THƯ CHÚC MỪNG NĂM MỚI 2020<br />
<br />
<br />
N<br />
hân dịp bước sang năm mới 2020 và chuẩn bị đón Xuân Canh Tý, thay mặt Ban Cán sự Đảng,<br />
Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, tôi thân ái gửi tới Ban biên tập, độc giả và cộng tác viên<br />
của Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam những lời chúc mừng tốt đẹp nhất.<br />
Trong không khí vui mừng kỷ niệm sự kiện đánh dấu chặng đường lịch sử 60 năm xây dựng<br />
và phát triển của Ngành và của Bộ Khoa học và Công nghệ mới đây, cùng với không khí hân hoan đón<br />
Xuân Canh Tý, chúng ta càng thấy tự hào về những thành tựu mà khoa học và công nghệ Việt Nam đã đạt<br />
được trong suốt chiều dài lịch sử, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước từng<br />
thời kỳ, được Đảng, Nhà nước và toàn xã hội ghi nhận.<br />
Bên cạnh những kết quả rất đỗi tự hào, nước ta cũng đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới<br />
trong bối cảnh hội nhập toàn cầu và xu thế phát triển dựa vào tri thức ngày càng sâu rộng. Để khoa học và<br />
công nghệ thực sự trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội, đưa đất nước nhanh chóng thoát ra khỏi<br />
nhóm các quốc gia có thu nhập trung bình và cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại,<br />
chúng ta cần tiếp tục kiên trì thực hiện các giải pháp đổi mới toàn diện và đồng bộ cơ chế quản lý khoa học<br />
và công nghệ, phát triển tiềm lực và trình độ khoa học và công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hệ sinh<br />
thái khởi nghiệp sáng tạo, chủ động kết nối và hợp tác với các quốc gia tiên tiến trên thế giới.<br />
Bước sang năm 2020, năm cuối cùng của kỳ kế hoạch 5 năm phát triển kinh tế - xã hội, khoa học và<br />
công nghệ Việt Nam còn rất nhiều việc cần làm, đòi hỏi cộng đồng khoa học trong nước và cả các nhà<br />
khoa học Việt Nam ở nước ngoài cùng chung vai sát cánh tiếp tục phấn đấu để đưa khoa học và công nghệ<br />
nước nhà tiến nhanh hơn, mạnh hơn, đóng góp trực tiếp vào việc hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh<br />
tế - xã hội trọng tâm của đất nước, cho sự phát triển phồn vinh của dân tộc.<br />
Trong bầu không khí ngập tràn sắc xuân năm mới, tôi tin tưởng rằng, với trí tuệ của các nhà khoa học<br />
Việt Nam ở trong và ngoài nước, sự ủng hộ mạnh mẽ của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, sự hợp tác, hỗ trợ<br />
của mọi lực lượng trong xã hội, khoa học và công nghệ Việt Nam sẽ ngày càng phát triển, đạt được nhiều<br />
thành tựu mới, xứng đáng với vị thế là động lực quan trọng để phát triển đất nước.<br />
Một lần nữa, tôi xin gửi đến các đồng chí và gia đình một Năm mới tràn đầy sức khỏe, hạnh phúc và<br />
thành công!<br />
<br />
<br />
Thân ái,<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Chu Ngọc Anh<br />
ỦY VIÊN BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG ĐẢNG<br />
BỘ TRƯỞNG BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
<br />
Cần tiếp tục khơi dậy tinh thần<br />
đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội<br />
Ngày 3/1/2020, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức Hội nghị tổng<br />
kết năm 2019 và triển khai công tác năm 2020. Tham dự Hội nghị có Phó Thủ<br />
tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, lãnh đạo các bộ/ngành: Ủy ban Khoa học, Công<br />
nghệ và Môi trường của Quốc hội, Xây dựng, Thông tin và Truyền thông, Công<br />
thương, Giáo dục và Đào tạo, Quốc phòng, Lao động - Thương binh và Xã hội,<br />
Kế hoạch và Đầu tư, Tư pháp, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Viện Hàn lâm<br />
KH&CN Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Xã hội Việt Nam; lãnh đạo một số<br />
tỉnh; lãnh đạo các Sở KH&CN; các nhà khoa học, doanh nghiệp trong cả nước.<br />
<br />
Bức tranh sáng của KH&CN Việt Nam<br />
Năm 2019, Bộ KH&CN đã<br />
thực hiện tốt nhiệm vụ tham mưu<br />
cho Đảng, Quốc hội và Chính<br />
phủ xây dựng chính sách, pháp<br />
luật nhằm đưa khoa học, công<br />
nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự<br />
trở thành động lực mới cho tăng<br />
trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế và<br />
hội nhập quốc tế. Cơ chế, chính<br />
sách liên quan đến KH&CN từng<br />
bước được rà soát, sửa đổi để tạo<br />
điều kiện thuận lợi thúc đẩy khoa<br />
học, công nghệ và đổi mới sáng<br />
tạo.<br />
KH&CN đã có sự gắn kết và<br />
song hành cùng với các mục tiêu nghiên cứu ứng dụng vào thực doanh nghiệp hoạt động theo các<br />
phát triển kinh tế - xã hội của tiễn. Các tập đoàn lớn ngày càng mô hình kinh doanh tiên tiến, có<br />
đất nước. Các nhiệm vụ KH&CN quan tâm, đầu tư có trọng tâm khả năng tiếp cận nhanh chóng<br />
đang được tái cơ cấu để tránh thị trường toàn cầu.<br />
cho hoạt động khoa học, công<br />
trùng lắp và bám sát chu trình<br />
nghệ và đổi mới sáng tạo. Đặc Báo cáo tại Hội nghị do Thứ<br />
của hoạt động nghiên cứu, phát<br />
triển và ứng dụng KH&CN; đưa biệt, trong năm qua, hệ sinh thái trưởng Trần Văn Tùng trình bày<br />
doanh nghiệp dần trở thành trung khởi nghiệp sáng tạo đã phát triển đã nhấn mạnh vào một số thành<br />
tâm của hệ thống đổi mới sáng mạnh mẽ, tạo điều kiện cho sự tựu nổi bật trong các lĩnh vực của<br />
tạo quốc gia, là nơi đưa kết quả hình thành và phát triển của các năm qua như:<br />
<br />
<br />
<br />
2<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
Khoa học xã hội và nhân văn:<br />
đã thực hiện tốt nhiệm vụ nghiên<br />
cứu cung cấp luận cứ khoa học<br />
cho Tổ văn kiện và Tiểu ban kinh<br />
tế - xã hội xây dựng Chiến lược<br />
kinh tế - xã hội 10 năm 2021-<br />
2030 và Kế hoạch phát triển kinh<br />
tế - xã hội giai đoạn 2021-2025,<br />
phục vụ chuẩn bị Văn kiện Đại hội<br />
Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Tiếp<br />
tục thực hiện 04 công trình nghiên<br />
cứu lớn, có tầm quan trọng cấp<br />
quốc gia: Đề án biên soạn Bách<br />
khoa toàn thư Việt Nam; Đề án<br />
"Nghiên cứu, biên soạn bộ Lịch sử<br />
Việt Nam"; Nhiệm vụ "Xây dựng<br />
bộ Địa chí Quốc gia Việt Nam"; Bộ trưởng Chu Ngọc Anh phát biểu tại Hội Nghị.<br />
Dự án "Dịch thuật và phát huy<br />
giá trị tinh hoa các tác phẩm kinh Trong lĩnh vực nông nghiệp: Trong lĩnh vực giao thông<br />
điển phương Đông". Các nhiệm KH&CN đã góp phần vào thành và xây dựng: đã tích cực triển<br />
vụ được triển khai với sự kế thừa công của Chương trình mục tiêu khai thử nghiệm, ứng dụng các<br />
truyền thống lịch sử của dân tộc, quốc gia xây dựng nông thôn mới; công nghệ, vật liệu mới, kết<br />
thành tựu 30 năm đổi mới, có ý tích cực tham gia hỗ trợ theo chuỗi quả nghiên cứu mới trong công<br />
nghĩa thiết thực cho cả hiện tại và giá trị cho các sản phẩm quốc tác xây dựng, bảo trì công trình<br />
tương lai. gia, chủ lực, sản phẩm trọng điểm giao thông như: triển khai ứng<br />
của địa phương từ khâu giống, dụng kết quả nghiên cứu về ray<br />
Khoa học tự nhiên: tiếp tục<br />
nuôi trồng, chế biến, bảo quản, hàn liền nâng cao chất lượng kết<br />
đóng góp thiết thực cho việc tăng<br />
xây dựng nhãn hiệu, chỉ dẫn địa cấu hạ tầng đường sắt, đảm bảo<br />
cường năng lực dự báo, cảnh báo,<br />
lý và truy xuất nguồn gốc. Cơ cấu an toàn chạy tàu; thử nghiệm xỉ<br />
phòng tránh thiên tai, thích ứng<br />
với biến đổi khí hậu như: hạn hán, sản xuất nông nghiệp tiếp tục thép trong xây dựng nền đường,<br />
xâm nhập mặn, sạt lở bờ sông bờ được điều chỉnh theo hướng phát kết cấu áo đường ô tô; phụ gia<br />
biển; phát huy hiệu quả nguồn huy lợi thế của mỗi địa phương, Cerachip trong bê tông nhựa;<br />
lực tài nguyên, bảo tồn đa dạng phụ gia Geostab để gia cố đất,<br />
vùng, miền và cả nước, gắn với<br />
sinh học, khôi phục hệ thống hỗn hợp đất - đá làm nền, móng<br />
nhu cầu thị trường trong nước và<br />
rừng phòng hộ, rừng ngập mặn đường ô tô; công nghệ tái chế<br />
quốc tế, thích ứng với biến đổi khí<br />
ven biển. Đặc biệt, sự kiện phóng nóng bê tông nhựa. KH&CN<br />
hậu. Nhiều doanh nghiệp đã đầu<br />
thành công vệ tinh MicroDragon được ứng dụng mạnh mẽ trong<br />
tư vào các khu sản xuất tập trung<br />
do Việt Nam thiết kế, chế tạo tất cả các khâu từ nghiên cứu vật<br />
quy mô lớn với công nghệ hiện<br />
vào ngày 18/1/2019 đã đánh dấu liệu, xây dựng đơn giá, định mức;<br />
đại gắn với các nhà máy, cơ sở<br />
bước tiến quan trọng trong việc thiết kế, thi công công trình; phát<br />
bảo quản, chế biến nông sản có<br />
làm chủ công nghệ vệ tinh quan triển nhà và đô thị2. Bộ KH&CN<br />
giá trị xuất khẩu cao1.<br />
sát trái đất, giúp Việt Nam chủ đã phối hợp với Bộ Xây dựng rà<br />
động nguồn ảnh, nhất là trong<br />
1<br />
Ví dụ: tôm, cá tra ở Đồng bằng sông Cửu<br />
các tình huống cấp bách khi thiên Long; cà phê, điều, hồ tiêu ở Tây Nguyên - 2<br />
Làm chủ thiết kế và thi công các tòa nhà<br />
tai, thảm họa xảy ra. Đông Nam Bộ. cao từ 80 tầng trở lên.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
soát, hoàn thiện các tiêu chuẩn, bảo đáp ứng tốt hơn về an toàn đánh dấu một bước đột phá về kỹ<br />
quy chuẩn kỹ thuật xây dựng để thông tin cho các hệ thống di thuật ghép tạng của Việt Nam8.<br />
phù hợp với các công nghệ mới3. động của Việt Nam.<br />
Bên cạnh những điểm sáng<br />
Bước đầu đã triển khai các dự án Trong lĩnh vực y tế: KH&CN KH&CN trong các ngành, kết quả<br />
thí điểm áp dụng mô hình thông được ứng dụng rộng rãi trong công đạt được trong lĩnh vực quản lý<br />
tin công trình (BIM) và chuyển đổi tác phòng ngừa, chẩn đoán và nhà nước về KH&CN đóng vai trò<br />
số trong hoạt động xây dựng và khám chữa bệnh, góp phần nâng hết sức quan trọng, tiêu biểu như:<br />
quản lý vận hành công trình. cao hiệu quả của việc chăm sóc Về phát triển thị trường KH&CN:<br />
Trong lĩnh vực công nghệ và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Đã các hoạt động kết nối giữa các<br />
thông tin - truyền thông: mạng nghiên cứu, sản xuất thành công bên cung, cầu công nghệ tiếp tục<br />
viễn thông 5G được nghiên cứu vắc xin cúm mùa có khả năng được quan tâm đẩy mạnh thông<br />
phát triển, các doanh nghiệp viễn ngăn ngừa ba chủng vi-rút cúm qua hoạt động kết nối cung cầu<br />
thông lớn đã chủ động chuẩn bị thông thường gồm A/H1N1/09; công nghệ (Techdemo), chợ công<br />
cho 5G. Điển hình như Viettel đã A/H3N2 và cúm B5; nghiên cứu, nghệ và thiết bị (Techmart), chợ<br />
thử nghiệm cuộc gọi qua mạng ứng dụng thành công công nghệ công nghệ và thiết bị trực tuyến<br />
5G cũng như đang nghiên cứu, tiên tiến trong chẩn đoán và điều (Techmart online) và ngày hội<br />
làm chủ công nghệ, sáng tạo và trị bệnh suy giảm miễn dịch bẩm khởi nghiệp sáng tạo (Techfest).<br />
phát triển sản phẩm trạm phát sinh ở trẻ em6; sản phẩm stent Sự kiện Techdemo năm 2019<br />
sóng 5G Viettel. mạch vành đã được lưu hành trên được tổ chức tại tỉnh Gia Lai đã<br />
thị trường và đưa vào danh mục tạo sự lan tỏa, thu hút hoạt động<br />
Nhiều ứng dụng công nghệ bảo hiểm y tế chi trả. Thực hiện đầu tư của doanh nghiệp vào<br />
thông tin phục vụ công tác quản thành công phẫu thuật can thiệp đổi mới công nghệ9. Bên cạnh<br />
lý, điều hành của các cơ quan bào thai điều trị Hội chứng truyền các Techfest địa phương, vùng,<br />
Đảng, Nhà nước đã được triển máu song thai tại Việt Nam7. Lần năm 2019, Bộ KH&CN đã phối<br />
khai hiệu quả trên mạng truyền đầu tiên thực hiện thành công hợp với các đối tác tổ chức thành<br />
số liệu chuyên dùng4. Phòng thí tách một lá gan từ người cho chết công Techfest Hoa Kỳ, Techfest<br />
nghiệm về thông tin di động thế não ghép cho hai bệnh nhân, Hàn Quốc, Techfest Singapore<br />
hệ mới đã được triển khai xây<br />
dựng, góp phần đảm bảo an toàn, 5<br />
Sản phẩm do Viện Vắc xin và Sinh phẩm 8<br />
Ngày 9/3/2019, Bệnh viện Việt - Đức đã<br />
an ninh mạng cho cơ sở hạ tầng y tế sản xuất, chính thức được lưu hành từ thực hiện thành công hai ca ghép gan rất<br />
tháng 1/2019. đặc biệt “Tách một lá gan từ người cho chết<br />
mạng băng rộng, xây dựng năng 6<br />
Kết quả nghiên cứu đã được triển khai rộng não ghép cứu hai bệnh nhân”, mở ra cơ hội<br />
lực kiểm thử lỗ hổng mạng, đảm khắp tại Bệnh viện nhi Trung ương và các cứu sống nhiều bệnh nhân, tiết kiệm kinh<br />
cơ sở y tế tuyến dưới, giúp phát hiện sớm phí do bệnh nhân không phải ra nước ngoài<br />
suy giảm miễn dịch bẩm sinh ở trẻ em, mở điều trị, nâng cao vị thế của y học Việt Nam<br />
3<br />
Đề án hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy ra cơ hội, nâng cao chất lượng chăm sóc trên thế giới.<br />
chuẩn kỹ thuật xây dựng; rà soát 800 TCVN sức khỏe trẻ em. 9<br />
Tại sự kiện, 370 nhu cầu công nghệ đã<br />
trong lĩnh vực xây dựng. Năm 2019, đã ban 7<br />
Ngày 4/10/2019, Bệnh viện phụ sản Hà được tiếp nhận và xử lý; thông tin về 2.600<br />
hành 03 QCVN và 49 TCVN lĩnh vực địa Nội đã thực hiện thành công 2 ca mổ can nguồn cung công nghệ đã được cung cấp;<br />
kỹ thuật và vật liệu xây dựng; thẩm định 65 thiệp trong bào thai để điều trị hội chứng các bên tham gia kết nối đã trao đổi, thống<br />
TCVN. truyền máu song thai. Đây là kết quả của nhất 12 biên bản ghi nhớ, thỏa thuận hợp<br />
4<br />
Các ứng dụng quan trọng bao gồm mạng nhiệm vụ: “Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật tác chuyển giao công nghệ với tổng giá trị<br />
thông tin diện rộng của Đảng, trục liên sinh học phân tử và kỹ thuật LASER quang trên 500 tỷ đồng, có 10 dự án được giao<br />
thông văn bản điện tử quốc gia, dịch vụ đông ở thai phụ mắc hội chứng truyền máu quyết định chủ trương đầu tư và trao ghi<br />
truyền hình hội nghị Chính phủ, hệ thống song thai và dải xơ buồng ối” thực hiện từ nhớ đầu tư của tỉnh Gia Lai với tổng kinh phí<br />
điều hành của Quốc hội. năm 2018. 19.928 tỷ đồng.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
4<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
để kết nối cộng đồng khởi nghiệp<br />
trong nước với quốc tế. Techfest<br />
Việt Nam 2019 được tổ chức tại<br />
tỉnh Quảng Ninh với sự tham gia<br />
của đại diện Diễn đàn sáng tạo<br />
toàn cầu, Giải khởi nghiệp sáng<br />
tạo toàn cầu và hơn 100 quỹ đầu<br />
tư, nhà đầu tư quốc tế, hơn 120<br />
diễn giả có uy tín trong các lĩnh<br />
vực công nghệ, gần 300 doanh<br />
nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong<br />
và ngoài nước, thu hút hơn 6.500<br />
lượt người tham dự các hội thảo,<br />
diễn đàn10. Triển lãm quốc tế về<br />
công nghệ thí nghiệm, phân tích,<br />
chẩn đoán và công nghệ sinh<br />
học (Analytica Vietnam 2019) Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu chỉ đạo Hội nghị.<br />
đã thu hút được hơn 143 đơn vị<br />
cả nước11; phối hợp với Bộ Tài trong 30 nước trên thế giới có khả<br />
trưng bày đến từ 15 quốc gia với<br />
chính hoàn thiện Thông tư hướng năng thiết kế, thi công những công<br />
hơn 4.100 lượt khách tham quan.<br />
dẫn tài chính triển khai Đề án. trình cao tầng (từ 80 tầng trở lên).<br />
Chuỗi sự kiện Chợ công nghệ -<br />
Đặc biệt, ngày 17/5/2019, Abivin Trong năm qua, Bộ Xây dựng đã<br />
thiết bị và Ngày hội khởi nghiệp<br />
- startup cung cấp phần mềm chú trọng việc đưa KH&CN vào<br />
đổi mới sáng tạo vùng Đồng<br />
quản lý chuỗi cung ứng tối ưu vận những hoạt động căn bản của<br />
bằng sông Cửu Long (Techmart - ngành, tiến tới số hóa ngành xây<br />
tải, đại diện của Việt Nam thắng<br />
Techfest Mekong 2019) đã được dựng, góp phần minh bạch hóa<br />
cuộc từ Techfest Việt Nam 2018,<br />
tổ chức tại thành phố Cần Thơ, đã vinh dự vượt qua hơn 40 quốc các hoạt động đầu tư, tránh được<br />
tạo môi trường gắn kết KH&CN gia trên thế giới để trở thành quán thất thoát, lãng phí cho đất nước.<br />
với sản xuất, kinh doanh, thúc quân của Startup World Cup Thứ trưởng Bộ Quốc phòng<br />
đẩy chuyển giao tiến bộ kỹ thuật (San Francisco, Hoa Kỳ) giành Bế Xuân Trường khẳng định với<br />
và các thành tựu KH&CN vào sản giải thưởng 1 triệu USD. sự đầu tư của KH&CN trong lĩnh<br />
xuất và đời sống.<br />
Cần tiếp tục khơi dậy tinh thần đổi vực quân sự, đã giúp nâng cao<br />
Hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp mới sáng tạo trong toàn xã hội tiềm lực quân sự cho đất nước,<br />
đổi mới sáng tạo: trong năm xây dựng quân đội tinh nhuệ, góp<br />
2019, Bộ KH&CN tiếp tục phối Tại Hội nghị, các đại biểu đã phần nâng cao sức mạnh chiến<br />
hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, được nghe ý kiến đóng góp của đấu.<br />
địa phương triển khai Đề án hỗ nhiều bộ/ngành: theo Bộ trưởng<br />
Các ý kiến phát biểu từ các<br />
Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà,<br />
trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi nhà khoa học, quản lý và doanh<br />
trình độ KH&CN trong lĩnh vực<br />
mới sáng tạo quốc gia đến năm nghiệp như: ông Nguyễn Văn Đức<br />
xây dựng đã được nâng lên đáng<br />
2025 nhằm tiếp tục lan tỏa phong - Phó Chủ tịch thường trực UBND<br />
kể. Đến nay, Việt Nam trở thành 1<br />
trào khởi nghiệp sáng tạo trong tỉnh Bến Tre, ông Nguyễn Vũ<br />
Việt - Viện trưởng Viện Khoa học<br />
11<br />
Ngoài Techfest quốc gia 2019 còn có 04 Thủy lợi Việt Nam, ông Nguyễn<br />
10<br />
Tại sự kiện có hơn 250 cuộc kết nối gọi Techfest vùng (tại Hà Nội, Lâm Đồng, Cần<br />
vốn đầu tư với tổng mức vốn quan tâm đầu Thơ, Bà Rịa - Vũng Tàu) và 10 địa phương Duy Ánh - Giám đốc Bệnh viện<br />
tư hơn 14 triệu USD. tổ chức Techfest cấp tỉnh. Phụ sản Hà Nội, ông Trần Mạnh<br />
<br />
<br />
<br />
5<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
mạnh hệ thống đổi mới sáng tạo<br />
quốc gia, nâng cao tính tự chủ của<br />
các trường đại học, không phân<br />
biệt khu vực nghiên cứu tư nhân<br />
và nhà nước. Đổi mới quản lý chi<br />
nhân sách KH&CN, biết chấp<br />
nhận rủi ro trong nghiên cứu, đặt<br />
niềm tin vào các nhà khoa học.<br />
2) Bộ KH&CN cần chú trọng<br />
hơn nữa đầu tư cho các ngành<br />
khoa học xã hội và nhân văn.<br />
3) Phát triển hệ sinh thái khởi<br />
nghiệp quốc gia, trong đó chú<br />
trọng tăng cường kết nối với các<br />
hệ sinh thái khác, có chính sách<br />
hỗ trợ các doanh nghiệp thâm<br />
nhập thị trường để nước ta sớm<br />
có thể trở thành quốc gia khởi<br />
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao Huân chương Lao động cho các đồng chí Trần nghiệp trong tương lai không xa.<br />
Quốc Khánh, Phạm Công Tạc.<br />
4) Cần công khai, minh bạch<br />
hơn nữa đối với các đề tài, dự án,<br />
Báo - Tổng giám đốc Công ty CP những kết quả mà hoạt động<br />
tạo niềm tin chân thực trong khoa<br />
Giống cây trồng Thái Bình… đều KH&CN đạt được trong năm vừa<br />
học, bởi đây là thước đo tốt nhất<br />
khẳng định những đóng góp to qua. Phó Thủ tướng gửi lời cảm<br />
để đánh giá mọi đề tài nghiên<br />
lớn của KH&CN trong qua trình ơn tới lãnh đạo các bộ/ngành, địa<br />
phương, doanh nghiệp đã chung cứu; kết nối thông tin với quốc tế.<br />
phát triển, KH&CN đã làm thay<br />
đổi bộ mặt của đất nước, thấm tay, vào cuộc hết sức tích cực để 5) Cần có các giải pháp khơi<br />
sâu và lan tỏa trong mọi lĩnh vực nâng tầm vị thế của KH&CN trên dậy sự sáng tạo trong toàn xã hội<br />
của đời sống xã hội. trường quốc tế ở một số lĩnh vực. từ những đề tài nghiên cứu, sáng<br />
Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, chế đến những sáng kiến trong<br />
Bên cạnh những điểm tích Việt Nam vẫn còn một khoảng quản lý xã hội để cuộc sống văn<br />
cực, các đại biểu cũng thống nhất cách khá xa so với các nước minh; tôn vinh các nhà khoa học,<br />
quan điểm đề xuất trong thời gian trong khu vực và trên thế giới. những cá nhân có nhiều sáng<br />
tới Bộ KH&CN cần có chính sách Điều này đòi hỏi sự nỗ lực hơn kiến.<br />
cụ thể nhằm ứng dụng các thành của các nhà khoa học, nhà quản<br />
tựu KH&CN trong doanh nghiệp, lý, doanh nghiệp trong thời gian Trong khuôn khổ Hội nghị,<br />
tạo điều kiện cho doanh nghiệp tới. Phó Thủ tướng nhấn mạnh 5 Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức<br />
tham gia nhiều hơn nữa vào các điểm cần lưu ý, đó là: Đam đại diện Lãnh đạo Đảng,<br />
chương trình, đề án lớn mang tầm Nhà nước đã trao Huân chương<br />
1) Cần phải có những hành Lao động hạng Nhất cho đồng<br />
vóc quốc gia; tiếp tục đơn giản<br />
động và chính sách cụ thể khẳng chí Trần Quốc Khánh, nguyên<br />
hóa thủ tục hành chính để doanh<br />
định doanh nghiệp là trung tâm. Thứ trưởng Bộ KH&CN và Huân<br />
nghiệp có thể tiếp cận các nguồn<br />
Các bộ, ngành cần vào cuộc thật<br />
tài trợ/nguồn vốn đa dạng hơn. chương Lao động hạng Ba cho<br />
quyết liệt, đầu tư nhiều hơn nữa<br />
đồng chí Phạm Công Tạc, Thứ<br />
Sau khi lắng nghe các ý kiến cho KH&CN chứ không chỉ dừng<br />
trưởng Bộ KH&CN ?<br />
tham luận, Phó Thủ tướng Chính lại ở hoạt động kêu gọi, khuyến<br />
phủ Vũ Đức Đam đánh giá cao khích chung chung. Tiếp tục đẩy<br />
<br />
<br />
<br />
6<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
<br />
KH&CN Việt Nam 2019 - NhỮNg dẤu ẤN Nổi bẬt<br />
2019 được đánh giá là một năm có nhiều dấu mốc quan trọng của khoa học và công nghệ (KH&CN)<br />
Việt Nam, thể hiện ở những thành tựu nổi bật trên nhiều lĩnh vực. Qua đó cho thấy, KH&CN đã ngày<br />
càng khẳng định vai trò là động lực trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.<br />
Tạp chí xin điểm lại những dấu ấn nổi bật của KH&CN Việt Nam năm 2019 do Bộ KH&CN phối hợp<br />
với Ban Khoa giáo Đài Truyền hình Việt Nam bình chọn.<br />
<br />
Nhóm sự kiện và chính sách khoa học, công nghệ và đổi Các sự kiện nêu trên đã thể hiện sự quan tâm<br />
mới sáng tạo - trụ cột cho phát triển kinh tế - xã hội trong của Đảng, Quốc hội, Chính phủ đối với các nhà<br />
bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 khoa học nói riêng và hoạt động KH&CN nói chung<br />
với mong muốn KH&CN Việt Nam ngày càng phát<br />
Nhóm sự kiện này bao gồm một chuỗi các hoạt triển, đóng góp quan trọng trong việc đưa đất nước<br />
động KH&CN trải dài trên khắp cả nước, cụ thể: phát triển nhanh, bền vững.<br />
- Tuần lễ Đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp: diễn - Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam 2019<br />
ra từ ngày 15 đến 19/10/2019 tại thành phố Hồ Chí (AI4VN Summit 2019) được tổ chức tại Trường Đại<br />
Minh với điểm nhấn là Hội nghị “Khoa học, Công học Bách khoa Hà Nội từ ngày 14 đến 16/8/2019.<br />
nghệ và Đổi mới sáng tạo - Một trụ cột cho phát<br />
triển kinh tế - xã hội của Việt Nam”. - Chuỗi ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo:<br />
Techfest vùng, Techfest quốc tế và Techfest quốc<br />
gia năm 2019.<br />
- Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW<br />
ngày 27/9/2019 về một số chủ trương, chính sách<br />
chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp<br />
lần thứ tư.<br />
- Lễ ra mắt nền tảng bản đồ số Vmap và hệ<br />
thống thông tin nhân đạo iNhandao ngày 1/10/2019<br />
tại Hà Nội.<br />
Nhóm thành tựu KH&CN<br />
Lĩnh vực y tế<br />
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng<br />
gặp gỡ đại diện trí thức trẻ Việt Nam tại Pháp. - Lần đầu tiên các nhà khoa học Việt Nam thực<br />
hiện thành công phẫu thuật can thiệp bào thai điều<br />
- Lãnh đạo Đảng, Nhà nước gặp mặt trí thức, trị Hội chứng truyền máu song thai:<br />
nhà khoa học: ngày 29/1/2019, Thủ tướng Chính Hội chứng truyền máu song thai là một hội chứng<br />
phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc gặp mặt 300 rất nguy hiểm, xảy ra trong trường hợp hai thai có<br />
trí thức, nhà khoa học, những gương mặt tiêu biểu chung một bánh rau, máu từ thai này truyền sang<br />
thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau; ngày 12/2/2019, cho thai kia thông qua các cầu nối mạch máu trong<br />
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã gặp gỡ hơn 70 nhà bánh rau. Khi mắc hội chứng này, nếu không được<br />
khoa học đang tham gia 5 đề án khoa học lớn của điều trị thì gần như 100% thai sẽ chết. Số còn lại<br />
đất nước; ngày 26/3/2019, Tổng Bí thư, Chủ tịch sống sót cũng bị di chứng thần kinh nặng nề.<br />
nước Nguyễn Phú Trọng đã gặp gỡ đại diện trí thức Ngày 4/10/2019, các y, bác sĩ tại Bệnh viện Phụ<br />
trẻ Việt Nam tại Pháp; ngày 1/11/2019, Chủ tịch sản Hà Nội đã thực hiện thành công 2 ca mổ can<br />
Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã gặp mặt 112 thiệp trong bào thai để điều trị Hội chứng truyền<br />
nhà trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu… máu song thai cho 2 trường hợp. Sau 1 tuần, sức<br />
<br />
<br />
<br />
7<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
Dây chuyền sản xuất vắc xin đã được thiết lập, hoạt<br />
động ổn định với công suất vắc xin cúm A/H5N1 là 3<br />
triệu liều/năm; vắc xin cúm mùa là 1,5 triệu liều/năm.<br />
Vắc xin cúm mùa đã được cấp số đăng ký lưu hành<br />
ngày 14/1/2019 đưa ra phục vụ cộng đồng cho lứa<br />
tuổi 18-60 tuổi.<br />
Hiện nay, trong khuôn khổ Chương trình sản phẩm<br />
quốc gia, IVAC đang chuẩn bị triển khai thử nghiệm<br />
lâm sàng bắc cầu giai đoạn 4 ở nhóm tuổi dưới 18<br />
và trên 60 để mở rộng đối tượng sử dụng; dự kiến<br />
tiếp tục hoàn thiện quá trình tiền thẩm định của WHO<br />
(WHO-Prequalified) cho sản phẩm để tiếp cận thị<br />
Các y, bác sĩ tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội thực hiện ca phẫu trường khu vực và thế giới.<br />
thuật. Như vậy, việc IVAC sản xuất thành công vắc xin<br />
cúm năm 2019 là phù hợp với chương trình hành động<br />
khỏe của mẹ và thai nhi đều tốt nên đã được xuất<br />
toàn cầu về phòng, chống cúm do WHO phát động,<br />
viện ngày 11/10/2019. Tính đến ngày 24/10/2019,<br />
chủ động ứng phó khi có đại dịch xảy ra và mang<br />
Bệnh viện đã mổ thành công 6 ca mắc Hội chứng<br />
lại nhiều cơ hội cho người dân được sử dụng vắc xin<br />
truyền máu song thai.<br />
ngừa cúm chất lượng đạt tiêu chuẩn quốc tế với giá<br />
Thành công trong việc phẫu thuật can thiệp bào thành phù hợp (khoảng 150.000 VNĐ/liều), chỉ bằng<br />
thai có ý nghĩa khoa học và nhân văn rất lớn, giúp cứu 1/2 đến 2/3 so với giá vắc xin ngoại nhập.<br />
sống được cả 2 thai (60%) hoặc ít nhất 1 thai sống Lĩnh vực nông nghiệp<br />
(80-90%), góp phần nâng cao vị thế của y học Việt<br />
Nam ngang tầm các nước trong khu vực và thế giới; Lĩnh vực nông nghiệp ghi dấu ấn với 2 sự kiện nổi<br />
góp phần tiết kiệm ít nhất 50% chi phí điều trị cho gia bật, đó là:<br />
đình sản phụ (so với việc phải ra nước ngoài chữa trị). - Sản xuất thành công vắc xin phòng bệnh cho<br />
Đây là kết quả của nhiệm vụ: “Nghiên cứu ứng dụng vật nuôi (cúm gia cầm H5N1, tai xanh, lở mồm long<br />
kỹ thuật sinh học phân tử và kỹ thuật Laser quang móng):<br />
đông ở thai phụ mắc Hội chứng truyền máu song thai<br />
và dải xơ buồng ối”, mã số KC.10.25/16-20 được thực Trải qua 10 năm nghiên cứu trong phòng thí<br />
hiện từ năm 2018. nghiệm và thử nghiệm diện hẹp, diện rộng, năm 2013<br />
Việt Nam đã chính thức sản xuất được vắc xin phòng<br />
- Ứng dụng công nghệ tiên tiến trong sản xuất vắc bệnh cúm A/H5N1 cho gia cầm chủng NIBRG-14.<br />
xin phòng cúm mùa 3 type phòng bệnh ở người: Vắc xin đã được Thủ tướng Chính phủ cho phép sử<br />
Trong những năm qua, Việt Nam đã chứng kiến dụng đại trà trên toàn quốc, nhưng do sự thay đổi về<br />
các đợt dịch cúm gây ra nhiều ca tử vong và thiệt hại kháng nguyên của các chủng gây bệnh cúm gia cầm<br />
lớn cho các gia đình nói riêng, cộng đồng nói chung. nên vắc xin này chỉ phù hợp cho các trang trại chăn<br />
Trong khi đó, nước ta thường xuyên thiếu nguồn cung nuôi gia cầm khu vực phía Nam.<br />
cấp vắc xin cúm bền vững, hàng năm đều phải nhập Năm 2019, các nhà khoa học của Việt Nam đã<br />
khẩu vắc xin cúm mùa và phụ thuộc vào các nhà sản tiếp tục sản xuất thành công vắc-xin phòng bệnh cúm<br />
xuất nước ngoài, không thể chủ động nhanh chóng A/H5N1 cho gia cầm với chủng cúm A/H5N1 thuộc<br />
trong các trường hợp khẩn cấp khi có đại dịch. clade 1 và 1.1. Vắc xin này đã được kiểm nghiệm cấp<br />
Trước thực trạng đó, Viện Vắc xin và Sinh phẩm y quốc gia và được phép sử dụng rộng rãi. Như vậy,<br />
tế - Bộ Y tế (IVAC) đã xây dựng thành công quy trình với 2 vắc xin cúm gia cầm nêu trên thì đây là những<br />
lõi sản xuất vắc xin cúm trên trứng gà có phôi. Hai vắc xin lần đầu tiên Việt Nam sản xuất thành công và<br />
loại vắc xin cúm phòng đại dịch A/H5N1 (IVACFLU-A/ được ghi tên trên bản đồ thế giới những nước sản xuất<br />
H5N1) và vắc xin cúm mùa tam giác/3 chủng A/H1N1, được vắc xin cúm gia cầm A/H5N1.<br />
A/H3N2, cúm B (IVACFLU-S) do IVAC sản xuất đã Đối với vắc xin phòng bệnh tai xanh, chủng cường<br />
hoàn thành 3 giai đoạn thử nghiệm lâm sàng theo độc để sản xuất vắc xin vô hoạt đã được cấp giấy<br />
quy định của Bộ Y tế với sự giám sát chặt chẽ của kiểm định giống chủng và đã hoàn thiện công nghệ<br />
các tổ chức quốc tế độc lập (WHO, PATH, BARDA). sản xuất vắc xin vô hoạt nhũ dầu. Chủng giống nhược<br />
<br />
<br />
<br />
8<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
độc hiện đã tiếp truyền ở đời thứ 111 đạt hiệu giá tốt,<br />
đang tiến hành kiểm nghiệm vắc xin để sản xuất diện<br />
rộng. Như vậy, đối với vắc xin phòng bệnh tai xanh<br />
cho lợn, năm 2019 đánh dấu thời điểm Việt Nam lần<br />
đầu tiên sản xuất được vắc xin trong nước, góp phần<br />
làm giảm số lượng vắc xin nhập khẩu (trước đây nhập<br />
khẩu 100%).<br />
Đối với vắc xin lở mồm long móng, đã có 5 chủng<br />
gồm 3 type O và 2 type A được kiểm nghiệm giống<br />
chủng quốc gia. Năm 2018 đã có 2 vắc xin type O<br />
và type A được phép lưu hành trên toàn quốc. Năm<br />
2019, lần đầu tiên Việt Nam sản xuất thành công các<br />
chủng vắc xin lở mồm long móng type O và type A, ST25 - Gạo ngon nhất thế giới năm 2019.<br />
một vắc xin mà năm 2017 chúng ta còn hoàn toàn<br />
phải lệ thuộc vào nước ngoài. Việc gạo ST25 được vinh danh đứng đầu thế giới<br />
lần này khẳng định vị thế chất lượng gạo Việt Nam<br />
không thua kém gì các nước khác. Thậm chí có<br />
nhiều ưu điểm như năng suất cao hơn, chống chịu<br />
với điều kiện khí hậu khắc nghiệt, canh tác được<br />
nhiều vụ trong năm.<br />
Lĩnh vực công nghệ vũ trụ<br />
Thiết kế, chế tạo thành công vệ tinh “made in<br />
Vietnam”:<br />
Ngày 18/1/2019, vệ tinh MicroDragon do các kỹ<br />
sư Việt Nam thiết kế, chế tạo đã được phóng lên quỹ<br />
Việt Nam lần đầu tiên sản xuất thành công vắc xin lở mồm đạo tại Nhật Bản. Sự kiện này đánh dấu bước tiến<br />
long móng, đánh dấu bước ngoặt quan trọng của ngành Thú quan trọng trong việc tiến tới làm chủ công nghệ vệ<br />
y Việt Nam. tinh quan sát trái đất, viễn thông của Việt Nam phục<br />
vụ nhu cầu thương mại.<br />
- Gạo ST25 của Việt Nam được bình chọn là<br />
Năm 2013, vệ tinh siêu nhỏ PicoDragon (1 kg)<br />
“Gạo ngon nhất thế giới” năm 2019:<br />
do Trung tâm Vũ trụ Việt Nam nghiên cứu, chế tạo<br />
ST25 là loại gạo đặc sản ở Sóc Trăng, được người đã được phóng và hoạt động tương đối ổn định 3<br />
tiêu dùng rất ưa chuộng. ST25 thuộc dòng lúa thơm tháng trên vũ trụ. Việc thiết kế, chế tạo thành công<br />
ST gồm nhiều giống khác nhau. Gạo ST25 thuộc vệ tinh MicroDragon 50 kg vừa qua cũng là bước<br />
nhóm hảo hạng trên thị trường gạo hiện nay, với hạt chuẩn bị để tiếp cận những kỹ thuật thiết kế, chế tạo<br />
dài, trong, không bạc bụng, khi nấu cơm dẻo, thơm, vệ tinh phức tạp hơn trong thời gian tới.<br />
hương vị rất thu hút. Loại gạo này có hàm lượng Ở nước ta, việc làm chủ công nghệ vệ tinh có ý<br />
đạm cao nên phù hợp với người mắc bệnh đái tháo nghĩa thực tiễn quan trọng bởi Việt Nam là một trong<br />
đường, người già và trẻ em. Đây cũng là loại đặc những quốc gia chịu tác động mạnh mẽ nhất của<br />
sản nổi tiếng ở Sóc Trăng, sánh ngang với loại gạo biến đổi khí hậu, cần có thông tin từ ảnh vệ tinh. Việc<br />
Nàng thơm chợ Đào. làm chủ công nghệ thiết kế, chế tạo, vận hành vệ tinh<br />
Ngoài chất lượng cao, ST25 còn thích ứng với biến sẽ giúp Việt Nam chủ động nguồn ảnh, không phụ<br />
đổi khí hậu tại Đồng bằng sông Cửu Long, sinh trưởng thuộc vào nước ngoài, nhất là trong các tình huống<br />
tốt tại vùng đất mặn, phèn. Đặc biệt ST25 rất thích cấp bách khi thiên tai, thảm họa xảy ra.<br />
hợp cho vùng xen canh lúa - tôm. Đây là giống lúa Sự thành công trong thiết kế, chế tạo vệ tinh<br />
cao sản, ngắn ngày (95 ngày), năng suất cao, bình MicroDragon của Việt Nam không những đánh dấu<br />
quân đạt 7,0 tấn/ha, có thể trồng 2-3 vụ/năm tại vùng sự phát triển khả năng làm chủ công nghệ cao của<br />
Đồng bằng sông Cửu Long (của Thái Lan là giống lúa chuyên gia Việt Nam mà còn khẳng định chủ quyền<br />
mùa thơm dài ngày, chỉ trồng được 1 vụ/năm). quốc gia đối với không gian vũ trụ của chúng ta.<br />
<br />
<br />
<br />
9<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
trên nguyên lý cứ tổng 80 lít/giây nước đầu vào thì<br />
MicroDargon được phóng thành công vào vũ trụ. bơm sẽ tự động đẩy được lên đỉnh Ma Ú 18-20 lít/<br />
giây hoàn toàn dựa vào sức nước mà không dùng<br />
KH&CN địa phương nguồn năng lượng nào khác. Nếu vận hành 1 tổ<br />
máy bơm sẽ cung cấp nước cho người dân 120 lít/<br />
Một thành tựu rất đáng ghi nhận của KH&CN người/ngày; 2 tổ máy sẽ bơm được 200 lít/người/<br />
địa phương đó chính là “Nghiên cứu triển khai ngày, mỗi tổ máy hoạt động độc lập sẽ bơm được<br />
công nghệ khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên khoảng 11 lít/giây (tương đương 1 ngày được 1.555<br />
nước ở các vùng núi đá vôi Việt Nam, áp dụng thử m3). Nước từ bể chứa trên đỉnh Mã Ú sẽ tiếp tục<br />
nghiệm ở khu vực thuộc Công viên Địa chất toàn được phân phối tới thị trấn Đồng Văn và các xã lân<br />
cầu Cao nguyên đá Đồng Văn, tỉnh Hà Giang (dự cận. Đây là công trình thứ 2 tại Đông Nam Á và là<br />
án Kawatech)”. công trình đầu tiên tại Việt Nam ứng dụng thành<br />
Kawatech là dự án trong chương trình hợp tác công công nghệ PAT (bơm nước không dùng điện)<br />
theo Nghị định thư giữa Chính phủ Việt Nam và đưa được nước lên độ cao đạt hơn 545 m so với ban<br />
CHLB Đức, được thực hiện tại Hà Giang nhằm đầu (cao hơn gần 300 m so với kết quả nghiên cứu<br />
nghiên cứu triển khai công nghệ khai thác sử dụng thử nghiệm tại Indonesia).<br />
bền vững tài nguyên nước ở các vùng núi đá vôi Việt Nhóm các sự kiện liên quan đến sở hữu trí tuệ và sáng chế<br />
Nam, áp dụng thử nghiệm ở khu vực thuộc Công không chuyên<br />
viên Địa chất toàn cầu - Cao nguyên đá Đồng Văn,<br />
từ đó đưa ra giải pháp cấp nước bền vững cho người Nhóm sở hữu trí tuệ và sáng chế không chuyên<br />
dân trong vùng. Dự án do các cơ quan khoa học ghi nhận các sự kiện tiêu biểu trong năm qua, gồm:<br />
trong nước, phối hợp với UBND tỉnh Hà Giang, và - Ngày 22/8/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ký<br />
các nhà khoa học CHLB Đức thực hiện. Quyết định số 1068/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược<br />
Một trong những giải pháp công nghệ quan trọng Sở hữu trí tuệ đến năm 2030: phát triển toàn diện,<br />
và là nội dung cốt lõi của dự án Kawatech là áp hiệu quả hệ thống sở hữu trí tuệ Việt Nam.<br />
dụng công nghệ bơm PAT (Pump and Turbine) của - Ngày 27/8/2019, Bộ KH&CN phối hợp Bộ Công<br />
Đức để bơm nước từ dưới sâu lên cao tới hàng vài thương đã tổ chức thành công Hội nghị “Hiệp định<br />
trăm mét mà không cần dùng điện hoặc bất cứ dạng Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu<br />
năng lượng nào khác ngoài chính động năng của Âu (EVFTA) - Một số cam kết quan trọng về sở hữu<br />
dòng nước. Nước sau đó được trữ vào các bể chứa trí tuệ và những điều cần lưu ý”.<br />
lớn và tự chảy đến các địa chỉ sử dụng.<br />
- Ngày 30/9/2019, tại trụ sở Tổ chức Sở hữu trí<br />
Kawatech là hệ thống bơm ứng dụng công nghệ tuệ thế giới (WIPO), thay mặt Chính phủ Việt Nam,<br />
PAT đã đưa được nước từ bể chứa của Thủy điện Bộ trưởng KH&CN Chu Ngọc Anh đã trao Văn kiện<br />
Séo Hồ có độ cao 705 m, lên bể chứa dung tích gia nhập Thỏa ước La Hay về đăng ký quốc tế kiểu<br />
2.000 m3 trên đỉnh Má Ú, có độ cao 1.250 m so dáng công nghiệp (Văn kiện Geneva 1999) cho<br />
với mực nước biển. Dự án được triển khai từ tháng Tổng giám đốc WIPO Francis Gurry. Thỏa ước sẽ<br />
9/2013 và hoàn thành tháng 10/2019. Kết quả là chính thức có hiệu lực đối với Việt Nam sau 3 tháng<br />
đã thiết kế, chế tạo và lắp đặt thành công 2 tổ bơm, tính từ ngày nộp Văn kiện.<br />
<br />
<br />
<br />
10<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
- Xuất bản Sách vàng Sáng tạo Việt Nam 2019. trọng trong hình học đại số và hình học Kähler phức.<br />
- Giải thưởng Sáng tạo KH&CN Việt Nam Giải thưởng cũng ghi nhận những đóng góp của GS<br />
(VIFOTEC). Phạm Hoàng Hiệp trong sự phát triển toán học ở<br />
Việt Nam.<br />
- Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc.<br />
- Cuộc thi sáng tạo dành cho thanh thiếu niên nhi Khơi thông nguồn lực đầu tư của xã hội, doanh nghiệp cho<br />
đồng toàn quốc lần thứ 15. KH&CN<br />
<br />
Nhóm xếp hạng - Năm 2018, Tập đoàn Phenikaa thành lập hai<br />
viện nghiên cứu: Viện Nghiên cứu và Công nghệ<br />
Năm 2019, Việt Nam tiếp tục tăng hạng (tăng 3<br />
Phenikaa (PRATI) và Viện Nghiên cứu Tiên tiến<br />
bậc) trong xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo toàn<br />
cầu (GII): trong ba năm gần đây, thứ hạng của Việt Thành Tây (PIAS). Năm 2019, Đại học Phenikaa đã<br />
Nam trong bảng xếp hạng GII có xu hướng được cải khẳng định được vị trí, năng lực và hiệu quả của việc<br />
thiện trên mọi khía cạnh. Năm 2017, Việt Nam được đầu tư cho nghiên cứu và phát triển từ Tập đoàn.<br />
xếp hạng 47/127, tăng 12 bậc so với xếp hạng năm Theo Google Scholar, trong 10 tháng đầu năm 2019,<br />
2016. Năm 2018, Việt Nam xếp hạng 45/126. Năm Đại học Phenikaa có hơn 130 công bố khoa học nằm<br />
2019, Việt Nam tiếp tục cải thiện vị trí, tăng ba bậc, trong danh mục các tạp chí quốc tế ISI và Scopus,<br />
lên vị trí 42/129. vươn lên top đầu các cơ sở giáo dục đại học có nhiều<br />
Nhóm tôn vinh nhà khoa học có công bố khoa học trên các tạp chí<br />
quốc tế đạt trên 1.000 trích dẫn. Tháng 10/2019,<br />
GS.TSKH. Phạm Hoàng Hiệp - nhà khoa học<br />
theo Tổ chức Nature Research, Đại học Phenikaa<br />
đoạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu được trao Giải<br />
thưởng Ramanujan danh giá lọt top 10 trường đại học, viện nghiên cứu của Việt<br />
Nam dẫn đầu về chất lượng các bài báo trên 80 tạp<br />
Giáo sư Phạm Hoàng Hiệp, Viện Toán học - chí khoa học quốc tế uy tín (được tổ chức này lựa<br />
Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam vừa được Trung<br />
chọn) từ 1/8/2018 đến 31/7/2019. Năm 2019, Đại<br />
tâm Quốc tế Vật lý lý thuyết (ICTP) trao Giải thưởng<br />
Ramanujan năm 2019. Giải thưởng lấy tên nhà toán học Phenikaa đã thành lập và ra mắt 9 nhóm nghiên<br />
học thiên tài Srinivasan Ramanujan (1887-1920), cứu mạnh để tạo thành tập thể nghiên cứu có khả<br />
một nhà toán học Ấn Độ tự học nhưng đã có những năng giải quyết các bài toán KH&CN lớn ở cả lĩnh<br />
phát hiện quan trọng khi còn rất trẻ. Giải Ramanujan vực nghiên cứu cơ bản và ứng dụng công nghệ.<br />
được tài trợ bởi Bộ KH&CN Ấn Độ và Quỹ Abel của<br />
- Năm 2019 cũng đánh dấu mốc quan trọng trong<br />
Viện Hàn lâm Khoa học và Nhân văn Na Uy với sự<br />
cộng tác của Liên đoàn Toán học quốc tế (IMU). hoạt động đầu tư cho KH&CN của các doanh nghiệp<br />
khi Tập đoàn Vingroup công bố thành lập Viện<br />
Giải thưởng Ramanujan được trao hàng năm cho Nghiên cứu Trí tuệ nhân tạo AI - VinAI Research<br />
một nhà toán học trẻ (dưới 45 tuổi) hoặc nhóm nhà<br />
(trực thuộc Công ty VinTech) vào tháng 4/2019. Viện<br />
khoa học trẻ có cống hiến cho công trình nhận giải<br />
ở các nước đang phát triển. Giải được trao lần đầu thực hiện các nghiên cứu khoa học đột phá trong lĩnh<br />
tiên năm 2005 cho Marcelo Viana, hiện nay là Viện vực AI và máy học mang tầm cỡ thế giới nhằm đưa<br />
trưởng Viện Toán lý thuyết và ứng dụng quốc gia Việt Nam vào bản đồ AI toàn cầu. Viện do TS Bùi Hải<br />
nổi tiếng của Brazil (IMPA). Đến năm 2019, đã có Hưng, một trong những tên tuổi hàng đầu trong lĩnh<br />
15 nhà khoa học trẻ được nhận giải Ramanujan, vực AI thế giới làm Viện trưởng. Mục tiêu của VinAI<br />
gồm: Argentina có 3 nhà khoa học; Braxin: 3; Trung Research là xây dựng một lực lượng nòng cốt các<br />
Quốc: 3; Gabon: 1; Ấn Độ: 3; Mexico: 1 và mới đây chuyên gia hàng đầu về AI cho Tập đoàn Vingroup<br />
nhất là Việt Nam với GS Phạm Hoàng Hiệp.<br />
nói riêng và Việt Nam nói chung. Trong đó, nhiệm<br />
Giải thưởng ghi nhận những đóng góp nổi bật của vụ quan trọng là ươm mầm những tài năng về AI cho<br />
GS Phạm Hoàng Hiệp trong lĩnh vực giải tích phức, Việt Nam trong tương lai, đồng thời tư vấn và chuyển<br />
đặc biệt trong lý thuyết đa thế vị mà ở đó anh đã giao kiến thức, công nghệ cho Tập đoàn hoặc các<br />
có một kết quả nghiên cứu quan trọng về kỳ dị của<br />
đối tác ?<br />
hàm đa điều hòa dưới, phương trình Monge-Ampère<br />
phức và ngưỡng chính tắc với những ứng dụng quan<br />
<br />
<br />
<br />
11<br />
Soá 1+2 naêm 2020<br />
Chào xuân 2020<br />
<br />
<br />
<br />
Startup Việt: hÒa mìNh vÀo thế giới<br />
Trong năm 2019, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam đã có những bước đi ấn tượng trên<br />
con đường hội nhập toàn cầu. Lần đầu tiên Việt Nam cử đại diện tham gia đấu trường khởi nghiệp quốc tế<br />
và startup thuần Việt Abivin đã giành được ngôi vị cao nhất. Lần đầu tiên Techfest Vietnam được diễn ra ở<br />
ba nước: Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Singapore, mang lại cho các startup Việt nhiều trải nghiệm quý giá; bước đầu<br />
tạo nền móng kết nối mạng lưới toàn cầu cho startup Việt thông qua các ký kết và hoạt động quan trọng.<br />
Trong năm 2019, tổng nguồn vốn đầu tư vào khởi nghiệp Việt Nam là hơn 800 triệu USD. Đặc biệt, có những<br />
thương vụ quy mô rất lớn như thương vụ đầu tư vào VNLIFE1 lên tới 300 triệu USD, đứng thứ nhất trong số<br />
các thương vụ đầu tư vào các công ty công nghệ tài chính của khu vực, vượt qua cả Singapore. Theo đánh<br />
giá của các tổ chức quốc tế, Việt Nam hiện nằm trong nhóm 3 hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo lớn nhất<br />
ASEAN. Quy mô các thương vụ đầu tư lớn ngày càng tăng, cho thấy tiềm năng hình thành các Kỳ lân mới2<br />
tại Việt Nam là rất thực tế. Giấc mơ về một quốc gia khởi nghiệp đang dần được hiện thực hóa.<br />
Nhân dịp đầu xuân, chúng ta hãy cùng lắng nghe chia sẻ của những người đang tích cực góp phần đưa hệ<br />
sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam gần hơn với thế giới, để tin tưởng vào những thành quả<br />
lớn lao hơn nữa trong thập niên mới.<br />
<br />
Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng: Tiếp tục hỗ trợ để startup Việt vươn xa hơn<br />
Bên cạnh việc xây dựng hành lang pháp lý thuận lợi để thúc đẩy hệ sinh<br />
thái khởi nghiệp phát triển, thông qua việc thực hiện Đề án “Hỗ trợ hệ sinh<br />
thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025” - Đề án 8443,<br />
Bộ KH&CN đang tích cực hỗ trợ các startup Việt vươn xa hơn. Năm 2019<br />
là năm đầu tiên Techfest Vietnam được diễn ra ở ba nước: Hoa Kỳ, Hàn<br />
Quốc, Singapore. Thông qua những chuyến đi này, các startup Việt không<br />
chỉ được trì