Tiết : Bài 60 : SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG TRONG MỘT MỘT DÂY DẪN CHUYỂN

Chia sẻ: Abcdef_51 Abcdef_51 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

115
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiểu được rằng, một đoạn dây dẫn chuyển động trong từ trường thì nói chung trong đoạn dây đó suất hiện suất điện động cảm ứng.  Nắm và vận dụng được quy tắc bàn tay phải xác định chiều từ cựa âm sang cực dương của suất điện động trong đoạn dây.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiết : Bài 60 : SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG TRONG MỘT MỘT DÂY DẪN CHUYỂN

Tiết : Bài 60 : SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG TRONG MỘT MỘT DÂY DẪN CHUYỂN ĐỘNG I. MỤC TIÊU :  Hiểu được rằng, một đoạn dây dẫn chuyển động trong từ trường thì nói chung trong đoạn dây đó suất hiện suất điện động cảm ứng.  Nắm và vận dụng được quy tắc bàn tay phải xác đ ịnh chiều từ cựa âm sang cực dương của suất điện động trong đoạn dây.  Nắm và vận dụng được công thức xác định độ lớn của suất điện động cảm ứng trong đoạn dây.  Nắm được nguyên tắc ho ạt động của máy phát điện xoay chiều.
II. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY : Phương pháp thực nghiệm và nêu vấn đề .. THIẾT BỊ , ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : . III.  Một nam châm chử U  Một điện kế  Một khung dây như yêu cầu của thí nghiệm  Một ngắt điện IV. TIẾN TRÌNH GIẢNG DẠY PHÂN PHẦN LÀM VIỆC CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐÔNG CỦA GHI PHỐI HỌC SINH CHÚ THỜI NỘI DUNG GHI BẢNG TỔ CHỨC ,ĐIỀU KHIỂN GIAN
1. Kiểm tra 1. Trả lời câu hỏi SGk Kiểm tra và đánh giá bài cũ và kiến thức 2. Làm bài tập 1,2,3, SGK cũ liên quan với bài mới (3’) Suất điện động cảm ứng Bài này gồm bốn mục. Mục thứ nhất nêu lên thí nghiệm 2. Nghiên trong một một dây dẫn kết hợp với suy luận để rút ra nhận xét rằng trong đoạn cứu bài dây dẫn chuyển động có suất điện đ ộng cảm ứng. Muc mới chuyển động thứ hai nêu lên quy tắc xác định chiều của suất điện động cảu ứng trong đoạn dây, cũng có nghĩa là xác định chiề Thí nghiệm : SGK của dòng điện cảm ứng trong đoạn dây dẫn nếu đoạn dây đó được nối trong đoạn kín. Mục thứ ba dành cho việc Nhận xét : thành lập b iểu thức xác định suất điện động cảm ứng trong đoạn dây. Mục cuối cùng nói lên một ứng dụng của Khi thanh MN đứng yên  hiện tượng phát sinh dòng điện cảm ứng trong đoạn dây
Kim điện kế chỉ số 0 dẫn chuyển động trong từ trường. Không có dòng đ iện trong mạch Suất điện động cảm ứng tong một đoạn d ây dẫn chuyển động trong từ trường Khi thanh MN chuyển độn  Kim điện kế lệch khỏi Mục đích của mục này là nhằm điến kết luận rằng một vạch 0  Xuất hiện d òng đoạn dây dẫn (không phải là một mạch điện kín) chuyển động trong từ trường thì nói chung trong đoạn dây đó điện trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng.  MN đóng vai trò một Trước hết, xét sơ đò thí nghiệm trình bày trên Hình 60.1 nguồn đ iện SGK. Khi đoạn d ây MN chuyển động thì kim điện kế lệch khỏi vạch số 0, GV cần lưu ý học sinh rằng, thí  Trong mạch x uất hiện nghiệm ở đây cũng là thí nghiệm về sự xuất hiện dòng một suất điện động cảm ứng điện cảm ứng trong một mạch điện kín. GV dựa vào kế hoạch thí nghiệm để hướng dẫn học sinh q ua một vài suy luận mới có thể đi đến được mục đích như vừa nói trên. Sơ sở của suy luận ở đây là nếu đoạn dây MN dừng chuyển động thì không có dòng điện cảm ứng cũng có nghĩa là không có suất đieện động cảm ứng trong mạch.
Vậy suất điện động cảm ứng suất hiện ở đoạn dây MN 0 chuyển động. Quy tắc bàn tay phải Trước hết GV đặt vấn đề : trở lại thí nghiệm theo sơ đồ Qui tắc bàn tay phải trên hình 60.1 SGK và coi rằng MN đóng vai trò nguồn điện trong mạch. Trong hia đầu M, N của đo ạn dây thì Đặt bàn tay phải hứng các đầu nào là cực dương đầu nào là cực âm và đặc biệt là đường sức từ , ngón tay cái tìm cách phát biểu q uy tắc xác đ ịnh các cực của nguồn choải ra 900 hướng heo điện đó. chiều chuyển động của đo ạn dây, khi đó đoạn dây GV gợi ý hs dùng bàn tay p hải để đi đến x âu phát biểu dẫn đóng vai trò một nguồn như SGK. điện ‘ chiều từ cổ tay đến bốn ngón tay kia chỉ chiều Độ lớn của suất điện động cảm ứng từ cực âm đến cực dương của nguồn điện đó . Để thành lập công thức xác định độ lớn của suất điện động cảm ứng trong đoạn dây MN, GV nên giả thiết rằng
hai đ ầu M, N của đoạn d6y không nối thành mạch kín. Độ lớn của suất điện động cảm ứng Sau đó GV chia thành năm bước như sau : Trước hết hướng dẫn để học sinh đi đến điều khẳng định rằng khi đoạn dây MN chuyển động tịnh tiến về bên trái như HÌnh 60.1 SGk thì sưới tác dụng của lực Lo-ren các êlectron chuyển động về đầu M, vì vậy M là cực âm, N là cực dương của nguồn. Chính vì vậy mà khi nối đoạn dây thành mạch kín thì dòng điện trong mạch coá chiều NPQM như thí nghiệm đ ã nhận ra. Sau đó GV gợi ý cho học sinh nhận ra rằng, vì đầu m thừa êlectron, đầu N thiếu êlectron nên MN xuất hiện điện trường E (gọi là điện trường của cảm ứng ). GV gợi ý tiếp đ ể học sinh nhận thấy rằng, thực ra êlectron chịu hai lực tác d ụng, lực điện eE và lực Lo -ren eBv. Lực Lo -ren thì không đổi còn lực điện thì tăng dần.
Cuối cùng hai lực đó cân bằng nhau. Từ đó học sinh có thể rút ra nhận x ét rằng, khi cân bằng thì E = Bv. Đến đây, GV có thể yêu cầu học sinh nhớ lại công thức liên hệ giữa E và U trong chường III (công thức 20.4). từ công thức đó học sinh suy ra hiệu điện thế U giữa hai đầu M, N của đoạn dây, U = El = Bvl. GV cần chỉ ra cho học sinh thấy rằng, trong trường hợp đang xét thì hiệu điện thế giữa M, N chính là suất điện động của nguồn điện MN.  = B/v. Cuối cùng, GV thông báo công thức tính suất điện động cảm ứngtrong trường hợp vectơ vận tốc của hạt và đường sức từ không vuông góc với nhau mà hợp thành góc , khi đó ta có công thức (60.2)  = B/vsin. GV dùng H1 giúp học sinh vận dụng công thức (60.2). Trả lời H1 suất điện động cảm ứng trong MN bằng
không, vì trong trường hợp này sin = 0. Máy phát đ iện Máy phát điện xoay chiều học sinh cũng đã học ở lớp 9. vì vậy, ở đây chỉ trình bày một cách rất vắng tắt. Nội dung của mục này cũng gồm hai vấn đề : nguyên tắc cấu tạo và ho ạt độg của máy phát điện dxoay chiều. Về nguyên tắc cấu tạo chỉ cần nêu máy gồm một khung dây quay trong từ trường của một nam châm. Về hoạt động của máy nên nói rõ đó là ứng dụng của suất điện động cảm ứng khi các cạnh của khung dây cắt các đường sức từ của nam châm. Khi dây quay một vòng thì dòng điện đổi chiều một lần nên gọi al2 dòng điện xoay chiều.
Trả lới Yêu cầu nhắc lại : 3. C ủng HS tư lưc cố bài giảng Dặn dò của học sinh Nhấn mạnh các nội dung quan trọng . (5’) Trả lời câu hỏi và làm bài tập SGK Chuẩn bị bài mới” “
