intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sinh thái vật nuôi và ứng dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm - Chương 2

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:80

182
lượt xem
44
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương 2: ảnh hưởng của Các yếu tố sinh thái môi trường đến vật nuôi. I. Sự tác động của các yếu tố sinh thái của môi trường. Yếu tố môi trường là những thực thể và các hiện tượng riêng lẻ của tự nhiên, cấu tạo nên môi trường như sông, núi, mây, nước, sấm, chớp, gió, mưa…Khi các yếu tố này tác động trực tiếp hay gián tiếp lên sinh vật và sinh vật phản ứng lại một cách thích nghi, chúng được coi là những yếu tố sinh thái. Tuỳ theo bản chất và ảnh hưởng của tác động, người...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sinh thái vật nuôi và ứng dụng trong chăn nuôi gia súc, gia cầm - Chương 2

  1. RUMENASIA.ORG/VIETNAM ¶nh h­ëng cña C¸c yÕu tè Ch­¬ng 2: sinh th¸i m«i tr­êng ®Õn vËt nu«i. I. Sù t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè sinh th¸i cña m«i tr­êng. YÕu tè m«i tr­êng lµ nh÷ng thùc thÓ vµ c¸c hiÖn t­îng riªng lÎ cña tù nhiªn, cÊu t¹o nªn m«i tr­êng nh­ s«ng, nói, m©y, n­íc, sÊm, chíp, giã, m­a…Khi c¸c yÕu tè nµy t¸c ®éng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp lªn sinh vËt vµ sinh vËt ph¶n øng l¹i mét c¸ch thÝch nghi, chóng ®­îc coi lµ nh÷ng yÕu tè sinh th¸i. Tuú theo b¶n chÊt vµ ¶nh h­ëng cña t¸c ®éng, ng­êi ta xÕp c¸c yÕu tè thµnh 2 d¹ng: ®ã lµ c¸c yÕu tè sinh vËt vµ c¸c yÕu tè v« sinh. 26
  2. RUMENASIA.ORG/VIETNAM S¬ ®å nghiªn cøu c¸c yÕu tè sinh th¸i vËt nu«i A- M«i tr­êng I. YÕu tè sinh vËt II. YÕu tè v« sinh 1. Ho¹t ®éng cña con ng­êi 1. KhÝ quyÓn a/ KhÝ hËu 2. Ho¹t ®éng cña ®éng vËt - NhiÖt ®é - §é Èm - ¸nh s¸ng - Giã vµ ¸p suÊt kh«ng khÝ. b/ Tû lÖ O2 vµ c¸c khÝ ®éc trong kh«ng khÝ... c/ Bøc x¹ vò trô d/ Ion vµ bôi kh«ng khÝ e/ Nha bµo hay vËt thÓ sèng trong kh.khÝ 2. C¸c yÕu tè qu¶n lý: mËt ®é nu«i… 3.C¸c yÕu tè dinh d­ìng: TA, n­íc uèng… 4. C¸c yÕu tè kh¸c: tiÕng ån... B. T¸c ®éng cña m«i tr­êng lªn vËt nu«i 1. Lªn qu¸ tr×nh sèng cña vËt nu«i vµ t¸c ®éng cña vËt nu«i víi m«i tr­êng 2. Lªn tr¹ng th¸i miÔn dÞch vµ søc khoÎ cña vËt nu«i 3. Lªn tËp tÝnh cña vËt nu«i (lªn hµnh vi cña vËt nu«i) 4. Lªn n¨ng suÊt vËt nu«i vµ vËt nu«i t¸c ®éng trë l¹i. C- HiÖu qu¶ kinh tÕ ch¨n nu«i 27
  3. RUMENASIA.ORG/VIETNAM II. C¸c YÕu tè sinh vËt 2.1. YÕu tè con ng­êi Con ng­êi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn m«i tr­êng vËt nu«i do ho¹t ®éng vµ môc ®Ých cña hä t¹o nªn. Con ng­êi quyÕt ®Þnh chän gièng vËt nu«i, chç nu«i còng nh­ ph­¬ng thøc nu«i gia sóc: c¸c d¹ng nh­ nu«i khÐp kÝn c«ng nghiÖp, nu«i th«ng tho¸ng tù nhiªn, nu«i cã s©n ch¬i, nu«i kh«ng cã s©n ch¬i, hay nu«i di ®éng, cã hÖ thèng s­ëi Êm, hay nu«i lång tÇng, chÝnh con ng­êi còng quyÕt ®Þnh ®­îc quy tr×nh kü thuËt ch¨n nu«i. Con ng­êi ®· t¹o nªn 1 m«i tr­êng nh©n t¹o ®èi víi gia sóc, gia cÇm. Con ng­êi ®· g©y ¶nh h­ëng m¹nh mÏ víi ph¶n øng cña vËt nu«i cho dï t¸c ®éng ®ã ®óng hay sai. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, hÇu hÕt c¸c t¸c ®éng sai tr¸i cña con ngh­êi ®Õn vËt nu«i chñ yÕu do hai nguyªn nh©n: sai do môc ®Ých hoÆc sai do tr×nh ®é yÕu kÐm. - Do môc ®Ých: vÝ dô, cã mét thêi kú, chóng ta muèn d­a gµ c«ng nghiÖp vµo s¶n xuÊt ®Ó n©ng cao n¨ng 28
  4. RUMENASIA.ORG/VIETNAM suÊt trong ch¨n nu«i gµ. §iÒu ®ã ®óng, nh­ng h·y lµm thö mét bµi to¸n ®¬n gi¶n sau: gµ Legohorn ®Î 270 qu¶ trøng, chi phÝ hÕt 240 qu¶ trøng, l·i 20%; trong khi ®ã gµ Ri ®Î chØ cã 90 qu¶ trøng vµ chi phÝ chØ hÕt 70 qu¶, l·i 20 qu¶ (l·i 30%). Do vËy, ng­êi n«ng d©n vÉn duy tr× nu«i gµ Ri víi h×nh thøc ch¨n th¶ vµ ng­êi ta thÊy cã l·i h¬n nu«i gµ c«ng nghiÖp. - Do tr×nh ®é: quy tr×nh ch¨m sãc, nu«i d­ìng gµ sinh s¶n nh­ sau: cho ¨n tõ 5 - 6 giê s¸ng, lóc trêi cßn m¸t mÎ, phÇn nhiÖt trong c¬ thÓ ®­îc gi¶i to¶ mét c¸ch dÔ dµng, ®Õn khi trêi nãng gµ chØ ph¶i chÞu ¶nh h­ëng nãng ë bªn ngoµi, v× sau khi ¨n thøc ¨n vµo c¬ thÓ, sau 90 phót th× c¬ thÓ b¾t ®Çu to¶ nhiÖt do ®ång ho¸ thøc ¨n t¹o nªn. Cßn nÕu cho ¨n tÇm 9 - 10 giê, c¬ thÓ to¶ nhiÖt vµo lóc 11 - 12 giê tr­a, lóc ®ã trêi nãng, sÏ ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng suÊt. 29
  5. RUMENASIA.ORG/VIETNAM C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, cho gµ ¨n vµo lóc 5 giê s¸ng so víi 10 giê s¸ng cã thÓ lµm thay ®æi tíi 5% vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ. * Mét vÝ dô n÷a vÒ yÕu tè con ng­êi t¸c ®éng ®Õn n¨ng suÊt vËt nu«i: Khi nu«i bß s÷a ta cÇn ph¶i tÝnh to¸n ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè t¸c ®éng nh­ sau: a/ YÕu tè tù nhiªn, trong ®ã ®Æc biÖt lµ ®ất đai đồng cỏ, nguồn nước. Đất đai có liên quan đến chuồng trại, sân chơi, đến đồng cỏ. Phải nói là ở nước ta khái niệm đồng cỏ là hết sức chật hẹp ngoài các đồng cỏ tự nhiên. Nhưng đã nói đến việc trồng cỏ, trồng cây thức ăn xanh mà năng suất cây thức ăn xanh lại lệ thuộc chủ yếu vào nguồn nước và phân bón. Những nơi muốn phát triển chăn nuôi phải nghĩ đến đồng cỏ, đó là yếu tố hạn chế nhất. Ta biết bãi cỏ tự nhiên ở nước ta cằn cỗi do thiếu nước, thiếu màu mỡ nên sản lượng cỏ chỉ có khoảng 8 tấn/ha/năm. Để có sản lượng cỏ cao, cần phải thâm canh và do đó phải cần rất 30
  6. RUMENASIA.ORG/VIETNAM nhiều nước. Cỏ thâm canh thường được thu hoạch hàng tháng, lượng sinh khối như thế là rất lớn, cần được tưới hàng ngày vì vậy mà không lạ là trồng cỏ cần nhiều nước hơn trồng lúa. Các tỉnh miền núi, nguồn nước hạn chế cần phải tính toán kỹ về quy mô phát triển bò sữa vì nó liên quan đến trồng cỏ và thâm canh. b. Những yếu tố kinh tế xã hội *. Thị trường Cần khảo sát kỹ thị trường, không nên thấy thị trường sữa là vô hạn, bởi vì nó còn lệ thuộc rất lớn đến quy luật giá trị, quy luật cung cầu và quy luật cạnh tranh. *.Vốn Vốn là cái khó đầu tiên của nông dân. Nuôi bò sữa cần vốn to, để mua con giống, xây chuồng trại và trang thiết bị, đầu tư cho thức ăn, thuê lao động (nếu quy mô lớn) * Lao động 31
  7. RUMENASIA.ORG/VIETNAM Ngành nuôi bò sữa tạo nên công ăn việc làm, nhưng lao động của ngành này đòi hỏi kỹ thuật, ch¨m sãc c«ng phu, do đó mà công tác huấn luyện n«ng d©n là rÊt quan trọng. * Giao thông Vấn đề giao thông liên quan đến vận chuyển chế biến và tiêu thụ sản phẩm, bởi sữa là sản phẩm rất dễ hỏng nếu không được vận chuyển nhanh đến nơi bảo quản l¹nh và sau ®ã lµ chÕ biến. * Các chính sách kinh tế xã hội Nhà nước đã có chính sách khuyến nông, trợ giá, tín dụng nhằm đẩy mạnh phát triển sữa ở nông hộ. Đây là thuận lợi lớn, nhưng nó chỉ có thể hỗ trợ chứ không thể là yếu tố quyết định. Bởi sản xuất là công việc của người dân và nó sẽ phát triển khi đem lại lợi ích cho người nuôi. c/ Những nhân tố kỹ thuật và tổ chức sản xuất 32
  8. RUMENASIA.ORG/VIETNAM * Nhân tố kỹ thuật - Con giống: Giống bò sữa thích hợp là vấn đề nổi cộm hiện nay. Ta đã có các nhóm bò lai thích hợp, tuy lượng sữa không cao nhưng vừa tầm người nuôi và đem lại lợi nhuận cho nông dân. Do sự phát triển ồ ạt những năm gần đây (tính ra cùng lúc 26 tỉnh thành đã nuôi bò sữa và có thể là còn nhiều hơn) nên đã đẩy giá giống lên mà ta gọi là cơn “sốt giống”. Sốt giống tức là đẩy giá cả vượt quá giá trị thực có. Người nuôi không tính nhiều đến mục tiêu khai thác sữa mà nhằm vào con bê giống đẻ ra đẻ bán được nhiều tiền. Nhưng sản phẩm cuối cùng của bò sữa là sữa chứ không phải là bê. Sau một số năm, nhu cầu con giống chững lại thì sự đổ vỡ là không tránh khỏi. Chính trong tình hình sốt giống (sốt giá) người ta đã nghĩ đến việc nhập bò sản xuất (bò tơ loại bình 33
  9. RUMENASIA.ORG/VIETNAM thường, chưa qua chọn lọc) từ nước ngoài. Dư luận đã nhiều, có điều là nên tính toán lợi ích lâu dài và không nên nhập đại trà cho nông dân nghèo nuôi. Giống nhập nội nói cho cùng thì kém thích nghi, càng khó đạt mức cao sản và chắc gì đã có lãi Việc nhập bò sữa như hiện nay có thể là một biện pháp tình thế (đúng hay sai có lẽ còn cần thêm thời gian), chứ Nhà nước vẫn chủ trương tự lai giống để nuôi bò lai là hướng chủ yếu lâu dài. - Thức ăn: Thức ăn thô xanh có thể xem là khâu thành bại trong việc nuôi bò sữa ở nước ta. Bò là loại nhai lại chỉ có cung cấp đầy đủ thức ăn thô xanh cho nó thì các hoạt động sinh lý mới được tiến hành bình thường, tránh được các stress dẫn đến bệnh tật. Kinh nghiệm cho thấy việc cho quá nhiều thức ăn tinh vào khẩu phần sẽ dẫn tới rối loạn, các bệnh về chân và thậm chí ảnh hưởng đến sức sinh sản. GÇn ®©y cã C«ng ty ®· cæ sóy cho c¸i gäi lµ 34
  10. RUMENASIA.ORG/VIETNAM kü thuËt trång cá hçn hîp cña óc (chØ biÕt lµ c¸c chuyªn gia ®ång cá hµng ®Çu cña óc l¹i hoµn toµn xa l¹ víi c¸i c«ng nghÖ Êy) ng­êi ta muèn ta dËp khu«n c«ng nghÖ trång cá ®Ëu hçn hîp víi cá hä th¶o (6 lo¹i) víi th©m canh cao ®é, víi møc ph©n hãa häc tèi ®a vµ n­íc t­íi tiªu hoµn toµn chñ ®éng. §¸ng buån lµ sau vµi lÇn tr×nh chiÕu trªn ti vi ch¼ng n«ng d©n nµo quan t©m ®Õn c¸i c«ng nghÖ Êy v× hä biÕt nã hoµn toµn kh«ng bÒn v÷ng, søc n«ng d©n kh«ng theo ®­îc, c¬ së kü thuËt lµ cã vÊn ®Ò vµ nã ph¶i chÕt yÓu ë n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ ta. - Chăm sóc nuôi dưỡng: chăm sóc nuôi dưỡng bò mẹ lúc sinh sản, lúc vắt sữa để nó sống là duy trì mức sản xuất được bền lâu. Phải cung cấp đủ dinh dưỡng theo yêu cầu duy trì và sản xuất, còn phải đảm bảo tỷ lệ thức ăn xanh thô và thức ăn tinh hợp lý đảm bảo quá trình tiêu hoá dạ cỏ được tiến hành bình thường. - Công tác thú y: 35
  11. RUMENASIA.ORG/VIETNAM Nuôi bò sữa vùng nhiệt đới là một công việc phức tạp dễ xảy ra rủi ro phát sinh bệnh mà thường thấy là các bệnh viêm bầu vú, đường sinh sản, các bệnh ký sinh trùng. Mạng lưới thú y ở vùng nuôi bò sữa phải được củng cố, đặc biệt là ở các vùng vừa nhập bò sữa. * Tổ chức sản xuất: Hình thức phổ biến nhất của ngành bò sữa Việt nam là dựa trên hộ gia đình với từ dăm ba con đến hàng chục con. Hình thức trang trại vừa và lớn chắc chắn chỉ chiếm một tỷ lệ không lớn. Hiện nay có tình trạng có nơi mua bò nhưng vẫn chưa có phương thức nuôi. Nói cho cùng thì hình thức gì cũng phải đảm bảo người nông dân là chủ thực sự và có lợi ích trong việc nuôi, không thể nuôi tốt bò nếu như vẫn coi nó là “ bò dự án”. Tất nhiên ở những nơi mới nuôi nông dân chưa có hiểu biết và kinh nghiệm thì đây là một khó khăn lớn, bởi vì người nông dân không dễ gì làm quen với kỹ 36
  12. RUMENASIA.ORG/VIETNAM thuật mới này. Phải thừa nhận rằng trong nganh chăn nuôi nói chung thì nuôi bò sữa là nghề đòi hỏi kỹ thuật cao hơn cả. Đáng buồn là một số địa phương miền núi, người ta đã giao cả bò sữa cho những gia đình chỉ quen nuôi lợn thả rông. VÊn ®Ò quy ho¹ch vµ nu«i bß s÷a lµ quan träng, cÇn cã thªm nghiªn cøu. VÒ l©u dµi ch¨n nu«i bß s÷a ph¶i ®Èy xa thµnh thÞ bëi c¸c Trung t©m thµnh thÞ cßn më réng vµ v× vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr­êng. Ng­êi ta chë s÷a vÒ thµnh phè chø kh«ng ai chë cá vÒ thµnh phè. C¸c n­íc d¹y ta bµi häc nµy. Tóm lại việc phát triển bò sữa hộ gia đình là chủ trương đúng và sẽ đem lại lợi ích cho người nông dân nếu có bước đi đúng và các biện pháp thích hợp. Có như thế mới thực sự tạo nên công ăn việc làm, góp phần xoá đói giảm nghèo. Khi họach định kế họach phát triển bò sữa dài hạn, cần xem xét kỹ yếu tố thị trường cạnh tranh sau khi gia nhập AFTA và WTO, qua đó xác định mức độ tự túc 37
  13. RUMENASIA.ORG/VIETNAM nguyên liệu sữa nội địa và xác định các địa bàn phát triển có lợi nhất. Rõ ràng là ngành bò sữa chỉ có thể phát triển tốt khi nó khai thác được nguồn thức ăn sẵn có, con giống sẵn có và mang lại thu nhập tốt cho người nông dân. Có thế sự phát triển mới bền vững, ngay cả trong điều kiện sau hội nhập. Tất nhiên Nhà nước sẽ phải có các chính sách tín dụng và các chính sách khuyến khích khác đối với người nghèo. Sữa học đường có thể sẽ phải đặt ra nhất là đối với các vùng xa, khó tiêu thụ. Do v©y, muèn ®¹t ®­îc n¨ng suÊt tèi ®a cña vËt nu«i, kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c, tõng chi tiÕt ph¶i ®­îc tèi ­u ho¸, ®ång bé ho¸. 2.2. YÕu tè ®éng vËt Trong qóa tr×nh ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm, vËt nu«i còng t¸c ®éng lªn con ng­êi. VÝ dô: Trong ch¨n nu«i th©m canh, gia sóc gia cÇm ®· ®­îc nu«i víi mËt ®é rÊt lín, c¸c th¸n khÝ th¶i ra (H2S, NH3, Co2...ddaxtuwf 38
  14. RUMENASIA.ORG/VIETNAM ph©n, n­íc tiÓu vµ chÊt th¶i ch¨n nu«i ®· t¹o ra bÇu kh«ng khÝ ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng suÊt ch¨n nu«i, bÖnh cña con vËt vµ ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ con ng­êi quanh ®ã... Theo kinh nghiÖm cña nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn th× mÆc dï viÖc th©m canh ch¨n nu«i cã thÓ mang l¹i nhiÒu h¬n s¶n phÈm trªn mét ®¬n vÞ tµi nguyªn, do vËy mµ ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cho tiªu thô trong n­íc còng nh­ xuÊt khÈu, nh­ng c¸c c«ng nghÖ nhËp néi cho viÖc ch¨n nu«i th©m canh nh­ vËy hÇu nh­ lu«n lu«n kh«ng v­ît qua ®­îc nh÷ng trë ng¹i th­êng gÆp ph¶i trong c¸c hÖ thèng s¶n xuÊt cña ®Þa ph­¬ng hay kh«ng ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu kinh tÕ-x· héi cña ng­êi n«ng d©n. Nh÷ng hËu qu¶ sau ®©y cña viÖc ¸p dông c¸c hÖ thèng ch¨n nu«i th©m canh quy m« lín víi c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®­îc nhËp néi cã thÓ x¶y ra vµ cÇn ®­îc xem xÐt. - T¨ng thÊt nghiÖp vµ nghÌo ®ãi 39
  15. RUMENASIA.ORG/VIETNAM Mét vÊn ®Ò quan träng ®ang ®­îc quan t©m lµ ph¶i th©m canh ch¨n nu«i b»ng c¸ch nµo ë mét n­íc cã mËt ®é d©n sè cao mµ ®a sè l¹i sèng ë n«ng th«n. Th©m canh ch¨n nu«i víi viÖc sö dông c¸c c«ng nghÖ nhËp néi tõ c¸c n­íc ph¸t triÓn cã nghÜa lµ sö dông tèi thiÓu lao ®éng vµ sö dông tèi ®a c¸c thiÕt bÞ tiÕt kiÖm lao ®éng. ChÝnh c¸c c«ng nghÖ sö dông tiÕt kiÖm lao ®éng l¹i ®ßi hái sö dông nhiÒu nhiªn liÖu ho¸ th¹ch. Cã hai yÕu tè dÉn ®Õn viÖc sö dông c¸c hÖ thèng ch¨n nu«i th©m canh nh­ vËy lµ gi¸ lao ®éng cao vµ gi¸ nhiªn liÖu rÎ. §©y kh«ng ph¶i lµ tr­êng hîp cña ViÖt Nam, mét n­íc mµ 80% d©n sè (kho¶ng 80 triÖu ng­êi) sèng ë n«ng th«n vµ kho¶ng 70% trong sè hä ph¶i dùa vµo n«ng nghiÖp ®Ó kiÕm c«ng ¨n viÖc lµm vµ thu nhËp. ViÖc Nam hiÖn vÉn ®ang ph¶i ®­¬ng ®Çu víi mét vÊn ®Ò lín lµ sù nghÌo ®ãi ë khu vùc n«ng th«n ®ang cÇn ®­îc gi¶m thiÓu khÈn cÊp. Trong vßng nh÷ng n¨m tíi vÊn ®Ò th¸ch thøc lµ ph¶i xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë n«ng th«n trong khi mµ chØ mét bé phËn rÊt nhá d©n c­ cã thÓ ®­îc hÊp thô vµo c¸c doanh nghiÖp ë thµnh phè. ViÖc ®­a vµo ¸p dông c¸c c¬ së ch¨n nu«i 40
  16. RUMENASIA.ORG/VIETNAM c«ng nghiÖp quy m« lín vµ hiÖn ®¹i sÏ g©y khã kh¨n cho nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt nhá v× hä kh«ng thÓ c¹nh tranh ®­îc ®èi víi c¸c nguån lùc s½n cã còng nh­ thÞ tr­êng vµ hä còng cã thÓ kh«ng cã ®ñ kü n¨ng cho c¸c c«ng viÖc qu¶n lý tinh x¶o cÇn thiÕt. §iÒu nµy rèt cuéc sÏ dÉn ®Õn viÖc gi¶m c¬ héi c«ng ¨n viÖc lµm ë n«ng th«n vµ dÔ dµng biÕn vÊn ®Ò thÊt nghiÖp n«ng th«n thµnh vÊn ®Ò thÊt nghiÖp thµnh thÞ thËm chÝ cßn tÖ h¹i h¬n. Do vËy, th©m canh ch¨n nu«i cã thÓ mang lîi cho mét sè ng­êi cã tiÒm lùc víi sù tr¶ gi¸ cña sè ®«ng nh÷ng ng­êi sÏ mÊt phÇn cña m×nh ®èi víi c¸c nguån lîi chung, kÓ c¶ h÷u h×nh vµ v« h×nh, vµ mÊt c¬ héi viÖc lµm. - Rñi ro vÒ kinh tÕ C¸c hÖ thèng ch¨n nu«i th©m canh dùa trªn con gièng, c«ng nghÖ vµ thøc ¨n nhËp néi rÊt dÔ bÞ rñi ro v× ph¶i phô thuéc vµo nh÷ng thay ®æi gi¸ c¶ vµ sù s½n cã cña c¸c nguån ®Çu vµo, ch­a nãi g× ®Õn nh÷ng khã kh¨n trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng quèc tÕ ®Çy biÕn ®éng. Trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng ng­êi s¶n xuÊt cã thÓ kiÕm lîi ®­îc nhiÒu qua viÖc sö dông c¸c thøc ¨n nhËp khÈu rÎ tiÒn, nh­ng doanh nghiÖp cña hä rÊt mÉn c¶m víi bÊt kú mét sù bÊt æn nµo vÒ 41
  17. RUMENASIA.ORG/VIETNAM kinh tÕ. Nguy c¬ cña viÖc ¸p dông c¸c c«ng nghÖ nhËp néi kh«ng phï hîp ®· ®­îc minh chøng rÊt râ qua cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ gÇn ®©y ë c¸c n­íc §«ng–Nam ch©u ¸ kh¸c. Ch¼ng h¹n, ë Indonexia cã tíi 80% doanh nghiÖp gia cÇm bÞ ph¸ s¶n, g©y ra rÊt nhiÒu vÇn ®Ò vÒ cung cÊp thùc phÈm vµ suy dinh d­ìng. Nh×n chung, c¸c hÖ thèng th©m canh nµy sÏ lµm t¨ng nhËp siªu do ph¶i nhËp khÈu nhiÒu. H¬n n÷a, ng­êi s¶n xuÊt ®ßi hái ph¶i cã kü n¨ng qu¶n lý cao vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cao trong khi lîi nhuËn cËn biªn cã thÓ rÊt nhá. T¸c ®éng tiªu cùc ®Õn m«i tr­êng vµ ®a d¹ng sinh häc B¶o vÒ m«i tr­êng vµ ®a d¹ng sinh häc ®ang ®­îc ng­êi ta quan t©m ®Õn ngµy cµng nhiÒu. §ã lµ v× c¸c ho¹t ®éng cña con ng­êi ®ang g©y ra ®Õn møc b¸o ®éng vÒ sù « nhiÔm kh«ng khÝ, ph¸ rõng, xãi mßn ®Êt, « nhiÕm ®Êt trång vµ nguån n­íc vµ mÊt tÝnh ®a d¹ng sinh häc; tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy ®ang ¶nh h­ëng ®Õn m­u sinh vµ søc khoÎ cña con ng­êi vµ ®e do¹ ®Õn sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng. C¸c c¬ së ch¨n nu«i c«ng nghiÖp quy m« lín hiÖn ®¹i mét phÇn dùa trªn thøc ¨n nhËp khÈu vµ gièng ngo¹i gÇn ®©y ®· cã mÆt ë ViÖt Nam. 42
  18. RUMENASIA.ORG/VIETNAM ViÖc nµy dÔ dÉn ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò vÒ m«i tr­êng bëi v× trong c¸c c¬ së s¶n xuÊt nh­ vËy mét sè l­îng lín gia sóc sÏ s¶n sinh ra qu¸ nhiÒu chÊt th¶i trong khi kh«ng cã ®ñ c©y trång ®Ó t¸i sö dông chóng. Nh­ vËy, râ rµng sù t¸c ®éng trë l¹i cña ®éng vËt víi m«i tr­êng sinh th¸i vµ víi con ng­êi lµ rÊt lín. Do ®ã, ph¸t triÓn ch¨n nu«i th©m canh lµm sao vÉn ®¶m b¶o ®­îc sù c©n b»ng vÒ sinh th¸i vËt nu«i cã ý nghÜa khoa häc vµ thùc tiÔn thËt lµ s©u s¾c. iIi/ C¸c yÕu tè v« sinh 3.1. KhÝ hËu 3.1.1. NhiÖt ®é: NhiÖt ®­îc h×nh thµnh chñ yÕu tõ bøc x¹ mÆt trêi. Do vËy, trªn bÒ mÆt tr¸i ®Êt cã 2 nguån nhiÖt c¬ b¶n: bøc x¹ nhiÖt tõ sù chiÕu s¸ng trùc tiÕp vµ bøc x¹ nhiÖt sãng dµi ph¶n x¹ l¹i tõ c¸c vËt thÓ xung quanh (m©y, n­íc, s«ng, nói, thµnh qu¸ch… ). NhiÖt ®é cßn lµ nguyªn nh©n g©y ra nh÷ng biÕn ®éng lín cña c¸c yÕu tè khÝ hËu kh¸c 43
  19. RUMENASIA.ORG/VIETNAM nh­ thay ®æi khÝ ¸p, g©y ra giã, gi«ng b·o, lµm bèc h¬i n­íc t¹o nªn ®é Èm, g©y ra m­a … tõ ®ã x¶y ra qu¸ tr×nh phong ho¸ cña bÒ mÆt vá tr¸i ®Êt… Do liªn quan víi chÕ ®é chiÕu s¸ng, sù biÕn thiªn cña nhiÖt ®é trªn hµnh tinh còng x¶y ra theo quy luËt t­¬ng tù nh­ c­êng ®é bøc x¹ mÆt trêi tr¶i trªn bÒ mÆt tr¸i ®Êt. NhiÖt ®é gi¶m theo h­íng tõ xÝch ®¹o ®Õn c¸c cùc, song sù dao ®éng nhiÖt ®é x¶y ra m¹nh nhÊt ë vÜ ®é trung b×nh. Theo chiÒu th¼ng ®øng, trong tÇng ®èi l­u cña khÝ quyÓn, nhiÖt ®é gi¶m theo ®é cao víi tèc ®é 10C/100m ë nh÷ng vïng khÝ hËu kh« hay 0,6 0C /100m ë nh÷ng n¬i kh«ng khÝ Èm, liªn quan víi møc “do·n khÝ” khi ¸p suÊt khÝ quyÓn gi¶m theo chiÒu cao víi tèc ®é 25mm Hg/300m. §Õn tÇng b×nh l­u nhiÖt ®é t¨ng dÇn, ®¹t ®Õn gi¸ trÞ kho¶ng ©m 20 0C. V­ît khái tÇng nµy, trong tÇn trung l­u, nhiÖt ®é l¹i tiÕp tôc gi¶m thÊp. 44
  20. RUMENASIA.ORG/VIETNAM Trong khèi n­íc ë c¸c hå s©u hay ë biÓn vµ ®¹i d­¬ng, cµng xuèng s©u nhiÖt ®é cµng gi¶m vµ ngµy mét æn ®Þnh, cßn nhiÖt ®é cña líp n­íc máng bÒ mÆt dao ®éng thuËn chiÒu víi nhiÖt ®é cña kh«ng khÝ. Tuy nhiªn, liªn quan víi ®Æc tÝnh vËt lý cña n­íc, n­íc Èm h¬n hay l¹nh h¬n 4 0C bao giê còng næi lªn bÒ mÆt. Do vËy, ë c¸c hå s©u ë ®¹i d­¬ng thuéc vÜ ®é trung b×nh, trong n¨m khèi n­íc cã 2 lÇn ph©n tÇng, trong ®ã vÒ mïa hÌ, tÇng n­íc mÆt bao giê còng Êm h¬n, kh¸ ®ång nhÊt vÒ mÆt nhiÖt ®é, d­íi nã lµ tÇng “nªm nhiÖt”, nhiÖt ®é thay ®æi rÊt nhanh theo ®é s©u ng¨n c¸ch líp n­íc bÒ mÆt víi tÇng n­íc s©u d­íi nã, n¬i nhiÖt ®é n­íc l¹nh dÇn vµ ngµy mét æn ®Þnh. §Õn thêi kú mïa xuan hay mïa thu nhiÖt ®é ph¶i b­íc qua “ng­ìng nhiÖt” 4oC vµ do ®ã, 2 lÇn n­íc ®­îc x¸o trén tõ tÇng mÆt ®Õn tÇng n­íc s©u. §èi víi vïng n­íc nhiÖt ®íi hiÖn t­îng trªn th­êng kh«ng x¶y ra, trõ nh÷ng n«i xuÊt hiÖn n­íc tråi 45
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2