intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Tiểu luận Lý thuyết Tài chính tiền tệ: Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi ngân sách nhà nước

Chia sẻ: Mhnjmb Mhnjmb | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

Thêm vào BST
Báo xấu
167
lượt xem 17
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiểu luận Lý thuyết Tài chính tiền tệ: Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi ngân sách nhà nước trình bày về cân đối ngân sách và bội chi ngân sách nhà nước, khái niệm và bản chất của lạm phát, các học thuyết về cân đối ngân sách nhà nước, bội chi ngân sách nhà nước trong mối quan hệ với lạm phát.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận Lý thuyết Tài chính tiền tệ: Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi ngân sách nhà nước

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH  MÔN HỌC LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH – TIỀN TỆ ĐỀ TÀI SỐ 03: TÓM LƯỢC LÝ THUYẾT VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA LẠM PHÁT VÀ BỘI CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TP. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2012
  2. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH  MÔN HỌC LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH – TIỀN TỆ ĐỀ TÀI SỐ 03: TÓM LƯỢC LÝ THUYẾT VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA LẠM PHÁT VÀ BỘI CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC GVBM: Thầy Trương Minh Tuấn LỚP: Kiểm toán VB2K15 NHÓM: 05 Số thứ tự Thành viên Nhóm 05 Chữ ký thành viên Nguyễn Mai Hùng 24 Huỳnh Thị Ngọc Hương 28 Hoàng Xuân Nhất 53 Bùi Thị Tuyết 81 Nguyễn Thị Hải Yến 85 TP. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2012
  3. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU....................................................................................................... 2 NỘI DUNG ĐỀ TÀI ............................................................................................. 3 A. CÂN ĐỐI NGÂN SÁCH VÀ BỘI CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ............ 3 1. Khái niệm Cân đối Ngân sách nhà nước (NSNN) ........................................ 3 2. Các nguyên nhân gây bội chi ngân sách nhà nước ....................................... 4 B. KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA LẠM PHÁT .......................................... 4 C. CÁC HỌC THUYẾT VỀ CÂN ĐỐI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ................. 6 1. Học thuyết cổ điển về cân bằng ngân sách nhà nước ............................... 6 2. Các học thuyết hiện đại về cân đối ngân sách nhà nước ......................... 7 D. BỘI CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG MỐI QUAN HỆ VỚI LẠM PHÁT..................................................................................................................... 9 E. KẾT LUẬN ..................................................................................................... 14 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 15 Nhóm 05 1
  4. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN LỜI NÓI ĐẦU Lạm phát đã từ lâu đã là vấn đề nan giải, nhức nhối, không chỉ với nền kinh tế Việt Nam mà còn đối với hầu hết các nền kinh tế của các quốc gia khác trên thế giới, nhất là trong bối cảnh suy thoái hiện nay của kinh tế thế giới. Tình trạng giá cả leo thang, tăng vọt, kéo theo sự biến động của tỷ giá, lãi suất… không chỉ tạo nên sự mất ổn định, mất kiểm soát của nền kinh tế, mà còn gây rất nhiều khó khăn cho đời sống nhân dân, cho an sinh xã hội. Vậy vấn đề đặt ra hiện nay là làm thế nào để kiểm soát được lạm phát, đưa tỷ lệ lạm phát xuống thấp ở mức có thể chấp nhận được. Để giải quyết vấn đề này, chúng ta phải tìm hiểu căn cơ, nguồn gốc và mối tương quan giữa lạm phát và các yếu tố khác, trong đó không thể không kể đến mối quan hệ của lạm phát và bội chi ngân sách.. Với vốn kiến thức có hạn, đồng thời với sự giới hạn của đề tài, trong bài tiểu luận này, chúng tôi chỉ xin được trình bày một số khái niệm cơ bản, quan hệ giữa lạm phát và bội chi ngân sách cùng với một số học thuyết, ý kiến của các tác giả nói về mối quan hệ ấy. Đồng thời, chúng tôi cũng xin được góp vài lời nhận xét, đánh giá về các ý kiến ấy trên cơ sở những hiểu biết thực tế và vốn kiến thức thu nhặt được qua môn học Lý thuyết tài chính tiền tệ ! Nhóm 05 2
  5. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN NỘI DUNG ĐỀ TÀI Trước khi đi vào phân tích mối quan hệ giữa bội chi NSNN với tình hình lạm phát ở nước ta, chúng tôi muốn tóm lược lại khái niệm và bản chất của NSNN, bội chi NSNN và lạm phát để tiện luận giải trong phần sau. A. CÂN ĐỐI NGÂN SÁCH VÀ BỘI CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 1. Khái niệm Cân đối Ngân sách nhà nước (NSNN) Cân đối NSNN là công cụ của chính sách tài khóa, cân đối NSNN không phải chỉ là để thu - chi cân đối hoặc chỉ là cân đối đơn thuần về mặt lượng. Cân đối NSNN nhằm thực hiện các mục tiêu chiến lược kinh tế – xã hội của nhà nước, thể hiện mối quan hệ so sánh, xu thế phát triển, thay đổi cơ cấu, mức độ tăng trưởng, tiết kiệm, tiêu dùng và hiệu quả vĩ mô, đánh giá và khai thác nguồn thu một cách hợp lý; phân bổ và sử dụng nguồn lực hiệu quả; phần thiếu hụt sẽ bù đắp bằng vay nợ được đặt trong một chiến lược quản lý nợ công tối ưu. Về nội dung, cân đối NSNN bao gồm cân đối giữa tổng thu và tổng chi, cân đối giữa các khoản thu và các khoản chi NSNN, cân đối về phân bổ chuyển giao nguồn lực giữa các cấp trong hệ thống NSNN, đồng thời phải kiểm soát được tình trạng NSNN để qua đó thực hiện được các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội ở tầm vĩ mô và trong từng lĩnh vực, địa bàn. Cân đối NSNN không chỉ bao gồm cân đối giữa tổng thu và tổng chi,cân đối giữa các khoản thu và các khoản chi NSNN mà còn phải đảm bảo cân đối về phân bổ chuyển giao nguồn lực giữa các cấp trong hệ thống NSNN, đồng thời phải kiểm soát được tình trạng NSNN.Cân đối NSNN là tương đối chứ không tuyệt đối, luôn ở trạng thái vận động, cân bằng và không cân bằng chuyển hóa lẫn nhau. Nói cách khác, bên cạnh xem xét theo từng tài khóa, việc xem xét cân đối NSNN trong cả một chu kỳ là hết sức cần thiết; mặt khác, nếu mức bội chi ở trong phạm vi kiểm soát được và tình trạng đó đảm bảo cho NSNN thực hiện được các vai trò vốn có của nó, thì bội chi trong trường hợp này là cần thiết, chủ động. Bội chi NSNN là tình trạng chi NSNN vượt quá thu NSNN trong một năm, là hiện tượng NSNN không cân đối thể hiện trong sự so sánh giữa cung và cầu về nguồn lực tài chính của nhà nước. NSNN bội chi (thâm hụt): Trong trường hợp này, thu NSNN không đáp ứng được nhu cầu chi. Nguyên nhân có thể là do nhà nước không sắp xếp được nhu cầu chi cho phù hợp với khả năng; cơ cấu chi tiêu dùng và đầu tư không hợp lý gây lãng phí; không có biện pháp thích hợp để khai thác đủ nguồn lực và nuôi dưỡng nguồn thu; nhưng cũng có thể là do nền kinh tế suy thoái theo chu kỳ hoặc ảnh hưởng bởi thiên tai hay chiến tranh, thu NSNN giảm sút tương đối so với nhu cầu chi để phục hồi nền kinh tế. Nhóm 05 3
  6. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN 2. Các nguyên nhân gây bội chi ngân sách nhà nước Ngày nay bội chi NSNN đã trở thành hiện tượng phổ biến không chỉ đối với những quốc gia đang phát triển mà còn đối với cả những quốc gia phát triển. Thực tế này xuất phát từ những nguyên nhân sau:  Các nguyên nhân khách quan  Do kinh tế suy thoái mang tính chu kỳ. Kinh tế suy thoái thì sẽ làm cho nguồn thu NSNN sút giảm, nhu cầu chi tiêu gia tăng (trợ cấp xã hội, những khoản chi để phục hồi nền kinh tế), kết quả NSNN cũng có thể bị bội chi.  Thiên tai, tình hình bất ổn của an ninh thế giới. Tình hình bất ổn của an ninh thế giới và diễn biến phức tạp của thiên tai sẽ làm gia tăng nhu cầu chi cho quốc phòng và an ninh trật tự xã hội, gia tăng nhu cầu chi NSNN để khắc phục hậu quả của thiên tai.  Giá hàng hóa trên thế giới (nhất là giá nhóm hàng năng lượng, phân bón, Clinke, thuốc phòng chữa bệnh và phôi thép) tăng liên tục với tốc độ cao ảnh hưởng đến mức bội chi NSNN trên giác độ: các hàng hóa tăng giá mạnh lại là những vật tư đầu vào quan trọng mà chúng ta phải nhập khẩu với số lượng lớn (xăng dầu: nhập khẩu 100% nhu cầu, phân u-rê và phôi thép: 70%, nguyên liệu sản xuất thuốc phòng chữa bệnh: 90%...theo số liệu cục thống kê1996), kết quả là chi phí sản xuất của các doanh nghiệp tăng, làm giảm thu nhập chịu thuế của gần như tất cả các doanh nghiệp, nguồn thu NSNN từ thuế thu nhập doanh nghiệp giảm. Để hỗ trợ ổn định giá trong nước, Nhà nước vừa phải giảm thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu xuống 0%, đồng thời phải bù lỗ cho các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu. Chỉ xét riêng xăng dầu, thì ảnh hưởng của biến động giá đến chi phí đầu vào của các ngành và thu - chi NSNN cũng đã rất lớn.  Các nguyên nhân chủ quan  Do quản lý và điều hành NSNN bất hợp lý. Quản lý và điều hành NSNN bất hợp lý được thể hiện qua việc đánh giá và khai thác nguồn thu chưa tốt; phân bổ và sử dụng NSNN còn nhiều bất cập, gây thất thoát, lãng phí nguồn lực tài chính nhà nước; phân cấp quản lý NSNN chưa khuyến khích địa phương nỗ lực trong khai thác nguồn thu và phân bổ chi tiêu hiệu quả. Kết quả là thu NSNN không đủ để trang trải nhu cầu chi tiêu.  Do nhà nước chủ động sử dụng bội chi như một công cụ sắc bén của chính sách tài khóa để kích cầu, khắc phục tình trạng suy thoái của nền kinh tế.  Do cách đo lường bội chi.  Tuy nhiên, theo số liệu thống kê và kinh nghiệm điều hành NSNN ở nhiều quốc gia, mức bội chi NSNN không nên vượt quá 5%GDP. B. KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA LẠM PHÁT Lạm phát là một quá trình giá tăng liên tục, tức là mức giá chung tăng lên hoặc là quá trình đồng tiền liên tục giảm giá. Nguyên nhân gây ra lạm phát có nhiều, bao gồm: Nhóm 05 4
  7. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN Lạm phát là do sự mất cân đối về cơ cấu kinh tế, mâu thuẫn về phân phối gây ra tăng giá. Cơ chế lan truyền đã tạo nên căng thẳng thêm các mâu thuẫn đó và dẫn đến lạm phát tăng lên. Lạm phát là tất yếu của nền kinh tế khi muốn tăng trưởng cao, nhưng lại tồn tại nhiều khiếm khuyết, hạn chế và yếu kém. Lạm phát do mất cân đối cơ cấu kinh tế xuất hiện khi có quan hệ không bình thường trong các cân đối lớn của nền kinh tế như công nghiệp – nông nghiệp, công nghiệp nặng – công nghiệp nhẹ, sản xuất – dịch vụ, xuất khẩu – nhập khẩu, tích luỹ- tiêu dùng. Những thay đổi cơ bản trong cơ cấu kinh tế – xã hội do tăng trưởng kinh tế thường dẫn đến giá tăng lên khi cơ cấu thị trường chưa được hoàn chỉnh, các nguồn vật lực có giới hạn, các quan hệ không được đặt trong một sự cân đối hợp lý, năng lực sản xuất không được khai thác hết, trạng thái vừa thừa vừa thiếu xuất hiện. Lạm phát là do tiền tệ, giá tăng lên ít nhiều là do tăng cung tiền tệ quá mức cầu của nền kinh tế. Với quan điểm này, lạm phát xuất hiện khi có một khối lượng tiền bơm vào lưu thông lớn hơn khối lượng tiền cần thiết cho lưu thông của thị trường. Điều này, được biểu hiện ở chỗ đồng tiền nội địa mất giá. Lạm phát do cầu kéo hay là do sự mất cân đối giữa tổng cung và tổng cầu hàng hoá và dịch vụ. Khi tổng cầu hàng hoá và dịch vụ có khả năng thanh toán lớn hơn tổng cung hàng hoá và dịch vụ, đã đẩy giá tăng lên để thiết lập một sự cân bằng mới trên thị trường, trong đó tổng cung bằng tổng cầu. Lạm phát phụ thuộc vào độ co dãn của giá cung hàng hoá và dịch vụ. Cung hàng hoá và dịch vụ có thể tăng nhanh do tăng giá một chút nếu độ co dãn của giá là lớn. Một mặt, nếu các cơ sở sản xuất đang hoạt động thấp hơn công suất hiện có và còn nhiều công suất sản xuất chưa được sử dụng, cung hàng hoá sẽ tăng nhờ tác động tăng cầu hàng hóa và có thể không gây ra lạm phát. Lạm phát (chi phí đẩy) xảy ra khi có tác động của các yếu tố bên ngoài tác động vào không gắn với tình hình tổng cung và tổng cầu của nền kinh tế. Như chúng ta đều biết, ở hầu hết các nước đang phát triển thường phải nhập một lượng lớn nguyên vật liệu phục vụ cho sản xuất trong nước, nếu giá của những loại nguyên vật liệu này trên thị trường thế giới tăng lên làm cho chi phí sản xuất các sản phẩm sẽ tăng lên và để tồn tại, buộc các nhà sản xuất phải đưa giá bán trên thị trường trong nước tăng lên theo. Như vậy, với nguyên nhân gây ra lạm phát nêu trên, bội chi NSNN nằm trong yếu tố cơ cấu và tiền tệ, đôi lúc cả trong yếu tố cầu kéo. Thực tế, một công cụ chính sách trọng tâm trong việc thay đổi mức tổng cầu và cán cân ngoại thương là việc giảm thâm hụt ngân sách. Chính sách ngân sách hạn chế giống như là giảm mức giá với bất kỳ giá nào trong một cuộc suy thoái kinh tế trầm trọng. Có hai dạng tác động của chính sách tài chính lên tổng cầu là tác động trực tiếp do thay đổi chi tiêu chính phủ và tác động gián tiếp do thay đổi cán cân tài chính trong chi tiêu khu vực tư nhân và/hoặc hàng nhập khẩu sẽ bị thay đổi do tác động trực tiếp do giảm chi tiêu khu vực công cộng thông qua việc thay đổi loại hàng hoá thương mại và phi thương mại. Nhóm 05 5
  8. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN Hơn nữa, ở các nước đang phát triển, chi tiêu khu vực tư nhân liên quan mật thiết đến chi tiêu khu vực công cộng và thường xuyên có sự bổ sung hỗ trợ mạnh mẽ trong sự hình thành vốn tư nhân và vốn nhà nước. Do vậy, chúng ta có thể tập trung chú ý vào chi tiêu công cộng. Tổng cầu sẽ giảm, nếu giảm chi tiêu công cộng. Kết quả là: một mặt, mức giá sẽ giảm; mặt khác, sản phẩm sẽ tăng lên. C. CÁC HỌC THUYẾT VỀ CÂN ĐỐI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 1. Học thuyết cổ điển về cân bằng ngân sách nhà nước Theo quan điểm cổ điển, nhà nước chỉ nên thực hiện những hoạt động như cảnh sát, tư pháp, đối ngoại và quốc phòng..;hoạt động kinh tế, nhà nước không được can thiệp mà phải để cho qui luật thị trường, sự tự do cạnh tranh và sáng kiến tư nhân chi phối. Để thu hẹp ảnh hưởng của NSNN người ta đã cắt giảm tới mức tối thiểu các khoản chi của NSNN, không để cho chúng vượt quá các khoản thu của NSNN. Trong bối cảnh đó, cân đối NSNN cần phải tôn trọng triệt để nguyên tắc “tổng thu thuế = chi NSNN” mỗi năm. Quan điểm này bao gồm 2 nguyên tắc: - Nhà nước chỉ được phép chi tiêu trong phạm vi số thu thuế và chỉ được khai thác nguồn thu thuế để trang trải chi tiêu; - Số thu thuế cũng không được lớn hơn số chi của NSNN. Như vậy, theo quan điểm này NSNN phải cân bằng tuyệt đối, bội thu hay bội chi NSNN, nếu có, đều biểu hiện sự lãng phí nguồn lực của nhân dân. Bên cạnh đó, thuyết cổ điển về sự cân đối NSNN cũng cho rằng NSNN phải cân bằng cả khi lập kế hoạch và trong quá trình thực hiện. Nếu NSNN chỉ cân bằng khi lập kế hoạch, còn trong quá trình thực hiện lại không cân bằng được thì không thể coi là cân bằng thực sự. Chúng tôi nhận thấy lý thuyết ấy có rất nhiều hạn chế, và rõ ràng không thể ứng dụng trong hoàn cảnh hiện nay. Thứ nhất, nguồn ngân sách nhà nước chưa được đánh giá đúng mức về tầm quan trọng, chỉ đủ để thực hiện các công việc như thực hiện những hoạt động như cảnh sát, tư pháp, đối ngoại và quốc phòng, hầu như không can thiệp vào các hoạt động kinh tế. Do đó, nền kinh tế sẽ dễ bị lũng đoạn bởi các tập đoàn, các ông chủ kinh doanh, dẫn đến sự không ổn định, mất cân đối về tầm vĩ mô. Nhà nước chỉ là những “kẻ ăn bám” hay là tay sai của các thế lực nắm giữ kinh tế quốc gia. Thứ hai, NSNN cũng như các khía cạnh khác, không thể nào có được tình trạng cân bằng tuyệt đối, nếu cứ vin vào luận điểm ấy, thì việc chi tiêu của chính phủ, sử dụng NSNN sẽ bị gò bó, dồn ép, thiếu linh hoạt. Hon nữa, với điệu kiện hiện thời, đôi khi tình trạng mất cân bằng NSNN lại có tính tích cực. Ví dụ bội chi để gia tăng nhu cầu tiêu dùng hoặc đầu tư trực tiếp để kích thích và làm tăng năng lực sản xuất kinh doanh, qua đó thúc đẩy kinh tế tăng trưởng mạnh và bền vững. Lúc này bội chi có tác dụng đưa nền kinh tế vào một vòng xoáy Nhóm 05 6
  9. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN tích cực của các hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo ra nhiều công ăn việc làm mới, gia tăng quy mô GDP… 2. Các học thuyết hiện đại về cân đối ngân sách nhà nước Bước sang thế kỷ 20, có nhiều sự kiện kinh tế – xã hội đáng ghi nhận xẩy ra như chiến tranh thế giới lần thứ nhất, các cuộc khủng khoảng kinh tế chu kỳ, lạm phát, thất nghiệp, đặc biệt là siêu lạm phát 1921-1923 ở Đức và khủng khoảng kinh tế thế giới 1929-1933… Tất cả những sự kiện đó cho thấy rằng nền kinh tế thị trường tự do cạnh tranh với cơ chế tự điều tiết không thể duy trì được sự phát triển bền vững. Do vậy, cần phải có sự can thiệp của nhà nước. NSNN lúc này trở thành công cụ để nhà nước can thiệp vào hoạt động kinh tế. Trong bối cảnh đó, quan điểm cân đối NSNN cũng có nhiều thay đổi. a) Thuyết ngân sách theo chu kỳ Nền kinh tế trải qua một chuỗi dài các chu kỳ, mỗi chu kỳ gồm có 3 giai đoạn phồn thịnh - khủng khoảng - suy thoái. Bởi vậy, thu – chi NSNN cũng có tính chu kỳ. Như vậy, theo quan điểm này, sự cân bằng của NSNN sẽ không duy trì trong khuôn khổ một năm mà sẽ duy trì trong khuôn khổ của một chu kỳ kinh tế. Nghĩa là, vẫn tôn trọng nguyên tắc cân đối giữa số thu và số chi của NSNN, nhưng thực hiện sự cân bằng này trong một thời kỳ gồm nhiều tài khóa liên tục ứng với từng chu kỳ phát triển kinh tế. Khi đó, tình trạng bội thu hay bội chi NSNN trong từng tài khóa không hẳn là mất cân đối, chúng có thể bù trừ cho nhau trong cả chu kỳ. Tuy nhiên, mức bội thu hay bội chi, đặc biệt là bội chi, phải được khống chế trong một giới hạn nhất định mà chính phủ có thể kiểm soát được. Như vậy, lý thuyết đã mang tính tích cực hơn so với lý thuyết cổ điển nêu ở trên, với cái nhìn tổng hợp, bao quát hơn. Sự cân bằng NSNN không còn gò bó, ràng buộc theo từng năm, mà theo chu kỳ, do đó chi tiêu ngân sách Nhà nước sẽ linh hoạt, hợp lý hơn. Đồng thời, lý thuyết đã đề cao được vai trò của Nhà Nước cũng như NSNN trong việc điều tiết kinh tế theo từng chu kỳ khác nhau. b) Lý thuyết về ngân sách cố ý thiếu hụt Lý thuyết này xuất phát từ quan điểm cho rằng kinh tế quyết định tài chính. Vấn đề tài chính công nói chung và NSNN nói riêng phải được giải quyết tùy theo tình trạng kinh tế và ảnh hưởng của NSNN vào tình trạng kinh tế. Như đã phân tích ở phần trên, muốn thực hiện nguyên tắc ngân sách cân bằng tuyệt đối trong giai đoạn kinh tế suy thoái, nhà nước phải tiết kiệm chi tiêu hoặc / và tăng thuế. Cả hai phương pháp trên đều kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế, và càng làm cho nền kinh tế khó thoát khỏi suy thoái hơn. Do vậy, khi kinh tế suy thoái cần phải tránh sử dụng chúng và tránh bằng cách cố ý hi sinh sự cân bằng của NSNN. Hơn thế nữa, phải sử dụng sự mất cân bằng Nhóm 05 7
  10. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN của ngân sách để góp phần đưa nền kinh tế thoát khỏi suy thoái trên cơ sở tăng chi tiêu ngân sách hoặc/ và giảm thuế để kích cầu. Với nội dung như trên của lý thuyết, chúng tôi nhận thấy có vài điểm phải lưu tâm như sau: Về mặt tiêu cực :việc cố ý tạo sự thiếu hụt NSNN có thể tác động tiêu cực đến tình hình lưu thông tiền tệ, lạm phát có thể gia tăng. Bởi vì, muốn có tiền để tài trợ cho những chương trình, dự án trong giai đoạn kinh tế suy thoái thì nhà nước phải in thêm giấy bạc ngân hàng, cung tiền gia tăng sẽ làm cho tình trạng lạm phát thêm trầm trọng. Về tích cực: sự hy sinh việc cân bằng ngân sách Nhà Nước sẽ giúp phục hồi kinh tế, tiếp theo sẽ đem lại nguồn thu để NSNN trở về tình trạng cân bằng và đẩy lùi lạm phát. Việc thúc đẩy những hoạt động kinh tế đang đình trệ sẽ làm nhẹ gánh nặng của NSNN đối với khoản chi trợ cấp thất nghiệp. Thêm nữa chính sách cố ý tạo ra sự mất cân đối của NSNN xét cho cùng chỉ là một việc làm trước hạn, căn cứ vào những việc chắc chắn sẽ xẩy ra trong tương lai. Nhờ chính sách kích cầu hiệu quả, kinh tế sẽ dần dần hồi phục, và khi đó nhà nước sẽ dần dần cắt giảm chi tiêu. Mặt khác, khi nền kinh tế bước sang giai đoạn hưng thịnh, thuế sẽ đánh một cách lũy tiến. Kết quả là tránh được nạn lạm phát và NSNN sẽ cân bằng. c) Thuyết hạn chế tiêu dùng thi hành trong thời chiến Lý thuyết này chỉ liên hệ một phần nào đó với vấn đề cân đối NSNN, và nó đã từng được thực hiện lần đầu trong chiến tranh thế giới lần thứ nhất và áp dụng triệt để trong chiến tranh thế giới lần thứ hai. Lý thuyết hạn chế tiêu dùng cho rằng, trong thời chiến để thỏa mãn những nhu cầu của chiến tranh NSNN đã chi tiêu rất nhiều, trong khi đó khối lượng hàng hóa cung cấp trên thị trường lại khan hiếm hơn thời bình. Lúc này nhà nước nên thực hiện chế độ hạn chế công chúng chi tiêu và kiểm soát giá cả. Do sự hạn chế chi tiêu nên công chúng không chi xài hết thu nhập khả dụng của họ, nguồn tài chính dư thừa này sẵn sàng gia nhập thị trường. Lúc này, nhà nước có thể thu vào một phần số tiền mà mình đã tung ra qua chi tiêu NSNN thông qua hai công cụ: thuế và phát hành công trái. Tóm lại, mỗi một lý thuyết xem xét cân đối NSNN ở một giác độ nhất định và phù hợp với từng bối cảnh cụ thể. Do vậy, trong bối cảnh ngày nay, quan điểm cổ điển trở nên hơi cứng nhắc. Duy trì ngân sách tiêu dùng như quan điểm cổ điển là cần thiết, nhưng theo chúng tôi là chưa đủ trong điều kiện nền kinh tế bước vào giai đoạn hiện đại. Một mặt, sự ra đời, tồn tại và phát triển của nhà nước đòi hỏi phải có một ngân sách đủ tiềm lực bảo đảm hoạt động của bộ máy quản lý hành chính, duy trì và cải thiện cơ sở hạ tầng, bảo đảm an ninh quốc phòng, đảm bảo công bằng và an ninh trật tự xã hội. Nhưng mặt khác, nhà nước cần phải tổ chức điều hành chính sách kinh tế vĩ mô, can thiệp hợp lý và đúng cách vào nền kinh tế, khắc phục những khiếm khuyết của cơ chế thị trường, đảm bảo cho nền kinh tế xã hội phát triển bền Nhóm 05 8
  11. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN vững. Chúng tôi cũng đồng ý với quan điểm hiện đại rằng, bội chi NSNN trong một vài tài khóa là điều không thể tránh khỏi, và nó cũng chưa hẳn là do tình trạng yếu kém của nền kinh tế hay do thiếu hiệu quả trong điều hành NSNN của nhà nước. Tuy nhiên, dầu chấp nhận bội chi NSNN theo chu kỳ, hay cố ý gây bội chi thì cũng là để tạo tiền đề nhằm đạt được sự cân bằng NSNN trong dài hạn. Đặc biệt, qua nghiên cứu các lý thuyết này chúng tôi nhận thấy rằng, cân đối NSNN luôn được bắt đầu từ việc quyết định vai trò của nhà nước, bởi vì các quyết định về vai trò của nhà nước sẽ tạo ra các nghĩa vụ chi trả của nhà nước trong tương lai. Bởi thế, trong thời kỳ thực hiện cơ chế kế hoạch hóa tập trung ở các nước xã hội chủ nghĩa trước đây, do vận hành theo cơ chế hành chính, bao cấp nên cân đối NSNN có các đặc điểm: (i) bị chi phối nặng nề bởi các qui định hành chính, phi thị trường. Thu, chi NSNN được thực hiện theo cơ chế giao - nộp, xin – cho đã làm thất thoát vốn, cạn kiệt nguồn lực của nhà nước, gây phương hại cho tính ổn định kinh tế vĩ mô. Điều đó có nghĩa là, phân bổvà sử dụng nguồn lực tài chính kém hiệu quả, tùy tiện và vi phạm kỷ luật tài khóa; (ii) cân đối NSNN mang tính hình thức, chủ yếu phục vụ cho cơ chế bao cấp toàn bộ nhu cầu nền kinh tế quốc dân; (iii) sự bị động trong thu, chi NSNN. Thật vậy, do nhu cầu bao cấp ngày càng gia tăng nên áp lực tăng chi ngân sách rất lớn, nguồn thu thuế không đủ để đáp ứng trong khi thị trường tài chính lại chưa phát triển, buộc nhà nước thường xuyên phải phát hành tiền để bù đắp bội chi NSNN. Do vậy, cùng với thời gian hầu hết các quốc gia đều chuyển đổi sang cơ chế kinh tế thị trường và hướng đến ứng dụng một cách linh hoạt hơn các học thuyết cân đối NSNN hiện đại vào trong hoạt động thực tiễn. D. BỘI CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRONG MỐI QUAN HỆ VỚI LẠM PHÁT Như tiêu đề, trong phần này, chúng tôi chỉ xin nêu ra 1 số ý kiến của chuyên gia đầu ngành về mối quan hệ giữa bội chi ngân sách nhà nước và lạm phát, cũng như xin được góp ý, nhận xét tính khách quan của các ý kiến đó.Trong phần này, chúng ta sẽ đi sâu vào phân tích các ý kiến đó để trả lời các câu hỏi sau :  Giữa lạm phát và bội chi ngân sách có mối quan hệ như thế nào?  Liệu bội chi ngân sách có là yếu tố quan trọng dẫn đến lạm phát?  Thực tiễn về mối quan hệ giũa các yếu tố này ở Việt Nam? Nói về quan hệ giữa bội chi và ngân sách nhà nước, PGS, TS Lê Quốc Lý, Vụ trưởng Vụ Tài chính - Tiền tệ (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) đã phát biểu: “Chính những yếu kém trong ngân sách (thu NSNN không đủ chi và bù đắp thâm hụt ngân sách không chỉ phải vay trong và ngoài nước mà còn phải lấy từ nguồn tiền phát hành) là một yếu tố quan trọng gây nên lạm phát...” Chúng tôi đồng tình với ý kiến của PGS. TS Lê Quốc Lý .Thật vậy bội chi NSNN có mối quan hệ nhân quả với lạm phát. Nếu thâm hụt NSNN quá Nhóm 05 9
  12. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN mức có thể dẫn đến lạm phát cao. Đặc biệt, nếu bù đắp thâm hụt NSNN bằng việc phát hành tiền sẽ tất yếu dẫn đến lạm phát. Tăng chi NSNN để kích thích tiêu dùng và tăng cầu tiêu dùng, sẽ kích thích đầu tư phát triển và tăng đầu tư phát triển sẽ đưa đến tăng trưởng cao. Tuy nhiên, nếu tăng chi quá mức cho phép, tức là tăng chi đến mức làm cho thâm hụt NSNN quá cao và để bù đắp thâm hụt này phải đi vay nợ quá lớn thì sẽ đưa đến gánh nặng nợ. Kết quả là đưa đến kích thích tiêu dùng (kích cầu quá mức) thì ở chu kỳ sau sẽ kéo theo lạm phát mà lạm phát cao lại làm giảm đầu tư phát triển và giảm đầu tư phát triển kéo theo giảm tăng trưởng.Tình hình kinh tế nước ta trong giai đoạn trước năm 1986 là một ví dụ cụ thể: Giai đoạn trước năm 1986, tình hình tài chính nước ta trong tình trạng yếu kém, thu không đủ chi thường xuyên, thâm hụt NSNN cao quá mức, chi tiêu Chính phủ chủ yếu nhờ vào sự viện trợ của nước ngoài là chính. Đến giai đoạn từ năm 1986-1990, trước tình hình khó khăn về kinh tế và chính trị, Liên Xô và các nước XHCN Đông Âu đã cắt giảm dần viện trợ của họ cho nước ta. Trước tình hình khó khăn đó, Đảng ta tiến hành đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, chuyển từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung quan liêu, bao cấp sang cơ chế thị trường có định hướng XHCN. Với những bước đi chập chững ban đầu, chính sách tài chính đã có đổi mới một bước. Tuy nhiên, thu NSNN càng không đủ chi và bù đắp thâm hụt NSNN không chỉ phải vay trong và ngoài nước mà còn phải lấy từ nguồn tiền phát hành. Chính yếu kém về NSNN nêu trên, bội chi là một yếu tố quan trọng gây nên lạm phát trong thập kỉ 80 của thế kỉ XX. Chi NSNN đã tăng cao tới mức bùng nổ ở trong những năm 1985-1988, đã gây ra thâm hụt NSNN trầm trọng vì không có sự tăng lên tương ứng về số thu. Giai đoạn từ năm 1986 – 1990, khi mà tỷ lệ tích luỹ nội bộ nền kinh tế rất thấp (có thể nói là không đáng kể), làm không đủ ăn thì tỷ lệ chi đầu tư phát triển như ở đồ thị 1 là quá lớn và nguồn bù đắp cho thâm hụt NSNN lại chủ yếu do phát hành tiền thì lạm phát cao là điều khó tránh khỏi. Tỷ lệ lạm phát trung bình trong giai đoạn này là gần 200% trong đó đặc biệt 1986 lên tới 774,7%, 1987 là 223,1%. Hay như phát biểu của tiến sĩ Phạm Đỗ Chí “Cơ chế giữa số bội chi tuyệt đối cao và lượng cung tiền cao hàng năm chính là mối liên hệ mật thiết giữa chính sách tài khóa và tiền tệ gây ra lạm phát cao ở Việt Nam từ nhiều năm nay (hai thí dụ gần và rõ nhất là năm 2011 và 2008). Cơ chế này được giải thích rõ hơn dưới đây, qua việc bơm phồng chi tiêu công hàng năm bằng số thu "lạc quan", và nhất là đầu tư công được tài trợ dễ dàng qua phát hành trái phiếu chính phủ. Việc này còn làm rõ hơn tính chất của khoản chi tiêu đầu tư tài trợ bởi phát hành trái phiếu CP chính là mối liên hệ căn bản giữa chính sách tài khóa và tiền tệ hàng năm đã gây ra lạm phát cao và bị "làm ngơ" vì cách trình bày thực hiện ngân sách hiện nay: đây chính là nguồn tài trợ thất thu ngân sách hàng năm bằng hệ thống ngân hàng, qua cửa tái cấp vốn NHNN cho các ngân hàng lớn có Nhóm 05 10
  13. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN nhiều giấy tờ "có giá" (trái phiếu CP lãi suất thấp 10%-12% đem đến cửa sổ tái cấp vốn của NHNN và chỉ trả mức lãi suất 7% được duy trì khá lâu trước đây)”. Rõ ràng, không thể phủ nhận sự “đóng góp” đáng kể của bội chi ngân sách vào tình hình lạm phát đó. Ngoài ra, trong một buổi nói chuyện trước công chúng, Bộ trưởng ngân khố Úc Ralph Willis (1993-1996) cho rằng: “Bội chi ngân sách và lạm phát không phải lúc nào cũng xấu “ và “ bội chi ngân sách và lạm phát không phải lúc nào cũng gắn liền với nhau”. Tại nước ta, vẫn có vài chuyên gia đầu ngành đồng tình với ý kiến nêu trên. Chúng tôi nhận thấy rằng phát biểu ấy chỉ đúng với những nước có tiềm lực kinh tế vững mạnh, có khả năng kiểm soát bội chi ngân sách, cùng với các biên pháp hạn chế tác hại của nó ở mức tối đa, còn với nước có nền kinh tế thực sự chưa phát triển như Việt Nam thì ý kiến này không phù hợp, hãy thử cùng nhau phân tích: Thứ nhất, tình trạng bội chi NSNN sẽ dẫn đến kết quả tất yếu là Nhà Nước sẽ phát hành một lượng tiền đáng kể để cải thiện tình hình dẫn đến giá của đồng tiền quốc gia bị giảm sút. Mặc dù có thể là một trong những điều kiện để gia tăng kim ngạch xuất khẩu hàng hoá do các nhà sản xuất - kinh doanh có nhiều cơ hội hơn để mua nguyên vật liệu và sức lao động. Đây có thể là một trong những cơ sở thực tiễn chủ yếu để người ta nói đến những mặt “tốt” của lạm phát. Trên thực tế, khi các cường quốc vì một lý do nào đó mà kinh tế của họ bị suy thoái thì người ta đã sử dụng việc phá giá tiền tệ để đẩy mạnh xuất khẩu. Tại các nước công nghiệp, việc phá giá tiền tệ 1% được xem là biện pháp mạnh. Tuy nhiên, với những nước mà tiềm lực kinh tế còn kém, các yếu tố để tạo nên một nền kinh tế thị trường đầy đủ còn thiếu mà trước hết là cơ sở kinh tế (vấn đề sở hữu), là tính toàn diện và đầy đủ của hệ thống luật pháp phù hợp đang trong quá trình hoàn thiện thì việc sử dụng các công cụ tiền tệ nói chung, việc phá giá tiền tệ nói riêng cần được tính toán một cách kỹ lưỡng, thận trọng.Nhưng trong vài năm gần đây, rõ ràng với thực tế nước ta, bội chi ngân sách thường kéo theo lạm phát Đặt vấn đề “bội chi ngân sách và lạm phát không phải lúc nào cũng xấu” trong thời điểm hiện nay có phải là một loại “thông điệp” không chỉ nhằm trấn an cho người tiêu dùng mà có thể là làm yên lòng cho các nhà chức trách, đặc biệt cho các nhà hoạch định và thực thi chính sách tiền tệ quốc gia? Lưu ý rằng, trong nhiều năm qua, đặc biệt từ những năm mà lạm phát ở Việt Nam đã và đang trở thành sự quan tâm đặc biệt đối với các nhà chức trách của đất nước thì gần đây nhất là quan điểm cho rằng “lạm phát không phải lúc nào cũng xấu” hay “ bội chi ngân sách và lạm phát không phải lúc nào cũng gắn liền với nhau”. Đáng lưu ý hơn cả là, người ta đã tách vấn đề lạm phát và bội chi ngân sách, phát hành tiền thành những vấn đề có sự “độc lập” nhất định với nhau. Điều rất khó có thể chấp nhận được là, nhiều người đã tách vấn đề lạm phát ra khỏi thu chi ngân sách Nhà Nước để nghiên cứu và trao đổi. Cần nhấn Nhóm 05 11
  14. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN mạnh rằng, chính sách tài khóa quốc gia là một trong những chính sách kinh tế tổng hợp liên quan đến rất nhiều mặt kinh tế - chính trị - xã hội đặc biệt là thu chi ngân sách Nhà Nước. Trước hết, chính sách thu chi NSNN trực tiếp liên quan đến hoạt động của các ngành kinh tế quan trọng nhất của nền kinh tế là Kế hoạch và Tài chính. Hiệu quả của hoạt động đầu tư, hiệu quả của việc thực hiện các chỉ tiêu thu - chi NSNN, chính sách thuế của Nhà nước, việc huy động vốn và cho vay của các ngân hàng thương mại, các doanh nghiệp sử dụng vốn để đầu tư cho sản xuất và kinh doanh như thế nào... đều là những vấn đề liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến kinh tế quốc gia. Sự ổn định của một nền kinh tế không chỉ được hiểu một cách đơn giản là sự ổn định về sức mua của đồng tiền, sự ổn định về tỷ giá hối đoái, vị thế của nó trên thị trường thế giới. Để có được sự ổn định của một nền kinh tế, trước hết là sự phát triển không ngừng và bền vững của nền kinh tế, là sự bội thu của ngân sách nhà nước được duy trì một cách thường xuyên và liên tục. Để có được điều đó, các nhà chức trách đều quan tâm đặc biệt đến tính hợp lý trong các khoản thu - chi ngân sách; tính hợp lý của các sắc thuế và đặc biệt trong các khoản đầu tư cho các công trình trọng điểm của nhà nước. Những việc này không được thực hiện một cách có hiệu quả thì lập tức mọi mục tiêu của chính sách phát triển kinh tế quốc gia sẽ không thể nào đạt được, đặc biệt là các chính sách kiềm giữ lạm phát, leo thang giá cả... Do vậy, nói đến lạm phát mà không nói nguyên nhân của nó được bắt nguồn từ thu chi ngân sách; mà vẫn cho rằng lạm phát “không phải lúc nào cũng xấu” thì điều chắc chắn là rất khó có giải pháp hữu hiệu cho kiềm chế và đẩy lùi lạm phát. Về cả phương diện lý thuyết cũng như thực tiễn thì, khi NSNN bị bội chi thì mọi trường hợp phát hành tiền để bù đắp thiếu hụt của ngân sách đều làm cho sức mua của tiền tệ giảm sút, đồng tiền bị mất giá vì đồng tiền được phát ra không có một đảm bảo nào về vật chất. Lạm phát tiền tệ bùng phát trong trường hợp như vậy là đương nhiên. Do kinh tế không phát triển được, nguồn thu NSNN không được đảm bảo trong khi nhu cầu chi tiêu của Nhà nước ngày càng lớn đến mức ngân sách quốc gia luôn ở trong tình trạng bội chi, buộc Chính phủ phải phát hành tiền để bù đắp. Tuy nhiên, đây là một biện pháp bất đắc dĩ mà hầu như các nước không mấy khi sử dụng vì hậu quả do nó để lại cho nền kinh tế là rất nặng nề.. Điều này cũng nói lên rằng, việc khai thác những mặt tích cực, những mặt tốt của lạm phát đối với tăng trưởng kinh tế là vô cùng khó khăn; vì việc sử dụng bội chi với mục đích đạt được một mục tiêu kinh tế - xã hội nào đó theo kiểu “lấy độc trị độc” không phải nền kinh tế nào cũng có thể sử dụng được. Từ trước tới nay, giải pháp “lấy độc trị độc” chỉ có thể được thực hiện ở những nước công nghiệp hàng đầu thế giới, những nước có tiềm lực kinh tế lớn. Xét lại ý kiến “mối quan hệ giữa bội chi NSNN và lạm phát chỉ là mối quan hệ nhân-quả” có nghĩa là bội chi NSNN sẽ gây nên lạm phát, còn lạm phát không có tác động ngược lại với bội chi”. Theo ý kiến chủ quan của chúng tôi - những người làm bài tiểu luận này, thì ý kiến ấy chưa xác đáng, chưa chính xác. Khi chúng ta xét về mối quan hệ giữa bội chi NSNN và lạm phát, phải hiểu được quan hệ giữa chúng không chỉ Nhóm 05 12
  15. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN là quan hệ nhân quả mà phải là quan hệ hai chiều, tác động qua lại với nhau. Hãy cùng phân tích: bội chi NSNN là một trong những nguyên nhân gây lạm phát, nhưng một khi nền kinh tế lâm vào lạm phát sẽ trì trệ, các hoạt động kinh doanh, sản xuất sẽ gặp nhiều khó khăn dẫn đến nguồn thuế mà Nhà Nước thu sẽ sụt giảm một cách đáng kể (mà thuế lại là nguồn thu quan trọng trong NSNN), hơn nữa giá cả các mặt hàng, các dịch vụ tăng vọt khiến số lượng tiền chi của Nhà Nước ngày càng lớn mới đảm bảo nhu cầu quốc gia, do đó một lần nữa lạm phát lại làm tình trạng bội chi NSNN thêm xấu đi. Bội chi dẫn tới Nhà Nước phát hành thêm tiền, bán trái phiếu chính phủ, rất dễ gây lạm phát, và lạm phát lại tạo ảnh hưởng ngược trở lại với bội chi theo cơ cấu nêu trên. Hãy cùng nhìn lại một vài số liệu mà chúng tôi thu thập được với thực tiễn Việt Nam để thấy rõ ràng hơn điều này: Tỷ lệ bội chi NSNN và lạm phát từ năm 2003 đến năm 2007 14.00% 12.00% 10.00% Tỷ lệ phần trăm 8.00% 6.00% 4.00% 2.00% 0.00% 2003 2004 2005 2006 2007 Lạm phát 3.30% 7.80% 8.30% 7.50% 12.60% Bội chi NSNN 9.70% 8.10% 9.00% 11.10% 7.80% (Số liệu từ cục thống kê) Và qua số liệu của Bộ tài chính mới công bố chúng ta cũng thấy được sự tác động của lạm phát tới bội chi ngân sách trong 8 thángđầu năm 2012. Trước tình hình lạm phát tăng cao ở 2 con số năm 2011 và chưa dừng lại làm cho các mặt hàng thiết yếu và giá nguyên vật liệu tăng lên không ngừng thì đã gây ra một số tác động vào nguồn thu và nguồn chi ngân sách của nhà nước làm bội chi ngân sách vẫn tăng cao và đạt tới con số đáng báo động là 102.145 tỷ đồng , bằng 72,9% dự toán năm. Theo đó, thu ngân sách Nhà nước thực hiện tháng 8/2012 ước đạt 45.020 tỷ đồng, luỹ kế thu 8 tháng đầu năm 2012 đạt 447.000 tỷ đồng, bằng 60,4% dự toán và bằng 98,4% so với cùng kỳ năm 2011. Ngành tài chính cho hay, số thu trong tháng 8/2012 giảm trên 10% so với cùng kỳ năm 2011 do một số sắc thuế và khoản thu quan trọng giảm lớn. Đây cũng là tháng thứ 3 liên tiếp trong năm 2012 có số thu nội địa suy giảm so với Nhóm 05 13
  16. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN cùng kỳ năm 2011. Có thể kể đến như như thuế thu nhập doanh nghiệp giảm 28,3% do hoạt động của nhiều doanh nghiệp khó khăn, không có thu nhập chịu thuế. Hay thuế tiêu thụ đặc biệt giảm 11,4% do sản lượng xe ôtô tiêu thụ sụt giảm (trên 22% so với cùng kỳ). Khoản thu từ tiền sử dụng đất cũng giảm 40% do thị trường bất động sản tiếp tục trầm lắng, tỷ lệ giao dịch thành công thấp, chủ yếu là giao dịch giá trị nhỏ… Về tổng chi ngân sách Nhà nước, Bộ Tài chính cho biết trong tháng 8/2012 ước đạt 70.990 tỷ đồng, lũy kế chi 8 tháng đầu năm 2012 571.545 tỷ đồng, hoàn thành 63,3% dự toán, tăng 13,6% so với cùng kỳ năm 2011. Như vậy, bội chi ngân sách Nhà nước tháng 8/2012 là 25.970 tỷ đồng và 8 tháng 102.145 tỷ đồng, bằng 72,9% dự toán năm. E. KẾT LUẬN Nhìn lại toàn bộ quá trình nhiều năm qua cho thấy, mối quan hệ giữa bội chi NSNN với lạm phát có thể rút ra một số kết luận sau: - Bội chi NSNN và lạm phát có mối quan hệ hai chiều với nhau . Nếu thâm hụt NSNN quá mức có thể dẫn đến lạm phát cao. Đặc biệt, nếu bù đắp thâm hụt NSNN bằng việc phát hành tiền sẽ tất yếu dẫn đến lạm phát. - Tăng chi NSNN để kích thích tiêu dùng và tăng cầu tiêu dùng, sẽ kích thích đầu tư phát triển và tăng đầu tư phát triển sẽ đưa đến tăng trưởng cao. Tuy nhiên, nếu tăng chi quá mức cho phép, tức là tăng chi đến mức làm cho thâm hụt NSNN quá cao và để bù đắp thâm hụt này phải đi vay nợ quá lớn thì sẽ đưa đến gánh nặng nợ. Kết quả là đưa đến kích thích tiêu dùng (kích cầu quá mức) thì ở chu kỳ sau sẽ kéo theo lạm phát, mà lạm phát cao lại làm giảm đầu tư phát triển và giảm đầu tư phát triển kéo theo giảm tăng trưởng. Như vậy, thực tế ở đây là cần có liều lượng của chi tiêu NSNN ở mức cho phép nhằm đẩy đầu tư phát triển tăng lên và tiếp theo là đưa tăng trưởng kinh tế lên cao mà không kéo theo lạm phát cao. - Kiềm chế lạm phát và giảm bội chi ngân sách nhà nước là 2 tiêu chí chủ đạo trong việc điều tiết nền kinh tế ổn định. Vậy, qua những lí luận và phân tích nêu trên chúng ta thấy rằng tìm hiểu nguyên nhân bội chi ngân sách nhà nước và lạm phát từ đó đề ra chính sách quản lí điều tiết nền kinh tế vĩ mô là việc làm bức thiết của Đảng và nhà nước./. Nhóm 05 14
  17. Tóm lược lý thuyết về mối quan hệ giữa lạm phát và bội chi NSNN TÀI LIỆU THAM KHẢO http://www.sbv.gov.vn/wps/wcm/connect/a217118043637e5c8f8dcfad7097747d/ tapchi_2008_06_27_112415.doc?MOD=AJPERES&CACHEID=a2171180436 37e5c8f8dcfad7097747d https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:Li0fybjm6LQJ:www.fetp.edu.vn/ attachment.aspx%3FID%3D1753+&hl=en&gl=vn&pid=bl&srcid=ADGEESg Nughb0vzxDrTIl6y_YOF-me_ne6T4QCuhw3_U3OemXxkPj1- PLOBYv_oInoEqhjU18nG0-9_ZuZWHOzUZup6LFeXX8XBP-mp6- 7KOCBCeIp04hWY3ofyM0D4_3o1d54fj5fdr&sig=AHIEtbSL1o9fSzwf- dwIgEObPVIqb4No1w https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:7M8cyB8wIZkJ:www.sbv.gov.vn /wps/wcm/connect/d358f3004a940a968efcff9cc7233b52/le%2Bquoc%2Bhung.p df?MOD%3DAJPERES%26CACHEID%3Dd358f3004a940a968efcff9cc7233b5 2+n%E1%BB%A3+c%C3%B4ng+trong+m%E1%BB%91i+quan+h%E1%BB %87+v%E1%BB%9Bi+l%E1%BA%A1m+ph%C3%A1t+%E1%BB%9F+vi%E 1%BB%87t+nam&hl=en&gl=vn&pid=bl&srcid=ADGEESgAeoyD9BcN03Hq PeDptNGfeOSD70A-ua-KyETJYRqkyBFx- RxieLmumzAtt684NrD6siVgi1BQR9fnsLtKFqpHIPqdcUmFYkD- yqwaYCQGEEi-- IGdQyQKWwVJwZVVE9Qqs3eU&sig=AHIEtbQnjwXM9OiH0uAm4JZ6TH- 9A_lDew http://elib.lhu.edu.vn/handle/123456789/3236 Nhóm 05 15
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2062 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2