Thừa Thiên Huế - Những nỗ lực phát triển kinh tế - xã hội

THỪA THIÊN HUẾ - NHỮNG NỖ LỰC PHÁT TRIỂN<br /> KINH TẾ - XÃ HỘI<br /> Nguyễn Văn Cao<br /> Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế<br /> <br /> Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã đề ra Chiến lược phát<br /> triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2020 với ba khâu đột phá, gồm:<br /> (i) Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa,<br /> trọng tâm là tạo lập môi trường cạnh tranh bình đẳng và cải cách hành<br /> chính; (ii) Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất<br /> lượng cao, tập trung vào việc đổi mới căn bản nền giáo dục quốc dân,<br /> gắn kết chặt chẽ phát triển nguồn nhân lực với phát triển và ứng dụng<br /> khoa học, công nghệ; và, (iii) Xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng<br /> bộ, với một số công trình hiện đại, tập trung vào hệ thống giao thông và<br /> hạ tầng đô thị lớn.<br /> Nhận thức sâu sắc ý nghĩa và tầm quan trọng của việc thực hiện ba<br /> đột phá chiến lược, tạo tiền đề tái cấu trúc nền kinh tế, chuyển đổi mô<br /> hình tăng trưởng, gắn với thực hiện Kết luận 48-KL/TW ngày 25/5/2009<br /> của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển Thừa Thiên Huế và đô thị<br /> Huế đến 2020, tỉnh Thừa Thiên Huế đã chỉ đạo các cấp, các ngành bám<br /> sát Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm năm và định hướng chỉ đạo<br /> của Trung ương để nỗ lực phát triển kinh tế - xã hội, tập trung xây dựng<br /> đồng bộ kết cấu hạ tầng theo hướng hiện đại, đầu tư phát triển các lĩnh<br /> vực văn hóa - du lịch, giáo dục - đào tạo, y tế chuyên sâu, khoa học công<br /> nghệ xứng tầm là trung tâm của khu vực miền Trung và cả nước.<br /> Trong bối cảnh thế giới diễn biến phức tạp, khó lường; cuộc khủng<br /> hoảng tài chính - tiền tệ, suy thoái kinh tế, biến đổi khí hậu, thiên tai<br /> và dịch bệnh, nhưng với sự chỉ đạo đúng đắn, kịp thời, quyết liệt của<br /> Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh và sự nỗ lực cố gắng của toàn Đảng,<br /> 379<br /> <br /> toàn quân, toàn dân Thừa Thiên Huế, nền kinh tế - xã hội địa phương<br /> vẫn tiếp tục phát triển ổn định. Giai đoạn 2011-2013, tốc độ tăng trưởng<br /> kinh tế bình quân đạt 10,0%/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch rõ nét<br /> theo hướng dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp. Huy động vốn đầu<br /> tư tăng khá; tổng vốn đầu tư toàn xã hội trong ba năm 2011-2013 đạt<br /> hơn 37.000 tỷ đồng, tăng bình quân 14,2%/năm; trong đó, vốn ngân<br /> sách nhà nước tăng trưởng bình quân 6,4%/năm và tỷ trọng trong tổng<br /> vốn đầu tư có xu hướng giảm (thời kỳ 2006-2010, chiếm 38%; đến<br /> nay chiếm khoảng 34%). Thu ngân sách nhà nước đạt mức tăng bình<br /> quân 16%/năm. Thu nhập bình quân đầu người năm 2013 ước đạt 1.673<br /> USD. Tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 6,5%.<br /> Sự phát triển về kinh tế - xã hội đã góp phần thay đổi diện mạo<br /> các đô thị của tỉnh. Hạ tầng đô thị thành phố Huế, thị xã Hương Thủy,<br /> Hương Trà, thị trấn Sịa, Thuận An, các trung tâm tiểu vùng, giao thông<br /> kết nối liên vùng được quan tâm đầu tư phát triển; hệ thống giao thông<br /> nông thôn được kiên cố hóa. Hệ thống di tích Cố đô Huế, di tích lịch sử<br /> cách mạng được tu bổ, tôn tạo, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn<br /> hóa Huế - văn hóa Việt Nam, hỗ trợ phát triển du lịch và xây dựng tỉnh<br /> thành trung tâm văn hóa - du lịch. Trung tâm giáo dục đào tạo có bước<br /> phát triển. Đại học Huế tiếp tục khẳng định vị thế của một trung tâm đào<br /> tạo đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao; duy trì và giữ vững chất lượng<br /> giáo dục phổ thông; hệ thống trường dạy nghề phát triển khá. Mạng lưới<br /> y tế cơ sở được đầu tư hoàn thiện. Bệnh viện Trung ương Huế và Trường<br /> Đại học Y Dược Huế không ngừng phát triển theo hướng chuyên sâu,<br /> kỹ thuật cao đáp ứng yêu cầu khám, chữa bệnh của nhân dân, xứng tầm<br /> là trung tâm y tế chuyên sâu trong khu vực và cả nước. Trung tâm khoa<br /> học công nghệ phát triển theo hướng khai thác các thế mạnh về khoa<br /> học xã hội và nhân văn, y dược, công nghệ thông tin.<br /> Mặc dù còn nhiều khó khăn và hạn chế; song những kết quả đạt<br /> được là rất quan trọng, đánh dấu bước trưởng thành trong công tác chỉ<br /> đạo điều hành của lãnh đạo Tỉnh, sự nỗ lực của các cấp các ngành địa<br /> phương trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã<br /> 380<br /> <br /> hội. Đặc biệt, đóng góp cho những thành tựu trên còn nhờ vào sự chỉ<br /> đạo sát sao của Trung ương; trong đó có các định hướng lớn về “ba<br /> khâu đột phá chiến lược” được đề ra tại Đại hội Đảng toàn quốc lần<br /> thứ XI.<br /> Tỉnh Thừa Thiên Huế đã nghiêm túc quán triệt, tập trung lãnh đạo,<br /> chỉ đạo thực hiện ba đột phá chiến lược gắn với đổi mới mô hình tăng<br /> trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế, phát triển bền vững. Theo đó, tập trung<br /> vào ba nhiệm vụ trọng tâm: tái cơ cấu kinh tế, phát triển nguồn nhân lực<br /> và xây dựng kết cấu hạ tầng.<br /> 1. Tái cơ cấu kinh tế<br /> Nhằm bổ trợ cho việc thực hiện khâu đột phá chiến lược hoàn thiện<br /> thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tỉnh đã nghiêm<br /> túc triển khai thực hiện các chỉ thị, chủ trương, chính sách của Trung<br /> ương về tái cơ cấu kinh tế; trong đó, tập trung vào ba trọng tâm: tái cơ<br /> cấu đầu tư công, tái cơ cấu hệ thống tài chính - ngân hàng và tái cơ cấu<br /> doanh nghiệp.<br /> Về tái cơ cấu đầu tư công, đã thực hiện các giải pháp huy động<br /> các nguồn lực đầu tư ngoài ngân sách nhà nước. Duy trì tỷ trọng đầu tư<br /> nhà nước hợp lý, trung bình vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước chiếm<br /> khoảng 30% tổng vốn đầu tư toàn xã hội108.<br /> Đã nghiêm túc thực hiện Chỉ thị 1792/CT-TTg ngày 15/10/2011<br /> của Thủ tướng Chính phủ, góp phần đổi mới cơ chế phân bổ và quản lý<br /> sử dụng vốn. Nguồn vốn ngân sách nhà nước cơ bản được phân bổ và<br /> quản lý đúng mục đích, mục tiêu, nâng cao được hiệu quả sử dụng vốn.<br /> Số chương trình, dự án giao vốn đầu tư phát triển giai đoạn 2011-2013<br /> như sau: Dự án hoàn thành năm 2011 là 124 dự án, năm 2012 là 98 dự<br /> án, năm 2013 là 112 dự án; dự án khởi công mới năm 2011 là 100 dự<br /> án, năm 2012 là 75 dự án, năm 2013 là 53 dự án (trong đó chương trình<br /> mục tiêu quốc gia hỗ trợ 21 dự án). So với thời kỳ trước khi có Chỉ thị<br /> 1792/CT-TTg, kế hoạch vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà<br /> 108Tỷ<br /> <br /> trọng vốn ngân sách nhà nước trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội qua các năm 2011:<br /> 31,7%; năm 2012: 31,8%; ước năm 2013: 34,6%.<br /> <br /> 381<br /> <br /> nước giai đoạn 2011-2013 có số dự án khởi công mới ít hơn và số dự án<br /> hoàn thành nhiều hơn.<br /> Công tác giao kế hoạch vốn đã bám sát và tuân thủ đúng quy định<br /> của Chỉ thị 1792/CT-TTg, thứ tự ưu tiên bố trí như sau: (1) các dự án đã<br /> hoàn thành và bàn giao, sử dụng trước ngày 31/12 nhưng chưa bố trí đủ<br /> vốn; (2) các dự án dự kiến hoàn thành trong năm; (3) vốn đối ứng cho<br /> các dự án ODA theo tiến độ thực hiện dự án. Việc giao kế hoạch đã đảm<br /> bảo tập trung, tránh tình trạng đầu tư dàn trải, không có tình trạng nợ<br /> đọng xây dựng cơ bản hoặc mất khả năng kiểm soát.<br /> Đã ban hành nhiều cơ chế chính sách nhằm khuyến khích các thành<br /> phần kinh tế tham gia đầu tư trong các lĩnh vực sản xuất, phát triển hạ<br /> tầng, các lĩnh vực văn hóa giáo dục v.v...109 Nghiên cứu xúc tiến các<br /> hình thức đầu tư mới như đối tác công - tư (PPP), BOT; cụ thể: triển<br /> khai dự án mở rộng Quốc lộ 1A đoạn qua tỉnh theo hình thức BOT, đăng<br /> ký danh mục dự án đầu tư theo hình thức PPP đối với một số lĩnh vực<br /> môi trường, cấp nước, năng lượng tái tạo, v.v…<br /> Về tái cơ cấu hệ thống tài chính - ngân hàng, đã tập trung xử lý nợ<br /> xấu; tích cực tìm kiếm các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp cơ cấu lại nợ.<br /> Nhờ đó, tỷ lệ nợ xấu trong tổng dư nợ giảm mạnh; trong năm 2012 và<br /> những tháng đầu năm 2013, nợ xấu chiếm trung bình 4,8% - 5% trong<br /> tổng dư nợ, song trong tháng 6/2013 tỷ lệ nợ xấu chỉ chiếm 2,81%.<br /> Về tái cơ cấu doanh nghiệp, đã hoàn thành phương án tổng thể sắp<br /> xếp, đổi mới doanh nghiệp nhà nước theo các Quyết định đã được Thủ<br /> tướng Chính phủ phê duyệt. Thực hiện sắp xếp cổ phần hóa 117/117<br /> doanh nghiệp; trong đó: Chuyển thành công ty TNHH Nhà nước một<br /> thành viên: 11 doanh nghiệp; cổ phần hoá: 58 doanh nghiệp; chuyển<br /> sang đơn vị sự nghiệp: 7 doanh nghiệp; sáp nhập vào doanh nghiệp nhà<br /> nước khác: 18 doanh nghiệp; chuyển thành thành viên Tổng Công ty: 1<br /> 109Ban hành Quyết định số 01/2013/QĐ-UBND ngày 5/1/2013 về quy định một số chính sách<br /> hỗ trợ và ưu đãi đầu tư trên địa bàn tỉnh; Quyết định số 31/2013/QĐ-UBND ngày 15/8/2013 về<br /> Quy định một số chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo<br /> dục - đào tạo, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường trên địa bàn Tỉnh.<br /> <br /> 382<br /> <br /> doanh nghiệp; giao cho tập thể người lao động: 6 doanh nghiệp; bán 1<br /> doanh nghiệp; giải thể: 10 doanh nghiệp; phá sản: 5 doanh nghiệp.<br /> Việc sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp nhà nước đã hỗ trợ nâng cao<br /> hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị, nhờ đó, hiệu quả<br /> sử dụng vốn Nhà nước và các nguồn vốn khác trong doanh nghiệp tăng<br /> lên đáng kể. Sau sắp xếp, bộ máy quản lý doanh nghiệp gọn nhẹ, cơ chế<br /> quản lý thông thoáng, chủ động hơn; đồng thời có sự kiểm tra, giám sát<br /> nội bộ chặt chẽ của Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và các cổ đông.<br /> Việc chuyển sang hình thức đa sở hữu đã nâng cao vai trò làm chủ và<br /> ý thức trách nhiệm của người lao động trong việc theo dõi, quản lý và<br /> tham gia trực tiếp vào quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, góp<br /> phần bảo đảm hài hoà lợi ích của Nhà nước, của tập thể và của người lao<br /> động, tạo ra động lực để doanh nghiệp phát triển. Các tổ chức chính trị<br /> - xã hội trong các doanh nghiệp được duy trì hoạt động có hiệu quả, góp<br /> phần thúc đẩy doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả, đúng định hướng và<br /> chủ trương phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước.<br /> Sau sắp xếp đến nay còn 11 doanh nghiệp 100% vốn nhà nước;<br /> dự kiến tiếp tục sắp xếp trong giai đoạn 2013-2015. Tình hình sản xuất<br /> kinh doanh của các doanh nghiệp nhà nước tương đối ổn định; có tăng<br /> trưởng về doanh thu, lợi nhuận, vốn chủ sở hữu tại doanh nghiệp, thu<br /> nhập người lao động và nghĩa vụ với ngân sách nhà nước, và không có<br /> đầu tư ra ngoài ngành nghề sản xuất kinh doanh chính. Phần lớn doanh<br /> nghiệp có cơ cấu hợp lý hơn, tập trung vào ngành, lĩnh vực then chốt,<br /> cung cấp sản phẩm, dịch vụ công ích thiết yếu cho xã hội. Tuy nhiên,<br /> vẫn còn một số doanh nghiệp hoạt động kinh doanh với hiệu quả thấp.<br /> Đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý ở một số đơn vị chưa thật sự năng<br /> động; chưa đổi mới phương thức quản trị để nâng cao tính tự chủ, tự<br /> chịu trách nhiệm trong sản xuất, kinh doanh.<br /> Bên cạnh việc tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, tỉnh chú trọng<br /> thực hiện các chính sách khuyến khích các thành phần kinh tế khác tham<br /> gia vào quá trình phát triển của địa phương; từ đó, nâng cao khả năng<br /> huy động nguồn lực ngoài ngân sách. Nhờ đó kinh tế ngoài quốc doanh<br /> 383<br /> <br />