Thực trạng kiến thức, thái độ, hành vi và các yếu tố nguy cơ lây nhiễm HIV trong nhóm đồng bào dân tộc thiểu số khu vực biên giới Việt - Lào, tỉnh Điện Biên năm 2012

TẠP CHÍ Y – DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4 - 2013<br /> <br /> THỰC TRẠNG KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ, HÀNH VI VÀ CÁC YẾU TỐ<br /> NGUY CƠ LÂY NHIỄM HIV TRONG NHÓM ĐỒNG BÀO DÂN TỘC<br /> THIỂU SỐ KHU VỰC BIÊN GIỚI VIỆT - LÀO, TỈNH ĐIỆN BIÊN<br /> NĂM 2012<br /> Nguyễn Thanh Long*; Nguyễn Văn Hùng**; Hoàng Xuân Chiến***<br /> TÓM TẮT<br /> Nghiên cứu trên đối tƣợng là ngƣời dân tộc thiểu số (DTTS) từ 15 - 49 tuổi, đang sinh sống trong<br /> bán kính 10 km vùng biên giới Việt - Lào, tỉnh Điện Biên nhằm mô tả kiến thức, thái độ, hành vi và các<br /> yếu tố liên quan đến lây nhiễm HIV. Kết quả: 72,3% ngƣời dân thỉnh thoảng mới đƣợc nghe kiến thức<br /> về HIV/AIDS; 10,5% không bao giờ đƣợc nghe về HIV/AIDS. Tỷ lệ ngƣời dân hiểu sai về các đƣờng<br /> lây truyền HIV: 14% cho rằng HIV lây do dùng chung đồ dùng ăn uống, 12,4% do dùng chung quần áo<br /> và nhà vệ sinh, 32% lây do muỗi đốt. 64,1% cho rằng ngƣời nhiễm HIV nên sống cùng gia đình; 69,5%<br /> có thể tiếp xúc bình thƣờng với ngƣời nhiễm HIV. 21,3% tiếp cận và sử dụng dịch vụ tƣ vấn xét<br /> nghiệm tự nguyện, 55,6% ngƣời nhiễm HIV tiếp cận với dịch vụ chăm sóc và điều trị HIV/AIDS. Quan<br /> hệ tình dục (QHTD), tiêm chích ma túy (TCMT), giao lƣu văn hóa, đi lại qua biên giới là các yếu tố nguy<br /> cơ dẫn đến lây nhiễm HIV của ngƣời DTTS vùng biên giới Việt - Lào, tỉnh Điện Biên.<br /> * Từ khóa: HIV/AIDS; Nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS; Đồng bào dân tộc thiểu số; Biên giới Việt - Lào;,<br /> Tỉnh Điện Biên.<br /> <br /> KNOWLEDGE, ATTITUDE, BEHAVIOR AND RISK FACTORS<br /> RELATED TO HIV INFECTION IN ETHNIC MINORITY GROUPS<br /> IN VIETNAM - LAOS BORDER, DIENBIEN, 2012<br /> SUMMARY<br /> The study was conducted on minority people aged 15 - 49 years, who are living within a erea of<br /> 10 km from the border between Vietnam and Laos in Dienbien province to describe the knowledge,<br /> attitudes and behavior factors related to HIV infection. Research results showed that: 72.3% of<br /> people occasionally hear the knowledge of HIV/AIDS; 10.5% of people never heard about HIV/AIDS.<br /> Percentage of people misconceptions about HIV transmission: 14% of people believe that HIV<br /> spread by sharing eating utensils, 12.4% by sharing clothing and toilet, 32% spread by mosquito<br /> bites. 64.1% of people think that people with HIV should live with their families; 69.5% casual contact<br /> with people living with HIV. 21.3% of people have access and use of VCT services and 55.6% of<br /> people living with HIV have access to care and treatment of HIV/AIDS. The factors sex, injecting drug<br /> users, cross-cultural, cross-border travel are risk factors that lead to HIV infection of the ethnic<br /> minorities in the provincial border between Vietnam and Laos, Dienbien province.<br /> * Key words: HIV/AIDS; Risk factors related to HIV infection; Ethnic minority; Vietnam - Laos borde;<br /> Dienbien province.<br /> <br /> * Bộ Y tế<br /> ** Cục Phòng chống HIV/AIDS<br /> *** Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS Điện Biên<br /> Chịu trách nhiệm nội dung khoa học: PGS. TS. Đoàn Huy Hậu<br /> PGS. TS. Trịnh Thị Xuân Hòa<br /> <br /> 1<br /> <br /> TẠP CHÍ Y – DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4 - 2013<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Khu vực biên giới Việt - Lào là nơi có<br /> tình hình buôn bán, vận chuyển và sử dụng<br /> ma túy rất phức tạp, khó kiểm soát. Dân cƣ<br /> chủ yếu là các DTTS, phong tục tập quán<br /> còn lạc hậu; ngƣời dân chủ yếu sản xuất<br /> nông nghiệp, làm nƣơng rẫy; thƣờng xuyên<br /> qua lại khu vực biên giới để buôn bán, săn<br /> bắn và khai thác lâm sản. Có sự giao lƣu<br /> giữa ngƣời dân hai nƣớc Việt - Lào ở khu<br /> vực biên giới qua đƣờng tiểu ngạch. Ngƣời<br /> dân còn thiếu kiến thức về bảo vệ sức khỏe<br /> nói chung và HIV/AIDS nói riêng. Công tác<br /> phòng chống HIV/AIDS ở vùng biên giới<br /> Việt - Lào vẫn gặp nhiều khó khăn, hạn chế.<br /> Nguy cơ lây nhiễm HIV ở nhóm đồng bào<br /> dân tộc ở khu vực biên giới rất lớn. Xuất<br /> phát từ thực tế trên, chúng tôi nghiên cứu<br /> đề tài nhằm:<br /> - Mô tả kiến thức, thái độ và hành vi nguy<br /> cơ lây nhiễm HIV/AIDS của người DTTS<br /> khu vực biên giới Việt - Lào, tỉnh Điện Biên<br /> năm 2012.<br /> - Xác định một số yếu tố liên quan đến<br /> hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS ở nhóm<br /> người DTTS khu vực biên giới Việt - Lào,<br /> tỉnh Điện Biên.<br /> ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP<br /> NGHIÊN CỨU<br /> 1. Đối tƣợng nghiên cứu.<br /> 400 ngƣời DTTS, từ 15 - 49 tuổi, đang<br /> sinh sống tại các bản trong phạm vi bán<br /> kính 10 km vùng biên giới Việt - Lào, tỉnh<br /> Điện Biên.<br /> <br /> Thời gian nghiên cứu: từ tháng 02 - 2012<br /> đến 12 - 2012.<br /> 2. Phƣơng pháp nghiên cứu.<br /> Mô tả cắt ngang.<br /> * Phương pháp chọn mẫu:<br /> Lựa chọn các bản có ngƣời DTTS sinh<br /> sống, liệt kê danh sách ngƣời từ 15 - 49<br /> tuổi. Tính cỡ mẫu cần chọn cho mỗi bản.<br /> Chọn đối tƣợng nghiên cứu bằng cách chọn<br /> ngẫu nhiên đơn.<br /> * Phương pháp thu thập thông tin:<br /> Phỏng vấn trực tiếp đối tƣợng nghiên<br /> cứu bằng bộ câu hỏi thiết kế sẵn. Tiến hành<br /> các cuộc thảo luận nhóm với đối tƣợng<br /> nghiên cứu.<br /> * Xử lý số liệu: bằng phần mềm Epi.info<br /> 6.04 (WHO, 1998) và các thuật toán thống<br /> kê y sinh học.<br /> * Đạo đức nghiên cứu:<br /> Đối tƣợng tham gia nghiên cứu hoàn toàn<br /> tự nguyện và đƣợc giải thích rõ mục đích,<br /> nội dung nghiên cứu, thông tin thu thập đƣợc<br /> hoàn toàn bí mật.<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ<br /> BÀN LUẬN<br /> 1. Đặc điểm của đối tƣợng nghiên cứu.<br /> Ngƣời DTTS sống tại khu vực vùng biên<br /> giới Việt - Lào, tỉnh Điện Biên gồm: dân tộc<br /> Thái (34%), dân tộc Mông (33,5%), dân tộc<br /> Khơ Mú (32,5%). Hầu hết đối tƣợng nghiên<br /> cứu có nghề nghiệp làm ruộng (93,5%). Số<br /> đối tƣợng có trình độ tiểu học chiếm tỷ lệ<br /> cao nhất (35,8%), chỉ 1,3% có trình độ cao<br /> đẳng và đại học. 84,3% đã kết hôn.<br /> <br /> 2<br /> <br /> TẠP CHÍ Y – DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4 - 2013<br /> Bảng 1: Tỷ lệ ngƣời DTTS qua biên giới.<br /> DÂN TỘC<br /> <br /> THÁI (n = 136)<br /> <br /> MÔNG (n = 134)<br /> <br /> KHƠ MÚ (n = 130)<br /> <br /> QUA BIÊN GIỚI<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> Có<br /> <br /> 50<br /> <br /> 36,8<br /> <br /> 51<br /> <br /> 38,1<br /> <br /> 21<br /> <br /> 16,2<br /> <br /> 122<br /> <br /> 30,5<br /> <br /> Không<br /> <br /> 86<br /> <br /> 63,2<br /> <br /> 83<br /> <br /> 61,9<br /> <br /> 109<br /> <br /> 83,8<br /> <br /> 278<br /> <br /> 69,5<br /> <br /> CHUNG (n = 400)<br /> <br /> 30% đối tƣợng nghiên cứu có giao lƣu, đi lại qua biên giới với mục đích buôn bán là<br /> chủ yếu (62,3%), sau đó đến thăm ngƣời nhà, đi chơi (49,5%), buôn ma túy (0,8%).<br /> 2. Kiến thức, thái độ và thực hành phòng, chống HIV/AIDS.<br /> Bảng 2: Hiểu biết của ngƣời DTTS vÒ các đƣờng lây truyền HIV/AIDS.<br /> DÂN TỘC<br /> <br /> THÁI<br /> <br /> MÔNG<br /> <br /> KHƠ MÚ<br /> <br /> CHUNG<br /> <br /> (n = 125)<br /> <br /> (n = 117)<br /> <br /> (n = 114)<br /> <br /> (n = 356)<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> Do dùng chung bơm kim tiêm khi TCMT<br /> <br /> 123<br /> <br /> 98,4<br /> <br /> 117<br /> <br /> 100<br /> <br /> 113<br /> <br /> 99,1<br /> <br /> 353<br /> <br /> 99,2<br /> <br /> Do dùng chung đồ dùng ăn uống<br /> <br /> 23<br /> <br /> 18,4<br /> <br /> 9<br /> <br /> 7,7<br /> <br /> 18<br /> <br /> 15,8<br /> <br /> 50<br /> <br /> 14,0<br /> <br /> Do dùng chung quần áo, nhà tắm, nhà vệ sinh<br /> <br /> 13<br /> <br /> 10,4<br /> <br /> 12<br /> <br /> 10,3<br /> <br /> 19<br /> <br /> 16,7<br /> <br /> 44<br /> <br /> 12,4<br /> <br /> Con sinh từ mẹ nhiễm HIV<br /> <br /> 97<br /> <br /> 77,6<br /> <br /> 100<br /> <br /> 85,5<br /> <br /> 97<br /> <br /> 85,1<br /> <br /> 294<br /> <br /> 82,6<br /> <br /> QHTD không an toàn<br /> <br /> 101<br /> <br /> 80,8<br /> <br /> 60<br /> <br /> 51,3<br /> <br /> 97<br /> <br /> 85,1<br /> <br /> 258<br /> <br /> 72,5<br /> <br /> Do muỗi, côn trùng đốt<br /> <br /> 34<br /> <br /> 27,2<br /> <br /> 33<br /> <br /> 28,2<br /> <br /> 47<br /> <br /> 41,2<br /> <br /> 114<br /> <br /> 32,0<br /> <br /> Lây do xuyên lỗ tai, xăm trổ<br /> <br /> 63<br /> <br /> 50,4<br /> <br /> 29<br /> <br /> 24,8<br /> <br /> 63<br /> <br /> 55,3<br /> <br /> 155<br /> <br /> 43,5<br /> <br /> Do truyền máu không an toàn<br /> <br /> 96<br /> <br /> 76,8<br /> <br /> 44<br /> <br /> 37,6<br /> <br /> 98<br /> <br /> 86,0<br /> <br /> 238<br /> <br /> 66,9<br /> <br /> Học, làm việc cùng ngƣời nhiễm HIV<br /> <br /> 7<br /> <br /> 5,6<br /> <br /> 11<br /> <br /> 9,4<br /> <br /> 13<br /> <br /> 11,4<br /> <br /> 31<br /> <br /> 8,7<br /> <br /> ĐƢỜNG LÂY NHIỄM HIV<br /> <br /> Hiểu biết của ngƣời DTTS đã biết về các<br /> <br /> (96%), không dùng chung dao cạo râu<br /> <br /> đƣờng lây truyền HIV cßn thÊp. Tuy nhiên,<br /> <br /> (63,5%), sử dụng BCS khi QHTD (89,7%).<br /> <br /> tỷ lệ hiểu sai về đƣờng lây truyền tƣơng đối<br /> <br /> 61,5% cho rằng phụ nữ mang thai cần phải<br /> <br /> cao nhƣ: do muỗi và côn trùng đốt có thể<br /> <br /> đi xét nghiệm HIV. Tỷ lệ ngƣời dân hiểu biết<br /> <br /> lây nhiễm HIV, ăn uống chung với ngƣời<br /> <br /> về đƣờng lây truyền HIV/AIDS trong nghiên<br /> <br /> nhiễm có thể lây nhiễm HIV.<br /> <br /> cứu này tƣơng tự nghiên cứu ở Lai Châu<br /> <br /> Hiểu biết của ngƣời DTTS về các biện<br /> <br /> và cao hơn nhiều nghiên cứu trên đồng bào<br /> <br /> pháp dự phòng lây nhiễm HIV: không TCMT<br /> <br /> dân tộc Thái tại huyện Quan Hoá, Thanh Hóa<br /> <br /> (95,1%), không dùng chung bơm kim tiêm<br /> <br /> [1, 7].<br /> <br /> 3<br /> <br /> TẠP CHÍ Y – DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4 - 2013<br /> Bảng 3: Kªnh tiÕp cËn thông tin về HIV/AIDS cña ng-êi DTTS.<br /> DÂN TỘC<br /> <br /> THÁI (n = 126)<br /> <br /> NGUỒN CUNG CẤP<br /> THÔNG TIN VỀ HIV/AIDS<br /> <br /> MÔNG (n = 117)<br /> <br /> KHƠ MÚ (n = 115) CHUNG (n = 358)<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> Xem ti vi<br /> <br /> 104<br /> <br /> 82,5<br /> <br /> 77<br /> <br /> 65,8<br /> <br /> 65<br /> <br /> 56,5<br /> <br /> 246<br /> <br /> 68,7<br /> <br /> Nghe đài<br /> <br /> 20<br /> <br /> 15,9<br /> <br /> 8<br /> <br /> 6,8<br /> <br /> 19<br /> <br /> 16,5<br /> <br /> 47<br /> <br /> 13,1<br /> <br /> Xem sách, báo<br /> <br /> 17<br /> <br /> 13,5<br /> <br /> 15<br /> <br /> 12,8<br /> <br /> 15<br /> <br /> 13,0<br /> <br /> 47<br /> <br /> 13,1<br /> <br /> Tờ rơi<br /> <br /> 13<br /> <br /> 10,3<br /> <br /> 3<br /> <br /> 2,6<br /> <br /> 2<br /> <br /> 1,7<br /> <br /> 18<br /> <br /> 5,0<br /> <br /> Nghe cán bộ y tế tuyên truyền<br /> <br /> 48<br /> <br /> 38,1<br /> <br /> 74<br /> <br /> 63,2<br /> <br /> 78<br /> <br /> 67,8<br /> <br /> 200<br /> <br /> 55,9<br /> <br /> Nghe cán bộ xã tuyên truyền<br /> <br /> 24<br /> <br /> 19,0<br /> <br /> 11<br /> <br /> 9,4<br /> <br /> 39<br /> <br /> 33,9<br /> <br /> 74<br /> <br /> 20,7<br /> <br /> Nghe bạn bè<br /> <br /> 13<br /> <br /> 10,3<br /> <br /> 10<br /> <br /> 8,5<br /> <br /> 17<br /> <br /> 14,8<br /> <br /> 40<br /> <br /> 11,2<br /> <br /> Đƣợc tập huấn<br /> <br /> 8<br /> <br /> 6,3<br /> <br /> 2<br /> <br /> 1,7<br /> <br /> 8<br /> <br /> 7,0<br /> <br /> 18<br /> <br /> 5,0<br /> <br /> Nguồn khác<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0,8<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0,9<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 2<br /> <br /> 0,6<br /> <br /> Nguồn cung cấp thông tin về HIV/AIDS cho ngƣời dân thông qua xem ti vi là chủ yếu,<br /> do cán bộ y tế tuyên truyền 55,7%; 13,1% đƣợc tiếp cận qua sách, báo và nghe đài phát<br /> thanh. Mặc dù, chƣơng trình can thiệp tại tỉnh Điện Biên đƣợc triển khai rầm rộ, nhƣng số<br /> ngƣời biết về các chƣơng trình can thiệp giảm tác hại không cao (18,0 - 45,0%).<br /> Bảng 4: Tỷ lệ ngƣời DTTS biết về các chƣơng trình can thiệp giảm tác hại.<br /> DÂN TỘC<br /> <br /> THÁI<br /> (n = 136)<br /> <br /> MÔNG<br /> (n = 134)<br /> <br /> KHƠ MÚ<br /> (n = 130)<br /> <br /> CHUNG<br /> (n = 400)<br /> <br /> CHƢƠNG TRÌNH<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> Biết về chƣơng trình bơm kim tiêm<br /> <br /> 58<br /> <br /> 42,6<br /> <br /> 50<br /> <br /> 37,3<br /> <br /> 72<br /> <br /> 55,4<br /> <br /> 180<br /> <br /> 45,0<br /> <br /> Biết về chƣơng trình BCS<br /> <br /> 62<br /> <br /> 45,5<br /> <br /> 54<br /> <br /> 40,2<br /> <br /> 78<br /> <br /> 60,0<br /> <br /> 194<br /> <br /> 48,5<br /> <br /> Biết về chƣơng trình methadone<br /> <br /> 42<br /> <br /> 30,9<br /> <br /> 3<br /> <br /> 2,3<br /> <br /> 27<br /> <br /> 20,8<br /> <br /> 72<br /> <br /> 18,0<br /> <br /> CAN THIỆP GIẢM TÁC HẠI<br /> <br /> Tỷ lệ ngƣời dân biết về các chƣơng trình can thiệp giảm tác hại không cao.<br /> 60<br /> <br /> 60<br /> <br /> 59,2<br /> <br /> %<br /> <br /> Đ<br /> có<br /> §·ãcã<br /> <br /> 50<br /> 50<br /> <br /> 40<br /> <br /> 30<br /> 40<br /> <br /> ƣa có<br /> Ch<br /> <br /> 39,6<br /> <br /> 36<br /> 27,9<br /> <br /> Ch-a cã<br /> <br /> 32,1<br /> 25<br /> <br /> Không bi?t<br /> <br /> 23,8<br /> <br /> 23,9<br /> <br /> Không<br /> tr? l?i<br /> Kh«ng biÕt<br /> <br /> 20<br /> <br /> 30<br /> <br /> 13,1<br /> <br /> 11<br /> <br /> 10<br /> <br /> 4,5<br /> <br /> 20<br /> <br /> 3,8<br /> <br /> Kh«ng tr¶ lêi<br /> <br /> 0<br /> <br /> 10<br /> <br /> TTh¸i<br /> hái<br /> <br /> Mông<br /> M«ng<br /> <br /> KKh¬<br /> hơ Mó<br /> Mú<br /> <br /> Biểu đồ 1: Hiểu biết của ngƣời DTTS về thuốc điều trị AIDS.<br /> 0<br /> <br /> 4<br /> <br /> TẠP CHÍ Y – DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4 - 2013<br /> Nhìn chung, tỷ lệ ngƣời dân biết có thuốc điều trị AIDS rất thấp. 42,3% biết đã có thuốc<br /> điều trị AIDS; 25,3% cho là chƣa có thuốc điều trị AIDS; 26% không biết. Ngoài ra, chỉ có<br /> 18,5% biết phòng khám ngoại trú điều trị HIV/AIDS là nơi cấp phát thuốc điều trị AIDS. Bên<br /> cạnh đó, số ngƣời biết về thuốc điều trị AIDS và các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS thấp.<br /> Điều đó chứng tỏ công tác truyền thông chƣa đƣợc triển khai đúng đối tƣợng, hình thức<br /> truyền thông chƣa phù hợp cho đối tƣợng đồng bào DTTS khu vực giáp biên.<br /> Bảng 5: Thái độ của ngƣời DTTS đối với ngƣời nhiễm HIV.<br /> DÂN TỘC<br /> THÁI ĐỘ VỚI NHỮNG<br /> NGƢỜI NHIỄM HIV/AIDS<br /> <br /> THÁI<br /> (n = 136)<br /> <br /> MÔNG<br /> (n = 134)<br /> <br /> KHƠ MÚ<br /> (n = 130)<br /> <br /> CHUNG<br /> (n = 400)<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> Ngƣời nhiễm HIV nên sống riêng thành<br /> một khu<br /> <br /> 28<br /> <br /> 20,5<br /> <br /> 40<br /> <br /> 29,9<br /> <br /> 29<br /> <br /> 22,1<br /> <br /> 97<br /> <br /> 24,0<br /> <br /> Ngƣời nhiễm HIV nên sống cùng gia đình<br /> <br /> 104<br /> <br /> 76,5<br /> <br /> 47<br /> <br /> 35,0<br /> <br /> 103<br /> <br /> 79,6<br /> <br /> 254<br /> <br /> 64,1<br /> <br /> Xa lánh, tránh tiếp xúc<br /> <br /> 23<br /> <br /> 16,8<br /> <br /> 64<br /> <br /> 47,5<br /> <br /> 22<br /> <br /> 17,2<br /> <br /> 109<br /> <br /> 27,0<br /> <br /> Tiếp xúc bình thƣờng<br /> <br /> 107<br /> <br /> 78,6<br /> <br /> 64<br /> <br /> 47,5<br /> <br /> 106<br /> <br /> 81,9<br /> <br /> 277<br /> <br /> 69,5<br /> <br /> Chăm sóc giúp đỡ<br /> <br /> 95<br /> <br /> 70,2<br /> <br /> 51<br /> <br /> 38,3<br /> <br /> 90<br /> <br /> 69,0<br /> <br /> 236<br /> <br /> 59,4<br /> <br /> 59,4 - 64,1% cho rằng ngƣời nhiễm HIV<br /> nên sống cùng gia đình, đƣợc chăm sóc,<br /> giúp đỡ và tiếp xúc bình thƣờng. Tuy nhiên,<br /> vẫn có 24,0 - 27,0% cho rằng ngƣời nhiễm<br /> HIV cần phải sống riêng thành một khu và<br /> xa lánh, không tiếp xúc với họ. Tỷ lệ này<br /> cao hơn nhiều nghiên cứu triển khai tại Thái<br /> Nguyên và Yên Bái [1].<br /> Quan điểm của ngƣời dân về HIV/AIDS:<br /> 70,5% cho rằng ngƣời nhiễm HIV nên nói<br /> cho ngƣời khác biết mình bị nhiễm HIV;<br /> 22,1% cho rằng ngƣời nhiễm HIV nên giữ<br /> kín tình trạng nhiễm HIV của mình.<br /> Tiếp cận và sử dụng các dịch vụ y tế<br /> phòng, chống HIV/AIDS: 21,3% tiếp cận với<br /> dịch vụ tƣ vấn xét nghiệm tự nguyện, 5/9<br /> trƣờng hợp (55,6%) nhiễm HIV tiếp cận<br /> dịch vụ chăm sóc điều trị HIV/AIDS, không<br /> có trƣờng hợp nào tiếp cận điều trị methadone<br /> và các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ<br /> <br /> mẹ sang con. Điều đó có thể giải thích do<br /> công tác truyền thông chƣa phù hợp, sự kỳ<br /> thị và phân biệt đối xử với ngƣời nhiễm đã<br /> ảnh hƣởng đến việc tiếp cận các dịch vụ<br /> phòng, chống HIV/AIDS của ngƣời dân.<br /> 3. Một số hµnh vi nguy cơ lây nhiễm HIV.<br /> TCMT: 11,8% ngƣời trả lời phỏng vấn có<br /> sử dụng ma túy, trong đó, 78,7% sử dụng<br /> theo đƣờng tiêm chích. QHTD: 42,1% có<br /> QHTD ngoài hôn nhân với 01 ngƣời, 9%<br /> ngƣời có QHTD với 03 ngƣời; 9,8% có<br /> QHTD với > 05 ngƣời. 28% nam giới đƣợc<br /> phỏng vấn có sử dụng BCS thƣờng xuyên<br /> khi QHTD với gái mại dâm. Tƣơng tự nhƣ<br /> nhiều nghiên cứu khác, TCMT, QHTD không<br /> an toàn và việc giao lƣu qua biên giới là<br /> những yếu tố nguy cơ lây nhiễm HIV trong<br /> nhóm đồng bào DTTS vùng biên giới Việt Lào, tỉnh Điện Biên.<br /> <br /> 5<br /> <br />