Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả dạy học trực tuyến ở trường THPT Đô Lương 3, tỉnh Nghệ An

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:42

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Một số giải pháp nâng cao hiệu quả dạy học trực tuyến ở trường THPT Đô Lương 3, tỉnh Nghệ An" nhằm nghiên cứu, xây dựng các giải pháp giúp cho giáo viên và học sinh có thể chủ động trong quá trình dạy học khi chuyển từ trạng thái dạy trực tiếp sang dạy trực tuyến trước mọi tình huống xảy ra. Chất lượng dạy học khi học trực tuyến vẫn đảm bảo như khi học trực tiếp, công việc của thầy cô không bị gián đoạn, quá trình tiếp thu kiến thức của các em được liên tục.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả dạy học trực tuyến ở trường THPT Đô Lương 3, tỉnh Nghệ An

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG THPT ĐÔ LƯƠNG 3 SÁNG KIẾN Tên đề tài: MỘT SỐ GIAI PHÁP NÂNG CAO HI ̉ ỆU QUẢ DẠY HỌC TRỰC TUYẾN TẠI TRƯỜNG THPT ĐÔ LƯƠNG 3, TỈNH NGHỆ AN LĨNH VỰC: QUẢN LÝ Tác giả: Hoàng Đình Tám ĐT: 0827.383.388 Hoàng Văn Tình ĐT: 0367.223.115 1
Tháng 4/2022 MỤC LỤC Trang PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ 1 1. Lý do chọn đề tài 1 2. Mục tiêu nghiên cứu 2 ̣ 3. Nhiêm vu ̣ nghiên cứu 2 4. Đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu, thời gian nghiên cứu 2 5. Phương pháp nghiên cứu 2 6. Tinh m ́ ơi c ́ ủa đề tài 3 PHẦN 2: NỘI DUNG 4 1. Cơ sở lí luận 4 1.1. Khái niệm về hoạt động dạy học 4 1.2. Quản lý nhà trường và quản lý hoạt động dạy học 4 1.3. Nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học ở trường 5 THPT ̣ 1.4. Day hoc tr ̣ ực tuyên va quan ly hoat đông day hoc tr ́ ̀ ̉ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ực tuyêń 7 2. Cơ sở thực tiễn 9 2.1. Tinh tât yêu phai tô ch ́ ́ ́ ̉ ̉ ức day hoc tr ̣ ̣ ực tuyên ́ 9 2.2. Nhưng thuân l ̃ ̣ ợi va kho khăn khi tô ch ̀ ́ ̉ ức day hoc tr ̣ ̣ ực tuyên ́ 10 2.3. Thực trang vê ̣ ̀ưng dung công nghê thông tin vao day hoc ́ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ở Trương ̀ 11 THPT Đô Lương 3 3. Một số giai pháp nâng cao hi ̉ ệu quả dạy học trực tuyến ở trường 13 THPT Đô Lương 3 3.1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh 13 và phụ huynh về sự cần thiết của việc day h ̣ ọc trực tuyến. 3.2. Nâng cao kĩ thuật dạy học trực tuyến cho giáo viên và học sinh. 18 3.3. Tranh thủ nguồn lực của xã hội, vận động ủng hộ học sinh khó 22 khăn về phương tiện học tập. 3.4. Xây dựng nội quy, quy định khi học trực tuyến. 24 3.5. Nắm bắt kịp thời tình hình sức khỏe của CBGV, học sinh tô ch ̉ ưć ̣ ọc chủ động, linh hoạt, thích ứng an toàn với tình hình dịch Covid day h 25 19. 3.6. Tăng cường công tác kiểm tra giám sát 27 3.7. Tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường và phụ huynh. 29 2
4. Thực nghiêm s ̣ ư pham ̣ 30 PHẦN III: KẾT LUẬN 33 ́ ̣ 1. Kêt luân: 33 2. Ý nghĩa của đề tài. 33 3. Bài học kinh nghiệm. 34 4. Kiến nghị, đề xuất. 34 TÀI LIỆU THAM KHẢO 36 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN Nội dung Viết tắt Trung học phổ thông THPT ́ ̣ ́ Can bô giao viên CBGV Học sinh HS Giáo viên GV ̉ ̣ Giao viên chu nhiêm ́ GVCN ̣ Công nghê thông tin CNTT 3
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Như chúng ta đã biết, “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”, “Nghề giáo là nghề cao quý trong tất cả các nghề cao quý”, ở bất cứ thời đại nào, thời điểm nào thì giáo dục luôn được quan tâm và chú trọng. Bác Hồ đã từng nói “Non sông Việt nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”. Điều đó càng minh chứng rõ nét hơn trong sự nghiệp giáo dục của nước ta. Muốn phát triển được Đất nước thì phải thông qua giáo dục để tạo ra được lực lượng lao động có trình độ, kĩ năng, đạo đức, có đủ khả năng đưa đất nước sánh vai với các cường quốc trên thế giới. Trong bối cảnh hiện nay, dịch bệnh covid19 đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng ở nhiều quốc gia với nhiều biến chủng diễn biến hết sức phức t ạp và chưa biết hồi kết. Ở Việt Nam cũng vậy, đại dịch covid19 đã, đang và có thể sẽ còn gây ra nhiều khó khăn hơn nữa về mọi mặt, trong đó ngành giáo dục chịu ảnh hưởng không nhỏ. Giáo viên, học sinh ở nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách do bệnh dịch nên không thể đến trường, điều đó gây ảnh hưởng rất lớn đến quá trình dạy học cũng như các hoạt động ngoại khóa để giúp các em hoàn thiện hơn cả về học vấn lẫn kĩ năng, đạo đức và lối sống. Vì vậy, việc thay đổi hình thức dạy học từ dạy trực tiếp sang dạy trực tuyến là một sự lựa chọn phù hợp trong tình hình dịch bệnh hiện nay. Tuy nhiên, làm thế nào để dạy học trực tuyến mang lại hiệu quả nhất lại là vấn đề khiến cán bộ quản lý các cấp của ngành giáo dục, giáo viên, cha mẹ và học sinh cũng như toàn xã hội hết sức quan tâm lo lắng. 4
Cũng như học sinh trên cả nước, trong hai năm qua đã có nhiều đợt thầy và trò Trường THPT Đô Lương 3 phải nghỉ dạy học trực tiếp tại trường để phòng chống dịch Covid – 19. Thực hiện chủ trương “ Tạm dừng đến trường nhưng không ngừng học”, để việc tiếp thu kiến thức của các em không bị gián đoạn, Ban giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo giáo viên triển khai một số hình thức dạy học như: giao bài tập; thảo luận qua zalo, messeger; quay phát video; dạy học trực tuyến qua phần mềm zoom, hệ thống nền tảng học và thi trực tuyến….. Mặc dầu bước đầu khi thực hiện tổ chức dạy học trực tuyến có nhiều bỡ ngỡ, gặp nhiều khó khăn, chất lượng không cao. Nhưng qua một thời gian nghiên cứu và tiến hành nhiều biện pháp để nâng cao hiệu quả dạy học trực tuyến, chúng tôi đã khẳng định được những biện pháp của mình có thể giúp việc dạy học trực tuyến đạt hiệu quả cao, quá trình dạy học có thể diễn ra bình thường khi chuyển nhanh trạng thái từ dạy học trực tiếp sang dạy học trực tuyến, không bị động trước diễn biến của dịch. Chính vì vậy, chúng tôi mạnh dạn nghiên cứu và viết sáng kiến kinh nghiệm “Một số giai pháp nâng cao ̉ hiệu quả dạy học trực tuyến ở trường THPT Đô Lương 3, tinh Nghê An ̉ ̣ ”. 2. Mục đích nghiên cứu. Nghiên cứu, xây dựng các giai pháp giúp cho giáo viên và h ̉ ọc sinh có thể chủ động trong quá trình dạy học khi chuyển từ trạng thái dạy trực tiếp sang dạy trực tuyến trước mọi tình huống xảy ra. Chất lượng dạy học khi học trực tuyến vẫn đảm bảo như khi học trực tiếp, công việc của thầy cô không bị gián đoạn, quá trình tiếp thu kiến thức của các em được liên tục. Hệ thống giáo dục của nhà trường hoạt động bình thường, linh hoạt trước mọi diễn biến của dịch bệnh và thiên tai có thể xảy ra. 3. Nhiệm vụ nghiên cứu. Nghiên cứu cơ sở lý luận về hiệu quả quản lý hoạt động dạy va viêc ̀ ̣ ưnǵ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ dung công nghê thông tin vao day hoc trong giai đoạn hiện nay. Đánh giá thực trạng tổ chưć hoạt động dạy hoc ̣ trong điêu ̣ dich ̀ kiên ̣ Covid19 diên biên ph ̃ ́ ưc tap va kha năng hiêu qua khi tô ch ́ ̣ ̀ ̉ ̣ ̉ ̉ ức day hoc tr ̣ ̣ ực tuyên ́ ở Trương THPT Đô L ̀ ương 3, tinh Nghê An. ̉ ̣ Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động dạy học trực tuyên ́ ở trường THPT Đô Lương 3, tỉnh Nghệ An nhằm đam bao hoat đông day hoc đ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ̣ ược diên ra binh th ̃ ̀ ương, liên tuc trong điêu kiên dich bênh ph ̀ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ức tap hoăc lu lut, … ̣ ̣ ̃ ̣ ̣ ̉ ́ ương. hoc sinh không thê đên tr ̀ 4. Đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu, thời gian nghiên cứu. 4.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu. 5
Đối tượng: Môt sô giai phap trong công tac quan ly nhăm nâng cao hoat ̣ ́ ̉ ́ ́ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ đông day hoc tṛ ực tuyên trong điêu kiên dich Covid19 diên ra ph ́ ̀ ̣ ̣ ̃ ưc tap, nhiêu ́ ̣ ̀ thơi điêm hoc sinh phai tam d ̀ ̉ ̣ ̉ ̣ ưng đên tr ̀ ́ ường đê phong chông dich bênh. ̉ ̀ ́ ̣ ̣ Phạm vi nghiên cứu: Tại trường THPT Đô Lương 3, tinh Nghê An ̉ ̣ 4.2. Thời gian nghiên cứu. Tư thang 8/2021. ̀ ́ 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận. Nghiên cứu, hệ thống hóa các tài liệu có liên quan để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. 5.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn. Nghiên cứu, tìm hiểu thực trạng của việc thực hiên day h ̣ ̣ ọc trực tuyến ở trường THPT Đô lương 3. 5.2.1 Phương pháp quan sát sư phạm. 5.2.2. Phương pháp phỏng vấn trực tiếp. 5.2.3. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi, bằng mạng xã hội đối với đề tài. 5.2.4. Phương pháp thống kê. 6. Tính mới của đề tài. Đề tài khẳng định, làm nổi bật tầm quan trọng sự phối hợp của các tổ chức, cá nhân trong va ngoai ̀ ̀ nhà trường, cũng như sự phối hợp đồng bộ nhiều biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học trực tuyến. Trước tình hình dịch bệnh diễn ra hết sức phức tạp, nhà trường, giáo viên, học sinh và phụ huynh sẽ đồng tình, tích cực, chủ động hơn trong việc chuyển nhanh trạng thái từ dạy trực tiếp sang dạy trực tiếp, quản lý và dạy học trực tuyến hiệu quả hơn.. Hình thành nhân cách, tinh thần tự giác, tích cực học tập và sự ứng biến linh hoạt có hiệu quả khi chuyển qua hình thức học trực tuyến trước tình hình dịch bệnh hoặc thiên tai của học sinh trong thời kì công nghệ 4.0. Đề tài được ap dung co hiêu qua tai Tr ́ ̣ ́ ̣ ̉ ̣ ương THPT Đô L ̀ ương 3 va có kh ̀ ả ́ ụng được ở cac nha tr năng ap d ́ ̀ ường khac, nh ́ ất là trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp. 6
PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 1. Cơ sở lý luận. 1.1. Khái niệm về hoạt động dạy học Theo Phạm Minh Hạc “Dạy học là một chức năng xã hội, nhằm truyền đạt và lĩnh hội kiến thức, kinh nghiệm xã hội đã tích luỹ được, nhằm biến kiến thức, kinh nghiệm xã hội thành phẩm chất và năng lực cá nhân”. Có thể khẳng định rằng hoạt động dạy học là hoạt động trung tâm chi phối tất cả các hoạt động khác trong nhà trường. Do đó là con đường trực tiếp và thuận lợi nhất để giúp học sinh lĩnh hội tri thức của loài người. Hoạt động dạy học làm cho học sinh nắm vững tri thức khoa học một cách có hệ thống cơ bản, có những kỹ năng, kỹ xảo cần thiết trong học tập, lao động và đời sống. Hoạt động này làm phát triển tư duy độc lập sáng tạo, hình thành những năng lực cơ bản về nhận thức và hành động của học sinh, hình thành ở học sinh thế giới quan khoa học, lòng yêu tổ quốc, yêu chủ nghĩa xã hội, đó chính là động cơ học tập trong nhà trường và định hướng hoạt động của học sinh. Do vậy, có thể nói hoạt động dạy học trong nhà trường đã tô đậm chức năng xã hội, đặc trưng nhiệm vụ của nhà trường và là hoạt động giáo dục trung tâm, là cơ sở khoa học của các hoạt động giáo dục khác trong nhà trường. 7
1.2. Quản lý nhà trường và quản lý hoạt động dạy học 1.2.1. Quản lý nhà trường Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang: “Quản lý nhà trường là tập hợp những tác động tối ưu của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh và cán bộ khác, nhằm tận dụng các nguồn dự trữ do nhà nước đầu tư, lực lượng xã hội đóng góp và do lao động xây dựng vốn tự có. Hướng vào việc đẩy mạnh mọi hoạt động của nhà trường mà điểm hội tụ là quá trình đào tạo thế hệ trẻ. Thực hiện có chất lượng mục tiêu và kế hoạch đào tạo, đưa nhà trường tiến lên trạng thái mới”. Theo tác giả Phạm Viết Vượng: “Quản lý trường học là lao động của các cơ quan quản lý nhằm tập hợp và tổ chức lao động của giáo viên, học sinh và các lực lượng giáo dục khác, cũng như huy động tối đa các nguồn lực giáo dục để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo trong nhà trường”. Tóm lại: “Quản lý nhà trường là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục, để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục với thế hệ trẻ và với từng học sinh”. Quản lý nhà trường là phải quản lý toàn diện nhằm hoàn thiện và phát triển nhân cách của thế hệ trẻ một cách hợp lý, khoa học và hiệu quả. Thành công hay thất bại của nhà trường phụ thuộc rất lớn vào điều kiện cụ thể của nhà trường. Vì vậy muốn thực hiện có hiệu quả công tác giáo dục người quản lý phải xem xét đến những điều kiện đặc thù của nhà trường, phải chú trọng tới việc cải tiến công tác quản lý các hoạt động trong nhà trường mà trọng tâm là quản lý hoạt động dạy học. 1.2.2. Quản lý hoạt động dạy học Dạy học và giáo dục trong sự thống nhất là hoạt động trung tâm của nhà trường. Mọi hoạt động đa dạng và phức tạp của nhà trường đều hướng vào hoạt động trung tâm đó. Vì vậy, trọng tâm của việc quản lý trường học là quản lý hoạt động dạy học và giáo dục. Đó chính là quản lý hoạt động lao động sư phạm của người thầy và hoạt động học tập, rèn luyện của trò mà nó được diễn ra chủ yếu trong hoạt động dạy học. Quản lý hoạt động dạy học là quản lý một quá trình xã hội, một quá trình sư phạm đặc thù, nó tồn tại như một hệ thống, bao gồm nhiều thành tố cấu trúc: Mục đích và nhiệm vụ dạy học, nội dung dạy học, phương pháp dạy học và phương tiện dạy học, thầy với hoạt động dạy, trò với hoạt động học tập, kết quả dạy học. 1.3. Nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT 8
1.3.1. Quản lý kế hoạch dạy học của nhà trường Trong bối cảnh đổi mới GDPT của nước ta hiện nay, phát triển chương trình nhà trường là một hoạt động rất cần thiết. Trên cơ sở chương trình quốc gia do Bộ GD&ĐT ban hành, Sở GD&ĐT các tỉnh sẽ xây chỉ đạo xây dựng chương trình địa phương để từ đó các trường THPT sẽ xây dựng nên chương trình nhà trường thực sự phù hợp với đặc điểm tình hình, các điều kiện thực tế cụ thể của trường mình. Một trong những nội dung quan trọng của phát triển chương trình nhà trường đó là quản lý kế hoạch dạy học trường THPT. Việc quản lý kế hoạch dạy học của nhà trường bao gồm: Xây dựng kế hoạch dạy học, tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch dạy học, chỉ đạo thực hiện kế hoạch dạy học và kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch dạy học. Xây dựng kế hoạch dạy học trong trường THPT Tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch dạy học trong trường THPT Chỉ đạo thực hiện kế hoạch dạy học trong trường THPT Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch dạy học trong trường THPT Tóm lại, quản lý kế hoạch dạy học của nhà trường là hoạt động rất cần thiết. Quản lý một quá trình xây dựng kế hoạch và thực hiện nhiệm vụ của các tổ trưởng, nhóm trưởng chuyên môn trong quá trình chỉ đạo dạy học, đòi hỏi người cán bộ quản lý phải hiểu hết nội dung, yêu cầu cần quản lý để đưa ra những quyết định quản lý vừa mang tính nghiêm chỉnh, chính xác, nhưng lại vừa mềm dẻo linh hoạt để kế hoạch, hoạt động dạy của tổ, nhóm chuyên môn vào nề nếp kỷ cương nhưng vẫn phát huy được khả năng sáng tạo khoa học của đội ngũ quản lý cấp tổ trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình. 1.3.2. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên Hoạt động dạy của giáo viên là hoạt động chủ đạo trong quá trình dạy học. Quản lý hoạt động này bao gồm: Quản lý việc thực hiện trương trình dạy học, quản lý việc soạn bài và chuẩn bị lên lớp, quản lý giờ lên lớp của giáo viên, quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên, quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh,… Quản lý việc thực hiện chương trình Quản lý việc soạn bài và chuẩn bị lên lớp Quản lý giờ lên lớp, sử dụng thiết bị dạy học và thực hành thí nghiệm của giáo viên Quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên Quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả việc học tập của học sinh Quản lý hồ sơ chuyên môn của giáo viên 9
Tóm lại, quản lý hoạt động dạy của giáo viên là quản lý một quá trình chủ đạo của người thầy trong quá trnh d ́ ạy học, đòi hỏi người cán bộ quản lý phải hiểu hết nội dung, yêu cầu cần quản lý để đưa ra những quyết định quản lý vừa mang tính nghiêm chỉnh, chính xác, nhưng lại vừa mềm dẻo linh hoạt để đưa hoạt động dạy của giáo viên vào nề nếp kỷ cương nhưng vẫn phát huy được khả năng sáng tạo khoa học của giáo viên trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình. 1.3.3. Quản lý hoạt động học của học sinh Hoạt động học tập của học sinh là một hoạt động song song tồn tại cùng với hoạt động dạy của giáo viên. Vì vậy, quản lý hoạt động học tập của học sinh cần phải đạt được những yêu cầu chủ yếu sau đây: Phải làm cho học sinh có động cơ và thái độ đúng đắn trong học tập, rèn luyện, ham thích đến trường đến lớp, ham học các bộ môn. Tự giác tìm tòi phát hiện vấn đề, chủ động lĩnh hội kiến thức, biến quá trình giáo dục thành tự giáo dục. Phải tổ chức hướng dẫn học sinh học tập, giúp học sinh học tập có phương pháp, nắm được các phương pháp học tập ở từng bộ môn. Phải làm cho học sinh có nề nếp thói quen học tập tốt, làm cho hoạt động học tập của nhà trường có kỷ luật, trật tự. Kết quả điểm kiểm tra, xếp loại phản ảnh được khả năng học tập của học sinh. Kết quả này phải giúp cho học sinh nhận ra mặt mạnh, mặt hạn chế để vươn lên đồng thời nó giáo dục cho học sinh tính trung thực trong học tập, trong cuộc sống. Việc quản lý hoạt động học tập của học sinh phải được thực hiện đầy đủ, toàn diện và mang tính giáo dục cao. Nội dung cơ bản của nó bao gồm: Quản lý việc giáo dục phương pháp, thái độ học tập, nề nếp kỷ cương cho học sinh Quản lý hoạt động học tập trên lớp của học sinh Quản lý hoạt động học tập ở nhà của học sinh 1.3.4. Quản lý các điều kiện, phương tiện hỗ trợ hoạt động dạy học Hoạt động dạy học là hoạt động trọng tâm của mỗi nhà trường. Nó được thực hiện bởi các chủ thể và đối tượng là giáo viên và học sinh. Tuy nhiên, để hoạt động này có hiệu quả cao cần phải có các điều kiện, phương tiện hỗ trợ khác. Chính vì thế việc quản lý các điều kiện và phương tiện hỗ trợ này là một nội dung không kém phần quan trọng trong công tác quản lý hoạt động dạy học ở các nhà trường. Nó bao gồm các nội dung sau: Quản lý việc thực hiện các chế định Giáo dục và Đào tạo 10
Quản lý việc xây dựng kế hoạch và hoạt động của tổ chuyên môn Quản lý việc sử dụng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Quản lý các nguồn lực trong nhà trường (vật lực, tài lực) Quản lý công tác thi đua khen thưởng giáo viên và học sinh trong hoạt động dạy học Quản lý công tác xây dựng môi trường Sư phạm 1.4. Day hoc tr ̣ ̣ ực tuyên va quan ly hoat đông day hoc tr ́ ̀ ̉ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ực tuyên ́ Trong những năm gần đây, hòa chung với sự phát triển công nghệ 4.0, nghành giáo dục Việt Nam cũng đã tổ chức nhiều hình thức đào tào từ xa (Dạy học trực tuyến) và được nhiều trường đại học, cao đẳng, trung tâm áp dụng giảng dạy. Việc triển khai phương pháp dạy học trực tuyến góp phần thực hiện chủ trương đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học, tạo điều kiện cho người học có thể học ở mọi lúc, mọi nơi để nâng cao chất lượng dạy học, góp phần thực hiện thăng ́ lợi Nghị quyết sô 29NQ/TW cua Ban châp hanh Trung ́ ̉ ́ ̀ ương Đang (Khoa XI) vê ̉ ́ ̀ đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục va đao tao. ̀ ̀ ̣ Hiện nay, với sự xuất hiện của nhiều công cụ mạng xã hội cho phép mọi người kết nối với nhau hơn, chia sẻ các thông tin với chi phí thấp, tốc độ nhanh giúp cho nhiều người không những kết nối thông suốt mà còn làm việc, sinh hoạt đội nhóm, làm việc, học tập một cách dễ dàng. Những điều đó là nền tảng cho việc phát triển phương pháp dạy học trực tuyến. Phương pháp học trực tuyến là phương thức học ảo thông qua các thiết bị nối mạng đối với một máy chủ ở nơi khác. Với thời đại 4.0 hiện nay thì đây là một phương pháp có thể thay thế phương pháp dạy học trực tiếp trong tương lai. Trong những năm vừa qua, hệ thống giáo dục của Việt Nam và thế giới bị tác động mạnh mẽ bởi đại dịch covid19 và phải nhiều lần thay đổi phương pháp học trực tiếp từ bao đời nay sang phương pháp dạy học trực tuyến. Mặc dầu, đại đa số đều cho rằng đây là phương pháp dạy học hiệu quả trong tương lai và có nhiều ưu điểm. Tuy nhiên, với việc thay đổi đột ngột thì để thích ứng nhanh chóng với phương pháp này quả thật là một điều khó khăn. Để đap ́ ứng mục tiêu kép bảo đảm an toàn cho học sinh, giáo viên phòng chống dịch bệnh và hoàn thành kế hoạch năm học 2020 – 2021, 2021 – 2022 thì Bộ giáo dục đào tạo va S ̀ ở giáo dục đào tạo Nghệ An đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về công tác dạy học trực tuyến để giúp giáo viên, học sinh thích ứng nhanh chóng và đảm bảo cho chất lượng dạy học trực tuyến như sau: Công văn số 5210/BGDĐT – GDTC ngày 02/12/2020 về việc tăng cường các biện pháp phòng chống dịch bệnh trong trường học; 11
Chỉ thị số 79/CT – BGDĐT, ngay 28/01/2021 v ̀ ề một số biện pháp cấp bách phòng, chống dịch covid19 trong các cơ sở giáo dục và đào tạo; Công văn 4726/BGDĐT – GDTC, ngay 15/10/2021 v ̀ ề việc tổ chức hoạt động dạy học trực tiếp tại các cơ sở giáo dục; Thông tư số 09/2021/TTBGDĐT ngày 30/03/2021 của Bộ giáo dục và đào tạo quy định về quản lý và tổ chức dạy học trực tuyến trong cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục thường xuyên; Kế hoạch số 1176/KHBGDĐT ngày 27/10/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về triển khai Phong trào thi đua đặc biệt “Toàn ngành Giáo dục đoàn kết, chung sức, đồng lòng thi đua phòng, chống và chiến thắng đại dịch COVID19, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm học”; Công văn 877 /SGD&ĐTVP, ngay 11/5/2021 ̀ ̉ ở GD&ĐT Nghê An cua S ̣ V/v tăng cương công tác phòng, chống dịch và tổ chức dạy học ứng phó với dịch Covid19; Công văn 1712/SGD&ĐTVP, ngay 26/8/2021 ̀ ̉ ở GD&ĐT Nghê An cua S ̣ V/v hương dân day hoc tr ́ ̃ ̣ ̣ ực tuyên năm h ́ ọc 20212022; Công văn 1732/SGD&ĐTVP, ngay 29/8/2021 ̀ cua S̉ ở GD&ĐT Nghê An ̣ V/v tổ chức dạy học ứng phó dịch Covid19 năm học 20212022; Công văn 1899/SGD&ĐTVP, ngay 17/9/2021 ̀ ̉ ở GD&ĐT Nghê An cua S ̣ V/v hướng dẫn xây dựng phương án dạy học ứng phó dịch Covid19 năm học 2021 2022; Công văn 2012/SGD&ĐTVP, ngay 30/9/2021 ̀ cua S ̉ ở GD&ĐT Nghê An ̣ V/v chỉ đạo dạy và học ứng phó kịp thời với dịch Covid19; Công văn 2333/SGD&ĐTVP, ngay 27/10/2021 2021 ̀ ̉ ở GD&ĐT Nghệ cua S An V/v thực hiện các biện pháp phòng, chống để thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid19; Công văn 2473/SGD&ĐTVP, ngày 24 tháng 11 năm 2021 cua S ̉ ở GD&ĐT ̣ Nghê An V/v tăng cường triển khai một số biện pháp phòng, chống dịch Covid 19 trong các cơ sở giáo dục; Công văn 2724/SGD&ĐTTCCB, ngay 20/12/2021 ̀ ̉ ở GD&ĐT Nghê An cua S ̣ V/v tập huấn tăng cường năng lực cho giáo viên phổ thông về kỹ năng giảng dạy trực tuyến. Từ những cơ sở lý luận, những công văn hướng dẫn của Bộ giáo dục và đào tạo va S̀ ở giáo dục và đào tạo Nghệ An, trường THPT Đô Lương 3 đã căn cứ vào tình hình thực tiễn của giáo viên và học sinh, cũng như điều kiện nhà trường để tổ chức dạy học trực tuyến đáp ứng với tình hình dịch bệnh phức tạp xảy ra. Trong quá trình thực hiện, mặc dầu nhiều lúc còn gặp phải một số vướng mắc nhưng với tinh thần vừa làm vừa học hỏi, rút kinh nghiệm và hoàn 12
thiện hơn, chúng tôi luôn cố gắng từng ngày để đạt được hiệu quả cao, đảm bảo chất lượng dạy học trực tuyến trong mọi tình huống xảy ra. 2. Cơ sở thực tiễn 2.1. Tinh tât yêu phai tô ch ́ ́ ́ ̉ ̉ ức day hoc tr ̣ ̣ ực tuyên ́ Trong hai năm nay, việc chuyển sang dạy học trực tuyến trong nhiều thời điểm do ảnh hưởng của dịch diễn ra hầu hết ở các tỉnh thành trên cả nước. Mục đích để thích ứng với tình hình dịch bệnh phức tạp diễn ra. Cụm từ dạy học trực tuyến, học online, zoom, Google meeting, microsoft teams... đa tr ̃ ở nên ̣ ơi giao viên va hoc sinh quen thuôc v ́ ́ ̀ ̣ ở tất cả các cấp học. Giáo dục là quốc sách hàng đầu, toàn thể nhân dân đất nướ c Việt Nam chúng ta nhận th ức đượ c điều đó và hết sức tạo điều kiện cho con em có đủ điều kiện để có một môi trườ ng học tập tốt nhất trong b ất c ứ hoàn cả nh nào, thời điểm nào. Tuy nhiên, việc chuy ển từ hình thức dạy học tr ực ti ếp sang dạy h ọc tr ực tuy ến m ột cách đột ngột, chưa đượ c thử nghiệm hay chuẩn bị kĩ trong thời gian đầu đối diện với dịch bệnh khi ến cho n ền giáo dục của chúng ta gặp ph ải nhi ều khó khăn nhất định. Việc thay đổi phương pháp học trực tiếp sang phương pháp học trực tuyến trong tình hình dịch bệnh hiện nay là tất yếu, phù hợp với bối cảnh, xu thế của thời đại, góp phần đáp ứng, đảm bảo mục tiêu giáo dục đề ra. Thông qua phương pháp học trực tuyến, học sinh cũng được tiếp cận nhiều hơn với công nghệ thông tin và tiếp cận nhiều luồng thông tin hơn trước. Trước khi đại dịch covid19 gây nhiều ảnh hưởng và bắt buộc phải chuyển sang trạng thái học trực tuyến, tuy quy mô chưa lớn nhưng đã có rất nhiều giáo viên, học sinh đã ứng dụng các phần mềm dạy học trực tuyến để dạy và học để bổ trợ với nhiều hình thức (Giáo viên giao bài tập và chữa bài tập qua nhóm zalo, học nhóm qua zoom, giao bài tập qua phần mềm azola…). Điều này chứng tỏ rằng nhu cầu dạy học trực tuyến để bổ trợ kiến thức của giáo viên và học sinh là rất lớn, kể cả khi nhà trường ở trạng thái học trực tiếp. Việc có thể tiếp nhận thông tin một cách chủ động, chủ động về thời gian, không gian, tiết kiệm chi phí trong khi học trực tuyến cũng là một lợi thế. Tuy nhiên, việc thích ứng một phương pháp dạy học mới này cũng gây ra cho chúng ta không ít khó khăn. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp để phát triển, nâng cao chất lương dạy học trực tuyến là vấn đề mà cả xã hội rất quan tâm. 2.2. Nhưng thuân l ̃ ̣ ợi va kho khăn khi tô ch ̀ ́ ̉ ức day hoc tr ̣ ̣ ực tuyên ́ 2.2.1. Đối với giáo viên. a. Thuận lợi. 13
Giáo viên có thể chủ động về không gian, địa điểm làm việc, bảo đảm sức khỏe của bản thân trong tình hình dịch bệnh, dù không đến trường nhưng vấn đảm bảo hoàn thành các nội dung của kế hoạch giáo dục. Được tiếp cận với phương pháp dạy học mới, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy để cung cấp cho học sinh nhiều hình thức học tập sinh động. Giáo viên có thể sử dụng nhiều thông tin trên kho hoc liêu sô đ ̣ ̣ ́ ể định hướng cho học sinh học tập và trao đổi, tương tác với học sinh dễ dàng. Được tiếp cận nhanh với các văn bản chỉ đạo của Bộ giáo dục, Sở giáo dục và được nhà trường quan tâm, tìm mọi cách để nâng cao kĩ năng, kĩ thuật dạy học online, làm chủ lớp học online Giáo viên thực hiện quá trình dạy học với sự hỗ trợ của nội quy học trực tuyến, sự kiểm tra giám sát của Ban giam hiêu, Ban an ninh tr ́ ̣ ường học giúp nề nếp lớp học ổn định hơn. Được sự đồng hành, ủng hộ, quan tâm của ban giám hiệu nhà trường, phụ huynh học sinh và của toàn xã hội đối với sự nghiệp giáo dục trong tình hình dịch bệnh phức tạp khó lường. b. Khó khăn Với tình hình dịch bệnh diễn ra hết sức phức tạp, việc chuyển từ dạy học trực tiếp sang dạy học trực tuyến khiến cho nhiều giáo viên không đáp ứng kịp thời, nhất là các giáo viên có trình độ công nghệ thông tin còn hạn chế. Vẫn còn có một số giáo viên do mới bắt đầu giảng dạy trực tuyến, chưa làm chủ được các kĩ thuật dạy học trực tuyến nên chưa nhận thức được tầm quan trọng của phương pháp học trực tuyến trong tình hình dịch bệnh. Phần thiết kế bài giảng của một số giáo viên còn nặng về lý thuyết, thuyết trình, chưa bắt kịp yêu cầu đổi mới. Việc quản lý học sinh với sĩ số đông (có lớp lên tới 42 em) cũng gây khó khăn cho giáo viên trong việc quản lý sĩ số lớp. Nhiều học sinh lợi dụng các vấn đề như: Camera hỏng, micro hỏng… khiến cho một số giáo viên gặp phải tình trạng tự nói và tự nghe, làm giảm hứng thú của giáo viên trong quá trình giảng dạy. Khi tiến hành quản lý học sinh qua các phần mềm học trực tuyến, giáo viên khó có thể theo dõi được quá trình làm bài, ghi bài của học sinh trong tiết học. ̣ ́ưng dung tinh bao mât không tôi Môt sô ́ ̣ ́ ̉ ̣ ́ ưu dân đên co hiên t ̃ ́ ́ ̣ ượng ngươi la ̀ ̣ ̣ ược vao phong hoc tr đăng nhâp đ ̀ ̀ ̣ ực tuyên pha rôi gi ́ ́ ́ ờ hoc. ̣ Mặc dù công cụ trực tuyến hỗ trợ được mọi thứ người dạy mong muốn, nhưng với giáo viên thì cảm xúc đứng lớp rất quan trọng. Khi đứng lớp, giáo viên có thể tương tác, kiểm tra, hướng dẫn cho từng em kĩ hơn, giải đáp thắc 14
mắc và truyền cảm hứng tốt hơn. Những yếu tố này không được đảm bảo khi học trực tuyến, cũng như việc kiểm soát học sinh bị hạn chế, không đánh giá hết được năng lực của học sinh. 2.2.2. Đối với học sinh. a. Thuận lợi Học sinh được chủ động về địa điểm, thời gian, không gian học tập cũng như đảm bảo được sức khỏe của mình trước dịch bệnh. Được tiếp cận với phương pháp dạy học mới, được định hướng nhiều nội dung bổ ích hơn qua hệ thống mạng. b. Khó khăn. Việc thay đổi hình thức dạy học khiến các em gặp khó khăn trong quá trình thảo luận nhóm, chỉ diễn ra bằng tin nhắn ở nhóm chat và thụ động hơn so với học trực tiếp tại trường. Nhiều em học sinh dễ bị phân tán bởi các yếu tố xung quanh khi học trực tuyến ở nhà. Do ít phải chịu nhiều áp lực của giáo viên và bạn học, học sinh sẽ chỉ tự lên tiếng khi bắt buộc có ý kiến. Nhiều em học sinh là con em vùng nông thôn, gia đình có nhiều anh chị em ở cùng độ tuổi đi học nhưng học khác cấp khiến cho việc học không được đảm bảo do thiếu phương tiện học tập, chât l ́ ượng ha tâng không đam bao ̣ ̀ ̉ ̉ Một số em học sinh gặp khó khăn trong nhận thức về học trực tuyến, còn rụt rè, ngại phát biểu va t ̀ ương tác với thầy cô khi hoc tr ̣ ực tuyên. ́ 2.3. Thực trang vê ̣ ̀ứng dung công nghê thông tin vao day hoc ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ở Trương ̀ THPT Đô Lương 3 Trương THPT Đô L ̀ ương 3 được thanh lâp năm 1978, trai qua h ̀ ̣ ̉ ơn 43 năm xây dựng trương đa đ ̀ ̃ ược công nhân đat chuân Quôc gia năm 2020, tuy vây c ̣ ̣ ̉ ́ ̣ ơ sở ̣ ́ ̉ vât chât cua nha tr ̀ ương vân con nhiêu thiêu thôn, nhât la cac thiêt bi phuc vu viêc ̀ ̃ ̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ứng dung công nghê thông tin trong day hoc. Đên thang 10/2021 tr ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ́ ương vân ch ̀ ̃ ưa co l ́ ơp hoc nao lăp đăt tivi đê phuc vu đôi m ́ ̣ ̀ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ới phương phap day hoc. Ca tr ́ ̣ ̣ ̉ ương ̀ ̉ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ chi co 01 phong hoc dung chung co lăp tivi đê phuc vu day hoc khi co giao viên ̀ ̀ ́ ́ ̣ ́ ́ ̣ day thao giang ̉ (Phu luc: Kêt luân 2301/KLSGD&ĐT, ngay 05/11/2021 V/v Kêt ̣ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̣ luân thanh tra hanh chinh tai Tr ̀ ́ ̣ ương THPT Đô L ̀ ương 3). Tình hình đội ngũ CBQL, giáo viên: Bảng 1: Tình hình đội ngũ CBQL, giáo viên trường THPT Đô Lương 3 Năm học CBGV Tổn N Đảng Trình độ Năng lực CM 15
GVG g ữ viên ĐH Th.sỹ Tiến sĩ Tỉnh CBQL 4 0 4 02 02 0 4 20212022 GV 81 47 47 64 17 0 20 ̉ ́ ̣ ̉ ường THPT Đô Lương 3 không Qua bang 1 ta thây đôi ngu giao viên cua tr ̃ ́ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ ́ ̣ manh khi ty lê giao viên đat trinh đô trên chuân chi chiêm 21%, ty lê giao viên đat ́ ̣ ̉ ́ ̉ ̉ giao viên day gioi câp tinh chi chiêm 24,7%. ́ ́ Bảng 2: Thông kê giáo viên tr ́ ường THPT Đô Lương 3 theo đô tuôi ̣ ̉ Đô tuôi ̣ ̉ Dươi 30 ́ Tư 3039 ̀ Tư 4049 ̀ Tư 5054 ̀ Tư 5560 ̀ Sô l ́ ượng 2 29 43 6 1 Ty lê % ̉ ̣ 2,5% 35,8% 53,1% 7,4% 1,2% ̉ ́ ̣ ̉ ̉ ương THPT Đô L Qua bang 2 ta thây đôi ngu giao viên tre cua tr ̃ ́ ̀ ương 3 rât it: ́ ́ giao viên d ́ ươi 30 tuôi chi co 02 giao viên chiêm ty lê 2,5%; giao viên trên 40 tuôi ́ ̉ ̉ ́ ́ ́ ̉ ̣ ́ ̉ ̉ ̣ ̀ ̀ ̉ chiêm ty lê 61,7%. Điêu nay anh h ́ ưởng nhiêu đên kha năng tiêp cân, ̀ ́ ̉ ́ ̣ ứng dung ̣ ̣ công nghê thông tin vao day hoc ̀ ̣ ̣ (Phu luc: Kêt luân 2301/KLSGD&ĐT, ngay ̣ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̣ 05/11/2021 V/v Kêt luân thanh tra hanh chinh tai Tr ̀ ́ ̣ ương THPT Đô L ̀ ương 3). ̀ ̉ ́ ̣ ứng dung CNTT day hoc tr Vê kha năng tiêp cân ̣ ̣ ̣ ực tuyên: ́ ̣ Thang 02/2020 dich Covid19 băt đâu lây lan manh ́ ́ ̀ ̣ ở nươc ta, đê đam bao an ́ ̉ ̉ ̉ ̀ ưc khoe cho CBGV va hoc sinh, ngay 06/02/2020 S toan s ́ ̉ ̀ ̣ ̀ ở GD&ĐT Nghê An ban ̣ ́ ̣ ̉ ̣ hanh công văn sô 197/SGD&ĐTVP V/v thông bao hoc sinh nghi hoc toan diên đê ̀ ́ ̀ ̣ ̉ ̀ ́ ̣ phong, chông bênh viêm đ ường hô hâp câp do chung virut Corona (nCoV) gây ra. ́ ́ ̉ Cung giông nh ̃ ́ ư hoc sinh ̣ ở cac tr ́ ương khac trong toan tinh, hoc sinh tr ̀ ́ ̀ ̉ ̣ ương ̀ THPT Đô Lương 3 được nghi hoc toan diên đên ngay 02/3/2020 đê phong chông ̉ ̣ ̀ ̣ ́ ̀ ̉ ̀ ́ ̣ dich. Ngay 27/3/2020, lân th ̀ ̀ ứ 2 Sở GD&ĐT Nghê An ban hanh công văn cho hoc ̣ ̀ ̣ sinh THPT, GDTX nghỉ hoc̣ để phong, ̀ chông ́ dich ̣ Covid19 (Công văn 502/SGD&ĐTVP, ngay 27/3/2020). Trong công văn nay S ̀ ̀ ở yêu câu cac tr ̀ ́ ương ̀ ̉ ưc h tô ch ́ ương dân hoc sinh ôn tâp, hoc tâp tai, hoc qua internet, trên truyên hinh ́ ̃ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ va cac hinh th ̀ ́ ̀ ưc khac theo đung cac văn ban h ́ ́ ́ ́ ̉ ướng dân cua S ̃ ̉ ở Giao duc va Đao ́ ̣ ̀ ̀ ̣ tao (Tr ươc đo, ngay 14/3/2020 S ́ ́ ̀ ở Giao duc va Đao tao Nghê An đa co công văn ́ ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̃ ́ 419/ SGD&ĐTGDTrH V/v tăng cương day hoc qua Internet, trên truyên hinh ̀ ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ Nghê An trong th ơi gian nghi dich đê phong chông dich Covid 19). Th ̀ ̉ ̣ ̉ ̀ ́ ̣ ực hiêṇ ̉ ̣ chi đao cua S ̉ ở Giao duc va Đao tao Nghê An môi tr ́ ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̃ ường hoc đa co ph ̣ ̃ ́ ương an tô ́ ̉ chưc day hoc khac nhau, trong đo co nhiêu tr ́ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̀ ường đa tiêp cân s ̃ ́ ̣ ử dung cac phân ̣ ́ ̀ mêm zoom, Google meeting, microsoft teams đê day hoc tr ̀ ̉ ̣ ̣ ực tuyên nh ́ ưng đôi v ́ ơí Trương THPT Đô L ̀ ương 3 phương an chu yêu la giao viên g ́ ̉ ́ ̀ ́ ửi bai cho hoc sinh ̀ ̣ qua zalo, messenger, môt sô it g ̣ ́ ́ ửi bai lên phân mêm VNPTElearning nh ̀ ̀ ̀ ưng hâu ̀ 16
như hoc sinh không tiêp cân đ ̣ ́ ̣ ược (Phu luc: Báo cáo nhanh tình hình tri ̣ ̣ ển khai dạy học trong th ời gian h ọc sinh ngh ỉ h ọc ở tr ường cua Tr ̉ ương ̀ THPT Đô Lương 3 bao cao S ́ ́ ở GD&ĐT ngay 14/4/2020). ̀ Đên thang 6/2021 trong giai đoan cac tr ́ ́ ̣ ́ ương THPT đang tô ch ̀ ̉ ức day hoc ôn ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ thi tôt nghiêp thi dich Covid19 bung phat manh tr ́ ̀ ́ ̣ ở lai ̣ ở nươc ta, môt lân n ́ ̣ ̀ ữa hoc̣ ̣ sinh Nghê An phai tam d ̉ ̣ ưng đên tr ̀ ́ ương, th ̀ ơi điêm đo Tr ̀ ̉ ́ ường THPT Đô Lương 3 thực hiên ch ̣ ưa xong kê hoach day hoc ôn thi tôt nghiêp, nh ́ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ưng vi giao viên ̀ ́ chưa tiêp cân đ ́ ̣ ược phương phap day hoc tr ́ ̣ ̣ ực tuyên nên Ban giam hiêu quyêt ́ ́ ̣ ́ ̣ đinh nh ơ cac giao viên Tin hoc nghiên c ̀ ́ ́ ̣ ứu va tô ch ̀ ̉ ức cho hoc sinh lam bai thi trăc ̣ ̀ ̀ ́ ̣ nghiêm online ̣ ̣ ́ ̣ ̣ (Phu luc: Kê hoach ôn thi tôt nghiêp tuân 44, ngay 26/6/2021 cua ́ ̀ ̀ ̉ ̉ cua Tr ương THPT Đô L ̀ ương 3). ̉ ́ ̃ ơn vê kha năng Đê năm ro h ̀ ̉ ứng dung CNTT cua giao viên va day hoc, chung ̣ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ̃ ́ ̀ ̉ ́ ́ ̉ ̀ ương va thu đ tôi đa tiên hanh khao sat 81 giao viên cua nha tr ̀ ̀ ược kêt qua nh ́ ̉ ư sau: Bảng 3: Kêt qua khao sat kha năng ́ ̉ ̉ ́ ̉ ứng dung CNTT vao day hoc cua GV (Lân 1) ̣ ̀ ̣ ̣ ̉ ̀ Tra l ̉ ơì TT Nội dung Có % Không % Thầy/cô đã bao giờ dạy học trực tuyến 1 0 0.0% 81 100% chưa? ̃ ừng day tiêt hoc co s Thây/cô đa t ̀ ̣ ́ ̣ ́ ử dung ̣ 11.1 2 72 88.9% 9 giao an powerpoint ch ́ ́ ưa? % ́ ̉ Thây/cô co kha năng t ̀ ự soan giao an ̣ ́ ́ 3 57 70.4% 24 29.6% ̣ ́ ̉ powerpoint hoăc biêt chinh s ửa không? Thầy cô có cần nhà trường tổ chức tâp ̣ ́ ỗ trợ trình độ công nghệ thông tin huân, h 4 78 96.3% 3 3.7% để ứng dụng vào dạy học trực tuyên hay ́ không? ̉ ̉ Qua kêt́ qua khao sat ́ ta thây, ̣ ́ đên hêt năm hoc 20202021 giao viên cua ́ ́ ́ ̉ Trương THPT Đô L ̀ ương 3 vân ch ̃ ưa thực hiên môt tiêt day tr ̣ ̣ ́ ̣ ực tuyên đung ́ ́ nghia nao, phân l ̃ ̀ ̀ ớn giao viên đa t ́ ̃ ừng day tiêt day co s ̣ ́ ̣ ́ ử dung giao an powerpoint, ̣ ́ ́ nhưng trong sô đo co nhiêu giao viên không co kha năng t ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̉ ự soan hoăc biêt chinh ̣ ̣ ́ ̉ sửa giao an powerpoint, hâu hêt giao viên co nguyên vong đ ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̣ ̣ ược nhà trường tổ chức tâp huân, h ̣ ́ ỗ trợ ky năng ̃ ưng dung công ngh ́ ̣ ệ thông tin vào dạy học trực tuyên. ́ Về học sinh: Chất lượng tuyển sinh đầu vào khá (điểm tuyển sinh vào 10 hang năm trên 25.0 đi ̀ ểm); hầu hết học sinh ngoan, năng động, có ý thức trong học tập. Tuy nhiên bên canh đo vân con môt bô phân hoc sinh ch ̣ ́ ̃ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ưa ngoan, chưa 17
thực sự cô găng trong hoc tâp, châp hanh nôi quy ch ́ ́ ̣ ̣ ́ ̀ ̣ ưa tôt nhât la khi cac em tham ́ ́ ̀ ́ ̣ ực tuyên viêc quan ly nê nêp cua giao viên găp nhiêu kho khăn. gia hoc tr ́ ̣ ̉ ́ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ́ 3. Một số giai pháp nâng cao hi ̉ ệu quả dạy học trực tuyến ở trường THPT Đô Lương 3 3.1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh và phụ huynh về sự cần thiết của việc day ̣ học trực tuyến. a. Mục tiêu của giải pháp Giúp cho học sinh, phụ huynh và đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường hiểu rõ về về sự cần thiết của việc day ̣ học trực tuyến trong tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh. Đả thông tư tưởng, giúp cho giáo viên, học sinh, phụ huynh nhận thức rõ đây là phương pháp phù hợp nhất trong tình hình dịch bệnh có thể kéo dài, từ đó đồng lòng, đạt hiệu quả cao trong quá trình dạy học. b. Nội dung và cach t ́ ổ chức thực hiện: Trước bối cảnh tình hình dịch bệnh Covid19 tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; để đảm bảo đồng thời hai mục tiêu vừa dạy học, vừa phòng chống dịch hiệu quả, một trong những giải pháp phù hợp nhất hiện nay là dạy học trực tuyến. Điều này cũng đã được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp tổng kết năm học 20202021, triển khai nhiệm vụ năm học 20212022 do Chính phủ tổ chức trực tuyến với các tỉnh thành trong cả nước vào sáng ngày 28/8/2021. Trong giai đoạn này, sự ủng hộ các chủ trương, giải pháp dạy học của nhà trường đến từ giáo viên, học sinh, phụ huynh cùng cộng đồng xã hội sẽ tăng thêm sức mạnh cho thầy và trò vượt qua khó khăn, thực hiện thành công nhiệm vụ năm học. Đối với tình hình dịch bệnh khó lường thì việc chuyển trạng thái từ dạy trực tiếp sang dạy học trực tuyến và ngược lại để đảm bảo sức khỏe cho giáo viên, học sinh cũng như duy trì kết quả phòng chống dịch của đất nước là vô cùng quan trọng. Như bác Hồ đã từng nói, “Dê trăm l ̃ ần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Chính vì vậy, Ban giám hiệu nhà trường xác định, phải làm cho tập thể giáo viên, học sinh và phụ huynh có một nhận thức đúng đắn về phương pháp học trực tuyến, từ đó đồng lòng, thành một khối vững chắc, phối hợp, phát huy hết sức hiệu quả của phương pháp học trực tuyến. Để làm được điều này, Ban giám hiệu nhà trường đề ra một số biện pháp như sau: * Đối với cán bộ, giáo viên: Xác định đây là công việc đầu tiên và cực kì quan trọng nhằm làm cho toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường nhận thức đầy đủ về vai trò và ý nghĩa của phương pháp học trực tuyến trong tình hình dịch bệnh diễn biến hết sức phức tạp. Đây là nhân tố quan trọng nhất của việc thực hiện phương pháp 18
học trực tuyến, là nhân tố có sức ảnh hưởng lớn đến tâm lý, nhận thức của học sinh, phụ huynh. Ban giám hiệu đã tổ chức họp hội đồng giáo dục để quán triệt về vai tro, tính c ̀ ấp thiết của phương pháp dạy học trực tuyến ngay cả khi tình hình địa bàn ổn định, chưa có dịch bệnh xảy ra. Qua nhiều kênh thông tin như giáo viên, học sinh…, tìm hiểu nhận thức về phương pháp học trực tuyến của từng giáo viên để kịp thời xử lý và giúp cho giáo viên đó có nhận thức đúng đắn hơn, tìm tòi, trau dồi kiến thức, kĩ năng về phương pháp học trực tuyến để đạt được hiệu quả cao hơn. Giao nhiệm vụ cho tổ trường chuyên môn, nắm bắt tình hình tư tưởng chính trị của tổ viên, tư vấn và tháo gỡ kịp thời những tư tưởng sai lệch để giáo viên nhận thức được hiệu quả của việc học trực tuyến. Trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, việc chuyển trạng thái có thể diễn ra liên tục nên trong từng thời điểm chuyển trạng thái, dựa vào các kênh như ban an ninh trường học, nhóm facebook, zalo nội bộ của nhà trường để tìm hiểu những khó khăn tại từng thời điểm, hỗ trợ, tháo gỡ kịp thời về tư tưởng chính trị cho giáo viên. * Đối với học sinh: Việc đổi mới phương pháp dạy học hiện nay, lấy học sinh làm trung tâm thì việc nâng cao nhận thức cho học sinh về sự cần thiết của vi ệc h ọc tr ực tuyến là vô cùng quan trọng. Mặc dầu tình hình dịch bệnh ở nước ta kha ́ ổn định trong thời gian đầu chống dịch, nhưng theo dõi tình hình dịch bệnh ở thế giới cũng như thấy rõ biện pháp học trực tuyến đối với học sinh của các quốc gia có dịch là hết sức cần thiết và tư tưởng lệch lạc của một số bộ phận học sinh nước bạn. Ban giám hiệu xác định tình hình dịch bệnh ở nước ta có thể giống như các quốc gia khác và nghiên cứu quán triệt tư tưởng cho học sinh ngay từ đầu. Thứ nhất, ban giám hiệu tổ chức họp giáo viên chủ nhiệm, nâng cao nhận thức cho giáo viên chủ nhiệm để biến bộ phận này trở thành những báo cáo viên, những tuyên truyền viên suất sắc trong việc nâng cao nhận thức cho học sinh. Thứ hai, chỉ đạo đoàn trường có những bài đăng về phương pháp học trực tuyến, hiệu quả của việc học trực tuyến lên fanpage của đoàn trường. Từ đó không chỉ nâng cao được nhận thức của học sinh mà còn nắm được những học sinh nào có tư tưởng, nhận thức lệch lạc để có biện pháp xử lý kịp thời. Thứ ba, xem công tác tư tưởng của học sinh là một nội dung trọng tâm và giáo dục thường xuyên về phương pháp học trực tuyến trong mỗi buổi sinh hoạt kể cả khi tình hình dịch bệnh chưa diễn ra hoặc đang thực hiện học trực tuyến. Thông qua đội ngũ cán bộ lớp, học sinh trong lớp hoặc giáo viên bộ môn, ban an ninh trường học để tìm hiểu các em có biểu hiện chán học, vắng học, kết quả kém để tháo gỡ khó khăn, nâng cao nhận thức cho các em và giúp các em vươn lên trong học tập. 19
Thứ tư, phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm, tổ tư vấn tâm lý học đường tổ chức tư vấn cho những em học sinh gặp khó khăn trong nhận thức về tầm quan trọng của việc thực hiện học trực tuyến. Trường hợp học trực tuy ến kéo dài thì tổ tư vấn tâm lý cắt cử, phân chia tổ viên tô ch ̉ ức tư vấn trực tuyến, nếu việc chuyển trạng thái học trực tiếp sang học trực tuyến trong thời gian ngắn (1 đến 2 tuần) thì trực tiếp gặp các em ở trường để việc tư vấn đạt hiệu quả cao hơn. Bảng 4: Danh sách một số học sinh đã được tư vấn Họ tên/Lơp/ ́ Trước khi Sau khi TT Ngươi t ̀ ư vấn Năm học được tư vấn được tư vấn 1 Nguyễn Gặp phải tình Tích cực tham gia GVCN: Quang Nhật trạng chán nản học tập, đạt học Nguyễn Thị Lớp 10T5 trong học online, sinh tiên tiến học kì Phương Năm học thường xuyên báo 1 2021 2022 Tổ tư vấn cam hư dù phương (20212022 tiện bình thường 2 Nguyễn Tất Có tình trạng Ngay lập tức GVCN: Thầy Mạnh không bật cam, bật chấn chỉnh, thực Nguyễn Xuận míc, có thể xảy ra hiện tốt nội quy Dương tình huống để máy học trực tuyến, Bí thư đoàn một chỗ rồi đi chơi. theo hiệu lệnh của trường 11A1 Mặc trang phục giáo viên Năm học không nghiêm túc (20212022) trong một số tiết học 3 Nguyễn Đức Phát hiện tình Khắc phục được Học sinh Bùi Toàn trạng vẫn tham gia tình trạng trốn học. Khánh Hoàng học tập, nhưng khi luôn bật camera và (cùng lớp) 12A11 yêu cầu mở camera nghe theo hiệu lệnh GVCN: Thầy thì không mở. Phụ của giáo viên trong Hoàng Đình Năm học huynh phản ánh là quá trình học sau đó Tùng (20202021) đi chơi bi a. Tổ tư vấn 4 Nguyễn Chưa chăm chỉ Tích cực hơn GVCN: Thầy Công Nam học tập, lợi dụng trong học tập, bỏ Hoàng Đình các tính năng của hẳn chơi game và Tùng 12A11 smarphone để vừa hăng say học tập.. Ban chấp hành chơi game vừa Tương tác tốt hơn đoàn trường Năm học tham gia lớp học với thầy cô trong Tổ tư vấn (20202021) Nhiều giáo viên mỗi giờ học. trong quá trình dạy nhận xét tương tác 20