Tài liệu bồi dưỡng chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân xã (Tài liệu áp dụng đối với xã Miền núi, trung du và Dân tộc) – Chuyên đề 20

Chia sẻ: Sinh Sinh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:20

Thêm vào BST

Báo xấu

45
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chuyên đề 20 - Kỹ năng giám sát. Nội dung chính trong chuyên đề gồm: Những vấn đề cơ bản về giám sát của hội đồng nhân dân xã, quy trình giám sát của hội đồng nhân dân xã, đánh giá kết quả hoạt động giám sát. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu bồi dưỡng chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân xã (Tài liệu áp dụng đối với xã Miền núi, trung du và Dân tộc) – Chuyên đề 20

Chuyen d~ 20: KY NANG GIAM SAT I. Nhfrng v§n d~ CO' ban v~ ghim sat ella HQi dang nhan dan xii 1. Khai ni?m giUm sat Ghim sat dUng dS chi ho~t dQng cua cac co quan quySn l\lc nha nuac, toa an, cac t6 chuc xa hQi va cong dan nh&m bao dam S\l tuan thu nghiem chinh phap 1u~t trong quan 1y xa hQi. Giam sat 1a S\l tac dQng quySn l\l'c nh&m eh~n chinh nhfing l~ch l~c, sai trai m\lc tieu cua mQt h~ th6ng d6i vai ffiQt h~ thc3ng khac n&m ngoai quan h~ theo chiSu dQc. Vai vi tri 1a co quan quySn l\lc nha nuac adia phuang, co quan d~i di~n cho y chi, nguy~n vQng va quySn lam chu cua nhan dan dia phuang, ho~t dQng giam sat cua HQi d6ng nhan dan (IIDND) nh&m dam bao cho mQi ho~t dQng eua cac d6i tUQTIg chiu S\l giam sat phai th\lc hi~n dung. Theo DiSu 1, Lu~t t6 chuc HDND va UBND nam 2003 thi HDND 1a co quan quySn l\lc nha nuac adja phuang, do cli tri dia phuang bdu ra dS thay m~t cho nhan dan quy@t dinh nhfing v~n dS quan trQng cua dia phuang va giam sat vi~c thi hanh nhfing quy@t dinh do. Vi v~y, chue nang giam sat cua HDND la ho~t dQng mang tinh quySn l\lc nha nuac duQ'c C\l thS hoa thanh quySn giam sat cua HDND, mQt bQ ph~n khong thS tach rai cua co quan quySn l\lc nha nuO'c , a dia phuang. HDND dia phuang th\lc hi~n quySn giam sat d6i vai hp~t dQng cua Thuang tr\lc HDND, UBND; giam sat vi~c th\lc hi~n cac Nghi quy@t cua IIDND; giam sat vi~c tuan theo phap 1u~t cua cac co quan nha nuac, t6 chuc kinh t@, t6 chilc xa hQi, dan vi vii trang nhan dan va cong dan adia phuong. Can cil vao cac nQi dung tren day, co thS hiSu: Giam sat cila HDND fa hOc;lt a9ng mang tinh quy€n !t:fC nha mUlc nh&m thea doi, xem xet va aanh gia hOc;lt a9ng cua Thuimg trllc HDND, UBND; cac co quan nha nuac, t6 chuc kinh ti, t6 chuc xii h9i, ilan vi vu trang nhan dan va cong dan a ilia phuang trong vi¢c thllc hi¢n cac n~ht quyit cila HDND va Hiin phap, phap fU9t. 331
2. Vai tro cua giam sat Thong qua ho~t dQng giam sat cua HDND nh&m ki@m tra, don d6c danh gia vi~c chfrp hanh HiSn phap, phap 1u~t va nhilng van ban cua co quan nha nuac cfrp tren a dia phuong, vi~c th\fc hi~n Nghi quySt cua IIDND nhk dam bao cho phap lu~t duQ'c th\fc hi~n mQt cach nghiem chinh va th6ng nhfrt trong ph~m vi dia phuong, dam bao tinh phap chS XHCN, bao v~ quySn va lqi ich chung cua cong dan. Ho~t dQng giam sat cua HDND 130 mQt nQi dung cua ho~t dQng qmin 1y nha nuac. Do 130 mQt ho~t dQng khong th@ thiSu cua co quan 1anh d~o d6i vai co quan chiu S\f lanh d~o, cua nguai lanh d~o d6i vai nguai bi 1anh d~o. Giam sat 130 ho~t dQng d~c thu cua HDND nh&m th~ chS hoa cac chuc nang cua HDND; ho~t dQng giam sat khong nhUng dam bao tinh th6ng nhfrt cua co quan quySn l\fc nha nuac vira dam bao tinh phap chS XHCN rna con d~y m~nh S\f phat tri~n kinh tS xa hQi adja phuong, bao dam quySn lam chu cua nhan dan dja phuong. 3. Nguyen tile giam sat cua HDND xii Nguyen tilc trong ho~t dQng giam sat 130 nhUng tu tuang chu d~o, nhfrng tieu chu~n hanh dQng rna cac chu th@ th\fc hi~n chuc nang giam satciing nhu d6i tuqng cua giam sat, phai tuan theo trong qua trinh giam sat. Giam sat 130 mQt bQ ph~n hQ'P thanh cua quan ly nha nuac, do do, ho~t dQng giam sat, mQt m~t, phai tuan thu cac nguyen tilc chung cua ho~t dQng quan ly; m~t khac, phai tuan theo cac nguyen tilc d~c thu cua lo~i hinh ho~t dQng nay. a) Cae nguyen tlic chung - Nguyen tilc' dam bao S\f lanh d~o cua Dang cQng san Vi~t Nam d6i vai ho~t dQng giam sat. a nuac CQng hoa xa hQi chu nghla Vi~t Nam, Dang cQng san 130 l\fc luqng lanh d~o nha nuac, lanh d~o xa hQi (HiSn phap Vi~t Nam nam 1992). Tuy nhien, Dang khong phai la nhan t6 dUng ben tren hay dUng ben ngoai phap lu~t, mQi co quan, t6 chuc Dang dSu ho~t dQng trong khuon kh6 phap lu?t. Dimg lanh d~o nha nuac b&ng vi~c dS ra chu truong, chinh sach, duang l6i chinh trj d~ nha nuac th@ chS hoa t~nh phap lu?t. Dang khong bao bi~n hay lam thay cong vi~c 332
cua nha nuac. Ho~t dQng giam sat, kiSm tra, thanh tra cling gi6ng nhu mQi ho~t dQng khac cua nha nuac d~u phai d~t duai S\l Hinh d~o cua Dang. - Nguyen t~c t~p trung dan chu. V6i tu cach la chu thS cua quy~n l\lc nha nuac, nhan dan co quy~n tham gia quan ly nha nuac, tham gia giam sat ho~t dQng cua cac cO' quan nha nu6c. Vi v~y, ho~t dQng giam sat luon phai d~t du6i S\l kiSm tra, giam sat cua nhan dan. - Nguyen t~c phap chS xii hQi chu nghia. Nguyen t~c phap chS xii hQi chu nghia la mQt trong cac nguyen t~c quan tn;mg trong t& chuc va ho~t dQng cua bQ may nha nuac noi chung va ho~t dQng giam sat noi rieng. NQi dung cua nguyen t~c nay d6i hoi t& chuc va ho~t dQng cua cac cO' quan, t& chuc th\lc hi~n ho~t dQng giam sat phai dam bao dung qui dinh cua phap lu~t. MQi ho~t dQng giam sat phai d\la tren cO' s6 phap lu~t: dung thAm quy~n; khong ch6ng cheo, trimg l~p, cac kSt lu~ va kiSn nghi giam sat phai co cO' s6 phap lY. b) Cae nguyen tae tlije thit - Nguyen t~c chinh xac, khach quan. Day la nguyen t~c. quan trQng cua ho~t dQng giam sat b6i bfrt ky mQt s6 li~u, tu li~u, nh~ dinh nao trong giam sat khong bao dam tinh chinh xac d~u dfrn dSn h~u qua tai h~i, th~ chi nghiem trQng va se dfrn dSn vi~c nhin nh~, danh gia sai d6i tUQTIg, til do co nhUng quySt djnh xu ly sai. Vi thS, phai bao dam chinh xac trong ho~t dQng giam sat dS giup cho vi~c danh gia dung th\lc tr~ng tinh hinh, giup cho cO' quan, t& chuc va ngucri vi ph~m nh~n thuc ro khuySt diSm cua minh va giup cho cO' quan tiSn hanh giam sat co nhUng quySt dinh xu ly dung phap lu~t, bao v~ lQ'i ich nha nuac, xii hQi cling nhu quy~n va lQ'i ich hgp phap cua cong dan. Tinh chinh xac cua ho~t dQng giam sat d6i hoi cac chu thS khi tac nghi~p phai thu th~p thong tin d~y du nhung co chQn lQc ky cang dS lo~i bo nhilng thong tin khong chinh xac, khong c~n thiSt gay anh huang dSn kSt qua giam sat. Tinh khach quan trong ho~t dQng giam sat nh~m bao dam phan anh dung S\l th~t, khong thien)~ch va bop mea S\l th~t. D~ dam bao tinh khach quan d6i 333
hoi chu thS ghim sat, kiSm tra, thanh tra khi bie nghi~p phai xufit phat tu thgc te cUQc sfmg, ton trQng sg th~t; phai xem xet, danh gia sg v~t, hi~n tu
hfmh cling nhu vi~c dua ra kSt 1u~, kiSn nghi, quySt dinh xu 1Y... dSu phai tuan then cac qui dinh phap 1u~t. 4. mnh thue va phuO'ng phap giam sat eua HDND xii a) Hinh thue giam sat cua HDND XQ V6i vi tri 1a ca quan quySn 19c nha nu6c CJ dia phuang, ca quan d~i di~n cho y chi, nguy~n vQng va quySn lam chu cua nhan dan dia phuang, ho~t dQng giam sat cua HDND nh&m dam bao cho mQi ho~t dQng cua cac d6i tUQ11g chiu sg giam sat phai thgc hi~n dung, dAy du cac quy dinh cua HiSn phap, phap 1u~t va nghi quySt cua lIDND. DS d~t duqc m\lc dich nay, lIDND thlJc hi~n chuc nang giam sat thong qua cac hinh thuc sau: - Xem xet bao cao cong tac cua ThuOng trgc HDND, UBND. - Xem xet vi~c tra 1ai chftt vftn cua Chu tich HDND, chu tich UBND, cac thanh vien khac cua UBND, Thu twang ca quan chuyen mon thuQc UBND. - T6 chuc cac Doan giam sat chung va giam sat chuyen dS then chuang trinh, kS ho~ch giam sat dii duqc phe duy~t. - Cu thanh vien cua Doan giam sat dSn ca quan, t6 chuc hfru quan dS xem xet va xac minh cac vftn dS vS phat triSn kinh tS xa hQi, tai chinh, ngan sach... - Giam sat vi~c thgc hi~n van ban quy ph~m phap 1u~t. b) Phuong phap giam sat cua HDND XQ Phuang phap giam sat 1a cach thuc, bi~n phap ma ca quan, nguai co th~m quySn su d\lng dS thgc hj~n ho~t dQng giam sat nh&m d~t duqc m\lc dich dS ra. Ca quan, nguai co th~m quySn su d\lng cach thuc, bi~n phap nao dS thgc hi~n ho~t dQng giam sat 1a tuy thuQc van d~c diSm, tinh chftt cua V\l vi~c, cua ca quan, t6 chuc, ca nhan 1a d6i tUQ11g cua giam sat, kiSm tra, thanh tra; d6ng thai con tuy thuQc van kha nang nghi~p V\l cua ca quan, ngum co th~m quySn thgc hi~n giam sat. Cac phuang phap giam sat thuOng duqc su d\lng: - Thu th~p thong tin, h6 sa, tai 1i~u va cac gifty to' lien quan. 335
- Nghien Clm, so sanh, thBng ke cac du li~u d@ phat hi~n nhung nQi dung hQ'P Iy, b~t hQ'P Iy, logic, phi logic..., til do yeu cAu dBi tUQ11g giam sat ghii trinh (co th@ b~ng van bim ho~c t11fC tiSp). - Thu th~p y kiSn til cac ca nhan, co quan, t6 chuc. - Tham v~n y kiSn cua cac OOa chuyen mono - ThuySt ph\lc dBi tUQ11g giam sat tich ClJC hQ'P tac v&i chu th@ giam sat, ki@m tra, thanh tra. - Ch~t vfuI dBi tUQ11g giam sat. - T6ng hQ'P, daOO gia dung sai so v&i phap lu~t, tren co So' do co tiOO dSn ySu tB hQ'P Iy dBi v&i tUng Y\l vi~c C\l th@. -Xu Iy kip thai, dung phap lu~t OOUng hanh vi gay can tra dSn ho?t d9ng giam sat. II. Quy trinh giam sat cua RDND xii 1. Quy trinh thong qua bao cao cong tac T?i ky hQp HDND, vi~c xem xet, thflO lu~n bao cao cong tac cua Thuang tqlC HDND, UBND la ho?t dQng giam sat co ban va quan trQng cua HDND vi day chinh la co So' d@ d?i bi@u HDND th\lc hi~n quySn quySt dinh OOUng vfuI dS quan trQng cua dia phuong bfug cach bi@u quySt thong qua cac bao cao cua HDND va UBND. Tuy nhien, d@ giup cho t~p th@ HDND co th@ xem xet, thao lu~ bao cao mQt cach chinh xac, dam bao ch~t IUQ11g, hi~u qua cua ky hQp thi m6i bao cao, tai li~u cua dBi tUQ11g chiu SlJ giam sat tru&c khi triOO ra ky hQp HDND dSu phai duQ'c th~m tra ky cang. a) Thdm tra bao cao, tiJi li¢u trinh HDND Th~m tra, daOO gia bao cao, tai li~u la mQt hiOO thuc cua ho?t dQng giam sat d@ xem xet, danh gia kSt qua ho?t dQng cua cac co quan chiu S\l giam sat cua HDND thong qua cac bao cao duQ'c triOO ra tru&c HDND d@ xem xet, thao lu~n. M\lc dich th~m tra bao cao la: 336
- Xac diOO nhfrng thong tin duQ'c de c~p trong bao cao co phan aOO dung, chiOO xac hi~n thvc khach quan OOfrng kSt qua ho~t dQng cua cac co quan triOO bao cao. - Xac dinh tiOO phap ly cua bao cao ve nQi dung, hinh thuc cling OOu cac giai phap, kiSn nghi dua ra co dung quy diOO cua HiSn phap, phap lu~t va nghi quySt cua HDND. - Xac dinh tiOO kha thi cua bao cao. MQt bao cao co tinh kha thi khi no duQ'c xfty dvng mQt cach khoa hQc, dam bao co sa phap ly, phil hQ'P vo; tiOO hiOO cua dia phuong va co kha nang d~t hi~u qua cao trong thvc tiSn~ Vai cac m\lc dich nay thi thfun tra bao cao la quy trinh b~t bUQc vi kSt qua cua ho~t dQng thAm tra bao cao se cung c~p dAy du thong tin co dQ chiOO xac cao, hun co sa dS d~i biSu HDND (phAn Ian d~i biSu HDND hi~n nay la ho~t dQng kiem nhi~m) thlJC hi~n quyen giam sat va quySt diOO OOfrng v~n dS quan trQng cua dia phuong. D6i vai m6i ky hQp cua HDND, dS thvc hi~n chuc nang giam sat, t~p thS HDND phai xem xet, thao lu~n OOiSu lo~i bao cao khac OOau cua cac co quan chiu SlJ giam sat trong cac liOO vvc kinh tS, phap lu~t, van hoa, xa hQi... Tuy OOien, d6i vai t~t ca cac lo~i bao cao, quy triOO thAm tra bao cao dSu co thS g6m cac buac sau: thu th~p thong tin, xu ly thong tin, thlJc hi~n thfun diOO bao cao. b) Xem xet, thilO lutjn bao cao tgi kY h9P HfJND Vi~c xem xet, thao lu~n bao cao cua cac co quan chiu sv giam sat cua HDND t~i ky hQp toan thS cua HDND duQ'c th\lc hi~n theo quy ttinh da duQ'c quy diOO t~i DiSu 60 Lu~t t6 chuc HDND va UBND nam 2003, DiSu 52 Quy chS ho~t dQng cua HDND nam 2005. Tuy nhien, dS vi~c xem xet, thao lu~n bao cao cua d~i biSu HDND d~t duQ'c hi~u qua va m\lc dich dS ra, m6i d~i biSu HDND cAn co OOUng k:y nang co ban. Thu nhAt: Phan lo~i va s~p xSp tai li~u: Sau khi OO~n duQ'c cac tai li~u cua ky hQP, d~i biSu HDND nen pharr lo~i cac tM li~u va s~p xSp chung theo thu tv chuang triOO ky hQp. Vi~c phan lo~i va 337
s~p xSp tai li~u nen viSt thanh danh m\lc dS vua quim Iy t6t tai li~u, vua tranh nhfun I~n hay bo sot tai li~u. Thu hai: DQc tai li~u: - Dga vao danh m\lc tai li~u da dUQ"c phan lo~i va s~p xSp theo thu t1J nQi dung chuang trinh ky hQP, tai li~u nao xSp tru6c thi dQc tru6c va nguQ"c I~i. - Vi~c dQc tai li~u nen dUQ"c thgc hi~n thea nhom d~i biSu va co sg phan cong, ph6i hqp dS m6i nguai khong chi phai dQc khai quat rna con chQn dQc nghien cUu sau theo linh V\IC hay chuyen dS rna minh am hiSu va co thgc tS t6t nhfrt. Thu ba: Lam vi~c t~p thS: Khi xem xet, thao lu~n bao cao t~i kY hQP lIDND, ngoai ky nang dQc tai li~u, m6i d~i biSu nen co ky nang lam vi~c t~p thS, tuc la biSt cach I~ng nghe y kiSn Clla nguai khac va biSt cach tham gia thao lu~n, trinh bay y kiSn Clla minh. 2. Quy trlnh chat van va tra lui chat van NSu chfrt vfrn la mQt hinh thuc giam sat cua d~i biSu lIDND thi. xern xet vi~c tra lai ch§.t vfrn la cach thuc dS danh gia ho~t dQng ch§.t v§.n. co dung quy dinh Clla phap lu~t vS ch§.t vfin hay khong, kSt qua clla ho~t dQng ch§.t vfin co lam sang to v§.n dS bi chfit vfin, co lam ro dUQ"c trach nhi~m Clla nguai bi ch§.t v§.n hay khong? Bu6c 1: Xem vi~c chfrt vfin co dung theo quy dinh Clla phap lu~t khong? - D6i v6i nguai chfit vfin: + Chfit vfrn co dung thfun quySn, dung v6i d6i tuqng khong? + M\lc dich Clla nguai chfit van la gi? (lo~i bo truang hqp' chfit v§.n v6i m\lc dich xau). + Xem xet cac khia c~nh clla cau hoi chat v§.n nhu: tinh chinh xac, co can cu thgc tS va can cu phap Iy clla thong tin dung dS chat van; xac dinh ro muc dQ yeu c§.u Clla cau hoi dS xac dinh sg ki~n phap Iy; lam ro van dS rna d~i biSu quan tam hay dS quy kSt trach nhi~m clla nguai bi ch§.t van. NQi dung cau hoi ch§.t v§.n phai dam bao tinh ro rang, khoa hQc, lam ro vfin dS dua ra chat v§.n va trach nhi~m Clla nguai bi chfrt van khong. - D6i v6i nguiYi bi chfit van: 338
+ Phai la nguai thuQc d6i tUQIlg bi chat van nhu: Chu tich HDND, Chu tich va cac thaOO vien khac cua UBND. + Xem xet nQi dung tra lai chat van cua cac chu thS bi chat van co dung v6i chuc nang, OOi~m V\l cua nguai bi chat van hay dugc uy quySn khong, cO tra lai dung, d&y du, ro rang, co din cu OOUng van dS ma d~i biSu HDND chat van hay khong mu6n tra lai, tra lai quanh co OO~m thoai thac, Ian traOO trach OOi~m, d6 16i cho khach quan hay t~p thS. C&n xac diOO ro trach nhi~m va cac bi~n phap khAc ph~c cua van dS bi chat van. Bu6c 2: Xem xet ho~t dQng chat van va tni lai chat van co duQ'C thvc hi~n thea dUng triOO tv, thu t\lC ma phap lu~t dff quy dinh khong? Bu6c 3: HDND ra Nghi quySt vS vi~c tra lo-i chat van. - Yeu c&u sua d6i, b6 sung mQt ph&n ho~c toan bQ nQi dung cua bao cao. - NQi dung tra lai chat van va trach OOi~m cua nguai bi chat van. Bu6c 4: Giam sat vi~c thvc hi~n trach OOi~m cua nguai bi chat van (sau khi kSt thuc chat van va xac dinh trach OOi~m cua nguai bi chat van). + Sau ky hQp: Nguai bi chat van co trach nhi~m bao cao v6i HDND b~g van ban vS vi~c thvc hi~n OOUng van dS dff hua, tiSp thu, ghi oo~ ~i kY hQp tru6c. + Trong thai gian gifra hai ky hQp: - Nguai bi chat van tra lai chat v&n b~ng van ban t6i d~i biSu HDND dff chat van va thuang tqlc HDND, nSu d~i biSu HDND d6ng y v6i nQi dung van ban tra 1m thi d~i biSu HDND do va thuang tqlc HDND giam sat vi~c thvc hi~n, lai hua cua nguai bi chat van. NSu nguai bi chat van khong thvc hi~n thea dung Nghi quySt cua HDND thi d~i biSu HDND co thS yeu c&u HDND xem xet trach OOi~m cua nguai do t~i ky hQp g&n ooat. - Nguai bi chat van tra lai chat van b~ng van ban t6i d~i biSu HDND dff chat van va thuang tf\fc HDND, nSu d~i biSu HDND khong d6ng y v6i nQi dung van ban tra lai, thi co thS yeu c&u HDND dua ra chat van ~i ky hQp g&n ooat. LUll y: DS thea doi, xem xet toan bQ qua triOO chat van va tra lai chat van, m6i d~i biSu HDNDpen xay dvng OO~t kY chat van b~g van ban, trong do neu ro: 339
- Thai gian, nguai ch:lt vftn, n9i dung nhung vftn d~ ch&t v&n va hinh thuc ch&t vftn. - Thai gian, nQi dung va cach thuc tni lai, bi~n phap kh~c phl}c va nhUng hua h~n cua nguai bi chftt v&n. - Danh gia C\l thS cua d~i biSu v~ cau tn'! loi va trach nhi~m cua nguffi bi ch&t v&n. 3. Quy trinh giam sat van ban quy ph(lm phap lu~t Van bfm quy ph~m phap lu~t cua UBND xa la van bfm do UBND xa ban hfmh theo trinh t\l, thu tl}C do Lu~t ban hanh van bfm quy ph~m phap lu~t cua HQi d6ng nhan dan va Dy ban nhan dan quy dinh, trong do co quy t~c xu S\l chung, co hi~u l\lc bit bUQc chung trong ph~m vi xa dS di~u chinh cac quan h~ xa hQi adia phuang. Van bfm quy ph~m phap lu~t cua UBND xa bao g6m 2 lo~i: Quy~t dinh cua UBND xa, Chi thi cua UBND xa, cac Quy~t dinh, Chi thi cua Chu tich UBND xa nh~m th\lc hi~n nhi~m Vl}, quy~n h~n eua minh theo quy dinh t~i di~u 127 Lu~t t6 chuc HQi d6ng nhan dan va Dy ban nhan dan kh6ng duQ'c xem la van ban quy ph~m phap lu~t. Ml}c dich va yeu d.u cua giam sat van 'ban quy ph~m phap lu~t a xa: HDND xa xem xet van ban quy ph~m phap lu~t cua UBND xa nh~m phat hi~n nhiing nQi dung trai phap lu~t cua van ban dS kip thai dinh chi vi~c thi hanh, sua d6i, huy b6 ho~c bai b6 van ban, dam bao tinh hgp hi~n, hQ'P phap va tbm th6ng nh&t cua h~ th6ng phap lu~t, d6ng thai ki~n nghi UBND, nguai c-o thAin quy~n xac dinh trach nhi~m cua UBND, nguai co thAm quy~n da ban hanh van ban trai phap lu~t. Vi~c xem xet van ban phai ti~n hanh thuang xuyen, kip thai, dung quy dinh cua phap lu~t. Vi~c xem xet van ban kh6ng duQ'c gay kho khan cho ho~t dQng binh thuang cua UBND, nguai co thAm quy~n ban hanh van ban co van ban duQ'c kiSm tra. Nguai tham gia xem xet van ban cua UBND phai nim viing nhiing quy dinh cua phap lu~t co lien quan d~n nQi dung van ban duQ'c kiSm tra tren co sa do phat hi~n nhiing van ban trcii v6i Hi~n phap, lu~t, cac van ban quy ph~m phaQ lu~t cua co quan nha nu6c c&p tren dS co nhUng ki~n nghi 340
xu 1y phu hgp nh&m hmln thi~n vi~e xay d\fIlg va thge hi~n van ban quy ph~m phap 1u~t eua UBND xii. Qua trinh xem xet van ban eua UBND phlii xae dinh duge co sa phap 1y dS tiSn hanh xem xet; xem xet ea vS hinh thue va nQi dung eua van ban. a) Ca So' phap If; ad xae ajnh nQi dung trai phap luq.t eua van bim La nhfing van ban co hi~u 1ge eao han t~i thai diSm xem xet van ban eua UBND xii. QuySt dinh, Chi thi, cae van ban co chua quy ph~ phap lu~t eua UBND xii phai phil hgp v6i van ban eua cae co quan nha nu6e Trung uang, van ban eua HQi dang nhan dan, Uy ban nhan dan e~p tinh, huy~n va Nghi quySt eua HQi dang nhan dan xii. Trong truang hgp cae van ban 1a co sa phap 1y d@ xae dinh nQi dung trai phap 1u~t eua van ban co quy dinh khae nhau vS eung mQt v~ dS thi ap d\lng van ban co hi~u 1ge phap 1y eao han dS xem xet. b) Xem xet vJ thd thue, ley thuq.t trinh bay van bim Van ban phai duge trinh bay dung thS thuc va ky thu~t trinh bay bao gBm: Qu6e hi~u; ten co quan ban hanh; s6 va kY hi~u (ghi nam ban hanh agifra s6 va ky hi~u); dia danh, ngay, thang, nam ban hanh; ten lo~i van ban, trieh ySu; nQi dung; viSt dung ehinh ta, ngfr phap tiSng Vi~t va van phong phap lu~t, noi nh~, ehfr kY, dong d~u va each trinh bay. ThS thue va ky thu~t trinh bay van ban phai tuan thea quy dinh t~i Thong tu lien tieh s6 55/2005/TTLT-BNV-VPCP ngay 06.5.2005 eua BQ NQi V\l, Van phong Chinh phu huang dfin vS thS thue va ky thu~t trinh bay van ban. e) Xem xet vJ nQi dung van bim Xem xet vS nQi dung van ban 1a danh ghi va kSt 1u~n vS tinh hgp phap eua van ban. Van ban hgp phap phai dam bao cae diSu ki~n sau: - Duge ban hanh dung can cu phap 1Y. - Duge ban hanh dung thAm quySn: Bao gBm thAm quySn vS hinh thue va thAm quySn vS nQi dung. - NQi dung eua van ban phil hgp v6i quy dinh eua phap 1u~t. - Tuan thu d~y du cae quy dinh vS thu t\le xay d\fIlg, ban hanh va eong b6 van ban. '. 341
d) Xu Iy van him quy phq,m phap luq.t trai phap luq.t Qua qua trinh xem xet van bfm quy ph~m phap lu~t, van bfm co chua dvng quy ph~m phap lu~t cua UBND xa, nSu nh~n thAy van ban co dAu hi~u trai phap lu~t, xu ly nhu sau: HDND xa co quySn yeu cau UBND xa dinh chi thi hanh van ban dang thai bai bo, huy bo ho~c sua d6i, b6 sung, thay thS kip thai. Vi~c sua d6i, b6 sung, thay thS, huy bo, btii bo ho~c dinh chi van ban quy ph~m phap lu~t cua UBND th\Ic hi~n thea quy dinh t~i diSu 11 Lu~t ban hanh van ban quy ph~m phap lu~t cua HQi dang nhan dan va Dy ban nhan dan. 4. Quy trinh giam sat thong qua thanh Iljp iloan giam sat Theo quy dinh t~i chuang III cua Lu~t T6 chuc HDND va UBND ngay 26/11/2005 quy dinh chuc nang va quySn h~n giam sat cua HDND, thea do, ngoai giam sat thong qua ho~t dQng xem xet bao cao cong tac, vi~c tra lai chAt vAn, van ban quy ph~m phap lu~t, HDND giam sat thong qua thanh l~p doan giam sat nhim thea doi va xem xet vi~c thi hanh phap lu~t cua cac co quan, t6 chuc va cong dan a dia phuang. Vi~c thanh l~p doan giam sat bing hinh thuc van ban la quySt dinh cua Thuang tr\Ic HDND xa. Cac thanh vien cua Doan giam sat duQ'c cu dSn co quan, t6 chuc hfru quan dS xem xet va xac minh cac vAn dS vS phat triSn KTXH, tai chinh ngan sach... Quy trinh giam sat cua Doan giam sat bao gam cac bu6'c: a) Chudn hi m5i dung giam sat Tru6'c khi len kS ho~ch giam sat, cac thanh vien cua Doan t6 chuc di th\Ic dia, xu6ng co sa n~m b~t tinh hinh va thong bao nQi dung, kS ho~ch giam sat cho co quan, t6 chuc, ca nhan chiu S\I giam sat, ch~m nhAt la 7 ngay tru6'c ngay doan b~t dau tiSn hanh ho~t dQng giam sat. Khi t6 chuc giam sat thea doan can nghien cUu, can tim hiSu ky vS d6i tugng va linh V\IC giam sat vi diSu nay lien quan dSn thanh phfuI dom giam sat. Doan giam sat phai xac dinh duQ'c d6i tugng, ph~m vi, nQi dung, m\lc tieu giam sat dS xay dvng chuang trinh, thai gian giam sat mQt cach C\l thS, hgp ly, khong 342
anh hUOng dSn d6i tUQ11g bi gicim sat. Day 1a mQt bu6c hSt suc quan tr
minh v@ cac vfin d@ diI neu; m:;mh d~n tiSp thu, b6 sung vao bao cao kSt lu~ nhUng y kiSn co co so'. M~t khac, nSu phat hi~n nhUng vfin d@ co sai ph~m thi d@ nghi vai cac co quan chuc nang lam ro va xu ly theo quy dinh cua phap lu~t. d) KiJm tra sau giam sat vfin d@ nay chi thl!c hi~n chu ySu thong qua vi~c theo doi, chua t6 chuc doan kiSm tra. Tuy nhien, khi t6 chuc giam sat don vi diI duqc giam sat, baa gia cling lUll y va yeu c~u don vi bao cao vi~c tiSp thu, xu ly kiSn nghi cua Doan giam sat. Sau khi thong bao kSt lu~n giam sat, trong kiSn nghi phai neu ro la kiSn nghi ai, kiSn nghi cai gi, thai gian thl!c hi~n. Khi tiSp nh~n cac thong tin tir nhUng don vi fiy, chung ta phai xem xet xem don vi fiy co nhung quy dinh ho~c huang d&n gi thS hi~n vi~c xu ly theo kiSn nghi cua chung ta khong. Cong tac giam sat cua HDND phai luon bam sat chuong trinh, nghi quySt Clla cfip uy va nghi quySt cua HDND; ch
Phap l~nh thvc hi~n dan chu a xii, phuOng, thi td.n quy dinh: HDND xii co trach nhi~m ph6i hqp v6i Oy ban M~t tr~n T6 qU6c va cac thanh vien cua M?t tr~n cung cfrp d@ giam sat cac dv an cong trinh dAu tu, tiSn dQ thvc hi~n phuong an d@ bu, h6 trg giai phong m~t bfuIg tii dinh cu lien quan dSn dv an cong trinh t~i xii; quy ho~ch, kS ho~ch su d\lng d~t va phuong an quy ho~ch khu dan cu; giam sat vi~c t6 chuc nhiing nQi dung nhan dan ban va quySt dinh tflJC tiSp ve chu truong, muc dong gop xay d\ll1g co sa h~ tAng cac cong trinh phuc 19i cong cQng trong ph~m vi xii. NQi dung giam sat cac dv an a xii bao g6m cac bu6c: a) Thdm tra bao eao eua d7:f an Tru6c khi phe duy~t dv an, HDND xii phai th~m tra nQi dung cua dV an bao g6m: m\lc dich, yeu cAu, danh gia tinh hinh thvc hi~n dv an, dv toan ngan sach, m\lc tieu phat tri@n kinh tS- xii hQi cua dia phuong; S\I phu hqp cua cong trinh kSt c~u h~ tAng v6i quy ho~ch chung cua xii; din cu vao bien ban t6 chuc hQp dan ho?c ban t6ng hqp phiSu tan thanh d@ th6ng nhfrt thvc hi~n (phai it nh§.t 2/3 s6 ngum ho~c y kiSn tan thanh trong di~n hQP ho?c di~n Ifry y kiSn); din cu vao Nghi quySt cua HDND xii. b) Phuang phap tiin hcmh - Trong qua trinh giam sat, HDND xii co quy@n yeu cAu cac co quan quan ly nha nu6c co th~m quy@n co lien quan cung c§.p cac thong tin ph\lc V\l cho vi~c giam sat. - KiSn ngh! cac c§.p co th~m quy@n dinh chi vi~c th\Ic hi?n dAu tu, v~ hanh dv an trong -truOng hqp dv an co aM huang nghiem trQng dSn san xu§.t, an ninh, van hoa, xii hQi, v~ sinh moi truOng sinh sang cua cQng d6ng ho?c do chu dAu tu khong th\Ic hi~n cong khai hoa v@ dAu tu theo quy dinh cua phap lu~t. III. Danb gia k~t qua bo~t dQng giam sat 1. Tieu chi ilanh gia kit quii giam sat Tieu chi danh gia k~t qua ho~t dQng giam sat chinh la din cu rna co quan, nguoi co th~m quy@n dVa vao do d@ danh gia mQt ho~t dQng giam sat C\l th@. Vi~c danh gia k~t qua ho~t dQng giam sat thUOng d\Ia vao cac din cu sau: 345
a) M¥c iJich cua hogt iJ6ng gicim sat Day la din cll d~u tien va cling la din cu quan tn;mg nh~t rna co quan, nguai co th&rn quy~n d\la vao do dS danh gia ho~t dQng giarn sat. M&i ho~t dQng giarn sat C\l thS co nhiing rn\lc dich C\l thS phu hqp v6i d~c diSm, tinh ch~t cua cUQc giarn sat. b) Yeu cdu cua hogt a6ng giam sat M&i ho~t dQng giarn sat, kiSrn tra, thanh tra c\l thS vira phai bao dam nhiing yeu c~u chung vira phai bao dam nhiing yeu c~u rieng. Nhiing yeu c~u cua ho~t dQng giarn sat duQ'c bao dam ho~c khong duQ'c bao dam d~u anh huemg dSn hi~u qua cua ho~t dQng giarn sat. c) N6i dung ail th1!c hi¢n cua hogt a6ng giam sat M&i ho~t dQng giarn sat d~u co nQi dung eua no. NQi dung cua ho~t dQng giarn sat la nhiing cong vi~c C\l thS thuQc vao nQi dung V\l vi~c rna chu thS giarn sat phai giai quySt. d) Thai hgn cua hogt iJ(mg giam sat Thai h~ncua ho~t dQng giarn sat la khoang thai gian rna chu thS th\lc hi~n ho~t dQng giarn sat phai hoan thanh nhi~rn V\l eua minh. Khi danh gia kSt qua cua ho~t dQng giam sat c~n din cll vao thai h~n cua ho~t dQng giam sat dS xem xet. e) Hi¢u qua, tac iJ6ng cua hogt a6ng giam sat Khi th\lc hi~n danh gia kSt qua ho~t dQng giarn sat c~n phai din cll vao hi~u qua, tac dQng cua ho~t dQng giarn sat. C\l thS la: - Xern xet ho~t dQng giam sat co d~t hi~u qua hay khong, cong vi~c C\l thS nao d~t hi~u qua, cong vi~c C\l thS nao khong d~t hi~u qua; hi~u qua d~t duQ'c la gi. - Xem xet tac dQng cua ho~t dQng giarn sat d6i v6i cac khia c~nh: chinh tri, kinh tS, xff hQi, phap lu~t va qwin ly nha nu6e. Nhiing tac dQng C\l thS d6i v6i tUng khia c~nh la nhu thS nao. j) Quy iJinh cua phap lugt, quy chi hogt iJ9ng giam sat Khi dff co kSt lu~n danh gia a khia c~nh khac nhau thi mQt vfu1 d~ di kern kSt lu~n danh gia do c~n luon luon duQ'c xac dinh ro la nguyen nhan cua nhiing Uti diSm, h~n chS, ~h~t luQ'llg, hi~u qua d~t dUQ'e ho~c khong d~t duQ'c; tac dQng 346
t6t hay khong t6t d6i vai xii hQi dS til do co nhung giai phap nh~m nang cao hi~u qua hOC;lt dQng giam sat. 2. M~t sa giaiphap CO' ban nhdm nang cao hi?u qua ho~t d~ng giam sat a) Hoem thi¢n va thuang xuyen tuyen truyJn, ph6 biin phap lu~t lien quan din hoq,t d6ng giam sat Roan thi~n phap lu~t la mQt giai phap cO' ban dS nang cao hi~u qua d6i vai mQi hOC;lt dQng cua nha nu6c. Trong qua trinh hOC;lt dQng va sau m6i cUQc giam sat C\l thS, cO' quan, nguai co thfim quySn phai co trach nhi~m xac dinh nhfrng van ban, nhfrng quy dinh phap lu~t dii IC;lC h~u, khong con phil hgp ho~c ch6ng cheo, mau thu~n ho~c quan h~ xii hQi khong co quy dinh phap lu~t diSu chinh dS tu do co nhfrng kiSn nghi C\l thS d6i v6i cO' quan co thAm quySn 10C;li bo nhfrng quy dinh IC;lC h~u, ch6ng cheo, mau thu~n ho~c ban hanh quy dinh maio Nbfrng quy dinh cfin hoan thi~n co thS lit: - Nhfrng quy dinh vS chuc nang, nhi~m V\l, quySn hC;ln cua cO' quan, nguai co thfim quySn giam sat va nhfrng quy dinh khac co lien quan trgc tiSp. - Nbfrng quy dinh la cO' sa phap Iy dS cO' quan, nguai co thfim quySn giam sat tiSn hanh d6i chiSu V\l vi~c ·cua d6i tUQ11g giam sat dS xem co sai phC;lm hay khong, sai phC;lm dola gi, tinh ch~t va muc dQ cua sai phC;lm nhu thS nao. Ben cC;lnh do, cong tac tuyen truySn, ph6 biSn phap lu~t lien quan dSn hOC;lt dQng giam sat cfin duQ'c thgc hi~n thuO'ng xuyen d6i v6i ca chu thS giam sat; d6i tUQ'ng giam sat va cac ca nhan, cO' quan, t6 chuc lien quan. Cac diu thS do hiSu ro cac quy dinh phap lu~t lien quan dSn hOC;lt dl)ng giam sat se gop phfin quan trQng lam cho hOC;lt dQng giam sat dC;lt duQ'c m\lc dich dS ra. b) Nang cao nh~n thuc v~ hoq,t d6ng giam sat cua HDND cho cac dq,i biiuHDND Chinh dC;li biSu HDND cilng cfin nh~n thuc ro vS cong tac giam sat cua cO' quan dan cu dS thgc hi~n dung chuc nang, nhi~m V\l. C\l thS, phai n~m ro d6i tUQ11g chiu sg giam sat, nQi dung, phuang thuc giam sat va thfim quySn, phC;lm vi 347
giam sat. V8 nQi dung giam sat, d.n t~p trung vao vi~c th\fc hi~n cac nghi quySt cua HDND va vi~c tuan thu phap lu~t cua cac ngfmh, cac cAp. c) Xay dlplg chuang trinh, nQi dung giam sat clung tr9ng tam, phil h9'P va t6 chuc t6t cac cUQc giam sat. Di8u nay doi hoi trach nhi~m, nang l\fc va ban li'nh cua ThuCmg tr\fc, d~i biSu HDND. Truac tien la phai xac dinh dung vAn d8 trQng tam can giam sat, sau do xay d\filg chuang trinh va kS ho~ch giam sat phil hgp, tren co sa chuang trinh giam sat hang nam HDND dff thong qua. Co nhfrng vAn dS mai phat sinh trong th\fc tS, buc xuc, can thiSt thi vi~c t6 chuc cac cUQc giam sat kip thai la rAt can thiSt. can lUll y la, cac co quan dan cu va d~i biSu dan cu khong thS lam thay cac co quan hanh phap va tu phap. Vi v~y, phuang phap tiSn hanh giam sat phai ch~t che, th\fc hi~n thea dung chuc nang, th~m quy8n va dung quy trinh. Hi~u qua cua ho~t d9ng giam sat ph\l thuQc VaG vi~c th\fc hi~n kiSn nghj cua cac nganh hfru quan. Do do, vi~c thea d5i th\fc hi~n cac kiSn nghj la S\f tiSp t\lc cua ho~t d9ng giam sat, nhAt la trong nhung truang hqp giua chu thS va d6i tugng chju S\f giam sat con y kiSn khac nhau trong vi~c kh~c ph\lc h~n chS, thiSu s6t va xu ly trach nhi~m cua dan vi chiu S\f giam sat. Chu thS giam sat phai chiu trach nhi~m vS kSt qua giam sat, dS tiSp wc thea d6i dSn noi, dSn ch6n khau tiSp thu, xu ly cac kiSn nghj cua cac co quan hfru quan. NSu co quan nha nuac khong chiu sua sai, khong th\fc hi~n cac kiSn nghi sau giam sat can giai quySt thea huang cao han, nhu ban hanh nghj quySt v8 th\fc hi~n cac kiSn nghj; sau do giam sat th\fc hi~n nghj quySt. Th\fc tS, day la vAn d8 rna lau nay trong ho~t dQng giam sat HDND chua th\fc hi~n day du, hSt tnich nlii~m cua minh. Do v~y can phai xay d\fllg h6 so giam sat, nh~m bao dam c~p nh~t thong tin thuCmg xuyen cho cac ho~t dQng tiSp theo. d) Trang th1!c hi¢n chuc nang giam sat, can co S1! ph6i h9P ch¢t che v6'i Uy ban M¢t tn;in T6 Qu6c xo. va cac thanh vien cua M(lt trcjn, giua hogt aQng giam sat WYi cong tac tiJp xuc cli tri nh~m phat huy suc m~nh tang hqp trong ho~t dQng giam sat va th\fC hi~n cac chu truang, chinh sach, phap lu~t cua Dang, Nha nuac, nghj quySt cua HDND. 348
e) Tang cuirng cong tac thong tin vJ hOr.;lt a9ng giam sat cua HDND, vila dAy m~h tuyen truySn, phc3 biSn phap lu~t, vila t~o ap h,rc til du lu~ xa hQi d6i vai vi~c thvc hi~n cac kiSn nghi sau giam sat. f) Phat huy vai tro cua Thuirng trlfc HDND trong vi?c aiJu hoa, ph6i h9P hOr.;lt a9ng cua cac ar.;li biJu HDND trong giam sat. Thvc tien cho thay: adau ThuOng tI1Jc lIDND chu dQng lam t6t vai tro diSu hoa ph6i hgp ho~t dQng cua d~i bi~u HDND thi 6 do ho~t dQng cua HDND phat huy hi~u qua t6t han. h) Thi himh tri?t aJ va nghiem minh nhimg k~t /w]n, ki~n nghj giam sat KSt qua cu6i cung eua ho~t dQng giam sat hi kSt lu~n vS tinh dUng, sai eua vv vi~c va kiSn nghi ho~c quySt dinh bi~n phap xu ly d6i v6i nhilng sai ph~m cua d6i tw;mg giam sat. NSu nhilng kiSn nghi ho~c quySt dinh bi~n phap xu ly khong duqc thlJc hi~n thi ho~t dQng giam sat khong con y nghia va khong d~t duqc mvc dich dS ra. Do v~y, mu6n nang cao hi~u qua ho~t dQng giam sat, mQt giai phap co ban c~n phai quan tam la thi hanh tri~t d~ va nghiem minh nhilng kSt Iu~n, kiSn nghi giam sat. . BAI TAp TINH HUONG Tinh huang 1: Than f)oai xa X duqc mQt tc3 chuc nuac ngoai h6 trq mQt phfut kinh phi de mua them cac trang thiSt bi va sua l~i mQt phfut nha tre cua than. Nhan dip nay, Tc3 phv nu cua than co sang kiSn huy dQng m6i gia dinh trong than sa tiSn 10.000 d6ng d~ dong gop them vao vi~c tu sua toan bQ nha tre. Sang "kiSn nay duqc toan th~ nhan dan trong than va chinh quySn xa ung hQ. Nguai dan than f)oai rat phan kh6i nhung dIng e ng~i r&ng khi t6 chuc thi cong, chat Iuqng cong trinh khong duqc dam bao. Do do, t~i cUQc h9P do TruOng than tri~u t~p d~ lay y kiSn vS phuang an sua chua nha tre, nhiSu y kiSn d~ nghi phai I~p mQt t6 giam sat thi cong cua than d~ bao dam chAt Iuqng cong trinh. Tuy nhien d~i di~n cua UBND xa co m~t t~i cUQc h9P cho r&ng vi ph~n 100 kinh phi xay dlJDg nha tre Ia cua dlJ an tai trq cho xa, trong do UBND xa Ia dan vi tiSp nh~n tai trq nen vi~c 349
giam sat thi cong se do xii cu can bQ theo doi. V&i tu cach la Chu tich lIDND xii dBng chi c~n ghii quy~t tiOO huBng nay nhu th~ nao? TAl Ll~U THAM KHAo - Nghi quy~t 753/2005/NQ-UBTVQHll eua -oy ban ThuOng V\l quBe hQi ngay 2/4/2005 vS ban haOO quy ch~ ho~t dQng cua hQi dBng nhan dan. - Lu~t TB chuc HQi dBng OOan dan va Uy ban OOan dan 2003. - Lu~t Ban haOO van ban quy ph~m phap lu~t nam 2008. - Nghi diOO cua ChiOO phu s6 135/20031NI>-CP ngay 14/11/2003 vS kiSm tra va xu ly van ban quy ph~m phap lu~t. - GS.TSKH. Dao Tri Dc va PGS.TS. Vo KhaOO ViOO, Giam sat va CO' chi giam sat vi¢c th1/c hi¢n quyJn 11/c nha nuac a nuac ta hi¢n nay, Nha xu§t ban Cong an OOan dan, Ha NQi, 2003. - Vi~n khoa hQc thaOO tra, CO' chi giam sat, kidm toan va thanh tra if Vi¢t Nam, Nha xufit ban Tu phap, 2004. '. 350