Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu Y học<br />
<br />
<br />
SỬ DỤNG VẠT CƠ BỤNG CHÂN CHE PHỦ KHUYẾT HỔNG MÔ MỀM<br />
1/3 TRÊN CẲNG CHÂN: KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU<br />
Nguyễn Tấn Bảo Ân*, Võ Hòa Khánh **, Mai Trọng Tường **<br />
<br />
TÓM TẮT<br />
<br />
Đặt vấn đề: Các khuyết hổng mô mềm đầu trên cẳng chân, dễ lộ các cấu trúc quí, nên cần phải che phủ sớm<br />
bằng vật liệu tốt. Lựa chọn đầu tiên để che phủ vùng này là vạt cơ bụng chân. Vạt này có thể che các khuyết<br />
hổng gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau: chấn thương, u bướu, nhiễm trùng… với ưu điểm như: chất<br />
liệu che phủ tốt, tin cậy, dễ thực hiện và có thể che phủ diện lớn.<br />
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Thiết kế nghiên cứu: báo cáo hàng loạt ca, tiến cứu. 19 bệnh nhân<br />
với 19 vạt cơ bụng chân được thiết để che phủ các khuyết hổng mô mềm đầu trên cẳng chân lộ gân, xương,<br />
nẹp vít tại Khoa Vi phẫu Tạo hình, Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình Thành phố Hồ Chí Minh từ tháng<br />
1/2013 đến tháng 6/2015. Bệnh nhân được theo dõi ít nhất là 2 tháng, để đánh giá tình trạng vạt da<br />
Kết quả: 18/19 vạt sống. Tuy nhiên có 1 trường hợp hoại tử hoàn toàn. 1 trường hợp bị máu tụ chỗ lấy vạt,<br />
phải rạch lấy máu tụ. một trường hợp hoại tử da xung quanh vạt cơ làm lộ xương phải xoay thêm vạt tại<br />
chỗ. Kích thước vạt lớn 7 x8 cm. Vạt da có thể che phủ nhiều vị trí đầu trên cẳng chân, 1/3 trên (15 trường<br />
hợp),tiếp giáp mâm chày-gối mặt mu tay (3 trường hợp), 1/3 giữa cẳng chân ( 1 trường hợp ).<br />
Kết luận: Vạt bụng chân được sử dụng trong che phủ các khuyết hổng mô mềm vùng đầu trên cẳng chân có<br />
độ tin cậy cao. Vạt có thể thiết kế với kích thước lớn. Vạt bóc tách dễ dàng, đáng tin và linh động.<br />
Từ khóa: vạt cơ bụng chân, khuyết hổng mô mềm 1/3 trên cẳng chân<br />
ABSTRACT<br />
PRIMARY RESULT OF GASTRONEMINUS FLAP FOR COVERAGE SOFT TISSUE DEFECT OF THE<br />
UPPER THIRD OF THE LEG<br />
Nguyen Tan Bao An, Vo Hoa Khanh, Mai Trong Tuong<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 22 - No 1- 2018: 309 - 314<br />
<br />
Background: The soft tissue defect of the upper third of the leg often exposed important structure easily, so it<br />
need to be covered early by good mterials. The gastrocnemius flap is the primary muscle flap used in the<br />
reconstruction of this area. They have proven to be useful in the soft tissue reconstruction of defects caused by<br />
trauma, tumor and infection, with some advantages such as: good material, reliable, easy surgical option and it<br />
can cover the large areas.<br />
Materials and method: A case series, prospective study design was used. From January, 2013 to June 2015,<br />
in the Departement of Microsurgery and Reconstruction at HTO Ho Chi Minh City, 19 patients with 19 flaps<br />
were raised for covering soft tissue of proximal of leg and knee defects, exposing of tendons, bone, plate-srews.<br />
Patients have been monitored at least 2 months for evaluating the condition of flaps.<br />
Results:18/19 ( 94,7%) flaps survived. Complete necrosis was observed in one case and one flap suffered<br />
<br />
<br />
٭Đại học Y Dược Tp.HCM ** BV CTCH-TPHCM<br />
Tác giả liên hệ: ThS.Bs Nguyễn Tấn Bảo Ân, ĐT: 0914115492, Email: nguyenan196@gmail.com<br />
<br />
<br />
Chuyên Đề Ngoại Khoa 309<br />
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018<br />
<br />
from hematoma at the donor site, it’s required to remvove,one case had skin necrosis around of flap (muscle flaps<br />
survived) to followed by tibial exposing, that was required to add local rotation flap. Nevertheless. The flaps<br />
dimension were as large as 7x8 cm. This flap can cover many sites around of the knee: upper one third of tibial (15<br />
cases),Tibial plateau -knee ( 3 cases), middle one third of tibial (1 cases).<br />
Conclusion :The The gastrocnemius flap provided reliable coverage of soft tissue defects of proximal of the<br />
flap. The flap can be raised with large dimensions. The gastrocnemius flap are easy to dissect, they are reliable and<br />
versatile.<br />
Keywwords: gastrocnemius flap, soft tissue defect of the upper third of the leg<br />
ĐẶT VẤN ĐỀ gân xương hay dụng cụ kết hợp xương. Có thể<br />
thấy, dữ liệu lâm sàng vạt bụng chân khá nhiều,<br />
Năm 1977, Mc. Craw, Dibbell và Carraway là tuy vậy vẫn tồn tại những tranh luận về khả<br />
một trong những người đầu tiên sử dụng vạt da năng che phủ của vạt ở các tác giả khác nhau. Vì<br />
cơ bụng chân để che phủ các khuyết hổng vùng lẽ đó chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu này<br />
xương chày, gối và đầu dưới xương đùi(6,7). Theo nhằm đánh giá khả năng che phủ của vạt cơ<br />
Mc Graw(6) động mạch nuôi cơ bụng chân tách bụng chân đối với các khuyết hổng phần mềm<br />
từ ĐM khoeo và đi vào cơ bụng chân xuyên cơ 1/3 trên cẳng chân.<br />
và ra da vượt qua đầu trên cơ bụng chân từ 2-3<br />
cm và xuống đầu dưới cách đỉnh mắt cá trong<br />
ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br />
khoảng 5 cm, cách đỉnh mắt cá ngoài khoảng 10 Chúng tôi tiến hành nghiên cứu với thiết kế<br />
cm . Từ những năm 1990 đến nay vạt cơ bụng<br />
(12) báo cáo hàng loạt ca, tiến cứu. 19 bệnh nhân với<br />
chân không những chỉ được sử dụng tại chỗ để vết thương khuyết hổng mô mềm đầu trên cẳng<br />
điều trị khuyết hổng ở cẳng chân mà các tác giả chân lộ gân, xương, dung cụ kết hợp xương,<br />
đã phát triển kỹ thuật ứng dụng cho những được phẫu thuật che phủ bằng vạt cơ bụng chân<br />
vùng quanh và trên khớp gối để sửa chữa những ngoài, tại Khoa Vi phẫu – Tạo hình, Bệnh viện<br />
thương tổn lộ gân, xương hoặc lộ vật liệu kết Chấn thương chỉnh hình Thành phố Hồ Chí<br />
hợp xương, thay khớp như Khan A.H, Potparic Minh từ tháng 01/2013 – 06/2015. Bệnh nhân<br />
Z, Pico R (3,4,11,12). Ở Việt Nam, vạt cơ bụng chân được theo dõi ít nhất là 2 tháng, để đánh giá tình<br />
được biết đến từ lâu nhưng từ những năm 1990, trạng vạt da<br />
vạt cơ bụng chân mới bắt đầu được nghiên cứu Kỹ thuật thực hiện<br />
và áp dụng rộng rãi. Tại Trung tâm Chấn<br />
Chuẩn bị BN: BN được chuẩn bị tương tự<br />
Thương Chỉnh Hình TPHCM, Võ Văn Châu,<br />
như các phẫu thuật thường quy khác. Các chỗ<br />
Mai Trọng Tường(5) đã ứng dụng và phát triển<br />
thiếu hổng phải được cắt lọc và điều trị chống<br />
rộng rãi vạt cơ bụng chân cho những bệnh nhân<br />
nhiễm trùng. Bệnh nhân chỉ cần gây tê tủy sống<br />
có khuyết hổng mất da lộ xương, mất đoạn<br />
Kỹ thuật xoay vạt cơ bụng chân trong: bệnh<br />
xương... vùng 1/3 trên cẳng chân; Bệnh viện Chợ<br />
nhân nằm ngửa, háng gập 300 - 900, gối gập 300 -<br />
Rẫy mà đứng đầu là Nguyễn Anh Tuấn(10) cũng<br />
900, chân xoay ngoài, kê gót. Hoặc bệnh nhân<br />
đã ứng dụng và thực hiện nhiều trường hợp<br />
nằm nghiêng, háng gập 450, gối gập 900.<br />
tương tự. Trong thời đại của vạt nhánh xuyên,<br />
đã có thêm nhiều vạt da để che phủ khuyết hổng Cách thức phẫu thuật: Đường mổ bắt đầu ở<br />
vùng này như vạt nhánh xuyên dựa vào ĐM giữa bắp chân, khoảng 2 cm bờ sau trong của<br />
chày trước, nhánh xuyên ĐM chày sau, vạt xương chày và cong ở phía trên tiến đến hố<br />
nhánh xuyên ĐM gối xuống…tuy vậy vạt cơ khoeo, cẩn thận tránh làm tổn thương TM hiển<br />
bụng chân vẫn là lựa chọn đầu tay trong che phủ lớn và thần kinh bì bắp chân.. Bóc tách da rộng<br />
khuyết hổng mô mềm đầu trên cẳng chân có lộ về hai phía bộc lộ rõ đầu cơ bụng chân. Thần<br />
<br />
<br />
<br />
310 Chuyên Đề Ngoại Khoa<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu Y học<br />
<br />
kinh bì bắp chân lộ rõ trên mặt sau và ở giữa KẾT QUẢ<br />
hai cơ bụng chân (nằm trên đường đi của<br />
Có 19 bệnh nhân được phẫu thuật, 17 trường<br />
đường kẻ vớ dài, cẩn thận tách thần kinh này<br />
hợp xoay vạt bụng chân trong, 2 trường hợp<br />
qua một bên để thấy rõ đường giữa của hai cơ<br />
được xoay vạt bụng chân ngoài. Nam giới chiếm<br />
bụng chân, đây là nơi hai cơ bụng chân chập<br />
83%, đang trong độ tuổi lao động, tuổi trung<br />
lại. Tiến hành cắt một màng mỏng giữa hai cơ<br />
bình là 45,5 tuổi. Hầu hết nguyên nhân tổn<br />
từ trên xuống dưới đến gần gân, tương tự bóc<br />
thương là do tai nạn giao thông 80,6% trường<br />
tách bờ trong của cơ rồi cắt đầu dưới lật lên, bóc<br />
hợp., kết quả cho thấy 18/19 trường hợp chiếm tỉ<br />
tách cơ cẩn thận tránh chảy máu cho đến tận<br />
lệ 94,74% vạt cơ bụng chân sống hoàn toàn, 1/19<br />
cuống mạch nuôi cơ. Nếu chỉ cần dùng bán đảo<br />
trường hợp xấu bị hoại tử hoàn toàn vạt cơ<br />
của vạt cơ này thì chúng ta sẽ chuyển vạt cơ<br />
chiếm 5,26%, có 2/19 trường hợp có biến chứng<br />
này đến nơi cần nhận, còn nếu cần dùng đảo da<br />
do kỹ thuật: một máu tụ nơi lấy vạt cơ và một<br />
thì chúng ta sẽ bộc lộ và cắt đầu trên của cơ<br />
trường hợp phải xoay vạt da tại chỗ bổ sung. Vạt<br />
bụng chân (nguyên ủy) để xoay cho thuận lợi.<br />
cơ bụng chân che phần KHPM tương đối lớn,<br />
Khâu cố định vạt vào nơi nhận để che phủ kín<br />
với diện tích che phủ lớn nhất là 56cm2 (7x8) vạt<br />
xương lộ. Cầm máu kỹ nơi lấy cơ bụng chân<br />
cơ bụng chân có thể che phủ hết phần KHPM<br />
trong, đặt dẫn lưu nếu cần thiết. Ghép da mỏng<br />
mặt trước 1/3 trên cẳng chân và mâm chày<br />
lên vạt cơ. Chúng ta có thể ghép da sau đó nếu<br />
(15/19), mâm chày - gối (3/19), vùng 1/3 giữa -<br />
tình trạng vạt cơ không rõ. Trong trường hợp<br />
trên cẳng chân (1/19).<br />
chúng ta lấy vạt cơ kèm da (vạt da-cơ) thì<br />
chúng ta sẽ ghép da lên nơi lấy vạt. BÀN LUẬN<br />
Kỹ thuật xoay vạt cơ bụng chân ngoài: bệnh Cơ bụng chân là cơ nằm ở khoang sau nông<br />
nhân nằm ngửa, háng gập 450, gối gập 300 - 900 của vùng cẳng chân sau, qua lớp da chúng ta có<br />
cẳng chân xoay trong Hoặc bệnh nhân nằm thể thấy cơ bụng chân và cơ bụng chân có thể<br />
nghiêng, háng gập 450, gối gập 900. tách khỏi cơ dép một cách dễ dàng<br />
Cách thức phẫu thuật: đường mổ là đường Khi bóc tách lên cao chúng ta cần để ý đến<br />
rạch da ngay phía sau xương mác có thể kéo dài cuống mạch để tránh va chạm vào cuống mạch<br />
lên trên đến hố khoeo, bóc tách cẩn thận tránh và thần kinh bì bắp chân, nếu xoay cơ bụng chân<br />
làm tổn thương thần kinh mác chung, thần kinh ngoài cần để ý tránh thần kinh mác chung, xoay<br />
hiển ngoài, cắt đầu xa của cơ bụng chân ngoài, cơ bụng chân trong cần để ý TM hiển lớn. Qua<br />
bóc tách và lấy vạt cơ ra khỏi cấu trúc xung 19 trường hợp nghiên cứu của chúng tôi, chúng<br />
quanh, để ý cuống mạch nuôi vạt cơ, luồn vạt cơ tôi nhận thấy rằng kỹ thuật bóc tách vạt cơ bụng<br />
này dưới da và xoay vạt cơ này đến nơi cần che chân không khó, có thể áp dụng dễ dàng ở tuyến<br />
phủ, thuận lợi thì có thể ghép da lên vạt cơ vừa dưới. Đồng tình với ý kiến này, tác giả Nguyễn<br />
xoay, đặt dẫn lưu nơi lấy vạt cơ. Anh Tuấn(10) qua 10 trường hợp xoay vạt cơ bụng<br />
Chúng tôi đánh giá kết quả che phủ gần theo chân che mặt trước gối cũng nhận xét cơ bụng<br />
Neale H.W(8): Tốt: Vạt cơ sống hoàn toàn, vết mổ chân dễ bóc tách và an toàn; Alain C. Masquelet<br />
liền sẹo không nhiễm khuẩn. Trung bình: Vạt cơ McCraw J.B(6,7) cũng có những nhận xét tương tự.<br />
sống, hoại tử nhỏ một phần đầu xa của vạt Chúng tôi sử dụng vạt cơ bụng chân che phủ<br />
nhưng khuyết hổng phần mềm vẫn được che nhiều vị trí khác nhau ở vùng đầu trên cẳng<br />
phủ, không phải can thiệp bổ sung, vết mổ liền chân. Vùng mâm chày và 1/3 trên cẳng chân là<br />
sẹo. Xấu: Hoại tử trên 1/3 diện tích đến hoại tử vùng tổn thương chủ yếu với 15 trường hợp<br />
toàn bộ vạt cơ, hoặc tổn thương còn lộ một phần chiếm tỉ lệ 78,9% và khi xoay vạt cơ bụng chân<br />
xương, bắt buộc phải can thiệp bổ sung. che phủ vùng này thì vạt cơ bụng chân đều sống<br />
<br />
<br />
Chuyên Đề Ngoại Khoa 311<br />
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018<br />
<br />
hoàn toàn, tác giả ARI R.(1) thực hiện xoay 20 vạt bụng chân kèm dãi da và dùng kỹ thuật làm<br />
cơ bụng chân che phủ vùng 1/3 trên xương chày tăng cung xoay của vạt cơ để che phủ vùng xa<br />
kết quả vạt cơ cũng sống hoàn toàn. Chúng tôi có hơn, nghiên cứu của chúng tôi chủ yếu là che<br />
1 trường hợp che phủ mặt trước gối và 2 trường phủ vùng 1/3 trên cẳng chân nên chỉ đơn thuần<br />
hợp che phủ một phần mặt trước gối giáp với sử dụng vạt cơ bụng chân mà không kèm theo<br />
mâm chày, chúng tôi có một trường hợp hoại tử dãi da nên diện tích che phủ nhỏ hơn. Trường<br />
vạt cơ bụng chân trong che phủ vùng gối chiếm hợp hoại tử hoàn toàn vạt cơ bụng chân trong.<br />
tỉ lệ 5,26%. Chúng tôi có 1 trường hợp chiếm 1/3 Trường hợp này bệnh nhân bị TNGT hoại tử cơ<br />
trên giáp 1/3 giữa được che phủ bằng vạt cơ vùng mặt trước gối và dưới gối đã được làm vạt<br />
bụng chân trong và trường hợp này sống tốt. da đùi ngoài, vạt da này bị hoại tử một phần đầu<br />
Theo nghiên cứu của Nguyễn Anh Tuấn(10), từ xa vì vậy còn phần dưới gối và gối chưa che phủ<br />
năm 1999 đến 2002 tại BV Chợ Rẫy có 10 trường được, chúng tôi tiếp tục lấy vạt cơ bụng chân<br />
hợp mất da lộ xương mặt trước gối đã được che trong xoay và che phủ vùng mặt trước gối,<br />
phủ bằng vạt cơ bụng chân trong, tỉ lệ sống là trường hợp này chúng tôi bộc lộ cuống mạch<br />
100%. Nghiên cứu của Mai Trọng Tường(5) nuôi cơ bụng chân, cắt luôn nguyên ủy của cơ<br />
nghiên cứu 22 trường hợp vạt cơ bụng chân che BCT và xoay gần 1800 luồn dưới da để che phủ<br />
phủ vùng gối và vùng lân cận cũng cho tỉ lệ sống khuyết hổng và ghép da cùng lúc khi xoay vạt<br />
vạt cơ là 100%. Alain C. Masquelet and Alain cơ, sau 5 ngày mở da ghép thì thấy cơ bụng chân<br />
Gilbert (1995) đều đã sử dụng và đưa ra nhận trong bị hoại tử hoàn toàn, da ghép tím đen, khi<br />
xét về kết quả đạt được rất tốt khi dùng vạt cơ cắt lọc cơ hoại tử chúng tôi thấy cơ bụng chân bị<br />
bụng chân che phủ khuyết hỗng vùng 1/3 trên chèn ép do đường hầm chật chội, cơ bị kéo căng<br />
và vùng lân cận 1/3 trên xương chày. Từ kết do vùng che phủ cao (vùng gối), máu tụ bên<br />
quả nghiên cứu của chúng tôi và các kết quả dưới vạt cơ gây chèn ép cuống, chúng tôi cắt bỏ<br />
của các tác giả trong và ngoài nước đã nghiên cơ hoại tử, dùng máy hút chân không VAC để<br />
cứu cho thấy vạt cơ bụng chân rất hiệu quả hút tạo mô hạt và ghép da sau đó. Trường hợp<br />
trong che phủ khuyết hỗng phần mềm ở 1/3 này thất bại là do một số yếu tố: cơ bụng chân<br />
trên cẳng chân và vùng lân cận (gối và 1/3 trên trong được giải phóng toàn bộ chỉ để lại cuống<br />
giáp 1/3 giữa) và KHPM 1/3 trên mặt trước mạch, cắt nguyên ủy và bám tận xoay gần 1800<br />
trong và mặt trước cẳng chân thì dùng cơ bụng để che phủ vùng khuyết hổng, khi bóc tách toàn<br />
chân trong, mặt trước ngoài thì dùng cơ bụng bộ cơ bụng chân trong và xoay có thể đã làm<br />
chân ngoài che phủ(1,2,3). xoắn cuống mạch hoặc tổn thương cuống mạch,<br />
Kích thước vết thương cần che phủ bằng vạt vạt cơ được luồn dưới da, đường hầm chật chội<br />
cơ bụng chân nhỏ nhất là 3 cm x 4 cm, diện tích gây chèn ép cơ và cuống mạch, máu tụ dưới vạt<br />
khuyết hổng phần mềm (KHPM) là 12 cm2, lớn cơ gây chèn ép, khâu vạt cơ che phủ KHPM<br />
nhất là 7 cm x 8 cm, diện tích KHPM lớn nhất là vùng gối có thể quá căng gây hoại tử cơ. Qua đó,<br />
56 cm2. Như vậy vạt cơ bụng chân che phần chúng tôi nhận thấy,vạt cơ bụng chân rất hữu<br />
KHPM tương đối lớn, với diện tích che phủ này dụng trong xoay vạt bán đảo nhưng nếu xoay<br />
vạt cơ bụng chân có thể che phủ hết phần đảo da 1800 thì chúng ta cần cẩn thận cuống<br />
KHPM mặt trước 1/3 trên cẳng chân, vùng mâm xoay, có thể bị xoắn, kỹ năng bóc tách vạt, cẩn<br />
chày - gối, vùng 1/3 giữa - trên cẳng chân. thận tránh phạm vào cuống mạch và kỹ thuật<br />
Tác giả Nguyễn Anh Tuấn(10) nghiên cứu 10 luồn dưới da cần xem xét kỹ, tạo đường hầm<br />
trường hợp che phủ vùng gối với diện tích che rộng, cầm máu tốt để tránh chảy máu gây chèn<br />
phủ lớn nhất là 8 cm x 15 cm, diện tích che phủ ép thêm.<br />
lớn là vì tác giả Nguyễn Anh Tuấn đã lấy vạt cơ<br />
<br />
<br />
312 Chuyên Đề Ngoại Khoa<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu Y học<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
A B<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
C D<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
E F<br />
Hình 1. Hình ảnh trong mổ xoay vạt cơ bụng chân trong che phủ khuyết hổng 1/3 trên cẳng chân. A: BN bị<br />
TNGT, gãy 1/3 trên xương chày, B. được KHX nẹp khóa và sau đó hoại tử da lộ nẹp vít. C; D Vạt cơ bụng<br />
chân trong được tách khỏi cơ dép. Vạt được luồn qua đường hầm dưới da đến nơi cần che phủ. E;Fghép da<br />
mỏng lên vạt cơ.<br />
KẾT LUẬN mềm vùng 1/3 trên cẳng chân dựa vào ưu điểm<br />
Vạt cơ bụng chân là một trong những lựa kích thước và độ dài của cuống vạt và nguồn<br />
chọn có giá trị, để điều trị các khuyết hỗng phần cung cấp máu đầy đủ cũng như kỹ thuật bóc vạt<br />
<br />
<br />
Chuyên Đề Ngoại Khoa 313<br />
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018<br />
<br />
tương đối dễ có thể thực hiện ở các bệnh viện 6. McCraw JB, Arnold PG (1986),” McCraw & Arnold’s Atlas<br />
of Muscle and Musculo-cutaneous Flaps”, Norfolk, VA:<br />
tuyến dưới. Cần cẩn thận khi sử dụng vạt cơ Hampton Press Publishing; 1986;491Y543.<br />
bụng chân như một vạt đảo xoay vì cuống mạch, 7. McCraw JB, Fishman JH, Sharzer LA (1981),”The versatile<br />
gastrocnemius myocutaneous flap”, Plast Reconstr Surg.<br />
có thể bị xoắn, tạo đường hầm rộng, cầm máu tốt<br />
1981;62:15.<br />
để tránh chảy máu gây chèn ép thêm. 8. Neale HW, Stern PJ, Kreilein JG, (1983),”Complications<br />
transpositions of muscle flap for traumatic defects of leg”,<br />
Chúng ta có thể lấy thêm một phần da đi<br />
Plastic Reconstr Surg 1983; 72(4): 512-7.<br />
kèm với cơ bụng chân để vùng che phủ có thể xa 9. Ngô Xuân Khoa (2013), “Nghiên cứu giải phẫu vạt da – cơ<br />
hơn và rộng hơn. bụng chân ứng dụng trong phẫu thuật tạo hình”, Y học<br />
thực hành số tháng 06/2013, tr.170-173.<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO 10. Nguyễn Anh Tuấn (1999), “Che phủ lộ xương bánh chè<br />
vùng gối”, Tạp chí Y học TpHCM, 1999.<br />
1. Ajri R, Qader MBChB (2010), “The gastrocnemius muscle<br />
11. Potparic Z, Colen LB, Sucur D, Carwell GR, Carraway<br />
flap used as cover for exposed upper tibia ”, Duhok Med J<br />
JH,”The gastrocnemius muscle as a free flap donor site”,<br />
2010;4(2):60-68.<br />
Plast Reconstr Surg195;95:1245-1252.<br />
2. Amgad H, Abdel MA (2003),” Split Gastrocnemius Muscle<br />
12. Walton Z, Armstrong,Traven S, Leddy L “Pedicled<br />
Flap”, Egypt. J. Plast. Reconstr. Surg.2003, Vol. 27, No. 2,<br />
Rotational Medial and Lateral Gastrocnemius Flaps:Surgical<br />
July: 181-187.<br />
technique”, J Am Acad Orthop Surg 2017;25: 744-751.<br />
3. Khan AH, Ahmad QG (2003),” Gastrocnemius muscle<br />
flaps for coverage of knee and upper tibial defects”, Plastic<br />
and Reconstructive Surgery, V.37, N.2, 12-14. Ngày nhận bài báo: 15/11/2017<br />
4. Mathes SJ, Nahai F (1981), “Classification of the vascular<br />
anatomy of muscles: experimental and clinical correlation”, Ngày phản biện nhận xét bài báo: 20/11/2017<br />
Plast Reconstr Surg. 1981, pp. 67-177<br />
Ngày bài báo được đăng: 15/03/2018<br />
5. Mai Trọng Tường (2007), “Các vạt da-cơ tại chỗ che phủ<br />
mất da vùng gối”, Hội nghị CTCH Thành phố Hồ Chí<br />
Minh thường niên lần thứ 14, tr. 170-175<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
314 Chuyên Đề Ngoại Khoa<br />