intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm

Chia sẻ: Caphesua | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:39

79
lượt xem
12
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài với mong muốn đem đến cho các em sự thoải mái sau mỗi tuần học tập miệt mài, góp phần thúc đẩy các hoạt động trong phong trào thi đua của lớp và mục tiêu giáo dục của nhà trường ngày một đi lên.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm

  1. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC TRƯỜNG THPT TRIỆU THÁI =====***===== BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN Tên sáng kiến:   MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI  GIỜ SINH HOẠT LỚP CHỦ NHIỆM Tác giả sáng kiến: CÙ THỊ THANH PHƯƠNG * Mã sáng kiến: 15.65.01 1 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  2. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm BÁO CÁO KẾT QUẢ  BÁO CÁO KẾT QUẢ  NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN 1. Lời giới thiệu  Trong trường phổ thông công tác giáo viên chủ  nhiệm lớp có vị  trí, vai  trò đặc biệt quan trọng trong hoạt động giáo dục học sinh   nhằm nâng cao  chất lượng giáo dục cũng như  việc hình thành nhân cách cho học sinh. Giáo   viên chủ nhiệm lớp là người cố vấn, là cầu nối giữa tập thể học sinh, cá nhân  học sinh với các tổ chức xã hội trong và ngoài trường, là người tổ chức phối   hợp các lực lượng giáo dục nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục. Trong chương trình giáo dục phổ  thông, tiết sinh hoạt lớp được quy  định như  một tiết học bắt buộc không thể    thiếu  ở  mỗi cấp học. Nó được  xem là tiết tự  quản được các nhà trường sắp xếp  ở  tiết học cuối của mỗi   tuần học, thời điểm để mỗi học sinh thực hiện phê và tự  phê, tự  đánh giá và   đánh giá hoạt động học tập, rèn luyện của cá nhân và tập thể  lớp sau mỗi  tuần học đồng thời xây dựng kế  hoạch hoạt động cho tuần học tiếp theo   nhằm mục tiêu hoàn thành tốt kế hoạch năm học của mỗi lớp đã đề  ra. Tiết  sinh hoạt lớp được đặt dưới sự  quản lý, giám sát và tác động giáo dục của   giáo viên chủ nhiệm. Tổ chức tốt các tiết sinh hoạt lớp chủ nhiệm cũng chính  là góp phần cho việc hoàn thành mục tiêu giáo dục trong trường trung học   phổ  thông bởi  theo Luật Giáo dục: Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người   Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ  và  nghề  nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ  nghĩa xã hội;  2 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  3. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp   ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong những năm qua, nhiều trường đã thực hiện tiết sinh hoạt tập thể  khá đồng bộ, tuy nhiên hiệu quả  hoạt động trong tiết học này vẫn chưa đáp  ứng được yêu cầu của thực tiễn đặt ra. Tiết sinh hoạt tập thể còn mang nặng   tính hình thức, chưa thật sự đi vào chiều sâu của nó, chưa được các trường và  đội ngũ giáo viên cũng như  cộng đồng quan tâm, chưa  có các giải pháp tích  cực nhằm nâng cao chất lượng hoạt động. Làm thế nào để hoạt động của tiết sinh hoạt tập thể có hiệu quả cao?   Làm sao để   từ    những hoạt động của tiết sinh hoạt lớp có thể  giúp các em  hình thành nhân cách, biết phê bình và tự  phê bình, tự rèn luyện, tự hoàn thiện   mình? Làm sao để  thông qua tiết học này giáo viên chủ  nhiệm giáo dục học  sinh, đem lại niềm vui sự  hứng khởi cho các em học tốt các môn học khác?  Đây chính là những câu hỏi và trăn trở  cần được giải đáp bằng sự  sáng tạo  của thầy cô. Qua nhiều năm áp dụng  đổi mới phương pháp dạy học, tôi đã đúc rút   số  kinh nghiệm từ thực tế đứng lớp khi tổ  chức tiết sinh hoạt tập thể  ở lớp   12A5, với mong muốn đem đến cho các em sự  thoải mái sau mỗi tuần học   tập miệt mài, góp phần thúc đẩy các hoạt động  trong  phong trào thi đua của   lớp và mục tiêu giáo dục của nhà trường ngày một đi lên. Vì vậy khi viết sáng  kiến lần này tôi quyết định chọn đề  tài: MỘT SỐ  BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI  GIỜ SINH HOẠT LỚP CHỦ NHIỆM 2. Tên sáng kiến: MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI GIỜ  SINH HOẠT LỚP  CHỦ NHIỆM 3. Tác giả sáng kiến: ­ Họ và tên: CÙ THỊ THANH PHƯƠNG 3 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  4. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm ­ Địa chỉ tác giả sáng kiến: TAM  SƠN ­  SÔNG LÔ ­ VĨNH PHÚC ­ Số điện thoại: 0916279635 ­ E_mail:cuthithanhphuong.gvtrieuthai@vinhphuc.edu.vn 4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: CÙ THỊ THANH PHƯƠNG 5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Công tác giáo viên chủ  nhiệm;   đổi mới,  nâng cao hiệu quả giáo dục của tiết sinh hoạt lớp chủ nhiệm 6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: tháng 8 năm 2016 7. Mô tả bản chất của sáng kiến: A.  Về nội dung của sáng kiến 7.1. Cơ sở lý luận: Định hướng chung về đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) đã được  quy định trong  Luật giáo dục, đó là : “phát huy tính tích cực, tự  giác, chủ   động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn   học; bồi dưỡng phương pháp tự  học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức   vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho   học sinh”. Cho nên, có thể coi quan điểm phát huy tính tích cực của học sinh   là định hướng chung cho việc đổi mới phương pháp tổ  chức tiết sinh hoạt  chủ nhiệm. Tiết sinh hoạt lớp có quan hệ gắn bó hữu cơ với các hoạt động dạy và   học trên lớp, các hoạt động lao động và rèn luyện của học sinh, các hoạt động  giáo dục theo chủ điểm hàng tháng của nhà trường, các hoạt động ngoài giờ  lên lớp nói chung…Tiết sinh hoạt lớp góp phần bổ  sung, tiếp nối, củng cố,   nâng cao, mở rộng chất lượng và hiệu quả giáo dục của các hoạt động đó.  Thông qua tiết sinh hoạt lớp, khơi dậy  ở  học sinh tính tích cực chủ  động, sáng tạo, tinh thần trách nhiệm đối với bản thân, đối với tập thể  và  4 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  5. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm cộng đồng; phải hình thành, củng cố  và phát triển  ở  học sinh kỹ  năng hoạt  động độc lập, kỹ năng giao tiếp,  ứng xử trong các mối quan hệ tập thể lớp   và ngoài xã hội. Thông qua tiết sinh hoạt lớp, giáo dục cho học sinh ý thức chính trị, xã  hội, đạo đức, lối sống, định hướng lập thân, lập nghiệp; giáo dục các giá trị  văn hóa thẩm mỹ  lành mạnh, đậm đà bản sắc dân tộc, góp phần cùng các   hoạt động giáo dục khác làm phong phú đời sống tâm hồn và nhân cách học   sinh. Thông qua tiết sinh hoạt lớp, tổ chức xây dựng lớp thành một tập thể  tự  quản, có nền nếp, kỷ  luật, đoàn kết gắn bó cùng nhau, sống có trách  nhiệm với nhau, phát huy được vai trò nòng cốt, tính tiên phong của tổ chức   Đoàn trong các hoạt động tập thể lớp. 7.2. Thực trạng vấn đề: Qua quá trình làm chủ nhiệm lớp trong những năm công tác tại trường  THPT Triệu Thái, qua dự  giờ  thăm lớp tại các lớp trong trường tôi nhận   thấy thực trạng diễn ra trong các tiết sinh hoạt lớp chủ nhiệm như sau: 1. Giáo viên chủ  nhiệm: Làm nhiệm vụ  “truyền thống” không thể  thiếu  được trong một giờ sinh hoạt lớp từ trước đến nay. Cụ thể: ­ Đánh giá những việc đã làm được và những tồn tại cần khắc phục   trong tuần vừa qua. ­ Tuyên dương, động viên, khích lệ  những học sinh có những việc làm  tốt, có kết quả học tập cao, thực hiện tốt kỉ cương, nề nếp của lớp của   trường. ­ Phê bình, nhắc nhở một cách nghiêm khắc những học sinh còn vi phạm  lỗi như: đi học muộn, mất trật tự  trong giờ, không học bài cũ, trốn   5 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  6. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm tiết....thậm   chí   tiến   hành   kỷ   luật   một   số   học   sinh   vi   phạm   các   lỗi  nghiêm trọng. ­ Triển khai các nội dung, kế hoạch hoạt động cho tuần tiếp theo. ­ Còn   thời   gian   có   thể   cho   học   sinh   chơi   các   trò   chơi,   văn   hóa,   văn  nghệ......( Tuy nhiên những hoạt động này mang tính tự phát, chưa có sự  chuẩn bị chương trình trước) 2. Học sinh:  ­ Cán bộ lớp sơ kết tuần: nêu các lỗi còn tồn tại, nêu tên những học sinh   vi phạm. ­ Học sinh vi phạm lỗi: trình bày lý do vi phạm lỗi, kiểm điểm, chịu các   hình thức xử phạt của giáo viên chủ nhiệm. ­ Các học sinh khác ngồi lắng nghe và tự rút kinh nghiệm. ­ Một số học sinh có năng khiếu văn nghệ, mạnh dạn, tự tin tham gia các   hoạt động vui chơi do cô giáo điều khiển. Tóm lại, phần lớn giáo viên chủ  nhiệm sử  dụng tiết sinh hoạt lớp chủ  yếu làm các việc như  nhận xét, kiểm điểm, nhắc nhở  những sai phạm của   học sinh trong tuần và phổ biến công việc, kế hoạch tuần tới hoặc  giáo viên  chủ nhiệm  giao cho học sinh điều khiển một phần tiết sinh hoạt lớp, sau đó  giáo viên chủ nhiệm phát biểu ý kiến, nhắc lại hoặc giảng dạy thêm một số  bài học cuộc sống để học sinh tự đúc rút kinh nghiệm. Bên cạnh đó  học sinh  còn thụ  động nên chưa tích cực chủ  động tham gia các hoạt động vui chơi,   văn nghệ  … ngại thể hiện quan điểm trước tập thể. Nhiều học sinh  muốn  thể hiện mình nhưng còn e ngại, không tự  tin vào bản thân, chưa nhận được  sự động viên, cổ vũ của thầy cô cũng như bạn bè trong lớp. Kết quả là tiết sinh hoạt lớp thường tẻ nhạt, nhàm chán, khô khan đối  với cả học sinh và giáo viên. Học sinh thường có cảm giác rất nặng nề, cảm  giác đến tiết sinh hoạt như  một cực hình và thường có thái độ  thờ   ơ, quay  lưng lại với giờ sinh hoạt lớp, chỉ ngồi chờ đợi cho hết tiết để về.  6 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  7. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm Qua khảo sát đầu năm lớp 12A5, trường THPT Triệu Thái, có sĩ số  35  em  Tỉ lệ học sinh khá giỏi đầu năm chiếm 30 %.  Số  học sinh thích tham gia tiết sinh hoạt tập thể    chỉ  có 10 em, tỉ  lệ  28.57% Số  học sinh không thích tham gia tiết sinh hoạt tập thể có 25 em, tỉ  lệ  71.43%  Hiện tượng mất đoàn kết trong lớp đầu năm vẫn còn xảy ra, một số em  có nguy cơ bỏ học vì chơi game, và một số em thường xuyên không chuẩn bị  bài trước khi đến lớp, hoặc đi học muộn. Nhiều học sinh không xác định được mục tiêu học tập, chưa có định  hướng nghề nghiệp trong tương lai. Từ     thực  trạng  trên  và   kinh  nghiệm   của   bản   thân,  tôi   đã  tìm   hiểu,  nghiên cứu và mạnh dạn đưa ra một số biện pháp nhằm tổ chức hiệu quả tiết   sinh hoạt tập thể ở lớp 12A5. 7.3. Nội dung các giải pháp 7.3.1. Các yêu cầu cơ bản đối với giờ sinh hoạt lớp ­ Đa dạng hoá về nội dung và hình thức tổ chức tiết sinh hoạt lớp: Mỗi   lứa tuổi học sinh có những yêu cầu riêng, hứng thú riêng đối với hoạt động.  Vì vậy, sự thay đổi nội dung và các hình thức tổ  chức giờ  sinh hoạt lớp cho  phù hợp với lứa tuổi học sinh khác nhau là đòi hỏi tất yếu đối với nhà trường.  Sức hấp dẫn học sinh, sự  lôi cuốn các em tham gia tích cực vào hoạt động  phụ  thuộc nhiều vào sự  thay đổi nội dung và các hình thức tổ  chức. Do đó,   nội dung tiết sinh hoạt tập thể hàng tuần phải cụ  thể, bổ  ích, phải gắn với   nhu cầu và hứng thú của học sinh và chúng phải phù hợp với kinh nghiệm và   trình độ hiểu biết của họ, huy động đến mức cao nhất trí tuệ và tình cảm tập  thể của HS…. 7 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  8. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm ­ Thu hút tối đa sự tham gia của mọi học sinh dưới sự hướng dẫn, giúp  đỡ, cố  vấn của giáo viên nhằm tăng cường vai trò tự  quản của học sinh: Sự  tham gia của học sinh vào các hoạt động, công việc của lớp, của trường vừa  là nhu cầu, vừa là quyền của mỗi học sinh. Sự cùng tham gia của tất cả học   sinh vào giờ sinh hoạt lớp sẽ tạo ra môi trường chung để  học sinh cùng trải   nghiệm những xúc cảm tích cực, tăng cường giao lưu giữa các em, tạo ra môi   trường lớp học mang bầu không  khí tin tưởng, thân mật, cởi mở, sẵn sàng  giúp đỡ  và lắng nghe ý kiến của nhau. Từ  đó tình cảm gắn bó, chia sẻ  giữa  các em được hình thành và củng cố. Nói cách khác, học sinh phải là chủ  thể  của giờ  sinh hoạt lớp, phải  được tham gia vào giờ sinh hoạt lớp từ những vai trò và nhiệm vụ khác nhau  như người thực thi nhiệm vụ  được giao, người tổ chức, người  khám phá và  đánh giá hoạt động của họ, tập thể của họ ­ Tăng cường những nội dung sinh hoạt có liên quan đến các công việc  chung của lớp, phù hợp với nhu cầu và sở  thích của học sinh: Mỗi lớp, mỗi   tập thể  đều có những công việc chung cần giải quyết, ví dụ  như  xây dựng  các quy định riêng của lớp, xác định chỉ tiêu thi đua, xử lí các tình huống nảy   sinh trong tập thể lớp…., vì thế cần để cho học sinh tự thảo luận, trao đổi và   quyết định. Mục đích là nhằm nâng cao bầu không khí đoàn kết, tinh thần  trách nhiệm …. của mỗi học sinh trong lớp. Một tập thể lớp  đoàn kết với  từng thành viên có tinh thần trách nhiệm cao sẽ  là môi trường giáo dục tốt  nhất cho từng học sinh. Ngoài ra việc thường xuyên thu hút các em vào quá  trình bàn bạc chung sẽ  dần dần tạo ra  ở  các em lòng tin vững chắc rằng  chúng có vị trí nhất định trong lớp và chúng sẽ cố gắng nỗ lực và hợp tác với  mọi thành viên để hoàn thành  công việc được giao. ­ Đảm bảo giao lưu dưới hình thức đối thoại: Giao lưu giữa học sinh có  ý nghĩa rất quan trọng đối với quá trình giáo dục. Chính thông qua giao lưu  với bạn, mà năng lực hiểu người khác, hiểu bạn của mỗi học sinh được xây  8 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  9. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm dựng và do đó năng lực hiểu bản thân mình được hình thành và năng lực tự ý  thức, cơ sở của tự giáo dục được phát triển. Trong quá trình giao lưu, các em   trao   đổi   với   nhau   những   quan   điểm,   tư   tưởng,   hứng   thú,   tâm   trạng,   xúc   cảm...và từ đó có tác động lẫn nhau. Trên cơ sở của những hiểu biết về nhau,  học sinh mới dễ  dàng cảm thông, chia sẻ  và giúp đỡ  lẫn nhau, tạo nên bầu  không khí lớp học đoàn kết, cởi mở và thân thiện.. 7.3.2. Các biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm: a­ Đổi mới nội dung:  ­  Cần lựa chọn nội dung sinh hoạt một cách linh hoạt, đạt hiệu quả. ­ Vừa bám sát vào nhiệm vụ  dạy – học của nhà trường vừa vận dụng tình   hình của địa phương, vừa căn cứ vào nhiệm vụ và đặc điểm của lớp, của các  đối tượng học sinh để có thể lựa chọn nội dung trong tiết sinh hoạt  một cách  phù hợp nhất. ­ Sau đây là một số nội dung chủ yếu trong tiết sinh hoạt lớp chủ nhiệm: +   Sơ   kết,   tổng   kết   công   tác   (nhận   xét,   đánh   giá,   bình   chọn,   kiểm  điểm ...) + Phổ biến công tác (của trường, lớp, đoàn thể...) , thảo luận, bàn bạc   về kế hoạch và biện pháp thực hiện nhiệm vụ. + Vui chơi, giải trí (trò chơi, văn nghệ, thể thao ...) + Lao động (vệ  sinh trường lớp, tôn tạo, bảo quản cơ  sở  vật chất  trường lớp). + Bổ sung, củng cố kiến thức, kĩ năng (kiến thức học đường, kiến thức  xã hội, kĩ năng học tập, kĩ năng sống ...) + Hoạt động từ thiện, công ích ... 9 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  10. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm Có thể linh hoạt lồng ghép các nội dung trên sao cho tiết sinh hoạt luôn  phong phú, mới mẻ, hấp dẫn và có tác dụng giáo dục cao. b­ Đ   ổi mới phương pháp :    Phương pháp tổ chức tiết sinh hoạt rất đa dạng và phong phú. Ở đây có  sự phối hợp giữa phương pháp giáo dục với phương pháp dạy học, trên cơ sở  đó giáo viên vận dụng cho phù hợp với nội dung và hình thức hoạt động đã  lựa chọn, có thể vận dụng một vài phương pháp cơ bản sau đây (theo tài liệu  tập huấn hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp):  1. Phương pháp thảo luận nhóm Thảo luận là một dạng hoạt động mà trong đó các thành viên đều giải  quyết một vấn đề cùng quan tâm nhằm đạt tới một sự hiểu biết chung. Thảo   luận giúp học sinh kiểm chứng ý kiến của mình, có cơ  hội để  làm quen với   nhau, để  hiểu nhau hơn. Khác với dạy học, thảo luận trong  trường hợp này  là dựa vào trao đổi ý kiến giữa các em học sinh với nhau về một chủ đề, một  tình huống nảy sinh trong hoạt động hay một nhiệm vụ được giao. Tuỳ từng   hoạt động cụ thể, có thể tổ chức cho học sinh thực hiện thảo luận theo nhóm  lớn (cả lớp) hoặc nhóm nhỏ (tổ hoặc nhỏ hơn).  Một số cách báo cáo kết quả thảo luận nhóm nhỏ : ­ Một nhóm báo cáo, các nhóm khác bổ sung : Yêu cầu một nhóm báo cáo  lại toàn bộ  kết quả  thảo luận của nhóm mình. Những nhóm còn lại bổ  sung   những điểm khác biệt của nhóm mình với nhóm vừa báo cáo. ­ Tất cả  các nhóm cùng báo cáo :Từng nhóm một cử  người báo cáo lại   kết quả  làm việc của nhóm mình. Sau đó người điều khiển tổng kết lại ý  kiến chung của các nhóm hoặc điều hành để học sinh tổng kết. ­ Họp chợ : Các nhóm dán kết quả làm việc của nhóm mình lên tường và  cử  một người đứng  ở  đó để  thuyết minh khi cần. Những người còn lại đi  10 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  11. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm vòng quanh và đọc kết quả của mỗi nhóm, đưa ra câu hỏi nếu có vấn đề cần  làm rõ.  ­ Quả bóng : Các nhóm thảo luận và ghi kết quả vào giấy rồi luân chuyển   kết quả đó để các nhóm khác thảo luận và bổ sung. Ví dụ : Lớp được chia thành 4  nhóm thảo luận 4 vấn đề. Sau 10 phút : kết quả của nhóm 1 được chuyển cho  nhóm 2; kết quả của nhóm 2 được chuyển cho nhóm 3; kết quả của nhóm 3 được   chuyển cho nhóm 4; kết quả của nhóm 4 được chuyển cho nhóm 1. Các nhóm   đọc kết quả của nhóm kia và bổ sung thêm ý kiến của nhóm mình. Sau 5 phút lại   tiếp tục chuyển như vậy cho đến khi mỗi nhóm đều đã đọc đủ cả bốn kết quả. ­ Báo cáo tóm tắt : Yêu cầu mỗi nhóm thảo luận xong ghi tóm tắt lại kết   quả của mình (ví dụ trong 3 đến 5 câu) và cử người lên trình bày kết quả tóm   tắt đó. ­ Biểu diễn kết quả : Yêu cầu các nhóm biểu diễn lại kết quả của nhóm  mình bằng hình tượng, vở kịch, tranh vẽ hay bằng một cách nào đó. ­ Thi hùng biện : Các nhóm tham gia một cuộc thi hùng biện bảo vệ quan  điểm của nhóm mình và giao lưu chất vấn các nhóm khác. 2. Phương pháp đóng vai Phương pháp đóng vai được sử dụng nhiều để đạt mục tiêu thay đổi thái   độ  của học sinh đối với một vấn đề  hay đối tượng nào đó . Phương pháp  đóng vai cũng rất có tác dụng trong việc rèn luyện về kỹ năng giao tiếp ứng   xử  của học sinh.  Đóng vai là phương pháp giúp học sinh thực hành những  cách ứng xử, bày tỏ thái độ  trong những tình huống giả định hoặc trên cơ  sở  óc tưởng tượng và ý nghĩ sáng tạo của các em. Đóng vai thường không có   kịch bản cho trước, mà học sinh tự xây dựng trong quá trình hoạt động. Khi sử dụng phương pháp đóng vai cần chú ý : ­ Ấn định thời gian (chuẩn bị, sắm vai, trao đổi sau khi đóng vai...) 11 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  12. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm ­ Lựa chọn tình huống đóng vai (phù hợp với chủ đề hoạt động; phải là   tình huống mở; phù hợp với trình độ học sinh). ­ Hướng dẫn thảo luận sau khi đóng vai, phỏng vấn người đóng vai (tìm  hiểu cảm xúc, động cơ ...). 3. Phương pháp giải quyết vấn đề Phương pháp giải quyết vấn đề (GQVĐ) là con đường quan trọng để phát  huy tính tích cực của học sinh. Cấu trúc quá trình giải quyết vấn đề gồm các bước cơ bản sau đây : Bước 1 : Nhận biết vấn đề Bước 2 : Tìm các phương án giải quyết Bước 3 : Quyết định phương án giải quyết Giải quyết vấn đề  giúp học sinh có cách nhìn toàn diện hơn trước các   hiện tượng, sự  việc nảy sinh trong hoạt động, trong cuộc sống hàng ngày.  Như vậy, để phương pháp này thành công thì vấn đề đưa ra phải sát với mục   tiêu của hoạt động, kích thích học sinh tích cực tìm tòi cách giải quyết. Đối  với tập thể lớp, khi giải quyết vấn đề phải coi trọng nguyên tắc tôn trọng và  bình đẳng, tránh gây ra căng thẳng không có lợi cho việc giáo dục học sinh. 4. Phương pháp tình huống ­ Tình huống là một hoàn cảnh thực tế, trong đó chứa đựng những mâu thuẫn.  Người ta phải đưa ra một quyết định trên cơ sở cân nhắc các phương án khác   nhau.                     ­ Tình huống là một hoàn cảnh gắn với câu chuyện có cốt truyện, nhân   vật, có chứa đựng mâu thuẫn, có tính phức hợp.            ­ Trong việc giải quyết các tình huống thực tiễn, không phải bao giờ  cũng có giải pháp duy nhất đúng. 12 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  13. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm           ­ Tình huống trong giáo dục là những tình huống thực hoặc mô phỏng  theo tình huống thực, được cấu trúc hoá nhằm mục đích giáo dục. Có thể nói phương pháp xử lý tình huống là phương pháp điển hình của  phương pháp giải quyết vấn đề, phương pháp sắm vai và ngay cả  phương  pháp trò chơi. Ở đây, học sinh được đặt mình vào trong các tình huống có vấn  đề gắn với thực tiễn, đòi hỏi phải có những hành động cụ thể đưa ra phương  án giải quyết.  Vận dụng phương pháp xử lý tình huống trong các HĐGD NGLL là rất  cần thiết và quan trọng làm phong phú thêm tính hấp dẫn của các hoạt động  và mang lại hiệu quả cao cho các hoạt động. 5. Phương pháp giao nhiệm vụ Đây là phương pháp thường được dùng trong nhóm các phương pháp  giáo dục. Giao nhiệm vụ là đặt học sinh vào vị trí nhất định buộc các em phải   thực hiện trách nhiệm cá nhân. Giao nhiệm vụ cũng là tạo cơ hội để học sinh  thể  hiện khả  năng của mình là dịp để  các em được rèn luyện nhằm tích luỹ  kinh nghiệm cho bản thân. Trong việc tổ chức sinh hoạt, giao nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ lớp sẽ  tạo nên thế  chủ  động cho các em khi điều hành hoạt động. Điều đó sẽ  giúp  phát triển tính chủ  động, sáng tạo, khả  năng  ứng đáp trong mọi tình huống  của học sinh. Cán bộ  lớp sẽ  chủ  động hơn trong việc phân công nhiệm vụ  cho từng tổ, nhóm, cá nhân với phương châm “lôi cuốn tất cả mọi thành viên  trong lớp” vào việc tổ chức thực hiện hoạt động. Vì thế, muốn giao nhiệm vụ có kết quả, giáo viên cần hình dung được   những việc phải làm, gợi ý cho học sinh và yêu cầu các em phải hoàn thành  tốt. Khi giao nhiệm vụ, cố gắng đảm bảo phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, với  khả năng của các em. Không yêu cầu quá mức gây lo lắng, hoang mang trong  học sinh. 13 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  14. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm 6. Phương pháp trò chơi Hoạt động vui chơi có nhiều hình thức rất đa dạng, nhưng cốt lõi của   nó là các dạng trò chơi. Hoạt động trò chơi có nguồn gốc từ xã hội. Nó phản  ánh các loại hình hoạt động lao động khác nhau của xã hội và làm thay đổi   mục đích của chúng. Phương pháp trò chơi có thể sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau  như làm quen, cung cấp và tiếp nhận tri thức, đánh giá kết quả, rèn luyện các  kỹ năng và củng cố những tri thức đã được tiếp nhận. Phương pháp trò chơi   có những thuận lợi như : phát huy tính sáng tạo; hấp dẫn và gây hứng thú cho   học sinh; giúp cho học sinh dễ tiếp thu kiến thức mới; giúp chuyển tải nhiều  tri thức của nhiều lĩnh vực khác nhau; tạo được bầu không khí thân thiện; tạo   cho học sinh tác phong nhanh nhẹn ... Vì vậy, tổ chức cho học sinh vui chơi là một loại hình phổ biến và có ý   nghĩa tích cực. Ngay từ  khi ra đời, trò chơi đã thực hiện rất nhiều chức năng xã hội:  chức năng giáo dục, chức năng văn hóa, chức năng giải trí, chức năng giao  tiếp... Những điều cần chú ý khi sử dụng phương pháp trò chơi : ­ Lựa chọn các trò chơi cho phù hợp với lứa tuổi và nội dung hoạt động. ­ Cần chú ý tới yếu tố thời gian. ­ Chú ý tới điều kiện cơ sở vật chất, hoàn cảnh cụ thể. ­ Người chủ  trò phải có khả  năng lôi cuốn được những người khác (tự  tin, mạnh dạn, linh hoạt ...). ­ Trò chơi phải đa dạng, phong phú, dễ  chơi, hấp dẫn, mang tính giáo   dục.  ­ Là trò chơi tập thể. Những điều cần chú ý khi sử dụng phương pháp trò chơi : 14 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  15. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm ­ Lựa chọn các trò chơi cho phù hợp với lứa tuổi và nội dung hoạt động. ­ Cần chú ý tới yếu tố thời gian. ­ Chú ý tới điều kiện cơ sở vật chất, hoàn cảnh cụ thể. ­ Người chủ  trò phải có khả  năng lôi cuốn được những người khác (tự  tin, mạnh dạn, linh hoạt ...). ­ Trò chơi phải đa dạng, phong phú, dễ  chơi, hấp dẫn, mang tính giáo   dục.  ­ Là trò chơi tập thể. 7. Phương pháp tổ chức hoạt động giao lưu Giao lưu là một hình thức tổ chức giáo dục nhằm tạo ra các điều kiện  cần thiết để cho học sinh được tiếp xúc, trò chuyện và trao đổi thông tin với   những nhân vật điển hình trong các lĩnh vực hoạt động nào đó. Qua đó, giúp  cho các em có được những nhận thức, tình cảm và thái độ  phù hợp, có được  những lời khuyên đúng đắn để  vươn lên trong học tập, rèn luyện và hoàn   thiện nhân cách. 8. Phương pháp diễn đàn Diễn đàn là một trong những phương pháp tổ  chức mang lại hiệu quả  giáo dục thiết thực. Thông qua diễn đàn, học sinh có cơ  hội bày tỏ  suy nghĩ,  quan niệm của mình về  một vấn đề  nào đó có liên quan đến nhu cầu, hứng   thú, nguyện vọng của các em; đồng thời đây cũng là dịp để  các em học lắng   nghe ý kiến, học tập lẫn nhau. Vì vậy, diễn đàn như  một sân chơi tạo điều  kiện để học sinh được biểu đạt ý kiến của mình một cách trực tiếp với đông  đảo bạn bè và những người khác.   c ­ Đ   ổi mới vai trò nhân sự:   15 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  16. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm ­ Học sinh : trong tiết sinh hoạt, người hoạt động chủ yếu là học sinh. Học  sinh phải là những chủ nhân thực sự, chiếm lĩnh hầu hết các hoạt động trong tiết   học. ­ Giáo viên : hướng dẫn học sinh thực hiện các nhiệm vụ, bao quát, chỉ  đạo sát sao để đảm bảo cho hoạt động của học sinh đúng hướng và đạt hiệu   quả cao ; trao quyền ưu tiên cho học sinh  hoạt động với thời lượng tối đa có  thể  được;  cho hoc sinh được trình bày, được bộc lộ  ý kiến, tình cảm, cảm   xúc ; tuyệt đối không  cứng nhắc tập trung vào việc diễn giảng về đạo đức,  thậm chí tiết sinh hoạt nào cũng rầy la, trách mắng không ngớt về  những sai  phạm của học sinh.   Nói chung cả  giáo viên chủ  nhiệm và học sinh cùng hợp tác đồng tổ  chức để tạo ra những hoạt động sôi nổi, tích cực trong tiết sinh hoạt.  d ­ Đổi mới hình thức :  ­ Đổi mới không gian, địa điểm sinh hoạt:  + Thay đổi, sắp xếp lại bàn ghế  để  tạo những kiểu không gian khác  nhau. + Trang trí phòng học theo những kiểu khác nhau tùy thuộc vào nội  dung tiết sinh hoạt ngày hôm đó. +  Chọn những địa điểm ngoài phòng học một cách thích hợp như  sân  trường, hành lang, khu lao động, bãi cỏ gần trường ... ­ Đổi mới vị trí của học sinh trong tiết sinh hoạt : Thay đổi chỗ ngồi + Tự chọn theo sở thích của học sinh. + Theo sự phân công của người điều khiển cho phù hợp với hoạt động. ­ Đổi mới cách thức triển khai nội dung hoạt động: linh hoạt, biến hóa  + Hình thức thưởng, phạt được thay đổi thường xuyên. 16 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  17. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm + Các trò chơi đa dạng, phù hợp với đối tượng học sinh. + Hình thức diễn đàn, tọa đàm, giao lưu...  phong phú. 7.3.3. Một số hoạt động cụ thể được tổ chức trong tiết sinh hoạt : a­Hoạt động 1: SINH HOẠT HỌC TẬP Hoạt động này nên diễn ra thường xuyên, cùng nhau bàn bạc, chia sẻ  những phương pháp học tập hiệu quả, rút kinh nghiệm sau mỗi kỳ  thi khảo  sát của trường, sở... Ví dụ: Chủ đề 1 (Thực hiện đầu năm học 12) TRAO ĐỔI VỀ PHƯƠNG PHÁP HỌC TẬP TÍCH CỰC CỦA LỚP CUỐI  CẤP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG I. Mục tiêu hoạt động  Sau hoạt động, học sinh có khả năng: ­ Hiểu ý nghĩa, sự cần thiết cần có các phương pháp học tập tích cực ở lớp  12. ­ Có thái độ ủng hộ, đồng tình với các phương pháp học tập tích cực. ­ Biết vận dụng phương pháp học tập tích cực  vào các môn học cụ thể. II. Công tác chuẩn bị 1. Giáo viên  ­ Nêu vấn đề nhằm định hướng cho học sinh về: mục tiêu, ý nghĩa của hoạt   động; nội dung hoạt động; kế hoạch thời gian tiến hành. ­ Gợi ý cho học sinh chuẩn bị: a) Về nội dung: ­ Tìm đọc tài liệu (nếu có) ­ Xây dựng các câu hỏi trao đổi, thảo luận ­ Báo cáo kinh nghiệm sử dụng các phương pháp học tập tích cực  b) Về phương tiện hoạt động  ­ Kê bàn ghế 17 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  18. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm ­ Trang trí c) Về tổ chức ­ Lớp tự phân công các công việc cho nhóm, tổ, cá nhân. ­ Tự điều hành và tự quản hoạt động. ­ Mời đại biểu và cố vấn chuyên môn cho hoạt động. 2. Học sinh a) Bàn bạc hình thức trao đổi, thảo luận phương pháp học tập mới: ­ Trao đổi, thảo luận theo lớp. ­ Tổ chức thảo luận nhóm hoặc tổ ­ Báo cáo kinh nghiệm học tốt ­ Kết hợp các hình thức trên b) Phân công một nhóm chuẩn bị các câu hỏi thảo luận và xin ý kiến  góp ý  của giáo viên. Gợi ý câu hỏi: ­ Theo bạn, phương pháp học tập tích cực là gì? ­ Bạn có thể so sánh vài nét của phương pháp học tập tích cực với phương   pháp học tập truyền thống hiện nay? ­ Phương pháp học tập tích cực có ưu điểm gì? ­ Kinh nghiệm học môn toán (lý, hoá, ...) của bạn như thế nào? ­ Bạn có ý kiến gì về kinh nghiệm học môn toán (lý, hoá, ...) mà bạn vừa   được nghe báo cáo? ­ Bạn hãy nêu ý kiến của bạn về phương pháp học tập tích cực môn Toán   (Vật lý, Hoá học, ...) ? c) Phân công người điều khiển hoạt động, xây dựng chương trình hoạt  động. d) Lựa chọn người báo cáo kinh nghiệm điển hình (phương pháp để học tốt  một môn nào đó).  III. Tổ chức hoạt động  Hoạt động mở đầu  18 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  19. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm Người điều khiển giới thiệu: ­ Mục tiêu hoạt động  ­ Thành phần tham gia ­ Chương trình hoạt động  Hoạt động 1: Thảo luận nhóm  Chia lớp thành nhiều nhóm, mỗi nhóm từ  8­10 học sinh. Nhóm cử nhóm  trưởng và thư ký nhóm. Các nhóm thảo luận trong 15 phút với hai câu hỏi sau: + Thế nào là phương pháp học tập tích cực? + Ý nghĩa, tác dụng của phương pháp học tập tích cực?           Các nhóm làm việc dưới sự điều khiển của nhóm trưởng. Kết thúc thảo  luận, người điều khiển mời đại diện mỗi nhóm trình bày tóm tắt kết quả  của  nhóm mình. Toàn lớp cùng lắng nghe và tranh luận để  đưa ra được những kết   luận chung về phương pháp học tập tích cực.  + Giáo viên cố  vấn tham gia trao đổi cùng học sinh và đưa ra những lời  khuyên thiết thực về việc sử dụng các phương pháp học tập tích cực như thế nào  là có hiệu quả.  Hoạt động 2: Thảo luận cả lớp + Người điều  khiển nêu các câu hỏi. Ví dụ: Bạn sẽ vận dụng phương pháp  học tập tích cực vào môn Toán như thế nào? ... + Học sinh suy nghĩ trong ít phút và xung phong trình bày ý kiến của mình. + Ý kiến của cố vấn chuyên môn. Hoạt động 3: Báo cáo kinh nghiệm  + Người điều khiển mời một vài học sinh học tốt báo cáo kinh nghiệm sử  dụng các phương pháp học tập tích cực để đạt kết quả tốt.   + Trên cơ sở đó, các thành viên trong lớp có thể đặt câu hỏi hoặc nêu những   băn khoăn về  việc sử dụng các phương pháp học tập tích cực mà bạn đã thực   hiện. + Giáo viên cố vấn trả lời hoặc giải thích cho học sinh rõ. 19 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
  20. Sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới giờ sinh hoạt lớp chủ nhiệm Hoạt động kết thúc ­ Phát biểu của giáo viên chủ nhiệm. ­ Người điều khiển nhận xét kết quả hoạt động. IV. Kết quả ­ Học sinh tìm cho mình phương pháp học tập phù hợp. ­ Học sinh thể hiện khả năng thuyết trình trước đám đông. ­ Học sinh  rèn luyện, phát triển kỹ năng, phẩm chất làm việc theo nhóm. b­Hoạt động 2: TỔ CHỨC VĂN NGHỆ ­ CUỘC THI :  Hoạt động này tổ chức theo chủ điểm từng tháng hoặc các ngày lễ kỉ niệm  quan trọng trong năm học như ngày 20/11; 26/3; .... A. Chủ điểm tháng 11  '' LỜI CA TIẾNG HÁT TRI ÂN THẦY CÔ" I. Mục tiêu hoạt động: Giúp đoàn viên thanh niên học sinh: ­ Nhận thức được vai trò và công ơn to lớn của thầy cô giáo đối với thế  hệ  trẻ, đối với xã hội nói chung và đối với sự  trưởng thành, phát triển của   mỗi học sinh nói riêng. ­ Biết cách tổ chức và điều khiển, biểu diễn văn nghệ ở cấp chi đoàn.  Lựa chọn được các tiết mục xuất sắc tham gia hội diễn cấp trường. ­ Thể hiện lòng biết ơn, tự hào và kính trọng thầy cô giáo. Từ  đó có ý   thức học tập, tu dưỡng rèn luyện để đền đáp công ơn các thầy cô. II. Công tác chuẩn bị:    Chia lớp làm 4 nhóm chuẩn bị  các tiết mục văn nghệ  sưu tầm hoặc   sáng tác ở các thể loại : Thơ, nhạc, kịch, nhảy, ... tập trung vào nội dung: + Ca ngợi công ơn của thầy giáo, cô giáo, vinh danh nghề dạy học. + Ca ngợi tình cảm gắn bó của học sinh với thầy cô và mái trường là nơi  gieo trồng tri thức, ươm mầm, động viên khích lệ nâng cánh cho những ước mơ  xa. 20 Người thực hiện: Cù Thị Thanh Phương ­ Trường THPT Triệu Thái
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2