Tài liệu tập huấn về ba phương pháp dạy và học tích cực

Chia sẻ: Ngô Ý Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:173

Thêm vào BST

Báo xấu

213
lượt xem 64
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mụctiêu 1. Mở rộng và nâng cao hiểu biết về dạy và học tích cực. 2. Định hướng kế hoạch áp dụng các PPDH theo hợp đồng, theo góc và theo dự án vào các môn học phù hợp với điều kiện thực tế địa phương 3. Phát triển năng lực quản lý, đánh giá việc áp dụng các PPDH mới vào thực tế dạy học tại 14 tỉnh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu tập huấn về ba phương pháp dạy và học tích cực

Dự án Việt – Bỉ Nâng cao chất lượng đào tạo bồi dưỡng giáo viên tiểu học và trung học cơ sở các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam (VIE 04 019 11) Tμi liÖu tËp huÊn vÒ 3 ph−¬ng ph¸p d&HTC ( häc theo hîp ®ång, theo gãc, vμ theo dù ¸n ) Hμ Néi : n¨m 2007
tËp huÊn c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc vÒ D&HTC (Häc theo hîp ®ång, theo gãc, vμ theo dù ¸n) ` Ngμy Thø NHÊT (25/7/2007)
NGÀY 1 A. Ch−¬ng tr×nh tËp huÊn B. Giíi thiÖu môc tiªu, ph−¬ng ph¸p tËp huÊn C. Giíi thiÖu chung vÒ häc theo Hîp ®ång, theo gãc, theo Dù ¸n D. Bμi tËp 8 nhiÖm vô: Hîp ®ång “T«i trong vai ng−êi gi¸o viªn”
Bé Gi¸o dôc vμ §μo t¹o Dự án Việt-Bỉ TËp huÊn c¸n bé qu¶n lý vÒ D¹y vμ häc tÝch cùc (Học theo hợp đồng, theo góc và theo dự án) (25-29/07/07) Mục tiêu 1. Më réng vμ n©ng cao hiÓu biÕt vÒ d¹y vμ häc tÝch cùc. 2. §Þnh h−íng kÕ ho¹ch ¸p dông c¸c PPDH theo hîp ®ång, theo gãc vμ theo dù ¸n vμo c¸c m«n häc phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ ®Þa ph−¬ng 3. Ph¸t triÓn n¨ng lùc qu¶n lý, ®¸nh gi¸ viÖc ¸p dông c¸c PPDH míi vμo thùc tÕ d¹y häc t¹i 14 tØnh. 1
Néi dung 1. Nh÷ng vÊn ®Ò cËp nhËt vÒ D&HTC Sù kh¸c biÖt D&H truyÒn thèng vμ D&H tÝch cùc Kh¸i niÖm häc s©u (c¶m gi¸c tho¶i m¸i, sù tham gia tÝch cùc) Ba ph−¬ng ph¸p d¹y häc: Häc theo hîp ®ång, theo gãc vμ theo Dù ¸n N¨m yÕu tè thóc ®Èy d¹y vμ häc tÝch cùc Hai kü thuËt mang tÝnh hîp t¸c: kh¨n phñ bμn, c¸c m¶nh ghÐp Néi dung (tiếp theo) 2. Thùc hμnh ®¸nh gi¸ viÖc ¸p dông D&H tÝch cùc §¸nh gi¸ bμi tËp vËn dông häc theo hîp ®ång §¸nh gi¸ bμi tËp vËn dông häc theo gãc §¸nh gi¸ bμi tËp vËn dông häc theo Dù ¸n 2
III- Phương pháp tập huấn : Tập huấn có sự tham gia 1. Trải nghiệm Vòng tròn 2. Phân tích 4. Áp dụng trải nghiệm hoạt động trải nghiệm 3. Khái quát hoá vấn đề, rút ra bài học 3
Các phương pháp khác Trình bày Thảo luận nhóm/ cả lớp Thực hành ..... 4
5 Bé GD&§T Dự án Việt-Bỉ D¹y vμ häc tÝch cùc (Học theo hợp đồng, theo góc và theo dự án) Đâu là sự khác biệt? Sơ đồ lắp bóng đèn Lampschema 6
Đâu là sự khác biệt? Giáo dục truyền thống tập trung vào sự truyền đạt kiến thức hiệu quả học tập nông cạn, hời hợt Dạy& Học tích cực tập trung vào giáo dục con người như một tổng thể Học tập ở mức độ sâu 7 Nguyên nhân những khác biệt trong hiệu quả học tập Hành vi Chăm chỉ Năng lực Có năng lực Niềm tin Có động cơ, hứng thú Bản thể Thiết thực với bản thân Bị tác động tới tâm can 8
9 Học sâu Điều kiện : Cảm giác thoải mái Tham gia tích cực Cảm giác thoải mái Cảm giác tự tin Cảm giác vừa sức Cảm thấy dễ chịu Cảm giác được tôn trọng 10
Tham gia tích cực Hoạt động trí tuệ tích cực Tập trung vào vấn đề/bài học/ môn học Bạn muốn hành động Bạn quên cả thời gian …. 11 Học sâu Học sâu hướng tới thay đổi con người, mở rộng cách mà bạn: – Nhìn nhận – Cảm thấy – Suy ngẫm – Xét đoán – Làm việc với người khác – Hành động 12
HỢP ĐỒNG “TÔI TRONG VAI TRÒ NGƯỜI GIÁO VIÊN’ Nhiệm vụ Miêu tả Thành phần Lựa chọn Lưu ý/tài liệu đồ dùng 1 Hồi ức Nhóm 7 người Lựa chọn giữa nhiệm vụ 1 và 2 2 Những nhà giáo Nhóm 7 người Lựa chọn giữa đáng nhớ nhiệm vụ 1 và 2 3 Tình yêu môn Nhóm 7 người Lựa chọn tự do học 4 Phẩm chất cá Nhóm 7 người Lựa chọn giữa Thẻ I nhân và năng nhiệm vụ 4 và 5 lực của người thày giáo 5 Quan sát học Nhóm 7 người Lựa chọn giữa Thẻ II sinh nhiệm vụ 4 và 5 6 Trích dẫn Nhóm 7 người Lựa chọn tự do những tư tưởng lớn 7 Các đặc điểm Nhóm 7 người nhiệm vụ phong phú 8 Các phương Nhóm 7 người BẮT BUỘC pháp học tập tích cực 13
NHIỆM VỤ 1 Hồi ức của những người nổi tiếng NHIỆM VỤ Lựa chọn và đọc một câu chuyện NHỮNG CÂU HỎI CHÍNH Điều gì gây ấn tượng mạnh nhất đối với bạn về câu chuyện ? Bạn đồng ý với điều gì? Không đồng ý với điều gì? Những câu chuyện khác nhau ở điểm nào? THẢO LUẬN Trao đổi ý kiến với các thành viên trong nhóm Bạn đồng ý/không đồng ý ở mức độ nào với quan điểm của người kể chuyện khi so sách câu chuyện với những trải nghiệm của chính bạn khi còn là học sinh? Người kể chuyện sẽ nghĩ về bạn như thế nào với tư cách là một giáo viên? Bạn có đáp ứng những mong đợi/ý tưởng của người kể chuyện hay không? KẾT LUẬN Ghi lại những ý kiến đặc biệt có ý nghĩa của cuộc thảo luận – chú ý tới những điểm “đúng” với bạn 14
15
Ấn tượng sâu sắc nhất của tôi là về cô giáo dạy tiếng Anh năm lớp 9. Cô là người rất vui vẻ, hoạt bát và cởi mở. Cô thường bắt đầu bài giảng bằng một câu chuyện cười thú vị, trong đó có những từ mới đã học trong bài trước để giúp chúng tôi nhớ được tốt hơn. Trong lớp chung tôi có nhiều cơ hội để làm việc theo nhóm, theo cặp với những phần tranh luận sôi nổi, thú vị. Phần ngữ pháp được cô giảng dạy bằng những ví dụ minh hoạ theo ngữ cảnh rất dễ hiểu. Chính nhờ điều đó đã giúp chúng tôi thật tự tin và nhanh chóng tiếp cận với môn học này. Người thầy dạy tôi năm lớp 1 là người thầy ₫ể lại cho tôi nhiều ấn tượng sâu sắc nhất. Ngày ₫ầu tiên khi mẹ ₫ưa ₫ến lớp, người ₫ầu tiên gôi gặp ở cửa là một người thầy tóc bạc, ₫eo kính trắng. Trong suốt năm học, thầy ₫ã hết sức nhiệt tình giảng dạy cho chúng tôi. Mỗi khi gặp một bài toán khó, một chữ mới khó viết, thầy luôn tìm cách giảng dễ hiểu và hiệu quả nhất cho chúng tôi. Giọng nói của thầy rất nhẹ nhàng và ấm áp. Mặc dù rất nhiều năm ₫ã trôi qua, kỉ niệm về người thầy ₫ầu tiên vẫn luôn ghi dấu 16
NHIỆM VỤ 2 : Những người dạy học đáng nhớ NHIỆM VỤ Lục tìm trong trí nhớ của bạn hồi ức về những người dạy học đặc biệt mà bạn đã từng biết tới. Họ có thể là nhà giáo thực thụ, hoặc chỉ là một người đã dạy cho bạn một điều gì đó có ý nghĩa (đồng nghiệp, nghệ sĩ, cha mẹ, …)Hãy diễn tả lại những gì bạn cảm thấy đặc biệt về những người dạy học đặc biệt đó. CÂU HỎI Chọn và tập trung vào một câu hỏi gây nhiều cảm hứng Bạn ngưỡng mộ nhà giáo nào? (tập trung vào từng bâc học - mẫu giáo, tiểu học, THCS, THPT) Điểm nào trong phương pháp của người giáo viên đó khiến bạn thích thú? Hãy nêu một số phẩm chất của người giáo viên mà bạn ngưỡng mộ Người giáo viên đó giỏi về mặt nào? Điều gì ở giáo viên đó đã cuốn hút bạn? THẢO LUẬN Hãy chia sẻ những trải nghiệm mà bạn đã có được với người giáo viên đặc biệt miêu tả ở trên. Hãy làm rõ những tác động mà người thày đó tạo ra đối với bạn Hãy thử so sánh mình với người thày đặc biệt của bạn. Bạn giống thày/cô giáo đó tới mức độ nào? Bạn cố gắng học tập theo những gì ở người thày đó? Bạn khác người thày đó ở những điểm nào? KẾT LUẬN Lên danh sách sơ lược những điều đặc biệt có ý nghĩa đối với bạn 17
NHIỆM VỤ 3: Môn học yêu thích NHIỆM VỤ Khối tiểu học: tập trung vào môn học mà bạn thích dạy Khối THCS: Nhớ lại tại sao bạn lại chọn môn mà bạn đang dạy CÂU HỎI Bạn không phải trả lời tất cả các câu hỏi dưới đây. Hãy chỉ chọn một câu mà bạn thấy muốn trả lời nhất Lí do bạn chọn môn học mà bạn hiện đang dạy? Bạn thích các chủ đề nào nhất trong môn học của mình? Bạn muốn học sinh của mình hiểu/biết/nắm vững điều gì? Bạn đang dạy cho ai? Bạn muốn truyền đạt điều gì nhất tới học sinh của mình? Bạn muốn thắp lên ngọn lửa nào trong trái tim và tâm trí học trò của mình? THẢO LUẬN Trao đổi quan điểm của bạn về những vấn đề trên với các thành viên khác của nhóm Hãy nói cho nhau môn mà thành viên khác của nhóm đang giảng dạy có ỹ nghĩa như thế nào đối với bạn khi bạn còn ngồi trên ghế nhà trường. Hãy kể cho các thành viên khác của nhóm nghe xem bạn đã thích/ghét môn học đó như thế nào. Bạn thành công tới mức nào trong việc kết hợp “tình yêu môn học” với “tình yêu trẻ”? Bạn cân bằng như thế nào giữa hai “tình yêu” này? KẾT LUẬN Ghi lại những điều mà bạn cho là có ý nghĩa 18
NHIỆM VỤ 4 : Ưu điểm cá nhân & năng lực nổi bật của người giáo viên NĂNG LỰC NỔI BẬT BẪY DỄ MẮC = Năng lực mà người khác công nhận = Một ưu điểm được thể hiện và sử ở bạn, khiến cho bạn được mọi người dụng một cách không thích hợp hoặc ngưỡng mộ (học sinh, đồng nghiệp, quá mức gia đình....) = Sự cường điệu hoá một năng lực nhất định đôi khi trở thành điều khó chịu đối với người khác NHIỆM VỤ Miêu tả những ưu điểm/năng lực của bạn với tư cách nhà giáo…. và sự cường điệu hoá mà đôi khi bạn mắc phải CÁCH TIẾN HÀNH Mỗi học viên được phát 7 thẻ ‘Ưu điểm cá nhân’ Lần lượt đọc to những từ ghi trên thẻ Tự hỏi – và hỏi các thành viên khác của nhóm xem bạn thể hiện năng lực miêu tả trên thẻ như thế nào khi dạy học Hãy thử tìm xem bạn thể hiện những năng lực đó trong các trường hợp nào trên lớp học? Thảo luận với các thành viên khác trong nhóm về những tình huống/trường hợp khiến bạn có xu hướng cường điệu hoá năng lực/ưu điểm đặc biệt này. Hãy xếp riêng các tấm thẻ mà bạn cho là không áp dụng được cho bản thân thành một chồng riêng KẾT LUẬN Ghi lại những ý kiến đặc biệt có ý nghĩa của cuộc thảo luận – chú ý tới những điểm “đúng” với bạn 19
NHIỆM VỤ 5 : QUAN SÁT HỌC SINH GIỚI THIỆU Cách bạn nhìn nhận học sinh có ý nghĩa sẽ ảnh hưởng tới cách bạn dạy các em học. Một thí nghiệm được Rosenthal và Jacobson tiến hành cách đây đã lâu đã chỉ ra rằng sự mong đợi (tích cực hay tiêu cực) đối với học sinh có xu hướng trở thành hiện thực. (xem hiệu ứng Pygmalion; các vấn đề cơ bản trong quá trình tạo cơ hội bình đẳng cho người học). Nói cách khác, nếu chúng ta không mong đợi nhiều vào học sinh, thì hiệu quả học tập đạt được cũng không là bao nhiêu Vì vậy, nên nhìn nhận học sinh một cách tích cực và có mong đợi cao ở các em. Thí dụ: nếu học sinh chưa biết nhiều, hoặc chưa có nhiều kĩ năng, thì tức là chúng ta có rất nhiều thứ có thể dạy được cho các em. PHƯƠNG PHÁP Trong khuôn khổ bài tập này chúng ta sẽ xem xét những ưu điểm cá nhân/năng lực bị cường điệu hóa ở học sinh. Thường thì sự cường điệu hóa này khiến các thày cô rất khó chịu Trên mỗi tấm thẻ bạn sẽ thấy những năng lực/phẩm chất bị “cường điệu hoá” ở học sinh. Bạn hãy thử tìm hiểu xem đằng sau những năng lực bị cường điệu hoá đó ẩn giấu ưu điểm gì? Khi sự cường điệu hoá bị giảm thiểu, năng lực nào hiện ra? Đối với bản thân bạn, bạn đã khiến cho năng lực “hiện lên” ở mức độ nào? Giảm thiểu cường điệu hoá để năng lực thực chất được thể hiện có phải là điều bạn muốn học và phát triển để trở thành người giáo viên linh hoạt mềm dẻo hay không? KẾT LUẬN Ghi lại những ý kiến đặc biệt có ý nghĩa của cuộc thảo luận – chú ý tới những điểm “đúng” với bạn 20
NHIỆM VỤ 6 : Trích dẫn những tư tưởng lớn về các vấn đề giáo dục Hãy chọn ít nhất 3 trong số các câu trích dẫn dưới đây và thảo luận “Giáo dục có chức năng hoặc như một công cụ giúp cho thế hệ trẻ gia nhập hệ thống hiện tại, đảm bảo sự phù hợp hoặc như là sự thực hành quyền tự do, các cách mỗi người tương tác một cách sáng tạo và có suy nghĩ nhiều chiều với thực tế, từ đó phát hiện ra cách tham gia vào thế giới xung quanh và thay đổi thế giới ấy.” – Paolo Freire Education either functions as an instrument which is used to facilitate integration of the younger generation into the logic of the present system and bring about conformity or it becomes the practice of freedom, the means by which men and women deal critically and creatively with reality and discover how to participate in the transformation of their world. – Paolo Freire “Thật kì diệu là tính tò mò vẫn vượt lên trên thử thách của giáo dục chính quy mà tồn tại. Nghệ thuật dạy học chung qui chỉ là nghệ thuật làm khơi dậy tính tò mò tự nhiên của những tâm hồn trẻ thơ để rồi lại tìm cách thoả mãn chính tính tò mò ấy.”- Albert Einstein It is a miracle that curiosity survives formal education. The whole art of teaching is only the art of awakening the natural curiosity of young minds for the purpose of satisfying it afterwards - Albert Einstein Học từ kinh nghiệm là một khả năng hầu như không bao giờ được dùng tới - Barbara Tuchmann Mục tiêu của giáo dục phải là dạy chúng ta suy nghĩ thế nào thay vì nghĩ cái gì - là cải thiện trí tuệ của chúng ta để chúng ta có thể tự suy nghĩ cho bản thân mình thay vì làm đầy bộ nhớ của chúng ta bằng ý nghĩ của người khác. - Beattie Hãy đối xử với con người như là với những nhân cách mà lẽ ra họ phải có, và bạn đóng vai trò giúp đỡ họ trở thành những gì họ có khả năng trở thành. Treat people as if they were what they ought to be and you help them to become what they are capable of being. – Goethe 21