SÛÃ DUÅNG GIAÁO CUÅ MONTESSOR<br />
TRONG VIÏÅC GIUÁP TREÃ LAÂM QUEN<br />
VUÄ THÕ HÖÌNG HAÅNH - VUÄ THÕ THANH HUYÏÌN*<br />
<br />
Ngaây nhêån baâi: 30/10/2017; ngaây sûãa chûäa: 13/11/2017; ngaây duyïåt àùng: 14/11/2017.<br />
Abstract: <br />
Mathematics is a subject that has many difficult and abstract concepts for students. Also, it is much difficult to for<br />
symbols for kindergarten children. However, math is also considered as the children’s game. Pre-school children love math and o<br />
for fun. All abstract concepts in mathematics are expressed through the Montessori teaching tools to help children create the p<br />
understanding of the principles of mathematics, thus children are aware of the concepts of mathematics such as sorting, co<br />
measurement, space, and relationships in mathematics.<br />
Keywords<br />
: Montessori tool, get acquainted with math.<br />
<br />
1. Àùåt vêën àïì<br />
troång, goáp phêìn hònh thaânh vaâ phaát triïín nhên caách<br />
Phûúng phaáp Giaáo duåc Montessori laâ möåt phûúng cho treã ngay tûâ tuöíi êëu thú.<br />
phaáp sû phaåm giaáo duåc treã em dûåa trïn nghiïn cûáu,<br />
Montessori cho rùçng “tri thûác toaán hoåc” laâ loaåi tri<br />
kinh nghiïåm cuãa baác sô - nhaâ giaáo duåc<br />
YÁ Mari<br />
a thûác cêìn àûúåc nuöi dûúäng bùçng sûå chñnh xaác tuyïåt<br />
Montessori (1870-1952). Àêy laâ phûúng phaáp vúái<br />
àöëi. Treã sú sinh vaâ treã nhoã quan saát, traãi nghiïåm thïë<br />
tiïën trònh giaáo duåc àùåc biïåt, dûåa vaâo viïåc hoåc qua caãm<br />
giúái bùçng caãm quan. Tûâ nhûäng traãi nghiïåm naây, treã seä<br />
giaác. Phûúng phaáp Montessori chêëp nhêån sûå duy trûâu tûúång hoáa caác khaái niïåm vaâ baãn chêët cuãa moåi sûå<br />
nhêët cuãa möîi treã vaâ cho pheáp treã phaát triïín theo nhûängvêåt úã möi trûúâng xung quanh. Nhûäng khaái niïåm naây<br />
khaã nùng vaâ thúâi gian riïng cuãa mònh. Do àoá, viïåc töí cho pheáp treã thiïët lêåp nïn baãn àöì tû duy, höî trúå treã<br />
chûác caác lúáp hoåc theo mö hònh Montessori cêìn àaãm thñch ûáng nhanh choáng vúái sûå thay àöíi cuãa möi trûúâng.<br />
baão sûå tön troång, tñnh riïng biïåt cuãa möîi treã, böë trñ Têët caã nhûäng khaái niïåm trûâu tûúång àïìu àûúåc thïí<br />
phoâng hoåc vaâ baâi hoåc phuâ húåp vúái nhu cêìu, muåc àñch<br />
hiïån thöng qua nhûäng giaáo cuå coá taác àöång túái hïå thêìn<br />
cuãa möîi em.<br />
kinh vaâ nuöi dûúäng khaã nùng tû duy logic, giuáp treã taåo<br />
Phûúng phaáp giaáo duåc Montessori dûåa trïn cú súã tiïìn àïì vaâ hiïíu sêu sùæc hún caác nguyïn tùæc, nhêån biïët<br />
àuác kïët nhûäng tû tûúãng giaáo duåc theo chuã nghôa tûåcaác khaái niïåm toaán hoåc nhû: phên loaåi, so saánh, kñch<br />
nhiïn cuãa Rousseau , Pestalozzi, Froebel àïí hònh<br />
thûúác, hònh daång, ào lûúâng vaâ caác möëi quan hïå trong<br />
thaânh quan àiïím vïì treã em. Baâ cho rùçng, tûâ khi sinh toaán hoåc.<br />
ra treã àaä coá möåt “sûác söëng nöåi taåi” rêët tñch cûåc vaâ khöngTrong lúáp hoåc Montessori, khöng phaãi vaâo goác Toaán,<br />
ngûâng phaát triïín. Nhiïåm vuå cuãa giaáo duåc laâ giuáp treã<br />
treã múái àûúåc hoåc toaán maâ ngay caác hoaåt àöång úã goác<br />
phaát huy àûúåc “sûác söëng nöåi taåi” àoá àïí noá phaát triïín tûå<br />
thûåc haânh cuöåc söëng àaä chuêín bõ giaán tiïëp nhûäng tri<br />
nhiïn vaâ tûå do theo quy luêåt.<br />
thûác toaán hoåc, nhû: laâm viïåc theo möåt trêåt tûå nhêët àõnh,<br />
Caác nhaâ giaáo duåc, thêìy cö giaáo vaâ phuå huynh nïn chñnh xaác, têåp trung, àöåc lêåp, sûå phöëi húåp tay - mùæt,<br />
quan saát vaâ nghiïn cûáu treã thêåt kô, tòm hiïíu thïë giúái nöåikiïím soaát vêån àöång. Khi caác kô nùng thûåc haânh cuöåc<br />
têm cuãa chuáng, yïu thûúng treã, tön troång tñnh caách söëng úã treã àaä thaânh thaåo, GV coá thïí àûa thïm yïu cêìu<br />
cuãa chuáng, giuáp trñ naäo, tinh thêìn, thïí chêët cuãa treãnhùçm phöëi húåp goác thûåc haânh cuöåc söëng vúái goác Toaán.<br />
phaát triïín tûå nhiïn.<br />
Caác baâi têåp toaán àûúåc hònh thaânh khi treã hoaåt àöång<br />
2. Nöåi dung nghiïn cûáu<br />
vúái giaáo cuå, bùæt àêìu tûâ goác caãm giaác. Montessori cung<br />
2.1. Möåt söë cú súã lñ luêån vïì viïåc sûã duång giaáo cêëp nhiïìu cöng cuå cho treã phaát triïín caác giaác quan<br />
cuå Montessori giuáp treã laâm quen vúái toaán . Viïåc nhùçm giuáp treã khaám phaá möi trûúâng söëng, tûâng bûúác<br />
hûúáng dêîn cho treã laâm quen vúái toaán hoåc ngay tûâ tuöíiphaát triïín tû duy toaán hoåc. Caác böå giaáo cuå goác caãm<br />
mêìm non laâ cú höåi töët àïí súám hònh thaânh úã treã khaã<br />
giaác cuãa Montessori àùåc biïåt úã chöî àaä vêåt chêët hoáa<br />
nùng tòm toâi, quan saát, so saánh,... tùng cûúâng vöën caác tñnh chêët, khaái niïåm trûâu tûúång, giuáp treã dïî daâng<br />
ngön ngûä vaâ phaát triïín tû duy. Quaá trònh hònh thaânh<br />
caác biïíu tûúång ban àêìu vïì toaán giûä möåt vai troâ quan * Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm Trung ûúng<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 135<br />
<br />
nhêån ra caác khaái niïåm àoá. Chùèng haån, àïí daåy treã khaái Montessori cho rùçng, nhûäng quy tùæc cuãa hïå thêåp<br />
niïåm daâi - ngùæn: Montessori sûã duång böå gêåy àoã göìmphên cêìn daåy treã ngay tûâ thúâi thú êëu. Sau khi treã àïëm<br />
10 thanh gêåy, coá àöå daâi chïnh lïåch roä neát (hai gêåy liïìn thaânh thaåo tûâ 1 àïën 10, chuáng seä hoåc àïëm àïën haâng<br />
nhau chïnh nhau 10cm vaâ khoaãng caách chïnh lïåch<br />
chuåc, haâng trùm vaâ haâng nghòn. Khi giúái thiïåu hïå thêåp<br />
àoá bùçng àuáng àöå daâi cuãa gêåy ngùæn nhêët). Coân àïí daåy<br />
phên, GV hûúáng dêîn treã: 1 haåt - 1 àún võ; 10 àún võ =<br />
khaái niïåm daây - moãng, baâ sûã duång böå giaáo cuå bêåc<br />
10 haåt, tûúng àûúng vúái möåt chuöîi; 100 àún võ = 10<br />
thang nêu: göìm 10 bêåc thang daây moãng khaác nhau,<br />
chuöîi haåt tûúng àûúng vúái möåt maãng; 1000 àún võ =<br />
khoaãng caách chïnh lïåch giûäa hai bêåc thang liïn tiïëp 10 maãng tûúng àûúng vúái möåt khöëi. Àêy chñnh laâ hïå<br />
laâ bùçng nhau vaâ bùçng àuáng àöå daây cuãa bêåc thangthêåp phên: 1, 10, 100, 1000. Sau khi daåy treã nhûäng<br />
moãng nhêët. Khi hoaåt àöång vúái caác giaáo cuå naây, treã lônh<br />
nguyïn tùæc cuãa hïå thêåp phên, treã coá thïí tûå hoåc caách<br />
höåi àûúåc caác khaái niïåm toaán hoåc, phaát triïín khaã nùngàïëm vúái nhûäng con söë lúán hún, thêåm chñ lïn túái haâng<br />
so saánh kñch thûúác, caãm giaác vïì troång lûúång, khaã nùng nghòn möåt caách dïî daâng (xem hònh 2).<br />
saáng taåo, trñ tûúãng tûúång, reân luyïån sûå kiïn trò, nhêîn<br />
naåi - nhûäng phêím chêët quan troång, cêìn thiïët cuãa caác<br />
nhaâ khoa hoåc trong tûúng lai.<br />
2.2. Möåt söë giaáo cuå Montessori giuáp treã laâm<br />
quen vúái toaán . Caác giaáo cuå àêìu tiïn trong goác toaán<br />
hûúáng treã àïën viïåc hiïíu giaá trõ cuãa caác chûä söë vaâ thûåc<br />
hiïån caác pheáp tñnh cöång trûâ, nhên chia trong phaåm vi<br />
lúán dêìn: 10, 100, 1000, chuåc nghòn,...<br />
Möîi böå giaáo cuå trong goác toaán cuãa Montessori àïìu<br />
coá yá nghôa riïng. Gêåy söë daåy treã hiïíu lûúång khöng<br />
thay àöíi nhûng söë thay àöíi. Böå khay söë thò söë khöng<br />
Hònh 2<br />
thay àöíi nhûng lûúång thay àöíi. Treã cêìn tûå choån khi<br />
laâm viïåc vúái quên cúâ vêy vaâ caác thanh söë, GV coá thïí Vúái böå giaáo cuå chûä söë bùçng caát laâ baãng söë àöåc lêåp,<br />
giúái thiïåu cho treã vïì söë chùén - söë leã,...<br />
àûúåc laâm ra tûâ nhûäng miïëng caát giuáp quaá trònh tö theo<br />
Treã hoåc söë qua sûå traãi nghiïåm giaác quan (vêåt thêåt <br />
àûúâng lûúån cuãa caác con söë trúã nïn thuá võ vaâ cuäng hiïåu<br />
hònh aãnh tïn söë kñ hiïåu). Söë laâ caách thûác con ngûúâiquaã hún trong viïåc caãm nhêån hònh aãnh cuãa con söë,<br />
ghi laåi söë lûúång caác àöëi tûúång. Hoaåt àöång àïëm àûúåc bùæt<br />
àêy laâ sûå chuêín bõ khúãi àêìu cho viïåc viïët söë (<br />
xem hònh<br />
àêìu búãi viïåc goåi tïn caác con söë theo thûá tûå daäy söë. Àïí giúái<br />
3). Viïåc cho treã laâm quen vúái caác con söë coá taác duång<br />
thiïåu viïåc àïëm cho treã, Montessori duâng 1 böå giaáo cuå phaát triïín tû duy trûâu tûúång cuãa treã, phaát triïín khaã<br />
gêìn guäi vúái treã úã giai àoaån tû duy trûåc quan laâ böå thanh söë,<br />
nùng trûâu tûúång söë lûúång khoãi nhûäng vêåt cuå thïí, khaã<br />
böå naây rêët giöëng vúái böå gêåy àoã maâ treã àaä àûúåc laâm quen tûâ<br />
nùng thao taác vúái caác kñ hiïåu - con söë.<br />
goác caãm giaác. Böå gêåy söë giúái thiïåu cho treã 10 söë àêìu tiïn.<br />
Böå naây khöng nhûäng vêåt chêët hoáa caác söë lûúång tûâ 1-10,<br />
maâ coân chó ra möëi liïn hïå giûäa caác con söë, võ trñ cuãa caác<br />
con söë trong daäy söë tûå nhiïn. Treã chó cêìn sùæp xïëp chuáng<br />
dûåa vaâo àöå daâi cuãa chuáng (xem <br />
hònh 1).<br />
<br />
Hònh 3<br />
<br />
Hònh 1<br />
<br />
136 Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT<br />
<br />
Mùåc duâ giaáo cuå Montessori rêët êën tûúång vïì kiïíu<br />
daáng vaâ chêët lûúång, nhûng theo Montessori hoaân<br />
toaân coá thïí taåo ra möåt möi trûúâng àaáp ûáng nhûäng tiïu<br />
chñ thiïët yïëu maâ khöng cêìn àïën nhûäng giaáo cuå naây vaâ<br />
ngûúåc laåi, khöng phaãi lúáp hoåc naâo àêìy àuã giaáo cuå cuäng<br />
àaáp ûáng àûúåc tiïu chuêín cuãa möi trûúâng chêët lûúång.<br />
Vò vêåy, trong àiïìu kiïån hiïån nay, nhiïìu trûúâng mêìm<br />
non cuãa Viïåt Nam khöng àêìu tû giaáo cuå Montessori,<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
nhûng hoaân toaân coá thïí vêån duång tû tûúãng cuãa<br />
Montessori trong viïåc töí chûác caác hoaåt àöång laâm quen<br />
vúái toaán cho treã.<br />
Chùèng haån, GV coá thïí töí chûác viïåc daåy àïëm cho<br />
treã thöng qua caác böå que tñnh do mònh tûå laâm: coá thïí<br />
thay thïë böå que tñnh bùçng boá àuäa, cùæt ngùæn vûâa têìm<br />
tay treã cêìm, hoùåc coá thïí thay bùçng böå öëng huát, thêåm<br />
chñ laâ nhûäng caânh cêy khö do treã nhùåt àûúåc ngoaâi sên<br />
trûúâng.<br />
Àöëi vúái viïåc nhêån biïët chûä söë, GV coá thïí tûå taåo böå<br />
giaáo cuå chûä söë bùçng caách duâng giêëy raáp (thûúâng duâng<br />
trong nghïì möåc), cùæt rúâi taåo thaânh caác con söë, gùæn lïn<br />
giêëy bòa cûáng àïí giuáp treã caãm nhêån àûúåc cêëu taåo cuãa<br />
söë, hûúáng viïët söë, nhêån biïët chûä söë.<br />
Sau khi àaä hûúáng dêîn treã àïëm vaâ nhêån biïët chûä söë<br />
Hònh 6<br />
thaânh thaåo, GV coá thïí têån duång chñnh nhûäng àöì duâng, Àöëi vúái viïåc laâm quen vúái caác hònh daång, kñch<br />
àöì chúi trong lúáp laâm phûúng tiïån àïí cuãng cöë khaã thûúác khaác nhau cuãa àöì vêåt, GV nïn töí chûác cho treã<br />
nùng àïëm cho treã, chùèng haån: sûã duång böå àöì chúi lùæpàûúåc hoaåt àöång theo nguyïn tùæc tûâ cuå thïí àïën trûâu<br />
gheáp hay caác böå lego (xem hònh 4, 5):<br />
tûúång, têët caã moåi hoaåt àöång àïìu xuêët phaát tûâ caãm giaác,<br />
xuác giaác, nhû khi laâm quen vúái caác hònh, GV cho treã<br />
àûúåc trûåc tiïëp khaão saát hònh, khöëi bùçng caách súâ àûúâng<br />
bao, mùåt bao, tûå lùn caác hònh khöëi,... nïu kïët quaã hoaåt<br />
àöång, giaãm búát viïåc hûúáng dêîn bùçng lúâi cuãa GV.<br />
3. Kïët luêån<br />
Moåi treã em àïìu coá nhu cêìu hoåc têåp möåt caách tûå<br />
nhiïn vaâ mö hònh Montessori mang àïën phûúng phaáp<br />
giaáo duåc kñch thñch nhu cêìu hoåc têåp naây cho treã. Têët<br />
caã caác giaáo cuå Montessori àïìu àeåp vaâ kñch thñch giaác<br />
quan cuãa treã. Möîi möåt giaáo cuå laâ nhûäng baâi hoåc khaác<br />
nhau, cuâng vúái hoaåt àöång luyïån têåp àa daång, khiïën treã<br />
thñch thuá, say mï vaâ yïu thñch mön Toaán.<br />
Theo Montessori, àïí giuáp treã laâm quen vúái toaán,<br />
Hònh 4<br />
GV cêìn hiïíu treã, tön troång vaâ coá sûå höî trúå treã khi cêìn<br />
thiïët; quan saát, tòm ra nhûäng àùåc àiïím, khaã nùng, nhu<br />
cêìu, súã thñch cuãa treã, tûâ àoá lûåa choån nöåi dung toaán hoåc<br />
phuâ húåp. Bïn caånh àoá, GV cêìn chêëp nhêån sûå khaác<br />
biïåt cuãa möîi treã, traánh khen, chï khiïën treã mêët tûå tin<br />
hoùåc quaá tûå cao vïì khaã nùng cuãa mònh. <br />
<br />
Taâi liïåu tham khaão<br />
[1] Maria Montessori (2013). Nghïå thuêåt nuöi daåy treã<br />
àónh cao. NXB Lao àöång.<br />
[2] Maria Montessori (2012). Treã thú trong gia àònh.<br />
NXB Tri thûác.<br />
[3] Maria Montessori (2016). Giaáo duåc vò möåt thïë giúái<br />
múái <br />
(dõch giaã: Nghiïm Phûúng Mai). NXB Tri thûác.<br />
[4] Montessori (2015). Phûúng phaáp giaáo duåc<br />
Montessori, Sûác thêím thêëu cuãa têm höìn <br />
(dõch giaã: Lï<br />
Hònh 5<br />
Nhêåt Minh). NXB Àaåi hoåc Sû phaåm.<br />
Coá thïí sûu têìm nuát chai, tûå viïët söë vaâ cho treã luyïån[5] Ngö Hiïíu Huy (2015). Phûúng phaáp giaáo duåc<br />
àïëm bùçng caách gùæn (xïëp) caác nuát chai coá söë lûúång<br />
Montessori - Phûúng phaáp töëi ûu daânh cho treã 0<br />
-6<br />
tûúng ûáng vúái chûä söë (xem <br />
hònh 6).<br />
tuöíi. NXB Phuå nûä.<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 137<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
