Sinh thái vật nuôi và ứng dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm - Chương 2
lượt xem 44
download
Chương 2: ảnh hưởng của Các yếu tố sinh thái môi trường đến vật nuôi. I. Sự tác động của các yếu tố sinh thái của môi trường. Yếu tố môi trường là những thực thể và các hiện tượng riêng lẻ của tự nhiên, cấu tạo nên môi trường như sông, núi, mây, nước, sấm, chớp, gió, mưa…Khi các yếu tố này tác động trực tiếp hay gián tiếp lên sinh vật và sinh vật phản ứng lại một cách thích nghi, chúng được coi là những yếu tố sinh thái. Tuỳ theo bản chất và ảnh hưởng của tác động, người...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Sinh thái vật nuôi và ứng dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm - Chương 2
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM ¶nh hëng cña C¸c yÕu tè Ch¬ng 2: sinh th¸i m«i trêng ®Õn vËt nu«i. I. Sù t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè sinh th¸i cña m«i trêng. YÕu tè m«i trêng lµ nh÷ng thùc thÓ vµ c¸c hiÖn tîng riªng lÎ cña tù nhiªn, cÊu t¹o nªn m«i trêng nh s«ng, nói, m©y, níc, sÊm, chíp, giã, ma…Khi c¸c yÕu tè nµy t¸c ®éng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp lªn sinh vËt vµ sinh vËt ph¶n øng l¹i mét c¸ch thÝch nghi, chóng ®îc coi lµ nh÷ng yÕu tè sinh th¸i. Tuú theo b¶n chÊt vµ ¶nh hëng cña t¸c ®éng, ngêi ta xÕp c¸c yÕu tè thµnh 2 d¹ng: ®ã lµ c¸c yÕu tè sinh vËt vµ c¸c yÕu tè v« sinh. 26
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM S¬ ®å nghiªn cøu c¸c yÕu tè sinh th¸i vËt nu«i A- M«i trêng I. YÕu tè sinh vËt II. YÕu tè v« sinh 1. Ho¹t ®éng cña con ngêi 1. KhÝ quyÓn a/ KhÝ hËu 2. Ho¹t ®éng cña ®éng vËt - NhiÖt ®é - §é Èm - ¸nh s¸ng - Giã vµ ¸p suÊt kh«ng khÝ. b/ Tû lÖ O2 vµ c¸c khÝ ®éc trong kh«ng khÝ... c/ Bøc x¹ vò trô d/ Ion vµ bôi kh«ng khÝ e/ Nha bµo hay vËt thÓ sèng trong kh.khÝ 2. C¸c yÕu tè qu¶n lý: mËt ®é nu«i… 3.C¸c yÕu tè dinh dìng: TA, níc uèng… 4. C¸c yÕu tè kh¸c: tiÕng ån... B. T¸c ®éng cña m«i trêng lªn vËt nu«i 1. Lªn qu¸ tr×nh sèng cña vËt nu«i vµ t¸c ®éng cña vËt nu«i víi m«i trêng 2. Lªn tr¹ng th¸i miÔn dÞch vµ søc khoÎ cña vËt nu«i 3. Lªn tËp tÝnh cña vËt nu«i (lªn hµnh vi cña vËt nu«i) 4. Lªn n¨ng suÊt vËt nu«i vµ vËt nu«i t¸c ®éng trë l¹i. C- HiÖu qu¶ kinh tÕ ch¨n nu«i 27
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM II. C¸c YÕu tè sinh vËt 2.1. YÕu tè con ngêi Con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn m«i trêng vËt nu«i do ho¹t ®éng vµ môc ®Ých cña hä t¹o nªn. Con ngêi quyÕt ®Þnh chän gièng vËt nu«i, chç nu«i còng nh ph¬ng thøc nu«i gia sóc: c¸c d¹ng nh nu«i khÐp kÝn c«ng nghiÖp, nu«i th«ng tho¸ng tù nhiªn, nu«i cã s©n ch¬i, nu«i kh«ng cã s©n ch¬i, hay nu«i di ®éng, cã hÖ thèng sëi Êm, hay nu«i lång tÇng, chÝnh con ngêi còng quyÕt ®Þnh ®îc quy tr×nh kü thuËt ch¨n nu«i. Con ngêi ®· t¹o nªn 1 m«i trêng nh©n t¹o ®èi víi gia sóc, gia cÇm. Con ngêi ®· g©y ¶nh hëng m¹nh mÏ víi ph¶n øng cña vËt nu«i cho dï t¸c ®éng ®ã ®óng hay sai. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, hÇu hÕt c¸c t¸c ®éng sai tr¸i cña con nghêi ®Õn vËt nu«i chñ yÕu do hai nguyªn nh©n: sai do môc ®Ých hoÆc sai do tr×nh ®é yÕu kÐm. - Do môc ®Ých: vÝ dô, cã mét thêi kú, chóng ta muèn da gµ c«ng nghiÖp vµo s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao n¨ng 28
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM suÊt trong ch¨n nu«i gµ. §iÒu ®ã ®óng, nhng h·y lµm thö mét bµi to¸n ®¬n gi¶n sau: gµ Legohorn ®Î 270 qu¶ trøng, chi phÝ hÕt 240 qu¶ trøng, l·i 20%; trong khi ®ã gµ Ri ®Î chØ cã 90 qu¶ trøng vµ chi phÝ chØ hÕt 70 qu¶, l·i 20 qu¶ (l·i 30%). Do vËy, ngêi n«ng d©n vÉn duy tr× nu«i gµ Ri víi h×nh thøc ch¨n th¶ vµ ngêi ta thÊy cã l·i h¬n nu«i gµ c«ng nghiÖp. - Do tr×nh ®é: quy tr×nh ch¨m sãc, nu«i dìng gµ sinh s¶n nh sau: cho ¨n tõ 5 - 6 giê s¸ng, lóc trêi cßn m¸t mÎ, phÇn nhiÖt trong c¬ thÓ ®îc gi¶i to¶ mét c¸ch dÔ dµng, ®Õn khi trêi nãng gµ chØ ph¶i chÞu ¶nh hëng nãng ë bªn ngoµi, v× sau khi ¨n thøc ¨n vµo c¬ thÓ, sau 90 phót th× c¬ thÓ b¾t ®Çu to¶ nhiÖt do ®ång ho¸ thøc ¨n t¹o nªn. Cßn nÕu cho ¨n tÇm 9 - 10 giê, c¬ thÓ to¶ nhiÖt vµo lóc 11 - 12 giê tra, lóc ®ã trêi nãng, sÏ ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt. 29
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, cho gµ ¨n vµo lóc 5 giê s¸ng so víi 10 giê s¸ng cã thÓ lµm thay ®æi tíi 5% vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ. * Mét vÝ dô n÷a vÒ yÕu tè con ngêi t¸c ®éng ®Õn n¨ng suÊt vËt nu«i: Khi nu«i bß s÷a ta cÇn ph¶i tÝnh to¸n ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè t¸c ®éng nh sau: a/ YÕu tè tù nhiªn, trong ®ã ®Æc biÖt lµ ®ất đai đồng cỏ, nguồn nước. Đất đai có liên quan đến chuồng trại, sân chơi, đến đồng cỏ. Phải nói là ở nước ta khái niệm đồng cỏ là hết sức chật hẹp ngoài các đồng cỏ tự nhiên. Nhưng đã nói đến việc trồng cỏ, trồng cây thức ăn xanh mà năng suất cây thức ăn xanh lại lệ thuộc chủ yếu vào nguồn nước và phân bón. Những nơi muốn phát triển chăn nuôi phải nghĩ đến đồng cỏ, đó là yếu tố hạn chế nhất. Ta biết bãi cỏ tự nhiên ở nước ta cằn cỗi do thiếu nước, thiếu màu mỡ nên sản lượng cỏ chỉ có khoảng 8 tấn/ha/năm. Để có sản lượng cỏ cao, cần phải thâm canh và do đó phải cần rất 30
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM nhiều nước. Cỏ thâm canh thường được thu hoạch hàng tháng, lượng sinh khối như thế là rất lớn, cần được tưới hàng ngày vì vậy mà không lạ là trồng cỏ cần nhiều nước hơn trồng lúa. Các tỉnh miền núi, nguồn nước hạn chế cần phải tính toán kỹ về quy mô phát triển bò sữa vì nó liên quan đến trồng cỏ và thâm canh. b. Những yếu tố kinh tế xã hội *. Thị trường Cần khảo sát kỹ thị trường, không nên thấy thị trường sữa là vô hạn, bởi vì nó còn lệ thuộc rất lớn đến quy luật giá trị, quy luật cung cầu và quy luật cạnh tranh. *.Vốn Vốn là cái khó đầu tiên của nông dân. Nuôi bò sữa cần vốn to, để mua con giống, xây chuồng trại và trang thiết bị, đầu tư cho thức ăn, thuê lao động (nếu quy mô lớn) * Lao động 31
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM Ngành nuôi bò sữa tạo nên công ăn việc làm, nhưng lao động của ngành này đòi hỏi kỹ thuật, ch¨m sãc c«ng phu, do đó mà công tác huấn luyện n«ng d©n là rÊt quan trọng. * Giao thông Vấn đề giao thông liên quan đến vận chuyển chế biến và tiêu thụ sản phẩm, bởi sữa là sản phẩm rất dễ hỏng nếu không được vận chuyển nhanh đến nơi bảo quản l¹nh và sau ®ã lµ chÕ biến. * Các chính sách kinh tế xã hội Nhà nước đã có chính sách khuyến nông, trợ giá, tín dụng nhằm đẩy mạnh phát triển sữa ở nông hộ. Đây là thuận lợi lớn, nhưng nó chỉ có thể hỗ trợ chứ không thể là yếu tố quyết định. Bởi sản xuất là công việc của người dân và nó sẽ phát triển khi đem lại lợi ích cho người nuôi. c/ Những nhân tố kỹ thuật và tổ chức sản xuất 32
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM * Nhân tố kỹ thuật - Con giống: Giống bò sữa thích hợp là vấn đề nổi cộm hiện nay. Ta đã có các nhóm bò lai thích hợp, tuy lượng sữa không cao nhưng vừa tầm người nuôi và đem lại lợi nhuận cho nông dân. Do sự phát triển ồ ạt những năm gần đây (tính ra cùng lúc 26 tỉnh thành đã nuôi bò sữa và có thể là còn nhiều hơn) nên đã đẩy giá giống lên mà ta gọi là cơn “sốt giống”. Sốt giống tức là đẩy giá cả vượt quá giá trị thực có. Người nuôi không tính nhiều đến mục tiêu khai thác sữa mà nhằm vào con bê giống đẻ ra đẻ bán được nhiều tiền. Nhưng sản phẩm cuối cùng của bò sữa là sữa chứ không phải là bê. Sau một số năm, nhu cầu con giống chững lại thì sự đổ vỡ là không tránh khỏi. Chính trong tình hình sốt giống (sốt giá) người ta đã nghĩ đến việc nhập bò sản xuất (bò tơ loại bình 33
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM thường, chưa qua chọn lọc) từ nước ngoài. Dư luận đã nhiều, có điều là nên tính toán lợi ích lâu dài và không nên nhập đại trà cho nông dân nghèo nuôi. Giống nhập nội nói cho cùng thì kém thích nghi, càng khó đạt mức cao sản và chắc gì đã có lãi Việc nhập bò sữa như hiện nay có thể là một biện pháp tình thế (đúng hay sai có lẽ còn cần thêm thời gian), chứ Nhà nước vẫn chủ trương tự lai giống để nuôi bò lai là hướng chủ yếu lâu dài. - Thức ăn: Thức ăn thô xanh có thể xem là khâu thành bại trong việc nuôi bò sữa ở nước ta. Bò là loại nhai lại chỉ có cung cấp đầy đủ thức ăn thô xanh cho nó thì các hoạt động sinh lý mới được tiến hành bình thường, tránh được các stress dẫn đến bệnh tật. Kinh nghiệm cho thấy việc cho quá nhiều thức ăn tinh vào khẩu phần sẽ dẫn tới rối loạn, các bệnh về chân và thậm chí ảnh hưởng đến sức sinh sản. GÇn ®©y cã C«ng ty ®· cæ sóy cho c¸i gäi lµ 34
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM kü thuËt trång cá hçn hîp cña óc (chØ biÕt lµ c¸c chuyªn gia ®ång cá hµng ®Çu cña óc l¹i hoµn toµn xa l¹ víi c¸i c«ng nghÖ Êy) ngêi ta muèn ta dËp khu«n c«ng nghÖ trång cá ®Ëu hçn hîp víi cá hä th¶o (6 lo¹i) víi th©m canh cao ®é, víi møc ph©n hãa häc tèi ®a vµ níc tíi tiªu hoµn toµn chñ ®éng. §¸ng buån lµ sau vµi lÇn tr×nh chiÕu trªn ti vi ch¼ng n«ng d©n nµo quan t©m ®Õn c¸i c«ng nghÖ Êy v× hä biÕt nã hoµn toµn kh«ng bÒn v÷ng, søc n«ng d©n kh«ng theo ®îc, c¬ së kü thuËt lµ cã vÊn ®Ò vµ nã ph¶i chÕt yÓu ë níc ®ang ph¸t triÓn nh ta. - Chăm sóc nuôi dưỡng: chăm sóc nuôi dưỡng bò mẹ lúc sinh sản, lúc vắt sữa để nó sống là duy trì mức sản xuất được bền lâu. Phải cung cấp đủ dinh dưỡng theo yêu cầu duy trì và sản xuất, còn phải đảm bảo tỷ lệ thức ăn xanh thô và thức ăn tinh hợp lý đảm bảo quá trình tiêu hoá dạ cỏ được tiến hành bình thường. - Công tác thú y: 35
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM Nuôi bò sữa vùng nhiệt đới là một công việc phức tạp dễ xảy ra rủi ro phát sinh bệnh mà thường thấy là các bệnh viêm bầu vú, đường sinh sản, các bệnh ký sinh trùng. Mạng lưới thú y ở vùng nuôi bò sữa phải được củng cố, đặc biệt là ở các vùng vừa nhập bò sữa. * Tổ chức sản xuất: Hình thức phổ biến nhất của ngành bò sữa Việt nam là dựa trên hộ gia đình với từ dăm ba con đến hàng chục con. Hình thức trang trại vừa và lớn chắc chắn chỉ chiếm một tỷ lệ không lớn. Hiện nay có tình trạng có nơi mua bò nhưng vẫn chưa có phương thức nuôi. Nói cho cùng thì hình thức gì cũng phải đảm bảo người nông dân là chủ thực sự và có lợi ích trong việc nuôi, không thể nuôi tốt bò nếu như vẫn coi nó là “ bò dự án”. Tất nhiên ở những nơi mới nuôi nông dân chưa có hiểu biết và kinh nghiệm thì đây là một khó khăn lớn, bởi vì người nông dân không dễ gì làm quen với kỹ 36
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM thuật mới này. Phải thừa nhận rằng trong nganh chăn nuôi nói chung thì nuôi bò sữa là nghề đòi hỏi kỹ thuật cao hơn cả. Đáng buồn là một số địa phương miền núi, người ta đã giao cả bò sữa cho những gia đình chỉ quen nuôi lợn thả rông. VÊn ®Ò quy ho¹ch vµ nu«i bß s÷a lµ quan träng, cÇn cã thªm nghiªn cøu. VÒ l©u dµi ch¨n nu«i bß s÷a ph¶i ®Èy xa thµnh thÞ bëi c¸c Trung t©m thµnh thÞ cßn më réng vµ v× vÊn ®Ò « nhiÔm m«i trêng. Ngêi ta chë s÷a vÒ thµnh phè chø kh«ng ai chë cá vÒ thµnh phè. C¸c níc d¹y ta bµi häc nµy. Tóm lại việc phát triển bò sữa hộ gia đình là chủ trương đúng và sẽ đem lại lợi ích cho người nông dân nếu có bước đi đúng và các biện pháp thích hợp. Có như thế mới thực sự tạo nên công ăn việc làm, góp phần xoá đói giảm nghèo. Khi họach định kế họach phát triển bò sữa dài hạn, cần xem xét kỹ yếu tố thị trường cạnh tranh sau khi gia nhập AFTA và WTO, qua đó xác định mức độ tự túc 37
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM nguyên liệu sữa nội địa và xác định các địa bàn phát triển có lợi nhất. Rõ ràng là ngành bò sữa chỉ có thể phát triển tốt khi nó khai thác được nguồn thức ăn sẵn có, con giống sẵn có và mang lại thu nhập tốt cho người nông dân. Có thế sự phát triển mới bền vững, ngay cả trong điều kiện sau hội nhập. Tất nhiên Nhà nước sẽ phải có các chính sách tín dụng và các chính sách khuyến khích khác đối với người nghèo. Sữa học đường có thể sẽ phải đặt ra nhất là đối với các vùng xa, khó tiêu thụ. Do v©y, muèn ®¹t ®îc n¨ng suÊt tèi ®a cña vËt nu«i, kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c, tõng chi tiÕt ph¶i ®îc tèi u ho¸, ®ång bé ho¸. 2.2. YÕu tè ®éng vËt Trong qóa tr×nh ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm, vËt nu«i còng t¸c ®éng lªn con ngêi. VÝ dô: Trong ch¨n nu«i th©m canh, gia sóc gia cÇm ®· ®îc nu«i víi mËt ®é rÊt lín, c¸c th¸n khÝ th¶i ra (H2S, NH3, Co2...ddaxtuwf 38
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM ph©n, níc tiÓu vµ chÊt th¶i ch¨n nu«i ®· t¹o ra bÇu kh«ng khÝ ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt ch¨n nu«i, bÖnh cña con vËt vµ ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ con ngêi quanh ®ã... Theo kinh nghiÖm cña nhiÒu níc ®ang ph¸t triÓn th× mÆc dï viÖc th©m canh ch¨n nu«i cã thÓ mang l¹i nhiÒu h¬n s¶n phÈm trªn mét ®¬n vÞ tµi nguyªn, do vËy mµ ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cho tiªu thô trong níc còng nh xuÊt khÈu, nhng c¸c c«ng nghÖ nhËp néi cho viÖc ch¨n nu«i th©m canh nh vËy hÇu nh lu«n lu«n kh«ng vît qua ®îc nh÷ng trë ng¹i thêng gÆp ph¶i trong c¸c hÖ thèng s¶n xuÊt cña ®Þa ph¬ng hay kh«ng ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu kinh tÕ-x· héi cña ngêi n«ng d©n. Nh÷ng hËu qu¶ sau ®©y cña viÖc ¸p dông c¸c hÖ thèng ch¨n nu«i th©m canh quy m« lín víi c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®îc nhËp néi cã thÓ x¶y ra vµ cÇn ®îc xem xÐt. - T¨ng thÊt nghiÖp vµ nghÌo ®ãi 39
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM Mét vÊn ®Ò quan träng ®ang ®îc quan t©m lµ ph¶i th©m canh ch¨n nu«i b»ng c¸ch nµo ë mét níc cã mËt ®é d©n sè cao mµ ®a sè l¹i sèng ë n«ng th«n. Th©m canh ch¨n nu«i víi viÖc sö dông c¸c c«ng nghÖ nhËp néi tõ c¸c níc ph¸t triÓn cã nghÜa lµ sö dông tèi thiÓu lao ®éng vµ sö dông tèi ®a c¸c thiÕt bÞ tiÕt kiÖm lao ®éng. ChÝnh c¸c c«ng nghÖ sö dông tiÕt kiÖm lao ®éng l¹i ®ßi hái sö dông nhiÒu nhiªn liÖu ho¸ th¹ch. Cã hai yÕu tè dÉn ®Õn viÖc sö dông c¸c hÖ thèng ch¨n nu«i th©m canh nh vËy lµ gi¸ lao ®éng cao vµ gi¸ nhiªn liÖu rÎ. §©y kh«ng ph¶i lµ trêng hîp cña ViÖt Nam, mét níc mµ 80% d©n sè (kho¶ng 80 triÖu ngêi) sèng ë n«ng th«n vµ kho¶ng 70% trong sè hä ph¶i dùa vµo n«ng nghiÖp ®Ó kiÕm c«ng ¨n viÖc lµm vµ thu nhËp. ViÖc Nam hiÖn vÉn ®ang ph¶i ®¬ng ®Çu víi mét vÊn ®Ò lín lµ sù nghÌo ®ãi ë khu vùc n«ng th«n ®ang cÇn ®îc gi¶m thiÓu khÈn cÊp. Trong vßng nh÷ng n¨m tíi vÊn ®Ò th¸ch thøc lµ ph¶i xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë n«ng th«n trong khi mµ chØ mét bé phËn rÊt nhá d©n c cã thÓ ®îc hÊp thô vµo c¸c doanh nghiÖp ë thµnh phè. ViÖc ®a vµo ¸p dông c¸c c¬ së ch¨n nu«i 40
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM c«ng nghiÖp quy m« lín vµ hiÖn ®¹i sÏ g©y khã kh¨n cho nh÷ng ngêi s¶n xuÊt nhá v× hä kh«ng thÓ c¹nh tranh ®îc ®èi víi c¸c nguån lùc s½n cã còng nh thÞ trêng vµ hä còng cã thÓ kh«ng cã ®ñ kü n¨ng cho c¸c c«ng viÖc qu¶n lý tinh x¶o cÇn thiÕt. §iÒu nµy rèt cuéc sÏ dÉn ®Õn viÖc gi¶m c¬ héi c«ng ¨n viÖc lµm ë n«ng th«n vµ dÔ dµng biÕn vÊn ®Ò thÊt nghiÖp n«ng th«n thµnh vÊn ®Ò thÊt nghiÖp thµnh thÞ thËm chÝ cßn tÖ h¹i h¬n. Do vËy, th©m canh ch¨n nu«i cã thÓ mang lîi cho mét sè ngêi cã tiÒm lùc víi sù tr¶ gi¸ cña sè ®«ng nh÷ng ngêi sÏ mÊt phÇn cña m×nh ®èi víi c¸c nguån lîi chung, kÓ c¶ h÷u h×nh vµ v« h×nh, vµ mÊt c¬ héi viÖc lµm. - Rñi ro vÒ kinh tÕ C¸c hÖ thèng ch¨n nu«i th©m canh dùa trªn con gièng, c«ng nghÖ vµ thøc ¨n nhËp néi rÊt dÔ bÞ rñi ro v× ph¶i phô thuéc vµo nh÷ng thay ®æi gi¸ c¶ vµ sù s½n cã cña c¸c nguån ®Çu vµo, cha nãi g× ®Õn nh÷ng khã kh¨n trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm trªn thÞ trêng quèc tÕ ®Çy biÕn ®éng. Trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng ngêi s¶n xuÊt cã thÓ kiÕm lîi ®îc nhiÒu qua viÖc sö dông c¸c thøc ¨n nhËp khÈu rÎ tiÒn, nhng doanh nghiÖp cña hä rÊt mÉn c¶m víi bÊt kú mét sù bÊt æn nµo vÒ 41
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM kinh tÕ. Nguy c¬ cña viÖc ¸p dông c¸c c«ng nghÖ nhËp néi kh«ng phï hîp ®· ®îc minh chøng rÊt râ qua cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ gÇn ®©y ë c¸c níc §«ng–Nam ch©u ¸ kh¸c. Ch¼ng h¹n, ë Indonexia cã tíi 80% doanh nghiÖp gia cÇm bÞ ph¸ s¶n, g©y ra rÊt nhiÒu vÇn ®Ò vÒ cung cÊp thùc phÈm vµ suy dinh dìng. Nh×n chung, c¸c hÖ thèng th©m canh nµy sÏ lµm t¨ng nhËp siªu do ph¶i nhËp khÈu nhiÒu. H¬n n÷a, ngêi s¶n xuÊt ®ßi hái ph¶i cã kü n¨ng qu¶n lý cao vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cao trong khi lîi nhuËn cËn biªn cã thÓ rÊt nhá. T¸c ®éng tiªu cùc ®Õn m«i trêng vµ ®a d¹ng sinh häc B¶o vÒ m«i trêng vµ ®a d¹ng sinh häc ®ang ®îc ngêi ta quan t©m ®Õn ngµy cµng nhiÒu. §ã lµ v× c¸c ho¹t ®éng cña con ngêi ®ang g©y ra ®Õn møc b¸o ®éng vÒ sù « nhiÔm kh«ng khÝ, ph¸ rõng, xãi mßn ®Êt, « nhiÕm ®Êt trång vµ nguån níc vµ mÊt tÝnh ®a d¹ng sinh häc; tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy ®ang ¶nh hëng ®Õn mu sinh vµ søc khoÎ cña con ngêi vµ ®e do¹ ®Õn sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. C¸c c¬ së ch¨n nu«i c«ng nghiÖp quy m« lín hiÖn ®¹i mét phÇn dùa trªn thøc ¨n nhËp khÈu vµ gièng ngo¹i gÇn ®©y ®· cã mÆt ë ViÖt Nam. 42
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM ViÖc nµy dÔ dÉn ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò vÒ m«i trêng bëi v× trong c¸c c¬ së s¶n xuÊt nh vËy mét sè lîng lín gia sóc sÏ s¶n sinh ra qu¸ nhiÒu chÊt th¶i trong khi kh«ng cã ®ñ c©y trång ®Ó t¸i sö dông chóng. Nh vËy, râ rµng sù t¸c ®éng trë l¹i cña ®éng vËt víi m«i trêng sinh th¸i vµ víi con ngêi lµ rÊt lín. Do ®ã, ph¸t triÓn ch¨n nu«i th©m canh lµm sao vÉn ®¶m b¶o ®îc sù c©n b»ng vÒ sinh th¸i vËt nu«i cã ý nghÜa khoa häc vµ thùc tiÔn thËt lµ s©u s¾c. iIi/ C¸c yÕu tè v« sinh 3.1. KhÝ hËu 3.1.1. NhiÖt ®é: NhiÖt ®îc h×nh thµnh chñ yÕu tõ bøc x¹ mÆt trêi. Do vËy, trªn bÒ mÆt tr¸i ®Êt cã 2 nguån nhiÖt c¬ b¶n: bøc x¹ nhiÖt tõ sù chiÕu s¸ng trùc tiÕp vµ bøc x¹ nhiÖt sãng dµi ph¶n x¹ l¹i tõ c¸c vËt thÓ xung quanh (m©y, níc, s«ng, nói, thµnh qu¸ch… ). NhiÖt ®é cßn lµ nguyªn nh©n g©y ra nh÷ng biÕn ®éng lín cña c¸c yÕu tè khÝ hËu kh¸c 43
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM nh thay ®æi khÝ ¸p, g©y ra giã, gi«ng b·o, lµm bèc h¬i níc t¹o nªn ®é Èm, g©y ra ma … tõ ®ã x¶y ra qu¸ tr×nh phong ho¸ cña bÒ mÆt vá tr¸i ®Êt… Do liªn quan víi chÕ ®é chiÕu s¸ng, sù biÕn thiªn cña nhiÖt ®é trªn hµnh tinh còng x¶y ra theo quy luËt t¬ng tù nh cêng ®é bøc x¹ mÆt trêi tr¶i trªn bÒ mÆt tr¸i ®Êt. NhiÖt ®é gi¶m theo híng tõ xÝch ®¹o ®Õn c¸c cùc, song sù dao ®éng nhiÖt ®é x¶y ra m¹nh nhÊt ë vÜ ®é trung b×nh. Theo chiÒu th¼ng ®øng, trong tÇng ®èi lu cña khÝ quyÓn, nhiÖt ®é gi¶m theo ®é cao víi tèc ®é 10C/100m ë nh÷ng vïng khÝ hËu kh« hay 0,6 0C /100m ë nh÷ng n¬i kh«ng khÝ Èm, liªn quan víi møc “do·n khÝ” khi ¸p suÊt khÝ quyÓn gi¶m theo chiÒu cao víi tèc ®é 25mm Hg/300m. §Õn tÇng b×nh lu nhiÖt ®é t¨ng dÇn, ®¹t ®Õn gi¸ trÞ kho¶ng ©m 20 0C. Vît khái tÇng nµy, trong tÇn trung lu, nhiÖt ®é l¹i tiÕp tôc gi¶m thÊp. 44
- RUMENASIA.ORG/VIETNAM Trong khèi níc ë c¸c hå s©u hay ë biÓn vµ ®¹i d¬ng, cµng xuèng s©u nhiÖt ®é cµng gi¶m vµ ngµy mét æn ®Þnh, cßn nhiÖt ®é cña líp níc máng bÒ mÆt dao ®éng thuËn chiÒu víi nhiÖt ®é cña kh«ng khÝ. Tuy nhiªn, liªn quan víi ®Æc tÝnh vËt lý cña níc, níc Èm h¬n hay l¹nh h¬n 4 0C bao giê còng næi lªn bÒ mÆt. Do vËy, ë c¸c hå s©u ë ®¹i d¬ng thuéc vÜ ®é trung b×nh, trong n¨m khèi níc cã 2 lÇn ph©n tÇng, trong ®ã vÒ mïa hÌ, tÇng níc mÆt bao giê còng Êm h¬n, kh¸ ®ång nhÊt vÒ mÆt nhiÖt ®é, díi nã lµ tÇng “nªm nhiÖt”, nhiÖt ®é thay ®æi rÊt nhanh theo ®é s©u ng¨n c¸ch líp níc bÒ mÆt víi tÇng níc s©u díi nã, n¬i nhiÖt ®é níc l¹nh dÇn vµ ngµy mét æn ®Þnh. §Õn thêi kú mïa xuan hay mïa thu nhiÖt ®é ph¶i bíc qua “ngìng nhiÖt” 4oC vµ do ®ã, 2 lÇn níc ®îc x¸o trén tõ tÇng mÆt ®Õn tÇng níc s©u. §èi víi vïng níc nhiÖt ®íi hiÖn tîng trªn thêng kh«ng x¶y ra, trõ nh÷ng n«i xuÊt hiÖn níc tråi 45
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Lâm sinh học
130 p | 377 | 160
-
Ứng dụng rong câu cải thiện chất lượng nước nuôi tôm
2 p | 411 | 149
-
Chế phẩm sinh học xử lý chất thải hữu cơ làm phân bón trong sản xuất nông
6 p | 433 | 137
-
Sinh thái vật nuôi và ứng dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm - Chương 1
25 p | 155 | 50
-
Sinh thái vật nuôi và ứng dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm - Chương 3
13 p | 199 | 50
-
Sinh thái vật nuôi và ứng dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm - Chương 4
26 p | 180 | 45
-
Gen Dê Bách Thảo
17 p | 135 | 11
-
Ứng dụng đất ngập nước xử lý nước thải ao nuôi tôm tại Bạc Liêu cho mục đích tái sử dụng
4 p | 38 | 3
-
Nghiên cứu ứng dụng giấm gỗ (Axit pyrolygneus) trong xử lý môi trường chăn nuôi
5 p | 44 | 3
-
Ứng dụng chế phẩm vi sinh Sagi Bio để xử lý chất thải rắn trong chăn nuôi bò sữa
5 p | 59 | 3
-
Xử lý nước thải sinh hoạt và nước thải chăn nuôi bằng tảo bám trên vật liệu lọc
9 p | 65 | 3
-
Khả năng xử lý nước thải ao nuôi thâm canh cá tra (Pangasianodon hypophthamus) của hệ thống đất ngập nước kiến tạo dòng chảy mặt liên tục kết hợp với cỏ mồm mỡ (Hymenachne acutigluma)
8 p | 73 | 3
-
Bước đầu ứng dụng tảo bám xử lý nước thải sinh hoạt và nước thải chăn nuôi
0 p | 56 | 2
-
Ảnh hưởng của bột ngô trong khẩu phần cỏ voi đến sự thải khí gây hiệu ứng nhà kính, tỷ lệ tiêu hóa và tích lũy đạm của bò thịt lai Sind
12 p | 27 | 2
-
Phân lập và tuyển chọn vi sinh vật có khả năng xử lý phốt pho trong nước thải chăn nuôi sau biogas
4 p | 7 | 2
-
Ứng dụng quy luật hiệu suất giảm dần trong phát triển chăn nuôi bền vững - bài tổng luận
14 p | 13 | 2
-
Nghiên cứu sử dụng vi khuẩn Bacillus có khả năng phân giải lân khó tan trong lên men chất thải chăn nuôi gà làm phân bón hữu cơ vi sinh dạng lỏng
5 p | 4 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn