Tài liệu Khảo sát trực tiếp nhằm trình bày kỹ thuật soi tươi, nắm được kỹ thuật nhuộm đơn, nhuộm Methaylen blue kiềm, giúp sinh viên nắm được nhuộm Gram, các kỹ thuật nhuộm Acid.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Tài liệu Khảo sát trực tiếp
- KHẢO SÁT TRỰC TIẾP
MỤC TIÊU:
1. Nắm được kỹ thuật soi tươi.
2. Nắm được kỹ thuật nhuộm đơn, nhuộm Methylen blue kiềm.
3. Nắm được nhuộm Gram.
4. Nắm được kỹ thuật nhuộm kháng Acid.
1.CÁC PHƯƠNG PHÁP KHẢO SÁT TRỰC TIẾP
1.1.Soi tươi.
- Qua kính hiển vi thường
+ Soi tươi không cần nền:Là phương pháp soi tươi qua kính hi ển vi đóng b ớt t ụ
quang, với bệnh phẩm được đặt trong một giọt nước muối sinh lý trên m ột lam kính,
treo hay ép dưới một lamel. Phương pháp này dùng để xem sự di động của vi khuẩn.
+ Soi tươi cần nền:Là phương pháp soi tươi qua kính hi ển vi đóng b ớt t ụ quang v ới
bệnh phẩm được đặt trong một giọt dung dịch màu làm n ền như dung d ịch m ực tàu;
nigrosin; methylen blue,trên một lam kính, ép dưới m ột lamel. Ph ương pháp này dùng
xem nang vi khuẩn , hay tìm nấm men có trong bệnh phẩm.
-Qua kính hiển vi nền đen hay đảo pha
+ Qua kính hiển vi nền đen: Mục đích thông thường nhất là xem hình dạng và sự di
động của vi khuẩn có trong một bệnh phẩm đặt trong m ột gi ọt n ước mu ối sinh lý
trên một lam kính ép dưới một lamel. Phương pháp này dùng để tìm xoắn khuẩn
giang mai,vi khuẩn leptospira, hay khảo sát sự di động của vi khuẩn.
+ Qua kính hiển vi đảo phase: Mục đích thông th ường nh ất là xem nang vi khu ẩn
như S .pneumoniae,hay tìm nấm men có trong bệnh phẩm như Cryptococcus
neoformans
1.2.Nhuộm.
- Nhuộm đơn: Đây là phương pháp nhuộm đơn gi ản nhất trong vi khu ẩn h ọc. K ết qu ả
của phương pháp này chỉ trả lời cho ta biết là trong mẫu nghi ệm có vi khuẩn hay
không, cùng với hình dạng và cách sắp xếp c ủa lo ại vi khu ẩn đó. Trong ph ương pháp
nhuộm đơn ta chỉ sử dụng một loại phẩm màu duy nhất (xanh Méthylène ho ặc đỏ
Safranin)
+ Kỷ thuật nhuộm Methylen Blue Kiềm:
* Trước hết làm một phết m ỏng bệnh ph ẩm hay vi khuẩn trên lam kính, đ ể khô
tự nhiên, rồi sau đó gắn trên lam bằng cách hơ nhanh qua ngọn l ửa đèn c ồn hay đèn
- Bunsen 3 lần. Lưu ý là chỉ hơ nhẹ trên ngọn lửa để lam chỉ ấm lên v ừa phải ch ứ
không làm lam bị quá nóng vì như vậy sẽ làm biến thể hình dạng vi khuẩn.
* Đặt lam trên giá nhuộm, cho vài giọt thuốc nhuộm methylen blue ki ềm ph ủ
trùm lên phết vi khuẩn, để yên trong 1 phút. Sau đó c ầm lam lên và r ữa s ạch màu th ừa
dính trên lam dưới một vòi nước chảy rất nhẹ.
* Thấm khô lam bằng cách ép lam gi ữa 2 t ờ gi ấy th ấm. Đ ể khô lam hoàn toàn
trong không khí. Sau đó nhỏ một giọt dầu ( cèdre ) soi kính lên phết nhuộm và quan sát
qua kính hiển vi, trước hết ở vật kính 10X để tìm vùng phết bệnh phẩm, sau đó xoay
sang vật kính 100X( vật kính dầu) để quan sát hình thái và cách ăn màu của vi khuẩn.
-Nhuộm Gram: Đây là phương pháp cơ bản nhất trong vi khuẩn học. Phương pháp
nhuộm Gram còn gọi là phương pháp nhuộm kép vì trong phương pháp nhuộm này, ta
dùng 2 loại phẩm nhuộm tương phản nhau về màu sắc, đó là tím Gentian và đ ỏ
Safranin
+Kỷ thuật nhuộm Gram:
Trước hết làm một phết rất mỏng bệnh phẩm hay vi khuẩn trên lam kính, đ ể khô
tự nhiên, rồi sau đó gắn trên lam bằng cách hơ nhanh qua ngọn l ửa đèn c ồn hay đèn
Bunsen 3 lần. Lưu ý chỉ hơ nhẹ trên ngọn lửa để lam chỉ ấm lên v ừa phải ch ứ không
làm lam bị quá nóng vì như vậy sẽ làm biến thể hình dạng vi khuẩn.
Đặt lam trên giá nhuộm, cho vài gi ọt thuốc nhuộm Gram (Crystal violet =Tím
Gentian ) phủ trùm lên phết vi khuẩn, để yên trong 1 phút. Sau đó c ầm lam lên và r ửa
sạch màu thừa dính trên lam dưới một vòi nước máy chảy rất nhẹ.
Đặt lam trở lại lên giá nhuộm, cho ti ếp vài gi ọt lugol( iod ) ph ủ trùm ti ếp lên ph ết
vi khuẩn, để yên trong 1 phút. Sau đó cầm lam lên và r ửa sạch lugol th ừa dính trên lam
dưới một vòi nước máy chảy rất nhẹ.
Tẩy màu bằng cách nhỏ lên góc trên c ủa lam nhu ộm dung d ịch alcohol 95% cho
đến khi giọt alcohol rời khỏi lam sạch màu. Sau đó cầm lam lên và rửa sạch alcohol
khỏi lam dưới một vòi nước máy chảy rất nhẹ.
Để lại lam trên giá nhuộm rồi phủ vài gi ọt Safranin lên ph ết nhu ộm, đ ể yên 1
phút. Sau đó cầm lam lên và rửa sạch Safranin thừa dính trên lam d ưới m ột vòi n ước
máy chảy rất nhẹ.
Thấm khô lam bằng cách ép lam giữa 2 tờ giấy thấm. Để khô lam hoàn toàn trong
không khí. Sau đó nhỏ một giọt dầu cèdre soi kính lên phết nhuộm và quan sát qua kính
hiển vi, trước hết ở vật kính 10X để tìm vùng phết bệnh phẩm, sau đó xoay sang v ật
kính 100X ( vật kính dầu ) để quan sát hình thái và cách ăn màu của vi khuẩn.
+Kỷ thuật nhuộm kháng Acid:
Nguyên tắc: Do tế bào vi khu ẩn kháng acid có l ớp võ sáp bao b ọc nên khi đã
nhuộm được phức hợp màu Carbolfuchsin, phức hợp này sẽ không b ị t ẩy màu b ởi
dung dịch tẩy màu mạnh( acid, alcohol acid ).Tuy nhiên đ ể ph ức h ợp màu này có th ể
thấm xuyên qua lớp vỏ sáp của vi khuẩn, có hai cách:( 1 ) Đun nóng ph ết nhu ộm v ới
dung dịch màu Carbolfuchsin, nhờ đó mà Carbolfuchsin thấm qua l ớp v ỏ sáp đ ể nhu ộm
màu vi khuẩn; đây là phương pháp nhuộm nóng Ziehl Neelsen. ( 2 ) Ph ương pháp th ứ
hai là phương pháp nhuộm lạnh còn gọi là phương pháp Kinyoun, trong ph ương pháp
này người ta dùng Carbolfuchsin đậm đặc, nhờ vậy khi phủ dung dịch màu đ ậm đ ặc
- này lên phết nhuộm với thời gian lâu, Carbolfuchsin vẫn có th ể th ấm qua l ớp v ỏ sáp
để nhuộm màu vi khuẩn.
Phương pháp thực hiện: Phương pháp trình bày sau đây là ph ương pháp nhu ộm
lạnh, với các bước sau:
* Trước hết làm một phết m ỏng bệnh ph ẩm hay vi khu ẩn trên lam kính, đ ể
khô tự nhiên, rồi sau đó gắn trên lam bằng cách hơ nhanh qua ngọn lửa đèn c ồn hay
đèn Bunsen 3 lần.
* Đặt lam trên giá nhu ộm, cho vài gi ọt thu ốc nhu ộm Carbolfuchsin đ ậm đ ặc
phủ trùm lên phết vi khuẩn, để yên trong 10 phút. Sau đó cầm lam lên và r ửa sạch màu
thừa dính trên lam dưới một vòi nước máy chảy rất nhẹ.
* Tẩy màu bằng cách nh ỏ trên góc trên c ủa lam nhu ộm dung d ịch alcohol
acid cho đến khi giọt alcohol acid rời khỏi lam sạch màu. Sau đó r ửa s ạch alcohol acid
khỏi lam dưới vòi nước máy chảy rất nhẹ.
* Để lại lam trên giá nhuộm rồi phủ vài gi ọt methylen blue lên ph ết nhu ộm,
để yên 2 phút. Sau đó cầm lam lên và rửa sạch methylen blue th ừa dính trên lam d ưới
một vòi nước chảy rất nhẹ.
* Thấm khô lam bằng cách ép lam gi ữa 2 t ờ gi ấy th ấm. Đ ể khô lam hoàn
toàn trong không khí. Sau đó nhỏ một giọt dầu cèdre soi kính lên phết nhu ộm và quan
sát qua kính hiển vi, trước hết ở vật kính 10X để tìm vùng phết bệnh phẩm, sau đó
xoay sang vật kính 100X (vật kính dầu ) để quan sát tìm trực khuẩn kháng acid.
Ghi kết quả:
Số VK/Số QT Kết quả
1-9 VK /100 QT 1+
1-9 VK /10 QT 2+
1-9 VK /1QT 3+
>9 VK /1 QT 4+
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
