Sự tương hợp giữa đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng với týp và nồng độ virút Dengue trong sốt xuất huyết Dengue trẻ em

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 4 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> 04 SỰ TƯƠNG HỢP GIỮA ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG<br /> VỚI TÝP VÀ NỒNG ĐỘ VIRÚT DENGUE<br /> TRONG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE TRẺ EM<br /> Trần Thanh Hải*, Tạ Văn Trầm**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Mặc dù đã có nhiều công trình nghiên cứu về bệnh sốt xuất huyết Dengue (SXHD) nhưng cũng<br /> có nhiều điều chưa sáng tỏ, trong đó có vai trò của virus Dengue (DENV).<br /> Mục tiêu: Xác định sự tương hợp giữa triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng với týp và nồng độ DENV trong<br /> SXHD.<br /> Phương pháp: Đoàn hệ tiền cứu.<br /> Kết quả: Có 481 bệnh nhân được đưa vào nghiên cứu và các kết quả ghi nhận: cao nhất là nhiễm DENV-1<br /> (44,7%). Khả năng vào sốc của bệnh nhân nhiễm DEN-2 và DEN-1 cao hơn có ý nghĩa thống kê so với các týp<br /> khác. Nồng độ virus Dengue giảm dần theo ngày sốt. Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ<br /> DENV, tình trạng sơ nhiễm-tái nhiễm trong nhóm SXHD không sốc và có sốc.<br /> Kết luận: Týp virus DENV có ý nghĩa tiên lượng sốc SXHD, không tìm thấy mối liên quan giữa nồng độ virus<br /> Dengue với các triệu chứng lâm sàng và cận lậm sàng được khảo sát.<br /> Từ khóa: Sự tương hợp, triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng, týp, nồng độ virus Dengue, sốt xuất huyết<br /> Denge.<br /> ABSTRACT<br /> THE CORELATION OF CLINICAL AND SUBCLINICAL PRESENTATIONS<br /> WITH DENGUE SEROTYPES AND PLASMA VIRAL LOAD IN DENGUE HEMORRHAGIC FEVER<br /> IN CHILDREN<br /> Tran Thanh Hai, Ta Van Tram<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 21 - No 4 - 2017:<br /> <br /> Background: There have been numerous studies on Dengue hemorrhagic fever (DHF) patients; however,<br /> various issues of this disease have remained unclear including the characteristics of dengue virus (DENV).<br /> Objective: Determine the correlation of clinical and subclinical presentations with dengue serotypes and<br /> plasma viral load.<br /> Methods: Prospective cohort.<br /> Results: This study selected 481 patients who suffer fever less than 72 hours. The result presents the patients<br /> with DENV-1 infection were highest (44.7%). The progression of disease to DSS of DENV-2 and DENV-1 infected<br /> patients were significantly higher than the other serotypes (DENV-3 and DENV-4). There was not the statistically<br /> differences between DENV viremia in non- shock DHF and DSS groups.<br /> Conclusions: Dengue serotypes could be utilized for the prognosis of DSS and DENV. There was no<br /> corelation of dengue plasma viral load with clinical and subclinical presentations in this study.<br /> Keywords: Correlation, clinical, subclinical presentations, Dengue serotypes, plasma viral load, Dengue<br /> hemorrhagic fever (DHF).<br /> <br /> * Trường Cao đẳng Y tế Tiền Giang, ** Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang<br /> Tác giả liên lạc: PGS TS Tạ Văn Trầm, ĐT: 0913771779 Email: tavantram@gmail.com<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ thuật BV. Nhi Đồng 1 năm 2017 39<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 3 * 2017<br /> <br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ thường cao. Ở một số nước, độc lực virus khác nhau<br /> được xem như là thủ phạm gây nên những hậu quả<br /> Bệnh sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là một bệnh khác nhau(1,9). Hiểu được sự liên quan giữa cơ thể<br /> nhiễm trùng cấp tính do virus Dengue gây ra và truyền người bệnh và virus cũng như các yếu tố về miễn dịch<br /> cho người qua muỗi Aedes, chủ yếu là muỗi vằn Aedes sẽ góp phần quan trọng trong tiên lượng bệnh nhân<br /> Aegypty. Trên lâm sàng, bệnh SXHD có khuynh SXHD. Chúng tôi tiến hành đề tài nhằm mục tiêu xác<br /> hướng vào sốc giảm thể tích do thất thoát huyết tương định về sự tương hợp giữa sự thay đổi týp và nồng độ<br /> kèm theo rối loạn đông máu dẫn đến xuất huyết nặng virus Dengue với các biểu hiện lâm sàng, cận lâm<br /> và tử vong. SXHD là vấn đề y tế quan trọng ở các sàng trong SXHD ở trẻ em. Đây là một vấn đề mới<br /> nước nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Theo Tổ chức quan trọng trong lĩnh vực chẩn đoán và xử trí căn<br /> Y tế Thế giới (TCYTTG), có khoảng 2,5 – 3 tỷ người bệnh có khả năng gây tử vong này.<br /> thuộc hơn 100 quốc gia có nguy cơ nhiễm virus<br /> Dengue. Hằng năm, có khoảng 20 triệu người nhiễm ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> dengue dẫn đến khoảng 24.000 trường hợp tử Thiết kế nghiên cứu<br /> vong(2,10). Phương pháp đoàn hệ tiền cứu<br /> Chẩn đoán lâm sàng và điều trị SXHD đã được<br /> TCYTTG chuẩn hóa và hoàn thiện dần bằng phác đồ.<br /> Dân số nghiên cứu<br /> Tuy nhiên vẫn còn nhiều trường hợp SXHD tử vong. Tất cả trẻ em được chẩn đoán SXHD nhập Khoa<br /> Theo y văn, có một số nghiên cứu về các yếu tố liên Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang trong thời gian từ<br /> quan đến độ nặng và tử vong trong SXHD như độc tháng 12/2007 đến tháng 11/2014.<br /> lực virus, tình trạng sơ nhiễm – tái nhiễm, yếu tố cơ Tiêu chí chọn bệnh<br /> địa (tuổi, tình trạng dinh dưỡng, giới,…), do bệnh Bệnh nhân nhập Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa<br /> nặng (xuất huyết tiêu hóa, suy gan, toan chuyển Tiền Giang được sự đồng ý của gia đình về việc tham<br /> hóa,…), do xử trí (phát hiện trễ, điều trị muộn, xử trí gia nghiên cứu, có tiền sử sốt ít hơn 72 giờ và được<br /> không thích hợp, theo dõi không sát)(2,3,6,8). Sự hiểu bác sĩ điều trị nghĩ nhiều là bệnh SXHD với các tiêu<br /> biết được những yếu tố liên quan này góp phần quan chuẩn theo Tổ chức Y tế Thế giới (2009)(11) và Hướng<br /> trọng trong việc xử trí và cải thiện điều trị, tiên lượng dẫn chẩn đoán và điều trị SXHD của Bộ Y tế (2011).<br /> SXHD. Các nghiên cứu tiền cứu ở Châu Mỹ Latinh và<br /> Đông Nam Á đã kết luận hầu hết các trường hợp sốc Tiêu chí loại trừ<br /> SXHD đều liên quan đến các đáp ứng miễn dịch thứ Các trẻ bị SXHD có kèm theo các bệnh lý khác<br /> phát. Các yếu tố như virus hoặc cơ địa bệnh nhân như suy gan, suy thận, hội chứng thận hư, suy tim, tim<br /> cũng đóng vai trò quan trọng, góp phần vào những thể bẩm sinh…hoặc không được sự đồng ý của gia đình<br /> bệnh nặng. Lượng virus trong cơ thể có lẽ cũng quan bệnh nhân.<br /> trọng vì nồng độ virus ở những trường hợp sốc SXHD<br /> Cỡ mẫu<br /> Được xác định theo công thức:<br /> <br /> <br /> n <br /> Z 1  2<br /> ( 2 p (1  p )  Z 1   p 1 (1  p 1 )  p 2 (1  p 2 )  2<br /> <br /> <br /> <br /> ( p1  p 2 ) 2<br /> ( p1 p 2 )<br /> Trong đó: p <br /> 2<br /> - Độ tin cậy mong muốn được chọn là 95% - : sai lầm loại 1 là 0,05  Z(1-/2) = 1,96<br /> - : sai lầm loại 2, =10%  Z1 -  = 1,28 - P1: xác suất sốc SXHD ở nhóm nhiễm một týp DENV<br /> - P2: xác suất sốc SXHD ở nhóm không nhiễm týp DENV đó<br /> Theo báo cáo của Bộ Y tế về týp virus Dengue Bảng 1: Týp vi rút Dengue phân lập được trong năm<br /> phân lập được trong năm 2001 ở các tỉnh phía Nam, 2001 ở các tỉnh phía Nam(2)<br /> ghi nhận như sau: Phân độ nhiễm Týp virus Dengue Tổng<br /> DENV DENV-1 DENV-2 DENV-3 DENV-4 cộng<br /> <br /> <br /> <br /> 40 Hội Nghị Khoa Học Kỹ thuật BV. Nhi Đồng 1 năm 2017<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 4 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Sốt Dengue 01 11 06 25 43 Triệu chứng và ngày xuất hiện Số lượng Tỉ lệ %<br /> 77<br /> SXHD độ I - II 01 09 03 11 24 - Ngày 4 31 6,4<br /> SXHD độ III - IV 01 13 01 02 17 17 - Ngày 5 23 4,8<br /> Tổng cộng 03 33 10 38 94 94 Nhiệt độ trung bình 38,62 ± 0,66<br /> Từ đó cỡ mẫu được tính như sau: Ngày nhiệt độ cao nhất 481 100<br /> - Ngày 1 22 4,6<br /> Bảng 2: Kết quả các nghiên cứu về mối liên quan<br /> - Ngày 2 166 34,5<br /> giữa sốc SXHD và týp DENV Nhiệt độ<br /> - Ngày 3 217 45,1<br /> Tỷ lệ sốc/Týp Tỷ lệ sốc/Týp DENV<br /> Týp DENV - Ngày 4 41 8,5<br /> DENV được khảo không được khảo sát N<br /> được khảo sát - Ngày 5 14 2,9<br /> sát (p1) (p2)<br /> DENV-1 1/94 (0,01) 16/94 (0,17) 65 - Ngày 6 21 4,4<br /> DENV-3 1/94 (0,01) 16/94 (0,17) 65 Không có 383 79,6<br /> DENV-4 2/94 (0,02) 15/94 (0,16) 66 Có gan to 98 20,4<br /> - Ngày 3 16 3,3<br /> Vậy chúng tôi chọn cỡ mẫu cho mỗi nhóm nhiễm Gan to<br /> - Ngày 4 38 7,9<br /> DENV-là 66, tổng cộng N=264.<br /> - Ngày 5 31 6,5<br /> Phân tích dữ liệu - Ngày 6 13 2,7<br /> Phần mềm SPSS 16.0 for Window Không có 457 95,0<br /> KẾT QUẢ - BÀN LUẬN Có sốc 24 5,0<br /> - Ngày 3 02 0,4<br /> Từ 12/2007 đến 11/2014 có 481 bệnh nhân trên Sốc<br /> - Ngày 4 11 2,3<br /> địa bàn tỉnh Tiền Giang được xác định mắc SXHD đạt - Ngày 5 10 2,1<br /> điều kiện được đưa vào nghiên cứu, các kết quả ghi - Ngày 6 01 0,2<br /> nhận được như sau:<br /> Có 40,1% bệnh nhân có triệu chứng nôn ói, trong<br /> Đặc điểm mẫu nghiên cứu đó nhiều nhất là bắt đầu nôn từ ngày thứ 3 của bệnh<br /> Đặc điểm lâm sàng (22,4%).<br /> Bảng 4: Phân bố bệnh nhân theo triệu chứng lâm Có 29,5% bệnh nhân có đau bụng, cao nhất là vào Comment [HNH1]: Không có bảng 3<br /> sàng ngày 3 của bệnh chiến 12,3%.<br /> Triệu chứng và ngày xuất hiện Số lượng Tỉ lệ % Có 38,5% bệnh nhân có xuất huyết dưới da, triệu<br /> Không nôn 288 59,9 chứng này cũng bắt đầu xuất hiện vào ngày thứ 3 của<br /> Có nôn 193 40,1 bệnh, chiếm 19%.<br /> Nôn ói - Ngày 1 21 4,4<br /> Có 38,7% bệnh nhân có xuất huyết niêm mạc,<br /> - Ngày 2 64 13,3 triệu chứng này cũng bắt đầu xuất hiện vào ngày thứ 3<br /> - Ngày 3 108 22,4 của bệnh, chiếm 19,4%.<br /> Không đau bụng 339 70,5<br /> Có đau bụng 142 29,5<br /> Có 20,4% bệnh nhân có gan to, xuất hiện triệu<br /> - Ngày 2 40 8,3<br /> chứng này nhiều nhất là vào thứ 4 của bệnh (7,9%).<br /> Đau bụng Tỉ lệ bệnh nhân SXHD không sốc (95%) cao hơn<br /> - Ngày 3 59 12,3<br /> - Ngày 4 26 5,4 nhiều tỉ lệ bệnh nhân SXHD có sốc (5%), trong đó<br /> - Ngày 5 17 3,5 chủ yếu sốc vào ngày 4 và 5 của bệnh chiếm tỉ lệ lần<br /> Không có 296 61,5 lượt là 2,3% và 2,1% Như vậy, tỉ lệ sốc SXHD của<br /> Có xuất huyết dưới da 185 38,5 chúng tôi là thấp nhiều so với nghiên cứu của Nguyễn<br /> Xuất huyết - Ngày 2 31 6,4 Thanh Hùng trên 62 trẻ nhũ nhi dưới 12 tháng tuổi bị<br /> dưới da - Ngày 3 91 19,0 SXHD gồm SXHD không sốc (độ II) 69,3% và sốc<br /> - Ngày 4 41 8,5 SXHD (độ III 15 ca, độ IV 4 ca) 30,7%(6).<br /> - Ngày 5 22 4,6 Đặc điểm cận lâm sàng<br /> Không có 295 61,3 Bảng 5: Phân bố bệnh nhân theo triệu chứng cận lâm<br /> Xuất huyết Có xuất huyết niêm mạc 186 38,7 sàng<br /> niêm mạc - Ngày 2 39 8,1<br /> Đặc điểm và thời gian Số lượng Tỉ lệ %<br /> - Ngày 3 93 19,4<br /> Số lượng Trung bình: 4,718 ± 1,963/mm3<br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ thuật BV. Nhi Đồng 1 năm 2017 41<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 3 * 2017<br /> <br /> Đặc điểm và thời gian Số lượng Tỉ lệ % nhất vào ngày thứ 4 và 5 của bệnh, tiếp đó là vào ngày<br /> Bạch cầu Ngày có số lượng BC 3 và ngày 6.<br /> thấp nhất 481 100<br /> thấp nhất<br /> - Ngày 2 60 12,5<br /> Phân bố bệnh nhân theo týp virus Dengue<br /> - Ngày 3 76 15,8 Bảng 6: Phân bố bệnh nhân theo týp virus Dengue<br /> - Ngày 4 105 21,8 Týp virus Dengue Số lượng Tỉ lệ %<br /> - Ngày 5 102 21,2 DENV-1 215 44,7<br /> - Ngày 6 84 17,5 DENV- 2 92 19,1<br /> - Ngày 7 54 11,2 DENV-3 61 12,7<br /> Trung bình 68,58 ± 9,0 U/L DENV-4 113 23,5<br /> Ngày có AST cao nhất 481 100 Tổng cộng 481 100<br /> AST cao<br /> nhất<br /> - Ngày 3 31 6,4 Phân bố bệnh nhân theo type DENV: cao nhất là<br /> - Ngày 4 198 41,2 DENV-1 (44,7%), tiếp theo là DENV-4 (23,5%),<br /> - Ngày 5 252 52,4 DENV-2 (19,1%) và thấp nhất là DENV-3 (12,7%).<br /> Trung bình 40,61 ± 7,17 U/L Trong nghiên cứu của Nguyễn Minh Tuấn(4), tỉ lệ<br /> Ngày có ALT cao nhất 481 100 DENV-1 62,8%; DENV-2 27,4%, DENV-3 8,8% và<br /> ALT cao<br /> nhất<br /> - Ngày 3 31 6,4 DENV-4 0,9%. Có thể thấy rằng DENV-1 là type<br /> - Ngày 4 198 41,2 huyết thanh gây bệnh chiếm ưu thế, tương tự trong<br /> - Ngày 5 252 52,4 nghiên cứu của Anusyah Rathakrishnan(7) và DENV-4<br /> Trung bình 80.190 ± 33.905/mm3 vẫn là týp huyết thanh có tần suất lưu hành tương đối<br /> Ngày có số lượng tiểu cầu<br /> 481 100<br /> thấp ở khu vực phía Nam(2,10).<br /> thấp nhất<br /> Nồng độ virus Dengue đo được<br /> Số lượng - Ngày 2 11 2,3<br /> tiểu cầu - Ngày 3 12 2,5 Bảng 7: Nồng độ virus Dengue đo được.<br /> thấp nhất - Ngày 4 84 17,5 Đặc điểm Trung bình p<br /> - Ngày 5 143 29,7 Trung bình 3,5 x 108<br /> - Ngày 6 181 37,6 Ngày 1 9,4 x 108<br /> - Ngày 7 50 10,4 Theo ngày sốt Ngày 2 4,5 x 108 0,01<br /> Trung bình 42,86 ± 4,3 % Ngày 3 1,5 x 108<br /> Nồng độ 3,2 x 108<br /> Ngày có Hct cao nhất 481 100 Tình trạng nhiễm Sơ nhiễm<br /> DENV 0,513<br /> - Ngày 2 13 2,7 (copies/ml)<br /> DENV Tái nhiễm 3,7 x 108<br /> 8<br /> - Ngày 3 83 17,3 DENV-1 4,6 x 10<br /> Hct cao<br /> nhất - Ngày 4 131 27,2 DENV-2 1,4 x 108<br /> Theo týp virus 0,645<br /> - Ngày 5 160 33,3 DENV-3 8,4 x 108<br /> - Ngày 6 83 17,3 DENV-4 0,5 x 108<br /> - Ngày 7 11 2,3 Nồng độ DENV trung bình trong ngày đầu nhập<br /> Số lượng Bạch cầu thấp nhất trung bình là 4,718 ± viện của bệnh nhân là 3,5 x 108 (copies/ml)<br /> 1.963/mm3, phần lớn bệnh nhân có số lượng bạch cầu Không có sự khác biệt về nồng độ DENV khi so<br /> thấp nhất vào ngày 4 và ngày 5 của bệnh. sánh các týp virus với nhau (p=0,645), cao nhất là<br /> Nồng độ AST cao nhất trung bình là 68,58 ± 9,0 trong nhiễm DENV-3 và thấp nhất là trong nhiễm<br /> U/L. Trong đó phần lớn bệnh nhân có nồng độ AST DENV-4.<br /> cao nhất vào ngày thứ 4 và 5 của bệnh, chiếm 93,6%. Nồng độ DENV trung bình là khác nhau theo thời<br /> Nồng độ ALT cao nhất trung bình là 40,61 ± 7,17 gian nhiễm DENV, trong đó nồng độ cao nhất vào<br /> U/L. Trong đó phần lớn bệnh nhân có nồng độ AST ngày 1 của sốt, trong sốt ngày 2 và ngày 3 thi nồng độ<br /> cao nhất vào ngày thứ 4 và 5 của bệnh, chiếm 93,6%. virus máu giảm dần và sự khác biệt này có ý nghĩa<br /> thống kê với p=0,01.<br /> Số lượng tiểu cầu thấp nhất trung bình là 80,190 ±<br /> 33,905/mm3, phần lớn bệnh nhân có số lượng tiểu cầu Nồng độ DENV trung bình trong các trường hợp<br /> thấp nhất vào ngày 4, ngày 5 và ngày 6 của bệnh. tái nhiễm DENV (3,7 x 108 copies/ml) cao hơn các<br /> trường hợp sơ nhiễm (3,2 x 108 copies/ml), nhưng sự<br /> Nồng độ Hct cao nhất trung bình là 42,86 ± 4,3 %.<br /> khác biệt này không có ý nghĩa thống kê (p=0,513).<br /> Trong đó phần lớn bệnh nhân có nồng độ AST cao<br /> <br /> <br /> 42 Hội Nghị Khoa Học Kỹ thuật BV. Nhi Đồng 1 năm 2017<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 4 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> Sự tương hợp giữa đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng với týp và nồng độ virus Dengue<br /> Mối liên quan giữa đặc điểm lâm sàng với týp và nồng độ virus Dengue<br /> Bảng 8: Mối liên quan giữa đặc điểm lâm sàng với týp virus Dengue<br /> Týp virus DENV-<br /> Có Không Có Không Có Không Có Không Có Không Có Không<br /> n 88 127 65 150 110 105 114 101 45 170 14 201<br /> 1<br /> % 45,6% 44,1% 45,8% 44,2% 59,1% 35,6% 61,6% 34,1% 45,9% 44,4% 58,3% 44,0%<br /> n 33 59 28 64 31 61 30 62 18 74 8 84<br /> 2<br /> % 17,1% 20,5% 19,7% 18,9% 16,7% 20,7% 16,2% 20,9% 18,4% 19,3% 33,3% 18,4%<br /> n 23 38 21 40 43 18 40 21 8 53 1 60<br /> 3<br /> % 11,9% 13,2% 14,8% 11,8% 23,1% 6,1% 21,6% 7,1% 8,2% 13,8% 4,2% 13,1%<br /> n 49 64 28 85 2 111 1 112 27 86 1 112<br /> 4<br /> % 25,4% 22,2% 19,7% 25,1% 1,1% 37,6% 0,5% 37,8% 27,6% 22,5% 4,2% 24,5%<br /> n 193 288 142 339 186 295 185 296 98 383 24 457<br /> Tổng cộng<br /> % 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%<br /> Không tìm thấy sự tương quan giữa týp virus Nồng độ DENV trung bình của bệnh nhân SXHD<br /> DENV với triệu chứng nôn, đau bụng, gan to trong có nôn, có đau bụng thấp hơn trong bệnh nhân SXHD<br /> bệnh SXHD ở trẻ em (với p>0,05). không có nôn, không có đau bụng, nhưng sự khác biệt<br /> Nhóm triệu chứng xuất huyết dưới da và xuất này không có ý nghĩa thống kê với p=0,18 và p=0,52.<br /> huyết niêm mạc, chúng tôi ghi nhận chiếm tỉ lệ cao Nồng độ DENV trung bình của bệnh nhân SXHD<br /> nhất ở nhóm bệnh nhân nhiễm DENV-1, tiếp theo là có xuất huyết niêm mạc, xuất huyết dưới da, gan to<br /> nhóm bệnh nhân nhiễm DENV-3 và DENV-2, thấp cao hơn trong bệnh nhân SXHD không có các biểu<br /> nhất là bệnh nhân nhiễm DENV-4. Sự khác biệt có ý hiện trên, nhưng sự khác biệt này không có ý nghĩa<br /> nghĩa thống kê với p=0,01. thống kê với p>0,05.<br /> Bảng 9: Mối liên quan giữa đặc điểm lâm sàng và Nồng độ DENV trung bình của bệnh nhân sốc<br /> nồng độ virus Dengue SXHD thấp hơn trong bệnh nhân không sốc SXHD,<br /> Nồng độ virus DENV- nhưng sự khác biệt này không có ý nghĩa thống kê với<br /> Lâm sàng n p<br /> trung bình (copies/ml) p=0,96. Nghiên cứu của Houghton(4) trên một nhóm<br /> Có 193 2,80x108 38 bệnh nhân bị SXHD và sốt Dengue cũng cho thấy<br /> Nôn 0,18<br /> Không 288 4,19x108 nồng độ virus máu là không thể phân biệt giữa các<br /> Có 142 2,65x108 trường hợp SXHD nhẹ và nặng.<br /> Đau bụng 0,52<br /> Không 339 4,05x108<br /> Mối liên quan giữa đặc điểm lâm sàng với týp và<br /> XH niêm Có 186 5,27x108<br /> 0,19 nồng độ virus Dengue.<br /> mạc Không 295 2,60x108<br /> XH dưới Có 185 4,72x108 Bảng 10: Mối liên quan giữa đặc điểm cận lâm sàng<br /> da Không 296 2,95x108 0,38 với týp virus Dengue<br /> Có 98 6,77x108 Cận lâm Týp Độ lệch<br /> N Trung bình p<br /> Gan to 0,34 sàng DENV- chuẩn<br /> Không 383 2,83x108<br /> Số lượng 1 215 4,527 2,4858 0,01<br /> Có 24 3,44x108<br /> Sốc 0,96 BC nhỏ 2 92 4,318 1,7584<br /> Không 457 3,64x108 3<br /> nhất (/mm )<br /> 3 61 5,195 2,4475<br /> Có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa các týp 4 113 5,149 2,0328<br /> DENV với nhóm SXHD không sốc và SXHD có sốc 1 215 65,847 64,9778<br /> (p=0,0270,05).<br /> 1 215 77,89 36,749<br /> Số lượng 2 92 73,61 30,947<br /> Về nồng độ virus Dengue<br /> TC nhỏ 0,01 Không tìm thấy mối liên quan giữa nồng độ virus<br /> nhất (/mm3) 3 61 83,26 31,309<br /> 4 113 88,27 30,438 Dengue với các triệu chứng lâm sàng và cận lậm sàng<br /> 1 215 43,265 4,4113 được khảo sát.<br /> Hct cao 2 92 43,957 4,3041 TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 0,01<br /> nhất (%) 3 61 42,328 3,7891 1. Bozza FA, Cruz OG, Zagne SMO (2009), “Multiplex cytokine<br /> 4 113 41,504 4,0114 profile from dengue patients: MIP-1beta and IFN-gamma as<br /> predictive factors for severity”, Journal of Virology, 76(23), pp.<br /> Số lượng bạch cầu, tiểu cầu trung bình thấp nhất ở 1242–1249.<br /> bệnh nhân nhiễm DENV-2, tiếp theo là nhóm nhiễm 2. Đỗ Quang Hà (2003), Vi rút Dengue và dịch sốt xuất huyết, Nhà<br /> xuất bản Khoa học kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.<br /> DENV-1. Sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê 3. Houghton-Triviño, Salgado, Rodríguez (2010), “Levels of soluble<br /> (p=0,01). ST2 in serum associated with severity of dengue due to tumour<br /> necrosis factor alpha stimulation”, Journal of General Virology,<br /> Hct trung bình cao nhất ở nhóm nhiễm DENV-2, 91(3), pp. 697-706.<br /> tiếp theo là nhóm nhiễm DENV-1. Sự khác biệt này 4. Nguyễn Minh Tuấn, Lê Bích Liên, Lâm Thị Mỹ, Nguyễn Thanh<br /> có ý nghĩa thống kê (p=0,01). Hùng, Simmons Cameron, Wills Bridget (2009), “Đặc điểm sốt xuất<br /> huyết Dengue ở trẻ em theo các týp virus”, Y học Thành phố Hồ Chí<br /> Không ghi nhận sự tương quan giữa nồng độ Minh, tập 13(5), tr. 41-48.<br /> AST, ALT cao nhất giữa các nhóm bệnh nhân nhiễm 5. Nguyễn Minh Tuấn, Nguyễn Thanh Hùng, Lê Bích Liên, Hà Mạnh<br /> Tuấn, Tạ Văn Trầm, Cameron Simmons, Jeremy Farrar (2012),<br /> các týp virus DENV- khác nhau. “Tình trạng đồng nhiễm các týp siêu vi Dengue và mức độ nặng của<br /> bệnh sốt xuất huyết”, Y học Thành phố Hồ Chí Minh, tập 16(2), tr.<br /> KẾT LUẬN 168-171.<br /> 6. Nguyễn Thanh Hùng (2004), Đặc điểm lâm sàng, miễn dịch và điều<br /> Về týp virus Dengue trị sốt xuất huyết Dengue ở trẻ nhũ nhi, Luận án Tiến sĩ Y học, Đại<br /> + Khả năng vào sốc của bệnh nhân nhiễm DEN-2 học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.<br /> 7. Rathakrishnan A, Wang SM, Hu Y (2012), “Cytokine Expression<br /> và DEN-1 cao hơn có ý nghĩa thống kê so với các týp Profile of Dengue Patients at Different Phases of Illness”, PLOS One,<br /> khác. 7(12), pp. e52215.<br /> 8. Tạ Văn Trầm (2004), Các yếu tố liên quan đến sốc sốt xuất huyết<br /> + Nhóm triệu chứng xuất huyết dưới da và xuất Dengue kéo dài ở trẻ em, Luận án Tiến sĩ Y học, Đại học Y Dược<br /> huyết niêm mạc, chúng tôi ghi nhận chiếm tỉ lệ cao Thành phố Hồ Chí Minh.<br /> 9. Tang Y, Kou Z, Zhang F (2010), “Both Viremia and Cytokine Levels<br /> nhất ở nhóm bệnh nhân nhiễm DENV-1, tiếp theo là Associate with the Lack of Severe Disease in Secondary Dengue 1<br /> nhóm bệnh nhân nhiễm DENV-3 và DENV-2, thấp Infection among Adult Chinese Patients”, PLOS One, 5(12), pp.<br /> nhất là bệnh nhân nhiễm DENV-4. Sự khác biệt có ý e15631.<br /> 10. Vũ Thị Quế Hương, Đặng Anh Tuấn, Vũ Đình Luân, Trần Ngọc<br /> nghĩa thống kê với p=0,01. Hữu (2012), “Giám sát dịch tễ học phân tử virus Dengue týp 4 lưu<br /> + Số lượng bạch cầu, tiểu cầu trung bình thấp nhất hành ở khu vực Phía Nam Việt Nam năm 2011”, Y học Thành phố<br /> Hồ Chí Minh, tập 16(2), tr. 191-199.<br /> ở bệnh nhân nhiễm DENV-2, tiếp theo là nhóm nhiễm 11. WHO (2009), Dengue hemorrhagic fever: diagnosis, treatment and<br /> DENV-1. Sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê control, Geneva.<br /> (p=0,01).<br /> + Hct trung bình cao nhất ở nhóm nhiễm DENV- Ngày nhận bài báo: 03/5/2017<br /> 2, tiếp theo là nhóm nhiễm DENV -1. Sự khác biệt Ngày phản biện nhận xét bài báo: 16/6/2017<br /> này có ý nghĩa thống kê (p=0,01). Ngày bài báo được đăng: 10/8/2017<br /> + Không tìm thấy sự tương quan giữa týp virus<br /> DENV với triệu chứng nôn, đau bụng, gan to, nồng độ<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 44 Hội Nghị Khoa Học Kỹ thuật BV. Nhi Đồng 1 năm 2017<br />