Tiểu luận: Ứng dụng quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng sang những sự thay đổi về chất và ngược lại trong vấn đề học tập rèn luyện của sinh viên

Chia sẻ: Le Tan Thich | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

149
lượt xem 39
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vấn đề đặt ra cho mỗi sinh viên là phải xây dựng cho mình một phương pháp học tập , rèn luyện phù hợp với bản thân và phù hợp với điều kiện sống đồng thời đáp ứng được những yêu cầu của nhà trường và xã hội đặc biệt

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận: Ứng dụng quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng sang những sự thay đổi về chất và ngược lại trong vấn đề học tập rèn luyện của sinh viên

L ờ i m ở đ ầu Thi đỗ vào Đại Học hẳn là một ni ềm vui và là m ục tiêu ph ấn đ ấu c ủa r ất nhiều học sinh khi bước chân vào đại học rồi thì lại có biết bao là d ự tính k ế hoạch được đặt ra . Có thể nói Đại Học nh ư là nơi chúng ta đ ặt m ột viên g ạch quan trọng cho ước mơ của mình . Tuy vậy khi ti ếp xúc v ới môi tr ường ở Đ ại Học thì không phải ai cũng có th ể phát huy h ết kh ả năng và thể hiện được mình như khi ở phổ thong bởi lẽ trong quá trình h ọc t ập và nghiên c ứu ở Đ ại H ọc người sinh viên phải tham gia vào nhiều hoạt đ ộng khác nhau : tu d ưỡng , h ọc tập nghiên cứu , văn ngh ệ , th ể d ục th ể thao , các ho ạt đ ộng l ớp đoàn , v.v... bên cạnh đó một số không ít đi làm thêm ngoài giờ và đặc biệt là sự thay đ ổi môi trường học và môi trường sống mà không ph ải ai cũng có th ể thích ứng m ột cách nhanh chóng được . Do đó v ấn đ ề đ ặt ra cho m ỗi sinh viên là ph ải xây d ựng cho mình một phương pháp học tập , rèn luy ện phù h ợp v ới b ản thân và phù hợp với điều kiện sống đồng thời đáp ứng đ ược nh ững yêu c ầu c ủa nhà tr ường và xã h ội đặc biệt ………. đề tài bài tiểu luận cho mình là : “ Ứng dụng quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng sang nh ững s ự thay đ ổi v ề ch ất và ng ược l ại trong vấn đề học tập rèn luy ện của sinh viên
Ph ầ n I : Quan ni ệ m v ề l ượ ng và ch ấ t trong tri ế t h ọ c Mác Lê Nin 1 . Khái ni ệ m v ề l ượ ng và ch ấ t 1. 1 Khái ni ệ m v ề ch ấ t . B ấ t c ứ m ộ t s ự v ậ t, hi ệ n t ượ ng nào cũng bao g ồ m m ặ t ch ấ t và m ặ t l ượ ng.Hai m ặ t đó th ố ng nh ấ t h ữ u c ơ v ớ i nhau trong s ự v ậ t, hi ệ n t ượ ng.Phép bi ệ n ch ứ ng duy v ậ t ra đ ờ i đem l ạ i quan đi ể m đúng đ ắ n v ề khái ni ệ m ch ấ t, l ượ ng và quan h ệ qua l ại gi ữa chúng; t ừ đó khái quát thành quy lu ậ t chuy ể n hóa t ừ nh ữ ng s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng thành nh ữ ng s ự thay đ ổ i v ề ch ấ t và ng ượ c l ại Ch ấ t là ph ạ m trù tri ế t h ọ c dùng đ ể ch ỉ tính quy đ ị nh khách quan v ố n có c ủ a s ự v ậ t, là s ự th ố ng nh ấ t h ữ u c ơ c ủ a nh ững thu ộ c tính làm cho s ự v ậ t nó ch ứ không ph ả i là cái khác. M ỗ i s ự v ậ t, hi ệ n t ượ ng trong th ế gi ớ i đ ề u có nh ữ ng ch ấ t v ố n có, làm nên chính chúng.Nh ờ đó chúng m ới khác v ới các s ự v ậ t, hi ệ n t ượ ng khác; nh ờ đó mà con ng ườ i m ớ i có th ể phân bi ệ t s ự v ậ t, hi ệ n t ượ ng này v ớ i s ự v ậ t, hi ệ n t ượ ng khác. Con ng ườ i khác v ớ i đ ộ ng v ậ t chính là nh ờ nh ữ ng tính quy đ ịnh v ốn có c ủa con ng ườ i: có kh ả năng ch ế t ạ o và s ử d ụ ng công c ụ lao đ ộ ng, có kh ả năng t ư duy.
Thu ộ c tính c ủ a s ự v ậ t là nh ữ ng tính ch ấ t, nh ữ ng tr ạ ng thái, nh ữ ng y ế u t ố c ấ u thành s ự v ậ t.Đó là nh ữ ng cái v ố n có c ủ a s ự v ậ t t ừ khi s ự v ậ t đ ượ c sinh ra ho ặ c đ ượ c hình thành trong s ự v ậ n đ ộ ng và phát tri ể n c ủ a nó.Tuy nhiên nh ữ ng thu ộ c tính v ốn có c ủ a s ự v ậ t, hi ệ n t ượ ng ch ỉ đ ượ c b ộ c l ộ ra thông qua s ự tác đ ộ ng qua l ạ i v ớ i các s ự v ậ t, hi ệ n t ượ ng khác.Ch ấ t c ủ a m ộ t ng ườ i c ụ th ể ch ỉ đ ượ c b ộ c l ộ thông qua quan h ệ c ủ a ng ườ i đó v ới ng ườ i khác, v ớ i môi tr ườ ng xung quanh, thông qua l ời nói và vi ệc làm c ủ a ng ườ i ấ y. Nh ư v ậ y, mu ố n nh ậ n th ứ c đúng đ ắ n v ề nh ữ ng thu ộ c tính c ủ a s ự v ậ t, chúng ta ph ả i thông qua s ự tác đ ộng qua l ạ i c ủ a s ự v ậ t đó v ớ i b ả n thân chúng ta ho ặ c thông qua quan h ệ, m ố i liên h ệ qua l ạ i c ủ a nó v ớ i các s ự v ậ t khác.M ỗ i s ự v ậ t có r ấ t nhi ề u thu ộ c tính; m ỗ i thu ộ c tính l ạ i bi ể u hi ệ n m ộ t ch ấ t c ủ a s ự v ậ t. Do v ậ y, m ỗ i s ự v ậ t có r ấ t nhi ề u ch ấ t . Ch ấ t và s ự v ậ t có m ố i quan h ệ ch ặ t ch ẽ , không tách r ờ i nhau.Trong hi ện th ực khách quan không th ể t ồ n t ạ i s ự v ậ t không có ch ấ t và không th ể có ch ấ t n ằ m ngoài s ự v ậ t. Ch ấ t c ủ a s ự v ậ t đ ượ c bi ể u hi ệ n qua nh ữ ng thu ộ c tính c ủ a nó.Nh ư ng không ph ả i b ấ t kỳ thu ộ c tính nào cũng bi ểu hi ện ch ất c ủ a s ự v ậ t.Thu ộ c tính c ủ a s ự v ậ t có thu ộ c tính c ơ b ả n và thu ộ c tính không c ơ b ả n .Nh ữ ng thu ộ c tính c ơ b ả n đ ượ c t ổ ng h ợ p l ạ i t ạ o thành ch ấ t c ủ a s ự v ậ t.Chính chúng quy đ ị nh s ự t ồ n t ạ i, s ự v ậ n đ ộ ng và s ự phát tri ể n c ủ a s ự v ậ t, ch ỉ khi nào chúng thay đ ổi hay m ấ t đi thì s ự v ậ t m ớ i thay đ ổ i hay m ấ t đi.
Nh ữ ng thu ộ c tính c ủ a s ự v ậ t ch ỉ b ộ c l ộ qua các m ố i liên h ệ c ụ th ể v ớ i các s ự v ậ t khác . B ở i v ậ y s ự phân chia thu ộ c tính thành thu ộ c tính c ơ b ả n và thu ộ c tính không c ơ b ả n cũng chỉ mang tính ch ấ t t ươ ng đ ố i, tùy theo t ừ ng m ố i quan h ệ. Ví dụ: Trong m ố i quan h ệ v ớ i đ ộ ng v ậ t thì các thu ộ c tính có kh ả năng ch ế t ạ o s ử d ụ ng công c ụ , có t ư duy là thu ộ c tính c ơ b ả n c ủ a con ng ườ i còn nh ữ ng thu ộ c tính khác không là thu ộc tính c ơ b ả n. Song trong quan h ệ gi ữ a nh ữ ng con ng ườ i c ụ th ể v ới nhau thì nh ữ ng thu ộ c tính con ng ườ i v ề nh ậ n d ạ ng, v ề d ấu vân tay... l ạ i tr ở thành thu ộ c tính c ơ b ả n. Ch ấ t c ủ a s ự v ậ t không nh ữ ng quy đ ị nh b ở i ch ấ t c ủ a nh ữ ng y ế u t ố t ạ o thành mà còn b ở i ph ươ ng th ứ c liên k ế t gi ữ a các y ếu t ố t ạ o thành, nghĩa là b ở i k ế t c ấ u c ủ a s ự v ậ t.Trong hi ện th ực các s ự v ậ t đ ượ c t ạ o thành b ở i các y ế u t ố nh ư nhau, song ch ấ t c ủ a chúng l ạ i khác nhau.Kim c ươ ng và than chì đ ề u có cùng thành ph ầ n hoá h ọ c là nguyên t ố các bon t ạ o nên; nh ư ng do ph ươ ng th ứ c liên k ế t gi ữ a các nguyên t ử các bon là khác nhau, vì th ế ch ấ t c ủ a chúng hoàn toàn khác nhau.Kim c ươ ng r ất c ứng, còn than chì l ạ i r ấ t m ề m.T ừ đó có th ể th ấ y s ự thay đ ổ i v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t ph ụ thu ộ c c ả vào s ự thay đ ổ i các y ế u t ố c ấ u thành s ự v ậ t l ẫ n s ự thay đ ổ i ph ươ ng th ứ c liên k ế t gi ữ a các y ế u t ố ấy. 1.2 Khái ni ệ m v ề l ượ ng L ượ ng là ph ạ m trù tri ế t h ọ c dùng đ ể ch ỉ tính quy đ ị nh v ố n có c ủ a s ự v ậ t v ề m ặ t s ố l ượ ng, quy mô, trình đ ộ , nh ị p đi ệ u c ủ a
s ự v ậ n đ ộ ng và phát tri ể n cũng nh ư các thu ộ c tính c ủa s ự v ậ t. L ượ ng là cái khách quan, v ố n có c ủ a s ự v ậ t, quy đ ị nh s ự v ậ t ấ y là nó.L ượ ng c ủ a s ự v ậ t không ph ụ thu ộ c vào ý chí, ý th ứ c c ủ a con ng ườ i. L ượ ng c ủ a s ự v ậ t bi ể u th ị kích th ướ c dài hay ng ắ n, s ố l ượ ng nhi ề u hay ít, quy mô l ớ n hay nh ỏ , trình đ ộ cao hay th ấp, nh ị p đi ệ u nhanh hay ch ậ m,… Trong th ự c t ế l ượ ng c ủ a s ự v ật th ườ ng đ ượ c xác đ ị nh b ở i nh ữ ng đ ơ n v ị đo l ượ ng c ụ th ể nh ư v ậ n t ố c c ủ a ánh sáng là 300.000 km trong m ộ t giây; m ột phân t ử n ướ c bao g ồ m hai nguyên t ử hydrô liên k ế t v ớ i m ộ t nguyên t ử oxy,… bên c ạ nh đó có nh ữ ng l ượ ng ch ỉ có th ể bi ểu th ị d ướ i d ạng tr ừ u t ượ ng và khái quát nh ư trình đ ộ nh ậ n th ứ c tri c ủ a m ộ t ng ườ i; ý th ứ c trách nhi ệ m cao hay th ấ p c ủ a m ộ t công dân,... trong nh ữ ng tr ườ ng h ợ p đó chúng ta ch ỉ có th ể nh ậ n th ức đ ượ c l ượ ng c ủ a s ự v ậ t b ằ ng con đ ườ ng tr ừ u t ượ ng và khái quát hoá. Có nh ữ ng l ượ ng bi ể u th ị y ế u t ố k ế t c ấ u bên trong c ủ a s ự v ậ t (s ố l ượ ng nguyên t ử h ợ p thành nguyên t ố hoá h ọc, s ố l ượ ng lĩnh v ự c c ơ b ả n c ủ a đ ờ i s ố ng xã h ộ i) có nh ữ ng l ượ ng v ạ ch ra y ế u t ố quy đ ị nh bên ngoài c ủ a s ự v ậ t (chi ề u dài, chi ều r ộng, chi ề u cao c ủ a s ự v ậ t). S ự phân bi ệ t ch ấ t và l ượ ng c ủ a s ự v ậ t ch ỉ mang tính t ươ ng đ ố i.Đi ề u này ph ụ thu ộ c vào t ừ ng m ố i quan h ệ c ụ th ể xác đ ị nh.Có nh ữ ng tính quy đ ị nh trong m ố i quan h ệ này là ch ất c ủa s ự v ậ t, song trong m ố i quan h ệ khác l ạ i bi ể u th ị l ượ ng c ủ a s ự
v ậ t và ng ượ c l ạ i.Ch ẳ ng h ạ n s ố sinh viên h ọ c gi ỏ i nh ấ t đ ị nh c ủ a m ộ t l ớ p s ẽ nói lên ch ấ t l ượ ng h ọ c t ậ p c ủ a l ớ p đó.Đi ề u này cũng có nghĩa là dù s ố l ượ ng c ụ th ể quy đ ị nh thu ầ n tuý v ề l ượ ng, song s ố l ượ ng ấ y cũng có tính quy đ ị nh v ề ch ấ t c ủ a s ự v ật. 2 . M ố i quan h ệ gi ữ a s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng d ẫ n t ớ i s ự thay đ ổ i v ề ch ấ t . B ấ t kỳ s ự v ậ t hi ệ n t ượ ng nào cũng là s ự th ố ng nh ấ t gi ữ a m ặ t ch ấ t và m ặ t l ượ ng.Chúng tác đ ộ ng qua l ạ i l ẫ n nhau.Trong s ự v ậ t, quy đ ị nh v ề l ượ ng không bao gi ờ t ồ n t ạ i n ế u không có tính quy đ ị nh v ề ch ấ t và ng ượ c l ạ i.S ự thay đ ổ i v ề l ượ ng và v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t di ễ n ra cùng v ớ i s ự v ậ n đ ộ ng và phát tri ển c ủa s ự v ậ t.Nh ư ng s ự thay đ ổ i đó có quan h ệ ch ặ t ch ẽ v ớ i nhau ch ứ không tách r ờ i nhau.S ự thay đ ổ i v ề l ượ ng c ủ a s ự v ậ t có ảnh h ưở ng s ự thay đ ổ i v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t và ng ượ c l ạ i, s ự thay đ ổ i v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t t ươ ng ứ ng v ớ i thay đ ổ i v ề l ượ ng c ủ a nó.S ự thay đ ổ i v ề l ượ ng có th ể làm thay đ ổ i ngay l ậ p t ứ c v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t. M ặ t khác, có th ể trong m ộ t gi ớ i h ạ n nh ấ t đ ị nh khi l ượ ng c ủ a s ự v ậ t thay đ ổ i , nh ư ng ch ấ t c ủ a s ự v ậ t ch ư a thay đ ổ i c ơ b ả n. Ch ẳ ng h ạ n khi ta nung m ộ t th ỏ i thép đ ặ c bi ệ t ở trong lò, nhi ệ t đ ộ c ủ a lò nung có th ể lên t ớ i hàng trăm đ ộ , th ậm chí có th ể lên t ớ i hàng ngàn đ ộ , song th ỏ i thép v ẫ n ở tr ạ ng thái r ắn ch ứ ch ư a chuy ể n sang tr ạ ng thái l ỏ ng. Khi l ượ ng c ủ a s ự v ậ t đ ượ c tích lu ỹ v ượ t quá gi ớ i h ạ n nh ấ t đ ị nh g ọ i là đ ộ , thì ch ấ t cũ s ẽ
m ấ t đi, ch ấ t m ớ i s ẽ thay th ế ch ấ t cũ.Ch ấ t m ớ i ấ y t ươ ng ứ ng v ớ i l ượ ng m ớ i tích lu ỹ đ ượ c. Độ là m ộ t ph ạ m trù tri ế t h ọ c dùng đ ể ch ỉ kho ả ng gi ớ i h ạ n trong đó s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng c ủ a s ự v ậ t ch ư a làm thay đ ổ i căn b ả n ch ấ t c ủ a s ự v ậ t ấ y. Độ là m ố i liên h ệ gi ữ a l ượ ng và ch ấ t c ủ a s ự v ậ t ở đó th ể hi ệ n s ự th ố ng nh ấ t gi ữ a l ượ ng và ch ấ t c ủ a s ự v ậ t, trong đó s ự v ậ t v ẫ n còn là nó ch ứ ch ư a bi ế n thành cái khác. D ướ i áp su ấ t bình th ườ ng c ủ a không khí, s ự tăng ho ặ c s ự gi ảm c ủa nhi ệt đ ộ 0 0 trong kho ả ng t ừ 0 C đ ế n 100 C, n ướ c nguyên ch ấ t v ẫ n ở tr ạ ng 0 thái l ỏ ng. N ế u nhi ệ t đ ộ c ủ a n ướ c gi ả m xu ố ng d ướ i 0 n ướ c ở 0 th ể l ỏ ng chuy ể n thành th ể r ắ n và n ế u tăng nhi ệ t đ ộ t ừ 100 C tr ở lên, n ướ c nguyên ch ấ t th ể l ỏ ng chuy ể n d ầ n sang tr ạ ng thái h ơ i . N ướ c nguyên ch ấ t cũng thay đ ổ i v ề ch ấ t .T ạ i đi ể m gi ớ i 0 0 h ạ n nh ư 0 C và 100 C ở thí d ụ trên g ọ i là đi ể m nút. T ạ i đi ể m đó s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng cũng đã đ ủ làm thay đ ổ i v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t. Đi ể m nút là ph ạ m trù tri ế t h ọ c dùng đ ể ch ỉ th ờ i đi ể m mà t ạ i đó s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng đã đ ủ làm thay đ ổ i v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t.S ự v ậ t tích lu ỹ đ ủ v ề l ượ ng t ạ i đi ể m nút s ẽ làm cho ch ấ t m ớ i c ủ a nó ra đ ờ i. L ượ ng m ớ i và ch ấ t m ớ i c ủ a s ự v ậ t th ố ng nh ấ t v ớ i nhau t ạ o nên đ ộ m ớ i và đi ể m nút m ớ i c ủ a s ự v ậ t ấy .Quá trình đó liên ti ế p di ễ n ra trong s ự v ậ t và vì th ế s ự v ật luôn phát tri ể n ch ừ ng nào nó còn t ồ n t ạ i.
Ch ấ t c ủ a s ự v ậ t thay đ ổ i do l ượ ng c ủ a nó thay đ ổ i tr ướ c đó gây ra g ọ i là b ướ c nh ả y. V ậ y b ướ c nh ả y là ph ạ m trù tri ế t h ọ c dùng đ ể ch ỉ s ự chuy ể n hoá v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t do s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng c ủ a s ự v ậ t tr ướ c đó gây nên. B ướ c nh ả y là s ự k ế t thúc m ộ t giai đo ạ n phát tri ể n c ủ a s ự v ậ t và là đi ể m kh ở i đ ầ u c ủ a m ộ t giai đo ạ n phát tri ể n m ớ i.Nói là s ự gián đo ạ n trong quá trình v ậ n đ ộ ng và phát tri ển liên t ục c ủa s ự v ậ t.Có th ể nói, trong quá trình phát tri ển c ủ a s ự v ật, s ự gián đo ạ n là ti ề n đ ề cho s ự liên t ụ c và s ự liên t ụ c là s ự k ế ti ếp c ủa hàng lo ạ t s ự gián đo ạ n. Nh ư v ậ y s ự phát tri ể n c ủ a b ấ t c ứ c ủ a s ự v ậ t nào cũng b ắ t đ ầ u t ừ s ự tích lu ỹ v ề l ượ ng trong đ ộ nh ấ t đ ị nh cho t ớ i đi ể m nút đ ể th ự c hi ệ n b ướ c nh ả y v ề ch ấ t. Song đi ể m nút c ủ a quá trình ấy không c ố đ ị nh mà có th ể có nh ữ ng thay đ ổ i do tác đ ộ ng c ủ a nh ữ ng đi ề u ki ệ n khách quan và ch ủ quan quy đ ị nh. Ch ẳ ng h ạn th ờ i gian đ ể hoàn thành s ự nghi ệ p công nghi ệp hoá ở m ỗi n ướ c là khác nhau.Có nh ữ ng n ướ c m ấ t 150 năm, có nh ữ ng n ướ c m ấ t 60 năm nh ư ng cũng có nh ữ ng n ướ c ch ỉ m ấ t 15 năm. Ch ấ t m ớ i c ủ a s ự v ậ t ch ỉ có th ể xu ấ t hi ệ n khi s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng c ủ a nó đ ạ t t ớ i đi ể m nút.Ch ấ t m ớ i c ủ a s ự v ậ t ra đ ờ i s ẽ tác đ ộ ng tr ở l ạ i l ượ ng đã thay đ ổ i c ủ a s ự v ậ t.Ch ấ t m ớ i ấ y có th ể làm thay đ ổ i k ế t c ấ u, quy mô, trình đ ộ , nh ị p đi ệ u c ủ a s ự v ậ n đ ộ ng và phát tri ể n c ủ a s ự v ậ t.
Vd: khi sinh viên v ượ t qua đi ể m nút là kỳ thi t ố t nghi ệp, t ứ c là th ự c hi ệ n b ướ c nh ả y, sinh viên s ẽ đ ượ c nh ận b ằ ng c ử nhân. Trình đ ộ văn hoá c ủ a sinh viên đã cao h ơn tr ướ c và s ẽ t ạo đi ề u ki ệ n cho h ọ thay đ ổ i k ế t c ấ u, quy mô, trình đ ộ tri th ức, giúp h ọ ti ế n lên trình đ ộ cao h ơ n. Cũng gi ố ng nh ư v ậy khi n ướ c ở tr ạ ng thái l ỏ ng sang tr ạ ng thái h ơ i thì v ậ n t ố c c ủ a các phân t ử n ướ c tăng h ơ n, th ể tích c ủ a n ướ c ở tr ạ ng thái h ơ i s ẽ l ớ n h ơ n th ể tích c ủ a nó ở tr ạ ng thái l ỏ ng v ớ i cùng m ộ t kh ố i l ượ ng tính ch ất hoà tan m ộ t s ố ch ấ t tan c ủ a nó cũng s ẽ khác đi,..v..v.. Các hình th ứ c c ơ b ả n c ủ a b ướ c nh ả y. B ướ c nh ả y đ ể chuy ể n hoá v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t h ế t s ứ c đa d ạ ng và phong phú v ới nh ữ ng hình th ứ c r ấ t khác nhau.Nh ữ ng hình th ứ c b ướ c nh ả y khác nhau đ ượ c quy ế t đ ị nh b ở i b ả n thân c ủ a s ự v ậ t, b ở i nh ữ ng đi ều ki ệ n c ụ th ể trong đó s ự v ậ t th ự c hi ệ n b ướ c nh ả y.Chúng ta nghiên c ứ u m ộ t s ố hình th ứ c c ơ b ả n c ủ a b ướ c nh ả y.D ự a trên nh ị p đi ệ u th ự c hi ệ n b ướ c nh ả y c ủ a b ả n thân s ự v ậ t có th ể phân chia thành b ướ c nh ả y đ ộ t bi ế n và b ướ c nh ả y d ầ n d ầ n. B ướ c nh ả y đ ộ t bi ế n là b ướ c nh ả y đ ượ c th ự c hi ệ n trong m ộ t th ờ i gian r ấ t ng ắ n làm thay đ ổ i ch ấ t c ủ a toàn b ộ k ế t c ấ u c ơ b ả n c ủ a s ự v ậ t.Ch ẳ ng h ạ n, kh ố i l ượ ng Uranium 235(Ur 235)đ ượ c tăng đ ế n kh ố i l ượ ng t ớ i h ạ n thì s ẽ x ả y ra v ụ n ổ nguyên t ử trong ch ố c lát. B ướ c nh ả y d ầ n d ầ n là b ướ c nh ả y đ ượ c th ự c hi ệ n t ừ t ừ , t ừ ng b ướ c b ằ ng cách tích lu ỹ d ầ n d ầ n nh ữ ng nhân t ố c ủ a ch ấ t
m ớ i và nh ữ ng nhân t ố c ủ a ch ấ t cũ d ầ n d ầ n m ấ t đi.Ch ẳ ng h ạn quá trình chuy ể n hoá t ừ v ượ n thành ng ườ i di ễ n ra r ấ t lâu dài, hàng v ạ n năm.Quá trình cách m ạ ng đ ư a n ướ c ta t ừ m ộ t n ướ c nông nghi ệ p l ạ c h ậ u quá đ ộ lên ch ủ nghĩa xã h ộ i là m ộ t th ời kỳ lâu dài qua nhi ề u b ướ c nh ả y d ầ n d ầ n.Quá trình th ực hi ện b ướ c nh ả y d ầ n d ầ n c ủ a s ự v ậ t là m ộ t quá trình ph ứ c t ạ p, trong đó có c ả s ự tu ầ n t ự l ẫ n nh ữ ng b ướ c nh ả y di ễ n ra ở t ừ ng b ộ ph ậ n c ủ a s ự v ậ t ấ y. Song c ầ n l ư u ý r ằ ng b ướ c nh ả y d ầ n d ầ n khác v ớ i s ự thay đ ổ i d ầ n d ầ n v ề l ượ ng c ủ a s ự v ậ t. B ướ c nh ả y d ầ n d ầ n là sự chuy ể n hoá d ầ n d ầ n t ừ ch ấ t này sang ch ấ t khác còn s ự thay đ ổi d ầ n d ầ n v ề l ượ ng là s ự tích lu ỹ liên t ụ c v ề l ượ ng đ ể đ ế n m ộ t gi ớ i h ạ n nh ấ t đ ị nh s ẽ chuy ể n hoá v ề ch ấ t.Căn c ứ vào quy mô th ự c hi ệ n b ướ c nh ả y c ủ a s ự v ậ t có b ướ c nh ả y toàn b ộ , có b ướ c nh ả y c ụ c b ộ . B ướ c nh ả y toàn b ộ là b ướ c nh ả y làm thay đ ổ i ch ấ t c ủ a toàn b ộ các m ặ t, các y ế u t ố c ấ u thành s ự v ậ t. B ướ c nh ả y c ụ c b ộ là b ướ c nh ả y làm thay đ ổ i ch ấ t c ủ a t ừ ng m ặ t, nh ữ ng y ế u t ố riêng l ẻ c ủ a s ự v ậ t. Trong hi ệ n th ự c, các s ự v ậ t có thu ộ c tính đa d ạ ng, phong phú nên mu ố n th ự c hi ệ n b ướ c nh ả y toàn b ộ ph ả i thông qua nh ữ ng b ướ c nh ả y c ụ c b ộ. S ự quá đ ộ lên ch ủ nghĩa xã h ộ i ở n ướ c ta đang di ễ n ra t ừ ng b ướ c nh ả y c ụ c b ộ đ ể th ự c hi ệ n b ướ c nh ả y toàn b ộ , t ứ c là chúng ta đang th ự c hi ệ n nh ữ ng b ướ c nh ảy
c ụ c b ộ ở lĩnh v ự c kinh t ế , lĩnh v ự c chính tr ị , lĩnh v ự c xã h ội và lĩnh v ự c tinh th ầ n xã h ộ i đ ể đi đ ế n b ướ c nh ả y toàn b ộ - xây d ự ng thành công ch ủ nghĩa xã h ộ i trên đ ấ t n ướ c ta. Khi xem xét s ự thay đ ổ i v ề ch ấ t c ủ a xã h ộ i ng ườ i ta còn phân chia s ự thay đ ổ i đó thành thay đ ổ i có tính ch ất cách m ạng và thay đ ổ i có tính ch ấ t ti ế n hoá.Cách m ạ ng là s ự thay đ ổi trong đó ch ấ t c ủ a s ự v ậ t bi ế n đ ổ i căn b ả n, không ph ụ thu ộ c vào hình th ứ c bi ế n đ ổ i c ủ a nó. Ti ế n hoá là s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng v ớ i nh ữ ng bi ế n đ ổ i nh ấ t đ ị nh v ề ch ấ t không c ơ b ả n c ủ a s ự v ậ t.Song c ầ n l ư u ý r ằ ng, ch ỉ có s ự thay đ ổ i căn b ả n v ề ch ấ t mang tính ti ế n b ộ , đi lên m ớ i là cách m ạ ng. N ế u s ự thay đ ổ i c ơ b ả n v ề ch ấ t làm cho xã h ộ i th ụ t lùi thì l ạ i là ph ả n cách m ạng. T ừ nh ữ ng s ự phân tích ở trên có th ể rút ra n ộ i dung c ủ a quy lu ậ t chuy ể n hoá t ừ nh ữ ng s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng thành nh ữ ng s ự thay đ ổ i v ề ch ấ t và ng ượ c l ạ i nh ư sau : M ọ i s ự v ậ t đ ề u là s ự th ố ng nh ấ t gi ữ a l ượ ng và ch ấ t, s ự thay đ ổ i d ầ n d ầ n v ề l ượ ng trong khuôn kh ổ c ủ a đ ộ t ớ i đi ể m nút s ẽ d ẫ n đ ế n s ự thay đ ổ i v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t thông qua b ướ c nh ả y; ch ấ t m ớ i ra đ ờ i tác đ ộ ng tr ở l ạ i s ự thay đ ổ i c ủ a l ượ ngm ớ i. Quá trình tác đ ộ ng đó di ễn ra liên t ụ c làm cho s ự v ậ t không ng ừ ng phát tri ển, bi ến đ ổi . 3 . M ố i quan h ệ gi ữ a v ậ t ch ấ t và ý th ứ c , gi ữ a th ự c t ạ i và t ư duy. Theo ch ủ nghĩa duy v ậ t bi ệ n ch ứ ng kh ẳ ng đ ị nh trong m ố i quan h ệ gi ữ a v ậ t ch ấ t và ý th ứ c thì v ậ t ch ấ t là cái có tr ướ c và ý
th ứ c là cái có sau, v ậ t ch ấ t là ngu ồ n g ố c c ủ a ý th ứ c, quy ết đ ịnh ý th ứ c.Song ý th ứ c có th ể tác đ ộ ng tr ở l ạ i v ậ t ch ấ t thông qua ho ạ t đ ộ ng th ự c ti ễ n c ủ a con ng ườ i; vì v ậ y ta c ầ n ph ả i tôn tr ọ ng hi ệ n th ự c khách quan, đ ồ ng th ờ i phát huy tính năng đ ộng ch ủ quan c ủ a b ả n thân.Tôn tr ọ ng khách quan là tôn tr ọng tính khách quan c ủ a v ậ t ch ấ t, c ủ a các quy lu ậ t t ự nhiên, xã h ội, l ấy th ự c t ế khách quan làm căn cứ cho m ọ i ho ạ t đ ộ ng c ủ a mình. N ế u ch ỉ l ấ y ý chí áp đ ặ t cho th ự c t ế , l ấ y ả o t ưở ng thay cho hi ệ n th ự c thì s ẽ là m ắ c căn b ệ nh ch ủ quan duy ý chí. Trong quá trình h ọ c t ậ p c ủ a sinh viên, n ế u không có nh ững nh ậ n đ ị nh, đánh giá đúng v ề ch ươ ng trình h ọ c, không bi ết t ự đánh giá b ả n thân, l ự c h ọ c c ủ a cá nhânmình so v ớ i m ặ t b ằ ng chung thì sinh viên d ễ b ị r ơ i vào tình tr ạ ng trì tr ệ, d ễ m ắc b ệnh ch ủ quan, t ự kiêu, t ự coi mình là gi ỏ i, là t ố t là hoàn h ảo mà không b ế t r ằ ng th ự c t ế thì mìnhcòn có quá nhi ều khi ếm khuy ết. Vì th ế mà s ự nh ậ n xét đúng đ ắ n vi ệ c tìm hi ể u thông tin, c ập nh ậ t nh ữ ng hi ể u bi ế t, nh ữ ng đi ề u m ớ i, nh ữ ng tri th ứ c s ẽ giúp cho sinh viên tránh kh ỏ i căn b ệ nh c ố h ữ u này. Ý th ức con ng ườ i có th ể tác đ ộ ng ng ượ c tr ở l ạ i v ậ t ch ấ t thông qua các ho ạt đ ộng v ậ t ch ấ t. V ậ y nên con ng ườ i c ầ n phát huy tính năng đ ộ ng ch ủ quan, phát huy vai trò c ủ a ý th ứ c, c ủ a nhân t ố con ng ườ i. b ản than c ủ a ý th ứ c không tr ự c ti ế p tác đ ộ ng lên v ậ t ch ấ t mà nú ph ải thông qua nh ữ ng ho ạ t đ ộ ng c ủ a con ng ườ i trong th ự c ti ễn. S ự tác đ ộ ng c ủ a ý th ứ c lên v ậ t ch ấ t thông qua các giai đo ạn b ắt đ ầu t ừ
khâu nh ậ n th ứ c quy lu ậ t khách quan, v ậ n d ụ ng đúng đ ắ n các quy lu ậ t khách quan đó, ph ả i có ý chí, ph ả i có ph ươ ng pháp h ọc t ậ p. Ta c ầ n phát huy tính năng đ ộ ng sáng t ạ o c ủ a ý th ứ c phát huy vai trò tích c ự c đ ồ ng th ờ i kh ắ c ph ụ c b ệ nh trì tr ệ, tính th ụ đ ộng ỷ l ạ i, thái đ ộ tiêu c ự c ng ồ i ch ờ trong quá trình đ ổ i m ới hi ện nay. Liên h ệ v ớ i sinh viên thì tính năng đ ộ ng sáng t ạ o đ ượ c đ ặ t lên hàng đ ầ u, nó không ch ỉ ph ả n ánh tình tr ạ ng h ọ c t ậ p mà nó còn là m ứ c thang đánh giá chính xác năng l ự c t ư duy c ủa m ỗi cá nhân. Khi nói t ớ i sinh viên là chúng ta th ườ ng ca ng ợi tính năng đ ộng sáng t ạ o, ý chí, lòng nhi ệ t thành và nh ữ ng hoài bão l ớn lao. Th ật v ậ y t ấ t c ả nh ữ ng ph ẩ m ch ấ t đó đ ề u nh ờ vào tính năng đ ộ ng, chủ quan trong ý th ứ c m ỗ i con ng ườ i. Ý th ứ c không ch ỉ giúp phát huy vai trò nhân t ố con ng ườ i mà nó còn giúp sinh viên tránh căn b ệnh ỷ l ại, ch ủ quan thi ếu ý chí th ụ đ ộ ng trong quá trình h ọ c t ậ p. Đi ề u đó r ấ t nguy hi ểm đ ặc bi ệ t là trong xu th ế h ộ i nh ậ p và phát tri ể n không ng ừng c ủa th ế gi ớ i nh ư hi ệ n nay. 3. Ý nghĩa ph ươ ng pháp lu ậ n T ừ vi ệ c nghiên c ứ u quy lu ậ t chuy ể n hoá t ừ nh ữ ng thay đ ổi v ề l ượ ng thành nh ữ ng thay đ ổ i v ề ch ấ t và ng ượ c l ạ i có th ể rút ra các k ế t lu ậ n có ý nghĩa ph ươ ng pháp lu ậ n sau đây: S ự v ậ n đ ộ ng và phát tri ể n c ủ a s ự v ậ t bao gi ờ cũng di ễ n ra b ằ ng cách tích lu ỹ d ầ n d ầ n v ề l ượ ng đ ế n m ộ t gi ớ i h ạ n nh ấ t đ ị nh th ự c hi ệ n
b ướ c nh ả y đ ể chuy ể n v ề ch ấ t . Do đó trong ho ạ t đ ộ ng nh ậ n th ứ c và ho ạ t đ ộ ng th ự c ti ễ n chúng ta ph ả i bi ế t t ừ ng b ướ c tích lu ỹ v ề l ượ ng đ ể làm bi ế n đ ổ i v ề ch ấ t theo quy lu ậ t. Trong ho ạ t đ ộ ng c ủ a mình, ông cha ta đã rút ra nh ữ ng t ư t ưở ng sâu s ắ c nh ư “ tích ti ể u thành đ ạ i”, “năng nh ặ t ch ặ t b ị ”, “góp gió thành bão”…. Nh ữ ng vi ệ c làm vĩ đ ạ i c ủ a con ng ườ i bao gi ờ cũng là s ự t ổ ng h ợ p c ủ a nh ữ ng vi ệ c làm bình th ườ ng c ủ a con ng ườ i đó. Ph ươ ng pháp này giúp cho chúng ta tránh đ ượ c t ư t ưở ng ch ủ quan, duy ý chí, nôn nóng,” đ ố t cháy giai đo ạ n” mu ố n th ự c hi ện nh ững b ướ c nh ả y liên t ụ c. Quy lu ậ t c ủ a t ự nhiên và quy lu ậ t c ủ a xã h ộ i đ ề u có tính khách quan.Song quy lu ậ t c ủ a t ự nhiên di ễ n ra m ộ t cách t ự phát, còn quy lu ậ t c ủ a xã h ộ i ch ỉ đ ượ c th ự c hi ệ n thông qua ý th ứ c c ủ a con ng ườ i. Do đó, khi đã tích lu ỹ đ ủ v ề s ố l ượ ng ph ải có quy ết tâm đ ể ti ế n hành b ướ c nh ả y, ph ả i k ị p th ờ i chuy ể n nh ữ ng s ự thay đ ổ i v ề l ượ ng thành nh ữ ng thay đ ổ i v ề ch ấ t, t ừ nh ữ ng thay đ ổ i mang tính ch ấ t ti ế n hoá sang nh ữ ng thay đ ổ i mang tính ch ất cách m ạ ng. Ch ỉ có nh ư v ậ y chúng ta m ớ i kh ắ c ph ụ c đ ượ c t ư t ưở ng b ả o th ủ , trì tr ệ ,”h ữ u khuynh” th ườ ng đ ượ c bi ể u hi ệ n ở ch ỗ coi s ự phát tri ể n ch ỉ là s ự thay đ ổ i đ ơ n thu ầ n v ề l ượ ng. Trong ho ạ t đ ộ ng th ự c ti ễ n, chúng ta còn ph ải bi ết v ận d ụng linh ho ạ t các hình th ứ c c ủ a b ướ c nh ả y.S ự v ậ n d ụ ng linh ho ạ t đó s ẽ tuỳ thu ộ c vào vi ệ c phân tích đúng đ ắ n nh ữ ng đi ề u ki ện khách quan và nh ữ ng nhân t ố ch ủ quan cũng nh ư s ự hi ểu bi ết sâu s ắc
v ề quy lu ậ t này. Tùy theo t ừ ng tr ườ ng h ợ p c ụ th ể, t ừng đi ều ki ệ n c ụ th ể hay quan h ệ c ụ th ể chúng ta l ự a ch ọ n hình th ức b ướ c nh ả y phù h ợ p đ ể đ ạ t t ớ i ch ấ t l ượ ng và hi ệ u qu ả ho ạ t đ ộ ng c ủ a mình. Song con ng ườ i và đ ờ i s ố ng xã h ộ i c ủ a con ng ườ i r ất đa d ạ ng phong phú do r ấ t nhi ề u y ế u t ố c ấ u thành, do đó đ ể th ực hi ệ n b ướ c nh ả y toàn b ộ , tr ướ c h ế t, ph ả i th ự c hi ệ n nh ữ ng b ướ c nh ả y c ụ c b ộ làm thay đ ổ i v ề ch ấ t c ủ a t ừ ng y ế u t ố . S ự thay đ ổ i v ề ch ấ t c ủ a s ự v ậ t còn ph ụ thu ộ c vào s ự thay đ ổ i ph ươ ng th ứ c liên k ế t gi ữ a các y ế u t ố t ạ o thành s ự v ậ t. Do đó, trong ho ạ t đ ộ ng c ủ a mình chúng ta ph ả i bi ế t cách tác đ ộng vào ph ươ ng th ứ c liên k ế t gi ữ a các y ế u t ố t ạ o thành s ự v ật trên c ơ s ở hi ể u rõ b ả n ch ấ t, quy lu ậ t, k ế t c ấ u c ủ a s ự v ậ t đó. Ch ẳ ng h ạ n trên c ơ s ở hi ể u bi ế t đúng đ ắ n v ề gen, con ng ườ i có th ể tác đ ộ ng vào ph ươ ng th ứ c liên k ế t gi ữ a các nhân t ố t ạ o thành gen làm cho gen bi ế n đ ổ i.Trong m ộ t t ậ p th ể c ơ ch ế qu ả n lý, lãnh đ ạo và quan h ệ gi ữ a các thành viên trong t ậ p th ể ấ y thay đ ổi có tính ch ấ t toàn b ộ thì r ấ t có th ể làm cho t ậ p th ể đó v ữ ng m ạnh. Ph ầ n II : Quan ni ệ m v ề phong cách và ph ươ ng pháp h ọ c t ậ p và rèn luy ệ n c ủ a sinh viên B ướ c vào tr ườ ng Đ ạ i h ọ c t ứ c là tr ở thành m ộ t sinh viên, m ộ t b ộ ph ậ n đóng vai trò quan tr ọ ng ch ủ ch ố t trong t ươ ng lai c ủ a đ ấ t n ướ c.Đó là m ộ t vinh d ự , m ộ t ph ầ n th ưở ng cao quý dành cho nh ữ ng h ọ c sinh có tinh th ầ n nhi ệ t tình, có ý chí quy ết tâm
trong nh ữ ng năm h ọ c c ủ a ph ổ thông. Nh ư ng li ệ u s ự nhi ệ t tình, ý chí quy ế t tâm trong th ờ i ph ổ thông đó có còn đ ượ c phát huy và nh ữ ng ph ươ ng pháp h ọ c t ậ p có còn phù h ợ p v ớ i chúng ta khi ở trong môi tr ườ ng đ ạ i h ọ c hay không? Đó là nh ững v ấn đ ề h ệ tr ọ ng có ả nh h ưở ng l ớ n đ ế n k ế t qu ả h ọ c t ậ p c ủ a chúng ta.B ở i l ẽ đó sinh viên c ầ n ph ả i dành nhi ề u th ờ i gian đ ể xem xét m ột cách th ậ n tr ọ ng và nghiêm túc ngay t ừ nh ữ ng năm đ ầ u c ủ a khúa h ọ c. 1. S ự khác nhau c ơ b ả n gi ữ a vi ệ c h ọ c t ậ p ở ph ổ thông và Đ ại học . Quá trình chúng ta h ọ c t ậ p t ạ i ph ổ thông là n ền móng đ ể xây d ự ng trình đ ộ h ọ c v ấ n cho con ng ườ i, là c ơ s ở đ ể thi ết l ập m ộ t n ề n giáo d ụ c đ ạ i h ọ c. B ở i v ậ y nhà tr ườ ng ph ổ thông và đ ạ i h ọ c có quan h ệ m ậ t thi ế t v ớ i nhau, nh ư ng vì m ụ c tiêu, yêu c ầu đào t ạ o, m ỗ i c ấ p có m ứ c đ ộ khác nhau, do đó nhi ệ m v ụ h ọc t ập c ủ a ng ườ i h ọ c sinh ph ổ thông khác v ớ i nhi ệ m v ụ h ọ c t ập và nghiên c ứ u c ủ a sinh viên. Ở tr ườ ng đ ạ i h ọ c sinh viên ph ả i quan tâm đ ế n các hình th ứ c h ọ c t ậ p: thí nghi ệ m, th ự c nghi ệ m, b ả o v ệ đ ồ án, làm đ ề tài khoa h ọ c . . . t ấ t c ả nh ữ ng vi ệ c làm đó đ ề u có nh ữ ng yêu c ầ u m ớ i và cao h ơ n nhi ề u so v ớ i cách h ọ c ở tr ườ ng ph ổ thông. Ở đây có s ự khác nhau v ề b ả n ch ấ t ch ứ không ch ỉ là s ự thay đ ổi v ề hình th ứ c b ở i v ậ y có th ể nói s ự chuy ể n đ ổ i t ừ ph ổ thông lên Đ ạ ih ọ c cũng gi ố ng nh ư quá trình bi ế n đ ổ i t ừ l ượ ng thành
ch ấ t.Chính vì v ậ y mà ng ườ i sinh viên c ầ n thay đ ổ i n ế p s ố ng m ớ i sao cho phù h ợ p hoàn c ả nh hi ệ n t ạ i, phù h ợp v ới các yêu c ầu c ủa ngành giáo d ụ c đ ố i v ớ i Đ ạ i h ọ c.Ch ỉ khi nào làm đ ượ c nh ư v ậ y sinh viên m ớ i hi v ọ ng đ ạ t đ ượ c nh ữ ng thành tích r ực r ỡ trong quá trình h ọ c t ậ p và nghiên c ứ u c ủ a mình. 2. Phong cách h ọ c c ủ a sinh viên ph ả i đ ượ c hi ể u th ế nào. Nhi ệ m v ụ c ủ a m ộ t ng ườ i sinh viên tr ườ ng Đ ạ i h ọ c là ph ả i h ọ c t ậ p rèn luy ệ n tu d ưỡ ng ph ấ n đ ấ u thành nh ữ ng ng ườ i lao đ ộ ng t ố t, nh ữ ng cán b ộ công nhân viên ch ứ c góp ph ần xây d ự ng và b ả o v ệ đ ấ t n ướ c. Mu ố n làm tròn nhi ệ m v ụ n ặ ng n ề ấ y, ngay t ừ khi ng ồ i trên gh ế nhà tr ườ ng m ỗ i sinh viên ph ải quán tri ệ t sâu s ắ c quan đi ể m giáo d ụ c c ủ a Đ ả ng và v ề công tác đào t ạ o cán b ộ , ph ả i th ấ u su ố t m ụ c tiêu đào t ạ o c ủ a tr ườ ng mình h ọ c, có nh ư v ậ y m ớ i xây d ự ng đ ượ c phong cách và ph ươ ng pháp h ọ c t ậ p rèn luy ệ n h ợ p lí. Là nh ữ ng sinh viên, chúng ta ph ả i bi ế t c ụ th ể hóa nh ững quan đi ể m giáo d ụ c, đào t ạ o c ủ a Đ ả ng và nhà n ướ c thành nh ững nhi ệ m v ụ thi ế t th ự c, nh ữ ng vi ệ c làm b ổ ích, ph ả i bi ế t v ậ n d ụ ng sáng t ạ o nó vào trong quá trình th ự c hi ệ n nhi ệ m v ụ chính tr ị c ủ a ng ườ i sinh viên. Tr ướ c nh ữ ng yêu c ầ u to l ớ n đang đ ặ t ra trong giai đo ạ n cách m ạ ng hi ệ n nay, m ỗ i sinh viên c ầ n có nh ững suy nghĩ đ ầ y đ ủ v ề chính tr ị và trách nhi ệ m c ủ a mình.M ỗ i sinh viên c ầ n ph ả i có đóng góp vào s ự nghi ệ p cách m ạ ng nh ữ ng gì có th ể làm đ ượ c ngay t ừ khi ng ồ i trên gh ế nhà tr ườ ng. Ở đây c ầ n ph ải
hi ể u r ằ ng quá trình th ự c hi ệ n các nhi ệ m v ụ ph ươ ng h ướ ng c ụ th ể . Đ ố i v ớ i h ọ c t ậ p nghiên c ứ u cũng v ậ y , m ỗ i sinh viên ph ả i tự đ ặ t ra cho mình nh ữ ng câu h ỏ i : “ h ọ c đ ể làm gì?” , “ h ọc đ ể ph ụ c v ụ ai?”. Xác đ ị nh đ ượ c m ụ c đích h ọ c t ậ p nghiên c ứu là hi ể u đ ượ c mình ph ả i ph ấ n đ ấ u đ ể tr ở thành con ng ườ i nh ư th ế nào? Mu ố n th ế ng ườ i sinh viên ph ả i th ườ ng xuyên nâng cao trình đ ộ nh ậ n th ứ c v ề tình hình, nhi ệ m v ụ , n ắ m v ữ ng yêu c ầ u c ủ a ngành giáo gi ụ c nh ấ t là đ ố i v ớ i b ậ c giáo d ụ c Đ ạ i h ọc cùng các v ấ n đ ề khác có liên quan. Hi ệ n nay trong các nhà tr ườ ng tình tr ạ ng sinh viên xác đ ịnh m ụ c tiêu ph ấ n đ ấ u m ộ t cách chung chung, h ọ c c ố t sao ch ỉ đ ể qua các kì thi. Chính vì th ế nên nhi ề u sinh viên v ẫ n ch ư a tìm đ ượ c ph ươ ng pháp h ọ c t ậ p t ố t. Qu ả th ậ t : “ N ế u không có m ụ c đích thì con ng ườ i không làm đ ượ gì c ả và không th ể làm nên cái vĩ đ ại n ế u m ụ c đích t ầ m th ườ ng ”[Didiro]. Đi ề u c ầ n nh ớ là vi ệ c xác đ ị nh m ụ c đích h ọ c t ậ p nghiên c ứ u không ch ỉ di ễ n ra trong giai đo ạ n m ớ i vào tr ườ ng , mà nú là m ộ t quá trình lâu dài. “ Đi ề u quan tr ọ ng không ph ả i v ị trí ta đang đ ứ ng mà là h ướ ng ta đang đi ”. Trong quá trình h ọ c t ậ p và nghiên c ứ u, n ế u m ỗ i sinh viên đ ề u xác đ ị nh đ ượ c m ộ t h ướ ng đi c ụ th ể , có m ụ c đích đúng đ ắ n thì đó là nhân t ố quan tr ọ ng nh ấ t đ ể có th ể đ ạt đ ượ c th ắ ng l ợ i. 2. Hình thành đ ộ ng c ơ h ọ c t ậ p và nghiên c ứ u .
Vi ệ c xác đinh m ụ c đích h ọ c t ậ p nghiên c ứ u có quan h ệ ch ặ t ch ẽ v ớ i vi ệ c xác đ ị nh đ ộ ng c ơ h ọ c t ậ p nghiên c ứ u. B ởi vì đ ộ ng c ơ v ớ i t ư cách là nguyênnhân c ủ a hành đ ộ ng đã tr ở thành đ ộ ng l ự c bên trong có tác d ụ ng thúc đ ẩ y m ọ i s ứ c m ạ nh tinh th ần và v ậ t ch ấ t c ủ a con ng ườ i hành đ ộ ng theo nh ữ ng tri th ứ c và ni ề m tin s ẵ n có. M ặ t khác đ ộ ng c ơ v ớ i t ư cách là m ụ c đích c ủa hành đ ộ ng s ẽ quy đ ị nh chi ề u h ướ ng c ủ a hành đ ộ ng, quy đ ị nh thái đ ộ c ủ a con ng ườ i đ ố i v ớ i hành đ ộ ng c ủ a mình. Xác đ ị nh đ ượ c đ ộ ng c ơ h ọ c t ậ p nghiên c ứ u là ý th ứ c đ ượ c nhi ệ m v ụ c ủ a mình. Ở các tr ườ ng Cao đ ẳ ng, Đ ạ i h ọ c n ế u sinh viên mu ố n h ọ c t ố t thì ph ả i có đ ộ ng c ơ m ạ nh m ẽ . Khi xây d ự ng đ ộ ng c ơ h ọ c t ậ p nghiên c ứ u chúng ta c ầ n chú ý đ ế n đ ặ c đi ể m tâm lí cá nhân c ủ a b ả n thân và đ ặ c đi ể m ngh ề nghi ệp đang theo h ọ c. Đ ộ ng c ơ là cái thu ộ c v ề lĩnh v ự c tình c ả m th ầ m kín.Nó đ ượ c hình thành và phát tri ể n trog quá trình ho ạ t đ ộng ngh ề nghi ệ p.B ở i v ậ y, n ế u lòng yêu ngh ề càng cao thì đ ộ ng c ơ h ọ c t ập nghiên c ứ u càng tr ở nên sâu s ắ c.Có đi ề u là s ự bi ể u hi ệ n c ủ a đ ộ ng c ơ th ườ ng r ấ t t ế nh ị , nó không ph ơ i bày m ộ t cách l ộ li ễu, cho nên mu ố n n ắ m b ắ t đ ượ c nó thì ph ả i đi sâu vào lĩnh v ựa tâm t ư tình c ả m con ng ườ i. Có th ể kh ẳ ng đ ị nh giá tr ị c ủ a vi ệ c xác đ ị nh đ ộ ng c ơ là ở ch ỗ nó có tính ch ấ t quy ế t đ ị nh n ộ i dung, ph ươ ng h ướ ng và c ả ph ươ ng pháp h ọ c t ậ p đúng đ ắ n. Hi ể u mình , hi ể u vi ệ c k ế t h ợ p
v ớ i lòng t ự tin là hoàn thành đ ượ c m ộ t ph ầ n c ơ b ả n c ủ a công vi ệ c đ ị nh làm còn ch ắ c ch ắ n r ằ ng thi ế u t ự tin là nguyên nhân d ẫ n đ ế n th ấ t b ạ i. 3. Ph ươ ng pháp h ọ c t ậ p c ủ a sinh viên. Quá trình h ọ c t ậ p ở đ ạ i h ọ c không ph ả i ch ỉ b ắ t đ ầ u ở gi ả ng đ ườ ng khi sinh viên nghe th ầ y giáo gi ả ng bài ho ặc trao đ ổi tranh lu ậ n, Quá trình này ch ỉ th ậ t s ự b ắ t đ ầ u khi sinh viên chu ẩn b ị m ộ t cách tích c ự c các đi ề u ki ệ n c ầ n thi ế t đ ể ti ế p c ậ n môn h ọ c nh ư : đ ọ c tr ướ c giáo trình, tìm tài li ệ u có liên quan. S ự chu ẩn b ị này càng tr ở nên hi ệ u qu ả h ơ n khi đi li ề n v ớ i nó là m ộ t s ự chu ẩ n b ị v ề m ặ t tâm th ế đ ể có th ể ti ế p c ậ n ki ế n th ứ c m ộ t cách ch ủ đ ộ ng sáng t ạ o. V ớ i s ự chu ẩ n b ị tâm th ế này, sinh viên có th ể ch ủ đ ộ ng t ự đ ặ t tr ướ c cho mình m ộ t s ố câu h ỏ i có liên quan đ ến n ộ i dung đ ượ c đ ặ t trên l ớ p, th ậ m chí có th ể t ự t ạ o cho mình m ộ t cái “ khung tri th ứ c” đ ể trên c ơ s ở đó có th ể ti ế p nh ậ n bài h ọ c m ộ t cách h ệ th ố ng. V ớ i cách chu ẩ n b ị tri th ứ c mà sinh viên có đ ượ c không ph ả i là m ộ t tri th ứ c đ ượ c truy ề n đ ạ t m ộ t chi ề u t ừ phía ng ườ i d ạ y mà còn do chính sinh viên t ự t ạ o ra b ằng cách chu ẩ n b ị các đi ề u ki ệ n th ự c t ế và tâm th ể thu ậ n l ợ i cho s ự ti ếp nh ậ n tri th ứ c. B ở i v ậ y có th ể nói r ằ ng h ọ c là quá trình “h ợ p tác” gi ữ a ng ườ i d ạ y và ng ườ i h ọ c S ự chu ẩ n b ị nói trên s ẽ đ ượ c nâng cao h ơ n khi sinh viên bi ế t t ự t ổ ch ứ c, s ắ p x ế p quá trình h ọ c t ậ p c ủ a mình m ộ t cách có t ổ ch ứ c và có h ệ th ố ng.