T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 2/N¨m 2008<br />
<br />
Thùc tr¹ng qu¶n lý ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc<br />
ë tr−êng §¹i häc s− ph¹m- §¹i häc th¸i nguyªn<br />
Ng« Giang Nam (Tr−êng §H S− ph¹m- §H Th¸i Nguyªn)<br />
<br />
1. §Æt vÊn ®Ò<br />
Nh− ®- biÕt, khoa häc c«ng nghÖ (KHCN) gi÷ vai trß then chèt trong sù nghiÖp ph¸t triÓn<br />
cña ®Êt n−íc. Ph¸t triÓn KHCN lµ mét nhiÖm vô c¬ b¶n cña c¸c ViÖn nghiªn cøu vµ c¸c tr−êng<br />
®¹i häc (§H). Sø m¹ng cña c¸c tr−êng §H lµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é cao cho ®Êt<br />
n−íc, trong ®ã nhiÖm vô nghiªn cøu khoa häc (NCKH) vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ lµ mét trong<br />
nh÷ng nhiÖm vô träng t©m. Gi¶ng viªn (GV) tr−êng §H ph¶i lµ ng−êi cã n¨ng lùc NCKH, bëi<br />
chÝnh hä cã nhiÖm vô ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc s¸ng t¹o cho sinh viªn [1]. Ho¹t ®éng<br />
NCKH cña GV tr−êng §¹i häc s− ph¹m (§HSP) thuéc §¹i häc Th¸i Nguyªn (§HTN) trong<br />
nh÷ng n¨m qua ®- ®−îc triÓn khai d−íi nhiÒu h×nh thøc vµ cÊp ®é kh¸c nhau (tõ cÊp c¬ së ®Õn<br />
cÊp Nhµ n−íc). Nh×n chung, ho¹t ®éng NCKH cña nhµ tr−êng ®- ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch tÝch<br />
cùc th−êng xuyªn, liªn tôc vµ kh¸ hiÖu qu¶. Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cÇn<br />
kh¾c phôc trong thêi gian tíi<br />
Nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng NCKH nhµ tr−êng ®- ®Æc biÖt chó ý ®Õn c¸c biÖn<br />
ph¸p qu¶n lÝ khoa häc (QLKH). §èi t−îng qu¶n lý hoạt động KHCN cña tr−êng gồm c¸c ho¹t<br />
®éng sau: c¸c NCKH cña gi¶ng viªn vµ sinh viªn, c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh−: c¸c héi nghÞ khoa<br />
häc, c¸c ch−¬ng tr×nh dù ¸n vµ c¸c chuyÓn giao c«ng nghÖ cho ®Þa ph−¬ng... HiÖu qu¶ cña c«ng<br />
t¸c QLKH nµy ®- gãp phÇn nâng cao chất lượng đào tạo, đặc biệt là đào tạo trình độ sau đại học<br />
và nó đã góp phần quan träng vào viÖc ®ưa các thành tựu KH, các tiến bộ kỹ thuật ®¸p øng yªu<br />
cÇu ph¸t triển giáo dục và đào tạo còng nh− phát triển kinh tế, xã hội cña ®Þa ph−¬ng vµ khu vùc<br />
Néi dung cña qu¶n lý ho¹t ®éng NCKH cña nhµ tr−êng gåm c¸c néi dung sau:<br />
- Tæ chøc bé m¸y QLKH cña nhµ tr−êng theo h−íng ph©n cÊp. Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng<br />
NCKH ®¶m b¶o tÝnh d©n chñ, tÝnh ph¸p chÕ<br />
- Tëp hîp vµ x©y dùng hÖ thèng c¸c v¨n b¶n mang tÝnh ph¸p chÕ nh»m h−íng dÉn, tæ<br />
chøc thùc hiÖn ho¹t ®éng QLKH cho ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n theo ®óng c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn cña<br />
Nhµ n−íc, cña §¹i häc Th¸i Nguyªn vµ cña tr−êng §¹i häc S− ph¹m.<br />
- Tæ chøc tËp huÊn, h−íng dÉn c¸ch ®¨ng ký c¸c ho¹t ®éng NCKH cña c¸ nh©n vµ tËp thÓ<br />
trong ®¬n vÞ<br />
- §Èy m¹nh c«ng t¸c B¶o vÖ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ trong NCKH<br />
- C«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¾t (theo dâi tiÕn ®é) c¸c ho¹t ®éng NCKH.<br />
- Tæ chøc Héi ®ång thÈm ®Þnh ®¸nh gi¸ c¸c ®Ò xuÊt nhiÖm vô NCKH vµ c¸c kÕt qu¶<br />
NCKH<br />
- Tæ chøc, chØ ®¹o c«ng t¸c thèng kª th«ng tin khoa häc;<br />
- §Çu t− c¬ së vËt chÊt vµ kinh phÝ cho ho¹t ®éng NCKH<br />
- T¨ng c−êng hîp t¸c quèc tÕ vÒ NCKH<br />
138<br />
<br />
T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 2/N¨m 2008<br />
<br />
- N©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n, nghiÖp vô, n¨ng lùc sö dông tin häc vµ ngo¹i ng÷ cho<br />
c¸n bé gi¶ng viªn ®Ó cã thÓ ho¹t ®éng NCKH tèt.<br />
2. KÕt qu¶ kh¶o s¸t nghiªn cøu<br />
Qua kh¶o s¸t c«ng t¸c qu¶n lý ho¹t ®éng NCKH cña tr−êng §HSP trong nh÷ng n¨m qua<br />
®- cho thÊy:<br />
- Sè l−îng ®Ò tµi t¨ng nhanh, c¸c lo¹i ®Ò tµi ngµy cµng phong phó: VÝ dô, ®Ò tµi NCKH<br />
cÊp c¬ së n¨m 2001 cã tØ lÖ 1 ®Ò tµi/21,2 GV, ®Õn n¨m 2006 lµ 1 ®Ò tµi/10,7 GV; ®Ò tµi NCKH<br />
cÊp Bé tõ 1 ®Ò tµi /33.7 GV n¨m 2001 ®Õn n¨m 2006 lµ 1/17,1 GV [2]. Trung b×nh, tû lÖ ®Ò tµi /<br />
GV ngµy cµng t¨ng(12,9 n¨m 2001; 6,6 n¨m 2006).<br />
- ChÊt l−îng ®Ò tµi ngµy cµng ®−îc n©ng cao, tr−íc hÕt lµ c¸c kÕt qu¶, s¶n phÈm cña ®Ò<br />
tµi NCKH phôc vô nhiÖm vô gi¶ng d¹y cña GV vµ ho¹t ®éng häc tËp cña sinh viªn (thÓ hiÖn ë<br />
kÕt qu¶ øng dông: ®- xuÊt b¶n 21 ®Çu s¸ch, gi¸o tr×nh, s¸ch chuyªn kh¶o; hoµn thiÖn 17 gi¸o<br />
tr×nh, bµi gi¶ng ®iÖn tö, c«ng bè 424 bµi b¸o trªn c¸c t¹p chÝ chuyªn ngµnh (trong 5 n¨m gÇn<br />
®©y)). Tõ kÕt qu¶ NCKH, ®- cã 28 NCS b¶o vÖ luËn ¸n TS, 56 luËn v¨n th¹c sÜ, 5 c¸n bé ®−îc<br />
phong chøc danh PGS, 17 NCS ®ang ®−îc ®µo t¹o; Trªn 90% sinh viªn lµm luËn v¨n tèt nghiÖp<br />
hµng n¨m ®- tham gia c¸c ®Ò tµi do GV h−íng dÉn chñ tr×. KÕt qu¶ NCKH còng ®- gãp phÇn<br />
c¬ b¶n x©y dùng 02 ngµnh ®µo t¹o 06 ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o míi.<br />
- Ho¹t ®éng NCKH ngµy cµng g¾n kÕt víi c¸c ViÖn nghiªn cøu, c¸c Tr−êng ®¹i häc vµ<br />
c¸c ®Þa ph−¬ng gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng d¹y häc ë tr−êng §¹i häc, Cao ®¼ng, Phæ th«ng<br />
trong khu vùc. NhiÒu kÕt qu¶ nghiªn cøu thuéc lÜnh vùc KHGD ®- ®−îc øng dông cã hiÖu qu¶<br />
vµo c«ng t¸c båi d−ìng gi¸o viªn THPT khu vùc trung du vµ miÒn nói phÝa B¾c ViÖt Nam.<br />
- Tû lÖ ®Ò tµi thuéc c¸c lÜnh vùc khoa häc kh¸c nhau hµng n¨m cã sù thay ®æi, nh−ng c¸c<br />
®Ò tµi g¾n víi ®Þnh h−íng nghiªn cøu c¬ b¶n, g¾n víi ®æi míi ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y tû lÖ ngµy<br />
cµng t¨ng cao (89,3%). HÇu hÕt c¸c ®Ò tµi NCKH cña sinh viªn, gi¶ng viªn ®Òu g¾n víi viÖc ®æi<br />
míi ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o, ®æi míi viÖc d¹y vµ häc do ®ã ®- gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng gi¶ng<br />
d¹y, chÊt l−îng häc tËp cña c¸n bé vµ sinh viªn.<br />
- Nh−ng bªn c¹nh ®ã, ta cßn thÊy mét sè ®Ò tµi NCKH ch−a g¾n kÕt chÆt chÏ víi thùc<br />
tiÔn ®êi sèng kinh tÕ –x- héi cña vïng; cã nhiÒu ®Ò tµi NCKH cã kÕt qña míi nh−ng ch−a<br />
chuyÓn giao ®−îc hoÆc thiÕu c¬ chÕ phèi hîp víi ®Þa ph−¬ng. VÝ dô, kÕt qu¶ kh¶o s¸t cho thÊy:<br />
c¸c ®Ò tµi thuéc m¶ng v¨n ho¸, gi¸o dôc khi nghiÖm thu th−êng ®−îc ®¸nh gi¸ lo¹i tèt, lo¹i kh¸<br />
nh−ng ch−a ®−îc ¸p dôn, øng dông trong ®êi sèng v¨n ho¸ gi¸o dôc ë ®Þa ph−¬ng. Bªn c¹nh ®ã<br />
lµ t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng còng cßn nhiÒu vÊn ®Ò kh¸ hay cÇn ®−îc gi¶i quyÕt nh−ng vÉn cßn bá ngá.<br />
- HiÖn tr¹ng c«ng t¸c QLKH cña nhµ tr−êng cßn gÆp khã kh¨n nh−: t×nh tr¹ng qu¸ h¹n<br />
cña c¸c ®Ò tµi NCKH (chiÕm 2,5% hµng n¨m).tuy c¸c cÊp QLKH ®- thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p<br />
m¹nh ®Ó kh¾c phôc hiÖn t−îng nµy( kÓ c¶ viÖc thanh lý, thu håi kinh phÝ, c¾t thi ®ua...)<br />
- T×nh tr¹ng sau khi nghiÖm thu, c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ch−a ®−îc c«ng bè kÞp thêi,<br />
ch−a ®−îc øng dông vµo thùc tiÔn c«ng t¸c gi¶ng d¹y, NCKH hay ¸p dông t¹i c¸c ®Þa ph−¬ng...<br />
tuy nhiªn vÊn ®Ò nµy ®ang dÇn dÇn ®−îc kh¾c phôc. Theo kh¶o s¸t cña chóng t«i th× sè luîng ®Ò<br />
tµi ®−îc øng dông còng ®ang ®−îc tõng b−íc t¨ng dÇn (trong 6 n¨m gÇn ®©y)<br />
139<br />
<br />
T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 2/N¨m 2008<br />
<br />
B¶ng 1: Sè ®Ò tµi ®−îc øng dông sau nghiÖm thu<br />
N<br />
N¨m<br />
2001<br />
<br />
§Ò tµi cÊp Bé<br />
Sè §T<br />
Sè §T<br />
®- nghiÖm thu<br />
øng dông<br />
14<br />
8<br />
<br />
§Ò tµi cÊp c¬ së<br />
Sè §T<br />
Sè §T<br />
®- nghiÖm thu<br />
øng dông<br />
22<br />
12<br />
<br />
Tû lÖ (%)§T<br />
®−îc øng dông<br />
55,5<br />
<br />
2002<br />
<br />
20<br />
<br />
13<br />
<br />
20<br />
<br />
11<br />
<br />
60,0<br />
<br />
2003<br />
<br />
9<br />
<br />
6<br />
<br />
47<br />
<br />
28<br />
<br />
60.7<br />
<br />
2004<br />
<br />
15<br />
<br />
11<br />
<br />
37<br />
<br />
21<br />
<br />
61,5<br />
<br />
2005<br />
<br />
16<br />
<br />
12<br />
<br />
38<br />
<br />
22<br />
<br />
62,9<br />
<br />
2006<br />
<br />
23<br />
<br />
18<br />
<br />
40<br />
<br />
22<br />
<br />
63,4<br />
<br />
Tæng<br />
<br />
87<br />
<br />
68<br />
<br />
204<br />
<br />
116<br />
<br />
TB: 60,6%<br />
<br />
Nguyªn nh©n cña viÖc thùc hiÖn ®Ò tµi kh«ng ®óng h¹n lµ do GV cã giê lªn líp qu¸ nhiÒu<br />
(45% ý kiÕn ®−îc hái ®ång ý víi nguyªn nh©n nµy). Sè ®Ò tµi ®- ®−îc nghiÖm thu: ®óng h¹n ®¹t<br />
lo¹i xuÊt s¾c: 26%; ®óng h¹n ®¹t lo¹i tèt: 62%; ®óng h¹n ®¹t lo¹i kh¸: 9.3%; kh«ng ®óng h¹n:<br />
2,5%, Nh− vËy tÝnh sè l−îng ®Ò tµi ®¹t lo¹i tèt trë lªn chiÕm tû lÖ 88%.<br />
- C«ng t¸c qu¶n lý khoa häc cßn mét sè h¹n chÕ, b¶ng thèng kª sau cho thÊy râ ®iÒu ®ã<br />
B¶ng 2: §¸nh gi¸ chÊt l−îng qu¶n lý ho¹t ®éng NCKH cña tr−êng §HSP-§HTN<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
<br />
Quy tr×nh qu¶n lý ho¹t ®éng NCKH<br />
C¸ nh©n ®¨ng ký ®Ò tµi theo ®Þnh h−íng cña ®¬n vÞ<br />
§¬n vÞ tæ chøc duyÖt ®Ò c−¬ng nghiªn cøu<br />
TriÓn khai ho¹t ®éng nghiªn cøu sau khi ®−îc tr−êng duyÖt<br />
Th−êng xuyªn thùc hiÖn kiÓm tra tiÕn ®é ®Ò tµi<br />
NghiÖm thu cÊp c¬ së, nghiÖm thu chÝnh thøc theo quy chÕ<br />
<br />
Tèt<br />
57,9%<br />
63,2%<br />
71,1%<br />
57,9%<br />
76,3%<br />
<br />
Ch−a tèt<br />
13,2%<br />
18,4%<br />
10,5%<br />
18,4%<br />
2,6%<br />
<br />
Khã tr¶ lêi<br />
15,8%<br />
5,3%<br />
5,3%<br />
10,5%<br />
5,3%<br />
<br />
3. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ<br />
3.1 KÕt luËn:<br />
Qua kÕt qu¶ kh¶o s¸t vµ thùc tÕ c«ng t¸c QLKH cña tr−êng §HSP ®- cho phÐp chóng t«i ®−a ra<br />
mét sè nhËn xÐt vÒ c¸c h¹n chÕ nh− sau: Trong c«ng t¸c ®Ò xuÊt c¸c nhiÖm vô NCKH tÝnh chñ<br />
®éng cña c¸ nh©n vµ c¸c tËp thÓ ë mét sè ®¬n vÞ ch−a cao, cßn thô ®éng vµ lÖ thuéc kÕ ho¹ch<br />
cña cÊp trªn; t×nh tr¹ng nÓ nang dÉn ®Õn ch−a thùc sù nghiªm tóc trong kh©u qu¶n lÝ, ®¸nh gi¸<br />
kÕt qu¶ vÉn cßn ®¸ng kÓ; chÕ ®é −u ®-i vµ khuyÕn khÝch GV tham gia NCKH ch−a cã søc hÊp<br />
dÉn; c¸c chñ nhiÖm ®Ò tµi qu¸ h¹n cßn ch−a bÞ xö lÝ mét c¸ch nghiªm kh¾c.<br />
3.2 KiÕn nghÞ<br />
- TËp trung −u tiªn nguån lùc cho ho¹t ®éng NCKH vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ. Trong ®ã<br />
x¸c ®Þnh c¸c nhiÖm vô nghiªn cøu cô thÓ cña tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña nhµ tr−êng.<br />
- Tæ chøc bé m¸y QLKH tinh gän vµ cã tÝnh chuyªn nghiÖp cao. Thùc hiÖn ®óng chñ<br />
tr−¬ng ph©n cÊp qu¶n lý nh»m n©ng cao vai trß chÞu tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®¬n vÞ khoa chuyªn<br />
m«n, phßng QLKH vÒ ho¹t ®éng NCKH vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ.<br />
- Ph¸t huy vai trß chñ ®éng cña c¸ nh©n c¸c nhµ khoa häc, c¸c tËp thÓ chuyªn m«n vµ<br />
c¸c ý kiÕn ®Ò xuÊt, c¸c nhiÖm vô nghiªn cøu tõng giai ®o¹n cho phï hîp víi ®Þnh h−íng cña<br />
§HTN, cña Bé GD&§T, cña Nhµ n−íc h−íng ®Õn môc tiªu chung.<br />
140<br />
<br />
T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 2(46) Tập 2/N¨m 2008<br />
<br />
-S−u tËp bæ sung ®Çy ®ñ h¬n vµ x©y dùng quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c QLKH víi nh÷ng h−íng dÉn<br />
cô thÓ cho c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n lµm theo víi quan ®iÓm t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ë tÊt c¶ c¸c kh©u.<br />
- Tõng b−íc t¹o lËp thÞ tr−êng KHCN, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng NCKH vµ<br />
chuyÓn giao c«ng nghÖ cña nhµ tr−êng.<br />
- T¨ng c−êng phèi hîp, liªn kÕt víi c¸c ®Þa ph−¬ng mét c¸ch toµn diÖn c«ng t¸c<br />
NCKH&CGCN, gãp phÇn gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò khoa häc do thùc tÕ tõ ®Þa ph−¬ng nªu ra<br />
Tãm t¾t<br />
Sø m¹ng cña c¸c Tr−êng ®¹i häc lµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é cao cho ®Êt n−íc,<br />
trong ®ã nhiÖm vô nghiªn cøu khoa häc vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ lµ mét trong c¸c nhiÖm vô<br />
träng t©m. Gi¶ng viªn tr−êng ®¹i häc ph¶i lµ ng−êi cã n¨ng lùc nghiªn cøu khoa häc, bëi chÝnh<br />
hä cã nhiÖm vô quan träng lµ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc s¸ng t¹o cho sinh viªn. Bµi b¸o nµy ®i<br />
s©u vµo viÖc t×m hiÓu thùc tr¹ng qu¶n lý ho¹t ®éng NCKH ë tr−êng §¹i häc S− ph¹m - §¹i häc<br />
Th¸i Nguyªn; Tõ ®ã ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý khoa häc phï hîp h¬n ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶<br />
cña ho¹t ®éng NCKH cña tr−êng §¹i häc S− ph¹m trong thêi gian tíi.<br />
Summary<br />
Real situation of scientific research activies administration in Thai Nguyen College<br />
of Education – Thai Nguyen University<br />
Training human resouces with the high degree for the country is the mission of<br />
universities, inwhich scentific research and transfering technology are the primary missions. The<br />
lecturers of the universities must have the ability to do research because their important mission<br />
is training and deverloping the creative competence of their students. The aim of this article is to<br />
investigate the real situation of management of scentific research activities in the Thai Nguyen<br />
College of Education - Thai Nguyen University. Therefore, more suitable solutions for<br />
management of scentific research are provided in oder to improve the effects of scentific research<br />
activities in Thai Nguyen College of Education in particular and in other universities in general.<br />
Tµi liÖu tham kh¶o<br />
[1]. Ph¹m Hång Quang (2006), Ho¹t ®éng nghiªn cøu khoa häc cña sinh viªn s− ph¹m, Nxb<br />
§HSP.<br />
[2]. Tr−êng §¹i häc s− ph¹m - §HTN (2007), B¸o c¸o tù ®¸nh gi¸ kiÓm ®Þnh chÊt l−îng tr−êng<br />
®¹i häc, Th¸i Nguyªn.<br />
<br />
141<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
