móc. Kiểm tra Nghị luận về thơ trung đại: (Tỏ lòng Khả năng cảm thụ cuối kì I Phạm Ngũ Lão, Cảnh ngày hè Nguyễn văn học đến kĩ năng Trãi, Nhàn Nguyễn Bỉnh Khiêm, Đọc viết bài (Theo kế Tiểu Thanh kí Nguyễn Du). Tư duy logic, sáng hoạch của tổ chuyên + Lời bày tỏ của Phạm Ngũ Lão qua bài tạ o môn nhưng thơ Tỏ lòng? Tư duy lập luận, có linh + Phía sau bức tranh Cảnh ngày hè của phản biện hoạt theo Nguyễn Trãi? Hạn chế tình trạng hoàn cảnh