intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Thực trạng pháp luật về cho thuê môi trường rừng để phát triển dược liệu - Hướng hoàn thiện pháp luật về hợp đồng cho thuê môi trường rừng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

29
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu thực trạng pháp luật về cho thuê môi trường rừng để phát triển dược liệu - hướng hoàn thiện pháp luật về hợp đồng cho thuê môi trường rừng là cần thiết nhằm phân tích, đánh giá thực trạng của pháp luật hiện hành về hợp đồng cho thuê môi trường rừng, từ đó đề xuất hướng hoàn thiện pháp luật.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Thực trạng pháp luật về cho thuê môi trường rừng để phát triển dược liệu - Hướng hoàn thiện pháp luật về hợp đồng cho thuê môi trường rừng

  1. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ CHO THUÊ MÔI TRƯỜNG RỪNG ĐỂ PHÁT TRIỂN DƯỢC LIỆU - HƯỚNG HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG CHO THUÊ MÔI TRƯỜNG RỪNG Lê Thị Luyến1 TÓM TẮT Việt Nam có nguồn cây dược liệu tự nhiên đa dạng và phong phú phát triển trong môi trường rừng. Cho thuê môi trường rừng để phát triển dược liệu là hoạt động đang được quan tâm hiện nay tại các khu rừng của Việt Nam. Một số địa phương có rừng đã xây dựng mô hình nuôi trồng, phát triển dược liệu trong môi trường rừng. Tuy nhiên, những chính sách pháp luật hiện hành quy định về sử dụng môi trường rừng để nuôi trồng, phát triển nguồn dược liệu còn chưa đầy đủ, chưa quy định rõ hình thức cho thuê môi trường rừng để sản xuất nông lâm kết hợp là một loại dịch vụ môi trường rừng quy định tại Điều 61, Luật Lâm nghiệp, 2017. Bài viết này đề cập đến thực trạng phát triển dược liệu trong môi trường rừng, từ đó đề xuất hướng hoàn thiện pháp luật về hợp đồng cho thuê môi trường rừng để phát triển dược liệu tại các địa phương có rừng. Từ khóa: Dược liệu, cho thuê môi trường rừng, hợp đồng, pháp luật. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ6 quản lý và 1.763.961 ha rừng giao cho các tổ chức kinh tế quản lý [2]. Nhiều địa phương đã và đang đề Việt Nam có nguồn cây dược liệu tự nhiên đa xuất cho các tổ chức thuê môi trường rừng để nuôi dạng và phong phú phát triển trong môi trường rừng; trồng, phát triển cây dược liệu, như các tỉnh: Kon theo thống kê, hiện nay có khoảng 5.000 loài cây cho Tum, Quảng Nam, Nghệ An, Hà Giang, Vĩnh Phúc, công dụng làm thuốc; trong đó có nhiều loài dược Lai Châu,... liệu quý về công dụng chữa bệnh và kinh tế, được phân bố rộng khắp trên cả nước, tập trung nhiều Tại các Điều 53, 56, 60, 75, 76 và 78, Luật Lâm nhất ở các quần thể rừng tự nhiên vùng núi cao như: nghiệp năm 2017 [12] và Điều 14, 23 và 32, Nghị Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis), Tam thất định số 156/2018/NĐ - CP ngày 16/11/2018 của (Panax notoginseng), Bảy lá một hoa (Paris spp.), Chính phủ quy định chi tiết một số điều thi hành Lan kim tuyến (Anoectochilus roxburghii), Đảng Luật Lâm nghiệp (sau đây gọi tắt là Nghị định số sâm (Codonopsis javanica), Cẩu tích (Cibotium 156/2018/NĐ - CP) ra đời đã tạo hành lang pháp lý barometz), Sa nhân (Amomum spp.),… Theo báo quan trọng để phát triển dược liệu trong môi trường cáo, nhu cầu sử dụng dược liệu trong nước ước tính rừng [8]. Với những quy định mới trong Luật Lâm từ 60.000 - 80.000 tấn/năm; trong đó, sản lượng nuôi nghiệp năm 2017 [12] và Nghị định số trồng, khai thác trong nước đạt khoảng 30%, lượng 156/2018/NĐ-CP [8] nên nhiều vấn đề đặt ra liên còn lại chủ yếu được nhập khẩu. Do vậy, cần phải có quan đến cho thuê môi trường rừng để phát triển biện pháp phát triển nguồn dược liệu trong nước để dược liệu, sản xuất nông lâm kết hợp trong các khu giảm tính phụ thuộc nhập khẩu, đồng thời tạo việc rừng đặc dụng; hình thức cho thuê môi trường rừng làm cho người lao động miền núi, từng bước góp để sản xuất nông lâm kết hợp. Do đó, nghiên cứu phần xóa đói, giảm nghèo. thực trạng pháp luật về cho thuê môi trường rừng để phát triển dược liệu - hướng hoàn thiện pháp luật về Hiện cả nước có 14.609.220 ha đất có rừng; trong hợp đồng cho thuê môi trường rừng là cần thiết đó có 2.152.460 ha rừng đặc dụng giao cho các Ban nhằm phân tích, đánh giá thực trạng của pháp luật quản lý rừng đặc dụng quản lý, 3.016.541 ha rừng hiện hành về hợp đồng cho thuê môi trường rừng, từ phòng hộ giao cho các Ban quản lý rừng phòng hộ đó đề xuất hướng hoàn thiện pháp luật. 1 Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế, Bộ Tư pháp N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020 117
  2. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU làm ảnh hưởng đến mục tiêu bảo tồn và phát triển 2.1. Thời gian nghiên cứu rừng, không làm ảnh hưởng đến cấu trúc và diễn thế tự nhiên của rừng, không phá vỡ cảnh quan môi Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 01 năm trường, không chặt phá rừng; không làm xâm hại tài 2010 đến nay tại các địa phương trên cả nước về thực nguyên rừng và săn bắt động vật hoang dã; thực hiện trạng phát triển dược liệu và các quy định của pháp đúng các quy định của pháp luật hiện hành về quản luật của Bộ Luật Dân sự năm 2015 [11] về chế định lý, bảo vệ rừng đặc dụng [22]. hợp đồng và Luật Lâm nghiệp năm 2017 [12] và các Nghị định hướng dẫn các Luật này. + Số liệu thống kê hàng năm của các địa phương có mô hình trồng các loài cây thuốc để tạo nguồn 2.2. Nội dung nghiên cứu nguyên liệu cho sản xuất như: tỉnh Kon Tum và - Cơ sở pháp lý hợp đồng cho thuê môi trường Quảng Nam đã đầu tư phát triển sâm Ngọc Linh; tỉnh rừng tại Việt Nam hiện nay; Thanh Hóa; các nghiên cứu của Viện Dược liệu về - Thực trạng phát triển dược liệu trong môi tiềm năng và hiện trạng nguồn tài nguyên dược liệu. trường rừng hiện nay tại một số địa phương; + Những báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát - Các mô hình trồng dược liệu trong môi trường triển nông thôn các tỉnh: Hà Giang, Lai Châu, Quảng rừng; Nam, Kon Tum [14], [15], [16], [17]. - Đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện pháp - Phương pháp thu thập số liệu, thông tin sơ luật về hợp đồng cho thuê môi trường rừng. cấp 2.3. Phương pháp nghiên cứu Sử dụng phương pháp phỏng vấn sâu, khảo sát mô hình điển hình trên thực tế, phương pháp chuyên 2.3.1. Phương pháp thu thập số liệu, tài liệu gia để thu thập thông tin. - Thu thập số liệu, tài liệu thứ cấp Đối tượng phỏng vấn: cán bộ quản lý tại các Sở + Báo cáo của Hội nghị phát triển dược liệu và Nông nghiệp và PTNT các tỉnh thí điểm hoạt động sản phẩm thuốc Quốc gia tại Bình Dương năm 2010; cho thuê môi trường rừng, đơn vị thuê môi trường + Báo cáo Phát triển dược liệu ở Việt Nam (năm rừng, các tổ chức có liên quan để thu thập thông tin 2017); về quan điểm và đánh giá của người được hỏi về thực + Tại Thông báo số 220/TB-VPCP ngày trạng hoạt động cho thuê môi trường rừng. 12/5/2017 của Văn phòng Chính phủ về kết luận của 2.3.2. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị toàn quốc Phương pháp thống kê mô tả được sử dụng về Phát triển dược liệu ở Việt Nam, Thủ tướng trong quá trình nghiên cứu đề tài nhằm mô tả thực Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo Ủy ban nhân dân các trạng phát triển dược liệu trong môi trường rừng tỉnh, thành phố, trước hết là các tỉnh, thành phố hiện nay. Ngoài ra, để làm rõ những khoảng trống trọng điểm xây dựng kế hoạch để triển khai kịp thời pháp luật về hợp đồng cho thuê môi trường rừng, đã các đề án, dự án trong quy hoạch phát triển dược sử dụng phương pháp liệt kê, so sánh các quy định liệu; bố trí diện tích phù hợp để trồng dược liệu, nhất của pháp luật hiện nay về cho thuê môi trường rừng là những dược liệu có thế mạnh của địa phương; nói chung và hợp đồng cho thuê môi trường rừng nói đồng ý cho tỉnh Lào Cai làm thí điểm một số cơ chế riêng, từ đó nêu bật lên sự cần thiết nghiên cứu về phát triển dược liệu, y dược cổ truyền; Bộ Y tế chỉ thực trạng pháp luật về cho thuê môi trường rừng để đạo cụ thể [21]. phát triển dược liệu - hướng hoàn thiện pháp luật về + Tại Thông báo số 369/TB-VPCP ngày hợp đồng cho thuê môi trường rừng. 24/9/2018 của Văn phòng Chính phủ về kết luận của 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN Thủ tướng tại Hội nghị đầu tư, phát triển sâm Ngọc 3.1. Cơ sở pháp lý hợp đồng cho thuê môi trường Linh và các dược liệu khác tại tỉnh Kon Tum, Thủ rừng tại Việt Nam hiện nay tướng Nguyễn Xuân Phúc đồng ý tỉnh Kon Tum thí điểm giao rừng, cho thuê rừng đặc dụng để phát 3.1.1. Quy định liên quan đến cho thuê MTR triển sâm Ngọc Linh và các dược liệu khác. Việc giao trong Luật Lâm nghiệp và Nghị định số rừng, cho thuê rừng phải đảm bảo nguyên tắc không 156/2019/NĐ - CP 118 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020
  3. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ Thuê môi trường rừng được hiểu theo quy định Về cho thuê rừng, theo quy định tại khoản 4, tại khoản 22, Điều 2, Luật Lâm nghiệp, 2017 [12] là Điều 14, Luật Lâm nghiệp [12]: Chủ rừng không việc tổ chức, cá nhân thỏa thuận với chủ rừng để được cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân khác thuê được sử dụng môi trường rừng trong một thời gian diện tích rừng tự nhiên, rừng trồng do Nhà nước đầu nhất định thông qua hợp đồng cho thuê môi trường tư. rừng theo quy định của pháp luật. Cho thuê môi trường rừng, trong thời gian qua Dịch vụ môi trường rừng theo quy định tại thực hiện tại một số tỉnh nước ta chủ yếu để kinh khoản 23, Điều 2, Luật Lâm nghiệp, 2017 [12] là hoạt doanh du lịch sinh thái tại khu rừng đặc dụng. động cung ứng các giá trị sử dụng của môi trường Việc cho thuê môi trường rừng để kinh doanh du rừng. lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí được quy định tại Môi trường rừng được hiểu theo quy định tại khoản 6, Điều 14, Nghị định 156/2018/NĐ-CP. Theo khoản 8, Điều 3, Nghị định số 156/2019/NĐ - CP là đó, chủ rừng được phép cho các tổ chức, cá nhân “bộ phận của hệ sinh thái rừng, bao gồm đất, nước, thuê môi trường rừng đặc dụng để kinh doanh dịch không khí, âm thanh, ánh sáng và các yếu tố vật chất vụ du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí; trước khi ký khác tạo nên cảnh quan rừng” [8]. hợp đồng cho thuê môi trường rừng, chủ rừng phải điều tra thống kê tài nguyên rừng trên diện tích cho Nuôi trồng, phát triển dược liệu trong môi thuê để làm căn cứ cho thuê và giám sát, đánh giá trường rừng là sử dụng các yếu tố về đất, nước, việc thực hiện hợp đồng [8]. không khí, ánh sáng do hệ sinh thái rừng tạo thành và nó là một loại dịch vụ môi trường rừng. Luật Lâm nghiệp và Nghị định 156/2018/NĐ-CP chưa định nghĩa về hợp đồng cho thuê môi trường Căn cứ nguồn gốc hình thành, rừng được phân rừng. Tuy nhiên, theo Điều 472, Bộ Luật Dân sự năm thành hai loại: rừng tự nhiên, rừng trồng và được 2015 định nghĩa “Hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa hiểu theo khoản 6, khoản 7, Điều 2, Luật Lâm thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản nghiệp, 2017 [12]. Theo quy định tại Điều 5 Luật cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, bên Lâm nghiệp, rừng được phân thành 03 loại: Rừng đặc thuê phải trả tiền thuê...” [11]. Căn cứ vào các quy dụng, rừng phòng hộ và rừng sản xuất [12]. Như vậy, định của Bộ Luật Dân sự năm 2015 về hợp đồng, có có các đối tượng môi trường rừng là: Rừng đặc dụng, thể hiểu hợp đồng cho thuê môi trường rừng như rừng phòng hộ, rừng sản xuất là rừng tự nhiên và sau: “Hợp đồng cho thuê môi trường rừng là sự thỏa rừng trồng. thuận giữa các bên, theo đó, bên cho thuê cho bên Đối với rừng phòng hộ, rừng sản xuất: Theo quy thuê sử dụng môi trường rừng để kinh doanh, phát định tại các Điều 47 và 48 Luật Lâm nghiệp, 2017 triển cây dược liệu trong một thời hạn, bên thuê phải [12] thì chủ rừng được phép thực hiện trồng rừng trả tiền thuê”. theo phương pháp trồng hỗn giao với các loài cây đa Đặc điểm của hợp đồng cho thuê môi trường tác dụng, cây lâm sản ngoài gỗ. Tại Điều 57 và 60 rừng là hợp đồng song vụ và luôn có đền bù. Kể từ Luật Lâm nghiệp, 2017 [12] quy định: chủ rừng được thời điểm hợp đồng thuê có hiệu lực, các bên trong trồng xen cây nông nghiệp, cây lâm sản ngoài gỗ hợp đồng thuê đều có quyền và nghĩa vụ đối với dưới tán rừng theo hình thức sản xuất lâm, nông, ngư nhau. Mục đích của bên thuê môi trường rừng là nghiệp kết hợp mà không làm suy giảm chức năng được sử dụng môi trường rừng của bên cho thuê một phòng hộ, chất lượng rừng. thời hạn nhất định. Ngược lại, bên cho thuê hướng Đối với rừng đặc dụng: Theo quy định tại Điều tới việc thu được một khoản tiền khi cho người khác 46 về phát triển rừng đặc dụng, Luật Lâm nghiệp, sử dụng môi trường rừng của mình. Vì vậy, khi hợp 2017 [12] quy định: trong phân khu phục hồi sinh đồng thuê được xác lập thì mỗi bên đều chuyển giao thái và dịch vụ - hành chính của vườn quốc gia, khu cho nhau những lợi ích, trong đó, bên cho thuê dự trữ thiên nhiên, khu bảo tồn loài và sinh cảnh chỉ chuyển giao cho bên thuê quyền khai thác công được áp dụng biện pháp kết hợp tái sinh tự nhiên với dụng của môi trường rừng, bên thuê chuyển giao cho làm giàu rừng, trồng loài cây bản địa để phục hồi cấu bên cho thuê một khoản tiền (tiền thuê môi trường trúc rừng tự nhiên. rừng). N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020 119
  4. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ Khác với hợp đồng thuê tài sản thông thường, - Đối với rừng đặc dụng được quy định tại khoản 5, các bên trong hợp đồng cho thuê môi trường rừng Điều 137 như sau: “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết đều hướng đến mục tiêu bảo tồn hệ sinh thái rừng định cho tổ chức kinh tế thuê đất rừng đặc dụng thuộc gắn liền với việc khai thác tiềm năng dịch vụ môi khu vực được kết hợp với kinh doanh cảnh quan, du trường của rừng một cách hợp lý để thực hiện hoạt lịch sinh thái - môi trường dưới tán rừng” [13]. động kinh doanh, trong đó có cả hoạt động phát triển b) Chính sách về vốn cây dược liệu dưới tán rừng. Trong thời gian qua, Chính phủ đã có nhiều Cơ sở pháp lý tính giá cho thuê môi trường rừng chính sách ưu tiên, khuyến khích sản xuất nông để nuôi trồng và phát triển dược liệu. Để thực hiện nghiệp nói chung và dược liệu nói riêng, như: Nghị cho thuê môi trường rừng để nuôi trồng và phát triển định số 57/2018/ NĐ-CP của Chính phủ về chính dược liệu, khó khăn lớn nhất vẫn là xác định giá cho sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông thuê. Theo quy định tại Thông tư số 32/2018/TT- nghiệp, nông thôn [7]; Nghị định 02/2010/NĐ-CP BNNPTNT ngày 16/11/2018 của Bộ Nông nghiệp và của Chính phủ về khuyến nông [4]; Nghị định số PTNT quy định phương pháp định giá rừng; khung 65/2017/NĐ-CP ngày 19/5/2017 của Chính phủ quy giá rừng [1]. Nguyên tắc định giá rừng theo quy định định Chính sách đặc thù về giống, công nghệ trong tại khoản 2, Điều 90 của Luật Lâm nghiệp, được quy phát triển nuôi trồng, khai thác dược liệu [5]; Nghị định như sau: phù hợp với giá trị lâm sản và giá trị định số 02/2017/NĐ-CP của Chính phủ về cơ chế, dịch vụ môi trường rừng đang giao dịch trên thị chính sách hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản trường tại thời điểm định giá; phù hợp với từng loại để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, rừng gắn với quy định về quyền sử dụng rừng, khả dịch bệnh [6]. năng sinh lợi và thu nhập từ rừng và bảo đảm công c. Quy định về quản lý các loài dược liệu là thực khai, minh bạch, khách quan và khoa học [12]. vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và các loài nằm trong Về thời hạn thuê môi trường rừng để nuôi trồng Phụ lục I, II của CITES và phát triển dược liệu: tối thiểu phải bằng môt chu Các dược liệu nguy cấp, quý hiếm phải tuân thủ kỳ sản xuất của loài cây dươc liệu (5 năm). Bởi vì, theo quy định quản lý của Nghị định 06/2019/NĐ- theo quy hoạch tổng thể phát triển dược liệu đến CP ngày 22/01/2019 của Chính phủ [9], cụ thể: Nuôi năm 2020 và định hướng đến năm 2030 được Thủ trồng vì mục đích thương mại, thực hiện theo các tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số quy định tại khoản 2, Điều 15, Nghị định 1976/QĐ-TTg ngày 30/10/2013, mỗi vùng sinh thái 06/2019/NĐ-CP của Chính phủ [9], cụ thể: Đảm bảo khác nhau phù hợp với phát triển loài cây dược liệu nguồn giống hợp pháp; cơ sở nuôi trồng phải phù có chu kỳ sản xuất khác nhau; hầu hết các loài chu hợp với đặc tính sinh thái học của loài; có phương án kỳ từ 2 - 3 năm, đối với sâm Ngọc Linh phải ít nhất 4 - nuôi trồng theo mẫu số 5 và mẫu số 7 ban hành kèm 7 năm mới cho thu hoạch [18]. theo Phụ lục của Nghị định 06/2019/NĐ-CP của 3.1.2. Các chính sách liên quan Chính phủ [9]; a) Chính sách về đất đai Trong quá trình nuôi trồng phải lập sổ theo dõi Luật Đất đai năm 2013 [13] quy định: theo mẫu số 16 và 17 ban hành kèm theo phụ lục của - Đối với rừng sản xuất được quy định tại khoản Nghị định 06/2019/NĐ-CP của Chính phủ [9]; định 3, Điều 135 như sau: “Tổ chức kinh tế, người Việt kỳ báo cáo và chịu kiểm tra giám sát của Chi cục Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu Kiểm lâm tỉnh sở tại. tư nước ngoài sử dụng đất rừng sản xuất được kết d. Về quy hoạch tổng thể phát triển dược liệu hợp kinh doanh cảnh quan, du lịch sinh thái - môi đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030: Ngày trường dưới tán rừng” [13]; 30/10/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành - Đối với rừng phòng hộ được quy định tại khoản 4, Quyết định số 1976/QĐ - TTg phê duyệt quy hoạch Điều 136 như sau: “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết tổng thể phát triển dược liệu đến năm 2020 và định định cho tổ chức kinh tế thuê đất rừng phòng hộ thuộc hướng đến năm 2030 [18], trong đó quy định rõ quy khu vực được kết hợp với kinh doanh cảnh quan, du hoạch các vùng trồng cây dược liệu, bao gồm: Vùng lịch sinh thái - môi trường dưới tán rừng” [13]; núi cao có khí hậu Á nhiệt đới; vùng núi trung bình 120 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020
  5. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ có khí hậu Á nhiệt đới; vùng trung du miền núi Bắc Tỉnh Lai Châu đã phát triển trồng dưới tán rừng bộ; vùng đồng bằng sông Hồng; vùng Bắc Trung bộ; tự nhiên, các loài: Sa nhân 1.218,73 ha, Thảo quả vùng Nam Trung bộ; vùng Tây Nguyên; vùng Tây 5.630 ha. Hiện tại tỉnh đã phê duyệt đề án phát triển Nam bộ và vùng Đông Nam bộ. một số cây dược liệu giai đoạn 2020 - 2025 tầm nhìn 3.2. Thực trạng phát triển dược liệu trong môi đến 2030 với dự kiến diện tích khoảng 600 ha [15]. trường rừng Tỉnh Kon Tum đã cho 2 đơn vị thuê 4.796,44 ha Việt Nam có nguồn cây dược liệu tự nhiên đa rừng (chưa cho thuê môi trường rừng); quyết định về dạng và phong phú phát triển trong môi trường rừng. chủ trương đầu tư cho 01 doanh nghiệp thuê 2.534,09 Tính đến ngày 31/12/2019, hiện cả nước có ha; kêu gọi 4 dự án đầu tư để trồng sâm Ngọc Linh 14.609.220 ha đất có rừng, trong đó có 10.292.434 ha và dược liệu khác với diện tích là: 8.978,3 ha. Tổng rừng tự nhiên và 4.316.786 ha rừng trồng [3]. Nhiều diện tích rừng cho thuê để phát triển dược liệu theo địa phương đã và đang đề xuất cho các tổ chức thuê kế hoạch là 16.308,83 ha, chủ yếu là rừng phòng hộ môi trường rừng để nuôi trồng, phát triển cây dược [17]. liệu, như các tỉnh: Kon Tum, Quảng Nam, Nghệ An, Tỉnh Hà Giang, hàng năm thu hoạch trong rừng Hà Giang, Vĩnh Phúc, Lai Châu,... tự nhiên các loại dược liệu: Thổ phục linh 98 Bảng 1. Diện tích trồng cây dược liệu trong tổng thể tấn/năm, Câu đằng 7,5 tấn/năm, Giảo cổ lam 155 tại một số địa phương tấn/năm, diện tích trồng khoảng 11.708 ha. Hiện tại, Diện tích Tỷ lệ diện tích đang xây dựng đề án bảo tồn và phát triển dược liệu trồng cây Diện trồng cây tại các khu rừng đặc dụng giai đoạn 2018 - 2025 để dược liệu tích có dược liệu so báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định Tên tỉnh với tổng diện tích theo đề án là 56.008 ha (dự kiến), trên địa rừng với tổng thể bàn tỉnh (ha) diện tích có trong đó đề nghị thí điểm cho thuê môi trường rừng (ha) rừng (%) để phát triển dược liệu trong giai đoạn 2018-2019 là Quảng 7.453,80 682.221 0,2 500 ha [14]. Nam Một số tỉnh đã chủ động xây dựng và phê duyệt Lai Châu 600 454.796 0,13 đề án phát triển cây dược liệu của địa phương với Kon Tum 16.308,83 621.079 2,63 mục tiêu phát huy tiềm năng, lợi thế về điều kiện tự Hà Giang 11.708,3 470.057 2,88 nhiên, gắn với bảo tồn, khai thác, sử dụng bền vững Điện Biên 682,4 406.253 1,7 nguồn tài nguyên cây dược liệu từ tự nhiên và gây trồng; các loài dược liệu do người dân, doanh nghiệp Gia Lai 1.030 633.324 1,6 trồng, khai thác dưới tán rừng trên diện tích được Quảng 44,1 585.177 0,1 giao, khoán với sản lượng khoảng 20.000 tấn mỗi Bình năm, trên diện tích khoảng 22.200 ha, như: tỉnh Vĩnh Nguồn: Bộ Nông nghiệp và PTNT (2020) [3] Phúc có báo cáo Thủ tướng Chính phủ xin chủ Bảng 1 cho thấy, diện tích trồng cây dược liệu ở trương thí điểm thuê môi trường rừng rừng đặc dụng Quảng Bình chiếm tỷ lệ rất nhỏ (0,1%) so với tổng để trồng, bảo tồn, khai thác bền vững các loài dược diện tích có rừng, tiếp đến là Lai Châu (0,13%), liệu, quý, hiếm tại Vườn Quốc gia Tam Đảo với diện Quảng Nam (0,2%) và cao nhất là ở Hà Giang (2,88%). tích khoảng 200 ha; tỉnh Yên Bái đã trồng, khai thác, Tổng diện tích trồng dược liệu trên địa bàn tỉnh chế biến các loại dược liệu, bao gồm: Thiên niên kiện Quảng Nam là 7.453,80 ha (sâm Ngọc Linh là 461 300 tấn/năm; Bách bộ 1.000 tấn/năm, Kim tiền thảo ha); trong đó thuê môi trường rừng là: 1.303,23 ha; 420 tấn/năm, Sa nhân 9 tấn/năm, Hà Thủ ô đỏ 8,0 người dân và doanh nghiệp tự trồng là: 6.150 ha. ha, Giảo cổ lam 6,0 ha, Cà gai leo 3 ha, Quế 51,9 ha...; Hiện có 5 tổ chức, doanh nghiệp và 26 nhóm hộ đã tỉnh Điện Biên đã trồng được 337,8 ha Sa nhân dưới hoàn thiện hồ sơ thuê môi trường rừng với tổng diện tán rừng; tỉnh Thanh Hóa đã phát triển một số mô tích là 543,31 ha; trong đó, doanh nghiệp là 147,06 ha hình trồng cây dược liệu dưới tán rừng với tổng diện và nhóm hộ là 396,25 ha, đang hoàn thiện hồ sơ cho tích là 138,8 ha, gồm: Sa nhân 28,9 ha, Mã tiền 2 ha, 7 tổ chức, doanh nghiệp và 13 nhóm hộ thuê môi Thổ phục linh 5,4 ha, Bách bộ 2,4 ha, Chè vằng 0,5 trường rừng với diện tích là 759,92 ha [16]. ha, Giảo cổ lam 0,7 ha, Hà thủ ô đỏ 3,2 ha, Ba kích N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020 121
  6. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ 1,2 ha, Đảng sâm 0,8 ha; tỉnh Hà Tĩnh chủ yếu khai nghiên cứu sử dụng cây Mắc mật, phát triển cây Hồi; thác trong tự nhiên và gây trồng trong hộ gia đình xây dựng vùng trồng Đương quy, Ba kích, Thảo quả, một số các loài như: Lá khôi 1 triệu cây, Sa nhân 500 Bạch truật, Diệp hạ châu đắng tại Cao Bằng...; một ha, Nhân trần 1 triệu cây, Hoàng đằng, Kim tiền số tỉnh đã bước đầu đã có những hoạt động để tổ thảo, Thục địa, Trà hoa trắng, Kim ngân, khoảng chức quản lý, bảo vệ và phát triển cây dược liệu dưới 1.600 ha; tỉnh Gia Lai trồng được 1.030 ha các loại tán rừng. cây dược liệu, gồm: trồng dưới tán rừng 366,6 ha, Hiện nay, việc trồng cây dược liệu trên địa bàn trồng trên đất trống 663,4 ha. Tổng diện tích Thảo các tỉnh mang tính tự phát, không theo quy hoạch, quả được người dân phát triển đã lên tới 36.500 ha. kế hoạch, việc cho thuê môi trường rừng để trồng Theo đánh giá của Viện Dược liệu về tiềm năng dược liệu cũng không thống nhất giữa các địa và hiện trạng nguồn tài nguyên dược liệu cho thấy, phương. Có một số địa phương chủ động cho tổ đến nay đã xây dựng được một số mô hình về: Khôi chức, doanh nghiệp và hộ gia đình thuê môi phục cây sâm Ngọc Linh ở Quảng Nam và Kon Tum; trường rừng hoặc cho thuê rừng để phát triển phát triển và hướng dẫn khai thác bền vững loài Ngũ dược liệu. vị tử mọc hoang ở Kon Tum; phát triển loài Sa nhân 3.3. Các mô hình trồng dược liệu trong môi tại Quảng Nam và Thái Nguyên; phát triển cây Chè trường rừng đắng tạo ra các mặt hàng xuất khẩu sang Nhật Bản; Bảng 2. Các mô hình cho thuê môi trường rừng trồng dược liệu ở một số địa phương của Việt Nam Diện tích cho thuê Đơn vị Địa điểm cho Loại rừng Tỉnh môi cho Đơn vị thuê Thời gian thuê Giá thuê thuê cho thuê trường thuê rừng (ha) Các Ban quản lý rừng Tại 5 khu bảo đặc dụng Tây Côn Lĩnh; Ủy ban tồn thiên Phong Quang, Bát Đại Không Rừng đặc nhân 8 năm (2018- Hà Giang 56.008,6 nhiên và Sơn, Bắc Mê, Chí Sán quy định dụng dân cấp 2025) vườn quốc và Vườn Quốc gia Du rõ tỉnh gia Già – Cao nguyên đá Đồng Văn Rừng Rừng phòng phòng hộ, Ủy ban 600.000 hộ, rừng sản Tổ chức kinh tế, hộ gia rừng sản nhân Không quy đồng/ha Kon Tum 101,25 xuất và rừng đình, cá nhân và cộng xuất và dân định rõ /năm ngoài quy đồng dân cư thôn rừng ngoài tỉnh hoạch quy hoạch Ở những địa Tối đa 25 năm bàn quy (trồng cây hoạch trồng 10 doanh nghiệp, 02 tổ dược liệu và cây dược liệu, Ủy ban chức nhà nước đầu tư lâm sản ngoài 400.000 Quảng lâm sản ngoài Rừng đặc nhân thuê, hộ gia đình, cá gỗ). 180,85 đồng/ha Nam gỗ, kinh dụng dân nhân trên địa bàn - Tối đa 40 /năm doanh du lịch tỉnh huyện Nam Trà Mi năm (thuê môi sinh thái trên trường rừng địa bàn tỉnh để trồng sâm Quảng Nam Ngọc Linh) Nguồn: Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam, Kon Tum (2018) [19], [20]. Hiện nay, một số địa phương như các tỉnh: Kon một số mô hình nuôi trồng, phát triển dược liệu trong Tum, Quảng Nam, Lào Cai, Lai Châu,… đã xây dựng môi trường rừng, như: Trồng sâm Ngọc Linh của 122 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020
  7. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum và Công về trồng dược liệu dưới tán rừng chưa thật sự sâu ty TNHH một thành viên Đắk Tô, tỉnh Kon Tum; rộng, chỉ mới dừng lại ở việc thu hút sự quan tâm về trồng Lan kim tuyến, Giảo cổ lam, chè dây, Ngân hoa thu nhập cao từ việc trồng sâm Ngọc Linh; các loài lá xẻ của Công ty TNHH một thành viên Thái Hòa, dược liệu khác như Đảng sâm, Đương quy, Giảo cổ tỉnh Kon Tum; trồng Thảo quả của người dân địa lam, Lan kim tuyến… chưa thật sự thu hút bà con phương tại các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang; mô đồng hành trồng dược liệu dưới tán rừng; một số hộ hình trồng sâm trên giá thể là khay nhựa, hoặc rọ tre dân chưa mạnh dạn và tâm huyết đăng ký thuê môi xếp gần nhau thành luống (băng) dưới tán rừng tại trường rừng để trồng dược liệu, mặt dù đã có chính một số địa điểm thuộc huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai của sách hỗ trợ giống dược liệu và hỗ trợ vay vốn từ ngân Trung tâm Sâm Quốc gia thuộc Bộ Khoa học và hàng chính sách với mức lãi suất thấp để thực hiện Công nghệ; mô hình trồng sâm Ngọc Linh của người việc trồng dược liệu dưới tán rừng, miễn tiền thuê dân ở thôn Lạc Bông, xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ môi trường rừng. Rông, các thôn ở xã Mường Hoong, Ngọc Linh, 3.5. Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện pháp huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum. luật về hợp đồng cho thuê môi trường rừng để trồng Các mô hình cho thuê môi trường rừng ở mỗi địa cây dược liệu phương quy định khác nhau về diện tích thuê, địa Từ những phân tích nêu trên, để đảm bảo phù điểm cho thuê, loại rừng, giá thuê, người đi thuê hợp với quy định của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội (Bảng 2) chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 [10], các Luật, Bộ Luật 3.4. Những vấn đề đặt ra cần phải giải quyết đối có liên quan; thống nhất, đồng bộ với các văn bản quy với hợp đồng cho thuê môi trường rừng để phát triển phạm pháp luật, phát huy tiềm năng về nuôi, trồng dược liệu dược liệu góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đồng Chính sách cho thuê môi trường rừng dần được thời bảo vệ, phát triển rừng bền vững tài nguyên rừng, hoàn thiện. Hiện nay, đã được quy định tại Luật Lâm Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cần ban hành chính nghiệp, 2017 [12] và Nghị định số 156/2018/NĐ-CP sách pháp luật về cho thuê dịch vụ môi trường rừng [8]. Tuy nhiên, Luật này không quy định chi tiết và để nuôi, trồng dược liệu dưới hình thức hợp đồng cho không giao Chính phủ quy định chi tiết phạm vi của thuê môi trường rừng. Trong bối cảnh hiện nay, pháp thuê môi trường rừng, trừ trường hợp cho thuê môi luật về lâm nghiệp hiện hành chỉ mới cho phép tổ trường rừng để kinh doanh du lịch sinh thái, nghỉ chức, cá nhân thuê môi trường rừng để kinh doanh dưỡng, giải trí trong rừng đặc dụng, phòng hộ và sản dịch vụ du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí mà chưa xuất theo quy định tại các Điều 53, 56 và 60, Luật có các quy định cụ thể về việc chủ rừng được cho thuê Lâm nghiệp, 2017 [12] và tại các Điều 14, 23 và 32, môi trường rừng để nuôi, trồng dược liệu, các Bộ, Nghị định số 156/2018/NĐ-CP [8]. Đồng thời, tại ngành, địa phương cần chủ động xây dựng đề án thí các điểm d, khoản 1, Điều 75; điểm b, khoản 1, Điều điểm cho thuê môi trường rừng để nuôi, trồng dược 76 và điểm d, khoản 1, Điều 78, Luật Lâm nghiệp liệu, tạo cơ sở pháp lý vững chắc để Chính phủ ban năm 2017 [12]. hành chính sách về cho thuê môi trường rừng để nuôi, trồng dược liệu dưới hình thức hợp đồng cho thuê môi Bên cạnh đó, việc cho thuê môi trường rừng để trường rừng trong thời gian tới. phát triển dược liệu trên thực tế gặp một số khó khăn như: (i) Nếu thực hiện việc giao rừng, cho thuê rừng Để đảm bảo tính hợp pháp và khả thi của hợp đặc dụng để phát triển dược liệu sẽ có ảnh hưởng đồng cho thuê môi trường rừng, dưới đây là một số một phần đến cấu trúc, diễn thế tự nhiên của rừng và đề xuất về các nội dung cơ bản của hợp đồng cho cảnh quan tự nhiên của rừng, ảnh hưởng đến đời thuê môi trường rừng nhằm hoàn thiện pháp luật về sống tự nhiên của các loài động, thực vật hoang dã, lâm nghiệp như: do đó rất khó thực hiện đúng các quy định của pháp Thứ nhất, về nguyên tắc cho thuê: Việc cho thuê luật hiện hành về quản lý, bảo vệ rừng đặc dụng; (ii) môi trường rừng để trồng cây dược liệu không làm Chưa có cơ chế và giải pháp đảm bảo đầu ra cho thay đổi quyền sở hữu của Nhà nước về rừng, tài dược liệu, việc thu mua dược liệu còn ở phạm vi nhỏ nguyên thiên nhiên trên mặt đất và dưới lòng đất; lẻ, tiềm ẩn nguy cơ khủng hoảng đầu ra cho cây không xâm hại tài nguyên thiên nhiên trên và dưới dược liệu; (iii) Nhận thức của một bộ phận người dân đất rừng trong diện tích được thuê. N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020 123
  8. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ Việc trồng cây dược liệu dưới tán rừng phải dựa trình Sở Nông nghiệp và PTNT thẩm định và tham theo các điều kiện tự nhiên, hài hòa với cảnh quan mưu Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt làm cơ sở môi trường thiên nhiên, theo đúng quy định về tỷ lệ cho thuê môi trường rừng. diện tích quy định trong rừng đặc dụng, rừng phòng Thứ tư, về đối tượng được thuê: Tổ chức kinh tế, hộ, rừng sản xuất và phù hợp với quy hoạch đã được hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư thôn có phê duyệt. Không gây ảnh hưởng tiêu cực đến bảo nhu cầu thuê rừng để quản lý bảo vệ, sử dụng và tồn các hệ sinh thái tự nhiên, đa dạng sinh học, cảnh phát triển rừng bền vững có kết hợp với trồng cây quan, môi trường, đời sống tự nhiên của các loài dược liệu dưới tán rừng. động, thực vật hoang dã cũng như bản sắc văn hóa Thứ năm, về hạn mức cho thuê: Căn cứ vào quỹ của cộng đồng dân cư ở địa phương. đất, quỹ rừng hiện có, năng lực tài chính và các điều Việc sử dụng diện tích đất trong khu vực thuê kiện cần thiết khác theo quy định, các địa phương có môi trường để trồng cây dược liệu phải đúng theo rừng quy định cụ thể hạn mức diện tích cho thuê môi quy định của pháp luật về quản lý, bảo vệ và phát trường rừng đối với từng cá nhân, hộ, nhóm hộ, cộng triển rừng; quy định pháp luật về đất đai và các văn đồng, các tổ chức có nhu cầu được thuê. bản pháp luật hiện hành có liên quan. Các trường Thứ sáu, về thời hạn cho thuê: từ 25 năm đến 50 hợp vi phạm phải được xử lý nghiêm theo quy định năm (tùy theo đặc điểm sinh trưởng và phát triển của pháp luật. từng loài cây dược liệu). Sau khi hết thời hạn thuê Việc trồng cây dược liệu dưới tán rừng phải đảm môi trường rừng, trường hợp cá nhân, hộ, nhóm hộ, bảo tính che phủ của thảm thực vật dưới tán rừng cộng đồng, các tổ chức có nhu cầu tiếp tục thuê; nhằm hạn chế xói mòn, đảm bảo tính năng phòng hộ đồng thời trong quá trình sử dụng rừng đã chấp hành của rừng; căn cứ đặc điểm sinh vật học, hướng dẫn đúng các quy định pháp luật về bảo vệ, phát triển kỹ thuật trồng đối với từng loài cây cụ thể để xác rừng, sử dụng phù hợp với quy hoạch thì được xem định diện tích đất sử dụng phù hợp đối với từng xét ưu tiên để tiếp tục kéo dài thời gian cho thuê, thời vùng, miền. gian gia hạn tối đa bằng thời hạn cho thuê của hợp Thứ hai, về loại rừng cho thuê, áp dụng ở những đồng đã ký. địa bàn quy hoạch trồng cây dược liệu trên địa bàn Thứ bảy, về mức giá cho thuê: căn cứ vào khoản tỉnh. Đối với những khu vực chưa có trong quy hoạch 2, Điều 90, Luật Lâm nghiệp và Thông tư số trồng cây dược liệu, các địa phương cần có văn bản 32/2018/TT-BNNPTNT ngày 16/11/2018 của Bộ báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để xem xét trình Nông nghiệp và PTNT quy định phương pháp định Thường trực Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thống nhất giá rừng; khung giá rừng. Trong trường hợp có từ 02 bằng văn bản trước khi triển khai thực hiện, đồng tổ chức, cá nhân trở lên cùng đề nghị được thuê môi thời tổng hợp báo cáo Hội đồng nhân dân tỉnh bổ trường rừng tại một địa điểm thì giá cho thuê môi sung vào quy hoạch. trường rừng được quyết định thông qua đấu giá. Thứ ba, về vị trí thuê: việc xác định vị trí thuê Thứ tám, về hình thức thu tiền và cách thức sử cần quy định rõ trong hợp đồng cho thuê môi trường dụng tiền thu được từ cho thuê môi trường rừng: rừng để nuôi trồng và phát triển dược liệu. Tuy Tiền thuê môi trường rừng thu hằng năm và được nhiên, hiện trạng rừng tại mỗi địa phương là khác nộp 100% vào ngân sách tỉnh. Việc chi tiêu khoản tiền nhau, vì vậy, tại mỗi địa phương có diện tích rừng cần này theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước cho thuê, chủ rừng xây dựng và công khai phương án năm 2015. cung ứng dịch vụ môi trường rừng để trồng cây dược Thứ chín, các chính sách hỗ trợ của địa phương liệu trong lâm phận được giao quản lý trình Sở Nông (nếu có). nghiệp và PTNT thẩm định và tham mưu Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt làm cơ sở cho thuê môi 4. KẾT LUẬN trường rừng. Đối với những diện tích rừng chưa giao Nước ta với 16,24 triệu ha đất quy hoạch cho do Ủy ban nhân dân cấp xã quản lý thì Hạt Kiểm lâm mục đích lâm nghiệp, trong đó có gần 14 triệu ha huyện, liên huyện xây dựng và công khai phương án rừng phân bố ở nhiều vùng sinh thái khác nhau; có cung ứng dịch vụ môi trường rừng để trồng cây dược nhiều tiềm năng để nuôi, trồng dược liệu nhằm tạo ra liệu, lâm sản ngoài gỗ và kinh doanh du lịch sinh thái các sản phẩm có chất lượng cao, có sức cạnh tranh 124 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020
  9. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ trên thị trường trong nước, khu vực và thế giới, góp nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do phần quan trọng trong sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ thiên tai, dịch bệnh. sức khỏe nhân dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã 7. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2018). hội, giảm nghèo, giữ vững quốc phòng an ninh, ổn Nghị định số 57/2018/NĐ - CP định chính trị trên địa bàn nông thôn, miền núi. ngày 17 tháng 4 năm 2018 về cơ chế, chính sách Vì vậy, cần nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, sách phù hợp để khai thác, sử dụng môi trường rừng nông thôn. một cách hiệu quả, bền vững nhằm nuôi, trồng và 8. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2018). phát triển dược liệu phục vụ cho mục tiêu phát triển Nghị định số 156/2018/NĐ - CP ngày 16 tháng 11 y tế và kinh tế gắn với bảo vệ và phát triển rừng, bảo năm 2018 quy định chi tiết thi hành một số điều của tồn và phát triển nguồn gen dược liệu quý, có giá trị Luật Lâm nghiệp. kinh tế cao. Trong giai đoạn hiện nay, việc nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện pháp luật về hợp đồng 9. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2019). cho thuê môi trường rừng để phát triển dược liệu là Nghị định số 06/2019/NĐ - CP ngày 22 tháng 01 cần thiết nhằm tạo cơ sở pháp lý vững chắc để sử năm 2019 về quản lý thực vật rừng, động vật rừng dụng môi trường rừng nuôi trồng một số loài thực vật nguy cấp, quý, hiếm và thực thi công ước về buôn bản địa làm dược liệu, phục vụ cho mục tiêu phát bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã triển y – dược, kinh tế - xã hội, gắn với bảo vệ rừng, nguy cấp. bảo tồn tài nguyên rừng và đa dạng sinh học. 10. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam, khóa LỜI CẢM ƠN XIII (2013). Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ Xin chân thành cảm ơn Tổng cục Lâm nghiệp, nghĩa Việt Nam (2013). Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối 11. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2015). hợp, cung cấp tài liệu cho nghiên cứu này thông qua Bộ Luật Dân sự. dự thảo đề án thí điểm cho thuê môi trường rừng để nuôi trồng, phát triển cây dược liệu. 12. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2017). Luật Lâm nghiệp. TÀI LIỆU THAM KHẢO 13. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2013). 1. Bộ Nông nghiệp và PTNT (2018). Thông tư số Luật Đất đai. 32/2018/TT-BNNPTNT ngày 16/11/2018 quy định phương pháp định giá rừng; khung giá rừng. 14. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Hà Giang (2018). Báo cáo số 562/BC - NNPTNT ngày 28 tháng 2. Bộ Nông nghiệp và PTNT (2020). Quyết định 11 năm 2018. số 1423/QĐ-BNN-TCLN ngày 15/4/2020 công bố 15. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lai Châu hiện trạng rừng toàn quốc năm 2019. (2018). Báo cáo số 1310/BC - NNPTNT ngày 29 3. Bộ Nông nghiệp và PTNT (2020). Báo cáo số tháng 11 năm 2018. 5546/BC-BNN-TCLN tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý 16. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Nam nội dung đ ̣ ề án thí điểm cho thuê môi trường rừng để (2018). Báo cáo số 2030/BC - NNPTNT ngày 3 tháng nuôi trồng, phát triển cây dược liệu. 12 năm 2018. 4. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2010). 17. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Kon Tum Nghị định 02/2010/NĐ - CP ngày 8 tháng 01 năm (2018). Báo cáo số 2038/BC - NNPTNT ngày 17 2010 về khuyến nông. tháng 12 năm 2018. 5. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2017). 18. Thủ tướng Chính phủ (2013). Quyết định số Nghị định số 65/2017/NĐ - CP ngày 19 tháng 5 năm 1976/QĐ-TTg ngày 30 tháng 10 năm 2013, phê duyệt 2017 về chính sách đặc thù về giống, vốn và công quy hoạch tổng thể phát triển dược liệu đến năm nghệ trong phát triển nuôi trồng, khai thác dược liệu 2020 và định hướng đến năm 2030. 6. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2017). 19. Uỷ ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam (2018). Nghị định số 02/2017/NĐ - CP ngày 9 tháng 01 năm Quyết định số 760/QĐ-UBND ngày 28/2/2018 quy 2017 về cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất nông định cho thuê môi trường rừng để trồng cây dược N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020 125
  10. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ liệu, lâm sản ngoài gỗ và kinh doanh du lịch sinh thái 21. Văn phòng Chính phủ (2017). Thông báo số trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. 220/TB-VPCP ngày 12/5/2017 về kết luận của Thủ 20. Ủy ban Nhân dân tỉnh Kon Tum (2018). tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị Quyết định số 1006/QĐ-UBND ngày 24 tháng 9 năm toàn quốc về phát triển dược liệu Việt Nam. 2018 phê duyệt phương án giao rừng, cho thuê rừng 22. Văn phòng Chính phủ (2018). Thông báo số để bảo vệ và phát triển rừng bền vững kết hợp với 369/TB - VPCP ngày 24/9/2018 về kết luận của Thủ kinh doanh cảnh quan du lịch, sản xuất nông lâm tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị về nghiệp dưới tán rừng trên địa bàn tỉnh Kon Tum. đầu tư phát triển sâm Ngọc Linh và các dược liệu khác tại tỉnh Kon Tum. CURRENT STATUS OF LEGISLATION ON LEASING FOREST ENVIRONMENT TO DEVELOP MEDICINES - WAYS TO FINETUNING LEGISLATION ON CONTRACTS FOR LEASING FOREST ENVIRONMENT Le Thi Luyen1 1 Department of Civil - Economic Law, Ministry of Justice Summary Vietnam has a diverse and rich source of natural medicinal plants growing in the forest environment. Leasing the forest environment to develop medicinal herbs is an activity of current interest in Vietnam forests. Some forested provinces have established models of raising and developing medicinal herbs in the forest environment. However, the current legal policies on the use of forest environment to grow and develop herbal resources are inadequate, and do not specify the form of leasing the forest environment for agroforestry production. is a type of forest environmental service defined in Article 61 of the Law on Forestry, 2017. This article deals with the development of medicinal herbs in the forest environment, thereby proposing the direction of completing the law on forest environment lease contracts to develop medicinal herbs in forested localities. Keywords: Medicine, forest environment leasing, contract, law. Người phản biện: TS. Bùi Thị Minh Nguyệt Ngày nhận bài: 25/8/2020 Ngày thông qua phản biện: 25/9/2020 Ngày duyệt đăng: 02/10/2020 126 N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - KỲ 1 - TH¸NG 12/2020
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2