Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động ngoài giờ lên lớp trong nhà trường Tiểu học nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục

Chia sẻ: Tomjerry004 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

30
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Điểm mới của sáng kiến đó là: Chỉ đạo lựa chọn một số nội dung HĐGDNGLL và đổi mới hình thức hoạt động phù hợp với nhiệm vụ cụ thể trong năm học, đặc điểm nhà trường, đặc điểm lứa tuổi học sinh Tiểu học. Sáng kiến đề ra một số biện pháp chỉ đạo hoạt động ngoài giờ lên lớp chú trọng việc hình thành và phát triển các mặt năng lực và các mặt phẩm chất được quy định ở Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT về Sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định đánh giá học sinh tiểu học ban hành kèm theo Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động ngoài giờ lên lớp trong nhà trường Tiểu học nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TRONG NHÀ TRƯỜNG TIỂU HỌC 1. PHẦN MỞ ĐẦU: 1.1. Lý do chọn sáng kiến: Trong giai đoạn hiện nay, đất nước ta đang thực hiện chủ trương đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Muốn tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa thắng lợi cần phải phát triển mạnh giáo dục và đào tạo, phát huy nguồn lực con người, yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững. Giáo dục và đào tạo phải theo hướng cân đối giữa dạy người và dạy chữ, dạy nghề, trong đó "dạy người" là mục đích cao nhất như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói "Muốn có xã hội chủ nghĩa, trước hết phải có con người xã hội chủ nghĩa", đó là những con người phát triển toàn diện. Bước sang thế kỷ XXI, thế kỷ của sự phát triển khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin. Để bước vào thời đại của nền kinh tế tri thức một cách vững vàng, nhiệm vụ lớn đạt ra cho giáo dục và đào tạo nói chung và các nhà giáo dục nói riêng là làm thế nào để giáo dục thế hệ trẻ trở thành những con người phát triển toàn diện có đạo đức, tri thức, sức khỏe và thẩm mỹ, phát triển được năng lực của cá nhân; đào tạo những người lao động có kỹ năng nghề nghiệp, năng động, sáng tạo, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội có ý chí vương lên lập thân, lập nghiệp, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Giáo dục là một quá trình hoạt động kết hợp vai trò chủ đạo của giáo viên với sự tự giác, tính tích cực và độc lập tự giáo dục rèn luyện của học sinh nhằm hình thành ý thức, tình cảm và chủ yếu là hành vi thói quen phù hợp với các chuẩn mực xã hội đã qui định. Như chúng ta đã biết, nhân cách học sinh được hình thành qua nhiều con đường. Trong đó có: dạy học trên lớp và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Như vậy, giáo dục không chỉ dạy kiến thức văn hóa đơn thuần mà còn phải kết hợp với tư tưởng đạo đức trong và ngoài nhà trường. Tại Hội nghị cán bộ Đảng ngành giáo dục năm 1957 Bác Hồ đã nói: “Giáo dục trong nhà trường chỉ là một phần còn cần sự giáo dục ngoài xã hội và trong gia đình để cho việc giáo dục 1
trong nhà trường được tốt hơn. Giáo dục trong nhà trường dù có tốt đến mấy nhưng thiếu giáo dục gia đình và xã hội thì kết quả cũng không hoàn toàn”. Hoạt động GDNGLL có vị trí và ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với hoạt động tự giáo dục, tự rèn luyện của học sinh, vì nó có nội dung phong phú hơn, các hình thức giáo dục đa dạng hơn, hấp dẫn hơn, phạm vi tiến hành rộng rãi hơn, khả năng liên kết các lực lượng giáo dục dồi dào hơn. Mặt khác, một thực tế cho thấy chất lượng giáo dục toàn diện của học sinh nước ta so với các nước khác trên thế giới còn thấp. Điều đó chứng tỏ rằng chúng ta quan tâm chưa thật đầy đủ đến chất lượng giáo dục toàn diện cho các em. Với học sinh Tiểu học thì đây là một thiệt thòi lớn cho các em, bởi các em ở lứa tuổi này như những tờ giấy trắng, tâm hồn còn trong sáng, đang thời kỳ đầu tiếp xúc với nền văn minh nhà trường phổ thông, chúng ta trang bị cho các em những kiến thức nào về tự nhiên – xã hội, những nét phẩm chất đạo đức, tư tưởng chính trị,….nào thì các em có được nó trong hành trang vào đời. Vậy chúng ta phải làm thế nào để giáo dục các em, những chủ nhân tương lai của đất nước “vừa có tài vừa có đức” như Bác Hồ kính yêu hằng mong muốn. Trước xu thế hội nhập của nước ta, bên cạnh những mặt tích cực vẫn tồn tại không ít những mặt tiêu cực. Cơ chế thị trường làm cho con người ta năng động sáng tạo, nhưng cũng dễ làm cho con người ta tha hóa về đạo đức lối sống. Nhiều học sinh lêu lổng, ham chơi, nghiện game, lười học, lừa dối bố mẹ, thầy cô giáo, lang thang gia nhập vào những đám thanh thiếu niên hư hỏng, đã không ít học sinh Tiểu học vi phạm pháp luật một cách nghiêm trọng, sa đà vào những con đường ma túy, cờ bạc, nói tục, chửi bậy, những thói hư tật xấu của các em ngày càng một gia tăng một cách đáng ngại. Có những học sinh là học sinh giỏi nhưng thiếu lễ phép, không biết kính trên nhường dưới, sống kiêu ngạo,… những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do đâu? Tất cả những hiện tượng trên đã ảnh hưởng lớn đến phẩm chất, đạo đức và tình cảm trong sáng của các em. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trên, trong đó có nguyên nhân do nhận thức của các nhà giáo dục về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp còn hạn chế, họ chưa tận dụng được mặt mạnh của nó để góp phần vào việc giáo dục toàn diện nhân cách cho học sinh Tiểu học. Nhiều giáo viên có quan điểm: Chỉ cần giáo dục các em trong khuôn khổ 4 bức tường lớp học là đủ, họ xem hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là hoạt động phụ, có cũng được không có cũng được trong quá trình giáo dục học sinh. 2
Mục đích của giáo dục bậc Tiểu học là hình thành và phát triển những phẩm chất, nhân cách cho các em. Theo quan điểm tâm lí học “ Nhân cách chỉ hình thành và phát triển thông qua hoạt động và giao lưu”, và nguyên lí giáo dục là “Học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp với lao động sản xuất, gắn liền với đời sống xã hội”. Đặc điểm lứa tuổi học sinh Tiểu học là ưa hoạt động, thích vui chơi, ham hiểu biết,… vì vậy hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp sẽ đặc biệt thu hút các em, sẽ trang bị cho các em những kiến thức thực tế bằng những hoạt động bổ ích như: lao động, vui chơi, văn nghệ, thể dục thể thao, tham quan,… Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp sẽ giúp học sinh được “học mà chơi, chơi mà học”. Luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em ghi rõ: “Trẻ em có quyền vui chơi, giải trí lành mạnh, được hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, du lịch phù hợp với lứa tuổi” (Điều 1 – Luật bảo vệ và chăm sóc trẻ em). Xuất phát từ những vấn đề trên cùng với kinh nghiệm trong quản lý tôi xin mạnh dạn lựa chọn nghiên cứu sáng kiến: "Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động ngoài giờ lên lớp trong nhà trường Tiểu học nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục” . 1.2. Điểm mới của sáng kiến: Điểm mới của sáng kiến đó là: Chỉ đạo lựa chọn một số nội dung HĐGDNGLL và đổi mới hình thức hoạt động phù hợp với nhiệm vụ cụ thể trong năm học, đặc điểm nhà trường, đặc điểm lứa tuổi học sinh Tiểu học. Sáng kiến đề ra một số biện pháp chỉ đạo hoạt động ngoài giờ lên lớp chú trọng việc hình thành và phát triển các mặt năng lực và các mặt phẩm chất được quy định ở Thông tư 22/2016/TTBGDĐT vê S ̀ ửa đôi, bô sung môt sô điêu cua Quy ̉ ̉ ̣ ́ ̀ ̉ ̣ đinh đánh giá h ọc sinh tiểu học ban hanh kem theo Thông t ̀ ̀ ư sô 30/2014/TT ́ BGDĐT nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh. Phạm vi áp dụng của đề tài: Áp dụng đối với công tác chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong nhà trường Tiểu học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. 2. PHẦN NỘI DUNG 2.1. THỰC TRẠNG: 3
2.1.1. Thực trạng về công tác giáo dục ngoài giờ lên lớp hiện nay trong các nhà trường Tiểu học: * Về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lên lớp trong nhà trường Tiểu học: Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của hoạt động giáo dục trong nhà trường phổ thông, được Tổng phụ trách trực tiếp đảm nhiệm với vai trò chủ đạo dưới sự chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trường. Việc thực hiện hoạt động giáo dục này theo một chương trình chung được chỉ đạo phối hợp giữa ngành giáo dục và Hội đồng đội các cấp. Trong nhiều năm qua, công tác GDNGLL đã được các cấp các ngành quan tâm, việc thực hiện HDGDNGLL của các nhà trường nói chung đã đi vào nền nếp, theo một chương trình thống nhất và cơ bản đã rõ nét. Song xét về góc độ hiệu quả như mục tiêu bậc học đã nêu "Giáo dục học sinh phát triển toàn diện", góp phần nâng cao chất lượng kỹ năng sống như yêu cầu xã hội đặt ra thì vẫn còn nhiều hạn chế. Thực tế cho thấy, học sinh Tiểu học chúng ta chưa mạnh dạn trước đông người; chưa tự tin để phát biểu chính kiến của mình trước người lạ; trước môi trường mới có nhiều e sợ, rụt rè;… các em chưa thể hiện hết khả năng vốn có của mình để thực hiện nhiệm vụ trước môi trường lạ, đông người. Nhiều học sinh kỹ năng giao tiếp còn hạn chế, lúng túng trước người lớn, thầy cô giáo. Các em chưa có kĩ năng hợp tác, ra quyết định, thiếu bình tĩnh, linh hoạt trong các hoạt động...Lý do dẫn đến những tình trạng trên là do các em ít được tham gia các hoạt động giao lưu trong và ngoài nhà trường, ít được thể hiện trước đông người. * Về công tác chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (HĐGDNGLL) hiện nay trong các nhà trường tiểu học: Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một trong hai hoạt động chủ đạo của công tác giáo dục. Về mặt nhận thức các nhà quản lý giáo dục xác định rất rõ mục đích, nhiệm vụ của công tác chỉ đạo về hoạt động này, việc phân công nhiệm vụ cũng rất rõ ràng, cụ thể đó là: một trong hai đồng chí trong Ban giám hiệu nhà trường trực tiếp chỉ đạo hoạt động này. Đã nhiều năm qua công tác chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong các nhà trường Tiểu học đã thực sự được quan tâm nhưng chất lượng chưa đáp ứng được các yêu cầu đặt ra của 4
mục tiêu bậc học. Qua thực tếnhiều năm trực tiếp chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong nhà trường Tiểu học, tôi nhận thấy lý do dẫn đến một số vấn đề trên là do những nguyên nhân sau: 1. Ở một góc độ nào đó thì một nhà quản lý giáo dục, giáo viên, phụ huynh học sinh vẫn đặt chất lượng văn hóa lên vị trí được coi trọng hơn chất lượng GDNGLL. 2. Một số giáo viên Tổng phụ trách năng lực tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp còn hạn chế. 3. Một số điều kiện bổ trợ để tổ chức hiệu quả các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp hiệu quả còn khó khăn như: kinh phí, việc điều động lực lượng về con người, phương tiện đi lại đảm bảo an toàn,... 4. Sự thiếu năng động trong việc lựa chọn các hình thức hoạt động phù hợp với các điều kiện của nhà trường, địa phương của một số nhà quản lý trong công tác chỉ đạo. 5. Không ít giáo viên, phụ huynh học sinh còn nhận thức chưa đúng đắn về tầm quan trọng của HĐGDNGLL trong việc nâng cao chất lượng giáo dục nói chung. 2.1.2. Thực trạng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong trường Tiểu học tôi đang công tác: a. Đặc điểm của nhà trường: Trường Tiểu học tôi đang công tác thuộc vùng thuận lợi trên địa bàn huyện. Năm học 2016 2017 nhà trường có 374 học sinh chia làm 14 lớp học có 5 Chi đội và 9 lớp Nhi đồng. Nhà trường đã bám sát nhiệm vụ năm học, nhất là những nội dung mới trong năm, chương trình hoạt động của Hội đồng đội các cấp, tổ chức HĐGDNGLL với nhiều hoạt động hiệu quả. Có giáo viên Tổng phụ trách biên chế. * Trình độ: Quản lý : Đại học: 2 đ/c 100% Giáo viên Tổng phụ trách Đội: ĐH * Về thành tích: Liên Đội liên tục nhiều năm đạt "Mạnh xuất sắc" được Hội đồng đội Huyện, Tỉnh tặng giấy khen, bằng khen. b. Thuận lợi: Các em ham thích tham gia các hoạt động, rất hứng thú với các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Phụ huynh rất quan tâm đến các hoạt động ngoài giờ 5
của con em. Nhà trường quan tâm, đầu tư các điều kiện đảm bảo cho hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong nhà trường. Giáo viên trực tiếp giảng dạy có trình độ Đại học, có năng lực về tổ chức các HĐNGLL. Đội ngũ anh chị phụ trách nhiệt tình, một số đồng chí đã qua công tác phụ trách Đội của nhà trường, có năng lực, có kinh nghiệm trong tổ chức các hoạt động tập thể. c. Khó khăn: Tổ chức Hội đồng đội địa phương ít quan tâm đến việc phối hợp trong các hoạt động NGLL cho HS trên địa bàn. Công tác phối hợp của Hội đồng đội cấp địa phương với các trường học trên địa bàn thiếu chặt chẽ. Thực tế ở trường tôi công tác cho thấy một số phụ huynh học sinh chỉ muốn con em của mình tham gia các hoạt động học tập trên lớp, học câu lạc bộ Toán, Tiếng Việt, tiếng Anh mà không không muốn con em mình tham gia các hoạt động văn nghệ, thể dục thể thao. Một số học sinh thiếu mạnh dạn, chưa tích cực tham gia các hoạt động. 2.2. MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO HĐGDNGLL GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TRONG NHÀ TRƯỜNG. Để góp phần đẩy mạnh công tác giáo dục tư tưởng, đạo đức, giúp học sinh phát triển các mặt phẩm chất và năng lực, đồng thời phát triển toàn diện cho học sinh Tiểu học, đáp ứng với yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay, các nhà trường phải chú ý tăng cường các HĐGNGLL, cân đối và song song với kế hoạch dạy học trên lớp nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ năm học. Tổ chức cho học sinh hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp một cách tích cực, tự quản, tự giác, sáng tạo. Qua nghiên cứu lý luận và thực tiễn, tôi nhận thấy, để chỉ đạo HĐGDNGLL ở trường Tiểu học có hiệu quả, người cán bộ quản lý cần thực hiện tốt một số biện pháp sau: 2.2.1. Nâng cao nhận thức về HĐGDNGLL cho lực lượng tham gia giáo dục: * Đối với người quản lý: Trong nhà trường Tiểu học người cán bộ quản lý phải có tầm nhìn mang tính chiến lược về mục tiêu giáo dục học sinh Tiểu học để định hướng cho việc chỉ đạo HĐGDNGLL. Cụ thể, phải xác định mục tiêu dựa trên những căn cứ: Mục tiêu phát triển toàn diện nhân cách. 6
Mục tiêu thực hiện chức năng giáo dục. Căn cứ vào Điều 27 Điều lệ trường Tiểu học, chỉ thị của Bộ giáo dục, các văn bản hướng dẫn thực hiện của các cấp lãnh đạo về HĐGDNGLL. Căn cứ vào điều kiện cụ thể của trường mình công tác: đặc điểm kinh tế, xã hội, chính trị, truyền thống văn hóa của địa phương; điều kiện cơ sở vật chất của trường; đặc điểm tâm lý của học sinh trong nhà trường. Căn cứ Thông tư số 22 /2016/ TTBGDĐT ngày 22/9/2016 vê S ̀ ửa đôi, bô sung ̉ ̉ ̣ ́ ̀ ̉ ̣ môt sô điêu cua Quy đinh đánh giá học sinh tiểu học ban hanh kem theo Thông t ̀ ̀ ư ̉ sô 30/2014/TTBGDĐT ngay 28/8/2014 cua Bô tr ́ ̀ ̣ ưởng Bô GD&ĐT ̣ ; * Đối với các lực lượng khác: Vào đầu năm học Ban giám hiệu nhà trường cần phải tổ chức tuyên truyền cho cán bộ giáo viên, phụ huynh học sinh về tầm quan trọng của HĐGDNGLL trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Trước hết phải giúp giáo viên, phụ huynh học sinh thấy được vai trò, vị trí và nhiệm vụ của HĐGDNGLL trong nhà trường. HĐGDNLL là một bộ phận cấu thành trong hoạt động giáo dục. Hoạt động giáo dục được chia thành hai bộ phận: dạy học trên lớp và HĐGDNGLL. Mỗi bộ phận đều có một chức năng, nhiệm vụ riêng nhưng chúng đều góp phần tích cực vào thực hiện mục tiêu giáo dục. Như vậy, HĐGDNGLL không phải là một hoạt động "phụ khóa" trong nhà trường. Nó thực sự là một bộ phận quan trọng trong hoạt động giáo dục ở trường phổ thông. HĐGDNGLL còn là cầu nối tạo ra mối quan hệ hai chiều giữa nhà trường và xã hội. HĐGDNGLL có ba chức năng chính: Nhiệm vụ giáo dục về nhận thức: Giúp học sinh bổ sung, củng cố, hoàn thiện những tri thức đã học trên lớp, đồng thời giúp các em có hiểu biết mới, mở rộng tầm nhìn về thế giới xung quanh; vận dung tri thức để giải quyết những vấn thực tiễn cuộc sống đặt ra; định hướng nhận thức, biết tự điều chỉnh hành vi đạo đức, lối sống cho phù hợp, từng bước tự làm giàu vốn sống cho bản thân. Nhiệm vụ về giáo dục thái độ, phẩm chất: HĐGDNGLL từng bước hình thành cho học sinh niềm tin vào những giá trị mà các em vương tới, đó là niềm tin vào chế độ xã hội chủ nghĩa; bồi dưỡng cho học sinh những tình cảm, đạo đức trong sáng; xây dựng lối sống, nếp sống phù hợp phù hợp với pháp luật, truyền thống dân tộc. 7
Nhiệm vụ rèn luyện kỹ năng, năng lực: Rèn cho học sinh kỹ năng giao tiếp, ứng xử có văn hóa; ý thức tự quản, kỹ năng tự điều chỉnh, tự tin, kỹ năng hợp tác để hoàn thành nhiệm vụ chung. Đồng thời tổ chức tuyên truyền giúp giáo viên, phụ huynh học sinh nhận thấy rõ trách nhiệm của mỗi thành viên trong việc thực hiện các HĐGDNGLL cho học sinh xuyên suốt cả quá trình giáo dục. + Về phía giáo viên: Trước hết phải hiểu rõ bản chất của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một bộ phận của quá trình sư phạm toàn vẹn, chức năng nổi trội của nó là xây dựng ý thức, tình cảm hành vi đạo đức cho học sinh. Việc thực hiện các nội dung HĐGDNGLL là nhiệm vụ của giáo viên (anh chị phụ trách) chứ không phải là của mỗi giáo viên Tổng phụ trách. Đồng thời xác định đúng đắn nhiệm vụ của người giáo viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giáo dục là giáo dục học sinh "Học đi đôi với hành", việc thực hành những kiến thức đã học rất quan trọng, kết quả thực hành sẽ phản ánh thực chất chất lượng giáo dục một cách rõ nét. + Về phía phụ huynh học sinh: Phụ huynh học sinh là một trong những thành viên chính trong việc giáo dục học sinh thời gian ngoài giờ lên lớp. Xét về góc độ gia đình, phụ huynh có nhiều thời gian tiếp xúc với các em hơn, từ nhỏ các em đã tiếp xúc với sự giáo dục trong gia đình; phụ huynh là người hiểu rất rõ về sở thích, nguyện vọng của các em trong các hoạt động vui chơi, giải trí và cũng là người trực tiếp tạo điều kiện cho các em được tham gia các hoạt động tập thể trong nhà trường và ngoài xã hội. + Về học sinh: Các em phải nhận thức được, người học sinh có nhiệm vụ học tập, lao động, rèn luyện bản thân để trưởng thành về mọi mặt; phải tích cực tự giác tham gia mọi hoạt động tập thể do nhà trường, anh chị phụ trách giao phó. Tránh tình trạng nhận thức của một số học sinh cho rằng nhiệm vụ của mình chỉ học kiến thức trên lớp, còn HĐGDNGLL tham gia cũng được mà không tham gia cũng chẳng sao, hoặc tham gia chiếu lệ. 2.2.2. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cụ thể, mang tình khả thi: Muốn xây dựng được bản kế hoạch chỉ đạo HĐGDNGLL mang tính khả thi cao người quản lý cần phải tuần tự làm những việc sau: 8
Phải nghiên cứu các Chỉ thị của Nhà nước, các công văn hướng dẫn của ngành, địa phương, của Hội đồng đội các cấp có liên quan đến HĐGDNGLL bậc Tiểu học. Phải nắm được chất lượng giáo dục và các thành tích của HĐGDNGLL những năm trước đó. Nắm nội dung chương trình các khối lớp, các môn học. Nắm năng lực điều hành HĐGDNGLL của giáo viên, khả năng tham gia HĐGDNGLL của học sinh; biết được tồn tại cần khắc phục trong chỉ đạo HĐGDNGLL của ban lãnh đạo nhà trường. Nắm điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội của địa phương và cơ sở vật chất của nhà trường; những điểm mới về nội dung, tài liệu dạy học trong năm học. Sau khi nắm được tình hình chung người quản lý phải vạch ra được một kế hoạch chỉ đạo HĐGDNGLL cho cả năm học. Trong bản kế hoạch cần chọn lọc các hoạt động phù hợp, xác định trọng điểm cho từng thời gian, chủ điểm. Bản kế hoạch phải đảm bảo các hoạt động diễn ra đều đặn, cân đối từ đầu năm đến cuối năm và trong hè. Kế hoạch phải sắp xếp theo trình tự, chỉ rõ nhiệm vụ chính cho hoạt động theo thời gian: hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, học kỳ, cả năm để có chu trình quản lý giáo dục khép kín. Kế hoạch chỉ đạo HĐGDNGLL cần phải có nội dung thống nhất với nội dung chương trình hoạt động giáo dục khác trong nhà trường, phải xoay quanh việc phục vụ mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. Khi kế hoạch chỉ đạo về HĐGDNGLL đã hoàn chỉnh, người quản lý cần chỉ đạo giáo viên Tổng phụ trách xây dựng kế hoạch tác chiến, đặt ra chỉ tiêu phấn đấu cho toàn Liên đội. Từ đó, tiếp tục chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm (anh chị phụ trách) tự xây dựng kế hoạch và chỉ tiêu phấn đấu cho lớp mình. Cuối cùng là ký cam kết giữa ban lãnh đạo nhà trường với giáo viên Tổng phụ trách và giáo viên chủ nhiệm vê việc thực hiện HĐGDNGLL. 2.2.3. Xây dựng và đẩy mạnh cơ chế phối hợp thực hiện HĐGDNGLL: Tổ chức HĐGDNGLL là một công tác đòi hỏi có sự phối hợp đồng bộ các lực lượng trong và ngoài nhà trường. Đây là việc làm hết sức cần thiết, sự phối hợp này không những tạo nên sức mạnh thúc đẩy phong trào, đưa HĐGDNGLL đạt hiệu quả cao, tạo điều kiện giúp các em tham gia được nhiều hoạt động mà còn tạo nên một môi trường giáo dục thống nhất giữa nhà trường, gia đình, xã hội. Đó là sự thống nhất về mục tiêu, nội dung và hình thức tổ chức. 9
* Xây dựng cơ chế phối hợp các lượng trong và ngoài nhà trường: Nhà trường giữ vai trò chủ đạo trong quá trình giáo dục học sinh, chính vì vậy trước hết trong nhà trường phải xây dựng được cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các thành viên trong nhà trường. Cụ thể, Hiệu trưởng phối hợp với công đoàn, tổng phụ trách đội xây dựng kế hoạch tổng thể. Sau đó Phó hiệu trưởng chỉ đạo Tổng phụ trách phối hợp với các giáo viên chủ nhiệm để xây dựng kế hoạch chi tiết. Sau khi kế hoạch đã thống nhất cần phải phân công phân nhiệm rõ ràng cho từng thành viên, đưa chỉ tiêu phấn đấu vào tiêu chí thi đua cá nhân, nhằm đẩy mạnh cơ chế phối hợp trong quá trình tổ chức. Để việc phối hợp có khoa học, diễn ra một cách nhịp nhàng Hiệu trưởng phải tiến hành thành lập ban điều hành và phân công trách nhiệm cụ thể. Ban điều hành gồm: Phó hiệu trưởng, giáo viên tổng phụ trách, công đoàn, giáo viên chủ nhiệm, đại diện cha mẹ học sinh, Đoàn thanh niên. Phó hiệu trưởng: có trách nhiệm trực tiếp điều hành mảng HĐGDNGLL, tổ chức một số hoạt động phong trào, tham mưu với Hiệu trưởng để xây dựng cơ sở vật chất phục vụ hoạt động. Tổng phụ trách: Trực tiếp tổ chức các HĐGDNGLL của Liên đội, quản lý trực tiếp phong trào thi đua các lớp, có trách nhiệm phối hợp với các giáo viên chủ nhiệm để tổ chức các hoạt động nói trên. Giáo viên chủ nhiệm: Trực tiếp phụ trách các hoạt động của lớp mình, trực tiếp quản lý học sinh trong suốt quá trình giáo dục, chịu trách nhiệm về kết quả thi đua của lớp mình trước nhà trường. Chủ động phối hợp với phụ huynh về các vấn đề liên quan đến giáo dục các em. trực tiếp chỉ đạo ban cán sự lớp điều hành tổ, nhóm tham gia hoạt động theo yêu cầu của nhà trường. Công đoàn: là một tổ chức chính trị trong nhà trường, có trách nhiệm hỗ trợ nhà trường về nhân lực trong các hoạt động lớn trong năm, vận động phụ huynh cùng tham gia hoặc hỗ trợ kinh phí, cơ sở vật chất để tạo điều kiện cho các hoạt động đạt hiệu quả. Đoàn thanh niên: Ban giám hiệu cần tạo điều kiện cho Tổng phụ trách (Đoàn thanh niên trườngnếu có) phối hợp chặt chẽ với đoàn thanh niên trên địa bàn cấp xã, thị trấn để tổ chức các hoạt động như: cắm trại, hội diễn văn nghệ,… đặc biệt là các hoạt động giáo dục học sinh trong dịp hè. Đây là hoạt động hết sức cần thiết, bởi vì trong suốt thời gian nghỉ hè học sinh không đến trường, không được sự quản lý chặt chẽ của nhà trường, các em dễ sa vào các tệ nạn xã 10
hội, dễ buông thả, tha hóa về đạo đức, lối sống. Vì vậy trách nhiệm của nhà trường là phải phối hợp chặt chẽ với tổ chức này để họ có trách nhiệm giáo dục các em trong kỳ nghỉ hè vừa bổ ích, hiệu quả, tạo hứng thú cho cá em bước vào năm học mới, tăng lòng quê hương đất nước cho thế hệ trẻ. Hội phụ huynh học sinh: Phụ huynh học sinh là người trực tiếp nuôi dưỡng và chăm sóc các em, họ luôn có mong muốn con mình trở thành con ngoan trò giỏi. Đây là lực lượng đông đảo nhất, gần gũi nhất với nhà trường trong quá trình giáo dục học sinh. Nhà trường phải biết khéo léo phối kết hợp với hội cha mẹ học sinh để hỗ trợ thêm về nhân lực, vật lực và tài lực để tổ chức các hoạt động các HĐGDNGLL, xây dựng cơ sở vật chất. * Phối hợp chỉ đạo trong ban điều hành: Việc phối hợp chỉ đạo trong ban điều hành là việc làm cần thiết. Muốn thực hiện tốt vấn đề này đòi hỏi người quản lý và các thành viên trong ban điều hành phải linh hoạt, năng động, sáng tạo. Người chỉ đạo phải thường xuyên nắm tình hình hoạt động để điều chỉnh kế hoạch nếu cần thiết; có trách nhiệm chỉ đạo các thành viên trong ban điều hành phối hợp nhịp nhàng, bảo đảm tiến độ hoạt động, hoàn thành tốt nhiệm vụ; thường xuyên động viên các thành viên đưa hết khả năng, nhiệt tình của mình trong quá trình hoạt động, sẵn sàng tham gia mọi hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp do nhà trường tổ chức. 2.2.4. Chỉ đạo các thành viên tổ chức thực hiện đạt hiệu quả HĐGDNGLL: a. Tổ chức hiệu quả HĐGDNGLL theo chủ điểm: Các chủ điểm HĐGDNGLL trong năm học được thực hiện theo nội dung chương trình chung của Hội đồng đội các cấp, có công văn hướng dẫn cụ thể đầu năm học. Việc chỉ đạo các hoạt động này thường được tiến hành thông qua các phong trào thi đua kế tiếp nhau, khép kín các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong suốt cả năm. Tuy vậy tập trung cao điểm tại các ngày lễ kỷ niệm. Mỗi hoạt động đều có chuẩn mực đánh giá riêng. Tùy theo từng hoạt động mà có sự phân công phân nhiệm rõ ràng và có ban chỉ đạo cụ thể, thích hợp. Chẳng hạn: * Chủ điểm tháng 9: "Chào năm học mới" Thời gian thực hiện: Từ 20 tháng 8 đến 30 tháng 9 Ngày hoạt động cao điểm: ngày 5 tháng 9, là ngày khai giảng năm học mới, ngày toàn dân đưa trẻ đến trường. 11
Mục tiêu cần đạt: Học sinh có hiểu biết, tự hào về truyền thống tốt đẹp của nhà trường, của lớp. Yêu trường lớp, mến thầy cô và bạn bè, có mục tiêu phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ năm học. 100% học sinh tham gia tích cực. Các dạng hoạt động chủ yếu: Lao động làm sạch, đẹp trường lớp, vệ sinh bàn ghế, chuẩn bị đồ dùng học tập; học tập nhiệm vụ năm học và các nội quy, quy định của nhà trường, của lớp; tổ chức tập luyện các nội dung theo chương trình chuẩn bị cho lễ khai giảng; tổ chức lễ khai giảng năm học mới; sơ kết thi đua tháng 9. Chỉ đạo hoạt động: Phó hiệu trưởng trực tiếp điều hành; Tổng phụ trách tham mưu với lãnh đạo về các vấn đề liên quan đến các hoạt động, trực tiếp tổ chức các hoạt động, phối hợp với giáo viên chủ nhiệm và các lực lượng khác để hoàn thành công việc, sơ kết hoạt động vào cuối tháng; giáo viên chủ nhiệm trực tiếp quản lý học sinh trong quá trình hoạt động, hướng dẫn, giúp đỡ các em thực hiện tốt mọi hoạt động theo yêu cầu của nhà trường. * Chủ điểm tháng 11: "Biết ơn các thầy giáo, cô giáo" Thời gian thực hiện: từ ngày 01 đến ngày 30 tháng 11. Ngày hoạt động cao điểm: Ngày 20 tháng 11 (ngày nhà giáo Việt Nam) Mục tiêu cần đạt: Các em hiểu được công lao của thầy cô giáo đối sự trưởng thành của các em và xã hội. Biết kính trọng, biết ơn các cô giáo, có ý thức học tập, tu dưỡng tốt hơn. 100% học sinh tham gia tích cực. Các hoạt động chủ yếu: Sưu tầm tìm hiểu những bài viết, cuốn sách, câu chuyện, bài hát, bài thơ, tranh ảnh, … ca ngợi tình cảm thầy trò và công ơn đối với thầy cô giáo; thi đua: "Giờ học tốt", "Tuần học tốt", "Tháng học tốt"; tổ chức một số hoạt động chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam thông qua sinh hoạt văn nghệ, kể chuyện…; trang trí góc học tập thân thiện, cây từ vựng Tiếng Anh theo chủ điểm; sơ kết hoạt động tháng 11. Chỉ đạo hoạt động: + Phó hiệu trưởng trực tiếp điều hành, phối hợp với cha mẹ học sinh, tham mưu để điều động thêm lực lượng hỗ trợ là giáo viên dạy Âm nhạc và giáo viên dạy Mỹ thuật, chỉ đạo tổng phụ trách phối hợp với cán bộ thư viện cung ứng sách theo chủ đề cho học sinh phục vụ cho hoạt động cao điểm; + Tổng phụ trách tham mưu nội dung và hình thức hoạt động, tổ chức hoạt động, phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để thực hiện, xây dựng chuẩn đánh giá hoạt động, sơ kết hoạt động. 12
+ Giáo viên chủ nhiệm trực tiếp quản lý, hướng dẫn và giúp đỡ các em hoạt động. b. Chỉ đạo HĐGDNGLL xen kẻ với thời gian học tập trên lớp: Hoạt động giáo dục đầu giờ: Là hoạt động diễn ra thường xuyên, chuẩn bị cho ngày học mới bắt đầu. Tổ chức các hoạt động phù hợp, đảm bảo tính khoa học sẽ ổn định được nền nếp và nâng cao hiệu quả giáo dục. Một số hoạt động đầu giờ: Chăm sóc hoa, cây cảnh đã phân công; vệ sinh lớp học, vệ sinh khu vực tự quản, vệ sinh cá nhân trước giờ vào học; xếp hàng vào lớp nhanh, trật tự; đọc 5 điều Bác Hồ dạy; công tác kiểm tra của đội cờ đỏ; tập hát bài hát theo chủ điểm, nghe hát hò khoan Lệ Thủy, nghe phát thanh măng non... c. Chỉ đạo hoạt động giáo dục giữa giờ: Giờ ra chơi diễn ra thường xuyên trong các buổi học. Ra chơi là thời gian giải tỏa căng thẳng trong các tiết học trước, thời tạo thoải mái cho các em học các tiết sau. Đồng thời là hoạt động thu hút các em đến trường. Vì vậy, cần chỉ đạo các thành viên trong ban phải thường xuyên năng động, sáng tạo, tổ chức những hoạt động tập thể phù hợp, phong phú, đa dạng về hình thức cũng như nội dung hoạt động. * Một số hoạt động giữa giờ: Thể dục giữa giờ: Là hoạt động xóa đi sự mệt mỏi, căng thẳng của các giờ học trước, góp phần giáo dục thể chất. Do đó bài thể dục giữa giờ phải phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, phù hợp với thời điểm hoạt động. Ca múa hát tập thể: Là hoạt động các em ưa thích nhất, dễ thu hút các em nhất. Các bài hát phải có chủ đề, nội dung giáo dục đạo đức tình cảm trong sáng, phù hợp lứa tuổi. Đó là các bài hát theo chủ đề của hoạt động Đội. Sinh hoạt sao Nhi đồng: là hoạt động giúp các em học sinh lớp 1,2,3 sinh hoạt tập thể, giúp các em mạnh dạn, tự tin trước tập thể, tập cho các em có khả năng điều khiển hoạt động tập thể. Vì vậy, cần lựa chọn những anh chị phụ trách có năng lực tổ chức, có năng khiếu và có lòng nhiệt tình. Truy bài: Là hoạt động giúp các em "Học mà chơi chơi mà học", nó hỗ trợ cho việc ôn luyện kiến thức đã học trên lớp. Là hoạt động khó thu hút các em tham gia tích cực, vì vậy cần phải có hình thức tổ chức khéo léo để các em tham gia hiệu quả, đạt được mục đích giáo dục đã định. Có nhiều hình thức như: tán cây đọc sách, vườn toán khó, góc giải ô chữ, gốc cây gỡ rối,… tạo nên không 13
gian học ngoài trời trong giờ ra chơi để các em tự giác tìm đến tham gia theo sở thích, cùng giúp đỡ nhau trong học tập. Để hoạt động này thu hút được học sinh phải chỉ đạo tổng phụ trách thường xuyên động viên khích lệ các em bằng cách nêu gương điển hình hàng tuần, trong các đợt sơ kết phong trào thi đua. d. Hoạt động chào cờ đầu tuần: Chào cờ đầu tuần được tổ chức vào thứ 2 hàng tuần, đây là hoạt động hết sức cần thiết mang tính chất giáo dục tư tưởng chính trị cho các em. Là hoạt động giúp các em định hướng, điều chỉnh tư tưởng chính trị, hành vi đạo đức; giáo dục lòng tự hào truyền thống dân tộc, lòng yêu quê hương đất nước; giáo dục ý thức phấn đấu trong học tập và rèn luyện bản thân. Vì vậy hoạt động này phải được tổ chức thường xuyên, chu đáo, đầy đủ thủ tục của một buổi lễ chào cờ trong nhà trường. Đồng thời luôn thay đổi các hình thức để tăng cường sức hấp dẫn cho các em. * Một số hoạt động trong buổi lễ chào cờ: Nghi lễ: để nghi lễ diễn ra một cách nghiêm trang, hoành tráng Tổng phụ trách phải điều hành các đội nghi lễ: đội cờ, đội trống thực hiện nhiệm vụ tốt các nhiệm vụ của mình. Đội viên hát Quốc ca, Đội ca phải thể hiện được sự hùng hồn của bài hát,… Nhận xét của giáo viên trực tuần: Nhận xét phải ngắn gọn, chỉ rõ những việc làm được và những việc chưa làm được, những vấn đề nổi bật trong tuần để giáo viên và học sinh nhận thấy phát huy mặt mạnh và khắc phục tồn tại. Tổng kết thi đua trong tuần nêu cụ thể điểm số thi đua giữa các lớp. Triển khai hoạt động tuần mới. Sinh hoạt văn nghệ hoặc nội dung khác tự chọn. 2.2.5. Chỉ đạo tham quan thực tế: Tham quan thực tế là một hoạt động hết sức bổ ích, mang lại hiệu quả cao trong giáo dục. Trước đây, trong các cuộc thi thế giới học sinh Việt Nam thường đạt điểm lý thuyết rất cao nhưng điểm thực hành thì lại quá thấp. Nguyên nhân dẫn đến kết quả trên không gì khác là do học sinh chúng ta được nhà trường hết sức chú trọng việc dạy học trên lớp và đã truyền thụ cho các em một lượng kến thức về lý thuyết đầy đủ, chặt chẽ, lô gic nhưng không chú ý đến việc học sinh vận dụng những kiến thức đã học đó vào thực tế như thế nào. Chính xác hơn là các nhà trường chưa tổ chức tham quan thực tế cho các 14
em, nên lý thuyết vẫn chỉ là lý thuyết và khoảng cách mơ hồ giữa lý thuyết với thực tế trong học sinh vẫn không rút ngắn được. Trong những năm gần đây, Đảng và nhà nước quan tâm, đầu tư ưu tiên cho giáo dục, HĐGDNGLL ở các trường học được chú trọng đầu tư hơn và việc tổ chức tham quan thực tế cho học sinh đã phần nào được quan tâm hơn. Tuy vậy thực tế vẫn cho thấy việc tổ chức tham quan cho h ọc sinh còn rất hạn chế, chỉ dừng lại tổ chức cho học sinh đạt thành tích cao trong học tập: học sinh đạt giải các hội thi, học sinh giỏi, các trường coi việc tổ chức tham quan cho các em là phần thưởng chứ chưa coi đó là một hoạt động chủ yếu để giáo dục các em. * Một số hoạt động tham quan thực tế: Tham quan du lịch cảnh đẹp trong và ngoài tỉnh: Đây là hoạt động giáo dục lòng yêu quê hương đất nước cho các em, giúp các em biết được cảnh đẹp thiên nhiên. Bồi dưỡng khả năng cảm thụ cái đẹp, thưởng thức và giữ gìn nét đẹp của thiên nhiên, góp phần bồi dưỡng năng lực học môn Tiếng Việt. Qua đó giáo dục kiến thức môi trường cho các em, giúp các em có hành động đúng với môi trường mình đang sống. Tham quan cơ sở sản xuất, nhà máy xí nghiệp trên địa bàn: Hoạt động này giúp các em được tiếp xúc với thực tế sau khi học các bài Tập đọc, TNXH, Kỹ thuật, GD địa phương… Đồng thời là việc làm giáo dục hướng nghiệp cho các em, sớm bồi dưỡng lòng yêu lao động, biết quý thành quả của người lao động, giáo dục lòng yêu quê hương, định hướng cho ước mơ, chí hướng xây dựng quê hương. Bởi vì trong thực tế, ở những mảnh đất quê hương còn nghèo, khí hậu khắc nghiệt như Quảng Bình, Quảng trị, Hà Tĩnh,… sinh ra không ít nhân tài nhưng khi thành tài ít ai trở về xây dựng quê hương. Tham quan di tích lịch sử, bảo tàng, nhà truyền thống: Tổ chức được hoạt động này sẽ giáo dục cho các em lòng tự hào truyền thống quê hương, truyền thống dân tộc. Đồng thời giáo dục các em biết phát huy truyền thống dân tộc, biết giữ giữ gìn, tôn tạo các khu di tích lịch sử, nhà bảo tàng. Giúp các em hiểu được nét đẹp truyền thống của dân tộc được lưu giữ lại đó là do sự đúc rút của ông cha truyền lại từ đời này sang đời khác, nhiệm vụ của chúng ta là phải giữ gìn và phát huy nét đẹp đó. Để việc tổ chức tham quan thực tế đạt hiệu giáo dục cao, trước khi tổ chức hoạt động này giáo viên cần chuẩn bị tốt một số vấn đề sau: Tìm hiểu địa 15
điểm cần đến, xác định mục đích cần giáo dục qua thực tế được tham quan, chuẩn bị nội dung thuyết trình giúp học sinh tìm hiểu về nơi được tham quan và nội dung cần giáo dục thông qua thực tế ở đó. Đồng thời phải nắm được hiệu quả của việc tổ chức hoạt động tham quan, tổ chức rút kinh nghiệm, chú ý nhấn mạnh ưu điểm và tồn tại trong khâu tổ chức nhằm nâng cao hiệu quả cho các lần tổ chức khác. 2.2.6. Chỉ đạo lựa chọn một số nội dung HĐGDNGLL và đổi mới hình thức hoạt động phù hợp với đặc điểm nhà trường, đặc điểm lứa tuổi học sinh Tiểu học và phù hợp với một số hoạt động giáo dục của mỗi năm học. Trên thực tế, việc thực hiện nhiệm vụ tổ chức HĐGDNGLL không có gì mới mẽ song mỗi năm học lại có một số hoạt động riêng biệt nhằm phục vụ cho nhiệm vụ chính trị của năm học. Việc lựa chọn nội dung và hình thức HĐGDNGLL nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục chung là một việc làm cần thiết, quan trọng đòi hỏi phải kịp thời. Nhận thức được sự những vấn đề trên năm học 2020 2021 trường chúng tôi đã thực hiện một số việc làm thực tế như sau: a. Đổi mới hình thức chào cờ đầu tuần: Hoạt động chào cờ đầu tuần được tiến hành đầy đủ thủ tục như quy định, song để thực hiện được một số nội dung cần thiết, chúng tôi chỉ đạo Tổng phụ trách xây dựng kế hoạch chào cờ đầu tuần trong tháng thêm một số nội dung cụ thể và thực hiện trong 15 phút thay cho nội dung sinh hoạt 15 đầu giờ hàng ngày, cụ thể như sau: + Tuần 1: Tuyên truyền pháp luật: tuyên truyền về Luật ATGT, phòng chống tệ nạn xã hội, phòng chống tai nạn thương tích,… bằng các hình thức nói chuyện cho học sinh nghe, nêu tình huống cho học sinh giải quyết trước tập thể, nêu câu hỏi cho học sinh trả lời để tìm hiểu và ghi nhớ nội dung đã tuyên truyền, ... + Tuần 2: Tổ chức tìm hiểu về Bác Hồ và các danh nhân bằng hình thức: Kể chuyện, đọc thơ, hát hoặc tìm hiểu hoạt động về Bác Hồ và các danh nhân của đất nước mà em biết. Với sự động viên khuyến khích thi đua cá nhân học sinh được khen ngợi trước tập thể, tập thể lớp được cộng thêm điểm thi đua đã khuyến khích các giáo viên cùng tham gia vào việc hỗ trợ các em tích cực tham gia, nhiều học sinh từ khối 1 đến khối 5 đã mạnh dạn thể hiện tốt nội dung tự 16
chuẩn bị. Hoạt động này đã góp phần tích cực trong việc nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. + Tuần 3: Tìm hiểu lịch sử địa phương: Với hình thức hát những bài hát thể loại dân ca mang đậm nét làn điệu quê hương, vấn đáp trước tập thể về các nội dung địa phương như làng nghề truyền thống, văn hóa địa phương, di tích lịch sử,…năm học qua đã giúp các em hiểu thêm về truyền thống địa phương nơi mà các em được sinh ra và lớn lên. Góp phần đắc lực trong việc giáo dục lòng yêu quê hương xứ sở, lòng tự hào truyền thống của mảnh đất Quảng Bình. Đồng thời góp một phần lớn trong việc nâng cao chất lượng trong hội thi "Trạng nguyên nhỏ tuổi" các cấp khối 3,4,5. + Tuần 4: Tìm hiểu về các ngày lễ trong năm: Thông qua hình thức nói chuyện, vấn đáp,… cách khai thác, dẫn dắt tìm hiểu nội dung đã thu hút đông đảo học sinh các khối lớp tham gia tích cực. Các em nhỏ cảm thấy tự tin hơn sau mỗi lần được nói trước tập thể toàn trường về hiểu biết của mình. b. Đổi mới cách tổ chức một số hoạt động mang tính rộng lớn phù hợp với nhiệm vụ cụ thể của năm học cho toàn thể học sinh tham gia: Tổ chức các hoạt động mang tính rộng lớn cho 100% học sinh trong toàn trường được tham gia là việc làm mất nhiều công sức của nhà trường, song tổ chức thành công lại mang lại cho chúng ta hiệu quả cao về chất lượng giáo dục toàn diện. Năm học 2016 2017, với những nhiệm vụ cụ thể đặt ra về chất lượng giáo dục nhà trường đã bổ sung kế hoạch HĐGDNGLL bằng một số nội dung và hình thức phục vụ việc nâng cao chất lượng giáo dục nhằm đạt chỉ tiêu thi đua đã đề ra. Cụ thể: Ban chỉ đạo đã phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường tổ chức một số hoạt động sau: Chỉ đạo Tổng phụ trách đội phối hợp cán bộ thư viện tổ chức hai hội thi: + Hội thi vẽ tranh về chú bộ đội, hướng về đảo Trường sa thân yêu cho toàn thể học sinh tham gia. Hoạt động này tổ chức vào một buổi chung ngoài trời. Kết quả được đánh giá khách quan, công bằng, tạo không khí hoạt động tập thể, giáo dục được lòng yêu quê hương, đất nước; giáo dục ý thức về lãnh thổ biển đảo Việt Nam. + Hội thi kể chuyện về mẹ nhân dịp 8 3. Nhà trường đã chỉ đạo Tổng phụ trách phối hợp giáo viên chủ nhiệm tổ chức thi kể chuyện cấp lớp xếp theo thứ tự, ban chỉ đạo chọn ngẫu nhiên số thứ tự của các lớp thi kể cấp trường. Hoạt động này không chỉ phối hợp trong nhà trường mà đã được lực lượng phụ huynh 17
tham gia một cách tích cực và hào hứng, bởi vì thực chất phụ huynh nào cũng muốn con mình được rèn luyện thông qua việc tham gia các hoạt động tập thể, được mạnh dạn tự tin trước mọi người. Tổ chức Đêm hội trăng rằm một cách bài bản, học sinh vô cùng phấn khởi được cùng vui hội với các hoạt động bày trí mâm cỗ, rước đèn, phá cỗ, xem múa lân hấp dẫn. Dạy học theo tài liệu “Sống đẹp” , mỗi tháng thực hiện một chủ đề trong 2 tiết; GVTPT phối hợp với giáo viên chủ nhiệm lựa chọn chủ đề phù hợp để tổ chức các hoạt động chung theo từng khối lớp theo kế hoach cụ thể: tháng 10: khối 5, tháng 11: khối 4...với nhiều hình thức phong phú tạo hứng thú cho HS: Rung chuông vàng, hái hoa dân chủ, phóng viên nhỏ... Ngoại khóa Tiếng Anh có sự tham gia của người nước ngoài thực sự cải thiện môi trường dạy học Tiếng Anh trong nhà trường, giúp học sinh phát huy năng lực giao tiếp và tương tác. Học sinh có một sân chơi Anh ngữ vô cùng bổ ích và lý thú, giúp cho các em cởi mở hơn, tự tin hơn trong kỹ năng nghe và nói Tiếng Anh, các em có cơ hội tiếp xúc với người nước ngoài sẽ nâng cao được kỹ năng giao tiếp và phát âm chuẩn hơn. Ban chỉ đạo phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường tổ chức “Ngày hội học sinh Tiểu học" với các hoạt động như: văn nghệ, gian hàng trưng bày, em tập làm kinh doanh, trạng nguyên nhỏ tuổi lớp 3,4,5 bằng hình thức Rung chuông vàng, trò chơi dân gian, nết chữnết người đã tạo ra sân chơi lớn cho các em tham gia, học sinh được trải nghiệm, phát triển các mặt năng lực phẩm chất cần thiết cho các em, tạo cơ hội cho nhà trường đa dạng hóa hình thức hoạt động... . Đây là hoạt động với sự tham gia của toàn thể học sinh các khối lớp, là hoạt động huy động nhiều lực lượng tham gia nhất từ trước đến nay. Để hoạt động này đạt hiệu quả giáo dục cao, ban chỉ đạo đã có sự chuẩn bị rất chu đáo, hướng dẫn giáo viên cụ thể về nội dung dự thi, phân công lực lượng hỗ trợ hợp lý. Ngày hội diễn ra trong không khí tưng bừng, với sự tham gia đông đảo của các phụ huynh học sinh và sự hiếu kỳ của nhân dân trên địa bàn. Sự phong phú, đa dạng của các sản phẩm địa phương đã giúp cho các em có thêm hiểu biết về truyền thống địa phương, sản phẩm làng nghề thông qua vật thật, góp phần giáo dục lòng yêu quê hương, xứ sở. Được làm hướng dẫn viên trước đông đảo khán giả đã bồi dưỡng cho các em sự mạnh dạn, tự tin trước đông người, góp phần giáo dục kỹ năng sống như mục tiêu giáo dục bậc học đã quy 18
định. Phần thi Rung chuông vàng đòi hỏi HS phải bình tĩnh, quyết đoán, vận dụng kiến thức tổng hợp vào giải quyết tình huống một cách linh hoạt. Với một không gian ngoài trời, sự trang trí không gian hợp lý đã tạo nên sự khác biệt với các hội thi văn hóa khác từ trước đến nay, giúp các em có một cảm giác mới lạ khi được tham gia hội thi không phải chỉ bốn bức tường của lớp học. Hoạt động này đã giúp cho các em làm quen với môi trường học tập mới, tạo cho các em sự tự tin khi tiếp xúc với một môi trường mới lạ. c. Tổ chức cho học sinh tham gia một số hoạt động xã hội do các tổ chức khác tổ chức: Nhà trường đã tạo điều kiện cho học sinh tham gia một số hoạt động do các tổ chức khác phối hợp với nhà trường nhằm giúp các em phát triển tố chất vốn có của mình, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phát ttriển toàn diện cho học sinh: Viết thư UPU do báo TNTP tổ chức. Tham gia văn nghệ ở địa phương. Tham gia đồng diễn do Huyện đoàn tổ chức... 2.2.7. Xây dựng đội ngũ làm công tác giáo dục ngoài giờ lên lớp: Để mọi HĐGNGLL đạt hiệu quả, việc phối hợp thực hiện hoạt động diễn ra nhịp nhàng cần có một đội ngũ có hiểu biết, có năng lực và nhiệt tình với công việc mình đảm nhận. Chúng tôi đã tiến hành xây dựng đội ngũ làm công tác HĐGDNGLL với những việc làm sau: Phân công anh chị phụ trách có năng lực tổ chức hoạt động, có lòng nhiệt tình với hoạt động tập thể, có tính sáng tạo để thực hiện phong trào. Tạo điều kiện cho tổng phụ trách tham gia đầy đủ các lớp tập huấn Đội, lớp bồi dưỡng nghiệp vụ do các cấp tổ chức. Giao lưu học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp qua thực tế hoạt động của trường bạn. Bằng nhiều hình thức giúp đỡ, bồi dưỡng thêm kinh nghiệm tổ chức hoạt động cho đội ngũ giáo viên tham gia và tổng phụ trách: Hướng dẫn cách thức lập kế hoạch; xây dựng một chương trình hoạt động tập thể chi tiết, chặt chẽ với sự phân công rõ ràng công việc; cách quản lý công việc trong từng giai đoạn kể từ khi bắt đầu cho đến lúc kết thúc; tổ chức rút kinh nghiệm cụ thể sau mỗi hội thi giúp giáo viên và Tổng phụ trách Đội thấy được những ưu điểm cần phát huy và những hạn chế cần khắc phục. 19
Chỉ đạo Tổng phụ trách tổ chức các hội thi "Phụ trách sao giỏi", "Nghi thức đội", … để nâng cao chất lượng cho các thành viên trong ban chỉ huy Liên đội nhà trường. 2.2.8. Quan tâm chất lượng hiệu quả HĐGDNGLL: * Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá: Kiểm tra đánh giá kết quả là một trong bốn chức năng quản lý của người quản lý. Đây là khâu quan trọng, nó giúp người quản lý nắm được chất lượng hoạt động, đồng thời còn là tiền đề cho việc lập kế hoạch hoạt động sau. Kiểm tra HĐGDNGLL được thực hiện thông qua nhiều hoạt động, kiểm tra hoạt động diễn ra hàng ngày của hoạt động Liên đội, kiểm tra định kỳ hoặc tổ chức hội thi. Cụ thể: người quản lý có thể tự trực tiếp quan sát một số hoạt động bất kỳ của học sinh như sinh hoạt đầu giờ, sinh hoạt giữa giờ, …; kiểm tra phương pháp điều hành công việc của Tổng phụ trách; kiểm tra tiến độ thực hiện một số hoạt động của Tổng phụ trách; kiểm tra việc quản lý học sinh của giáo viên trong quá trình thực hiện hoạt động tập thể… * Thúc đẩy phong trào: Thức đẩy phong trào cũng là một biện pháp tích cực nâng cao chất lượng hoạt động. Trong đó người quản lý cần thực hiện bằng một số cách: Thực hiện tốt thông tin hai chiều; thường xuyên động viên đội ngũ; trích kinh phí thưởng cho các cá nhân, tập thể đạt thành tích cao trong các hoạt động GDNGLL; tạo điều kiện về con người, kinh phí, cơ sở vật chất phục vụ cho HĐGDNGLL đạt hiệu quả. 2.3. Những kết quả bước đầu: Qua 2 năm nghiên cứu, áp dụng các biện pháp chỉ đạo HĐGDNGLL trên đã cho thấy nó góp phần rất lớn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, các em phát triển vượt trội về những kĩ năng cần thiết của con người mới, đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực trong công cuộc CNHHĐH đất nước và xu thế hội nhập quốc tế và toàn cầu hóa hiện nay. Kết quả cụ thể thông qua các chỉ số sau: Các môn học Năng lực Phẩm chất Chất lượng hội thi các cấp và HĐGD HT CHT Đạt Chư Đạt Chư Cấp Cấp cấ Đồng đội a đạt a đạt huyệ tỉnh p n QG 497 em 2 497 0 497 em 0 43 1 0 IOE: Nhì 20