intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sổ tay kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học

Chia sẻ: Hoang Linh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:130

161
lượt xem
43
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học giới thiệu tới người đọc các nội dung: Bắt đầu với Matlab, các cấu trúc cơ bản và biến, tính toán với ma trận và vec tơ, đồ họa, các luồng điều khiển, phương pháp số, viết chương trình trong Matlab, ứng dụng của Matlab,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sổ tay kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học

  1.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học Mục Lục  Lời nói đầu                                                                                                                                                                  ..............................................................................................................................................................      2  Phần I: Cơ sở về Matlab                                                                                                                                          ......................................................................................................................................      3  Chương I:Bắt đầu với Matlab                                                                                                                                 .............................................................................................................................      5  1.1 Nhập dữ liệu qua dòng lệnh                                                                                                                             .........................................................................................................................      5  1.2 Sử dụng help trực tuyến                                                                                                                                    ................................................................................................................................      6  1.3 Đường dẫn                                                                                                                                                         .....................................................................................................................................................      7  1.4 Lưu và tải dữ liệu                                                                                                                                             .........................................................................................................................................     7  Chương 2: Các cấu trúc cơ bản và biến                                                                                                                ............................................................................................................      8  2.1 Tính toán với Matlab                                                                                                                                          .....................................................................................................................................      8  2.2 Giới thiệu dạng dữ liệu                                                                                                                                    ................................................................................................................................      9  Chương 3: Tính toán với ma trận và vec tơ                                                                                                         .....................................................................................................       10  3.1 Vec tơ                                                                                                                                                               ...........................................................................................................................................................      10  3.1.1 Kí tự hai chấm và trích các phần tử của vec tơ                                                                                     .................................................................................      11  3.1.2 Vec tơ cột và sự chuyển vị                                                                                                                      ..................................................................................................................      12  3.1.3 Nhân, chia và mũ của vec tơ                                                                                                                    ................................................................................................................       13  3.2 Ma trận                                                                                                                                                             .........................................................................................................................................................       14  3.2.1 Các ma trận đặc biệt                                                                                                                               ...........................................................................................................................       15  3.2.2 Xây dựng ma trận và cách trích các phần tử của ma trận                                                                    ................................................................      17  3.2.3 Các phép toán với ma trận                                                                                                                      ..................................................................................................................      20  Chương 4: Đồ họa                                                                                                                                                   ...............................................................................................................................................       22  4.1 Đồ thị đơn giản                                                                                                                                                ...........................................................................................................................................       22  4.2 Vẽ đường                                                                                                                                                         ....................................................................................................................................................      23  4.3 Vẽ mặt                                                                                                                                                             .........................................................................................................................................................      27  Chương 5: Các luồng điều khiển                                                                                                                          ......................................................................................................................       30  5.1 Các toán tử logic                                                                                                                                              ..........................................................................................................................................       30  5.2 Lệnh find                                                                                                                                                          ......................................................................................................................................................       31  5.3 Câu lệnh if                                                                                                                                                        ....................................................................................................................................................       32  5.4 Cấu trúc lặp                                                                                                                                                     .................................................................................................................................................       35  Chương 6: Phương pháp số                                                                                                                                   ...............................................................................................................................       35  6.1 Đường cong hồi quy                                                                                                                                        ....................................................................................................................................       35  6.2 Phép nội suy                                                                                                                                                     .................................................................................................................................................       36  6.3 Giá trị của hàm số                                                                                                                                            ........................................................................................................................................       37  6.3.1 Hàm ‘inline’                                                                                                                                             .........................................................................................................................................      38  6.4 Phép tính tích phân và tích phân                                                                                                                       ...................................................................................................................       39  6.5 Tính toán số học và cấu trúc điều khiển                                                                                                        ....................................................................................................       39  Chương 7: Viết chương trình trong Matlab                                                                                                        ....................................................................................................       40  7.1 Kịch bản và hàm m­file                                                                                                                                   ...............................................................................................................................      40  7.2 Hàm m­file                                                                                                                                                        ....................................................................................................................................................       40  7.2.1 Những biến đặc biệt của hàm số                                                                                                         ......................................................................................................         41  7.2.2 Biến địa phương và biến toàn cục                                                                                                         .....................................................................................................       42  7.2.3 Tính giá trị hàm số cách gián tiếp                                                                                                          ......................................................................................................      42  Chương 8: Văn bản                                                                                                                                                 .............................................................................................................................................       44  8.1 Chuỗi kí tự                                                                                                                                                       ...................................................................................................................................................       44  8.2 Vào ­ ra dữ liệu                                                                                                                                                ............................................................................................................................................       45  8.2.1 Vào ra dữ liệu từ bàn phím                                                                                                                     ................................................................................................................       45  8.2.2 Đưa dữ liệu ra màn hình                                                                                                                         .....................................................................................................................       46  8.2.3 Xử lí file văn bản                                                                                                                                     .................................................................................................................................      48 1
  2.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học  Phần II: Ứng dụng của Matlab                                                                                                                              ..........................................................................................................................       52  trong công nghệ hóa học                                                                                                                                         .....................................................................................................................................       52  Chương 1: Dẫn nhiệt và đối lưu                                                                                                                           .......................................................................................................................       53  1.1. Dẫn nhiệt                                                                                                                                                        ....................................................................................................................................................       53     1.1.1. Tóm tắt  lí thuyết                                                                                                                                 .....................................................................................................................      53  1.1.2. Ví dụ                                                                                                                                                        ....................................................................................................................................................       54  1.2. Đối lưu                                                                                                                                                            ........................................................................................................................................................      58       1.2.1. Tóm tắt lí thuyết                                                                                                                                ............................................................................................................................      58  1.2.2.Ví dụ                                                                                                                                                         .....................................................................................................................................................      61  Chương 2: Bức xạ nhiệt và truyền nhiệt                                                                                                            ........................................................................................................       66   2.1. Trao đổi nhiệt bức xạ giữa các vật                                                                                                              ..........................................................................................................       66     2.1.1. Tóm tắt lí thuyết                                                                                                                                  ..............................................................................................................................       66  2.1.2. Ví dụ                                                                                                                                                      ...................................................................................................................................................         67  2.2. Truyền nhiệt và thiết bị trao đổi nhiệt                                                                                                          ......................................................................................................       69      2.2.1 Tóm tắt lí thuyết                                                                                                                                  .............................................................................................................................      69  2.1.2. Ví dụ                                                                                                                                                      ...................................................................................................................................................         70  Chương 3: Kỹ thuật tách chất                                                                                                                               ...........................................................................................................................       76  3.1 Cân bằng lỏng hơi                                                                                                                                           .......................................................................................................................................       77        3.1.1 Tóm tắt lý thuyết                                                                                                                                ............................................................................................................................       77  3.1.2 Ví dụ                                                                                                                                                         .....................................................................................................................................................       78  3.1.3. Bài tập                                                                                                                                                     .................................................................................................................................................       82  3.2 Phương pháp McCabe Thiele                                                                                                                          ......................................................................................................................       83  3.2.1 Tóm tắt lý thuyết                                                                                                                                      ..................................................................................................................................       83  3.2.2 Ví dụ                                                                                                                                                         .....................................................................................................................................................       86  Chương 4: Kỹ thuật phản ứng                                                                                                                              ..........................................................................................................................       92  4.1 Nhiệt động học                                                                                                                                                ............................................................................................................................................       92        4.1.1 Tóm tắt lý thuyết                                                                                                                                ............................................................................................................................       92  4.1.2 Ví dụ                                                                                                                                                         .....................................................................................................................................................       95  4.2 Các kỹ thuật tiến hành phản ứng                                                                                                                   ...............................................................................................................       97      4.2.1 Tóm tắt lý thuyết                                                                                                                                  ..............................................................................................................................       97  4.2.2 Ví dụ                                                                                                                                                       ....................................................................................................................................................         98  4.2.3Bài tập                                                                                                                                                     .................................................................................................................................................       102  Phụ lục                                                                                                                                                                     .................................................................................................................................................................       103  Tìm hiểu về các hàm xây dựng                                                                                                                            ........................................................................................................................       103  Tài liệu tham khảo                                                                                                                                                 .............................................................................................................................................       129 Lời nói đầu Các bài toán công nghệ hóa học trong thực tế là rất phức tạp, chúng ta cần có  công cụ  hỗ trợ  để  giải nó. Thực tế  có rất nhiều phần mền, tuy nhiên, trong cuốn   sách này, chúng tôi muốn giới thiệu đến các sinh viên nghành công nghệ  hóa một   công cụ rất mạnh, đó là matlab .  Mat lab là một công cụ  toán học rất mạnh, ngoài ra nó còn hỗ  trợ  ngôn ngữ  lập trình bậc 4 với cấu trúc đơn giản, gần gũi, dễ  tiếp cận, có thể  linh hoạt giải  2
  3.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học quyết các bài toán thực tế  để  đạt được yêu cầu mong muốn. Do đó, việc sử  dụng  nó làm công cụ để giải quyết các bài toán kĩ thuật là rất tốt . Nội dung cuốn sách bao gồm: Phần I: Cơ  sở  về  Matlab nhằm giới thiệu cho bạn  đọc  sơ  lược  về  Matlab  Phần II: Ứng dụng Matlab trong công nghệ hóa học gồm có các chương:  Dẫn nhiệt và đối lưu; bức xạ  và truyền nhiệt; kỹ  thuật tách chất; kỹ  thuật phản ứng .  Trong từng chương có tóm tắt cơ sở lí thuyết, kèm theo mỗi chương đó thì có  các ví dụ và bài tập liên quan đi kèm, mỗi một ví dụ  minh họa được giải bằng tay   sau đó được giải lại bằng matlab một cách sinh động và dễ hiểu, có tính tổng quát   cao . Đưa matlab vào công nghệ hóa là mục đích của chúng tôi. Tuy nhiên, do được   biên soạn lần đầu nên không thể  tránh được những sai sót, rất mong nhận được  đóng góp của bạn đọc để cuốn sách trở lên gần gũi hơn với các sinh viên công nghệ  hóa cũng như những người quan tâm đến lĩnh vực này . Phần I: Cơ sở về Matlab Matlab là công cụ toán học, trước hết là các phép tính khoa học, ngoài ra nó còn  cho phép vẽ các đồ thị, tính toán ma trận, làm việc với các đa thức và các hàm tích  3
  4.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học phân. Đồng thời,chúng ta có thể  lập trình các chương trình tính toán một cách linh  hoạt theo nhu cầu của mình. Đặc biệt Matlab tỏ ra rất mạnh mẽ trong việc thiết kế  và tính toán vector và ma trận.  Khi khởi chạy Matlab thì xuất hiện một hoặc nhiều cửa sổ  trên màn hình,   trong đó quan trọng nhất là Command window, nó cho phép nhập lệnh và hiển thị  kết quả. 4
  5.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học Chương I:Bắt đầu với Matlab 1.1 Nhập dữ liệu qua dòng lệnh *) Các lệnh sẽ được thực hiện ngay sau khi  ấn phím Enter. Kết quả  sẽ được   hiển thị  trên màn hình nếu muốn. Tuy nhiên, nó chỉ  thực hiện khi các dòng lệnh là   hợp lệ. Có thể tìm hiểu thêm từ menu Help.  Ví dụ :  >> 3 + 7.5 >> 18/4 >> 3 *  7   Chú ý : các dấu cách không quan trọng trong Matlab  *) Kết quả tính toán sẽ được tự động lưu vào biến ans  Ví dụ : >> 14/4 ans = 3.5000 >> ans^(­6) ans = 5.4399e­04  Chúng ta có thể định nghĩa biến cho riêng mình. Ví dụ: >> a = 14/4 a = 3.5000 >> b = a^(­6) b = 5.4399e­04 Dữ liệu sẽ được lưu vào biến a và b. *) Khi kết thúc dòng lệnh kết thúc bằng dấu “;” thì sẽ không hiển thị kết quả  ra màn hình, có thể kiểm chứng bằng hai biểu thức sau :         >> 3 + 7.5 >> 3 + 7.5; *) Có thể  thực thi nhiều lệnh cùng một lúc, các câu lệnh ngăn cách nhau bởi   dấu phẩy hoặc dấu chấm phẩy. 5
  6.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học >> sin(pi/4), cos(pi); sin(0)        ans =           0.7071          ans =                 0 Chú ý : cos(pi) không được in ra màn hình *) Mặc định Matlab chỉ  hiển thị  5 chữ số. Do đó, muốn có kết quả  chính xác   hơn thì ta dùng lệnh format long thì có thể hiển thị được tới 15 chữ số  >> 312/56 ans = 5.5714 >> format long >> 312/56 ans = 5.57142857142857 Có thể tìm hiểu thêm: >> help format *) Khi dòng quá dài có thể dùng dấu “…” để nối câu xuống dòng sau >> sin(1) + sin(2) ­ sin(3) + sin(4) ­ sin(5) + sin(6) ­ ... sin(8) + sin(9) ­ sin(10) + sin(11) ­ sin(12) ans = 1.0357 *) Dòng kí tự đặt sau dấu “%” chỉ có tác dụng làm dòng chú thích >> sin(pi)  % dùng để tính giá trị của sin (pi) 1.2 Sử dụng help trực tuyến Chúng ta có thể dùng cấu trúc  >> help  Vd: help ops Hoặc >> lookfor  Vd : lookfor inverse 6
  7.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học 1.3 Đường dẫn Trong Matlab, các lệnh hay các chương trình được chứa trong m­file, cái mà  được biên soạn từ file văn bản nhưng khi lưu với đuôi mở  rộng là “.m”. M­file chỉ  chạy được khi nó nằm ở thư mục current working directory  1.4 Lưu và tải dữ liệu Rất dễ dàng lưu hoặc gọi 1 biến nào đó, ta chỉ cần click vào File­ menu sau đó   chọn Save Workspace as... hoặc Load Workspace... Vd : khi save >> s1 = sin(pi/4); >> c1 = cos(pi/4); c2 = cos(pi/2); >> str = ’hello world’;                                     % đây là 1 chuỗi >> save                                           % l ưu toàn bộ  biến với định dạng   matlab.mat >> save data                               % l ưu các biến với định dạng nhị  phân   data.mat >> save numdata s1, c1                                       % l ưu các biến số    s1 và c1 tới   numdata.mat >> save strdata str                             % lưu biến chuỗi str vào strdata.mat >>   save   allcos.dat  c*  ­ascii                 %   saves   c1,c2   in  8­digit   ascii   format   to   allcos.dat Còn khi load  >> load                                    % tải tất cả các biến từ file matlab.mat >> load data s1 c1           % chỉ tải riêng từng biến trong file data.mat >> load str data                                 % tải tất cả các biến từ file strdata.mat 7
  8.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học Chương 2: Các cấu trúc cơ bản và biến 2.1 Tính toán với Matlab  Có 3 loại biến số học: Số  nguyên, số  thực, số  phức. Matlab còn hỗ  trợ  thêm  những loại không phải là số: Inf (giá trị vô cực, ví dụ : 1/0 sẽ cho kết quả như vậy)  hoặc NaN (không phải là số, là kết quả  của các phép tính như  0/0 hoặc vô cùng –  vô cùng)  Chúng ta có thể viết các biểu thức trên dòng lệnh của Matlab : >> (23*17)/7 Kết quả sẽ là : ans = 55.8571 Matlab có 6 toán tử cơ bản là : +, ­ , * , \ , /(chia phải hoặc trái) và ^(hàm mũ) Chú ý sự khác nhau của toán tử chia trái và chia phải : >> 19/3                                       % thực hiện phép chia: 19/3 ans = 6.3333 >> 19\3, 3/19                               % thực hiện phép chia: 3/19 ans = 0.1579 ans = 0.1579 Những hàm cơ bản về lượng giác, mũ … có thể tìm hiểu  >> help elfun Bài tập: 8
  9.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học Xác định giá trị  các biểu thức dưới đây bằng tay và bằng Matlab để  so sánh.  Chú ý tới sự khác nhau giữa chia trái và phải, và dùng lệnh help để tìm hiểu về các  hàm: round, floor, ceil … • 2/2 ­ 3 • 8 ­ 5\4 • 8 ­ (5\4) • 7 − 5 ­ 4\9 • 6 − 2/5 + 7^2 − 1 • 10/2\5 − 3 + 2 ­ 4 • 3^2/4 • 3^2^3 • 2 + round (6/9 + 3 ­ 2)/2 • 2 + floor (6/9 + 3 ­ 2)/2 • 2 + ceil (6/9 + 3 ­ 2)/2 • x = pi/3, x = x − 1, x = x + 5, x = abs(x)/x  2.2 Giới thiệu dạng dữ liệu Mặc dù tất cả  các tính toán số  trong Matlab đều được tính toán với độ  chính   xác kép (double precision), nhưng khuôn dạng của dữ  liệu đưa ra có thể  định dạng   lại nhờ các lệnh định dạng của Matlab. Các biến ngầm định cũng như các biến của  người sử dụng định nghĩa đều có thể đưa ra nhiều định dạng khác nhau. Định dạng   được chọn nhờ  sử  dụng lệnh  format  tiếp đến là chỉ  định  long  hay  short  và cuối  cùng có thể là dạng biểu diễn của dữ liệu, cụ thể là  e đối với dạng hàm mũ, f đối  dạng dấu phẩy động(ngầm định là f). Một khuôn dạng ít dùng hơn là rat để đưa dữ  liệu ra dưới dạng phân số (chính xác hoặc gần đúng ). Ví dụ: >> 4*atan(1) ans =     3.1416 >> format long e >> ans ans =     3.141592653589793e+000 >> format long f >> ans ans = 9
  10.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học    3.14159265358979 >> format short e >> ans ans =   3.1416e+000 >> format rat  >> ans ans =      355/113    Chương 3: Tính toán với ma trận và vec tơ Nền tảng của Matlab chính là ma trận (hay mảng). Trường hợp đặc biệt: 1 ma trận 1 1: là 1 số vô hướng; 1 ma trận chỉ có 1 dòng hoặc 1 cột: là 1 vec tơ 3.1 Vec tơ Vec tơ hàng là 1 danh sách các số được ngăn cách nhau bởi dấu cách hoặc dấu  phẩy. Số  lượng phần tử  của 1 vec tơ được gọi là length của vec tơ. Các phần tử  nhập vào phải đặt trong dấu “[ ]”. Vd: >> v = [­1 sin(3) 7] v = ­1.0000 0.1411 7.0000 >> length(v) ans = 3 Một số phép toán có thể  thực hiện với vec tơ như nhân vô hướng, cộng hoặc   trừ từ các vec tơ khác có số phần tử tương tự, hoặc giữa 1 số với vec tơ. Mọi phép   toán đều được thực hiện trên từng phần tử. Các vec tơ cũng có thể được xây dựng  từ các phần tử hữu hạn. >> v = [­1 2 7]; w = [2 3 4]; >> z = v + w                                     % cộng từng phần tử  z = 1 5 11 10
  11.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học >> vv = v + 2                                   % cộng 2 vào tất cả các phần tử vào vec tơ vv = 1 4 9 >> t = [2*v, ­w] ans = ­2    4    14     ­2      ­3     ­4 Đồng thời 1 phần tử có thể được trích dẫn ra, hoặc chỉnh sửa: >> v(2) = ­1                                        % sửa phần tử thứ 2 của  v v = ­1 ­1 7 >> w(2)                                             % hiển thị phần tử thứ 2 c ủa w ans = 3 3.1.1 Kí tự hai chấm và trích các phần tử của vec tơ Dấu hai chấm là phím tắt quan trọng dùng để tạo ra vec tơ hàng: >> 2:5 ans = 2         3         4         5 >> ­2:3 ans = ­2       ­1         0      1        2        3 Dạng tổng quát “first:step:last”, khởi tạo vec tơ dòng bắt đầu từ  phần tử  first,  kết thúc tại phần tử last và với độ dài bước là step. Nếu không chỉ ra step, thì giá trị  mặc định nó là bằng một. >> 0.2:0.5:2.4 ans = 0.2000          0.7000           1.2000        1.7000          2.2000 >> ­3:3:10 ans = ­3        0      3          6        9 >> 1.5:­0.5:­0.5                        % cũng có thể dùng bước nhảy âm ans = 11
  12.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học 1.5000      1.0000      0.5000      0        ­0.5000   Các phần tử có thể được lấy ra bởi dấu hai chấm >> r = [­1:2:6,  2,  3,  ­2]                  % ­1:2:6 => ­1    1    3    5 r = ­1       1        3        5         2         3           ­2 11 >> r(3:6)                     % lấy ra các phần tử của r có vị trí từ 3 đến 6 ans = 3      5       2       3 >> r(1:2:5)                  %lấy ra các phần tử của r có vị trí 1,3 và 5 ans = ­1      3        2 >> r(5:­1:2) % chuyện gì sẽ xảy ra với trường hợp này? 3.1.2 Vec tơ cột và sự chuyển vị Để tạo 1 vec tơ cột, chúng ta phải tách các phần tử bởi phím ‘enter’ hoặc dấu  chấm phẩy: >> z = [1              7              7]; z = 1 7 7 >> u = [­1; 3; 5] u = ­1 3 5 Các phép toán cũng được thực hiện 1 cách tương tự, và cũng có thể  chuyển   dạng thành vec tơ hàng: >> u’ % u là vec tơ hàng còn u’ là vec tơ cột ans = ­1         3         5 12
  13.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học 3.1.3 Nhân, chia và mũ của vec tơ Chúng ta có thể tính tích vô hướng của 2 vec tơ có cùng độ dài: >> u = [­1; 3; 5]                                     % 1 vec tơ c ột  >> v = [­1; 2; 7]                                        % 1 vec t ơ c ột >> u * v                                  % chúng ta không thể nhân vec tơ cột với vecto   cột  ??? Error using ==> * Inner matrix dimensions must agree. >> u’ * v                       % đây mới là tích vô hướng ans = 42  Một cách khác để tính tích vô hướng là sử dụng dấu “.*”: >> u .* v                                                   %nhân từng phần tử cho nhau 1 6 35 >> sum(u.*v)                               % cách lấy tích vô hướng ans = 42 >> z = [4 3 1];                               % z là vec tơ hàng >> sum(u’.*z)                                 % tích vô hướng ans = 10 Trong toán học, chúng ta không chia vec tơ cho vec tơ. Tuy nhiên, trong Matlab  chúng ta có thể chia từng phần tử cho nhau của các vec tơ có cùng kích cỡ và cùng  loại: >> x = 2:2:10 x = 2 4 6 8 10 >> y = 6:10 y = 6 7 8 9 10 >> x./y ans = 13
  14.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học 0.3333       0.5714        0.7500       0.8889        1.0000 >> z = ­1:3 z = ­1    0      1       2       3 >> x./z                              % chia  4/0, kết quả ra Inf Warning: Divide by zero. ans = ­2.0000        Inf          6.0000           4.0000          3.3333 >> z./z                                % chia 0/0, kết quả ra  NaN Warning: Divide by zero. 13 ans = 1     NaN      1           1           1 Toán tử “./” có thể thực hiện bởi 1 đại lượng vô hướng với 1 vector: >> x=1:5; 2/x                                 % không thể thực hiện ??? Error using ==> / Matrix dimensions must agree. >> 2./x                                                       % nh ưng th ế này thì được! ans = 2.0000              1.0000             0.6667              0.5000           0.4000 3.2 Ma trận Một ma trận  1 2 3 A =  4 5 6 7 8 9 Được định nghĩa trong Matlab như sau: >> A = [1       2       3; 4       5       6; 7      8      9]            % nh ập theo hàng A = 1     2     3 4     5     6 7     8     9 Hoặc cũng có thể: 14
  15.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học >> A2 = [1:4; ­1:2:5] A2 = 1     2     3      4 ­1    1     3      5 >> A3 = [1    3              ­4     7] A3 = 1        3 ­4       7 Phép toán chuyển vị ma trận cũng có thể thực hiện 1 cách dễ dàng: >> A2 A2 = 1        2        3        4 ­1       1        3        5 >> A2’                   % chuyển vị A2 ans = 1    ­1 2    1 3    3 4 5 >> size(A2)                       % lấy cỡ của A2 ans = 2    4 >> size(A2’) ans = 4     2 3.2.1 Các ma trận đặc biệt >> E = []                                      % tạo lập 1 ma tr ận r ỗng ! E = [] >> size(E) ans = 15
  16.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học 0        0 >> I = eye(3);                                  % ma trận đơn vị 3 3 I = 16 1       0         0 0       1         0 0       0         1 >> x = [2; ­1; 7]; I*x        % I is such that for any 3­by­1 x holds I*x = x ans = 2 ­1 7 >> r = [1  3  ­2]; R = diag(r)   % tạo lập 1 ma tr ận chéo với r nằm trên đường   chéo R = 1         0          0 0         3          0 0         0         ­2 >> A = [1  2  3; 4  5  6; 7  8  9]; >> diag(A)                 % trích dẫn đường chéo của ma trận A ans = 1 5 9 >> B = ones(3,2) B = 1       1 1       1 1       1 >> C = zeros (size(C’))                    % m ột ma tr ận toàn phần tử toàn là số 0   với kích thước bằng ma trận C’ C = 0       0        0 0       0        0 16
  17.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học >> D = rand(2,3)               % tạo 1 ma tr ận với các phần tử  là các số  ngẫu   nhiên D = 0.0227         0.9101        0.9222 0.0299         0.0640        0.3309 >> v = linspace(1,2,4)                           % m ột vec t ơ được sử dụng như 1 ma   trận v = 1.0000            1.3333           1.6667             2.0000 3.2.2 Xây dựng ma trận và cách trích các phần tử của ma trận Người ta thường xây dựng một ma trận lớn hơn từ những cái nhỏ hơn: >> x = [4; ­1], y = [­1 3] x = 4 ­1 y = ­1 3 >> X = [x y’]            % X gồm có cột x và y’ X = 4 ­1 ­1 3 >> T = [ ­1     3    4; 4     5     6];     t = 1:3; >> T = [T; t]                 % thêm hàng cho T, hàng đó là vec tơ t T = ­1       3       4 4         5      6 1         2      3 >> G = [1      5; 4      5; 0      2]; % G là ma trận 2*3 >> T2 = [T G]                             % ghép 2 ma trận T2 = ­1        3       4       1        5 17
  18.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học 4         5       6       4        5 1         2       3      0         2 >> T3 = [T; G ones(3,1)]               % G là  3*2, T là  3*3 T3 = ­1          3        4 4           5        6 1           2        3 1           5        1 4           5        1 0           2        1 >> T3 = [T; G’];            >> [G’ diag(5:6); ones(3,2) T]             % chúng ta cso thể nối nhiều ma trận ans = 1        4         0         5        0 5        5         2         0        6 1        1        ­1         3        4 1        1         4         5        6 1        1         1         2        3 Một phần có thể  được trích từ  1 ma trận tương tự  như  cách lấy của vectơ.  Mỗi phần tử trong ma trận được mang chỉ số bởi vị trí của nó trong hàng và cột. Ví   dụ: >> A = [1:3; 4:6; 7:9] A = 1 2 3 4 5 6 7 8 9 >> A(1,2), A(2,3), A(3,1) ans = 2 ans = 6 ans = 7 >> A(4,3) % this is not possible: A is a 3­by­3 matrix! 18
  19.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học ??? Index exceeds matrix dimensions. >> A(2,3) = A(2,3) + 2*A(1,1)              % sửa giá trị của phần tử A(2,3) A = 1         2         3 4         5        8 7         8        9 Ta có thể dễ dàng mở rộng ma trận: >> A(5,2) = 5             % gán 5 vào vị trí  (5,2); A =                                           1        2        3 4        5        8 7       8         9 0       0         0 0       5         0 >> A(4,:) = [2, 1, 2];                      % gán vec tơ [2, 1, 2] cho hàng thứ 4 của A >> A(5,[1,3]) = [4, 4];                    % gán : A(5,1) = 4 và  A(5,3) = 4 >> A  Lấy các phần tử khác của A: >> A(3,:)                         % trích ra hàng thứ 3 của  A ans = 7      8        9 >> A(:,2)                        % trích ra cột thứ 2 của A ans = 2 5 8 1 5 >> A(1:2,:)                    % trích ra hàng 1 và 2 của  A ans = 1        2       3 4        5       8 >> A([2,5],1:2)                        % trích ra các phần của  A 19
  20.   Kỹ thuật tính toán trong công nghệ hóa học ans = 4       5 4       5 Khái niệm về ma trận rỗng [] rất hữu ích trong Matlab. 1 số hàng hoặc cột của   ma trận có thể được loại bỏ bằng cách gán nó bằng 1 ma trận rỗng: >> C = [1       2      3      4; 5        6       7        8; 1       1        1        1]; >> D = C; D(:,2) = []                   % copy C vào D, xóa cột thứ 2 của D >> C ([1,3],:) = []                        % xóa hàng 1 và hàng 3 của C 3.2.3 Các phép toán với ma trận Các phép toán thực hiện với ma trận cũng tương tự với vec tơ: >> B = [1      ­1       3; 4       0       7] B = 1    ­1       3 4     0       7 >> B2 = [1     2; 5     1; 5     6]; >> B = B + B2’          % cộng 2 ma trận. Tại sao phải thay B2’ cho B2? B = 2         4        8 6         1        13 >> B­2                                     % trừ các phần tử của B cho 2 ans = 0        2      6 4       ­1     11 >> ans = B./4                  % chia các phần tử của B cho 4 ans = 0.5000          1.0000           2.0000 1.5000          0.2500           3.2500 >> 4/B                        % đây là điều không thể ??? Error using ==> / Matrix dimensions must agree. >> 4./B               % nhưng đây lại có thể ; tương đương với: 4.*ones(size(B)) ./   B ans = 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2