Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án vào giảng dạy môn Giáo dục công dân để hình thành năng lực sáng tạo và hợp tác cho học sinh tại trường PT Hermann Gmeinenr Vinh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:58

Thêm vào BST

Báo xấu

10
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến nhằm đánh giá thực trạng việc đổi mới phương pháp hoạt động dạy – học nói chung và sử dụng phương pháp dự án trong môn GDCD, GDKT&PL nói riêng ở trường THPT; Góp phần hình thành một số phẩm chất năng lực của học sinh; Thực hiện hiệu quả đổi mới phương pháp dạy học theo mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông mới 2018.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án vào giảng dạy môn Giáo dục công dân để hình thành năng lực sáng tạo và hợp tác cho học sinh tại trường PT Hermann Gmeinenr Vinh

SỞ LAO ĐỘNG THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI NGHỆ AN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên đề tài SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO DỰ DỰ ÁN TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN ĐỂ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC SÁNG TẠO VÀ HỢP TÁC CHO HỌC SINH TẠI TRƯỜNG PT HERMANN GMEINER VINH Lĩnh vực: Giáo dục công dân Năn học: 2022- 2023
SỞ LAO ĐỘNG THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI NGHỆ AN TRƯỜNG PT HERMANN GMEINER VINH SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Tên đề tài SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO DỰ DỰ ÁN TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN ĐỂ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC SÁNG TẠO VÀ HỢP TÁC CHO HỌC SINH TẠI TRƯỜNG PT HERMANN GMEINER VINH Lĩnh vực: Giáo dục công dân Tác giả : Nguyễn Thị Kiên Đơn vị công tác : Trường PT Hermann Gmeiner Vinh Điện thoại : 0987.330.017 Năn học: 2022- 2023
MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................ 1 1. Lí do chọn đề tài .................................................................................................. 1 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 1 3. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................... 2 4. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 2 5. Tính mới của đề tài .............................................................................................. 2 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ............................................................... 4 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN ............................................................................................... 4 1.1. Một số lý luận chung về phương pháp dự án ................................................... 4 1.2 Một số khái niệm liên quan trong đề tài............................................................ 6 1.3. Một số điểm tích cực và hạn chế của phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học môn GDCD, GDKT&PL ở trường THPT. ................................................ 6 1.4. Các bước tiến hành của dạy học theo dự án..................................................... 8 1.5. Sự cần thiết phải phát triển năng lực sáng tạo và hợp tác cho học sinh. ......... 9 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN ......................................................................................... 9 2.1. Thực trạng dạy học theo dự án trong môn GDCD, GDKT&PL hiện nay ....... 9 2.2. Thực trạng của việc sử dụng phương pháp dạy học theo dự án môn GDCD, GDKT&PL ở các trường THPT trên địa bàn Thành phố Vinh............................... 11 3. TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO DỰ ÁN TRONG MÔN GDCD, GDKT&PL TẠI TRƯỜNG THPT HERMANN GMEINER VINH ĐỂ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC SÁNG TẠO VÀ HỢP TÁC CHO HỌC SINH ................................................... 12 3.1. Chọn chủ đề/ bài học phù hợp với phương pháp dụ án .................................. 12 3.2. Tổ chức hướng dẫn học sinh thực hiện các bước trong dạy học theo dự án.... 14 4. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM ........................................................................... 26 4.1. Mục đích của thực nghiệm sư phạm ................................................................ 26 4.2. Phương pháp thực nghiệm sư phạm ................................................................. 26 4.3. Hiệu quả, lợi ích, ý nghĩa của đề tài ................................................................. 28 4.4. Hướng phát triển và đóng góp của đề tài ......................................................... 28 5. KHẢO SÁT SỰ CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC GIẢI PHÁP ĐỀ XUẤT ............................................................................................................... 29 5.1. Mục đích khảo sát ........................................................................................... 29
5.1. Nội dung khảo sát ............................................................................................ 29 5.2. Phương pháp khảo sát và thang đánh giá ........................................................ 29 5.3. Đối tượng khảo sát .......................................................................................... 31 5.4. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất ..... 31 PHẦN III: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ ................................................................ 35 1. Phạm vi và mức độ ứng dụng của đề tài ............................................................. 35 2. Kết luận, đề xuất, kiến nghị ................................................................................ 35 2.1 Kết luận ............................................................................................................. 35 2.2 Kiến nghị đề xuất .............................................................................................. 35 PHỤ LỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TT Từ viết tắt Từ đầy đủ 1 GDCD Giáo dục công dân 2 GDKT&PL Giáo dục kinh tế và pháp luật 3 GV Giáo viên 4 HS Học sinh 5 PPDH Phương pháp dạy học 6 THPT Trung học phổ thông
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lí do chọn đề tài Ngày 27/12/2018 tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức họp báo công bố Chương trình giáo dục phổ thông mới. Chương trình này được xây dựng theo định hướng tiếp cận năng lực, phù hợp với xu thế phát triển của các nước tiên tiến, nhằm tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp dạy chữ, dạy người và định hướng nghề nghiệp; phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi học sinh. Đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo đã chuyển quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Chính vì vậy, đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) là một giải pháp then chốt, có tính đột phá cho việc thực hiện chương trình này. Có rất nhiều phương pháp dạy học mới đáp ứng mục tiêu của chương trình Giáo dục phổ thông mới trong đó phải kể đến là phương pháp dạy học trên dự án. Với phương pháp dạy học này học sinh thực hiện một nhiệm vụ học tập phức hợp, gắn liền với thực tiễn, kết hợp lý thuyết với thực hành và đánh giá kết quả. Kết quả của dự án là một sản phẩm hành động có thể giới thiệu được. Sử dụng dạy học theo dự án không chỉ tạo nên hứng thú, chủ động trong học tập mà còn góp phần phát triển năng lực sáng tạo và hợp tác cho học sinh. Mục tiêu của môn Giáo dục công dân (GDCD) và môn Giáo dục kinh tế và pháp luật (GDKT&PL) ở trường Trung học phổ thông (THPT) nhằm giáo dục cho học sinh (HS) những vấn đề cơ bản về kinh tế, pháp luật mang tính ứng dụng, thiết thực đối với đời sống và định hướng nghề nghiệp sau THPT của HS; gắn kết với nội dung giáo dục đạo đức và giá trị sống, kĩ năng sống, giúp các em có nhận thức đúng và thực hiện quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm công dân trong các quan hệ kinh tế và pháp luật; các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; các chuẩn mực của xã hội góp phần hình thành nhân cách của các em trong giai đoạn hiện nay, phù hợp với xu thế phát triển và tiến bộ của thời đại. Để thực hiện mục tiêu đổi mới trong giáo dục, những năm vừa qua môn GDCD đã tiên phong trong việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, hiện đại góp phần hình thành phẩm chất, năng lực cho người học trong đó có phương pháp dạy học theo dự án. Tuy nhiên, vẫn có một số giáo viên hiểu chưa đúng, chưa mạnh dạn hoặc đang lúng túng khi sử dụng phương pháp dạy học này nên việc áp dụng chưa nhiều. Từ thực tiễn đó, với mong muốn nâng cao chất lượng dạy học nói chung, góp phần phát triển năng lực, phẩm chất cho người học trong môn GDCD, GDKT&PL nói riêng; đồng thời khắc phục một số hạn chế trong việc thực hiện, tôi chọn đề tài: “Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án vào giảng dạy môn Giáo dục công dân để hình thành năng lực sáng tạo và hợp tác cho học sinh tại trường PT Hermann Gmeinenr Vinh” để nghiên cứu, tìm hiểu và áp dụng trong quá trình dạy học. 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: - Đề tài nghiên cứu việc vận dụng phương pháp dạy học theo dự án trong môn GDCD, GDKT&PL. 1
- Thực nghiệm tại trường PT Hermann Gmeiner Vinh; trường THPT Lê Viết Thuật; trường THPT Huỳnh Thúc Kháng. - Thời gian thực hiện: Năm học 2021 – 2022, 2022-2023. 3. Mục đích nghiên cứu: - Đánh giá thực trạng việc đổi mới phương pháp hoạt động dạy – học nói chung và sử dụng phương pháp dự án trong môn GDCD, GDKT&PL nói riêng ở trường THPT. - Góp phần hình thành một số phẩm chất năng lực của học sinh. - Thực hiện hiệu quả đổi mới phương pháp dạy học theo mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông mới 2018. - Tạo hứng thú, yêu thích môn học GDCD, GDKT&PL cho học sinh trong hoạt động dạy và học nhằm phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. 4. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp nghiên cứu lý luận: + Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Đề tài tập trung nghiên cứu lí luận thông qua các nguồn tư liệu khoa học, cơ sở lí luận về đổi mới PPDH; nghiên cứu cơ sở lí luận về phương pháp dự án, nghiên cứu chương trình, nội dung sách giáo khoa, sách giáo viên và các tài liệu tham khảo của môn GDCD, GDKT&PL. + Phương pháp phân tích và tổng hợp. + Phương pháp so sánh, đánh giá. - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: + Phương pháp khảo sát, thống kê. + Phương pháp thực nghiệm sư phạm ở trường THPT 5. Tính mới của đề tài: Đây là đề tài được áp dụng thực hiện ở môn GDCD và môn GDKT&PL của Trường PT Hermann Gmeiner Vinh. Đề tài đã khai thác, trang bị, mang tính hệ thống trong việc tổ chức hướng dẫn học sinh làm dự án ở các tiết học môn GDCD. Đồng thời thông qua quá trình thực hiện các dự án giúp học sinh nâng cao các kĩ năng cơ bản để có thể lĩnh hội kiến thức và vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống một cách có hiệu quả. Đề tài đã góp phần nâng cao tính hứng thú, hấp dẫn và hiệu quả cho các giờ học, phát huy tối đa khả năng chủ động, sáng tạo tiếp thu kiến thức của học sinh. Đề tài là minh chứng khẳng định vai trò của phương pháp dự án trong việc phát triển năng lực phẩm chất của người học. Đồng thời định hướng giảng dạy áp dụng các phương pháp dạy học tích cực vào dạy học môn GDCD và môn GDKT&PL. Từ kết quả của dự án này có thể dùng để kiểm tra, đánh giá thường xuyên học sinh. 2
Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án là đề tài không còn mới hoặc đã có nhiều tác giả khai thác, nghiên cứu nhưng tôi xin khẳng định những vấn đề tôi nêu ra ở đây hoàn toàn là tâm huyết, là kinh nghiệm mà bản thân tôi đã đúc kết lại trong quá trình giảng dạy của mình và đã được kiểm định qua thực tế. 3
PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN 1.1. Một số lý luận chung về phương pháp dự án Thuật ngữ “Dự án” (project) có nguồn gốc từ tiếng Latinh là “Proicere” được dùng với nghĩa là một đề án, một dự án, một kế hoạch cần được thực hiện nhằm đạt được mục đích đã đề ra. Dạy học theo dự án là một phương pháp dạy học được các nhà sư phạm Mĩ sử dụng từ cuối thế kỉ XIX và đến nay nó được ứng dụng rộng rãi ở các nước phát triển như Pháp, Đan Mạch. . . Ở Việt Nam, phương pháp này cũng bắt đầu được đưa vào dạy học thực nghiệm ở một số trường học và một số môn học nhưng chưa phổ biến Dạy học theo dự án là kiểu dạy học lấy hoạt động của người học làm trung tâm. Quá trình giảng dạy luôn định hướng vào các khái niệm cơ bản của môn học nhưng gắn liền với thực tế. Theo phương pháp này, người học phải tự mình giải quyết các vấn đề và các nhiệm vụ có liên quan khác để có được kiến thức, khả năng giải quyết vấn đề và cho ra những kết quả thực tế. Dạy học theo dự án ở môn GDCD, GDKT&PL là một phương pháp dạy học, trong đó HS dưới sự hướng dẫn của GV sẽ phối hợp với nhau để giải quyết một vấn đề trong đời sống, theo sát chương trình học, có sự kết hợp giữa lí thuyết và thực hành, với hình thức làm việc chủ yếu là theo nhóm, có tạo ra các sản phẩm cụ thể để giới thiệu, trình bày. Một số đặc điểm của dạy học dự án cần lưu ý: Thứ nhất đối với người học: Trong dạy học dự án, người học không hoạt động độc lập mà làm việc theo nhóm, đóng vai là những người thuộc các lĩnh vực khác nhau, có nhiệm vụ hoàn thành vai trò của mình theo mục tiêu đã đề ra. Khi thực hiện nhiệm vụ được giao, người học tự quyết định cách tiếp cận vấn đề và các hoạt động cần phải tiến hành để giải quyết vấn đề. Trong dạy học dự án người học cần hoàn thành dự án với những sản phẩm cụ thể có ý nghĩa và giá trị nhất định đối với bản thân và xã hội. Người học là trung tâm của dạy học dự án, người học được trực tiếp tham gia chọn đề tài, nội dung học tập phù hợp với khả năng và hứng thú của cá nhân. Người học tham gia tích cực và tự lực vào các giai đoạn của quá trình dạy học, từ việc xác định mục đích, lập kế hoạch đến việc thực hiện dự án, kiểm tra, điều chỉnh, đánh giá quá trình và kết quả thực hiện. Giáo viên chủ yếu đóng vai trò tư vấn, hướng dẫn, giúp đỡ, khuyến khích tính tích cực, tự lực, tính trách nhiệm, sự sáng tạo của người học. Người học không chỉ nghe, ghi nhớ, nhắc lại mà cần thu thập thông tin từ rất nhiều nguồn khác nhau rồi phân tích, tổng hợp, đánh giá và rút ra tri thức cho mình. Người học không chỉ tiếp thu kiến thức về các sự kiện mà còn áp dụng lý thuyết vào thực tế, rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề. Trong quá trình thực hiện dự án, người học tiếp thu kiến thức và hình thành kỹ năng thông qua các hoạt động thực tiễn. Thứ 2 đối với giáo viên: Trong suốt quá trình dạy học, vai trò của giáo viên là định hướng, tổ chức, tư vấn, giám sát, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho người học 4
thực hiện dự án và thông qua đó phát triển các năng lực của bản thân. Giáo viên tạo điều kiện cho người học lựa chọn và thể hiện vai trò phù hợp với nội dung chủ đề học; hỗ trợ người học hoàn thành vai trò đó. Tạo môi trường học tập, chỉ dẫn, gợi lên những nghi vấn và thúc đẩy sự hiểu biết sâu hơn của người học. Hướng dẫn người học tập trung vào tìm hiểu, giải quyết vấn đề và thực hiện những nhiệm vụ cụ thể của dự án. Cho phép và khuyến khích người học tự kiến tạo nên kiến thức của họ. Thứ 3 về nội dung: Nội dung dạy học cần theo sát chương trình học và có phạm vi kiến thức liên môn. Khi thiết kế dự án, cần phải chọn những nội dung dạy học có mối liên hệ với cuộc sống phù hợp với lứa tuổi và đặc điểm địa phương, có sự kết hợp tri thức của nhiều lĩnh vực hoặc môn học khác nhau nhằm giải quyết một vấn đề. Dự án có tính liên môn, có nghĩa là nhiều môn học liên kết với nhau. Một dự án dù là của môn nào, cũng phải đòi hỏi kiến thức của nhiều môn học để giải quyết. Đặc điểm này giúp dự án gần với thực tế hơn vì trong cuộc sống ta cần kiến thức tổng hợp để làm việc. Thứ 4 về phương pháp: Trong dạy học dự án người tổ chức có thể phối hợp nhiều PPDH khác nhau: thuyết trình, đàm thoại, nghiên cứu, nêu vấn đề, làm việc theo nhóm … Học tập trong dự án là học tập trong hành động. Vì vậy, người học không tiếp thu thông tin một cách bị động mà là người tích cực giành lấy kiến thức. Như vậy, mỗi bài học đều thật sự hấp dẫn đối với người học vì đó là những vấn đề có thật trong đời sống. Thứ 5 về phương tiện, môi trường dạy học: Trong dạy học dự án là sách giáo khoa, tài liệu tham khảo, máy tính, internet, các phương tiện trình chiếu… Người học cần được tạo điều kiện sử dụng công nghệ thông tin khi sản xuất một ấn phẩm, khi trình bày vấn đề. Dự án có thể chỉ giới hạn trong phạm vi lớp học và có độ dài khoảng 1-2 tiết, hoặc có thể vượt ra ngoài phạm vi lớp học và kéo dài trong suốt năm học. Thứ 6 về kiểm tra đánh giá: Trong dạy học dự án, việc kiểm tra đánh giá đa dạng hơn. Cũng có thể kiểm tra qua hoạt động nên giảm kiểm tra kiến thức thuần túy và kiểm tra viết. Trong quá trình thực hiện dự án có sự kết hợp giữa nghiên cứu và vận dụng lý thuyết vào trong hoạt động thực tiễn, thực hành. Thông qua đó, kiểm tra, củng cố, mở rộng hiểu biết về lý thuyết cũng như rèn luyện kỹ năng hành động, tích lũy kinh nghiệm thực tiễn. Tóm lại: Dạy học dự án góp phần đổi mới phương pháp dạy học, thay đổi phương thức đào tạo - Học tập dự án chuyển giảng dạy từ "giáo viên nói" thành "học viên làm". Người học trở thành người giải quyết vấn đề, ra quyết định chứ không phải là người nghe thụ động. Họ hợp tác theo nhóm, tổ chức hoạt động, tiến hành nghiên cứu, giải quyết vấn đề, tổng hợp thông tin, tổ chức thời gian và phản ánh về việc học của mình. Dạy học dự án tạo điều kiện cho nhiều phong cách học tập khác nhau, sử dụng thông tin của những môn học khác nhau. Nó giúp người học với cùng một nội dung nhưng có thể thực hiện theo những cách khác nhau. Dạy học dự án yêu cầu học viên sự tư duy tích cực để giải quyết vần đề, kích thích động cơ, hứng thú học tập. Dạy học dự án khuyến khích việc sử dụng các kỹ năng tư duy bậc cao, giúp 5
cho người học hiểu biết sâu sắc hơn nội dung học tập. Dạy học dự án là hình thức quan trọng để thực hiện phương thức đào tạo con người phát triển toàn diện, học đi đôi với hành, kết hợp giữa học tập và nghiên cứu khoa học. 1.2 Một số khái niệm liên quan trong đề tài Khi tìm hiểu các thuật ngữ liên quan đến đề tài, tác giả đã tham khảo nhiều tài liệu liên quan. Để phù hợp với đối tượng nghiên cứu tác giả đã sử dụng nguồn lý luận tại tài liệu tổng quan chung chương trình giáo dục phổ thông mới 2018. Dạy học theo dự án: Là cách thức tổ chức để học sinh thực hiện một nhiệm vụ học tập phức hợp, có sự kết hợp giữa lí thuyết và thực hành, tạo ra các sản phẩm có thể giới thiệu. Nhiệm vụ trong dự án được học sinh thực hiện với tính tự giác cao trong toàn bộ quá trình học tập. Năng lực: Được quan niệm là sự kết hợp một cách linh hoạt và có tổ chức kiến thức, kỹ năng với thái độ, tình cảm, giá trị, động cơ cá nhân... nhằm đáp ứng hiệu quả một yêu cầu phức hợp của hoạt động trong bối cảnh nhất định. Năng lực hợp tác: Là một dạng năng lực cho phép cá nhân kết hợp một cách linh hoạt và có tổ chức giữa tri thức cần thiết cho sự hợp tác, kỹ năng và thái độ giá trị, động cơ cá nhân nhằm đáp ứng hiệu quả yêu cầu của hoạt động hợp tác trong bối cảnh cụ thể. Trong đó mỗi cá nhân thể hiện sự tích cực, tự giác, sự tương tác và trách nhiệm cao trên cơ sở huy động những tri thức, kỹ năng của bản thân nhằm giải quyết có hiệu quả hoạt động hợp tác. Năng lực sáng tạo: Là khả năng tạo ra những cái mới hoặc giải quyết vấn đề một cách mới mẽ của con người. Hay có thể định nghĩa khái quát rằng: năng lực sáng tạo là một thuộc tính nhân cách, là tổ hợp các phẩm chất tâm lý, mà nhờ đó, khi đứng trước hoàn cảnh có vấn đề, trên cơ sở kinh nghiệm sẵn có của mình và tư duy độc lập, con người phối hợp, biến đổi, xây dựng nên những tình thế mới, tạo ra các ý tưởng giải quyết mới, độc đáo, hợp lí ở bình diện cá nhân hay xã hội. 1.3. Một số điểm tích cực và hạn chế của phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học môn GDCD, GDKT&PL ở trường THPT. 1.3.1. Mặt tích cực: Dạy học theo dự án là một cách làm hiệu quả để gắn những nội dung kiến thức với thực tiễn, giữa lí thuyết với thực hành, giữa môi trường học tập với môi trường xã hội. Đối với môn GDCD, môn GDKT&PL, phương pháp này sẽ giúp học sinh thấy kiến thức GDCD, GDKT&PL là kiến thức “sống” gắn liền với thực tế cuộc sống. Khiến cho kiến thức GDCD, GDKT&PL không còn nặng nề lí thuyết hữu ích đối với bản thân học sinh. Trong quá trình thực hiện dự án học sinh có cơ hội được vận dụng các kiến thức đã học vào hoạt động thực tiễn, thực hiện “học đi đôi với hành” đối với kiến thức của tất cả các môn khoa học tự nhiên cũng như xã hội. Học tập theo dự án giúp học sinh tiếp cận với một lượng kiến thức đa dạng, phong phú từ nhiều nguồn khác nhau, sử dụng kiến thức của nhiều môn học khác 6
nhau để giải quyết một nhiệm vụ được giao. Với cách thức dạy học như vậy, học sinh được nghiên cứu sâu hơn về một chủ đề học tập chứ không đơn thuần là tìm ra những câu trả lời đúng cho những câu hỏi mà giáo viên đặt ra. Theo cách này học sinh thực sự chiếm lĩnh kiến thức và trở thành trung tâm của quá trình dạy học. Thông qua việc thực hiện dự án, học sinh được rèn luyện nhiều kĩ năng: thuyết trình, làm việc nhóm, khai thác, tìm kiếm và chọn lựa thông tin... đặc biệt học sinh được chú trọng rèn luyện các kĩ năng sống như: kĩ năng giao tiếp, cộng tác nhóm trong làm việc, kĩ năng trao đổi, chia sẻ thông tin, kĩ năng tự định hướng, tự điều chỉnh và xử lí tình huống... Các kĩ năng này giúp học sinh tự tin, thành công trong cuộc sống sau này. Trong quá trình thực hiện dự án, học sinh là người chủ động thực hiện theo kế hoạch đề ra, đồng thời tự lực tham gia vào các giai đoạn của quá trình dạy học: đề xuất hoặc đóng góp ý kiến cho sáng kiến dự án; xây dựng kế hoạch; thực hiện dự án và trình bày kết quả. Do vậy các công việc này thực sự đòi hỏi và khuyến khích tinh thần trách nhiệm, thái độ tích cực và sự sáng tạo của người học. Các tình huống đưa ra trong dự án gắn liền với thực tiễn cuộc sống, học sinh được đóng các vai trò khác nhau trong cuộc sống để thực hiện nhiệm vụ học tập, do vậy không chỉ tạo hứng thú cho học sinh mà còn phát triển khả năng thích ứng, khả năng tự đương đầu, giải quyết các vấn đề thực tế. Tùy từng dự án khác nhau học sinh có thể đặt mình trong nhiều hoàn cảnh và nhiệm vụ khác nhau. Với những đặc trưng như trên, có thể thấy dạy học theo dự án là một phương pháp dạy học tích cực đối với việc dạy học nói chung và môn GDCD, GDKT&PL nói riêng. Phương pháp này không chỉ phát huy tính tích cực học tập mà còn hình thành cho học sinh kĩ năng sống, kĩ năng giải quyết các vấn đề của cuộc sống. Việc vận dụng phương pháp dạy học theo dự án giúp giáo viên dạy GDCD, GDKT&PL khẳng định được vị trí quan trọng của môn học, thay đổi được cách nhìn nhận chưa đúng của xã hội về môn học này. 1.3.2. Mặt hạn chế Bên cạnh những ưu điểm vượt trội mà phương pháp dạy học theo dự án đem lại thì việc vận dụng phương pháp dự án trong dạy học môn GDCD, GDKT&PL ở THPT cũng có những giới hạn cụ thể như sau: + Dạy học theo dự án không phù hợp với việc truyền thụ tri thức lý thuyết mang tính trừu tượng, hệ thống cũng như không phù hợp trong rèn luyện hệ thống kỹ năng mang tính đơn lẻ mà nó là hệ thống hóa của nhiều kỹ năng và nội dung khoa học khác nhau trong một bài học. + Dạy học theo dự án đòi hỏi nhiều thời gian. Vì vậy người giáo viên và người học cần có sự chuẩn bị tốt trước một tiết học nếu không có sự chuẩn bị sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình hoàn thành dự án học tập. + Là một phương pháp giảng dạy mới, hiện đại và tích hợp nên dạy học trên dự án 7
đòi hỏi nhiều phương tiện vật chất và tài chính phù hợp. 1.4. Các bước tiến hành của dạy học theo dự án Dạy học theo dự án được thực hiện theo 5 bước như sau: Bước 1: Xác định chủ đề, nhiệm vụ học tập và nghiên cứu gắn với yêu cầu của môn học. - Có thể khởi đầu bằng ý tưởng học sinh quan tâm hoặc những định hướng, chỉ dẫn của giáo viên. - Cần tạo ra một tình huống xuất phát, một nhiệm vụ cần giải quyết, trong đó chú ý đến việc liên hệ với hoàn cảnh thực tiễn xã hội và đời sống, chú ý hứng thú của người học cũng như ý nghĩa của đề tài. Bước 2: Xây dựng kế hoạch thực hiện: - Học sinh với sự hướng dẫn của giáo viên xây dựng đề cương lập kế hoạch thực hiện - Xác định mục tiêu của dự án. - Hình dung nội dung chi tiết và các công việc cụ thể, cách thức thực hiện, các điều kiện cần thiết như nguồn tư liệu, thiết bị cần thiết, kinh phí, người tham gia,…Dự kiến thời gian, địa điểm triển khai công việc, phân công người thực hiện, dự kiến sản phẩm cần đạt.Tất cả vấn đề trên được trình bày trong đề cương hoạt động và kế hoạch thực hiện. - Khơi gợi sự hứng thú: Tập thể nhóm phải động viên, khích lệ thể hiện sự say mê, hứng khởi trong việc nhận nhiệm vụ và hoàn thành nhiệm vụ. Bước 3: Các nhóm thực hiện nhiệm vụ dự án: - Thu thập thông tin: Từ sách báo, tạp chí, mạng internet, khảo sát, điều tra, phỏng vấn, thực địa… - Xử lí thông tin: Tổng hợp, phân tích dữ liệu (có thể biểu hiện bằng sơ đồ, biểu đồ...) - Thảo luận thường xuyên giữa các thành viên trong nhóm để giải quyết các vấn đề và kiểm tra tiến độ. - Xây dựng sản phẩm: Tập hợp các kết quả thành một sản phẩm cuối cùng. Bước 4: Giới thiệu sản phẩm trước tập thể lớp - Trình bày, giới thiệu sản phẩm bằng các cách: Bài viết, Powerpoint, bản đồ, tranh ảnh, mô hình, kể cả việc đóng kịch, kể truyện, phỏng vấn… Bước 5: Đánh giá kết quả đạt được so với mục tiêu xác định - Học sinh tự rút ra những bài học từ việc học theo dự án: Đã học được gì? Hình thành được những thái độ tích cực nào? Có hài lòng về kết quả thu được không? 8
Đã gặp những khó khăn gì và đã giải quyết như thế nào? Những cảm nhận của cá nhân sau khi thực hiện xong một dự án? - Giáo viên: Đánh giá chất lượng sản phẩm giới thiệu, kết quả tự đánh giá, phương pháp làm việc. 1.5. Sự cần thiết phải phát triển năng lực sáng tạo và hợp tác cho học sinh. Trong xu thế hội nhập quốc tế và sự phát triển không ngừng nghỉ của khoa học công nghệ cũng như yêu cầu về chất lượng nguồn nhân lực đòi hỏi ngày càng cao thì yêu cầu người giáo viên trong quá trình giảng dạy phải đổi mới phương pháp dạy học, chọn lựa phương pháp dạy học để phát triển năng lực của học sinh trong đó năng lực sáng tạo và năng lực hợp tác là hai năng lực chung có vai trò rất quan trọng đối với học sinh Đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học là yêu cầu cấp bách, việc cần làm ngay khi toàn ngành giáo dục thực hiện đổi mới căn bản toàn diện và triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông mới. Đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực giúp học sinh biết dùng năng lực để giải quyết bài học, tự đánh giá được năng lực bản thân, biết mình trau dồi kiến thức nào. Thậm chí học sinh có thể tự khám phá ra điều mới mẻ vượt ngoài điều thầy cô dạy. Dạy học, kiểm tra đánh giá theo hướng phát triển năng lực đặc biệt cần thiết và hỗ trợ tích cực trong quá trình triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN 2.1. Thực trạng dạy học theo dự án trong môn GDCD, GDKT&PL hiện nay Môn GDCD, GDKT&PL trong chương trình giáo dục phổ thông đóng vai trò vô cùng to lớn trong việc giáo dục cho học sinh những vấn đề cơ bản về kinh tế, pháp luật mang tính ứng dụng, thiết thực đối với đời sống và định hướng nghề nghiệp sau THPT của HS; gắn kết với nội dung giáo dục đạo đức và giá trị sống, kĩ năng sống, giúp các em có nhận thức đúng và thực hiện quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm công dân trong các quan hệ kinh tế và pháp luật; các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; các chuẩn mực của xã hội góp phần hình thành nhân cách của các em trong giai đoạn hiện nay, phù hợp với xu thế phát triển và tiến bộ của thời đại. Bộ môn GDCD, GDKT&PL là môn học cần thiết, không chỉ trang bị cho người học những tri thức khoa học mà điều quan trọng là rèn luyện cho học sinh thói quen, kỹ năng, kỹ xảo và thực hiện hành vi giao tiếp, ứng xử phù hợp với chuẩn mực đạo đức chung của xã hội. Việc đổi mới phương pháp dạy và học cũng là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng và cấp thiết để thay đổi lối dạy và học truyền thống đã lâu, áp dụng phương pháp dạy học theo dư án vào giảng dạy là một bước đổi mới, mục tiêu của phương pháp dạy học chính là hướng người học là trung tâm. Sự đổi mới bước đầu đã đạt được những kết quả nhất định. Thực hiện chỉ đạo của các cấp lãnh đạo ngành về đổi mới căn bản toàn diện 9
giáo dục và đào tạo mà trọng tâm là đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát huy năng lực người học. Trong thời gian qua, các trường THPT trên địa bàn nói chung và trường PT Hermann Gmeiner Vinh nói riêng đã tiến hành nhiều hoạt động đổi mới nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Một trong những hoạt động trọng tâm được Sở giáo dục và đào tạo Nghệ An đẩy mạnh là rà soát toàn bộ nội dung chương trình, thí điểm xây dựng các chương trình nhà trường theo định hướng năng lực. Riêng với môn GDCD, GDKT&PL, ngoài đẩy mạnh việc đổi mới phương pháp, phương tiện dạy học Sở giáo dục đã chỉ đạo nghiên cứu nội dung, cấu trúc chương trình bộ môn, chủ động xây dựng kế hoach, triển khai thí điểm và xây rộng việc xây dựng và thiết kế các chủ đề dạy học tích hợp nhằm tinh giảm một số nội dung chồng chéo, qua đó nhằm rèn luyện, phát huy những năng lực cần thiết cho người học. Trong giai đoạn từ 2015 đến nay, các trường trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã tiến hành rà soát, xây dựng các dự án học tập môn GDCD, GDKT&PL ở mỗi khối trong một năm học theo chương trình nhà trường. Các dự án học tập được thiết kế và tổ chức dạy học dưới nhiều hình thức phù hợp với khả năng nhận thức của học sinh như: Tổ chức dự án gắn với chuyên đề tích hợp trên lớp; tổ chức các dự án gắn với các hoạt động ngoại khóa; tổ chức và thiết kế các dự án học tập trải nghiệm… Hơn thế nữa, để tăng cường hiệu quả của tổ chức dạy học dự án, đầu các năm học, Sở giáo dục và đào tạo đã mở các đợt tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh, tập huấn về xây dựng chương trình nhà trường, xây dựng các chủ đề dạy học, các dự án dạy học trong dạy học môn GDCD, GDKT&PL. Song song với đó, trong mỗi đợt sinh hoạt chuyên môn ở các trường THPT trên địa bàn, nội dung trên cũng đã được triển khai đến từng giáo viên. Việc xây dựng và triển khai kế hoạch thiết kế, tổ chức thực hiện các dự án học tập nói chung, dự án môn GDCD, GDKT&PL nói riêng trong kế hoạch năm học của từng cá nhân, các tổ - nhóm chuyên môn và kế hoạch năm học của nhà trường cũng được BGH các trường đặc biệt quan tâm. Trường PT Hermann Gmeiner Vinh là một trường đặc biệt với 3 cấp học thuộc quản lí của Sở Lao động thương bình và xã hội; Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An; Phòng giáo dục và đào tạo Thành phố Vinh. Thực hiện Nghị quyết số 29 - NQ/TW ngày 4/11/2013 Hội nghị TW 8 khóa XI về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục khẳng định: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kĩ năng của người học; Khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới trí thức, kĩ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thành học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học…”. “Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lí luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường gắn với giáo dục gia đình và 10
giáo dục xã hội” trong những năm qua trường Ban giám hiệu Nhà trường đã chỉ đạo các tổ nhóm chuyên môn, đội ngũ giáo viên thực hiện đổi mới toàn diện theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, rèn luyện phương pháp tư duy cho HS, đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá môn học theo hướng phát triển năng lực, gắn giáo dục với thực tiễn. Phần lớn GV dạy bộ môn GDCD, GDKT&PL hiện nay của nhà trường đã nhận thức được việc cần phải đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực lấy HS làm trung tâm, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS trong quá trình học tập. Nhiều phương pháp và hình thức tổ chức dạy học tích cực được GV vận dụng như: dạy học dự án, dạy học nêu vấn đề, dạy học kiến tạo… đã bước đầu mang lại hiệu quả. Tuy nhiên, thực trạng chung của việc dạy học GDCD, GDKT&PL ở các trường THPT ở Nghệ An nói chung và ở trường PT Hermann Gmeiner Vinh nói riêng hiện nay vẫn còn nhiều bất cập, sự đổi mới còn chậm và thiếu đồng bộ. Thực trạng trên đã đặt ra một yêu cầu bức thiết cho môn GDCD, GDKT&PL nói riêng và các môn học khác ở trường trung học nói chung phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa nội dung, hình thức và phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng đòi hỏi của đất nước hiện nay và đưa giáo dục Việt Nam tiệm cận với những nền giáo dục tiên tiến trên thế giới. 2.2. Thực trạng của việc sử dụng phương pháp dạy học theo dự án môn GDCD, GDKT&PL ở các trường THPT trên địa bàn Thành phố Vinh. Để nắm rõ hơn thực trạng của vấn đề mà đề tài tập trung nghiên cứu, tác giả đã tiến hành điều tra, khảo sát HS và GV ở một số trường THPT trên địa bàn thành phố cụ thể là trường PT Hermann Gmeiner Vinh; trường THPT Lê Viết Thuật, trường THPT Huỳnh Thúc Kháng * Mục đích khảo sát: + Đối với HS: - Tìm hiểu mức độ nhận thức của HS về học tập theo dự án và thực hiện các dự án học tập. - Tìm hiểu nhận thức của HS về vai trò của dạy học theo dự án. - Tìm hiểu nhận thức của HS về những biểu hiện cụ thể mục tiêu dạy học theo dự án. - Mức độ tham gia của HS đối với dự án học tập. - Mức độ yêu thích của HS và hiệu quả của các dự án học tập. + Đối với GV - Ý kiến của GV về hiệu quả các hoạt động trong nhà trường tác động đến công tác giáo dục toàn diện cho HS. - Nhận thức của GV về tầm quan trọng của dạy học theo dự án. 11
- Nhận thức của GV về các nội dung dự án học tập. - Đánh giá của GV về thực trạng tổ chức các dự án học tập. - Đánh giá của GV về mức độ nhận thức của HS THCS về các nội dung dự án. * Kết quả khảo sát Để có được kết quả một cách khách quan, chúng tôi tiến hành lấy phiếu điều tra với tổng số phiếu 110 của 5 trường THPT ở Thành phố Vinh , trong đó: - Nội dung khảo sát: ( Phụ lục 3.1, phụ lục 3.2) - GV đứng lớp: 10 phiếu. - HS khối THPT: 100 phiếu * Kết quả cụ thể: .- Về phía GV: + Có 100% GV được khảo sát đều cho rằng đây là hình thức dạy học mới cần phải được tổ chức dạy học ở môn GDCD, GDKT&PL. + Có 40% GV được hỏi (4/10) thường xuyên sử dụng phương pháp dạy học dự án trong dạy học, 30% GV (3/10) thỉnh thoảng sử dụng và 30% GV (3/10) hiếm khi hoặc chưa bao giờ sử dụng phương pháp, hình thức dạy học trên. + Về khó khăn trong việc tổ chức dạy học GDCD, GDKT&PL bằng phương pháp dự án, phần lớn GV được hỏi đều nhất trí với những nội dung như: tốn kém thời gian, chi phí; yêu cầu đảm bảo tiến độ chương trình; chưa nắm vững phương pháp và quy trình thực hiện; năng lực của HS chưa đáp ứng được. - Về phía HS: + Có 40% HS (40/100) được khảo sát yêu thích bộ môn; 89% HS (89/100) có hứng thú tham gia vào các dự án học tập GDCD, GDKT&PL. 60% HS được khảo sát (60/100) có mong muốn được sử dụng các phương pháp dạy học tích cực trong đó có phương pháp dạy học dự án trong học tập bộ môn; có 40% HS (40/100) gặp khó khăn trong học tập bộ môn; Kết quả này cho thấy HS hứng thú với những phương pháp mới, trong dạy học GDCD, GDKT&PL song vẫn có nhiều khó khăn. Về phía giáo viên còn có một số vướng mắc do dự trong tổ chức thực hiện. Qua kết quả nghiên cứu nhận thấy, học sinh và giáo viên đều rất quan tâm đến phương phương pháp. Vì vậy cần phải có một số biện pháp để áp dụng phương pháp dạy học dự án có hiệu quả trong môn học GDCD, GDKT&PL. 3. TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO DỰ ÁN TRONG MÔN GDCD, GDKT&PL TẠI TRƯỜNG THPT HERMANN GMEINER VINH ĐỂ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC SÁNG TẠO VÀ HỢP TÁC CHO HỌC SINH 3.1. Chọn chủ đề/ bài học phù hợp với phương pháp dụ án 12
Phương pháp dạy học theo dự án là phương pháp dạy học hiện đại được nhiều môn học áp dụng. Song không phải bài nào cũng áp dụng được và cũng không phải nội dung nào trong bài cũng áp dụng được phương pháp này. Cho nên khi thực hiện phương pháp dạy học theo dự án giáo viên cần lên kế hoạch trước, các tổ nhóm chuyên môn lên kế hoạch giáo dục từ đầu năm học. Các dự án học tập cần góp phần gắn việc học tập trong nhà trường với thực tiễn đời sống, xã hội; có sự kết hợp giữa nghiên cứu lí thuyết và vận dụng lí thuyết vào hoạt động thực tiễn, thực hành. Nhiệm vụ dự án cần chứa đựng những vấn đề phù hợp với trình độ và khả năng của học sinh. Học sinh được tham gia chọn đề tài, nội dung học tập phù hợp với khả năng và hứng thú cá nhân. Nội dung dự án có sự kết hợp tri thức của nhiều lĩnh vực hoặc môn học khác nhau nhằm giải quyết một vấn đề mang tính phức hợp. Các dự án học tập thường được thực hiện theo nhóm, trong đó có sự cộng tác làm việc và sự phân công công việc giữa các thành viên trong nhóm.. Sản phẩm của dự án không giới hạn trong những thu hoạch lý thuyết; sản phẩm này có thể sử dụng, công bố, giới thiệu. Trong quá trình thực hiện, tôi nhận thấy một số bài/ chủ đề sau có thể thực hiện áp dụng phương pháp dự án: TT Môn học Lớp Tên bài Mục 2 bài 7: Sản xuất kinh doanh và các mô 1 GDKT&PL 10 hình sản xuất kinh doanh 2 GDKT&PL 10 Bài 9: Dịch vụ tín dụng 3 GDKT&PL 10 Bài 23: Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân 4 GDCD 11 Mục 3 bài 2: Hàng hóa - Tiền tệ - Thị trường Mục 1b bài 7: Thực hiện nền kinh tế nhiều thành 5 GDCD 11 phần và tăng cường vai trò quản lý kinh tế của nhà nước. 6 GDCD 12 Mục 3 bài 7: Công dân với các quyền dân chủ Phương pháp dạy học theo dự án là phương pháp dạy học hiện đại được nhiều môn học áp dụng. Song không phải bài nào cũng áp dụng được và cũng không phải nội dung nào trong bài cũng áp dụng được phương pháp này. Cho nên ngay từ đầu năm học tổ nhóm chuyên môn đã nghiên cứu và nhận thấy những bài trên có những nội dung gắn việc học tập trong nhà trường với thực tiễn đời sống, xã hội; có sự kết hợp giữa nghiên cứu lí thuyết và vận dụng lí thuyết vào hoạt động thực tiễn, thực hành; phù hợp với trình độ và khả năng của học sinh. Thông các dự án trải nghiệm thực tế có khả năng kích thích tư duy sáng tạo của người học (sáng tạo trong giải quyết tình huống, sáng tạo trong xây dựng dự án, thể hiện trong giao tiếp, tình hướng thực tế...). Do vậy phương pháp dạy học theo dự án có thể kết hợp với phương pháp thuyết trình để làm cho bài học sinh động, hạn chế nhược điểm và phát huy những ưu điểm của phương pháp dạy học truyền thống. 13
Thông qua phương pháp dạy học theo dự án giúp học sinh nhận thức sâu sắc hơn nội dung đang học, phát triển trí tuệ và phẩm chất nhân cách cho HS. Ngoài việc cung cấp kiến thức sát với nội dung bài học, dự án giúp phát triển khả năng tư duy, sáng tạo của người học, kích thích người học đưa ra nhiều ý tưởng mới cho bài học. Phương pháp dự án giúp phát triển kĩ năng thực hành cho học sinh, gắn lí luận với thực tiễn. Thông qua đó học sinh thể hiện kĩ năng và phương pháp ứng xử của mình, là cơ hội thể hiện thái độ và tính cách trước đám đông. Đồng thời phương pháp dạy học theo dự án có tác dụng to lớn trong tạo hứng thú, động cơ học tập và hình thành năng lực hợp tác cho học sinh. 3.2. Tổ chức hướng dẫn học sinh thực hiện các bước trong dạy học theo dự án 3.2.1 Các bước trong dạy học theo dự án Để thực hiện dự án học tập có hiệu quả, ngoài việc xác định bài phù hợp với phương pháp thì cần phải tiến hành các bước một cách khoa học đảm bảo được nội đúng yên cầu đặt ra về chuẩn kiến thức, năng lực và các kĩ năng cho học sinh. Cụ thể dạy học theo dự án được thực hiện theo các bước sau: Bước 1. Chọn chủ đề cho dự án GV lựa chọn trong chương trình tìm ra những nội dung có gắn với thực tiễn để triển khai dự án; từ đó, phân chia HS thành các nhóm nhỏ, hướng dẫn HS lựa chọn đề tài. Chủ đề của dự án phải là những vấn đề liên quan đến nội dung học tập, gắn với thực tiễn mà HS quan tâm. Bước 2. Xây dựng kế hoạch thực hiện GV hướng dẫn HS lập kế hoạch xác định mục tiêu, những việc cần làm, phương pháp thực hiện, thời gian dự kiến, kinh phí... Bước 3. Thực hiện dự án Nhóm HS dưới sự hướng dẫn của GV sẽ tập trung vào thực hiện nhiệm vụ được giao như thu thập thông tin, xử lí thông tin, tập hợp dữ liệu để đảm bảo tiến độ và hướng đi của dự án. GV và HS trao đổi nhiệm vụ, hỗ trợ nhau thông qua nhóm zalo Bước 4. Thu thập kết quả và trình bày dự án Tổng hợp tất cả các kết quả đã phân tích thành sản phẩm cuối cùng và trình bày dưới dạng khác nhau như bài trình chiếu đa phương tiện, tranh ảnh, thiết kế website, tờ rơi, poster... Những sản phẩm đó sẽ được nhóm HS báo cáo trước lớp, trước trường... Bước 5. Đánh giá dự án, rút kinh nghiệm Sau khi trình bày báo cáo, các nhóm HS sẽ đánh giá lẫn nhau, bản thân thành viên trong nhóm HS đánh giá, GV đánh giá và rút ra những kinh nghiệm cho lần thực hiện các dự án sau. 14
3.2.2 Tiến trình thực hiện một dự án cụ thể trong dạy học môn GDCD, GDKT&PL Phương pháp dạy học theo dự án là hình thức dạy học mà học sinh được học dưới sự điều khiển và giúp đỡ của giáo viên, nhưng phải tự mình giải quyết nhiệm vụ học của mình, nó đòi hỏi sự kết hợp cả về lý thuyết và thực hành. Thông qua quá trình học tập đó sẽ tạo nên những sản phẩm học tập. Để thực hiện phương pháp dạy học theo dự án GV và HS cần chuẩn bị trước những nội dung sau: Thiết bị dạy học, tư liệu, học liệu: Chuẩn Chuẩn TT Thiết bị, tư liệu, học liệu bị của bị của thầy trò Công - Máy tính x x nghệ - Máy ghi âm x x phần - Máy in x cứng - Máy chiếu x - Phần mềm internet x Công - Phần mềm violet x nghệ - - Phần mềm Word, Power Point của Microsoft x phần mềm - Phần mềm chỉnh sửa video clip - Các phần mềm khác Tư liệu - Sách giáo khoa: GDKT&PL10 (NXB Giáo dục) x x in - Sách giáo viên GDKT&PL (NXB Giáo dục) - Tranh ảnh, số liệu, clip. x Đồ - Các sản phẩm mẫu của học sinh. x dùng - Khung tranh triển lãm. x - www.wipikedia Bách khoa toàn thư Việt Nam x - http://www.bachkim.vn x Nguồn - http://www.google.com.vn x internet - http://www.youtube.com x - http://www.mp3.zing.vn x - Thông báo với nhà trường và phụ huynh về x chương trình này. Khác - Giấy mới, đại biểu, khách mời tham gia chương x trình... 15