SKKN: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3

    Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br />        I. MỞ ĐẦU<br /> <br />        1. Đặt vấn đề<br /> <br /> <br /> Như chúng ta đã biết, phân môn Luyện từ và câu là một trong những phân  <br /> môn quan trọng trong dạy học tiếng Việt lớp 3 nói riêng và dạy học môn tiếng <br /> Việt bậc Tiểu học nói chung, nó góp phần giúp cho học sinh đạt được các <br /> mục tiêu như: Hình thành và phát triển  ở học sinh các kỹ  năng sử  dụng tiếng  <br /> Việt (nghe, nói, đọc, viết) để  học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt <br /> động của lứa tuổi. Thông qua dạy và học tiếng Việt, góp phần rèn luyện các <br /> thao tác của tư  duy. Ngoài ra còn cung cấp cho học sinh những kiến thức sơ <br /> giản ban đầu về tiếng Việt và những hiểu biết sơ giản ban đầu về xã hội, tự <br /> nhiên và con người, về văn hóa, văn học của Việt Nam và nước ngoài.<br /> Như  cha ông ta đã nói: “Phong ba bão táp không bằng ngữ  pháp Việt  <br /> Nam”. Quả  là vậy, ngữ  pháp Việt Nam thật phức tạp.  Ở cấp Tiểu học cũng  <br /> đã không xem nhẹ  vấn đề  này. Chính vì thế  ngay từ  lớp 2, chương trình đã <br /> đưa vào phân môn Luyện từ  và câu các dạng bài tập về  dấu câu. Nói thì dễ <br /> nhưng khi dạy dạng bài tập này thấy không hề đơn giản. Trong thực tế, nhiều  <br /> giáo viên còn lúng túng khi tổ  chức cho học sinh hoạt động để  tự  phát hiện  <br /> cách dùng các dấu câu. Phần lớn đều sa vào giảng giải hoặc mớm sẵn giải <br /> đáp cho học sinh nên dẫn đến chất lượng, hiệu quả chưa cao.  <br />           Trong dạy học, khi dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp  <br /> trong câu văn cho sẵn”  ở  phân môn Luyện từ  và câu có không ít giáo viên  <br /> thường hay lúng túng, chưa tìm ra được lối đi cho đúng và phù hợp với đối  <br /> tượng học sinh của từng khối lớp. Khi dạy thường áp đặt học sinh là phải làm <br /> thế này, thế kia dẫn đến học sinh làm đúng bài mà không hiểu vì sao mình làm  <br /> đúng hoặc vì sao mình làm sai. Như  vậy, khi làm dạng bài tập trên tưởng  <br /> chừng như  là đơn giản nhưng thực tế không đơn giản chút nào, bởi hầu như <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         -1-<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> đa số giáo viên khi dạy chưa khái quát được thành từng dạng bài tập cụ thể để <br /> giúp học sinh vận dụng khi làm bài.   <br />      Xuất phát từ những lí do trên, tôi đã chọn nội dung: Một vài kinh nghiệm  <br /> dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong câu văn cho sẵn.”  ở <br /> phân môn Luyện từ và câu lớp 3  tại trường tiểu học Y Ngông để nghiên cứu <br /> và áp dụng vào giảng dạy.  <br />   2. Mục đích nghiên cứu<br />              Nghiên cứu tài liệu, nghiên cứu tâm lí lứa tuổi học sinh, đúc rút kinh  <br /> nghiệm từ thực tế học sinh mình chủ nhiệm. Từ đó đề ra biện pháp dạy học <br /> hiệu quả nhất.   <br />        Căn cứ vào lý do chọn đề tài và qua quá trình thực tế giảng dạy của bản  <br /> thân, tôi nhận thấy cần phải có biện pháp dạy dạng bài tập  “Đặt dấu phẩy  <br /> vào chỗ thích hợp trong câu văn cho sẵn.” <br /> II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ<br /> <br /> 1.C ơ  s ở  lí lu ậ n c ủ a v ấ n đ ề<br /> <br />        Dạy học phân môn Luyện từ  và câu  ở  cấp Tiểu học nhằm giúp học <br /> sinh có những cơ  sở  ban đầu về  các mẫu câu, kiểu câu, các loại dấu câu và <br /> đặc biệt là vốn từ của các em được mở  rộng. Các em có kỹ  năng dùng từ và  <br /> đặt câu đúng. Dạy học phân môn Luyện từ  và câu theo chương trình hiện  <br /> hành khác với phân môn Từ  ngữ ­ Ngữ  pháp theo chương trình cải cách giáo  <br /> dục trước  đây. Nghĩa là học sinh chủ  yếu  được luyện tập thực hành mà  <br /> không mấy chú trọng vào phần lý thuyết. Nếu dạy phân môn Luyện từ và câu  <br /> mà nặng về  phần lý thuyết là chưa đạt được yêu cầu của bài dạy. Chính vì <br /> vậy, những ngữ  liệu mà chương trình đưa ra trong mỗi bài dạy gần gũi, sát  <br /> thực với học sinh. Thông qua các ngữ liệu, học sinh nắm được các mẫu câu, <br /> kiểu câu, dấu câu và mở rộng được vốn từ. Ở chương trình lớp 2, lớp 3 học <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> -2-<br />     Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> sinh chưa được học khái niệm câu có nhiều chủ ngữ, vị ngữ hay câu có trạng <br /> ngữ như lớp 4, lớp 5 mà các em chỉ được biết: Nếu câu có nhiều chủ ngữ thì  <br /> được hiểu là trong câu có các bộ  phận cùng trả  lời cho một câu hỏi  Ai? Còn <br /> nếu câu có nhiều vị  ngữ  thì các em được hiểu là trong câu có các bộ  phận  <br /> cùng trả  lời cho câu hỏi  Là gì? Làm gì? hay Thế  nào?  Còn câu có bộ  phận <br /> Trạng ngữ  thì các em được hiểu là trong câu có bộ  phận trả  lời cho câu hỏi  <br /> Ở đâu? Khi nào? hoặc Vì sao? Vậy trong câu có các bộ phận cùng trả lời cho <br /> một câu hỏi Ai (con gì, cái gì)? Là gì? Làm gì? Thế nào? hoặc trong câu có bộ <br /> phận trả lời cho câu Ở đâu? Khi nào? hoặc Vì sao? chúng cần có dấu hiệu gì <br /> để  cho học sinh nhận dạng đúng khi làm bài tập. Muốn vậy giáo viên phải  <br /> giúp học sinh thành thạo và làm tốt các bài tập dạng “Điền dấu phẩy vào chỗ  <br /> thích hợp trong câu văn cho sẵn”  mà trước đó sách giáo khoa hay sách giáo <br /> viên không hề cung cấp một cái gì về lý thuyết cả. Để làm được điều này đòi <br /> hỏi giáo viên phải có kiến thức, phương pháp và khái quát được thành từng <br /> dạng bài tập cho học sinh lớp 2, lớp 3 thì chắc chắn lên lớp trên các em sẽ <br /> học tốt phân môn Luyện từ và câu nói riêng và môn tiếng Việt nói chung.<br /> 2. Thực trạng vấn đề<br /> Chương trình lớp 3 thì kiến thức không nặng như chương trình lớp 4, lớp <br /> 5. Cái khó  ở  đây không phải là kiến thức mà là phương pháp truyền thụ  để <br /> cho học sinh hiểu nội dung của vấn đề.  Học sinh lớp 3, tất cả các khái niệm <br /> chưa được định nghĩa cụ thể như lớp 4 – 5. Trong phân môn  Luyện từ và câu  <br /> lớp 3, các nội dung để  dạy cho học sinh đều phải trên phương diện cụ  thể <br /> chứ  chưa hình thành cho học sinh khái niệm hoặc quy tắc cụ  thể  nào cả. <br /> Chẳng hạn: Khi dạy học sinh dạng bài tập: “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp  <br /> trong câu văn cho sẵn”.  Sách giáo khoa chỉ  đưa ra cụ  thể  một bài tập chứ <br /> không đưa ra lý thuyết trước, học sinh chỉ  việc làm bài tập. Nếu giáo viên  <br /> <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         -3-<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> không biết cách khai thác và khắc sâu thì chắc chắn học sinh sẽ  không hiểu <br /> nội dung bài tập và sẽ không ghi nhớ được lâu.<br /> Mặt khác, qua thăm lớp dự  giờ  của đồng nghiệp cùng khối, tôi thấy <br /> hầu như đa số giáo viên khi dạy dạng bài tập này chưa làm rõ được nội dung  <br /> vấn đề  của bài dạy đưa ra. Giáo viên cũng chỉ  mới dừng lại một cách mập  <br /> mờ, chung chung; chưa khái quát được thành dạng bài cụ  thể. Bởi lý do giáo  <br /> viên còn có nhiều hạn chế về kiến thức  dấu câu hoặc còn nhiều hạn chế về <br /> kiến thức của phân môn Luyện từ và câu. Đặc biệt khi chữa bài cho học sinh, <br /> giáo viên chưa làm rõ được vì sao bài của học sinh làm đúng hoặc vì sao bài  <br /> của học sinh làm sai. <br />      Để có biện pháp dạy HS nắm được cách đặt dấu phẩy trong câu hiệu  <br /> quả, ở học kì I năm học 2017­ 2018 tôi đã tiến hành khảo sát 28 học sinh lớp <br /> 3A trường tiểu học Y Ngông và cho kết quả đạt được như sau:<br />  <br /> <br /> Số HS  Nắm chưa vững <br /> dự khảo  Nắm vững và vận  Nắm và vận dụng  và vận dụng kiến <br /> sát dụng tốt kiến thức được kiến thức  thức còn lúng <br /> <br /> 28 túng<br /> <br /> Số  Số  <br /> Số lượng<br /> Tỉ lệ % lượng Tỉ lệ % lượng Tỉ lệ %<br /> Học kì I (em)<br /> (em) (em)<br /> <br /> 03 10,7 20 71,4 05 17,9<br />  <br /> <br /> Nhìn vào kết quả khảo sát cho thấy chất lượng HS chưa đồng đều, GV  <br /> cần phải phân loại đối tượng HS để dạy học đạt hiệu quả cao hơn.<br /> 3. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề<br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> -4-<br />     Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br />     Dạng   bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ  thích hợp trong câu văn cho  <br /> sẵn”  ở  phân môn Luyện từ  và câu lớp 3 chưa được phân thành dạng cụ  thể <br /> mà chỉ  được dạy đan xen với các nội dung khác. Vì thế, khi học, các em  <br /> thường khó nắm được nội dung từng dạng bài cụ  thể. Do vậy, khi dạy giáo <br /> viên cần biết phân thành từng dạng bài cụ thể để giúp học sinh dễ dàng thực <br /> hành khi làm bài. Ví dụ:<br /> * Các dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong câu văn  <br /> cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3 theo chương trình.<br /> Dạng 1: Dấu phẩy ngăn giữa các bộ  phận cùng trả  lời cho câu hỏi Ai <br /> (con gì, cái gì)?; Là gì ? Làm gì ? Thế  nào ?  hoặc dấu phẩy ngăn cách giữa <br /> các bộ  phận cùng trả  lời cho câu hỏi Ở  đâu ? Khi nào ? (nếu có trong câu) <br /> trong 3 mẫu câu: Ai là gì ?; Ai làm gì ?; Ai thế nào ?<br /> Dạng 2: Dấu phẩy ngăn cách giữa bộ phận trả lời cho các câu hỏi: Ở <br /> đâu?; Khi nào ? với bộ các bộ phận đứng sau trong câu. <br /> Dạng 3: Dấu phẩy ngăn cách giữa bộ phận trả lới cho câu hỏi: Vì sao?  <br /> Tại sao ? với các bộ phận đứng sau trong câu.<br /> * Nội dung và cách thực hiện các dạng bài tập trên<br /> Nội dung dạng bài tập “Điền dấu phẩy vào chỗ  thích hợp trong câu <br /> văn, đoạn văn” được dạy ngay từ  lớp 2, lên lớp 3 dạng bài tập này tiếp tục <br /> được dạy nhiều trong phân môn Luyện từ  và câu (chiếm khoảng 1/6 lượng  <br /> kiến thức của phân môn). Nội dung này được dạy đan xen với các nội dung  <br /> khác trong cùng một tiết học chứ  không tách ra dạy riêng một tiết. Bởi vậy  <br /> khi dạy giáo viên phải biết phân ra các dạng để  học sinh nhớ  và làm bài tốt. <br /> Điều đó được thể hiện:<br /> Dạng 1: Dấu phẩy ngăn giữa các bộ  phận cùng trả  lời cho câu hỏi  Ai  <br /> (con gì, cái gì)?; Là gì ? Làm gì ? Thế  nào ?  hoặc dấu phẩy ngăn cách giữa <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         -5-<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> các bộ  phận cùng trả  lời cho câu hỏi Ở  đâu ? Khi nào ? (nếu có trong câu) <br /> trong 3 mẫu câu: Ai là gì ?; Ai làm gì ?; Ai thế nào ?<br />    Ở dạng bài tập này nếu như đối tượng lớp 4­ 5 thì giáo viên có thể nói <br /> với HS một cách rất dễ  dàng bởi HS lớp này đã được học thuật ngữ  “đồng <br /> chức”. “Đồng chức” tức cùng giữ  một chức vụ  trong câu như  cùng giữ  chức  <br /> vụ  chủ  ngữ, vị  ngữ, trạng ngữ. Còn đối với HS lớp 2­ 3 thì thuật ngữ  này <br /> chưa được nói với học sinh. Khi dạy dạng bài tập này đối với HS lớp 2­ 3 GV  <br /> chỉ  được nói “Dấu phẩy ngăn giữa các bộ  phận cùng trả  lời cho câu hỏi  Ai <br /> (con gì, cái gì)?; Là gì ?; Làm gì ?; Thế nào ? hoặc Ở đâu ? Khi nào ?  trong 3 <br /> mẫu câu: Ai là gì?; Ai làm gì ?; Ai thế nào ?”. Đây là nền tảng để các em lên <br /> các lớp 4­ 5 học dạng câu có nhiều chủ  ngữ, vị  ngữ, trạng ngữ. Vậy để  lên <br /> lớp 4­ 5 các em học tốt dạng bài tập: Xác định chủ  ngữ, vị  ngữ, trạng ngữ <br /> trong mỗi câu văn cho sẵn thì ngay từ  lớp 2, lớp 3 giáo viên phải hướng dẫn  <br /> các em cách xác định bộ  phận trả  lời cho câu hỏi   Ai (con gì, cái gì)?  và bộ <br /> phận trả lời cho câu hỏi: Là gì ? Làm gì ? Thế nào? hoặc bộ phận trả lời cho  <br /> câu hỏi Ở đâu? Khi nào ?<br /> Sau đây là các bước để dạy tốt dạng bài tập trên:<br /> Bước 1: Đọc kỹ  yêu cầu bài tập và đọc kỹ  các câu văn, đoạn văn đề <br /> bài cho sẵn. <br /> Bước 2: Xác định các câu văn đó thuộc mẫu câu nào đã học.<br /> Bước 3: Trong mỗi câu, cần tìm những bộ  phận nào cùng trả  lời cho <br /> câu hỏi: Ai (con gì, cái gì)? hoặc Là gì ? Làm gì ? Thế nào ? hoặc các bộ phận  <br /> cùng trả lời cho câu hỏi Ở đâu? Khi nào? (nếu có trong câu).<br /> Bước 4: Dùng dấu phẩy để  ngăn cách giữa các bộ  phận cùng trả  lời <br /> cho một câu hỏi trên.<br /> Bước 5: Đọc lại các câu văn vừa điền dấu phẩy và xem lại các dấu  <br /> phẩy mình đặt đã đúng vị trí chưa.<br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> -6-<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br />            Giáo viên cần lưu ý học sinh<br /> ­ Đọc đúng các câu văn có dấu phẩy.<br /> ­ Các bộ  phận cùng trả  lời cho câu hỏi: Ai (con gì, cái gì) ? thường là <br /> những từ chỉ sự vật, còn các bộ phận trả lời cho câu hỏi  Là gì ? Làm gì ? Thế  <br /> nào ? thường là các từ chỉ hoạt động, trạng thái, đặc điểm.<br />   Ví dụ minh họa:<br /> Ví dụ 1: Chép các câu sau vào vở, thêm dấu phẩy vào chỗ thích hợp<br /> a. Bạn Hà bạn Nga bạn Lan đều là học sinh lớp 3A.<br /> b. Các bạn học sinh lớp 3C đều ngoan học giỏi và siêng năng.<br /> c. Ông em đang tưới nước bắt sâu và nhổ cỏ cho cây. <br /> d. Trên cánh đồng bà con nông dân đang gặt lúa.<br /> Thực tế  trong giảng dạy những năm trước cho thấy, khi học sinh làm <br /> bài tập này hầu như  các em đều làm đúng, chỉ  trừ  một vài em còn gặp khó <br /> khăn trong lớp là không làm được. Nhận xét  bài xong, đến lúc chữa bài tôi <br /> hỏi: Vì sao em điền được dấu phẩy vào chỗ  đó? thì hầu như  không em nào <br /> trả  lời được. Tôi biết vì sao các em làm đúng bài mà không hiểu lý do mình <br /> làm đúng, có 2 lý do chính là: <br /> ­ Có thể các em được bố mẹ hoặc anh chị hướng dẫn trước ở nhà hoặc <br /> nhìn vào sách giải trước ở nhà rồi đến lớp chỉ chép vào vở.<br /> ­ Do các em điền dấu phẩy theo cảm tính vậy thôi.<br />   Còn những em làm sai bài tập này thì sai chủ yếu ở chỗ:<br /> a. Bạn Hà, bạn Nga, bạn Lan, đều là học sinh lớp 3A.<br /> b. Các bạn học sinh lớp 3C đều ngoan, học giỏi, và siêng năng.         <br /> Rõ ràng ở hai câu trên học sinh đều sai ở chỗ là điền thừa dấu phẩy  ở <br /> chỗ không cần thiết và điền như vậy dẫn đến sai cả câu. Ở  câu a điền thừa <br /> dấu phẩy thứ 3 còn ở câu b thì thừa dấu phẩy thứ 2, giáo viên cần lưu ý cho  <br /> <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         -7-<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> học sinh trong câu trước từ “và” ta không cần dùng dấu phẩy bởi vì từ “và” là <br /> từ nối giữa hai bộ phận trong câu.  <br /> Vậy để giúp các em làm tốt và nhớ lâu dạng bài tập trên, giáo viên cần  <br /> hướng dẫn  như sau:<br />     Bước 1: Giáo viên ghi bài tập lên bảng, học sinh đọc 2 lần các câu văn đã <br /> cho.<br />      Bước 2: Giáo viên nêu câu hỏi dẫn dắt:<br />      GV hỏi: Các câu trên thuộc mẫu câu gì? <br />      HS: Câu a thuộc mẫu câu Ai là gì ?; Câu b thuộc mẫu câu Ai thế nào ?<br />      Câu c thuộc mẫu câu Ai làm gì ?;  Câu d thuộc mẫu câu Ai làm gì ?<br />      Bước 3:  GV hướng dẫn câu a:<br />      + Trong câu a, những bộ  phận nào cùng trả  lời cho câu hỏi Ai ? bộ  phận <br /> nào trả  lời cho câu hỏi Là gì ?(Bạn Hà, bạn Nga, bạn Lan / đều là học sinh  <br /> lớp 3A.)<br />                                                        Ai ?                                Là gì ?<br />    + Câu trên có mấy bộ phận cùng trả lời cho câu hỏi Ai ? (3 bộ phận)<br />    + Vậy ở câu trên ta đặt dấu phẩy vào những chỗ nào cho thích hợp ?<br /> (Ta đặt dấu phẩy vào chỗ  ngăn cách các bộ  phận cùng trả  lời cho câu hỏi <br /> Ai ?)  <br /> Bước 4: Hãy đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp.<br /> a. Bạn Hà, bạn Nga, bạn Lan đều là học sinh lớp 3A.<br />   Bước 5: Đọc lại câu văn vừa điền dấu phẩy.<br /> Lưu ý: Ta không thể đặt dấu phẩy vào sau từ “bạn Lan” nếu như vậy <br /> thì sẽ sai  vì dấu phẩy đặt ở chỗ đó là ngăn cách giữa hai bộ phận trả lời cho  <br /> câu hỏi Ai? và bộ  phận trả  lời cho câu hỏi Là gì? mà giữa 2 bộ  phận đó thì <br /> không thể ngăn cách với nhau bằng dấu phẩy.<br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> -8-<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br />   Tương tự như câu a giáo viên yêu cầu các em thực hiện câu b, c và trình  <br /> bày… nhưng câu b,c thì dùng dấu phẩy để ngăn cách các bộ phận cùng trả lời <br /> cho câu hỏi Là gì? Làm gì? hoặc các bộ phận cùng trả lời cho câu hỏi Ở đâu?<br /> Học sinh hoàn chỉnh bài tập<br /> a. Bạn Hà, bạn Nga, bạn Lan đều là học sinh lớp 3A.<br /> b. Các bạn học sinh lớp 3B đều ngoan, học tốt và siêng năng.<br /> c. Ông em đang tưới nước, bắt sâu và nhổ cỏ cho cây. <br /> d. Trên cánh đồng, bà con nông dân đang gặt lúa.<br />          Sau khi học sinh hoàn thành bài tập này thì giáo viên đưa ra 5 bước để <br /> thực hiện dạng bài tập trên cho các em ghi vào vở. Làm như vậy học sinh sẽ <br /> nhớ bài lâu và nhận dạng được khi gặp bài tập tương tự. <br /> Sau khi có 5 bước làm cho dạng bài tập này, giáo viên có thể  đưa ra  <br /> công thức chung  sau để học sinh áp dụng khi làm bài, đó là:<br /> Ai (con gì, cái gì)? là gì?,….; Ai (con gì, cái gì)? làm gì?,….; Ai (con gì,  <br /> cái gì)? thế nào?……; Ở đâu? ai (con gì, cái gì)? là gì (làm gì, thế nào)?; Khi  <br /> nào? ai (con gì, cái gì)? là gì (làm gì, thế nào)?<br /> Ngoài những bài tập trên, trong các giờ  ôn tập để  phát huy năng khiếu  <br /> văn cho học sinh, tôi đưa ra một số  bài tập có nâng cao hơn như:  Viết một  <br /> đoạn văn ngắn (5­ 7 câu) kể về một người thân của em, trong đó có ít nhất 2  <br /> câu có sử dụng dấu phẩy mà mỗi câu có ít nhất 2 dấu phẩy để ngăn cách các  <br /> bộ phận cùng trả lời cho câu hỏi Ai? Là gì? Làm gì? Thế nào?<br /> GV: Vậy dấu phẩy còn dùng khi ta liệt kê sự vật, sự việc.<br /> Dạng 2:  Dấu phẩy ngăn cách giữa bộ phận trả lời cho câu hỏi Ở  <br /> đâu? Khi nào? với bộ phận đứng sau trong câu.<br /> Với dạng bài tập này được dạy  ở  tuần 20 và tuần 22 trong chương <br /> trình phân môn Luyện từ và câu lớp 3.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         -9-<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> Một thực tế cho thấy khi dạy dạng bài tập này, về  cơ  bản là học sinh <br /> làm được nhưng chưa nắm chắc và hiểu bản chất của nó. Bởi các em chưa  <br /> hiểu rõ được bản chất của bộ phận trả lời cho câu hỏi  Ở đâu? hoặc bộ phận <br /> trả lời cho câu hỏi Khi nào? trong câu. Với dạng bài tập này nếu ở dạng đơn <br /> giản thì các em làm ít sai nhưng với những trường hợp phức tạp thì các em  <br /> thường hay làm nhầm hoặc làm sai vì các em không biết ngắt và tách bộ phận  <br /> trả  lời cho câu hỏi  Ở  đâu? hoặc bộ  phận trả  lời cho câu hỏi Khi nào? trong <br /> câu. Mặt khác  ở  lớp 3 các em chưa được học khái niệm “Trạng ngữ  chỉ  nơi  <br /> chốn” hoặc “Trạng ngữ chỉ thời gian” trong câu. Ở  lớp 4­ 5 trong câu hai bộ <br /> phận này được ngăn cách với bộ phận đứng sau trong câu bằng dấu phẩy.<br /> Ví dụ:<br /> * Dạng đơn giản<br /> Điền dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong các câu sau:<br /> ­ Trên cành cây chim hót líu lo.<br /> ­ Trong lớp các bạn đang học bài.<br /> ­ Ngày mai lớp ta đi lao động.<br /> * Dạng phức tạp<br />  Điền dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong các câu sau:<br /> ­ Trên cánh rừng mới trồng chim chóc lại bay về ríu rít.<br /> ­ Xa xa trên cánh rừng mới trồng chim chóc lại bay về hót ríu rít.<br /> ­ Kỳ nghỉ hè năm nay em được bố mẹ cho đi tham quan ở Nha Trang.<br /> Ở 2 ví dụ trên thì dạng đơn giản học sinh làm bài tốt nhưng dạng phức  <br /> tạp thì học sinh làm hay sai và thường sai ở chỗ: Không xác định đươc hết bộ <br /> phận trả lời cho câu hỏi Ở đâu? hoặc bộ phận trả lời cho câu hỏi Khi nào?<br /> VD:  Ở  câu a học sinh hay sai  ở chỗ:  Trên cánh rừng, mới trồng chim  <br /> chóc lại bay về ríu rít.<br />     HS xác định không hết bộ phận trả lời cho câu hỏi Ở đâu?<br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> - 10 -<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br />      Ở câu a HS phải làm như thế này mới đúng:  Trên cánh rừng mới trồng,  <br /> chim chóc lại bay về ríu rít.<br />       Vậy, để giúp học sinh làm tốt dạng bài tập này giáo viên cần đưa ra các  <br /> bước sau:<br /> Bước 1: Đọc nội dung bài tập, xác định yêu cầu bài tập. Đọc kỹ  các <br /> câu văn hoặc đoan văn cho sẵn.<br /> Bước 2: Xem các câu đó thuộc mẫu câu nào, xác định bộ trả lời cho câu <br /> hỏi Ai (con gì, cái gì)? bộ phận trả lời cho câu hỏi Là gì? Làm gì? Thế nào?<br /> Bước 3: Bộ phận còn lại trả lời cho câu hỏi nào trong câu?<br /> Bước 4: Dùng dấu phẩy để  ngăn cách bộ  phận trả  lời cho câu hỏi  Ở <br /> đâu? bộ phận trả lời cho câu hỏi Khi nào? với bộ phận còn lại trong câu.<br /> Bước 5: Đọc lại các câu văn, đoạn văn vừa điền.<br /> Lưu ý:  Bộ phận trả lời cho câu hỏi Khi nào? dùng để chỉ thời gian, bộ <br /> phận trả lời cho câu hỏi Ở đâu? dùng để chỉ nơi chốn.<br /> Trong đoạn văn có thể có những câu có bộ phận trả lời cho câu hỏi  Ở <br /> đâu? hoặc bộ phận trả lời cho câu hỏi Khi nào? đứng ở cuối câu thì ta không <br /> thể  dùng dấu phẩy để  ngăn cách chúng với bộ  phận khác đứng trước trong  <br /> câu.<br /> Giáo viên có thể giải thích thêm cho học sinh năng khiếu hiểu: Bộ phận  <br /> trả lời cho câu hỏi Ở đâu? câu hỏi Khi nào? đứng ở đầu câu dùng để  bổ sung <br /> thêm ý nghĩa cho “câu”; còn nếu bộ  phận đó đứng sau thì bổ  sung thêm ý <br /> nghĩa cho “từ” trong câu mà bộ phận bổ sung thêm ý nghĩa cho “từ” thì không <br /> thể dùng dấu phẩy để ngăn cách chúng với bộ phận khác trong câu. <br /> Ví dụ: ­ Hai bạn đang bơi giữa hồ.<br />            ­ Giữa hồ, hai bạn đang bơi. <br /> <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         - 11 -<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br />           Ở hai câu trên, câu thứ nhất, bộ phận  “giữa hồ” bổ sung thêm ý nghĩa <br /> cho từ chỉ hoạt động “bơi” Câu thứ hai, bộ phận “giữa hồ” bổ  sung thêm ý <br /> nghĩa cho câu và là bộ phận trả lời cho câu hỏi: Ở đâu?.<br /> Tóm lại: Giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh biết bộ  phận trả  lời  <br /> cho câu hỏi Khi nào? câu hỏi Ở đâu? phải được ngăn cách với bộ phận khác <br /> đứng sau nó bằng dấu phẩy (lên lớp 4­ 5 ta gọi hai bộ phận trên là trạng ngữ <br /> chỉ  nơi chốn và trạng nhữ  chỉ  thời gian, mà bộ  phận trạng ngữ  thì thường <br /> đứng đầu câu).  <br />       Đối với dạng bài tập này, sau khi giáo viên khái quát cho học sinh các  <br /> bước làm rồi thì giáo viên có thể  đưa ra một công thức chung để  các em dễ <br /> nhớ  và nhớ  được lâu hơn như  sau: Ở  đâu, ai ( con gì, cái gì)? là gì (làm gì,  <br /> thế  nào)?; Khi nào, ai (con gì, cái gì)? là gì (làm gì, thế  nào)?(Phía sau bộ  <br /> phận trả lời cho câu hỏi Ở đâu? Khi nào? là các mẫu câu đã học).<br /> Lưu ý: Trong câu có hai bộ phận cùng trả lời cho một câu hỏi Ở đâu?  <br /> Khi nào trở lên thì ta phải dùng thêm dấu phẩy để ngăn cách chúng như đã nêu <br /> ở dạng thứ nhất.<br /> Ví dụ:  Em đặt dấu phẩy vào chỗ nào trong mỗi câu sau:<br /> a. Ở nhà em thường giúp bà xâu kim.<br /> b. Trong lớp Liên luôn chăm chủ nghe giảng.<br /> c. Hai bên bờ sông những bãi ngô bắt đầu xanh tốt.<br /> d. Trong lớp cô giáo đang giảng bài cho học sinh.<br /> e. Ngày mai lớp 3B đi lao động trồng cây.<br /> Để các em làm tốt bài tập trên, giáo viên cần hướng dẫn:<br /> Bước 1: Giáo viên ghi đề  lên bảng, một em đọc lại đề, xác định yêu <br /> cầu của đề bài.<br /> Bước 2: Học sinh đọc 2 lần các câu văn đã cho (2 em đọc).<br /> Bước 3: Giáo viên nêu các câu hỏi: <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> - 12 -<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> + Các câu trên thuộc mẫu câu nào các em đã học? <br /> HS:  Câu a, b, c thuộc mẫu câu: Ai thế nào?<br />          Câu d, e thuộc mẫu câu: Ai làm gì?<br /> + Hãy xác định bộ phận trả lời cho câu hỏi: Ai (con gì, cái gì)? bộ phận <br /> trả lời cho câu hỏi: Thế nào? Làm gì?<br /> HS trả lời:  <br />  a. Ở nhà em /thường giúp bà xâu kim.<br />                          Ai ?              Làm gì ?<br /> <br />            b. Trong lớp Liên /luôn chăm chủ nghe giảng.<br />                                 Ai ?              thế nào ?<br /> <br />            c. Hai bên bờ sông những bãi ngô / bắt đầu xanh tốt.<br />                                                   Cái gì ?              thế nào ?<br /> <br />             d. Trong lớp cô giáo /đang giảng bài cho học sinh.<br />                                     Ai ?                    làm gì ?<br /> <br />            e. Ngày mai lớp 3B / đi lao động trồng cây.<br />                                   Ai ?              làm gì ?<br />   ­ GV nêu câu hỏi chốt lại vấn đề:<br /> + Vậy những bộ  phận câu đứng trước các bộ  phận ta vừa xác định <br /> trong mỗi câu trên trả lời cho câu hỏi nào? (câu hỏi Ở đâu? Khi nào?)<br /> + Trong câu, bộ  phận trả  lời cho câu hỏi Ở  đâu? Khi nào? được ngăn <br /> cách với bộ phận đứng sau nó bởi dấu gì? (dấu phẩy).<br /> Bước 4: Học sinh làm bài vào vở.<br /> Bước 5: Đọc lại các câu vừa điền.<br />      Sau khi nhận xét  bài cho học sinh, giáo viên nên chốt:  Khi gặp các bài  <br /> tập dạng này các em nhớ: trong câu nếu có bộ  phận trả  lời cho câu hỏi   Ở <br /> đâu? hoặc có bộ  phận trả  lời cho câu hỏi  Khi nào? thì khi viết ta cần dùng <br /> dấu phẩy để  ngăn cách chúng với bộ  phận còn lại đứng sau nó trong câu và <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         - 13 -<br />     Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> nhắc lại các bước làm bài như trên. Đặc biệt ta cần lưu ý khi viết văn để câu <br /> văn được đúng  và hay. <br /> Dạng 3: Dùng dấu phẩy để ngăn cách bộ phận trả lời cho câu hỏi: <br /> Vì sao? Tại sao? Với bộ phận khác còn lại trong câu.<br /> Bước 1: Đọc yêu cầu bài tập.<br /> Bước 2: Đọc kỹ các câu văn, đoạn văn cho sẵn.<br /> Bước 3: Xác định các câu đó thuộc mẫu câu nào đã học.<br /> Bước 4: Trong câu, bộ phận nào trả  lời cho câu hỏi Ai (con gì, cái gì)? <br /> bộ phận nào trả lời cho câu hỏi Là gì? Làm gì? Thế nào?<br /> Bước 5: Bộ phận còn lại trong câu trả lời cho câu hỏi nào? <br /> Bước 6: Dùng dấu phẩy để  ngăn cách bộ  phận trả  lời cho câu hỏi Vì  <br /> sao? Tại sao? với bộ phận còn lại trong câu.<br /> Lưu ý:  Khi các em viết văn, nếu câu văn có bộ  phận trả  lời cho câu <br /> hỏi Vì sao? Tại sao? đứng sau trong câu thì ta không thể  dùng dấu phẩy để <br /> ngăn cách chúng.<br />            Ví dụ:    Cả lớp cười ồ lên vì câu thơ quá vô lý.<br /> Không thể viết:   Cả lớp cười ồ lên, vì câu thơ quá vô lý.<br /> ­ Bộ phận trả lời cho câu hỏi Tại sao? Vì sao? đều được gọi chung là <br /> bộ phận chỉ nguyên nhân trong câu. Lên lớp trên gọi đây là bộ phận trạng ngữ <br /> chỉ nguyên nhân.<br /> Ví dụ  minh họa:  Em đặt dấu phẩy vào những chỗ nào trong mỗi <br /> câu dưới đây?<br /> a. Vì thương dân Chử Đồng Tử và công chúa đi khắp nơi dạy dân cách  <br /> trồng lúa nuôi tằm dệt vải.<br /> b. Vì nhớ lời mẹ dặn không được làm phiền người khác chị em Xô ­ phi  <br /> đã về ngay.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> - 14 -<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> c. Tại thiếu kinh nghiệm nôn nóng và coi thường đối thủ Quắm Đen đã  <br /> bị thua.<br /> d. Nhờ ham học ham hiểu biết và muốn đem hiểu biết của mình ra giúp  <br /> đời Lê Quý Đôn đã trở thành nhà bác học lớn nhất của nước ta thời xưa.<br /> Để làm tốt bài tập trên, giáo viên cần hướng dẫn:<br /> Bước 1: Hai học sinh đọc yêu cầu bài tập.<br /> Bước 2: Hai học sinh đọc lại 4 câu của bài tập.<br /> Bước 3: Yêu cầu HS trả lời: Mỗi câu trên thuộc mẫu câu nào?<br /> HS trả lời: <br /> Câu a: Thuộc mẫu câu: Ai làm gì?;   Câu b: Thuộc mẫu câu: Ai làm gì? <br />            Câu c: Thuộc mẫu câu:  Ai thế  nào?;  Câu d: Thuộc mẫu câu: Ai thế <br /> nào?<br /> Bước 4: Tìm bộ  phận trả  lời cho câu hỏi Ai (con gì, cái gì)? bộ  phận <br /> trả lời cho câu hỏi Là gì? Làm gì? Thế nào? trong mỗi câu sau:<br /> HS tìm và trả lời:<br />        a.Vì thương dân  Chử  Đồng Tử  và công chúa/  đi khắp nơi dạy dân cách  <br /> trồng <br />                                              Ai                                                làm gì<br /> lúa nuôi tằm dệt vải.<br /> <br /> <br />      b. Vì nhớ lời mẹ dặn không được làm phiền người khác chị em Xô ­ phi <br /> <br /> /đã về ngay.                     Ai <br /> <br /> làm gì? <br /> <br />    c.Tại thiếu kinh nghiêm nôn nóng và coi thường đối thủ   Quắm Đen /đã  <br /> bị thua.  <br /> <br />                                                                                                   Ai?          Thế nào? <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         - 15 -<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br />    d. Nhờ ham học ham hiểu biết và muốn đem hiểu biết của mình ra giúp  <br /> đời Lê Quý Đôn/ đã trở thành nhà bác học lớn nhất của nước ta thời xưa.<br /> <br />        Ai?                                         Thế nào?                                            <br /> <br />   Bước 5: Bộ phận còn lại trong các câu trên trả lời cho câu hỏi nào ta đã  <br /> học ở lớp 2 ?<br /> HS: Bộ phận còn lại trả lời cho câu hỏi Vì sao? Tại sao?<br /> Bước 6: Dùng dấu phẩy để  ngăn cách bộ  phận trả  lời cho câu hỏi Vì  <br /> sao? Tại sao? với bộ phận khác còn lại đứng sau trong câu.<br /> Lưu ý:  GV: Ở câu c và câu d có mấy bộ phận cùng trả lời cho câu hỏi  <br /> Tại sao?<br /> HS: Câu c và câu d đều có 3 bộ phận cùng trả lời cho câu hỏi đó.<br /> GV: Vậy  ở  câu c và câu d ta cần dùng mấy dấu phẩy để  ngăn cách  <br /> chúng với bộ phận khác còn lại trong câu?<br /> HS: Dùng 2 dấu phẩy để ngăn cách chúng.<br /> GV: Ở câu a đặt dấu phẩy vào chỗ nào nữa?<br /> HS: Dùng phẩy để ngăn cách các bộ phận cùng trả lời cho câu hỏi  Làm <br /> gì? Đó là:<br /> a. Vì thương dân Chử Đồng Tử và công chúa đi khắp nơi dạy dân cách  <br /> trồng lúa, nuôi tằm, dệt vải.<br /> GV: Như vậy khi gặp bài tập dạng tổng hợp như thế này chúng ta cần  <br /> chú ý đọc và xác định chỗ  đặt dấu phẩy trong câu cho thích hợp. Nếu không <br /> đọc kỹ  ta sẽ  làm không đầy đủ  dẫn đến nội dung thông báo của câu không  <br /> được chính xác.<br /> + Học sinh hoàn chỉnh bài tập<br />   a.Vì thương dân, Chử Đồng Tử và công chúa đi khắp nơi dạy dân cách  <br /> trồng lúa, nuôi tăm, dệt vải.<br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> - 16 -<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> b. Vì nhớ lời mẹ dặn không được làm phiền người khác, chị em Xô ­ phi  <br /> đã về ngay.<br /> c. Tại thiếu kinh nghiệm, nôn nóng và coi thường đối thủ, Quắm Đen  <br /> đã bị thua.<br /> d. Nhờ  ham học, ham hiểu biết và muốn đem hiểu biết của mình ra  <br /> giúp đời, Lê Quý Đôn đã trở  thành nhà bác học lớn nhất của nước ta thời  <br /> xưa.<br /> Sau khi làm bài tập này xong, giáo viên có thể  nói với học sinh năng <br /> khiếu là: các bộ phận cùng trả lời cho câu hỏi Vì sao? Tại sao? Lên lớp 4 ­ 5 <br /> ta gọi chúng là bộ  phận trạng ngữ  chỉ  nguyên nhân và bộ  phận này thường  <br /> đứng ở đầu câu. Đây là bộ phận phụ của câu. <br /> ­ Các từ: “vì”, “tại”, “nhờ” là những từ thường dùng để chỉ nguyên nhân <br /> của một sự việc, hành động nào đó.<br /> Công thức chung cho dạng bài tập này là<br /> <br /> Vì sao?, Ai (con gì, cái gì)? là gì (làm gì, thế nào)?<br />          Tại sao?, Ai (con gì, cái gì)? là gì (làm gì, thế nào)?<br />   Tóm lại, với 3 dạng bài tập trên, giáo viên đã giúp học sinh nhận dạng  <br /> thành thạo khi gặp các bài tập dạng “Đặt dấu phẩy vào chỗ  thích hợp trong  <br /> câu văn, đoạn văn cho sẵn” và học sinh sẽ áp dụng chúng vào viết đoạn văn <br /> trong phân môn Tập làm văn được đúng và hay.<br /> 4. Tính mới của giải pháp<br />            ­ Phù hợp với đối tượng, mục tiêu, yêu cầu của chương trình học. Học <br /> sinh bước đầu có ý thức về  dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ  thích hợp  <br /> trong câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3.<br />   ­ Bản thân là một giáo viên trực tiếp giảng dạy nên việc nhận ra  <br /> những hạn chế về việc học phân môn Luyện từ và câu, nhất là dạng bài tập “  <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         - 17 -<br />     Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong câu văn cho sẵn.”   của các em cũng dễ <br /> dàng hơn.    <br /> ­  Giáo viên biết phân dạng và khái quát thành từng dạng bài, phải đi từ <br /> dễ đến khó khi truyền thụ cho học sinh. Vận dụng phương pháp dạy học phù  <br /> hợp với đối tượng học sinh.  <br /> ­ Sau mỗi dạng bài tập giáo viên tìm ra điểm tựa, chốt, khắc sâu cho  <br /> học sinh những điểm cần lưu ý, những chỗ học sinh thường hay nhầm lẫn. <br /> ­ Học sinh nắm được yêu cầu, đọc kỹ  câu văn cho sẵn và xác định <br /> được câu văn đó thuộc mẫu câu nào đã học để từ đó tìm được cách làm đúng. <br /> Với hướng đi như  trên thì chắc chắn rằng học sinh sẽ  học bài và làm <br /> bài rất tốt, không những thế  , các em còn vận dụng vào làm bài  ở  phân môn  <br /> Tập làm văn tốt hơn nữa ; khi viết văn chắc chắn các sẽ viết được câu trọn ý <br /> và có nhiều câu văn hay.<br /> 5. Hiệu quả của SKKN<br /> Đề  tài thực hiện đã mang lại những hiệu quả  rất đáng khích lệ  trong <br /> công tác dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Thực tế cho thấy, <br /> từ khi tôi áp dụng các biện pháp đã đề xuất vào việc dạy bài tập dạng  “Đặt  <br /> dấu phẩy vào chỗ  thích hợp trong câu văn cho sẵn”, học sinh áp dụng chúng <br /> vào viết đoạn văn trong phân môn Tập làm văn lớp 3 tốt hơn. Chất lượng của  <br /> học sinh trong môn tiếng Việt đạt kết quả  rõ rệt. Cụ  thể : tôi đã tiến hành <br /> khảo sát chất lượng Phân môn Luyện từ  và câu  của lớp 3A cuối học kì II, <br /> năm học 2017 ­ 2018 kết quả đạt được như sau:<br /> <br /> Số HS  Nắm chưa vững <br /> dự khảo  Nắm vững và vận  Nắm và vận dụng  và vận dụng kiến <br /> sát dụng tốt kiến thức được kiến thức  thức còn lúng <br /> 28 túng<br /> <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> - 18 -<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> <br /> Số  Số  <br /> Số lượng<br /> Cuối  Tỉ lệ % lượng Tỉ lệ % lượng Tỉ lệ %<br /> (em)<br /> (em) (em)<br /> Học kì II<br /> 08 28,6 20 71,4 0<br />  <br /> <br /> Với cách làm trên, trong  năm học 2017 – 2018, tôi  không chỉ áp dụng ở <br /> lớp tôi chủ  nhiệm mà tôi còn triển khai đến tất cả  các đồng nghiệp trong <br /> khối. Đây là một kết quả  đáng mừng không những cho bản thân tôi mà cho <br /> rất nhiều đồng nghiệp của tôi nữa. Hiện tại phương pháp này tôi đang áp <br /> dụng vào lớp 3B tôi chủ  nhiệm năm học 2018 – 2019 tại trường tiểu học Y <br /> Ngông và đạt được kết quả khá cao.<br /> III. KẾT LUẬN,  KIẾN NGHỊ<br /> 1. Kết luận<br /> Trong dạy học Tiếng Việt ở Tiểu học thì phân môn Luyện từ và câu là <br /> một trong những phân môn tương đối khó không những đối với học sinh mà  <br /> đối với một số giáo viên cũng vậy. Sáng kiến mà tôi đưa ra ở đây cũng chỉ là <br /> một phần nhỏ  trong phân môn Luyện từ  và câu lớp 3 nói riêng và của cấp <br /> Tiểu học nói chung. Tuy là một nội dung nhỏ  nhưng nó góp phần lớn trong  <br /> việc tích lũy kiến thức về văn sau này cho các em và đặc biệt nó giúp các em  <br /> viết được bài văn đúng và hay hơn. <br /> Với cách thực hiện như trên, mới đầu năm những bài tập đơn giản đó <br /> các em còn làm sai, thậm chí có em không làm được bài nào. Qua cách thực  <br /> hiện với các dạng bài tập trên, không những các em làm bài đúng và tốt mà <br /> các em còn biết giải thích cách làm của mình nữa, nhận ra sự khác nhau khi sử <br /> dụng dấu câu giữa câu này và dấu câu giữa câu kia. Từ  cách sử  dụng từng  <br /> dấu câu riêng lẻ, các em đã biết vận dụng cái riêng lẻ  vào các bài tập kiểu  <br /> hỗn hợp với nhiều dấu câu phức tạp hơn. Những lời giải thích sau khi tìm ra <br /> kết quả đều có cơ sở và được trình bày một cách chắc chắn, không còn là kết <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         - 19 -<br />     Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> quả của sự mò mẫm. Điều đáng mừng là giờ đây học sinh trong lớp đều nắm <br /> vững kiến thức, hiểu rõ cách sử  dụng dấu phẩy trong câu. Những học sinh  <br /> khó khăn trong học tập vốn nhút nhát, tự ti đã có nhiều tiến bộ và mạnh dạn <br /> hơn. Còn đối với những em học sinh năng khiếu đôi lúc còn  tạo cho giáo viên <br /> nhiều bất ngờ trước những cách làm hay.<br /> 2. Kiến nghị<br /> <br /> Để  dạy học phân môn Luyện từ  và câu đạt được kết quả  như  mong  <br /> muốn thì mỗi một giáo viên chúng ta cần phải vận động học sinh đi học <br /> chuyên cần; phải chăm lo tìm kiếm kiến thức, nghiên cứu tài liệu, sử dụng đồ <br /> dùng và phương pháp dạy học có hiệu quả; phải tâm huyết với nghề. Ngoài <br /> ra phải phân loại học sinh ngay từ  đầu năm học để  có kế  hoạch giảng dạy  <br /> phù hợp.<br /> <br /> Trên đây là một vài kinh nghiệm nhỏ  mà tôi đã tích luỹ  được trong quá  <br /> trình giảng dạy, nhằm góp phần vào việc thực hiện đổi mới nội dung và <br /> phương pháp dạy học phân môn Luyện từ  và câu  ở  lớp 3. Bên cạnh những  <br /> kết quả đạt được, do năng lực, thời gian, tài liệu thiếu, chắc rằng sáng kiến <br /> kinh nghiệm còn những hạn chế  mà bản thân chưa chỉ  ra được. Rất mong  <br /> nhận được sự bổ sung, góp ý của các đồng chí đồng nghiệp để bản sáng kiến <br /> kinh nghiệm này được hoàn thiện, đầy đủ  hơn, góp phần nâng cao hiệu quả <br /> giáo dục của nhà trường./. <br /> Tôi xin chân thành cảm ơn!<br />                                                                      Krông Ana, tháng 4 năm 2019<br />            Người viết<br /> <br />                                    Nguyễn Thị Hồng Quang<br /> <br /> <br /> <br /> NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> - 20 -<br />     Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br />                                                    (Ký tên, đóng dấu)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                         - 21 -<br />     Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> <br /> <br /> TT Tên tài liệu Tác giả<br /> <br /> 01 Sách Tiếng Việt lớp 3 tập 1 và tập  Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam<br /> <br /> 2.<br /> 02 Sách luyện từ và câu lớp 3 Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam<br /> 03 Sách nâng cao Tiếng Việt lớp 3 Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam<br /> 04 Hỏi đáp Tiếng Việt lớp 3. Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam<br /> <br /> <br /> <br /> <br />            Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Quang    –      Trường Tiểu học Y Ngông  <br />                                                        <br /> - 22 -<br />      Đề tài: Một vài kinh nghiệm dạy dạng bài tập “Đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp trong  <br /> câu văn cho sẵn” ở phân môn Luyện từ và câu lớp 3<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> TT Nội dung  Trang <br /> I. MỞ ĐẦU 1<br /> 1. Đặt vấn đề 1<br /> 2. Mục đích nghiên cứu 1<br /> II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 2<br /> 1. Cơ sở lý luận của vấn đề 2<br /> 2. Thực trạng vấn đề 3<br /> 3. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề 4<br /> 4. Tính mới của giải pháp 14<br /> 5. Hiệu quả của SKKN 14<br /> III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 15<br /> 1. Kết luận 15<br /> 2. Kiến ngh