Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh

Chia sẻ: Ngaynangmoi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:31

Thêm vào BST

Báo xấu

33
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài đưa ra phương pháp “Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh”, nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn GDQP - AN ở trường học. Phát triển kỹ năng tổ chức thi đấu trò chơi quân sự và kỹ năng đối mặt với vấn đề. Học cách làm việc nhóm, chơi công bằng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN Trường THPT Diễn Châu 5 ---------------------- SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “SỬ DỤNG MỘT SỐ TRÒ CHƠI TRONG DẠY VÀ HỌC MÔN GDQP – AN LỚP 11 THEO HƯỚNG PHÁT HUY TÍCH CỰC, CHỦ ĐỘNG CỦA HỌC SINH” ” Người thực hiện: Ngô Trí Hùng Tổ bộ môn: Xã hội Năm thực hiện: 2020 Số điện thoại: 0972161215 Diễn châu, tháng 12 năm 2020 1
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “SỬ DỤNG MỘT SỐ TRÒ CHƠI TRONG DẠY VÀ HỌC MÔN GDQP – AN LỚP 11 THEO HƯỚNG PHÁT HUY TÍCH CỰC, CHỦ ĐỘNG CỦA HỌC SINH” ” 2
MỤC LỤC Trang PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1 I. Lý do chọn đề tài 1 II. Mục đích nghiên cứu 1 III. Đối tượng nghiên cứu 2 IV. Phạm vi nghiên cứu 2 V. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 2 VI. Thời gian thực hiện đề tài 2 VII. Nhiệm vụ nghiên cứu 2 VIII. Phương pháp nghiên cứu 3 PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 3 Chương I: Cơ sở khoa học 3 I. Cơ sở lý luận 3 II. Cơ sở thực tiễn 3 III. Số liệu điều tra ban đầu 4 Chương II. Một số phương pháp sử dụng một số trò chơi trong dạy và học 6 môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh I. Những thuận lợi 6 II. Những hạn chế 6 III. Một số phương pháp sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn 7 giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh 1. Các bước thực hiện giải pháp mới 7 1.1. GIẢI PHÁP 1: Trò chơi rèn luyện lòng yêu nước, ý thức quốc phòng 8 trong học sinh 1.2. GIẢI PHÁP 2: Trò chơi rèn luyện tinh thần và các giác quan 10 1.3. GIẢI PHÁP 3: Trò chơi rèn luyện sức khỏe 16 IV. Áp dụng một số phương pháp cụ thể vào bài giảng 20 Chương III: Kết quả thực nghiệm 23 PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 25 I. Ý nghĩa của SKKN 25 II. Bài học kinh nghiệm 25 III. Khả năng áp dụng và phát triển của SKKN 25 IV. Một số đề xuất 25 3
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lý do chọn đề tài Có thể nói rằng, môn học giáo dục quốc phòng có một vai trò và ý nghĩa rất to lớn trong việc giáo dục toàn diện và nâng cao ý thức, phẩm chất đạo đức của con người. Trong điều kiện đất nước hội nhập và phát triển, việc nâng cao ý thức, trách nhiệm và hiểu biết về kiến thức quốc phòng - an ninh là một nhiệm vụ thiết thực hơn bao giờ hết. Việc giảng dạy cho học sinh những kiến thức về quốc phòng - an ninh là một việc làm đúng đắn và rất có ý nghĩa. Nó sẽ giúp cho khối đại đoàn kết toàn dân và sức mạnh dân tộc không ngừng được củng cố và lớn mạnh, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững Tổ Quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trong bối cảnh thực tế hiện nay việc nâng cao nhận thức và hiểu biết của học sinh THPT về giáo dục quốc phòng là rất quan trọng. Vì vậy việc đổi mới phương pháp dạy học, tạo sự hứng thú cho học sinh đối với môn học luôn được quan tâm hơn bao giờ hết. Xuất phát từ những lĩnh hội của bản thân trong quá trình rèn luyện và phấn đấu, tôi là một giáo viên GDQP giảng dạy trên mảnh đất giàu truyền thống hiếu học, đã ý thức được việc đổi mới, vận dụng và lựa chọn linh hoạt các phương pháp dạy học sẽ có tác dụng hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh. Từ đó thiết nghĩ theo chủ quan của tôi thì việc đổi mới các phương pháp dạy học đối với môn GDQP - AN có vai trò hết sức quan trọng nhưng trong đó phương pháp vận dụng trò chơi giúp cho học sinh yêu thích môn học này hơn và trong tiết học sôi nổi, hứng thú, vui vẻ và thoải mái nhưng vẫn tiếp thu được trọng tâm của bài, các em có thể vừa học vừa chơi tạo không khí sôi động cho tiết học và rèn luyện cho các em sức khỏe, tinh thần yêu nước và một số kỹ năng quân sự, thiết lập mối liên quan về nội dung kiến thức giữa các phần, giữa nội dung và thực tế là khâu không kém quan trọng trong giảng dạy. Xuất phát từ thực tế giảng dạy, để nâng cao hơn nữa về dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh môn GDQP - AN tôi mạnh dạn đưa ra đề tài nghiên cứu “Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh”. Trong quá trình nghiên cứu và trình bày có gì thiếu sót mong đồng nghiệp, bạn đọc góp ý, bổ sung để đề tài của tôi được hoàn thiện hơn. II. Mục đích nghiên cứu Đề tài đưa ra phương pháp “Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh”, nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn GDQP - AN ở trường học. - Phát triển kỹ năng tổ chức thi đấu trò chơi quân sự và kỹ năng đối mặt với vấn đề. - Học cách làm việc nhóm, chơi công bằng. 1
- Tính kỷ luật, việc thiết lập mục tiêu và tính kiên trì. - Đẩy mạnh phong trào xây dựng nền QPTD - ANND trong thời kì mới. III. Đối tượng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu, đề xuất và triển khai một số giải pháp phát triển kỹ năng tổ chức sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh, cũng như vận dụng ở địa phương thông qua một số hoạt động quân sự nơi trường đóng. IV. Phạm vi nghiên cứu Vận dụng cho một số bài giảng trong chương trình GDQP - AN 11 bậc THPT. V. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài Hệ thống hoá cơ sở lý luận liên quan đến các phương pháp “Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh”. Đề xuất giải pháp sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh. VI. Thời gian thực hiện đề tài Từ tháng 04 năm 2020 đến tháng 12 năm 2020. VII. Nhiệm vụ nghiên cứu - Dựa vào cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn về giảng dạy môn giáo dục quốc phòng - an ninh trường THPT. - Phân tích thực trạng của của việc dạy học môn giáo dục quốc phòng - an ninh thời gian qua tại trường THPT. - Trình bày quy trình và hệ thống bài dạy môn giáo dục quốc phòng - an ninh trường THPT. - Trình bày về tính hiệu quả của các giải pháp. - Thực nghiệm giảng dạy. - So sánh phương pháp giảng dạy mới và phương pháp giảng dạy cũ bằng khảo sát, so sánh số liệu về trình độ thông qua bài học. - Đề xuất giải pháp trong thời gian tới. VIII. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp điều tra, quan sát, nắm thông tin. - Lí luận và phương pháp giáo dục quốc phòng - an ninh. - Phương pháp phân tích, so sánh. - Phương pháp thực nghiệm. - Phương pháp trực quan, phương pháp sử dụng lời nói, phương pháp huấn luyện. - Phương pháp thu thập số liệu và xử lí toán học. - Huấn luyện quốc phòng - an ninh, tâm sinh lí và kiểm tra y học quốc phòng - an ninh. 2
PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Chương I: Cơ sở khoa học I. Cơ sở lý luận Hiện nay ngành giáo dục và đào tạo nói chung, cũng như đội ngũ giáo viên giảng dạy bộ môn GDQP - AN nói riêng đang nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, chống lại thói quen thụ động của HS trong hoạt động học tập. Mục đích của việc đổi mới PPDH là thay đổi lối dạy học truyền thụ một chiều sang dạy học theo “Phương pháp dạy học tích cực” nhằm giúp HS phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, rèn luyện thói quen và khả năng học tập, tinh thần hợp tác, vận dụng kiến thức, kĩ năng vào những tình huống khác nhau trong học tập và trong thực tiễn cuộc sống; giúp cho học sinh có sự hứng thú, niềm tin, niềm vui trong học tập; nâng cao chất lượng dạy và học. Trong dạy học môn GDQP - AN việc “Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh” là một khâu quan trọng không thể thiếu trong toàn bộ tiến trình bài giảng, là một yếu tố dẫn đến sự thành công của bài giảng. II. Cơ sở thực tiễn Sự đổi mới phương pháp giảng dạy, đầu tư về thời gian và cơ sở vật chất đúng quy trình và đầy đủ trong môn giáo dục quốc phòng - an ninh nói chung và cụ thể từng bài dạy nói riêng ở trường học những năm gần lại đây tại Tỉnh Nghệ An có thể nói đã phần nào làm cho môn học thay đổi căn bản, chất lượng ngày càng cao. Tuy nhiên trong thực tế trường THPT chúng tôi từ trước đến nay để học sinh “Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh” còn chưa đồng đều liên quan đến việc kết quả sau mỗi tiết dạy. Vậy thì: *Vì sao phải vận dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh? Đối với HS: Chơi là một hoạt động hấp dẫn, phù hợp với sự phát triển tự nhiên của tâm sinh lí tuổi trẻ (từ nhi đồng qua thiếu niên đến lứa tuổi thanh niên bước vào đời sống xã hội). Những yêu cầu của các môn giáo dục có tính hệ thống, trình tự trong nhà trường các cấp, nhất là các môn GDQP - AN sẽ được tuổi trẻ học sinh, sinh viên tiếp nhận, tự rèn luyện một cách thoải mái qua hoạt động “chơi”. và là một việc làm tích cực góp phần giúp đỡ tuổi trẻ bước vào nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc một cách nhẹ nhàng, hiệu quả. Trò chơi có mục đích rèn luyện lòng yêu nước, giáo dục ý thức quốc phòng dưới dạng vui chơi bằng các trò chơi nhỏ, trò chơi lớn trong quá trình dạy và học môn GDQP - AN. Làm cho tuổi trẻ tự nguyện rèn luyện một số kỹ năng quân sự và 3
tự rèn luyện tính cách cá nhân của từng học sinh. Để tạo lập một nếp sống có tác phong quân sự; luôn luôn sẵn sàng hành động. Hành động đó qua vui chơi mà thấm nhuần lòng yêu nước của truyền thống lịch sử dân tộc và lịch sử cách mạng bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã Hội Chủ Nghĩa. Kết hợp với các bài học chính khóa nên hành động có ý thức, có hiệu quả hơn. Đồng thời với mục tiêu giáo dục phổ thông là “giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực khả năng, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam XHCN, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ tổ quốc”. Đối với GV: Đề tài này tạo cho không khí của tiết học GDQP - AN trở nên sinh động, sôi nổi, hứng thú các em có thể vừa học, vừa chơi mà vẫn truyền tải được kiến thức đồng thời tạo cho các em ý thức tự giác học tập, khả năng làm việc theo nhóm, tinh thần đoàn kết làm tiền đề cho những năm học tiếp theo và nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN sau này. Từ đó GV sẽ điều chỉnh phương pháp dạy học phù hợp với nội dung. Đồng thời GV cũng đánh giá được thái độ, tinh thần, ý thức học tập của HS. Như vậy, trong dạy học nói chung và dạy học môn GDQP - AN, GV sử dụng phương pháp sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh phù hợp sẽ góp phần rất lớn mang lại hiệu quả cho bài giảng, phát huy tối đa tính chủ động, tích cực của HS, nâng cao chất lượng dạy và học. III. Số liệu điều tra ban đầu Điều tra kết quả học tập học sinh ở trường THPT qua các năm học cho thấy một thực tế như sau: 1. Kết quả: (Số liệu điều tra năm học 2019 - 2020) Điểm lý thuyết Loại Giỏi Khá Trung bình Yếu (Điểm9 -10) (Điểm7 - 8) (Điểm 5 - 6) (Điểm < 5) Nhóm Lớp 11A4, 11A7 8,3% 27,8% 52,8% 11,1% năm học 2019 – ( 6 hs ) ( 20 hs ) ( 38 hs ) ( 8hs ) 2020. Chưa áp dụng các phương pháp trên (72 hs) 4
Điểm thực hành Loại Giỏi Khá Trung bình Yếu (Điểm9 -10) (Điểm 7 - 8) (Điểm 5 - 6) (Điểm < 5) Nhóm Lớp 11A4, 11A7 18% 34,7% 41,7% 5,6% năm học 2019 – ( 13 hs ) ( 25hs ) ( 30 hs ) ( 4 hs ) 2020. Chưa áp dụng các phương pháp trên (72 hs) Bảng tổng hợp lý thuyết và thực hành Loại Giỏi Khá Trung bình Yếu Nhóm (Điểm9-10) (Điểm 7 - 8) (Điểm5 - 6) (Điểm < 5) Lớp 11A4, 11A7 13,2% 31,2% 47,2% 8,4% năm học 2019 – 2020. Chưa áp dụng các phương pháp trên (72 hs) 2. Nhận xét: Qua kết quả khảo sát ban đầu trên nhìn chung các em học sinh ở các lớp trên đạt kết quả rất thấp: Năm học 2019 - 2020 có 47,2% học sinh đạt điểm trung bình, 8,4% đạt điểm yếu và tỉ lệ khá giỏi đạt được còn rất ít, như khá 31,2%, giỏi chỉ đạt 13,2%. Qua số liệu khảo sát tôi nắm được các em đang còn yếu ở mặt nào, những kết quả trên là cơ sở để tôi đi sâu vào nghiên cứu “Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh” góp phần rất lớn mang lại hiệu quả cho bài giảng, phát huy tối đa tính chủ động, tích cực của HS, nâng cao chất lượng dạy và học. Chương II. Một số phương pháp “Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh” I. Những thuận lợi Trong những năm qua, bộ môn GDQP - AN nhận được sự quan tâm của các cấp, các ngành. Bộ GDĐT đã hoàn chỉnh và ban hành chương trình, SGK môn GDQP - AN theo quyết định Số 79/2007/QĐ - BGDĐT. Hàng năm SGD - ĐT Nghệ An tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ cốt cán về thực hiện chương trình, 5
đổi mới PPDH, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá, ứng dụng CNTT vào dạy học, sử dụng đồ dùng, trang thiết bị dạy học, cập nhật những sửa đổi bổ sung của Điều lệnh quản lí, Điều lệnh đội ngũ … Sở GD và ĐT Nghệ An mở các lớp tập huấn đại trà, triển khai các nội dung tập huấn cho GV GDQP - AN chuyên trách trong toàn Tỉnh, phối hợp với các ban ngành, tổ chức Hội thi GV GDQP - AN dạy giỏi năm học 2019 - 2020. Ban giám hiệu luôn dành sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra đối với tổ chuyên môn và GV trong thực hiện chương trình, thực hiện việc đổi mới PPDH, đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá, khuyến khích và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho GV tham dự các lớp bồi dưỡng chuyên môn cấp Sở. Nhà trường đảm bảo về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học, chế độ trang phục, chế độ bồi dưỡng giờ dạy… giúp GV an tâm công tác. Bản thân tôi luôn được Trường cử đi tham dự các lớp tập huấn do Sở GD và ĐT Nghệ An tổ chức để triển khai lại cho đội ngũ GV GDQP - AN trong nhà trường. Được học hỏi kinh nghiệm qua dự giờ các đồng nghiệp giảng dạy bộ môn GDQP - AN tại các trường THPT trong Tỉnh. Quá trình công tác luôn nhận được sự quan tâm của lãnh đạo, tổ chuyên môn, sự giúp đỡ của đồng nghiệp, sự tin tưởng, hợp tác của HS. Bản thân tôi tâm huyết với bộ môn, luôn nổ lực, tìm tòi, áp dụng những biện pháp, phương pháp dạy học tích cực để nâng cao chất lượng bộ môn, góp phần giáo dục toàn diện cho HS. II. Những hạn chế Qua thực tế giảng dạy, dự giờ đồng nghiệp bộ môn GDQP - AN ở các trường THPT trong Tỉnh, tôi nhận thấy bước đầu GV đã áp dụng một số PPDH mang tính tích cực vào trong bài giảng nói chung và khâu vận dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh nói riêng. Cụ thể, tiết dạy của một số Thầy (trong chuyên môn GV dạy giỏi cấp quốc gia, cấp Tỉnh) năm học 2018 - 2019 mà tôi đã được tham dự năm trước đã mang lại hiệu quả và thành công cho tiết dạy. Tuy nhiên, nhìn chung việc thực hiện đổi mới PPDH theo hướng tích cực, chủ động còn chậm chuyển biến. Việc vận dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh còn bị GV xem nhẹ. Một bộ phận HS chưa mạnh dạn, chủ động tham gia vào các hoạt động học tập ảnh hưởng đến chất lượng bài học, lâu dần hình thành thói quen học tập thụ động. Nguyên nhân: Một bộ phận GV chưa nhận thức đầy đủ về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của phương pháp vận dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh, còn hạn chế về chuyên môn (chỉ qua lớp đào tạo ngắn hạn sáu tháng), ngại áp dụng các PPDH tích cực vào trong tiết dạy, hiệu quả từ học tập đổi mới PPDH chưa cao, do nhiều áp lực … 6
HS có tâm lí coi nhẹ môn học GDQP - AN do phải tập trung cho các môn thi tốt nghiệp, các môn thi Đại học, Cao Đẳng … trang thiết bị phục vụ cho dạy học chưa đáp ứng đủ số lượng, đảm bảo về chất lượng. Đối với bản thân tôi với số năm công tác giảng dạy đôi khi chưa mạnh dạn vận dụng các phương pháp dạy học tích cực vào bài giảng nhiều, nhất là khâu vận dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh. III. Một số phương pháp “Sử dụng một số trò chơi trong dạy và học môn giáo dục quốc phòng - an ninh lớp 11 THPT theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh” 1. Các bước thực hiện giải pháp mới - Để giải quyết nhiệm vụ của đề tài tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: + Phương pháp phân tích tổng hợp tài liệu. + Phương pháp quan sát sư phạm. + Phương pháp kiểm tra sư phạm. + Phương pháp thực nghiệm sư phạm. Để thực hiện tôi đã lựa chọn và đưa một số trò chơi vào các tiết học GDQP -AN (khoảng 6 - 8 phút). Tùy vào nội dung và yêu cầu bài học mà tôi lựa chọn và vận dụng những trò chơi cho phù hợp với nội dung. Đối với giờ lý thuyết học trong phòng tôi vận dụng những trò chơi có tính chất kiến thức, các em có thể ngồi tại chỗ mà vẫn tham gia chơi được. Đối với giờ thực hành học ngoài trời thì tôi sử dụng những trò chơi vận động để các em hoạt động vui chơi được hết khả năng của mình. 1.1. GIẢI PHÁP 1: Trò chơi rèn luyện lòng yêu nước, ý thức quốc phòng trong học sinh  Trò chơi: Kể tên các Tỉnh có đường biên giới với nước khác Người chơi: Một trung đội Cách chơi: Người chỉ huy nêu câu hỏi các tiểu đội trong vòng 2 phút tiểu đội nào kể ra được nhiều Tỉnh đội đó thắng. Chúng ta có thể thay bằng các nội dung khác như: Các bộ phận của súng Tiểu Liên AK. 7
Luật nghĩa vụ quân sự.  Trò chơi: Khám phá sự tích anh hùng của các vị thánh thờ trong các đình, chùa, đền ở địa phương Người chơi: Một trung đội Cách chơi: Giáo viên cho các tiểu đội kể tên các sự tích anh hùng của các vị thánh thờ trong các đình, chùa, đền ở địa phương mình. Trong vòng 5 phút tiểu đội nào kể tên được nhiều thì chiến thắng.  Trò chơi : Ai nhanh hơn Người chơi: Một trung đội 8
Cách chơi: trung đội được chia làm 4 tiểu đội, giáo viên sẽ đọc câu hỏi liên quan đến các nội dung về luật nghĩa vụ quân sự, các tiểu đội giơ tay trả lời đội nào giơ tay nhanh nhất thì sẽ được quyền trả lời, nếu trả lời sai thì các tiểu đội khác được quyền trả lời tiếp, còn nếu các tiểu đội không có câu trả lời thì giáo viên sẽ đưa ra đáp án. Cuối cùng tổng hợp lại, tiểu đội nào trả lời được nhiều câu hỏi nhất thì chiến thắng.  Trò chơi: Truyền thước Người chơi: Một trung đội Cách chơi: giáo viên cho một học sinh đọc bài và một học sinh sẽ cầm cây thước, khi bạn học sinh bắt đầu đọc thì cây thước sẽ được truyền đi từ phía bên trái của người cầm thước lần lượt từ người này truyền sang người kia, bất ngờ giáo viên cho bạn học sinh đọc bài dừng và đưa ra câu hỏi liên quan đến phần học sinh vừa đọc xong. Khi em học sinh đọc bài dừng thì cây thước cũng dừng và người 9
cầm thước lúc đó phải trả lời câu hỏi giáo viên đưa ra. Nếu sai thì sẽ bị phạt còn đúng thì người đó sẽ đọc tiếp và thước cũng tiếp tục được truyền đi và trò chơi cứ tiếp tục như vậy cho đến lúc giáo viên cho kết thúc. 1.2. GIẢI PHÁP 2: Trò chơi rèn luyện tinh thần và các giác quan 1.2.1. Luyện tính tự chủ  Trò chơi: Bắn! Ngừng! Người chơi: Từ một tiểu đội đến một trung đội Cách chơi: Chiến sĩ làm theo lệnh người chỉ huy, nhưng không làm theo động tác sai. Các chiến sĩ đứng thành vòng tròn, người chỉ huy đứng giữa giơ mạnh, hai nắm tay lên trời và hô to “bắn” những người chơi đều làm theo như vậy. Người chỉ huy kéo mạnh hai nắm tay xuống ngang vai và hô to “ngừng” những người chơi lại cũng làm theo như vậy. Cuộc chơi tiếp tục nhưng thỉnh thoảng người chỉ huy lại giơ cao tay lên mà hô “ngừng” hoặc kéo ngang tay xuống mà hô “bắn”. Trường hợp này người chơi phải đứng yên ai nhầm là thua một điểm.  Trò chơi: Giờ điểm danh Người chơi: Từ một tiểu đội đến một trung đội Cách chơi: Người chơi đứng thành một vòng tròn, đánh số từ một đến hết, điểm danh theo số thứ tự. Bắt đầu chơi, số 1 gọi bất kỳ một số nào đó. Ví dụ: Số 1 gọi số 8, người số 8 lập tức gọi một số khác, như số 8 gọi số 15, số 15 lại tiếp tục gọi … càng nhanh càng vui, ai ngập ngừng hay nhầm chỗ phải chuyển chỗ xuống 10
cuối cùng và những số dưới anh ta đều lên một số. Ví dụ: số 8 nhầm thì xuống cuối cùng và những số dưới anh ta đều lên một số. Cụ thể: số 8 nhầm thì từ số 9 đến số cuối đều lên một số, do đổi số nên dễ nhầm. 1.2.2. Luyện trí nhận xét  Trò chơi: Ai đổi chỗ Người chơi: Một trung đội Cách chơi: Người chơi đứng thành một vòng tròn, một người đứng giữa nắm tất cả mọi người đứng xung quanh, sau đó ra chỗ khuất. Người chỉ huy thay đổi vị trí của một số người rồi gọi người ở ngoài vào, người này phải chỉ ra ai đổi chỗ từ đâu 11
đến đâu. Mỗi lần chỉ đúng được một điểm, sau đó thay đổi người đứng giữa. Cuối cùng ai nhiều điểm nhất là thắng cuộc.  Trò chơi: Dạo chơi quanh hồ Người chơi: Từ một tiểu đội đến một trung đội Cách chơi: Vẽ xuống đất một vòng tròn, đường kính khoảng 5 đến 10cm để làm cái hồ, giữa hồ rãi các đồ vật. Lần lượt các đội đi quanh hồ 3 vòng để quan sát. Mỗi đội cách nhau một đến hai phút, về tới đích mỗi đội ghi ra giấy những gì đã nhìn thấy, đội nào đúng nhất là thắng cuộc. 1.2.3. Luyện trí nhớ  Trò chơi: Anh nuôi đi chợ Người chơi: Từ một tiểu đội đến hai tiểu đội 12
Cách chơi: Cả tiểu đội ngồi vòng tròn, người chỉ huy nói “anh nuôi đi chợ đi chợ Nho Lâm mua một mớ rau”, người bên cạnh nói tiếp “anh nuôi đi chợ đi chợ Nho Lâm mua một mớ rau, một lạng thịt”, người sau nói tiếp “anh nuôi đi chợ đi chợ Nho Lâm mua một mớ rau, một lạng thịt, một cân cá”. Rồi người sau lại nói tiếp bằng cách nhắc lại câu nói trên và thêm vào cuối câu một thức ăn khác, ai quên hay nhầm phải nhảy lò cò một vòng.  Trò chơi: Tin đồn Người chơi: Một trung đội Cách chơi: Mỗi tiểu đội là một dãy bàn, hai người một bàn và ngồi ở đầu bàn và đánh số thứ tự từ 1 đến hết. Người chỉ huy tập hợp các số 1 lại và đọc cho nghe một tin nhắn khoảng 30 từ, số 1 nhắc lại cho số 2, số 2 nhắc lại cho số 3 cứ như vậy cho đến người cuối cùng. Người cuối cùng ghi mẫu tin nhắn ra giấy và đưa cho người chỉ huy và đọc thật to cho mọi người nghe. Đội nào ít sai nhất là chiến thắng (giáo viên có thể liên hệ lấy mẫu tin nhắn đó từ nội dung bài học). 1.2.4. Luyện kiến thức  Trò chơi: Những từ bắt đầu cùng một chữ Người chơi: Từ một tiểu đội đến một trung đội 13
Cách chơi: Người chỉ huy nói to một chữ, ví dụ: chữ “m”, những người chơi phải ghi vào giấy những từ bắt đầu là chữ “m” (mắt, mèo, mạnh, mai…) trong hai phút, cuối cùng người chỉ huy thu giấy kiểm tra và khen thưởng những người đã ghi được nhiều từ nhất. 1.2.5. Luyện thính tai  Trò chơi: Tiến công im lặng Người chơi: Một trung đội Cách chơi: Một người bịt mắt đứng giữa làm người canh đêm, những người khác đứng xung quanh cách xa khoảng 10m. Khi có lệnh chơi, tất cả tiến lại gần người canh đêm. Nếu người này thấy tiếng động ở hướng nào mà chỉ tay về hướng đấy, thì người làm ra tiếng động phải đứng yên cho đến tan cuộc chơi. Người nào đến sát được người canh đêm và đập tay vào vai người ấy là thắng cuộc. Lưu ý không được chạy hay nhảy xô vào người canh đêm, dù chỉ cách một mét cũng vậy.  Trò chơi: Vượt rào ban đêm Người chơi: Từ hai tiểu đội đến bốn tiểu đội Cách chơi: Người chơi chia thành hai bên, một bên bịt mắt đứng thành vòng tròn, chân xoạc rộng sát vào chân nhau, tay để xuôi theo người. Bên còn lại đứng ở ngoài vòng, cố vượt rào bằng cách chui qua chân hoặc chui qua cạnh những người chơi. Người làm rào không được khụy chân xuống, chỉ khi nào nghe tiếng động mới được quờ tay tóm đối phương. Người nào vượt được rào vào trong vòng tròn là được một điểm cho bên mình, sau một thời gian quy định thì đổi bên. Cuối cùng bên nào ghi được nhiều điểm là thắng cuộc. 14
1.2.6. Luyện tinh mắt  Trò chơi: Cán bộ hải quân Người chơi: Một trung đội Cách chơi: Cán bộ hải quân lùng bắt những người buôn lậu đang chuyền nhau loại hàng cấm. Người chơi đứng thành vòng tròn, tay nắm vào chiếc dây nối thành vòng ở trước mặt, dây có lồng một cái vòng nhỏ (hàng cấm). Cán bộ hải quan đứng giữa vòng để quan sát, mọi người vừa hát vừa nắm vào chiếc dây làm điệu bộ như nắm vào chiếc vòng chuyền cho người bên cạnh, trong đó có người chuyền vòng thật, nhưng không để cho cán bộ hải quan trông thấy. Nếu cán bộ hải quan chỉ đúng tay người có vòng là bắt được người mang hàng lậu, người này phải nhảy lò cò một vòng và cán bộ hải quan được tín nhiệm làm một lần nữa. Nếu bắt sai thì bị phạt và cử người khác thay thế. (Lưu ý: Nếu không có dây thì có thể cho người chơi chuyền nhau cái vòng nhỏ bằng cách nắm tay nhau). 15
1.3. GIẢI PHÁP 3: Trò chơi rèn luyện sức khỏe 1.3.1. Tập chạy  Trò chơi: Chạy vượt chướng ngại vật Người chơi: Từ một tiểu đội đến một trung đội Cách chơi: Người chơi đóng các chiến sĩ bộ đội phải vượt qua các chướng ngại vật: nhảy qua hố, nhảy qua dây, nhảy qua đống cặp sách … khi nhảy phải nhảy cả hai chân, ai về sớm nhất là thắng cuộc.  Trò chơi: Chạy tiếp sức Người chơi: Từ một tiểu đội đến một trung đội Cách chơi: Các tiểu đội số lượng đều nhau, xếp hàng dọc trước vạch xuất phát. Khi có lệnh người đứng đầu mỗi hàng, tay cầm một vật gì đó (khăn, thước, bút…) chạy quanh một điểm (cái mũ, viên gạch…) cách đó khoảng 20m rồi về hàng đưa cho người thứ hai, xong đứng về cuối hàng, người thứ hai chạy giống người thứ nhất, cứ như vậy cho đến người cuối cùng. Tiểu đội nào có người cuối cùng chạy về vạch xuất phát trước là chiến thắng. 16
1.3.2. Trò chơi chạy đuổi  Trò chơi: Về vị trí chiến đấu Người chơi từ một trung đội đến hai trung đội Cách chơi: Người chơi đóng một đơn vị bộ đội đang sinh hoạt ở doanh trại, mỗi người có một vị trí chiến đấu (vẽ một đường tròn đường kính khoảng 50cm rải rác khắp doanh trại hoặc chọn những vị trí, vật nào đó cố định), trừ một người chiến sĩ vừa đến chưa được phân công (chưa có vòng vẽ). Người chỉ huy hô “báo động” tất cả về vị trí chiến đấu, cả chiến sĩ mới cũng đến chiếm một vị trí. Người nào thừa ra làm nhiệm vụ tiếp tế đạn cho các đơn vị.  Trò chơi: Bảo vệ cán bộ Người chơi: Một trung đội Trong vùng địch, cán bộ bị địch truy lùng được nhân dân bảo vệ. 17