Tác dụng phụ của các thuốc giảm béo

Chia sẻ: Nguyễn Lương Tâm | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:2

Thêm vào BST

Báo xấu

144
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Các loại thuốc giảm cân được sử dụng phổ biến hiện nay là orlistat, sibutramine và rimonabant, ngoài ra, một số thuốc điều trị tiểu đường như metformin, exenatide… cũng có tác dụng giảm cân trong một số trường hợp. Tuy nhiên, bên cạnh tác dụng giảm béo, các thuốc này lại có những tác dụng phụ cần hết sức lưu ý.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tác dụng phụ của các thuốc giảm béo

Tác dụng phụ của các thuốc giảm béo Các loại thuốc giảm cân được sử dụng phổ biến hiện nay là orlistat, sibutramine và rimonabant, ngoài ra, một số thuốc điều trị tiểu đ ường nh ư metformin, exenatide… cũng có tác dụng giảm cân trong một số trường hợp. Tuy nhiên, bên c ạnh tác d ụng giảm béo, các thuốc này lại có những tác dụng phụ cần hết sức lưu ý. Thuốc giảm béo đến nay vẫn là một liệu pháp quan trọng trong điều tr ị béo phì. M ột thu ốc giảm béo lý tưởng cần có 3 đặc tính cơ bản: giúp giảm được rõ rệt trọng lượng c ơ thể và các biến chứng liên quan đến béo phì; lợi ích của thuốc phải lớn hơn so với nguy c ơ tai bi ến c ủa thuốc; dễ giá thành không quá cao và mua. Cho đến nay, có rất ít các báo cáo về tính an toàn của các thuốc gi ảm béo đ ược công b ố, trong khi nguy cơ của các thuốc này lại rất rõ rệt ở những người không béo phì nh ưng l ạm d ụng chúng cho mục đích giảm cân. Các loại thuốc gi ảm cân đ ược sử d ụng ph ổ bi ến hi ện nay là orlistat, sibutramine và rimonabant, ngoài ra, một số thuốc đi ều trị ti ểu đ ường như metformin, exenatide… cũng có tác dụng giảm cân trong một số trường h ợp. Dưới đây là tác d ụng ph ụ thường gặp của thuốc các này. Orlistat Orlistat là một chất ức chế men lipase dạ dày và tụy, giúp gi ảm h ấp thu ch ất béo, đ ược đ ưa vào sử dụng từ năm 1998. Thuốc thường được dùng với liều 120mg u ống 3 l ần m ỗi ngày trong bữa ăn. Thuốc rất ít được hấp thu vào máu (< 1%), h ầu h ết đ ược th ải nguyên d ạng trong phân, do đó, những tác dụng phụ thường gặp nhất c ủa thuốc cũng xảy ra ở đ ường tiêu hóa, các tác dụng phụ toàn thân rất hiếm gặp. Đại ti ện phân có nh ầy, m ỡ, mót r ặn x ảy ra ở 15 - 30% số người sử dụng orlistat, khoảng 7% có bi ểu hi ện đại ti ện không t ự ch ủ. Đ ể d ự phòng tình trạng thiếu hụt các vitamin hòa tan trong chất béo, orlistat nên đ ược dùng cùng v ới các chế phẩm multivitamin. Cần lưu ý, một số thuốc như amiodarone, ciclosporin và warfarin có thể bị giảm hấp thu khi dùng cùng với orlistat.
Sibutramine Sibutramine là một thuốc chống trầm cảm với tác dụng gi ảm béo thông qua c ơ ch ế ch ủ y ếu là gây tăng cảm giác no và tăng quá trình sinh nhiệt c ủa cơ thể. Thuốc đ ược chuyển hóa h ầu hết tại gan và đào thải qua thận. Các tác dụng phụ thường gặp nh ất c ủa thu ốc là gây m ất ngủ, buồn nôn, khô miệng và táo bón. Do không làm tăng gi ải phóng serotonin nên không có nguy cơ gây bệnh van tim và tăng áp lực động m ạch phổi nhưng sibutramine có th ể làm tăng nhẹ huyết áp động mạch và tần số tim. Do đó, thuốc không nên được chỉ định ở nh ững bệnh nhân có tăng huyết áp chưa được kiểm soát, bệnh tim mạch hoặc nh ịp tim nhanh. Rimonabant Rimonabant là một chất ức chế chọn lọc thụ thể CB1 c ủa hệ thống endocannabinoid, gây giảm cảm giác ngon miệng, chán ăn, dẫn đến giảm cân. Ngoài ra, thu ốc còn gây gi ảm cân thông qua một số cơ chế ngoại vi như tăng tiêu thụ ôxy ở c ơ dẫn đến tăng quá trình sinh nhiệt, giảm sinh lipid ở gan và tế bào mỡ, tăng cảm giác no, ức ch ế s ự tăng sinh c ủa các t ế bào mỡ… Thuốc được chuyển hóa tại gan và bài tiết qua mật. Các tác d ụng ph ụ th ường g ặp của rimonabant là gây buồn nôn, chóng mặt, tiêu chảy và m ất ngủ, gặp ở kho ảng 1 - 9% s ố người sử dụng. Ở liều dùng 20mg, các tác dụng phụ về tâm thần kinh (ch ủ yếu gây tr ầm cảm) xảy ra ở 6 - 7% số bệnh nhân, trong đó, 13 - 16% bệnh nhân đã phải ngưng dùng thu ốc. Metformin Đây là một thuốc điều trị tiểu đường trong nhóm biguanide nhưng có tác d ụng gây gi ảm cân. Các tác dụng phụ thường gặp nhất của thuốc là ở đường tiêu hóa (nh ư tiêu ch ảy, đau b ụng, buồn nôn, trướng bụng) và gây nhiễm toan lactic trong máu. Dùng metformin kéo dài còn có thể giảm h ấp dẫn đến thiếu hụt gây thu vitamin B12. Exenatide Đây là một đồng chất của hormon GLP-1 được dùng trong đi ều tr ị ti ểu đ ường type 2, exenatide có tác dụng giảm cân do làm chậm vận chuyển thức ăn qua dạ dày và làm tăng c ảm giác no. Các tác dụng phụ thường gặp nhất là ở đường tiêu hóa nh ư gây ợ chua, đ ầy tr ướng bụng, tiêu chảy, chậm tiêu, buồn nôn…, do đó, thuốc không nên đ ược dùng ở các b ệnh nhân có bệnh dạ dày. Thuốc cũng có thể gây chóng mặt, đau đầu, thay đ ổi tính tình… Bên cạnh những thuốc kể trên còn có một số thuốc giảm cân khác như fenfluramine và dexfenfluramine đã bị rút khỏi thị trường nhiều năm trước đây do nguy cơ tác dụng phụ. G ần đây, ở nước ta có lưu hành khá phổ biến một số loại thuốc giảm cân không rõ ngu ồn g ốc xuất xứ, không có bản hướng dẫn sử dụng bằng ti ếng Vi ệt và ti ếng Anh. Vi ệc t ự ý s ử d ụng các thuốc này không theo hướng dẫn của thầy thuốc đã đưa đ ến không ít các tr ường h ợp b ị tiêu chảy kéo dài và suy nhược cơ thể, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ch ất l ượng cu ộc s ống của người bệnh. BS. Nguyễn Hữu Trường (BV bạch Mai)