intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tích hợp giáo dục vì sự phát triển bền vững vào các học phần Địa lí ở trường Đại học Sư phạm Hà Nội

Chia sẻ: Trần Dự Trữ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

33
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết tiến hành nghiên cứu làm sang tỏ sự cần thiết phải tích hợp trong giáo dục vì sự phát triển bền vững của giáo dục và các học phần Địa lí ở trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Để nắm chi tiết hơn nội dung nghiên cứu, mời các bạn cùng tham khảo bài viết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tích hợp giáo dục vì sự phát triển bền vững vào các học phần Địa lí ở trường Đại học Sư phạm Hà Nội

  1. JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE ◦ Educational Sci., 2008, Vol. 53, N . 8, pp. 77-84 TCH HÑP GIO DÖC Vœ SÜ PHT TRIšN B—N VÚNG V€O CC HÅC PH†N ÀA L Ð TR×ÍNG „I HÅC S× PH„M H€ NËI Nguy¹n Thà Thu H¬ng Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi 1. Mð ¦u Nëi dung c¡c håc ph¦n cõa khoa àa l½ trong tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi ¢ · cªp ¸n mæi tr÷íng tü nhi¶n, mæi tr÷íng nh¥n t¤o, mæi tr÷íng kinh t¸ - x¢ hëi v  mèi quan h» giúa chóng tr¶n to n c¦u công nh÷ ð Vi»t Nam. Nëi dung cõa gi¡o döc ph¡t triºn b·n vúng (GDPTBV) gçm câ 15 v§n ·, tªp trung v o 3 v§n · ch½nh: v«n ho¡ - x¢ hëi, mæi tr÷íng, kinh t¸ ÷ñc thº hi»n cö thº nh÷ sau: [10,11]. - V· v«n ho¡ - x¢ hëi: quy·n con ng÷íi, ho  b¼nh v  an ninh, b¼nh ¯ng giîi, a d¤ng v«n ho¡ v  hiºu bi¸t v· giao thoa v«n ho¡, sùc kho´, HIV/AIDS, thº ch¸. - V· mæi tr÷íng: c¡c nguçn t i nguy¶n thi¶n nhi¶n (n÷îc, n«ng l÷ñng, næng nghi»p v  a d¤ng sinh håc), sü thay êi cõa kh½ hªu, ph¡t triºn næng thæn, æ thà ho¡ b·n vúng, pháng chèng v  gi£m nhµ thi¶n tai. - V· kinh t¸: gi£m ngh±o, tinh th¦n v  tr¡ch nhi»m tªp thº, kinh t¸ thà tr÷íng Nh÷ vªy, mët ph¦n nëi dung cõa c¡c håc ph¦n àa l½ v  nëi dung cõa GDPTBV câ sü tròng hñp nhau. V½ dö: Mët sè v§n · v· b¼nh ¯ng giîi, sùc kho´ ¢ ÷ñc · cªp trong håc ph¦n Gi¡o döc d¥n sè; c¡c nëi dung v· mæi tr÷íng ¢ ÷ñc · cªp trong håc ph¦n Cì sð khoa håc mæi tr÷íng, Gi¡o döc mæi tr÷íng qua mæn àa l½; mët sè v§n · v· gi£m ngh±o, kinh t¸ thà tr÷íng ¢ ÷ñc n¶u l¶n trong håc ph¦n àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi Vi»t Nam. V¼ vªy, trong khuæn khê b i b¡o khoa håc n y, chóng tæi muèn gâp ph¦n l m s¡ng tä sü c¦n thi¸t ph£i t½ch hñp gi¡o döc v¼ sü ph¡t triºn b·n vúng v o c¡c håc ph¦n àa l½ ð tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. 2. Nëi dung nghi¶n cùu GDPTBV li¶n quan ¸n t§t c£ c¡c ng nh håc, °c bi»t l  ng nh àa l½ - nìi câ nhi·u håc ph¦n li¶n quan ¸n v§n · n y, hay nâi c¡ch kh¡c g¦n nh÷ to n bë c¡c håc ph¦n àa l½ ·u câ c¡c nëi dung cõa GDPTBV. Trong i·u ki»n thuªn lñi â, c¦n thi¸t mð rëng,  o s¥u nhúng ki¸n thùc v· GDPTBV trong vi»c d¤y c¡c håc ph¦n àa l½ º còng mët lóc ¤t ÷ñc c£ hai ½ch: vøa gi¡o döc cho ng÷íi håc v· ki¸n thùc, k¾ n«ng àa l½, vøa gi¡o döc cho ng÷íi håc th¡i ë, gi¡ trà v  h nh vi 77
  2. Nguy¹n Thà Thu H¬ng v· GDPTBV. Nëi dung àa l½ gçm nhi·u håc ph¦n kh¡c nhau v  méi håc ph¦n câ gi¡o tr¼nh ri¶ng. Mët sè håc ph¦n cõa khoa àa l½ l : - àa l½ tü nhi¶n ¤i c÷ìng [1,2,3]. - àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi ¤i c÷ìng [1,2]. - àa l½ tü nhi¶n c¡c löc àa. - àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi th¸ giîi. - àa l½ tü nhi¶n Vi»t Nam [1,2]. - àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi Vi»t Nam [1,2,3]. - Ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y àa l½ (ph¦n l½ luªn d¤y håc ¤i c÷ìng, ph÷ìng ph¡p d¤y håc phê thæng, gi¡o döc d¥n sè, gi¡o döc mæi tr÷íng, àa l½ àa ph÷ìng, chuy¶n ·: "Gi¡o döc v¼ sü ph¡t triºn b·n vúng qua mæn àa l½". 2.1. T½ch hñp GDPTBV v o c¡c håc ph¦n àa l½ 2.1.1. Gi¡o tr¼nh àa l½ tü nhi¶n ¤i c÷ìng Gi¡o tr¼nh àa l½ tü nhi¶n ¤i c÷ìng l  gi¡o tr¼nh ¦u ti¶n d¤y cho sinh vi¶n n«m thù nh§t. Gi¡o tr¼nh n y cung c§p cho sinh vi¶n nhúng ki¸n thùc chung v· mæi tr÷íng tü nhi¶n xung quanh con ng÷íi, mèi quan h» t÷ìng hé giúa con ng÷íi v  tü nhi¶n thæng qua vi»c ph¡t triºn kinh t¸, v«n ho¡ - x¢ hëi, mæi tr÷íng trong håc ph¦n kh½ quyºn v  thu quyºn ( àa l½ tü nhi¶n ¤i c÷ìng 2). Ngo i ra, håc ph¦n n y cán · cªp ¸n suy tho¡i t¦ng æ-zæn, kh½ hªu Tr¡i §t nâng l¶n, thi¸u n÷îc ngåt. Håc ph¦n thê nh÷ïng, sinh vªt v  lîp vä c£nh quan (àa l½ tü nhi¶n ¤i c÷ìng 3) công ¢ · cªp ¸n suy gi£m a d¤ng sinh håc, æ nhi¹m lîp vä c£nh quan, chi¸n l÷ñc b£o v» mæi tr÷íng v  ph¡t triºn b·n vúng [1,2,3]. B¶n c¤nh vi»c khai th¡c nëi dung tr¶n c¦n chó þ ¸n c¡c ph÷ìng ph¡p d¤y håc nh÷ ph÷ìng ph¡p t¼m hiºu i·u tra, th£o luªn theo nhâm nhä, cho sinh vi¶n l m c¡c b i tªp nghi¶n cùu mët th nh ph¦n n o â cõa lîp vä c£nh quan th¼ gi¡o tr¼nh mîi câ t¡c döng èi vîi GDPTBV. 2.1.2. Gi¡o tr¼nh àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi ¤i c÷ìng Gi¡o tr¼nh àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi ¤i c÷ìng ÷ñc d¤y cho sinh vi¶n n«m thù ba, håc ký I. ¥y l  gi¡o tr¼nh câ nhi·u kh£ n«ng GDPTBV. Nâ cung c§p cho sinh vi¶n nhúng ki¸n thùc chung nh§t v· mæi tr÷íng, t i nguy¶n v  n·n s£n xu§t x¢ hëi; àa l½ d¥n c÷ v  qu¦n c÷; mët sè v§n · v· n·n kinh t¸; àa l½ c¡c ng nh kinh t¸ v  c¡c vòng kinh t¸. Ph¦n Mæi tr÷íng, t i nguy¶n v  n·n s£n xu§t x¢ hëi công ¢ ph¥n t½ch v  câ v½ dö minh chùng v· c¡c v§n · mæi tr÷íng v  ph¡t triºn b·n vúng ð c¡c n÷îc ph¡t triºn v  ang ph¡t triºn. Ph¦n àa l½ d¥n c÷ công ¢ ph¥n t½ch c¡c ki¸n thùc nh÷: d¥n sè v  sü gia t«ng d¥n sè, hªu qu£ v  nhúng v§n · n©y sinh nh÷ t¡c ëng cõa gia t«ng d¥n sè nhanh ¸n ch§t l÷ñng cuëc sèng, suy tho¡i t i nguy¶n v  mæi tr÷íng; di s£n v  truy·n thèng v«n ho¡ x¢ hëi bà suy gi£m; nhúng £nh h÷ðng cõa qu¡ tr¼nh æ thà ho¡ ¸n vi»c ph¡t triºn d¥n sè v  kinh t¸ - x¢ hëi. Ph¦n àa l½ c¡c ng nh kinh t¸, vîi ng nh àa l½ næng nghi»p n¶n khai th¡c c¡c kh½a c¤nh sû döng hñp l½ §t, ph¥n bân, thuèc trø s¥u v  thuèc di»t cä º x¥y düng mët n·n næng nghi»p s¤ch. àa l½ cæng nghi»p câ nhi·u ng nh, °c bi»t ¢ ph¥n t½ch àa l½ ng nh cæng nghi»p n«ng l÷ñng v  t¡c ëng cõa than ¡, d¦u mä, kh½ èt ¸n kinh t¸ - x¢ hëi nh÷ g¥y æ nhi¹m mæi tr÷íng, xû l½ ch§t th£i trong ng nh cæng nghi»p n«ng l÷ñng, 78
  3. T½ch hñp gi¡o döc v¼ sü ph¡t triºn b·n vúng v o c¡c håc ph¦n àa l½... gi£m bît kh½ th£i CO2 do èt ch¡y nhi¶n li»u ho¡ th¤ch, g¥y hi»u ùng nh  k½nh tr¶n Tr¡i §t. àa l½ dàch vö t¼m hiºu t¡c ëng t½ch cüc v  ti¶u cüc cõa c¡c ho¤t ëng dàch vö èi vîi mæi tr÷íng. - Ng nh giao thæng vªn t£i công ¢ n¶u t¡c ëng cõa c¡c ph÷ìng ti»n vªn t£i ¸n mæi tr÷íng nh÷ ti¸ng çn, kh½ th£i, ti¶u thö n«ng l÷ñng (x«ng, d¦u. . . ) - Ng nh th÷ìng m¤i n¶n khai th¡c t¡c ëng ti¶u cüc cõa nâ ¸n thà tr÷íng v  mæi tr÷íng. V½ dö nh÷ c¡c n÷îc ang ph¡t triºn thuëc khu vüc nhi»t îi ©m nuæi tæm ¢ ph¡ hu røng ngªp m°n ven biºn, sû döng nhi·u thuèc kh¡ng sinh l m cho c¡c n÷îc nhªp kh©u khæng thº nhªp tæm cõa Vi»t Nam v¼ d÷ l÷ñng thuèc kh¡ng sinh trong tæm s³ £nh h÷ðng ¸n sùc kho´ ng÷íi ti¶u dòng ho°c do nhu c¦u cõa thà tr÷íng gé n¶n ¢ x£y ra n¤n ph¡ røng ð ch¥u , Mÿ La tinh; buæn b¡n ng  voi ð ch¥u Phi ¢ d¨n ¸n gi£m sè l÷ñng voi ð ¥y. - Ng nh àa l½ du làch c¡c ki¸n thùc GDPTBV l  ph¦n khæng thº thi¸u ÷ñc khi d¤y v§n · n y v¼ muèn ph¡t triºn du làch ph£i b£o v» c¡c danh lam th­ng c£nh, c¡c di t½ch v«n ho¡ - làch sû, c¡c truy·n thèng v«n ho¡, l¹ hëi; c¡c h» sinh th¡i tü nhi¶n nh÷ røng, nói, biºn, £o. Rã r ng r¬ng ph¡t triºn kinh t¸ ph£i i æi vîi vi»c b£o tçn c¡c di s£n v«n ho¡ v  b£o v» mæi tr÷íng. Hay nâi c¡ch kh¡c n¸u ch¿ chó þ ¸n ph¡t triºn kinh t¸ m  khæng chó þ hai l¾nh vüc cán l¤i cõa ph¡t triºn b·n vúng th¼ khâ câ thº ph¡t triºn kinh t¸, mæi tr÷íng bà suy tho¡i, c¡c di t½ch tü nhi¶n, v«n ho¡ v  truy·n thèng v«n ho¡ s³ bà mai mët [4]. 2.1.3. Gi¡o tr¼nh àa l½ tü nhi¶n c¡c löc àa Gi¡o tr¼nh n y ÷ñc d¤y ð n«m thù ba cõa Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. Nëi dung cõa gi¡o tr¼nh · cªp ¸n mæi tr÷íng tü nhi¶n cõa c¡c löc àa. V¼ vªy, nâ câ nhi·u thuªn lñi º GDPTBV cho gi¡o sinh. Khi d¤y gi¡o vi¶n c¦n n¶u ra nhúng m°t t½ch cüc v  ti¶u cüc trong vi»c sû döng c¡c t i nguy¶n thi¶n nhi¶n v  mæi tr÷íng ð c¡c löc àa v  c¡c bi»n ph¡p b£o v» mæi tr÷íng ð c¡c löc àa n y. º d¤y c¡c nëi dung GDPTBV trong gi¡o tr¼nh n y c¦n cho sinh vi¶n t¼m hiºu v· c¡c nguçn t i nguy¶n thi¶n nhi¶n cõa löc àa, mæi tr÷íng cõa löc àa; iºm kh¡c bi»t v  gièng nhau cõa löc àa n y vîi c¡c löc àa kh¡c v· àa h¼nh, kh½ hªu, sæng ngái, thüc - ëng vªt v  c£nh quan; vi»c khai th¡c c¡c nguçn t i nguy¶n ð ¥y nh÷ th¸ n o? T¡c ëng cõa khoa håc - k¾ thuªt cõa vi»c khai th¡c t i nguy¶n ð ¥y, tèt hay x§u èi vîi mæi tr÷íng v  ph¡t triºn kinh t¸ - x¢ hëi. 2.1.4. Gi¡o tr¼nh àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi th¸ giîi Gi¡o tr¼nh n y cung c§p cho ng÷íi håc nhúng ki¸n thùc v· qu¡ tr¼nh ph¡t triºn kinh t¸ - x¢ hëi cõa c¡c khèi n÷îc, c¡c n÷îc kh¡c nhau tr¶n th¸ giîi. Ngo i ra, gi¡o tr¼nh cán gióp cho ng÷íi håc nhªn thùc rã hìn mèi quan h» giúa sü ph¡t triºn d¥n sè trong vi»c khai th¡c, sû döng t i nguy¶n mæi tr÷íng. Sü kh¡c nhau v· mùc sèng, v· tr¼nh ë k¾ thuªt ð c¡c khèi n÷îc ¢ t¡c ëng ¸n mæi tr÷íng theo 79
  4. Nguy¹n Thà Thu H¬ng c¡c c¡ch thùc kh¡c nhau. V½ dö: Ð c¡c n÷îc ang ph¡t triºn: âi ngh±o, khæng kiºm so¡t nêi sü gia t«ng d¥n sè, l¤c hªu trong cæng ngh» ¢ d¨n ¸n vi»c ti¶u thö nhi·u t i nguy¶n, hi»u qu£ k²m, ti¶u hao n«ng l÷ñng cao, s£n ph©m ½t, k²m ph©m ch§t khâ t¼m ÷ñc thà tr÷íng ti¶u thö nh÷ng ph¸ th£i l¤i r§t lîn. Ð c¡c n÷îc ph¡t triºn th¼ g°p ph£i c¡c v§n ·: æ nhi¹m mæi tr÷íng do cæng nghi»p, æ thà g¥y n¶n. V½ dö: Theo Nghà ành th÷ Kyætæ v· c­t gi£m kh½ th£i, c¡c n÷îc ph¡t triºn s³ mua b¡n h¤n ng¤ch Carbon cho ph²p tø c¡c n÷îc ang ph¡t triºn d÷îi h¼nh thùc t i ch½nh hay tø nhúng ch÷ìng tr¼nh hé trñ cæng ngh». º gióp cho sinh vi¶n hiºu rã hìn nhúng v§n · tr¶n, gi¡o vi¶n n¶n h÷îng d¨n sinh vi¶n t¼m c¡c v½ dö v· mèi quan h» giúa ph¡t triºn kinh t¸, v«n ho¡ - x¢ hëi v  mæi tr÷íng ð c¡c n÷îc â. V· ph÷ìng ph¡p d¤y håc n¶n h÷îng d¨n sinh vi¶n th£o luªn, t¼m hiºu - i·u tra v· mèi quan h» giúa kinh t¸ - mæi tr÷íng, giúa mæi tr÷íng v  v«n ho¡ - x¢ hëi ho°c mèi quan h» t÷ìng t¡c ba chi·u giúa v«n hâa - x¢ hëi, mæi tr÷íng v  kinh t¸ sao cho ph¡t triºn h i ho  c£ ba th nh ph¦n â. 2.1.5. Gi¡o tr¼nh àa l½ tü nhi¶n Vi»t Nam Gi¡o tr¼nh àa l½ tü nhi¶n Vi»t Nam ÷ñc d¤y cho sinh vi¶n n«m thù hai. Công nh÷ c¡c gi¡o tr¼nh vøa kº ð tr¶n, gi¡o tr¼nh n y câ nhi·u thuªn lñi trong vi»c GDPTBV cho sinh vi¶n. Nëi dung to n bë gi¡o tr¼nh ·u tªp trung v o c¡c i·u ki»n tü nhi¶n cõa to n l¢nh thê v  c¡c bë phªn cõa nâ. Thæng qua gi¡o tr¼nh n y, sinh vi¶n hiºu ÷ñc t½nh phùc t¤p, a d¤ng cõa mæi tr÷íng v  t i nguy¶n thi¶n nhi¶n n÷îc ta, nhúng v§n · mæi tr÷íng cõa ba mi·n: mi·n B­c v  æng B­c B­c Bë, T¥y B­c v  B­c Trung Bë, Nam Trung Bë v  Nam Bë. Tr¶n cì sð â câ bi»n ph¡p kh­c phöc v  sû döng hñp l½ c¡c nguçn t i nguy¶n cõa tøng mi·n [5,6]. Nh¬m gióp cho sinh vi¶n hiºu s¥u s­c mæi tr÷íng thi¶n nhi¶n n÷îc ta, ngo i vi»c ti¸n h nh cho sinh vi¶n tham quan, thüc àa, gi¡o vi¶n n¶n cho sinh vi¶n l m c¡c b i tªp thüc h nh nh÷ t¼m hiºu, i·u tra, nghi¶n cùu mæi tr÷íng ð tøng àa b n cö thº; th£o luªn c¡c v§n · mæi tr÷íng ð n÷îc ta. Tø â, gióp cho hå câ ÷ñc nhªn thùc, th¡i ë óng ­n v  h nh vi b£o v» mæi tr÷íng ð àa ph÷ìng v  §t n÷îc. C¡c ñt thüc àa cho sinh vi¶n ¸n c¡c khu vüc kh¡c nhau nh÷ ¸n Ho  B¼nh, Ninh B¼nh gióp cho sinh vi¶n hiºu rã thüc tr¤ng mæi tr÷íng tü nhi¶n v  ho¤t ëng cõa con ng÷íi ð ¥y v  t«ng th¶m sü hiºu bi¸t v· i·u ki»n tü nhi¶n cõa méi khu vüc. 2.1.6. Gi¡o tr¼nh àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi Vi»t Nam Gi¡o tr¼nh àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi Vi»t Nam ÷ñc d¤y ð n«m thù ba v  n«m thù t÷ cho sinh vi¶n ð Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. Gi¡o tr¼nh n y câ nhi·u kh£ n«ng GDPTBV cho sinh vi¶n v¼ ð méi ch÷ìng, méi möc ng÷íi håc ·u câ li¶n h» vîi thüc t¸, ·u câ thº câ nhúng suy ngh¾, þ ki¸n nhªn x²t v· nhúng v§n · v«n ho¡ - x¢ hëi, mæi tr÷íng v  ph¡t triºn kinh t¸ ð méi vòng kinh t¸. - Khi · cªp ¸n àa l½ d¥n c÷, ng÷íi håc câ thº nhªn x²t th¡p d¥n sè cõa n÷îc ta, ph¥n t½ch nguy¶n nh¥n v  hªu qu£ cõa vi»c gia t«ng d¥n sè èi vîi t i nguy¶n thi¶n nhi¶n v  mæi tr÷íng, ch§t l÷ñng cuëc sèng. i·u â li¶n quan ¸n GDP b¼nh 80
  5. T½ch hñp gi¡o döc v¼ sü ph¡t triºn b·n vúng v o c¡c håc ph¦n àa l½... qu¥n, ¸n gi¡o döc, ¸n y t¸, ch«m sâc sùc kho´ v  nh  ð, n÷îc s¤ch, i»n. - Khi ¡nh gi¡ c¡c nguçn t i nguy¶n thi¶n nhi¶n, sinh vi¶n câ thº nhªn thùc ÷ñc vai trá cõa d¥n sè trong mèi quan h» vîi t i nguy¶n thi¶n nhi¶n qua nhúng sè li»u ÷îc t½nh theo ¦u ng÷íi nh÷ di»n t½ch §t næng nghi»p, di»n t½ch §t câ røng, sû döng n÷îc s¤ch, mùc ë æ nhi¹m v· §t, kh½ th£i v  n÷îc th£i... [7] Håc v· àa l½ næng nghi»p sinh vi¶n hiºu ÷ñc vai trá cõa c¡c nguçn t i nguy¶n kh½ hªu, §t, n÷îc èi vîi s£n xu§t næng nghi»p. Sü suy tho¡i cõa mët sè nguçn t i nguy¶n nh÷ §t, sü thay êi cõa kh½ hªu, thi¶n tai (b¢o, lô löt. . . ) ¢ d¨n ¸n sü suy gi£m v· n«ng su§t, s£n l÷ñng trçng tråt v  ch«n nuæi, nuæi trçng thu s£n... Ch¯ng h¤n n«m 2006 ð Vi»t Nam, thi¶n tai l m ch¸t v  m§t t½ch g¦n 370 ng÷íi, thi»t h¤i hìn 7,000 t¿ çng; hay m÷a lô ð mi·n Trung n÷îc ta v o th¡ng 10 v  th¡ng 11 n«m 2007 ¢ l m thi»t h¤i v· ng÷íi v  cõa h ng t¿ çng. Ri¶ng lô ð Qu£ng Nam v o th¡ng 11 ¢ thi»t h¤i ¸n 1,500 t¿ çng. Sè ng÷íi ch¸t l¶n ¸n 15, m§t t½ch 1 v  bà th÷ìng 19. Tr¶n 25,000 t§n l÷ìng thüc v  3,000 t§n lóa gièng ¢ bà m§t tr­ng. Hìn 2 tri»u gia sóc, gia c¦m bà lô cuèn træi. Ngo i ra, tæm, c¡, thu h£i s£n m§t g¦n 1,000 t§n. Håc v· àa l½ l¥m nghi»p c¦n nghi¶n cùu vi»c khai th¡c gé v  l¥m s£n, h¤n ch¸ khai th¡c gé tr¡i ph²p v  trçng røng nh¬m vøa ph¡t triºn kinh t¸ v  b£o v» røng, b£o v» c¡c h» sinh th¡i tü nhi¶n. Khi nghi¶n cùu àa l½ c¡c ng nh cæng nghi»p, °c bi»t ng nh cæng nghi»p n«ng l÷ñng c¦n ph¥n t½ch vi»c h¤n ch¸ sû döng n«ng l÷ñng tø nhi¶n li»u ho¡ th¤ch v  t«ng n«ng l÷ñng giâ, m°t tríi, àa nhi»t; t¡i ch¸ v  gi£m l÷ñng ch§t th£i. C¡c ng nh cæng nghi»p luy»n kim, cì kh½ n¶n t¡i ch¸ c¡c nguy¶n li»u sau khi ¢ sû döng. Cæng nghi»p s£n xu§t vªt li»u x¥y düng c¦n thi¸t ph£i sû döng hñp lþ c¡c nguçn nguy¶n li»u nh÷ ¡ væi, s²t, cao lanh...; tr¡nh sû döng bøa b¢i, £nh h÷ðng ¸n c¡c danh lam, th­ng c£nh trong mæi tr÷íng. Cæng nghi»p s£n xu§t h ng ti¶u dòng, trong â câ cæng nghi»p thuëc da v  cæng nghi»p gi§y c¦n gi£m vi»c t¡c ëng x§u ¸n mæi tr÷íng n÷îc, §t, khæng kh½. Håc v· àa l½ dàch vö c¦n khai th¡c m¤ng l÷îi giao thæng ÷íng æ tæ, ÷íng sæng, ÷íng biºn. C¡c m¤ng l÷îi n y g¥y æ nhi¹m mæi tr÷íng tø kh½ th£i, ch§t th£i, li¶n quan ¸n vi»c sû döng nhi¶n li»u x«ng, d¦u v  ph÷ìng ti»n vªn t£i. i·u â ¢ £nh h÷ðng khæng nhä ¸n mæi tr÷íng v  ph¡t triºn kinh t¸ - x¢ hëi. 2.1.7. Gi¡o tr¼nh Ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y àa l½ Gi¡o tr¼nh ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y àa l½ l  gi¡o tr¼nh mang t½nh nghi»p vö rã r»t nh§t cõa khoa àa l½ ð c¡c tr÷íng s÷ ph¤m. Thæng qua gi¡o tr¼nh n y, sinh vi¶n hiºu ÷ñc c¡c ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y, c¡c h¼nh thùc tê chùc d¤y håc, kiºm tra, ¡nh gi¡ k¸t qu£ håc tªp cõa ng÷íi håc v  thi¸t k¸ c¡c gi¡o ¡n t½ch hñp GDPTBV v o nëi dung àa l½. Mët trong nhúng chuy¶n · d¤y cho sinh vi¶n n«m thù t÷ v· GDPTBV vîi sè ti¸t l  30 v  b­t ¦u d¤y tø n«m håc 2006 - 2007 công nh÷ kh£ n«ng s³ ti¸p töc d¤y v o nhúng n«m håc sau [8]. º h¼nh th nh ki¸n thùc v  k¾ n«ng cho sinh vi¶n, n¶n sû döng c¡c ph÷ìng 81
  6. Nguy¹n Thà Thu H¬ng ph¡p d¤y håc t½ch cüc nh÷: th£o luªn ph¡t triºn b·n vúng l  g¼? Möc ti¶u cõa ph¡t triºn b·n vúng? C¡c nguy¶n t­c, möc ti¶u v  nëi dung cõa ph¡t triºn b·n vúng ð Vi»t Nam?... Ngo i ph÷ìng ph¡p d¤y håc tr¶n cán sû döng ph÷ìng ph¡p °t v  gi£i quy¸t v§n ·. Ph÷ìng ph¡p n y gióp håc sinh l m quen vîi qu¡ tr¼nh t¼m tái, s¡ng t¤o d÷îi d¤ng c¡c b i tªp. Tuý thuëc v o thíi gian câ nhi·u b i tªp kh¡c nhau èi vîi håc sinh: b i tªp gi£i quy¸t nhanh ð lîp, b i tªp ái häi thíi gian d i ð nh  (1 ti¸t håc, mët tu¦n hay mët th¡ng). º sû döng ph÷ìng ph¡p c¦n ti¸n h nh theo c¡c b÷îc sau: + °t v§n ·; + ÷a ra c¡c gi£ thuy¸t gi£i quy¸t v§n ·; + Thu thªp sè li»u thèng k¶ v  t i li»u li¶n quan º chùng minh gi£ thuy¸t; + K¸t luªn; + Vªn döng c¡c k¸t luªn, ÷a ra cam k¸t h nh ëng. V½ dö: Khi nghi¶n cùu v  gi£ng d¤y håc ph¦n ph÷ìng ph¡p gi£ng d¤y àa l½ v· t¡c ëng cõa æ thà ho¡ ¸n mæi tr÷íng, v«n ho¡ - x¢ hëi v  ph¡t triºn kinh t¸, chóng ta c¦n thüc hi»n c¡c b÷îc sau: B÷îc1. °t v§n ·. æ thà ho¡ ph¡t triºn vîi tèc ë nhanh s³ l m cho c£nh quan mæi tr÷íng, kinh t¸ - x¢ hëi tèt l¶n hay x§u i? º tr£ líi c¥u häi n y ph£i ph¥n t½ch th nh hai v§n · nhä: + æ thà ho¡ l  g¼ ? + æ thà ho¡ nhanh châng s³ câ t¡c ëng ¸n kinh t¸, x¢ hëi v  mæi tr÷íng nh÷ th¸ n o? B÷îc 2. ÷a ra gi£ thuy¸t. + æ thà ho¡ nhanh châng s³ t¤o ra mët c£nh quan v«n ho¡ câ gi¡ trà kinh t¸ v  th©m mÿ cao. + æ thà ho¡ nhanh châng, ç ¤t s³ m§t §t canh t¡c, æ nhi¹m mæi tr÷íng. B÷îc 3 Thu thªp sè li»u tø t i li»u, s¡ch b¡o v  tø thüc ti¹n º chùng minh cho gi£ thuy¸t. * Tø t i li»u, s¡ch b¡o cho th§y: - Tèc ë m§t §t cho æ thà x£y ra nhanh châng: + H  Nëi: n«m 1954 câ di»n t½ch 152 km2 vîi 380.000 d¥n. N«m 2006 câ 3,2 tri»u d¥n. Vîi tèc ë æ thà hâa, cæng nghi»p hâa nhanh nh÷ hi»n nay, æ nhi¹m n÷îc m°t ng y c ng t«ng v· l÷u l÷ñng v  nçng ë c¡c ch§t æ nhi¹m ch÷a ÷ñc xû l½ v  ê th¯ng ra sæng, hç. Bèn con sæng tho¡t n÷îc (Tæ Làch, Lø, S²t, Kim Ng÷u) v  mët sè hç ð H  Nëi æ nhi¹m tîi mùc b¡o ëng. H m l÷ñng c¡c ch§t æ nhi¹m trong 4 con sæng câ nçng ë BOD (æ xy sinh ho¡), COD (nhu c¦u æ xy ho¡ håc) cao hìn 7 - 10 l¦n so vîi nçng ë c¡c m¨u quan tr­c n«m 1994. 82
  7. T½ch hñp gi¡o döc v¼ sü ph¡t triºn b·n vúng v o c¡c håc ph¦n àa l½... Têng l÷ñng ch§t th£i r­n ph¡t sinh ng y c ng lîn, kho£ng 1500 - 1600 t§n/ng y, ch§t th£i cæng nghi»p nguy h¤i kho£ng 24.000 - 25.000 t§n/n«m. T¿ l» ni læng, cao su, kim lo¤i, thõy tinh trong ch§t th£i r­n cõa æ thà ng y c ng t«ng. Mæi tr÷íng khæng kh½ H  Nëi bà æ nhi¹m böi r§t n°ng, nçng ë böi g§p 1,5 l¦n ti¶u chu©n cho ph²p (TCCP). Nìi thi cæng c¡c cæng tr¼nh x¥y düng nçng ë böi g§p 7 - 10 l¦n TCCP. Uîc t½nh thi»t h¤i kinh t¸ do æ nhi¹m khæng kh½ èi vîi H  Nëi méi ng y l  kho£ng 1 t¿ çng, li¶n quan ¸n sùc kho´ v  chi ph½ thuèc thang. (Düa theo b i vi¸t cõa GS. TSKH Ph¤m Ngåc «ng, Tr÷íng HXD, 2005) * Tø thüc ti¹n àa ph÷ìng hay nhúng nìi m  c¡c em chùng ki¸n ÷ñc: - æ thà ng÷íi æng óc, ché ð chªt chëi, câ nhi·u khu nh  ê chuët. - æ thà câ nhi·u ph÷ìng ti»n giao thæng, çn  o, böi khâi, t­c ngh³n giao thæng th÷íng xuy¶n, câ tîi h ng ngh¼n vö tai n¤n giao thæng h ng n«m. - æ thà l  trung t¥m cæng nghi»p, th÷ìng m¤i, câ nhi·u khu vui chìi, gi£i tr½. B÷îc 4. K¸t luªn æ thà ho¡ nhanh, tü ph¡t, ç ¤t s³ l m cho t i nguy¶n §t canh t¡c næng nghi»p gi£m nhanh, mæi tr÷íng bà æ nhi¹m, t» n¤n x¢ hëi hay x£y ra... æ thà ho¡ nhanh nh÷ng ph£i theo qui ho¤ch v  ÷ñc kiºm so¡t ch°t ch³ mîi câ thº t¤o ra c£nh quan câ gi¡ trà kinh t¸ v  v«n ho¡. B÷îc 5. Vªn döng c¡c k¸t luªn, ÷a ra cam k¸t h nh ëng nh÷ tham gia b£o v» mæi tr÷íng æ thà xanh, s¤ch v  µp; sèng ti¸t ki»m. C¡c ph÷ìng ph¡p âng vai, ëng n¢o công câ vai trá khæng nhä trong vi»c h¼nh th nh ki¸n thùc, kÿ n«ng, gi¡ trà, th¡i ë v  h nh vi èi vîi ng÷íi håc. Vi»c gi£ng d¤y nhúng nëi dung t½ch hñp GDPTBV v o c¡c nëi dung àa l½ d÷îi h¼nh thùc tê chùc d¤y håc nëi kho¡, cán câ thº ti¸n h nh d¤y håc ngo¤i kho¡ v· 15 chõ · cõa nëi dung GDPTBV vîi c¡c h¼nh thùc kh¡c nhau nh÷ b¡o c¡o ngo¤i kho¡, thi t¼m hiºu v· 15 chõ · cõa nëi dung GDPTBV, nghi¶n cùu cö thº tøng v§n · v· v«n ho¡ - x¢ hëi, kinh t¸ v  mæi tr÷íng cõa àa ph÷ìng, tham quan ð mët àa ph÷ìng n o â v· b£o tçn c¡c di t½ch v«n ho¡ - làch sû ho°c ph¡t triºn kinh t¸ v  b£o v» mæi tr÷íng tèt. 3. K¸t luªn º t½ch hñp GDPTBV v o c¡c håc ph¦n ang gi£ng d¤y cõa khoa àa l½, GV c¦n ph£i nghi¶n cùu nhúng nëi dung cì b£n cõa c¡c håc ph¦n àa l½ d÷îi h¼nh thùc t½ch hñp to n ph¦n v  bë phªn, li¶n h», bê sung; m°t kh¡c công n¶n h÷îng d¨n SV c¡ch thùc khai th¡c nëi dung GDPTBV mët c¡ch linh ho¤t, khoa håc º ÷a v o c¡c håc ph¦n àa l½ v  ph÷ìng ph¡p d¤y håc hi»u qu£, nh¬m gi£i quy¸t c£ hai möc ½ch: gi¡o döc àa l½ v  GDPTBV. Vîi thíi gian d¤y 30 ti¸t v· GDPTBV, GV c¦n c¥n nh­c c¡c chõ · nh÷: kh¡i ni»m ph¡t triºn b·n vúng ð hai khèi n÷îc ph¡t triºn v  ang ph¡t triºn; möc ti¶u, nëi dung, c¡c chi¸n l÷ñc cõa GDPTBV... GV n¶n h÷îng d¨n SV chu©n bà c¡c chõ · n y v  li¶n h» vîi thüc t¸ Vi»t Nam. 83
  8. Nguy¹n Thà Thu H¬ng T€I LI›U THAM KHƒO [1] Nguy¹n Trång Hi¸u (Chõ bi¶n), Phòng Ngåc ¾nh, 2005. àa l½ tü nhi¶n ¤i c÷ìng 1 - Tr¡i §t v  Th¤ch quyºn, Gi¡o tr¼nh Cao ¯ng S÷ ph¤m. Nxb ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. [2] Ho ng Ngåc Oanh (Chõ bi¶n), Nguy¹n V«n …u, L¶ Thà Ngåc Khanh, 2007. àa l½ tü nhi¶n ¤i c÷ìng 2 - Kh½ quyºn v  Thu quyºn, Gi¡o tr¼nh Cao ¯ng S÷ ph¤m. Nxb ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. [3] Nguy¹n Kim Ch÷ìng (Chõ bi¶n) - Nguy¹n Trång Hi¸u - L¶ Thà Ngåc Thanh - é Thà Nhung, 2007. àa l½ tü nhi¶n ¤i c÷ìng 3 - Thê nh÷ïng, sinh quyºn, lîp vä c£nh quan v  c¡c quy luªt àa l½ cõa Tr¡i §t, Gi¡o tr¼nh Cao ¯ng S÷ ph¤m. Nxb ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. [4] Nguy¹n Minh Tu» (Chõ bi¶n), Nguy¹n Vi¸t Thành, L¶ Thæng, 2007. àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi ¤i c÷ìng, Gi¡o tr¼nh Cao ¯ng S÷ ph¤m. Nxb ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. [5] °ng Duy Lñi (Chõ bi¶n), Nguy¹n Thà Kim Ch÷ìng, °ng V«n H÷ìng, Nguy¹n Thöc Nhu, 2007. àa l½ tü nhi¶n Vi»t Nam 1 (Ph¦n ¤i c÷ìng), Gi¡o tr¼nh Cao ¯ng S÷ ph¤m. Nxb ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. [6] °ng Duy Lñi (Chõ bi¶n), Nguy¹n Thà Kim Ch÷ìng, °ng V«n H÷ìng, Nguy¹n Thöc Nhu, 2008. àa l½ tü nhi¶n Vi»t Nam 2 (Ph¦n khu vüc). Nxb ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. [7] Nguy¹n Vi¸t Thành, é Thà Minh ùc, 2000. Gi¡o tr¼nh àa l½ kinh t¸ - x¢ hëi Vi»t Nam, Tªp 1: Ph¦n ¤i c÷ìng. Nxb Gi¡o döc. [8] °ng V«n ùc (Chõ bi¶n) - Nguy¹n Thu H¬ng, 2003. Ph÷ìng ph¡p d¤y håc àa l½ theo h÷îng t½ch cüc. Nxb ¤i håc S÷ ph¤m H  Nëi. [9] Tr¦n ùc Tu§n, 2006. êi mîi gi¡o döc àa l½ theo ành h÷îng cõa gi¡o döc v¼ sü ph¡t triºn b·n vúng, K y¸u hëi th£o khoa håc khoa àa l½  50 n«m x¥y düng v  ph¡t triºn, H  Nëi. [10] UNESCO, 2004. United Nations Decade of Education for Sustainable De- velopment 2005 - 2014. [11] Wendy Goldstein, 2005. Education (and capacity building) for sustainable development. Macquarie University, Sydney, Australia. ABSTRACT Integrating education for sustainable development (ESD) into geographical subjects in Ha Noi National University of Education The article deals with the necessaries of integrating the education for sus- tainable development (ESD) into contents of geographical subjects. To do this we must research contents of geographical subjects and ESD in a way ESD is a part of geographical subjects to obtain objectives in geographical education and ESD. 84
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0