Đinh Đức Hợi và cs<br />
<br />
Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br />
<br />
59(11): 7 - 9<br />
<br />
SỰ LO ÂU VÀ TINH THẦN TRÁCH NHIỆM<br />
CỦA GIÁO VIÊN TRƯỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ<br />
Đinh Đức Hợi*, Hoàng Thị Mỹ Hạnh<br />
Trường Đại học Sư phạm – Đại học Thái Nguyên<br />
<br />
TÓM TẮT<br />
Kết quả nghiên cứu về sự lo âu và tinh thần trách nhiệm của giáo viên trường phổ thông<br />
dân tộc nội trú cho thấy: Một số ít giáo viên còn chủ quan, chưa đề cao tinh thần trách<br />
nhiệm, chưa thật lo lắng cho công việc, tính ì cao biểu hiện ở một số ít giáo viên vẫn có<br />
mức độ lo âu thấp. Giáo viên của cả trường nội trú và trường phổ thông đều có mức độ<br />
lo âu tình huống và lo âu nhân cách ở mức trung bình và mức cao, tỉ lệ này chiếm đa số.<br />
Từ khoá: Sự lo âu; tinh thần trách nhiệm; phổ thông dân tộc nội trú, nhân cách, giáo<br />
viên.<br />
<br />
<br />
<br />
ĐẶT VẤN ĐỀ<br />
Sự lo âu và tinh thần trách nhiệm trong<br />
công việc được giao của cơ quan, tập thể<br />
là một nét tâm lí tồn tại ở mỗi người. Ở<br />
các cá nhân khác nhau nét tâm lí này<br />
cũng có những mức độ biểu hiện khác<br />
nhau. Đối với người có tinh thần trách<br />
nhiệm cao thì đây là một phẩm chất ổn<br />
định trong cấu trúc nhân cách. Nhưng có<br />
những người chỉ trong những tình huống<br />
cần thiết, khi nhiệm vụ quan trọng và quá<br />
khó khăn thì sự lo âu và tinh thần trách<br />
nhiệm mới được huy động [4]. Đối với<br />
giáo viên thì nét tâm lí này rất quan trọng.<br />
Vì vậy, việc nghiên cứu những phẩm chất<br />
nhân cách của người giáo viên phổ thông<br />
dân tộc nội trú (PTDTNT) là vấn đề cấp<br />
bách. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp<br />
những thông tin quan trọng về phẩm chất<br />
nhân cách người giáo viên PTDTNT giúp<br />
cho công tác đào tạo, bồi dưỡng<br />
GVPTDTNT sát với thực tiễn, tạo điều<br />
kiện tối đa cho GV PTDTNT hoàn thành<br />
sứ mạng lịch sử giáo dục của mình đối<br />
với giáo dục miền núi.<br />
<br />
<br />
<br />
Khách thể và phương pháp nghiên<br />
cứu<br />
+ Chúng tôi sử dụng bộ trắc nghiệm tự<br />
đánh giá sự lo âu và tinh thần trách<br />
nhiệm của nhà tâm lí học người Mỹ T.D.<br />
Spilbergher. Đây là bộ công cụ đã được<br />
việt hoá và nghiên cứu trên sinh viên Đại<br />
học sư phạm và Đại học xây dựng.<br />
Thang điểm bao gồm 40 câu chia thành<br />
20 câu Lo âu tình huống và 20 câu lo âu<br />
nhân cách, mỗi câu lại chia thành 4 mức<br />
điểm 1,2,3,4 [3].<br />
- Cách tính lo âu tình huống (LT), lấy tổng<br />
điểm<br />
của<br />
các<br />
câu<br />
3,4,6,7,9,12,13,14,17,18 (A) trừ đi tổng<br />
điểm các câu 1,2,5,8,10,11,15,16,19,20<br />
(B).<br />
LT = A – B + 50<br />
(1)<br />
- Cách tính lo âu nhân cách (LN), lấy tổng<br />
điểm của các câu 22, 23, 24, 25, 28, 29,<br />
31, 32, 34,35,37,38 ,40 (C) trừ đi tổng<br />
điểm các câu 21,26,27,30,33,36,39 (D).<br />
LN = C – D + 35<br />
(2)<br />
Điểm cuối cùng chia thành 3 mức: Mức 1<br />
(Lo âu thấp) nếu hệ số LT và LN 46 điểm<br />
[1].<br />
+ Chúng tôi điều tra trên tổng số 87 giáo<br />
viên của 2 huyện: Xã Mường Nhé, Huyện<br />
Mường Nhé (Điện Biên) và xã La Bán<br />
Tẩn, huyện Mường Khương (Lào Cai),<br />
trong đó giáo viên PTDTNT là 38, giáo<br />
viên phổ thông là 49 ( số liệu cụ thể bảng<br />
1).<br />
Bảng 1. Khách thể điều tra<br />
Số lượng<br />
<br />
%<br />
<br />
Tổng<br />
%<br />
<br />
Nội trú<br />
<br />
38<br />
<br />
43.7<br />
<br />
43.7<br />
<br />
Phổ thông<br />
<br />
49<br />
<br />
56.3<br />
<br />
56.3<br />
<br />
Tổng<br />
<br />
87<br />
<br />
100.0<br />
<br />
100.0<br />
<br />
Trường<br />
<br />
Kết quả<br />
Lo âu tình huống<br />
<br />
59(11): 7 - 9<br />
%<br />
<br />
Mức độ<br />
<br />
SL<br />
<br />
%<br />
<br />
% giá<br />
trị<br />
<br />
tích luỹ<br />
<br />
Mức độ 1<br />
<br />
6<br />
<br />
6.9<br />
<br />
6.9<br />
<br />
6.9<br />
<br />
Mức độ 2<br />
<br />
48<br />
<br />
55.2<br />
<br />
55.2<br />
<br />
62.1<br />
<br />
Mưc độ 3<br />
<br />
33<br />
<br />
37.9<br />
<br />
37.9<br />
<br />
100.0<br />
<br />
Tổng<br />
<br />
87<br />
<br />
100.0<br />
<br />
100.0<br />
<br />
Nhìn vào bảng 2 ta thấy, mức độ lo âu 2<br />
(trung bình) chiếm tỉ lệ nhiều nhất 55.2<br />
%, chứng tỏ giáo viên đã biết huy động<br />
sự nỗ lực cố gắng bản thân, hoàn thành<br />
nhiệm vụ ở mức trung bình. Tiếp đến là<br />
37.9 % ở mức độ cao, đó là những giáo<br />
viên có tinh thần trách nhiệm trong công<br />
việc cụ thể, đã nhận là làm, làm đến nơi<br />
đến chốn, biết phát huy sức mạnh tinh<br />
thần và thể lực. Còn lài là ở mức độ thấp<br />
chiếm tỉ lệ 6.9 %.<br />
<br />
Bảng 2. Kết quả lo âu tình huống chung<br />
Bảng 3. Kết quả so sánh mức độ lo âu tình huống của GV 2 trường PT và NT<br />
Mức độ<br />
Mức độ 1<br />
<br />
LT1<br />
<br />
Mức độ 2<br />
Mức độ 3<br />
<br />
Tổng<br />
<br />
Trường<br />
<br />
%<br />
<br />
Nội trú<br />
<br />
Tổng<br />
<br />
Phổ thông<br />
<br />
Nội trú<br />
<br />
Count<br />
<br />
0<br />
<br />
6<br />
<br />
6<br />
<br />
% within truong<br />
<br />
.0%<br />
<br />
12.2%<br />
<br />
6.9%<br />
<br />
Count<br />
<br />
20<br />
<br />
28<br />
<br />
48<br />
<br />
% within truong<br />
<br />
52.6%<br />
<br />
57.1%<br />
<br />
55.2%<br />
<br />
Count<br />
<br />
18<br />
<br />
15<br />
<br />
33<br />
<br />
% within truong<br />
<br />
47.4%<br />
<br />
30.6%<br />
<br />
37.9%<br />
<br />
Count<br />
<br />
38<br />
<br />
49<br />
<br />
87<br />
<br />
% within truong<br />
<br />
100.0%<br />
<br />
100.0%<br />
<br />
100.0%<br />
<br />
Bảng 5. Kết quả so sánh mức độ lo âu nhân cách của GV 2 trường PT và NT<br />
Mức độ<br />
LN1<br />
<br />
%<br />
Muc do 1<br />
<br />
Muc do 2<br />
<br />
Muc do 3<br />
<br />
Total<br />
<br />
Trường<br />
Nội trú<br />
<br />
Tổng<br />
<br />
Phổ thông<br />
<br />
Nội trú<br />
<br />
Count<br />
<br />
0<br />
<br />
4<br />
<br />
4<br />
<br />
% within truong<br />
<br />
.0%<br />
<br />
8.2%<br />
<br />
4.6%<br />
<br />
Count<br />
<br />
19<br />
<br />
36<br />
<br />
55<br />
<br />
% within truong<br />
<br />
50.0%<br />
<br />
73.5%<br />
<br />
63.2%<br />
<br />
Count<br />
<br />
19<br />
<br />
9<br />
<br />
28<br />
<br />
% within truong<br />
<br />
50.0%<br />
<br />
18.4%<br />
<br />
32.2%<br />
<br />
Count<br />
<br />
38<br />
<br />
49<br />
<br />
87<br />
<br />
% within truong<br />
<br />
100.0%<br />
<br />
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br />
<br />
100.0%<br />
<br />
100.0%<br />
<br />
http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br />
<br />
Đinh Đức Hợi và cs<br />
<br />
Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br />
<br />
Khi so sánh tỉ lệ giữa trường nội trú và<br />
trường phổ thông chúng ta thấy, tỉ lệ các<br />
mức độ lo âu chênh lệch nhau không<br />
đáng kể. Chênh lệch nhau nhiều nhất là<br />
ở mức độ 3 (mức cao), ở trường phổ<br />
thông thường là 30.6 % còn ở trường<br />
nội trú là 47.4 %. Sự chênh lệch này ta<br />
có thể lí giải là sự lo lắng trong công việc<br />
được giao của giáo viên nội trú có tăng<br />
hơn so với giáo viên khác. Do vậy thì tỉ<br />
lệ lo âu thấp của giáo viên phổ thông là<br />
cao hơn 12.2 %.<br />
Lo âu nhân cách<br />
Bảng 4. Kết quả lo âu nhân cách chung<br />
Mức độ<br />
Mức<br />
1<br />
<br />
độ<br />
<br />
Mức<br />
2<br />
<br />
độ<br />
<br />
Mức<br />
3<br />
<br />
độ<br />
<br />
Tổng<br />
<br />
SL<br />
<br />
%<br />
<br />
% tích luỹ<br />
<br />
4<br />
<br />
4.6<br />
<br />
4.6<br />
<br />
55<br />
<br />
63.2<br />
<br />
67.8<br />
<br />
28<br />
<br />
32.2<br />
<br />
100.0<br />
<br />
87<br />
<br />
100.0<br />
<br />
Qua bảng 4 chúng ta nhận thấy, mức độ<br />
lo âu nhân cách trung bình là mức độ mà<br />
cả giáo viên 2 loại trường thể hiện rõ<br />
nhất, tỉ lệ này chiếm hơn một nửa, cụ thể<br />
là 63.2 %, đó là những giáo viên luôn có<br />
ý thức thường trực nhận và hoàn thành<br />
xuất sắc trong nhiều công việc ngay cả<br />
khó khăn, nguy hiểm, giao công việc cho<br />
họ, tập thể có thể tin được, tiếp theo là<br />
32.2 % ở mức cao và 4.6 % ở mức trung<br />
bình.<br />
<br />
59(11): 7 - 9<br />
<br />
mức trung bình là cao nhất 73.5 %, cao<br />
hơn cả giáo viên nội trú, nhưng tỉ lệ ở<br />
mức thấp lại xuất hiện 8.2 %, còn ở mức<br />
lo âu cao giáo viên phổ thông chỉ chiếm<br />
18.4 %.<br />
KẾT LUẬN<br />
Qua kết quả tổng quan chúng tôi nhận<br />
thấy, một số ít giáo viên còn chủ quan,<br />
chưa đề cao tinh thần trách nhiệm, chưa<br />
thật lo lắng cho công việc, tính ì cao biểu<br />
hiện ở một số ít giáo viên vẫn có mức độ<br />
lo âu thấp. Giáo viên của cả trường nội<br />
trú và trường phổ thông đều có mức độ<br />
lo âu tình huống và lo âu nhân cách ở<br />
mức trung bình và mức cao, tỉ lệ này<br />
chiếm đa số. Đây là dấu hiệu tích cực<br />
trong công việc và trong quá trình hoàn<br />
thành nhiệm vụ của người giáo viên.<br />
Song, cũng chính vì điều này mà nếu<br />
mức độ lo âu thường xuyên ở mức độ<br />
quá cao sẽ dẫn đến lo sợ, hoảng loạn,<br />
mất bình tĩnh, thiếu chín chắn, có thể<br />
hỏng việc. Điều này, giáo viên phải hết<br />
sức chú ý để tự cân bằng tâm lí của<br />
mình. Có nghĩa là luôn đề cao tinh thần<br />
trách nhiệm, lo lắng nhưng ở mức độ vừa<br />
phải [4].<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
[1]. Nguyễn Ngọc Bích (1998), TLH nhân<br />
cách, NXB GD, Hà Nội.<br />
[2]. Cruchetxi V.A (1981), Những cơ sở của<br />
TLH sư phạm, NXB GD, Hà Nội<br />
[3]. Lê Văn Hồng (chủ biên) (2002), TLH lứa<br />
tuổi và TLH sư phạm, NXB GD, Hà Nội.<br />
[4]. Đào Thị Oanh (chủ biên) (2007), Vấn đề<br />
nhân cách trong TLH ngày nay, NXB GD,<br />
<br />
Khi so sánh mức độ lo âu nhân cách của<br />
giáo viên nội trú và giáo viên phổ thông<br />
cho chúng ta kết quả bảng 5. Cả 2 mức<br />
độ lo âu nhân cách trung bình và lo âu<br />
nhân cách cao của giáo viên nội trú<br />
chiếm tỉ lệ rất cao, 50 % mức trung bình<br />
và 50 % mức cao, mức thấp không có %<br />
nào trong kho đó lo âu nhân cách ở giáo<br />
viên phổ thông bình thường thì tỉ lệ ở<br />
<br />
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br />
<br />
http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br />
<br />
Đinh Đức Hợi và cs<br />
<br />
Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br />
<br />
59(11): 7 - 9<br />
<br />
SUMMARY<br />
<br />
CONCERN AND SENSE OF RESPONSIBILITY OF THE TEACHERS IN BOARDING<br />
SCHOOLS<br />
Dinh Duc Hoi , Hoang Thi My Hanh<br />
Thai Nguyen University College of Education, Thai Nguyen University<br />
<br />
The study showed that several teachers revealed little sense of responsibility for their work. Some<br />
teachers at boarding schools and high schools exposed low sense of concern in different<br />
circumstances and personality.<br />
Key words: Concern, sense of responsibility, boarding school, teachers, personality<br />
<br />
<br />
<br />
Dinh Duc Hoi, Tel: 0985 464 848<br />
<br />
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br />
<br />
http://www.Lrc-tnu.edu.vn<br />
<br />