Tài liệu tập huấn dạy học theo mô hình trường học mới Việt Nam lớp 4 (tập 1): Phần 2

TỔ CHỨC DẠY HỌC MÔN KHOA HỌC LỚP 4<br /> THEO MÔ HÌNH TRƯỜNG HỌC MỚI VIỆT NAM<br /> <br /> – 93 –<br /> <br /> Phần 1<br /> GIỚI THIỆU CHUNG<br /> 1. Mục tiêu<br /> Kiến thức :<br /> - Cấu trúc, các điểm mới của tài liệu HDH Khoa học 4.<br /> - Cách thức tổ chức học tập khoa học theo tài liệu HDH.<br /> Kĩ năng :<br /> - Phân tích được những đặc điểm của tài liệu HDH.<br /> - Thiết kế tiến trình dạy học và tổ chức dạy học cho các bài học Khoa học 4 theo<br /> tài liệu HDH.<br /> 2. Thời gian tập huấn<br /> Thời gian tập huấn: 5 buổi<br /> 3. Phương pháp tập huấn<br /> HV đóng vai trò chủ động, tích cực trong quá trình học tập. Thể hiện qua:<br /> - Làm việc cá nhân:<br /> + Nghiên cứu tài liệu<br /> + Làm bài tập<br /> + Thực hành lập kế hoạch dạy học và dạy minh hoạ.<br /> - Làm việc hợp tác theo nhóm:<br /> + Thảo luận<br /> + Nêu ý kiến thắc mắc<br /> + Đưa ra ý kiến, và trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp<br /> + Xem băng hình, thảo luận về những trích đoạn bài học trong băng hình<br /> + Dự giờ, góp ý và lắng nghe góp ý của đồng nghiệp.<br /> – 94 –<br /> <br /> Phần 2<br /> NỘI DUNG TẬP HUẤN<br /> HOẠT ĐỘNG 1. TÌM HIỂU TÀI LIỆU HDH KHOA HỌC 4<br /> (Thời gian: 1 buổi)<br /> Nhiệm vụ 1:<br /> - Đọc tài liệu Hướng dẫn học (HDH) (hoặc các bài minh hoạ trong tài liệu này).<br /> - Nhận xét về những đặc điểm về cách trình bày tài liệu HDH Khoa học 4. So<br /> sánh với sách giáo khoa (SGK) đại trà.<br /> - Nêu mục đích, đặc điểm của các loại hoạt động: cơ bản; thực hành;<br /> ứng dụng.<br /> - Nhận xét về quan điểm biên soạn tài liệu HDH Khoa học 4.<br /> <br /> Nhiệm vụ 2:<br /> <br /> Đọc và nêu cấu trúc nội dung tài liệu HDH. So sánh với SGK đại trà.<br /> <br /> Thông tin phản hồi cho Hoạt động 1<br /> 1. Một số định hướng biên soạn tài liệu HDH môn Khoa học 4<br /> - Quán triệt mục tiêu giáo dục. Bảo đảm Chuẩn kiến thức, kĩ năng của chương<br /> trình môn Khoa học lớp 4 hiện hành.<br /> – 95 –<br /> <br /> - Tạo điều kiện đẩy mạnh đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) và hình thức<br /> dạy học trên cơ sở tổ chức các hoạt động phát huy tính tích cực, chủ động, khả năng<br /> tự học của học sinh (HS) nhằm góp phần đổi mới cách học của HS và cách dạy của<br /> giáo viên (GV). Cụ thể là : Tài liệu tạo thuận lợi cho HS tự học, tìm tòi khám phá kiến<br /> thức qua hoạt động cá nhân, học tập hợp tác trong nhóm, lớp; tổ chức các hoạt động<br /> học tập theo hướng tăng cường các hoạt động trải nghiệm, thực hành và ứng dụng<br /> vào thực tiễn; gắn kết giữa nội dung dạy học với đời sống thực tiễn của HS, của cộng<br /> đồng; chú ý tới việc đáp ứng dạy học phân hóa HS.<br /> - Chú ý phát triển năng lực của HS như năng lực hợp tác, giao tiếp, tìm tòi xử<br /> lí thông tin, tư duy phê phán, sáng tạo, suy luận, quan sát, thí nghiệm, phát hiện và<br /> giải quyết vấn đề thực tiễn, tự học, tự đánh giá,…<br /> - Thể hiện quan điểm tích hợp các nội dung giáo dục. Chú ý tích hợp với hoạt<br /> động phát triển ngôn ngữ, kĩ năng tính toán, thực hành kĩ thuật, … của HS.<br /> 2. Một số đặc điểm về cách trình bày tài liệu HDH Khoa học 4<br /> a) Hệ thống kênh hình của HDH Khoa học 4 không đơn thuần có vai trò minh<br /> họa mà là nguồn thông tin phong phú, sinh động để HS tìm tòi, khám phá.<br /> b) Hệ thống kênh chữ trong HDH Khoa học 4 bao gồm: mục tiêu của bài học,<br /> chỉ dẫn các hoạt động học tập, hệ thống các câu hỏi và các đoạn thông tin, các tình<br /> huống học tập để HS đọc và suy nghĩ nhằm phát hiện ra kiến thức của bài học. Do<br /> là tài liệu hướng dẫn tự học nên so với sách giáo khoa Khoa học 4 thì kênh chữ ở<br /> đây nhiều hơn ( kênh chữ để hướng dẫn HS tự học, kênh chữ là nguồn thông tin).<br /> c) Về các kí hiệu cho các hoạt động<br /> Trong HDH Khoa học 4 có các hình (kí hiệu) thể hiện hình thức tổ chức hoạt<br /> động học tập: Cả lớp, làm việc theo nhóm (trên 3 HS), làm việc theo cặp đôi hoặc<br /> hoạt động cá nhân, thực hành ở nhà với gia đình và cộng đồng. Cụ thể:<br /> – 96 –<br /> <br /> Kí hiệu<br /> <br /> Hoạt động học tập<br /> Hoạt động cá nhân<br /> <br /> Hoạt động cặp đôi<br /> <br /> Hoạt động nhóm<br /> Hoạt động chung cả lớp<br /> Hoạt động với cộng đồng<br /> Ngoài ra có kí hiệu về một nhóm các hoạt động trong bài nhằm một mục tiêu<br /> tìm tòi nào đó :<br /> Chúng em tìm hiểu về bóng của vật.<br /> <br /> Căn cứ vào những kí hiệu đó, HS chủ động thực hiện các hoạt động học tập với<br /> sự giám sát và hỗ trợ của GV ở trên lớp. Ngoài ra, HDH Khoa học 4 cũng chú trọng<br /> đến các hoạt động học tập được thực hiện ở nhà của HS, tạo điều kiện thuận lợi cho<br /> cha mẹ HS và cộng đồng tham gia vào quá trình học tập của các em thông qua việc<br /> giúp đỡ, hướng dẫn HS học tập, bổ sung các kiến thức, kĩ năng cần thiết đáp ứng<br /> yêu cầu học tập của các em.<br /> d) Cách trình bày từng bài học<br /> Tài liệu bao gồm chuỗi các hoạt động nhằm giúp HS học tập tích cực, phù hợp<br /> với đặc điểm, trình độ của từng đối tượng. Tài liệu có sự tích hợp nội dung và quá<br /> trình dạy học (bao gồm cả phương pháp và hình thức tổ chức dạy học), tạo thuận lợi<br /> cho GV trong quá trình tổ chức hoạt động dạy học.<br /> – 97 –<br /> <br />