THẠCH QUYỂN – ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI

Chia sẻ: Hong Sa | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

405
lượt xem 96
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Các quá trình tạo nên địa hình bề mặt Trái đất Khái niệm Thạch quyển

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: THẠCH QUYỂN – ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI

THẠCH QUYỂN – ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI ĐẤT Người soạn: Trần Thị Hồng Sa Khoa Địa lí – Địa chính
Cấu trúc ► 1. THẠCH QUYỂN ► 2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH 2.1. Quá trình nội sinh 2.2. Quá trình ngoại sinh 2.3. Quan hệ giữa nội sinh và ngoại sinh ► 3. CÁC DẠNG ĐỊA HÌNH TRÊN TRÁI ĐẤT 3.1. Địa hình lục địa 3.2. Địa hình đại dương ► 4. PHÂN BỐ CÁC VÀNH ĐAI ĐỘNG ĐẤT, NÚI LỬA TRÊN THẾ GIỚI ► 5. THUYẾT KIẾN TẠO MẢNG 2
Lớp vỏ địa lí (lớp vỏ cảnh quan) ► Là lớp vỏ của Trái đất gồm các lớp vỏ bộ phận (Khí quyển, Thủy quyển, Sinh quyển, Thổ nhưỡng quyển, Thạch quyển) xâm nhập và tác động lẫn nhau. ► Độ dày: 40 km (ranh giới dưới ở đại dương đến độ sâu 10 – 11 km; ranh giới trên trong khí quyển tới độ cao 25 – 30km). ► Có cấu trúc thành phần và lãnh thổ phức tạp theo không gian 3 chiều (có thể tích). 3
1. THẠCH QUYỂN 1 Phân tích mối quan hệ tác động qua lại giữa các thành phần tự nhiên. c Khí quyển Thổ nhưỡng Thủy quyển quyển Thạch Sinh quyển quyển 4
1. THẠCH QUYỂN Thạch quyển là 1 bộ phận của lớp vỏ địa lí, gồm vỏ Trái đất và phần trên cùng của lớp Manti (đến độ sâu khoảng 100km), vật chất ở trạng thái cứng. Thạch quyển di chuyển trên 1 quyển mềm, quánh dẻo của bao Manti. 5
Vỏ lục địa Vỏ đại dương Lớp Granit Lớp trầm tích Vỏ Trái Đất Thạch Lớp Bazan Quyển quyển Mặt Môhô kiến tạo Manti trên (phần cứng) Quyển Manti trên (phần mền mền) 700km 6
1. THẠCH QUYỂN NGUỒN GỐC: ► Hoạt động núi lửa là cơ sở để hình thành lớp trên cùng của Thạch quyển (vỏ Trái đất). Bề mặt ban đầu của Trái đất khi mới hình thành là mặt Môhô. ► Theo tính toán, mỗi năm hoạt động phun trào núi lửa đưa từ bên trong ra ngoài bề mặt khoảng 3 tỉ tấn vật chất qua 4,5 tỉ năm, lượng vật chất phủ kín bề mặt Môhô tương đương khối lượng các lục địa. 7
1. THẠCH QUYỂN THÀNH PHẦN HÓA HỌC: ► Có mặt hầu hết các nguyên tố hóa học trong bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học của Mêdeleep. ► Tuy nhiên, 3 nguyên tố O2 (47%), Si (29,5%), Al (8,05%) là phổ biến nhất, chiếm 84,55%. Ngoài ra, Fe, Ca, Na, K, Mg, H… cũng chiếm tỉ lệ cao. 8
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH 2.1. QÚA TRÌNH NỘI SINH: ► Là quá trình hình thành địa hình liên quan tới các nguồn nhiệt tạo ra trong lòng Trái đất. Nguồn năng lượng của quá trình nội sinh được sinh ra từ đâu? ► Thể hiện qua 2 vận động của vỏ Trái đất: Vận động theo phương thẳng đứng: Trên phạm vi rộng lớn, khi vỏ Trái đất nâng lên thì diện tích lục địa mở rộng và ngược lại TBiển tiến, biển thoái. Vận động theo phương nằm ngang: làm cho vỏ Trái đất bị nén ép ở khu vực này và tách dãn ở khu vực kia ở hiện tượng uốn nếp, đứt gãy. 9
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH 10
Ảnh đứt gãy San Andreas chụp từ máy bay trên đồng bằng Carrizo 11
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH 2.2. QÚA TRÌNH NGOẠI SINH: Là quá trình tác động đến địa hình dựa vào các yếu tố bên ngoài mà nguồn năng lượng chính là bức xạ Mặt trời. Thể hiện ở 3 quá trình: Phá hủy, vận chuyển, bồi tụ 12
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH Quá trình phá hủy: Quá trình phong hóa Phong hóa vật lý: ► Phong hóa nhiệt: Các lớp đá dưới tác động của sự dao động nhiệt giữa ngày và đêm, các mùa làm đá bị rạn nứt, vỡ vụn. Phổ biến ở hoang mạc, bán hoang mạc. ► Phong hóa băng giá: Ở vùng lạnh, khi nhiệt độ xuống
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH Phong hóa hóa học: ► Khái niệm: là sự phá hủy nham thạch và biến đổi các thành phần hóa học, khoáng vật với tác nhân là nước, các hợp chất hòa tan trong nước, CO2, O2, tác dụng hóa sinh sinh vật. Thường xảy ra ở vùng nóng ẩm. ► Bản chất: Sản phẩm phong hóa nguyên thủy, dưới tác động của nước n làm thay đổi các sản phẩm phong hóa nguyên thủy và thành phần hóa học của dung dịch d khoáng vật thứ sinh bền vững hơn trong điều kiện môi trường tự nhiên cụ thể. Địa hình Karst ở Vịnh Hạ Long 14
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH Các hiện tượng phong hóa hóa học: ► Quá trình thủy phân: thay thế ion kim loại kiềm, kiềm thổ bằng ion H+ trong nước. ► Quá trình hyđrat hóa: Phân tử H20 + khoáng vật không chứa nước 0 hyđrat. 15
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH Quá trình phá hủy: Quá trình bào mòn ► Định nghĩa: Quá trình bào mòn chính là sự di chuyển liên tục của sản phẩm phong hóa, vật liệu vụn từ nơi này đến nơi khác. Kết quả là làm cho bề mặt đất bị hạ thấp dần và có xu hướng san bằng. c Vai trò của quá trình bào mòn? 16
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH ► Nội dung: Tác dụng bào mòn của trọng lực: Nguồn động lực cho sự di chuyển là trọng lực. Trọng lực tác động trực tiếp đến địa hình thông qua các hiện tượng rơi tự do, lăn, trượt và gián tiếp thông qua dòng nước, gió, băng tuyết. Độ dốc càng cao thì khả năng bóc mòn càng cao. 17
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH Quá trình sườn: Hiện tượng đá lở; Hiện tượng trượt đất; Hiện tượng lũ bùn, lũ đá; Hiện tượng đất chảy. Lũ bùn ở Trung Quốc Trượt đất 18
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH Tác dụng bào mòn của nước, gió, băng tuyết. ► Nước chảy: bào mòn theo bề mặt hoặc theo diện, chảy thành màng nước tràn lan trên mặt sườn, bào mòn đáy. ► Gió: Gió + các điều kiện thuận lợi khác phá hoại (thổi mòn, gặm mòn), vận chuyển và tích tụ. ► Băng, tuyết: đào xới đáy và sườn thung lũng “sông băng”, “đấu băng”. “ Hệ quả chung? 19
2. CÁC QUÁ TRÌNH THÀNH TẠO ĐỊA HÌNH Quá trình vận chuyển ► Là sự di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi khác. Khoảng cách chuyển dịch xa hay gần tùy thuộc vào Động năng quá trình, Kích thước và trọng lượng vật liệu, Điều kiện địa lí tự nhiên khác của bề mặt đệm. ► Có 2 hình thức vận chuyển: Vật liệu nhỏ, nhẹ sẽ cuốn theo gió, dòng nước... còn vật liệu lớn, nặng sẽ lăn, nhảy cóc trên sườn. 20