YOMEDIA
Thiết bị báo cháy và điều khiển tự động, chương 1
Chia sẻ: Nguyen Van Dau
| Ngày: PDF
| Số trang:6
250
lượt xem
127
download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Khi một đám cháy xảy ra, ở những vùng cháy thường có những dấu hiệu sau:Lửa, khói, vật liệu chỗ cháy bị phá huỷ. Nhiệt độ vùng cháy tăng lên cao. Không khí bị Õy hoá mạnh. Có mùi cháy, mùi khét. Để đề phòng cháy chúng ta có thể dựa vào những dấu hiệu trên để đặt các hệ thống cảm biến làm các thiết bị báo cháy. Kịp thời khống chế đám cháy ở giai đoạn đầu.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Thiết bị báo cháy và điều khiển tự động, chương 1
CHÖÔNG I: SÔ LÖÔÏC VEÀ HEÄ THOÁNG BAÙO CHAÙY VAØ
ÑIEÀU KHIEÅN
A. HEÄ THOÁNG BAÙO CHAÙY:
I. CAÙCH NHAÄN BIEÁT VAØ BAÙO CHAÙY:
Khi moät ñaùm chaùy xaûy ra, ôû nhöõng vuøng chaùy thöôøng coù
nhöõng daáu hieäu sau:
Löûa, khoùi, vaät lieäu choã chaùy bò phaù huûy.
Nhieät ñoä vuøng chaùy taêng leân cao.
Khoâng khí bò Oxy hoùa maïnh.
Coù muøi chaùy, muøi kheùt.
Ñeå ñeà phoøng chaùy chuùng ta coù theå döïa vaøo nhöõng daáu
hieäu treân ñeå ñaët caùc heä thoáng caûm bieán laøm caùc thieát bò baùo
chaùy. Kòp thôøi khoáng cheá ñaùm chaùy ôû giai ñoaïn ñaàu.
Thieát bò baùo chaùy ñieän töû giuùp chuùng ta lieân tuïc theo doõi
ñeå haïn cheá caùc vuï chaùy tai haïi, taêng cöôøng ñoä an toaøn, bình yeân
cho moïi ngöôøi.
II. CAÙC BOÄ PHAÄN CHÍNH:
1. Caûm bieán:
Caûm bieán laø boä phaän heát söùc quan troïng, noù quyeát ñònh ñoä
nhaïy vaø söï chính xaùc cuûa heä thoáng.
Caûm bieán hoaït ñoäng döïa vaøo caùc ñaët tính vaät lyù cuûa vaät
lieäu caáu taïo neân chuùng. Caûm bieán ñöôïc duøng ñeå chuyeån ñoåi caùc
tín hieäu vaäy lyù sang tín hieäu ñieän.
Caùc ñaëc tính cuûa caûm bieán: ñoä nhaïy, ñoä oån ñònh, ñoä tuyeán
tính.
a. Caûm bieán nhieät:
Laø loaïi caûm bieán duøng ñeå chuyeån tín hieäu vaät lyù (nhieät
ñoä) thaønh tín hieäu ñieän, ñaây laø loaïi caûm bieán coù ñoä nhaïy töông
ñoái cao vaø tuyeán tính. Nguyeân taéc laøm vieäc cuûa noù laø doøng ñieän
hay ñieän aùp thay ñoåi khi nhieät ñoä taïi nôi ñaët noù thay ñoåi. Tuy
nhieân noù cuõng deã baùo ñoäng nhaàm khi nguoàn ñieän beân ngoaøi taùc
ñoäng khoâng theo yù muoán.
Caùc loaïi caûm bieán nhieät:
IC caûm bieán:
Laø loaïi caûm bieán baùn daãn ñöôïc cheá taïo thaønh caùc IC
chuyeân duïng vôùi ñoä nhaïy cao, ñieän aùp ra thay ñoåi tæ leä thuaän vôùi
nhieät ñoä, moät soá loaïi IC ñöôïc baùn beân ngoaøi thò tröôøng laø:
LM355, LM334,…
Thermistor:
Thermistor laø loaïi ñieän trôû coù ñoä nhaïy nhieät raát cao nhöng
khoâng tuyeán tính vaø vôùi heä soá nhieät aâm. Ñieän trôû giaûm phi
tuyeán vôùi söï taêng cuûa nhieät ñoä. Vì baûn thaân laø ñieän trôû neân trong
quaù trình hoaït ñoäng Thermistor taïo ra nhieät ñoä vì vaäy gaây sai soá
lôùn.
Thermo Couples:
Thermo Couple bieán ñoåi ñaïi löôïng nhieät ñoä thaønh doøng
ñieän hay ñieän aùp DC nhoû. Noù goàm hai daây kim loaïi khaùc nhau
noái vôùi nhau taïi hai moái noái. Khi caùc daây noái ñaëc ôû caùc vò trí
khaùc nhau, trong daây xuaát hieän suaát ñieän ñoäng. Suaát ñieän ñoäng tæ
leä thuaän vôùi söï cheânh leänh nhieät ñoä giöõa hai moái noái. Thermo
couple coù heä soá nhieät döông.
b. Caûm bieán löûa:
Khi löûa chaùy thì phaùt ra aùnh saùng hoàng ngoaïi, do ñoù ta söû
duïng caùc linh kieän phaùt hieän tia hoàng ngoaïi ñeå phaùt hieän löûa.
Nguyeân lyù hoaït ñoäng laø ñieän trôû cuûa caùc linh kieän thu soùng hoàng
ngoaïi taêng, noù chuyeån tín hieäu aùnh saùng thu ñöôïc thaønh tín hieäu
ñieän ñeå baùo ñoäng. Loaïi naøy raát nhaïy ñoái vôùi löûa. Tuy nhieân
cuõng deã baùo ñoäng nhaàm neáu ta ñeå caûm bieán ngoaøi trôøi hoaëc gaàn
aùnh saùng boùng ñeøn troøn.
c. Caûm bieán khoùi:
Thöôøng caûm bieán khoùi laø boä phaân rieâng bieät chaïy baèng
PIN ñöôïc thieát keá ñeå laép ñaët treân traàn nhaø, treân töôøng. Ngoaøi
yeâu caàu kyõ thuaät (chính xaùc, an toaøn) coøn ñoøi hoûi phaûi ñaûm baûo
veà maët thaåm myõ. Coù hai caùch cô baûn ñeå thieát keá boä caûm bieán
khoùi.
Caùch thöù nhaát söû duïng nguyeân taéc Ion hoùa. Ngöôøi ta söû
duïng moät löôïng nhoû chaát phoùng xaï ñeå Ion hoùa trong boä caûm
bieán. Khoâng khí bò Ion hoùa seõ daãn ñieän vaø taïo thaønh moät doøng
ñieän chaïy giöõa chaïy giöõa hai cöïc ñaõ ñôïc naïp ñieään. Khi caùc phaàn
töû khoùi loït vaøo khu vöïc caûm nhaän ñöôïc Ion hoùa seõ laøm taêng ñieän
trôû trong buoàng caûm nhaän vaø laøm giaûm luoàng ñieän giöõa hai cöïc.
Khi luoàng ñieän giaûm xuoáng tôùi moät giaù trò naøo ñoù thì boä caûm
bieán seõ phaùt hieän vaø phaùt tín hieäu baùo ñoäng.
Caùch thöù hai söû duïng caùc linh kieän thu phaùt quang. Ngöôøi
ta duøng linh kieän phaùt quang (Led, Led hoàng ngoaïi…) chieáu moät
tia aùnh saùng qua vuøng baûo veä vaøo moät linh kieän thu quang
(photo diode, photo transistor, quang trôû…). Khi coù chaùy, khoùi ñi
ngang qua vuøng baûo veä seõ che chaén hoaëc laøm giaûm cöôøng ñoä
aùnh saùng chieáu vaøo linh kieän thu. Khi cöôøng ñoä giaûm xuoáng tôùi
moät giaù trò naøo ñoù thì boä caûm bieán seõ phaùt hieän vaø phaùt tín hieäu
baùo ñoäng.
Trong hai caùch naøy thì phöông phaùp thöù nhaát nhaïy hôn vaø
hieäu quaû hôn phöông phaùp thöù hai, nhöng khoù thöïc thi, khoù laép
ñaët. Coøn caùch thöù hai tuy ít nhaïy hôn nhöng linh kieän deã kieám
vaø deã thöïc thi cuõng nhö deã laép ñaët.
Moät nhöôïc ñieåm cuûa caùc loaïi caûm bieán naøy laø: maïch baùo
ñoäng coù theå sai neáu vuøng baûo veä bò xaâm nhaäp bôûi caùc lôùp buïi…
d. Moät soá loaïi caûm bieán quang:
Caûm bieán quang coù theå hoaït ñoäng vôùi aùnh saùng thaáy ñöôïc
hoaëc aùnh saùng hoàng ngoaïi, töû ngoaïi…
- Quang trôû:
Quang trôû coøn coù teân goïi khaùc laø vaät daãn quang (photo
con) laø linh kieän thuï ñoäng ñöôïc taïo ra töø vaät lieäu baùn daãn maø beà
maët cuûa noù ñöôïc phôi saùng vaø ñieän trôû cuûa noù giaõm khi taêng
cöôøng ñoä aùnh saùng. Trong quang trôû caùc ñieän töû töï do ñöôïc taïo
baèng naêng löôïng aùnh saùng, cöôøng ñoä aùnh saùng caøng lôùn thì soá
löôïng ñieän töû töï do caøng lôùn. Loaïi caûm bieán naøy phi tuyeán vaø coù
ñoä treå, do ñoù ít ñöôïc duøng.
Ñaëc tuyeán cuûa moät loaïi quang trôû thoâng duïng:
R
1M
10M
1000
1m/m2
1
1 10 100 1000 Cöôøng ñoä aùnh saùng
- Caûm bieán quang baùn daãn:
Ñaây laø loaïi caûm bieán duøng caùc linh kieän baùn daãn quang
nhö: diode, photo diode, phototransistor, …Khi coù aùnh saùng ñaäp
vaøo maët baùn daãn laøm giaûi phoùng caùc ñieän töû töï do vaø caùc ñeän töû
naøy seõ chuyeãn ñoäng taïo thaønh doøng ñieän.
- Caûm bieán quang nhieät:
Caûm bieán naøy chuyeån quang naêng thaønh nhieät naêng vaø
nhieät naêng naøy seõ ñöôïc nhaän bieán baèng boä caûm bieán nhieät, nhieät
ñoä tæ leä vôùi cöôøng ñoä aùnh saùng chieáu vaøo. Loaïi caûm bieán naøy coù
ñoä nhaïy thaáp, thôøi gian ñaùp öùng chaäm.
Nhö vaäy moãi loaïi caûm bieán coù tính öu vieäc rieâng cuûa noù.
Tuy nhieân neáu maïnh ôû maët naøy thì noù seõ bò haïn cheá ôû maët khaùc,
chaúng haïn boä caûm bieán nhieät chæ phaùt hieän chaùy ôû vuøng gaàn caûm
bieán caûm bieán vaø toû ra khoâng hieäu quaû ôû vuøng coù nhieàu nguoàn
nhieät khoâng phaûi phaùt sinh ra chaùy. Coøn caùc boä caûm bieán khaùc
coù theå phaùt hieän chaùy trong moät phaïm vi roäng nhöng coù ñaùm
chaùy coù ít khoùi hoaëc do caùc taùc ñoäng khoâng phaûi do chaùy ôû taïi
nôi ñaët caûm bieán thì seõ bò phaùt hieän nhaàm. Vì vaäy tuøy theo töøng
vuøng, töøng nôi maø ta thieát keá nhöõng boä caûm bieán thích hôïp.
2.Thieát bò baùo ñoäng:
Thieát bò baùo ñoäng goàm coù hai loaïi:
Baùo ñoäng taïi choã.
Baùo ñoäng qua ñieän thoaïi.
Baùo ñoäng taïi choã ta coù theå söû duïng caùc chuoâng ñieän,
maïch taïo coøi huï hay phaùt ra tieáng noùi ñeå caûnh baùo.
Trong caùc heä thoáng baùo chaùy, boä caûm bieán thöôøng ñaët ôû
nhöõng nôi deã chaùy vaø noái vôùi caùc thieát bò baùo ñoäng baèng daây
daãn ñieän, do ñoù trong moät soá tröôøng hôïp coù theå laøm daây bò ñöùt.
Vì vaäy moät heä thoáng baùo chaùy seõ trôû neân hieäu quaû khi söû duïng
caùc boä phaùt voâ tuyeán. Trong ñoù boä phaän thu gaén vôùi maïch baùo
ñoäng, coøn maïch phaùt gaén vôùi boä caûm bieán. Tuy nhieân vieäc laép
ñaët gaëp nhieàu khoù khaên vaø giaù thaønh cao.
Baùo ñoäng qua ñieän thoaïi giuùp ta ñaùp öùng nhanh caùc thoâng
tin veà söï coá ñeán caùc cô quan chöùc naêng. Khi coù tín hieäu baùo
ñoäng seõ töï ñoäng quay soá ñeán caùc cô quan nhö: nhaø rieâng, coâng
an, phoøng chaùy chöõa chaùy…
ADSENSE
65 tài liệu
2418 lượt tải
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.100:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
